🔹 گزاره‌ ای برای تأمل
🔸 فقره ای از هگل*

🍃اغلب اندرز می‌دهند که از تجربه های تاریخ پند بگیرند، ولی آنچه تجربه و تاریخ به ما می‌آموزد این است که ملت‌ها و دولت‌ها هرگز چیزی از تاریخ یاد نگرفته‌اند یا هرگز بر طبق اصولی که شاید از آن استنباط کرده‌ باشند، رفتار نکرده‌اند. هر دوره و هر قومی احوالی چندان خاص خود دارد و در وضعی چندان خاص خود به سر می‌برد که تنها باید به حکم وضع یگانۀ خود، دربارۀ آیندۀ خویش تصمیم بگیرد...در گرماگرم رویدادهای جهان، اصلی کلی چندان به کار نمی‌آید و نگاه به اوضاع و احوالِ همانندِ آنها در گذشته کافی نیست؛ زیرا یاد بی‌رنگ گذشته در برابر فشار حال، در برابر نیروی آزاد و زندۀ وضع موجود، هیچ توانی از خود ندارد. درسی که می‌توان از تاریخ آموخت چیزی نیست که با هرگونه تفکری دربارۀ تاریخ حاصل شود. هیچ دو موردی در تاریخ همانندی کامل با هم ندارند. همانندی اتفاقی نباید مایه این گمان شود که آنچه در یک مورد درست بوده است، در مورد دیگری نیز درست در بیاید.

💬*هگل، عقل در تاریخ، ترجمه حمید عنایت، ص۱۵

@Andisheh_Aknun

🔹 گزاره‌ هایی برای تأمل
🔸 فقراتی از یاسپرس*

🍃آنکه ناخرسندی را همچون اضطرابی در درون خود نگاه می‌دارد، ناچار دائم خود را می‌فریبد. مجبور می‌شود پشت نقاب، پنهان شود و در هر وضع و در برابر هر کس، نقابی دیگر بر چهره بزند و همواره چنان وانمود کند که به آنچه می‌گوید معتقد است. در نتیجه هیچ‌گاه خود را نمی‌یابد زیرا با آن همه نقاب سرانجام نمی‌داند که خودش کیست!

🍃آنجا که هیچ قرارگاهی نیست. آنجا که هیچ انعکاس آوازی برای خود بودنِ راستین وجود ندارد. آنجا که هیچ عشق و پرستشی پدید نمی‌آید، از آن رو که پوسته و نقاب، عشق و پرستش برنمی‌انگیزند بلکه فقط بت پرستی را ممکن می‌سازند. آنجا که آدمیان به واسطه خواستنی که از خود بودنشان برآید به من بال و پر نمی‌بخشند و مرا به عروج نمی‌خوانند. در آنجا اضطراب و بی آرامی به درماندگی تبدیل می‌شود.

🍃[درماندگی ای که در آن،]افق گذشته و آینده را گم می‌کند و در تخته بندِ تنگِ زمانِ حال اسیر می‌افتد: بی وفا به خویشتن، قابل تعویض با هر کس دیگر، قابل استفاده به هر منظور، پای بسته در دایره تنگ یقینی کاذب، یقینی ناآزموده و بی حرکت و عاری از ديالكتيک که به آسانی دگرگون می‌تواند شد.

💬*کارل یاسپرس، آغاز و انجام تاریخ، ترجمه محمدحسن لطفی، ص۱۳۳-۱۳۴؛ با اندکی تصرف

@Andisheh_Aknun

🔹 گزاره‌ ای برای تأمل
🔸 فقره ای از لوکرتیوس*

🍃به گذشته بنگر و ببین که چگونه قرون و اعصارِ بی آغازی که پیش از ولادتمان گذشته است برایمان هیچ بود. اینک این آینه ای است که طبیعت، پیشِ چشممان گرفته است تا زمانی را که پس از مرگمان می‌آید نشانمان دهد. آیا چیز هراسناکی در آن می‌بینی؟ آیا چیز رعب آوری در آن می‌یابی؟ آیا جز این است که آرام‌ تر از عمیق‌ ترین خواب‌‌ها به نظر می‌آید؟

💬*لوکرتیوس، به نقل از مایکل بروس، فقط استدلال، ترجمه میثم محمدامینی، ص۱۶۸-۱۶۹

@Andisheh_Aknun

چقدر شیرین بود بیش از یک دهه حشر و نشر با انسان تراز سنت که به جهان جدید پرتاب شده است. مصاحبه ات را که خواندم سرشار و سرمست شدم. داستان بیش از هزار سال فلسفه ورزی اسلامی را چه گویا روایت کردی. فرجام کدام فیلسوف مسلمان و انی لاستغفر الله کثیرا مما ضیّعت عمری نبوده که تو استثنا باشی. حال خود گفتی یعنی لبّ لباب فلسفه فیلسوفان مسلمان. فلسفه اسلامی چه تفسیر عقلی وحی باشد و چه هویدا کننده عقلانیت بنیادین آن، تردیدی نیست که مطلعش، حیرت از وحی و نهایتش چنان فرجامی است

خیال روی تو در هر طریق همره ماست/ نسیم موی تو پیوند جان آگه ماست/ به رغم مدعیانی که منع عشق کنند/ جمال چهره تو حجت موجه ماست

#محمدحسین حشمت پور


https://www.instagram.com/p/C0e_jx9Lq14/?igshid=MTc4MmM1YmI2Ng==


https://www.tgoop.com/Andisheh_Aknun

🔹 گزاره‌ ای برای تأمل
🔸 فقره ای از غزالی*

🍃پندار گروهی از متکلمینِ متکبر و زیاده‌گو نادرست است که ایمان عوام الناس را تنها بدان جهت که از علوم و ادله کلامی به دست نیامده، دارای ارزش نمی‌دانند. نباید رحمتِ گسترده الهی بر بندگانش را ناچیز شمرده‌ و بهشت را پاداش گروه اندکی از متکلمین دانست. همانا ایمان، هدیه و نوری است که بر قلوب افکنده می‌شود بی‌آنکه دلیلش قابل توضیح باشد. آیا تاکنون دیده شده است که کسی با قیل و قال های کلامی ایمان بیاورد!؟

💬*امام محمد غزالی، مجموعه رسائل: رساله فصل التفرقه، ص۲۵۰-۲۵۱، ترجمه مجید احسن، ترجمه آزاد و منتخب

@Andisheh_Aknun

🍂 چنان که ابر،
گره خورده با گریستنش،
چنان که گل،
همه عمرش مسخّرِ شادی است،
چنان که هستیِ آتش،
اسیر سوختن است،
تمام پویه‌ی انسان
به سوی آزادی است.


▫️شفیعی کدکنی

@Andisheh_Aknun

🔹 گزاره‌ ای برای تأمل
🔸 فقره ای از نسفی*

🍃بدان- اعزّك اللّه فى الدارين- كه هر چيز كه در عالم موجود است نهايتى و غايتى دارد. نهايت هر چيز بلوغ است، و غايت هر چيز حريّت است. و اين سخن تو را جز به مثالى معلوم نشود. بدانكه ميوه چون بر درخت تمام شود، و به نهايت خود رسد، عرب گويد كه ميوه بالغ گشت. و چون ميوه بعد از بلوغ از درخت جدا شود و پيوند از درخت جدا كند، عرب گويد كه ميوه حرّ گشت.

💬*عزیز الدین نسفی، الانسان الکامل، ص178

@Andisheh_Aknun

🔹 گزاره‌ هایی برای تأمل
🔸 فقراتی از ژیلسون*

🍃[ارسطو گفته بود:]از آن حیث که افراد دارای صورت نوعیه‌ی مشترکی هستند، کافی است که یکبار و برای همیشه صفات کلی نوع بیان شود یعنی صفاتی که مشترک در همه‌ی افراد است.
🍃این یکبار برای همیشه به راستی وحشتناک است و مسئول مرگِ آنیِ همان علوم تجربی و تحصلی‌ ای است که خود ارسطو شادمانه آنها را پرورش داده بود...به راستی چرا ما باید در اشیاء نظر کنیم تا آنها را بشناسیم؟ آنها در بطن هر نوع کاملا به یکدیگر شبیه اند. اگر یکی از آنها را بشناسی همه آنها را می‌شناسی. چه دنیای فقیر و محنت زده ای است این دنیا و چقدر عمیق است طنین نغمه شاعر در گوش‌های ما:
هوراشیو**، آنچه در آسمان و زمین هست، فزونتر از آن است که در رویای فلسفی تو مشهود است.

💬*اتین ژیلسون، هستی در اندیشه فیلسوفان، ترجمه حمید طالب زاده، صص۱۱۶-۱۱۷
**از شخصیت های نمایشنامه هملت نوشته شکسپیر

@Andisheh_Aknun

🔹 گزاره‌‌هایی برای تأمل
🔸 فقراتی از هایدگر *

🍃حقیقتِ کماکان پنهانِ وجود، از انسانیت مابعدالطبیعی سرباز می زند. حیوان کارگر تا آنجا که به چرخه سرسام‌آور فرآورده‌هایش سپرده شده است، هر آینه ممکن است خود را هلاک کرده و در ورطه نیستی محض نابود سازد.

🍃شبان‌ها بیرون از برهوتِ زمینِ ویران شده، مستورانه و در خفا روزگار می‌‌گذرانند؛ زمینی که محکوم است تا صرفا خدمتگزار تضمین سیطره انسانی باشد که آثارش محدود به داوری درباره مهم یا غیر‌مهم بودن چیزی برای زندگی است.

🍃بهره‌وری صرف از زمین، یک چیز است و برخورداری از برکت زمین و آشنایی با آیین این موهبت به منظور حفظ راز وجود و نگهبانی از حریم ممکنات چیزی دیگر!

💬*مارتین هایدگر، پایان فلسفه، ترجمه احمدرضا معتمدی، صص۱۶۹، ۲۰۳-۲۰۴

@Andisheh_Aknun

🔹 گزاره‌‌ هایی برای تأمل
🔸 فقراتی از هیوم*

🍃اشتیاق برای فلسفه مثل اشتیاق برای دین، به نظر می‌آید در معرض این مشکل باشد که گرچه اصلاح طرز رفتارهای ما را و ریشه کن کردن رذائل‌ مان را هدف می‌گیرد، می‌تواند با مدیریت غیر عاقلانه فقط به این کار بیاید که به گرایشی غالب، پر و بال بدهد، و ذهن را با قاطعیتی بیشتر، به آن سمتی برانَد که به واسطه‌ تعصب و خُلق طبیعی، از پیش بسیار زیاد به آن سمت کشیده می‌شود.

🍃مسلّم است که در حالیکه سودای استواری منيع الطبع خرد فلسفی را داریم و تلاش می‌کنیم لذاتمان را یکسره درون اذهان مان نگه داریم، شاید در نهایت فلسفه مان را شبیه کنیم به فلسفه ی اپیکتتوس و دیگر رواقیان که صرفاً نظامی است پالوده تر برای خودخواهی، و از طریق استدلال همه ی فضائل را و نیز لذائذ اجتماعی را ترک کنیم.

🍃در حالیکه پوچی زندگی بشری را با دقت مطالعه می‌کنیم و همه اندیشه هایمان را متوجه ماهیت تهی و گذرای دارایی‌ها و افتخارات می‌کنیم، شاید در عین حال داریم کاهلی طبیعی‌مان را خشنود می‌کنیم که با بیزاری‌ اش از جنب و جوش دنیا و زحمت کار، به دنبال بهانه ای عقلی است تا به خودش مجالی بدهد برای تن آسایی کامل و بی حساب وکتاب.
💬*دیوید هیوم، کاوشی در خصوص فهم بشری، ترجمه کاوه لاجوردی، ص۴۷

@Andisheh_Aknun

🔹 گزاره‌ ای برای تأمل
🔸 فقره ای از کربلایی*

🍃و أظرَفُ شى‌ءٍ فى أهلِ العلومِ الرَّسمیة آن است كه: معانى عالیه دقیقه را به ألفاظ ادا مى‌كنند و روحشان از آنها خبرى ندارد. لالائى را مى‌گویند، ولى خوابشان نمى‌برد. مى‌گویند: حمام است، ولى نمى‌دانند خانه كیست. و هذا مِن أعظَمِ حُجُبِ سُبُحاتِ وَجهِه الکَریم. زلف بر باد مَدِه تا ندهی بر بادم.

💬*سید احمد کربلایی، در توحید علمی و عینی، ص۱۲۱

@Andisheh_Aknun

🔹 گزاره‌ ای برای تأمل
🔸 فقره ای از اخوان الصفا*

🍃سر‌آغازِ فلسفه، دوستداریِ دانش‌ها، و میانه‌ اش، شناخت حقیقتِ موجودات به اندازه توانایی انسانی، و فرجامش، گفتار و کرداری در خورِ آگاهی است.


💬*اخوان الصفاء و خلان الوفاء، رسائل، ترجمه: مجید احسن، ج۱، ص۴۸

@Andisheh_Aknun

🔹 گزاره‌ ای برای تأمل
🔸 فقره ای از نیچه*

🍃شاید من بهتر از هر کس بدانم که چرا تنها انسان می‌خندد: او تنها، چنان ژرف رنج می‌برد که از اختراع خنده ناگزیر بوده است. بدبخت ترین و غمناک ترین، چنانکه چنین می‌باید، شادترین جانور است.


💬*فردریش نیچه، اراده معطوف به قدرت، ترجمه محمدباقر هوشیار، ص۹۵

@Andisheh_Aknun

🔹 گزاره‌ ای برای تأمل
🔸 فقره ای از ابن عربی*

🍃از پایبندی به باوری خاص و روی‌گردانی از دیگر باورها بپرهیز؛ که اگر چنین کنی، نه تنها خیر کثیر بلکه معرفت به واقعِ امور را از دست می‌دهی. پس جانت را پذیرای همه نوع باوری قرار بده؛ زیرا خداوند والامرتبه، بزرگتر و دارای چنان وسعتِ وجودی است که در مرزهای هیچ باورِ خاصی، محصور نمی‌شود.


💬*محی الدین ابن عربی، فصوص الحکم، ترجمه آزاد: مجید احسن، ج۱، ص۱۱۳

@Andisheh_Aknun

🔹ارتباط حدوث و کثرت نفوس؛ چالش‌های سینوی پاسخ‌های صدرایی

✍️مجید احسن، میلاد نوری

🍃ما انسان‌ها تجارب و ادراکاتی مشترک داریم که چه‌ بسا نشان از وحدتِ نفوس فاعل‌های شناسایی داشته باشد؛ در این منظر، وحدت انسان ریشه در وحدتِ نفس کلی دارد که همگان در آن مشترکند، و کثرتِ نفوس انسانی نه یک امر ذاتی، بلکه یک امر عرضی است که از کثرتِ ابدان، تنانگی و حواس ناشی می‌شود. بااین‌حال، انسان‌ها، در افکار، احساسات و کنش‌های خود تفاوت دارند که چه بسا خود گواهی بر کثرت نفوس انسانی باشد؛ کثرتی که نه ناشی از کثرت بدن‌های انسانی، بلکه وصف ذاتی نفوس ایشان است که در این صورت، انسان‌ها صرفا وحدت نوعی خواهند داشت. روشن است که هر دیدگاهی در تلاش برای تبیین موضع خود دلایلی عرضه کرده است.

🍃در این مقاله، نویسندگان به زعم خود کوشیده اند با بازخوانی دیدگاه شیخ الرئیس در باب وحدت و حدوث نفس در آینه اندیشه حکمت متعالیه، راهی نو در حل چالش‌های سینوی در این مساله ارائه نمایند.

💬دو فصلنامه علمی‌ پژوهشی جاویدان خرد ، موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، ۱۴۰۲

https://www.javidankherad.ir/article_173480.html


@Andisheh_Aknun

همیشه بر این گمان بودم که ساحت اندیشه فلسفی جز این نیست که مفاهیم و ادله فیلسوفان را همچون تعالیم مدرسی فراگرفته و با تکرار از بر کنم. پندارم این بود که فلسفه، دانش ساخته و پرداخته ای است که انتقال آن به دیگران، رسالت اصلی من است تا آنها نیز این مفاهیم و ادله را فراگرفته و این چرخه را ادامه دهند. اینگونه بود که اندیشه ورزی و تفلسف، معنایی جز واگویه روایت فیلسوفان گذشته از عالم و آدم نداشت‌، تو گویی که اکنون همان تکرار دیروز است. حس تبختر فراهم آمده از کُلِیماتِ فیلسوفان و تکرار مکرّرشان باعث می شد حس نادانی و ناتوانی و یا غفلت از مواجهه با زندگی و مسائل اینجا و اکنونم به خفا رود. چه مبارک سحری بود آنگاه که تازه با تو نفحه فلسفه و متافیزیک برایم وزیدن گرفت. چه فرخنده شبی بود آنگاه که از تو آموختم همه آلاف و اُلوف مفهومی فلسفه نه برای نگاهبانی از مفاهیم فیلسوفان بلکه برای نیل به مقصودی است که در بطن و بنیاد آنها مستور است. اینک، شش سال است که می‌دانم فلسفه حتی آنگاه که در مفاهیم، استوار و در ادله، وفادارِ به فیلسوفان باشد، می تواند از تب و تاب بیفتد و همه نبضان خود را از دست بدهد زیرا حیات فلسفه اساسا رهایی دادن آدمی از ایده های مالوف و بی بنیاد و صورت‌بندی دگرباره زندگی است

همه را بیازمودم ز تو خوشترم نیامد/ چو فرو شدم به دریا چو تو گوهرم نیامد

# دکتر سید حمید طالب زاده


https://www.instagram.com/p/C2YKREoLyoN/?igsh=MTc4MmM1YmI2Ng==




@Andisheh_Aknun

🔹 گزاره‌ هایی برای تأمل
🔸 فقراتی از باربور*

🍃متافیزیک، جستجوی مجموعه منسجمی از مقولات برای تعبیر همه تجارب است. و نیز کندوکاو در ارتباط سیستماتیک بین حوزه های پژوهش که معمولا جدا جدا در نظر گرفته می‌شوند. در صورت موافق افتادن چنین برداشتی، قدرتِ یک چنین تلفیقِ مفهومی، در توان وحدت بخشی و روشنگریِ حوزه وسیعی از تجارب گوناگون در علم، تاریخ، هنر، اخلاق، دین و نظایر آن است.
🍃ولی مقولات متافیزیکی خواه ناخواه خیلی انتزاعی اند، چرا که قابل اطلاق به انواع بس متنوعی از تجربه هستند. علاوه براین، متافیزیسین یا متعاطى ما‌بعد‌الطبیعه، در تلاش خود برای رسیدن به یک سیستم فراگیر و دارای تعمیم‌های وسیع، همواره در معرض این وسوسه هست که بعضی از انواع تجربه را برای آنکه مناسب چهارچوب مفهومی مُتَخَّذ از سایر انواع تجربه در آید دستکاری یا تحریف کند.

💬*ایان باربور، علم و دین، ترجمه خرمشاهی، ص۲۹۹

@Andisheh_Aknun

🔹 گزاره‌ هایی برای تأمل
🔸 فقراتی از سَوَتِر*

🍃در این روزگارِ کشفیات فنّاورانه بزرگ، ریز تراشه‌‌ها و شتاب دهنده‌های ذره ای، دنیای اینترنت و تلویزیون دیجیتالی، فلسفه چه اطلاعاتی می‌تواند در اختیار ما بگذارد؟ تنها پاسخی که می‌توانیم با اکراه ارائه دهیم، همان پاسخی است که احتمالاً خود سقراط می‌توانست بدهد: هیچ چیز.

🍃علوم طبیعی ما را به اطلاعات مجهز می‌کند، همان کاری که تکنیسین‌ها، روزنامه‌ها و برنامه‌های تلویزیونی نیز می‌کنند. اما چیزی به نام اطلاعات فلسفی وجود ندارد. اطلاعات از اخبار ساخته می‌شود. همه این‌ها به جای خود کاملاً مفیدند، اما هنگامی که سعی می‌کنیم درک بهتری از خودمان و محیطمان داشته باشیم آیا اطلاعات تنها چیزی است که به دنبال آن هستیم؟

💬*فرناندو سَوتر، پرسش‌های زندگی، ترجمه عباس مخبر، ص۱۳

@Andisheh_Aknun

🔹 گزاره‌ ای برای تأمل
🔸 فقره ای از اونامونو*

🍃در تمام تواریخ فلسفه‌ای که من می‌شناسم، مکاتب فلسفی چنان به دنبال هم به یک رشته کشیده شده‌اند که گویی خود بخود هر یک از بطن دیگری زاده شده‌اند و در این میان، پدیدآورندگان این مکاتب یعنی فلاسفه، بهانه‌ای بیش نیستند و شرح احوال درونی و سیر و سلوک فیلسوفان یعنی انسان‌هایی که فلسفه می‌سازند، در درجه‌ی دوم اهمیت قرار گرفته است، در حالیکه همین شرح‌ حالها و سیر و سلوکها است که بسا رازها را می‌گشاید.

💬*میگل اونامونو، درد جاودانگی، ترجمه خرمشاهی، ص۳۲

@Andisheh_Aknun

🔹 گزاره‌ هایی برای تأمل
🔸 فقراتی از سَوَتِر*

🍃دانشمندان می‌توانند از کشفیات دانشمندان دیگر استفاده کنند، بدون آنکه خودشان تمامی استدلالها، محاسبات و آزمایشهای مربوط را انجام دهند؛ اما یک فیلسوف نمی‌تواند به سادگی پاسخ‌های فیلسوفان دیگر را بپذیرد و یا اعتبار و مرجعیت ایشان را به عنوان دلیلی بی چون و چرا قبول کند. از نظر یک فیلسوف، هیچ پاسخ فلسفی اعتبار ندارد، مادام که خود فیلسوف شخصا مسیر پیشینیان خود را طی نکند یا سعی نکند بر مبنایِ تحلیلِ شخصیِ ادعاهای آنان، راه جدیدی کشف کند.به اختصار می توان گفت خط سیر فلسفی باید به صورت انفرادی برنامه ریزی شود، حتی اگر نقطه آغاز آن بر یک سنت فکری بسیار غنی استوار باشد.

🍃یک دانشمند می‌تواند به نیابت از دانشمندی دیگر کار پژوهش را ادامه دهد، اما هیچکس نمی‌تواند به نیابت از شخصی دیگر به تفکر فلسفی بپردازد. شاید به همین دلیل بود که کانت عقیده داشت فقط می‌توان چگونه فلسفه ورزیدن را تدریس کرد نه فلسفه را؛ چرا‌که فلسفه چیزی مثل یاد گرفتن نام پایتخت های کشورهای اروپایی نیست که وقتی کسی به آن دست یافت، بتواند دانش خود را به دیگری منتقل کند. فلسفه ورزیدن یک روش است، یعنی راهی که فکر در امتداد آن سفر می‌کند؛ نوعی شیوۀ نگاه کردن به چیزها و پرداختن به برهانها.

💬*فرناندو سَوَتِر، پرسش‌های زندگی، ترجمه عباس مخبر، ص۲۰-۲۱

@Andisheh_Aknun