tgoop.com/JAAMEbaaz/6734
Last Update:
🔰عملیات کمان ۹۹
عملیات کمان ۹۹ یا عملیات البرز،[۳] عملیات هوایی گسترده نیروهای مسلح ایران، در اولین روز جنگ ایران و عراق بود که بزرگترین عملیات نظامی نیروی هوایی ارتش ایران محسوب می‌شود.
این عملیات در تاریخ ۱ مهر ۱۳۵۹ اجرا شد.[۴] در عملیات کمان۹۹، شمار ۲۰۰ هواپیمای جنگی ایرانی حضور داشتند، که ۱۴۰ فروند از آنها از مرز عبور کردند و اهداف نظامی، فرودگاه‌ها و آشیانه‌های نظامی متعلق به ارتش عراق از جمله پایگاه هوایی کرکوک، پایگاه هوایی رشید، پایگاه هوایی علی، پایگاه هوایی التقدم و پایگاه‌های هوایی و اهدافی در موصل، حبانیه، ناصریه، شعیبیه، کوت، بصره، ام قصر و المثنی و فرودگاه بین‌المللی بغداد را مورد هدف قرار دادند و ۶۰ فروند دیگر نیز کار پشتیبانی را در این عملیات هوایی، انجام می‌دادند.
در عملیات کمان۹۹ از جنگنده-بمب‌افکن‌های اف-۵ و اف-۴ برای بمباران مواضع، شکاری-رهگیر اف-۱۴ برای محافظت از هواپیماها، بوئینگ ۷۴۷ و بوئینگ ۷۰۷ برای سوخت‌رسانی و از سی-۱۳۰هرکولس برای جمع‌آوری اطلاعات الکترونیکی و مشخص کردن محل پایگاه‌های موشکی استفاده شد.[۶] کمان ۹۹، باعث برتری هوایی نیروهای مسلح ایران در ماه‌های آغازین جنگ گردید.[۷][۸] با توجه به حجم و گستردگی عملیات و تعداد هواپیماهای درگیر، این عملیات، یکی از گسترده‌ترین عملیات‌ها در تاریخ نبردهای هوایی است.[۹]
در بعد از ظهر روز ۳۱ شهریور سال ۱۳۵۹ نیروی هوایی عراق در عملیاتی شبیه به حمله نیروی هوایی اسرائیل که در سال ۱۹۶۷ در جنگ با اعراب، با حمله غافلگیرکننده نیروی هوایی مصر را از کار انداخته بود، به تعدادی از پایگاه‌های هوایی ایران حمله کرد، با این تصور که با این کار، نیروی هوایی ایران را از کار خواهد انداخت.
عراقی‌ها با ۱۶۶ تا ۱۹۲ فروند هواپیمای جنگنده-بمب‌افکن و مجموعاً در ۲۵۰ سورتی پرواز، به ۸ پایگاه هوایی و چند نقطهٔ استراتژیک در ایران، به‌طور غافلگیرانه حمله کردند. در ساعت ۱:۴۵ دقیقه، ۶ فروند میگ ۲۳ عراقی، به پایگاهی در نزدیکی اهواز حمله کردند. حدود نیم ساعت بعد، به‌طور همزمان، به پایگاه مهرآباد در تهران و چند پایگاه هوایی دیگر در ایران، حمله شد. ساعتی بعد، پیامی از رادیو بغداد پخش شد که از خلبانان ایرانی می‌خواست که به عراق گریخته و پناهنده شوند.[۱] پیش از آغاز این عملیات، هواپیماهای ایرانی عمدتاً در آشیانه‌های مستحکم بتنی قرار داشتند و این عملیات، موفقیت چندانی برای عراق نداشت و نیروی هوایی ایران آسیب زیادی ندید. بیشتر بمب‌ها روی باندهای فرود ریخته شدند که آنها نیز به سرعت ترمیم شدند.[۱۰]
۲ ساعت پس از حملهٔ عراق، نیروی هوایی ایران، عملیاتی با نام عملیات انتقام را آغاز کرد و با دو گروه ۴ فروندی، به پایگاه هوایی شعیبیه در ام قصر و پایگاه هوایی کوت، حمله و آنها را بمباران کرد.[۱۱] طرح عملیاتی عملیات انتقام و عملیات کمان ۹۹ از زمان درگیری‌های ۷۵-۱۹۷۴ اروندرود، توسط نیروی هوایی شاهنشاهی ایران تهیه شده بود.[۱۲]
انجام عملیات
صبح روز ۱ مهر ۱۳۵۹ در حالی که بیش از ۱۰ ساعت از هجوم هواپیماهای عراق به ایران نمی‌گذشت، با ابلاغ رمز «کمان ۹۹» به پایگاه‌های هوایی، عملیات آغاز شد. ۴۰ فروند مک‌دانل داگلاس اف-۴ فانتوم ۲ مسلح به بمب‌های ام‌کی۸۲، ام‌کی۸۳، مارک ۸۴ و موشک‌های ماوریک، از پایگاه هوایی نوژه پس از برخاست و سوخت‌گیری هوایی، به سمت اهداف خود در بغداد حرکت کردند. ۸ فروند از این هواپیماها، فرودگاه بین‌المللی بغداد و پایگاه هوایی حبانیه و پایگاه تموز در غرب بغداد را بمباران کردند. ۱۲ فروند از آنها به پایگاه هوایی الرشید در نزدیکی بغداد حمله کردند. ۱۶ فروند از آنها نیز پایگاه هوایی کوت را بمباران کردند. به گفتهٔ منابع ایرانی، پایگاه هوایی کوت، پس از این حمله، به‌کلی ویران شد. در همان زمان، ۸ فروند فانتوم از پایگاه مهرآباد برخاسته و به‌سوی بغداد، پرواز کرده و پایگاه الرشید را مجدداً بمباران کردند. با این حملات، چندین فروند میگ-۲۳ عراقی بر روی زمین نابود شده و حدود ۸۰ درصد از پایگاه الرشید نیز ویران گردید.[۱۳]
۵۸ فروند نورثروپ اف-۵ از پایگاه تبریز برخاسته و پایگاه هوایی موصل را بمباران کردند. پایگاه موصل، پس از این حمله برای ماه‌ها غیرعملیاتی بود. پس از حمله به موصل، ۵۰ فروند اف-۵ از پایگاه ۴ شکاری دزفول برخاسته و پایگاه هوایی ناصریه را بمباران کردند. این پایگاه نیز پس از این حمله به‌شدت آسیب دید. ۱۶ فروند بمب‌افکن فانتوم نیز از پایگاه ششم شکاری بوشهر به پرواز درآمده و پایگاه هوایی شعیبه را بمباران کردند. پایگاه هوایی کرکوک و پایگاه المثنی در حملات بعدی، بمباران شدند.[۱۴] پس از پرواز ۱۴۸ هواپیمای اف-۴ و اف-۵ ایرانی، تعداد ۶۰ فروند رهگیر گرومن اف-۱۴ تام‌کت برای پشتیبانی از آنها، ایجاد پوشش هوایی و مقابله با حملات متقابل نیروی هوایی عراق، به هوا برخاستند.
ادامه
www.tgoop.com/JAAMEbaaz/6735
BY جامعه باز و دشمنان آن ( فلسفه‌‌ی علوم اجتماعی )
Share with your friend now:
tgoop.com/JAAMEbaaz/6734