برهان شر ( فلسفه‌ی زندگی ، فلسفه‌ هنر )

♻️حافظ و خیام (۱)

حافظ نمی توانست عارف باشد زیرا دارای اندیشه های خیامی است. #خیام دانشمندی بوده است اندیشمند و اندیشه‌های فلسفی خود را در الگوی رباعی می‌سرود است. حافظ شاعر بود و ناگزیر نه فلسفی که حسی می‌نوشت‌
با این همه ، گاه اندیشه هایی دارد که چون افکار خیام است و نشان می‌دهد که بر خلاف عارفان از سرسپردگی و آسودگی خیال بهره بر نبوده است.
نمونه سخنان خیام وار او
بحث های فراوان در غزل ها هست که در آنها از تردید حافظ درباره آغاز و انجام جهان و هدف زندگی می توان آگاهی یافت:
چیست این سقف بلند ساده بسیار نقش
زین معما هیچ دانا در جهان آگاه نیست

در عرفان نادانی و ناآگاهی نیست ، عارف گزارشگر جهان است و گفتار او هستی شناسانه.
در گزارش هستی شناسانه‌ب جهان آن هم بر پایه آموزه های رایج زمان ، او نمی‌توانست گفت : هیچ جا دانا آگاه نیست

ساقیا جام می ام ده که نگارنده غیب
نیست معلوم که در پرده اسرار چه کرد
آنکه پر نقش زد این دایره مینایی
کس ندانست که در گردش پرگار چه کرد

حافظ مانند خیام از نادانی به مِی پناه می‌برد و در شگفت است از کاری که در آن سوی پرده شده است ، درست مانند خیام

قدح به شرط ادب گیر زان که ترکیبش
ز کاسه سر جمشید و بهمن است و قباد

که آگه است که کاووس و کی کجا رفتند
که واقف است که چون رفت تخت جم بر باد

ز حسرت لب شیرین هنوز می‌بینم
که لاله می‌دمد از خون دیده فرهاد

مگر که لاله بدانست بی‌وفایی دهر
که تا بزاد و بشد جام می ز کف ننهاد

بیا بیا که زمانی ز می خراب شویم
مگر رسیم به گنجی در این خراب آباد

نمی‌دهند اجازت مرا به سیر سفر
نسیم باد مصلا و آب رکن آباد

قدح مگیر چو حافظ مگر به ناله چنگ
که بسته‌اند بر ابریشم طرب دل شاد

غمی چون خیام در این بیتها و در تمام آن غزل نهفته است.
این بیت ها یادآور رباعی های خیام است :

بیفشان جرعه ای بر خاک و حال اهل دل بشنو
که از جمشید و کیخسرو فراوان داستان دارد

جهان در نظر حافظ و خیام گویای پریشی و پریشانی زندگی آدمی است.
یاد آنانی که کامرانی کردند بر باد رفتند نمی‌گذارد آن خاک را ساده ببینند

حدیث از مطرب و می گوی و راز ز دهر کمتر جو
که کس نگشود و نگشاید به حکمت این معما را

تنها همین کافی است تا نشان دهد حافظ ارتباطی با عرفان ندارد.
در نظر عارف در جهان رازی نیست که نتوان گشود و عارف می‌داند که از سر حد عدم تا به اقلیم وجود ، از بهشت برین تا خاکدان زمین چگونه بوجود آمده است و الگوی زندگی او تا بازگشت به وطن راستین چگونه است.
تنها کسی به شادی می گراید که آن را بزرگترین و با ارزش ترین یافته جهان بداند و چنین کسی عارف نیست.

#حافظ_از_نگاهی_دیگر
#علی_حصوری

@SHARRomid | برهان شر
@mghlte | عصر روشنگری

مطالب مرتبط
www.tgoop.com/SHARRomid/1337

Telegram

برهان شر ( فلسفه‌ی زندگی ، فلسفه‌ هنر )

مطالب مربوط به حافظ عمیق ترین شاعر/عاشق ی که ادمین می‌شناسه
از بنیان گذاران روانکاوی ( مواجهه با خود)

▪️از کتاب حصوری
تجربه گرایی حافظ :
www.tgoop.com/SHARRomid/1220
عرفان حافظ:
www.tgoop.com/SHARRomid/1339
حافظ و خیام :
www.tgoop.com/SHARRomid/1340
رند یعنی چه ؟:
www.tgoop.com/SHARRomid/1338…

www.tgoop.com/SHARRomid/1340

183 viewsedited  Mar 28, 2024 at 14:49

♻️حافظ و خیام (۱)

حافظ نمی توانست عارف باشد زیرا دارای اندیشه های خیامی است. #خیام دانشمندی بوده است اندیشمند و اندیشه‌های فلسفی خود را در الگوی رباعی می‌سرود است. حافظ شاعر بود و ناگزیر نه فلسفی که حسی می‌نوشت‌
با این همه ، گاه اندیشه هایی دارد که چون افکار خیام است و نشان می‌دهد که بر خلاف عارفان از سرسپردگی و آسودگی خیال بهره بر نبوده است.
نمونه سخنان خیام وار او
بحث های فراوان در غزل ها هست که در آنها از تردید حافظ درباره آغاز و انجام جهان و هدف زندگی می توان آگاهی یافت:
چیست این سقف بلند ساده بسیار نقش
زین معما هیچ دانا در جهان آگاه نیست

در عرفان نادانی و ناآگاهی نیست ، عارف گزارشگر جهان است و گفتار او هستی شناسانه.
در گزارش هستی شناسانه‌ب جهان آن هم بر پایه آموزه های رایج زمان ، او نمی‌توانست گفت : هیچ جا دانا آگاه نیست

ساقیا جام می ام ده که نگارنده غیب
نیست معلوم که در پرده اسرار چه کرد
آنکه پر نقش زد این دایره مینایی
کس ندانست که در گردش پرگار چه کرد

حافظ مانند خیام از نادانی به مِی پناه می‌برد و در شگفت است از کاری که در آن سوی پرده شده است ، درست مانند خیام

قدح به شرط ادب گیر زان که ترکیبش
ز کاسه سر جمشید و بهمن است و قباد

که آگه است که کاووس و کی کجا رفتند
که واقف است که چون رفت تخت جم بر باد

ز حسرت لب شیرین هنوز می‌بینم
که لاله می‌دمد از خون دیده فرهاد

مگر که لاله بدانست بی‌وفایی دهر
که تا بزاد و بشد جام می ز کف ننهاد

بیا بیا که زمانی ز می خراب شویم
مگر رسیم به گنجی در این خراب آباد

نمی‌دهند اجازت مرا به سیر سفر
نسیم باد مصلا و آب رکن آباد

قدح مگیر چو حافظ مگر به ناله چنگ
که بسته‌اند بر ابریشم طرب دل شاد

غمی چون خیام در این بیتها و در تمام آن غزل نهفته است.
این بیت ها یادآور رباعی های خیام است :

بیفشان جرعه ای بر خاک و حال اهل دل بشنو
که از جمشید و کیخسرو فراوان داستان دارد

جهان در نظر حافظ و خیام گویای پریشی و پریشانی زندگی آدمی است.
یاد آنانی که کامرانی کردند بر باد رفتند نمی‌گذارد آن خاک را ساده ببینند

حدیث از مطرب و می گوی و راز ز دهر کمتر جو
که کس نگشود و نگشاید به حکمت این معما را

تنها همین کافی است تا نشان دهد حافظ ارتباطی با عرفان ندارد.
در نظر عارف در جهان رازی نیست که نتوان گشود و عارف می‌داند که از سر حد عدم تا به اقلیم وجود ، از بهشت برین تا خاکدان زمین چگونه بوجود آمده است و الگوی زندگی او تا بازگشت به وطن راستین چگونه است.
تنها کسی به شادی می گراید که آن را بزرگترین و با ارزش ترین یافته جهان بداند و چنین کسی عارف نیست.

#حافظ_از_نگاهی_دیگر
#علی_حصوری

@SHARRomid | برهان شر
@mghlte | عصر روشنگری

مطالب مرتبط
www.tgoop.com/SHARRomid/1337

BY برهان شر ( فلسفه‌ی زندگی ، فلسفه‌ هنر )