توانبخشی شناختی: تعریف، تاریخچه و اهمیت آن

✨ تعریف توانبخشی شناختی

⚪️توانبخشی شناختی¹ به مجموعه‌ای از روش‌ها و تکنیک‌ها گفته می‌شود که به منظور بهبود، بازتوانی یا نگهداری عملکردهای شناختی فردی که دچار اختلالات مغزی یا مشکلات شناختی شده است، طراحی شده است. این فرآیند معمولاً به افراد مبتلا به آسیب‌های مغزی، سکته‌های مغزی، اختلالات روانی، یا اختلالات‌دمانس (مانند #آلزایمر) کمک می‌کند تا توانایی‌های شناختی خود را بازیابی کنند یا از زوال بیشتر آن‌ها جلوگیری نمایند.

⚪️عملکردهای شناختی که در توانبخشی شناختی به آن‌ها پرداخته می‌شود، شامل #حافظه، #توجه، زبان، #حل‌مسأله، مهارت‌های
اجرایی (مانند برنامه‌ریزی و سازماندهی)، و پردازش اطلاعات است. این فرآیند می‌تواند شامل تمرینات ذهنی، استفاده از ابزارهای دیجیتال، بازی‌های شناختی، یا درمان‌های دیگر باشد که به تقویت مهارت‌های شناختی آسیب‌دیده کمک می‌کنند.

✨تاریخچه توانبخشی شناختی

⚪️تاریخچه توانبخشی شناختی به بیش از یک‌قرن پیش برمی‌گردد، اما رشد و توسعه آن به طور قابل توجهی در دهه‌های اخیر شتاب
گرفته است.

✅آغاز در دهه 1940 و 1950

توانبخشی شناختی به طوررسمی در دهه 1940 و 1950 به عنوان بخشی از درمان بیماران مبتلا به آسیب‌های مغزی،
به ویژه در نتیجه تصادفات یا جنگ‌ها، مورد توجه قرار گرفت. در این دوران، مطالعات اولیه به طور خاص بر روی بیماران آسیب‌دیده از ضربات مغزی و سکته‌های مغزی تمرکز داشت.

✅دهه 1970 و 1980: رشد روش‌های درمانی‌جدید

در دهه 1970 و 1980، با
پیشرفت‌های علمی در زمینه علوم اعصاب و روانشناسی، مفهوم #توانبخشی_شناختی توسعه بیشتری پیدا کرد. در این دوره، روش‌های مبتنی بر تمرینات و برنامه‌های آموزشی برای بهبود عملکردهای شناختی به کار گرفته شد. همچنین، تحقیقات در زمینه بیماری‌های روانی و اختلالات عصبی مانند آلزایمر، آسیب‌های مغزی، و اختلالات توجه (ADHD) آغاز گردید.

✅دهه 1990: فناوری‌های نوین وارد می‌شود

در دهه 1990، با پیشرفت‌های تکنولوژیکی، ابزارهای دیجیتال و نرم‌افزارهای توانبخشی شناختی وارد عرصه درمان شدند. این دهه شاهد ظهور بازی‌های کامپیوتری و برنامه‌های خاص برای توانبخشی مغز بود که در این زمان نقش بزرگی در توانبخشی شناختی پیدا کردند.

✅دهه 2000 به بعد: توانبخشی شناختی دیجیتال و شخصی‌سازی درمان‌ها

در دهه‌های اخیر، باظهور #VR، #نوروفیدبک، و تکنولوژی‌های دیجیتال جدید، توانبخشی شناختی وارد فاز جدیدی شد. این تکنولوژی‌ها به توانبخشی شناختی کمک کرده‌اند تا در قالب برنامه‌های
شخصی‌سازی شده و با استفاده از داده‌های بیومتریک و روان‌شناختی دقیق‌تر عمل کند.

✨اهمیت توانبخشی شناختی

⚪️توانبخشی شناختی نه تنها به افراد کمک می‌کند که عملکردهای شناختی خود را بازیابی کنند، بلکه موجب بهبود کیفیت زندگی، استقلال بیشتر در فعالیت‌های روزمره، و کاهش فشارهای روانی ناشی از اختلالات شناختی می‌شود. همچنین، در مواردی مانند بیماری‌های #دمانس، توانبخشی شناختی می‌تواند به کند شدن روند زوال شناختی و کاهش شدت علائم کمک کند. این فرآیند به افراد این امکان را می‌دهدکه به بهترین نحو ممکن با چالش‌های روزمره مقابله کنند و از توانمندی‌های خود بهره‌برداری بیشتری داشته باشند. همچنین توانبخشی شناختی در افراد سالم باعث ارتقای کارکرد های شناختی و موفقیت
بیشتر آن ها در زندگی می شود.


✅درنتیجه، توانبخشی شناختی یک حوزه پیچیده و درحال رشد است که به وسیله روش‌ها و ابزارهای مختلف، افراد مبتلا به اختلالات شناختی را قادر می‌سازد تا توانایی‌های مغزی خود را تقویت و بازسازی کنند. تاریخچه این حوزه نشان‌دهنده پیشرفت‌های قابل توجهی در طی سال‌ها است و با ورود فناوری‌های جدید، امید به بهبود بیشتر عملکردهای شناختی در آینده وجود دارد. این فرآیند نه تنها به بیماران کمک می‌کند؛ بلکه در زمینه‌های پیشگیری و ارتقاء سلامت شناختی نیز نقش بسزایی دارد

👨‍🔬حمیدرضا محمدی
دانشجوی ارشد توانبخشی شناختی

🟠این اولین پست از پرونده #توانبخشی_شناختی بود...

📝 اگر به این حوزه علاقه دارید، پست‌های دیگر این پرونده در راه است...

🌏 @cognitionworld | CWA

برآمد باد صبح و بوی نوروز
به کام دوستان و بخت پیروز
مبارک بادت این سال و همه سال
همایون بادت این روز و همه روز

با سپاس از همراهی شما در سالی که گذشت؛ آکادمی دنیای شناخت، فرارسیدن بهار و عید نوروز را خدمت شما عزیزان، صمیمانه تبریک عرض می‌کند. 🪻❤️

🌏 @cognitionworld | CWA

انقلابی در حوزه ترجمه 🅰

چرا گاهی اوقات کودکان ADHD در محیط‌های پرسرعت عملکرد بدتری دارند؟

در تلاش برای درک نقص‌های شناختی در #ADHD، دو نظریه رقیب مطرح شده‌اند:

⚪️ نظریه انرژی شناختی: این نظریه پیشنهاد می‌کند که نرخ رویدادهای سریع‌تر، از طریق افزایش سطح برانگیختگی، عملکرد شناختی را بهبود می‌بخشند.

⚪️نظریه انرژی عصبی (NeT): در مقابل، این نظریه معتقد است که نرخ رویدادهای سریع‌تر می‌توانند خستگی عصبی را تشدید کرده و کنترل ارادی، مانند بازداری پاسخ را مختل کنند.

🖱️این مقاله به بررسی این سوال می‌پردازد که آیا بهبودهای مشاهده‌شده در مطالعات قبلی در مورد زمان‌ واکنش (RT) در نرخ‌های رویداد سریع‌تر در افراد مبتلا به ADHD، واقعاً نشان‌دهنده بهبود پردازش شناختی است یا خیر. به عبارت دیگر، آیا سرعتِ بیشتر واقعاً به نفع کودکان ADHD است؟

🐍 برای پاسخ به این سوال، محققان از یک تکلیف کلاسیک به نام "Go/No-Go" استفاده کردند. در این تکلیف، شرکت‌کنندگان باید به محرک‌های "برو" پاسخ دهند و از پاسخ دادن به محرک‌های "نرو" خودداری کنند. این تکلیف در دو شرایط نرخ رویداد (آهسته و سریع) به دو گروه از کودکان (ADHD و گروه کنترل) ارائه شد.

💡نکته مهم این است که محققان برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل انتشار (Drift Diffusion Model) استفاده کردند. DDM یک مدل محاسباتی است که زمان واکنش و دقت را به طور همزمان در نظر می‌گیرد و پارامترهای شناختی زیربنایی تصمیم‌گیری را تخمین می‌زند تا بتواند تفسیر مناسبی از آنها ارائه دهد.

✅نتایج به دست آمده با نظریه انرژی عصبی (NeT) سازگار بود؛ یعنی به نظر می‌رسد که نرخ رویدادهای سریع، منابع عصبی مورد نیاز برای کنترل مهاری در کودکان مبتلا به ADHD را تحت فشار قرار می‌دهد، که منجر به پردازش ناکارآمدتر تصمیمات "عدم اقدام" و خطاهای تکانشی بیشتر می‌شود.

✅ همچنین این مطالعه نشان داد که با استفاده از مدل‌های محاسباتی مانند DDM و در نظر گرفتن همزمان سرعت واکنش و دقت، و به عبارتی یک بررسی جامع از عملکرد شناختی، می‌توان از تفسیرهای نادرست بر اساس معیارهای سنتی (مانند RT و نرخ خطا به طور جداگانه) جلوگیری کرد و درک عمیق‌تری از نقص‌های شناختی در اختلالات شناختی به دست آورد.

🪢 سپیده اکبری
دانشجوی ارشد علوم شناختی

🌏 @cognitionworld | CWA

🧠تعریف و تاریخچه‌ای بر ظهور و تحول نورومارکتینگ

🔎تعریف نورومارکتینگ

🟢نورومارکتینگ¹ به رشته‌ای از علم‌ها و روش‌های بازاریابی گفته می‌شود که از علم اعصاب و #روانشناسی برای تحلیل و درک رفتار مصرف‌کننده استفاده می‌کند. این حوزه تلاش دارد تا واکنش‌های ناخودآگاه #مغز انسان را در قبال برندها، تبلیغات، محصولات و خدمات شناسایی کند و از این اطلاعات برای بهینه‌سازی استراتژی‌های بازاریابی بهره‌برداری نماید.

🟡نورومارکتینگ به جای تکیه بر پاسخ‌های خودآگاه و کلامی مصرف‌کنندگان (که ممکن است ناقص یا تحریف‌شده باشد)، بر تجزیه و تحلیل فعالیت‌های مغزی، چشم‌پویایی، و سایر داده‌های فیزیولوژیکی تمرکز دارد تا تصمیمات خرید و واکنش‌های مصرف‌کننده را پیش‌بینی کند. این رویکرد به برندها کمک می‌کند تا تبلیغات خود را به گونه‌ای طراحی کنند که بیشترین تأثیر را بر مغز و احساسات مصرف‌کنندگان بگذارد.

⚙️ ابزارهای اصلی نورومارکتینگ شامل:

⚪️الکتروانسفالوگرافی²: برای اندازه‌گیری امواج مغزی و واکنش‌های عصبی.

⚪️ تصویربرداری رزونانس مغناطیسی عملکردی³: برای بررسی فعالیت‌های مختلف مغزی در هنگام مواجهه با محرک‌های تبلیغاتی.

⚪️ اندازه‌گیری پاسخ گالوانیک پوست⁴:
برای اندازه‌گیری واکنش‌های فیزیولوژیکی و عاطفی در مواجهه با تبلیغات یا برندهای خاص.

⚪️ ردیابی چشم⁵: برای تجزیه و تحلیل نحوه حرکت چشم و مناطق جذابیت‌ساز در تبلیغات.

🏴‍☠️ تاریخچه نورومارکتینگ

🟡تاریخچه نورومارکتینگ به چند دهه پیش باز می‌گردد. با این حال، به دلیل ظهور تکنولوژی‌های جدید در علم اعصاب و روانشناسی، این حوزه در دهه‌های اخیر رشد چشم‌گیری داشته است.

1️⃣ آغاز در دهه 1950: مطالعه‌ی رفتار مصرف‌کننده از زاویه روان‌شناختی در اوایل دهه 1950، روان‌شناسان و محققان علوم اجتماعی در تلاش بودند تا ارتباط بین احساسات، عواطف، و تصمیمات خرید را درک کنند. این تحقیقات بر روی مفاهیم اولیه مانند «تقاضای ناخودآگاه» و تأثیرات روان‌شناختی تبلیغات متمرکز بود. در این دوره، روان‌شناسی تبلیغات و بازاریابی شکل ابتدایی خود را پیدا کرد.

2️⃣دهه 1990: شروع به استفاده از تکنولوژی‌های جدید در دهه 1990، فناوری‌هایی مانند #fMRI و #EEG برای اولین بار در دنیای بازاریابی به کار گرفته شدند. این فناوری‌ها به محققان و متخصصان این امکان را دادند تا با دقت بالاتری به تجزیه و تحلیل واکنش‌های مغزی و فیزیولوژیکی مصرف‌کنندگان بپردازند. این مرحله را می‌توان به‌عنوان آغاز واقعی نورومارکتینگ در نظر گرفت.

3️⃣دهه 2000: تکامل نورومارکتینگ و ظهور شرکت‌های تخصصی از اوایل دهه 2000، نورومارکتینگ وارد دنیای بازاریابی تجاری شد. شرکت‌هایی مانند NeuroFocus (که در سال 2005 تأسیس شد) اولین قدم‌ها را در تجزیه و تحلیل داده‌های مغزی مصرف‌کنندگان در هنگام مشاهده تبلیغات یا برندها برداشتند. این شرکت‌ها از ابزارهای پیشرفته‌ای همچون fMRI و EEG برای تحلیل اطلاعات استفاده می‌کردند. در این دوران، برندهای بزرگ و تبلیغاتی مانند Coca-Cola و Pepsi شروع به آزمایش نورومارکتینگ در کمپین‌های تبلیغاتی خود کردند.

4️⃣دهه 2010: گسترش و پذیرش گسترده‌تر نورومارکتینگ در دهه 2010، نورومارکتینگ به‌طور گسترده‌تری در صنعت بازاریابی پذیرفته شد. پژوهش‌های مختلف نشان دادند که نورومارکتینگ می‌تواند داده‌های دقیق‌تری از رفتار مصرف‌کننده فراهم کند و موجب افزایش اثربخشی تبلیغات شود. ابزارهایی مانند Eye-tracking و GSR برای آنالیز واکنش‌های احساسی و فیزیولوژیکی مصرف‌کنندگان وارد عرصه شدند.

5️⃣دهه 2020: نورومارکتینگ به عنوان یک ابزار استراتژیک مهم برای برندها تبدیل شده است. در حال حاضر، برندهای پیشرو از این تکنیک‌ها برای بهینه‌سازی تبلیغات، افزایش تعامل با مشتری، و حتی طراحی محصولاتی که بهترین واکنش‌ها را از مصرف‌کنندگان دریافت می‌کنند، استفاده می‌کنند. این رشته به‌طور مستمر در حال تحول است و با ظهور فناوری‌های جدید، به‌ویژه در زمینه هوش مصنوعی و تحلیل داده‌های کلان، نورومارکتینگ بیش از پیش پیشرفت خواهد کرد.

✅نورومارکتینگ به‌عنوان یک علم میان‌رشته‌ای، نقشی حیاتی در بازاریابی مدرن ایفا می‌کند. این حوزه به برندها کمک می‌کند تا از طریق تحلیل دقیق رفتار مصرف‌کننده، استراتژی‌های بازاریابی خود را بهبود بخشند. با توجه به پیشرفت‌های روزافزون در علم اعصاب و فناوری‌های جدید، می‌توان گفت که نورومارکتینگ در آینده‌ای نه‌چندان دور به ابزاری جدایی‌ناپذیر در عرصه بازاریابی تبدیل خواهد شد.

¹ Neuromarketing
² EEG
³ fMRI
⁴ GSR
⁵ Eye-tracking

👨‍🔬حمیدرضا محمدی
ارشد بازاریابی و توانبخشی

3️⃣یادداشتی که خواندید، سومین پست از پرونده #نورومارکتینگ دنیای شناخت بود...

🌏 @cognitionworld | CWA

خبرنامه کاگنیشن‌تایمز 📰

🙏 می‌توانید هر هفته، از طریق خبرنامه‌های کاگنیشن تایمز از اخبار و پست‌های جدید سایر کانال‌های علوم شناختی اطلاع پیدا کنید.

عناوین منتخب هفته 📆

▪️تکامل حس موسیقیایی از کانال تکامل و عصب-زیبایی شناسی

▪️ضربه مغزی و تاثیرات آن در فعالیت مغز، شناخت و متابولیسم مغز از کانال انجمن علمی مغز و شناخت دانشگاه خوارزمی

▪️تولد دوباره مغز با یادگیری مهارت‌های جدید از کانال آکادمی علوم اعصاب ایران

▪️خاموشی بینایی از کانال از کانال اختلالات شناختی

▪️نگارش علمی - قسمت اول - آناتومی مقالات علمی از کانال نوروسینتکس

▪️دیدن یا دیده شدن؟ مغز ما چطور اطلاعات بصری را پردازش می‌کند! از کانال کاگنی‌پلاس

▪️Information Theory, Evolution, and The Origin of Life By Hubert P. Yockey

📰 @cognitiontimes | 🚀 CWA

اگر کسی به شما بگوید که انگار تازگی‌ها دنیایش خاکستری شده است، چه فکری می‌کنید؟

🔥شاید این فرد ناراحت باشد. شاید از شغلی تکراری زده شده باشد. شاید افسرده باشد و یا شاید هم واقعاً چیزها را خاکستری‌تر ببیند!
در این پرونده رابطه‌ی ادراک رنگ و #افسردگی را بررسی کردیم. متوجه شدیم ممکن است "خاکستری دیدن دنیا" تنها یک استعاره نباشد؛ دیدیم که تضاد رنگی (contrast) در شبکیه‌ی افراد افسرده کمتر ادراک می‌شود. سپس داده‌های متناقض را بررسی کردیم و سری به ارتباط #دوپامین و #ادراک رنگ زدیم. حتی به بحث‌های نظری پشت دیدگاه‌مان و سوگیری‌های خودمان نیز پرداختیم. در آخر نیز نگاهی به خلاء‌های پژوهشی این پرونده انداختیم تا زمینه‌ای برای مطالعات آینده فراهم کنیم.

✅برای دسترسی آسان‌تر شما همراهان عزیز، مجموعه کامل پرونده #ادراك_رنگ_و_افسردگی در ذیل همین پست در اختیار شماست. ↓

1️⃣آیا واقعا رنگ از دنیای افسردگان رخت بسته است؟

2️⃣خاکستری دیدن و افسردگی: اندازه‌گیری افسردگی در چشم مراجع؟

3️⃣90 میلیون رنگ بیشتر؟ پرانتزی برای رنگ

4️⃣خانه تکانی فلسفی

5️⃣مثالی نقض برای ادراک رنگ و افسردگی

6️⃣شروعِ پایان داستان

🦔نویسنده: کیانا پورغلامعلی

🌏 @cognitionworld | CWA

نقاشی، زبانِ بی زبانیِ کودکان با نقش آفرینی فرهنگ🖌

👩‍🎨نقاشی کودکان، فقط خط‌خطی کردن نیست🙅‍♂️مثل اثر انگشت، منحصر به فرد‌، و بازتابی از دنیای درونی هر کودک است. برخی معتقدند بچه‌ها در همه جای دنیا یک جور نقاشی می‌کشند؛ اما انگار پای فرهنگ در میان است. نظریه آلاند بر این استوار است که بچه‌ها در فرهنگ‌های مختلف، نه تنها سبک؛ بلکه استراتژی‌های متفاوتی در نقاشی دارند. انگار نمادهای فرهنگی، قلم‌موی ذهن‌شان را هدایت می‌کند.

🖼 فقط ژنتیک نیست که نقاشی کودکان را شکل می‌دهد! محیط زندگی، مثل یک کلاس درس بزرگ، روی نقاشی‌ها تاثیر می‌گذارد. کیتاهار و ماتسوییشی می‌گویند:

نقاشی، هم از استعدادهای ذاتی جوانه می‌زند، هم از محیط فرهنگی و آموزشی تغذیه می‌کند. پس هر نقاشی، ترکیبی از طبیعت و تربیت است.

🌿چرا نقاشی بچه‌ها برای متخصصان تعلیم و تربیت اینقدر جذاب است؟🤔
چون مثل یک گزارشگر صادق، از رشد اجتماعی، عاطفی، جسمی و فکری کودک خبر می‌دهد. انگار با دیدن نقاشی‌ها، می‌توانیم دزدکی به دنیای کودکانه سرک بکشیم👀. مداد رنگی‌ها، رازهای مگوی دلشان را برملا می‌کنند.

📌 نقاشی برای بچه‌ها، فقط یک سرگرمی نیست! بهترین راه برای بیان امیدها و ترس‌هایشان است. نقاشی، دیدگاه و تفسیر آنها از تجربه‌ها را به تصویر می‌کشد. تازه، یک راه آسان برای جمع‌آوری اطلاعات اجتماعی از کودکان است. بدون هیچ مانع زبانی، بچه‌ها با نقاشی حرف می‌زنند.

✅ نقاشی کودکان، مثل یک سفر هیجان‌انگیز است. از خط‌خطی‌های ساده شروع می‌شود و به شاهکارهای هنری ختم می‌شود. هر نقاشی، اطلاعات دقیقی از هنرمند کوچکش ارائه می‌دهد. بچه‌ها با دقت رنگ‌ها، الگوها و اندازه‌ها را انتخاب می‌کنند. نقاشی، ابزاری برای ارتباط، توسعه مهارت‌های زندگی و ایجاد حس اعتماد است.

✅اگر در پی کشف این مسئله هستید که چرا کودک شما یک آسمان آبی را با رنگ قرمز و یا چمن سبز را با رنگ آبی نقاشی کرده است، در کارگاه تفسیر نقاشی، ما به شما آموزش خواهیم داد که چگونه احساسات و نیازهای پنهان کودکان را رمزیابی کنید.


📣پوستر کارگاه تفسیر نقاشی📣

⚪️جهت کسب اطلاعات بیشتر درخصوص ثبت‌نام در دوره:
👤 @CWMediaManager


✍️امیرحسین پناهی
کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی

❤️ @PsycheSci | CWA

آیا شما هم در دام خطای تأیید گزینشی افتاده‌اید؟ نشانه‌ها را بشناسید!

🔥خطای تأیید گزینشی یکی از رایج‌ترین خطاهای شناختی است که می‌تواند بر قضاوت‌ها و تصمیم‌گیری‌های ما تأثیر بگذارد. این خطا به معنای تمایل به جستجو، تفسیر و یادآوری اطلاعات به گونه‌ای است که با باورها و پیش‌فرض‌های قبلی ما سازگار باشد. به عبارت دیگر، افراد تمایل دارند فقط به اطلاعاتی توجه کنند که نظرات و عقاید آن‌ها را تأیید می‌کند و به سادگی اطلاعات مخالف را نادیده می‌گیرند یا کم‌اهمیت جلوه می‌دهند.

💡این خطا معمولاً در زمینه‌های مختلفی از جمله سیاست، مذهب، علم و حتی روابط شخصی مشاهده می‌شود. افراد ممکن است اخبار یا مقالاتی را جستجو کنند که با نظرات سیاسی آن‌ها همخوانی دارد و از منابعی که دیدگاه‌های مخالف دارند، دوری کنند. این رفتار می‌تواند منجر به تقویت باورهای نادرست و ایجاد دوقطبی‌های شدید در جامعه شود.

❤️یکی از دلایل بروز این خطا، نیاز روانی به تأیید و #پذیرش است. انسان‌ها معمولاً از احساس عدم قطعیت و تضاد در باورهای خود ناراحت می‌شوند. بنابراین، آن‌ها به طور ناخودآگاه به دنبال اطلاعاتی هستند که احساس #امنیت و ثبات را برای آن‌ها به ارمغان آورد. این امر می‌تواند باعث شود که فرد در یک چرخه معیوب از تأیید خود باقی بماند و از دیدگاه‌های جدید و متفاوت دوری کند.

🧠 خطای تأیید گزینشی همچنین می‌تواند در فرآیند یادگیری و تحقیق علمی نیز تأثیرگذار باشد. پژوهشگران ممکن است به دنبال نتایجی باشند که فرضیات اولیه آن‌ها را تأیید کند و در نتیجه، داده‌هایی که این فرضیات را رد می‌کنند، نادیده گرفته شوند. این موضوع می‌تواند به پیشرفت ناقص یا نادرست علم منجر شود و در نهایت بر تصمیم‌گیری‌های اجتماعی و اقتصادی تأثیر بگذارد.

✅ به عنوان مثال، فرض کنید فردی به یک رژیم غذایی خاص اعتقاد دارد که ادعا می‌کند باعث کاهش وزن سریع می‌شود. این فرد ممکن است تنها مقالات و تجربیات افرادی را بخواند که موفق به کاهش وزن شده‌اند و از مطالعه مقالاتی که نشان می‌دهند این رژیم ممکن است خطرناک یا غیرموثر باشد، اجتناب کند. در نتیجه، او به طور ناخودآگاه باور خود را تقویت کرده و از واقعیت‌های متناقض غافل می‌ماند.

شما چه مثال‌های دیگه‌ای از این خطای شناختی به ذهنتون می‌رسه؟

¹ Confirmation Bias

🔢 یادداشتی که خواندید هفدهمین پست از پروندهٔ #سوگیری‌های_شناختی دنیای شناخت است. 

🔗Credit: Decision Lab

🌏 @cognitionworld | CWA

🗣 شناخت اجتماعی؛ مغز ما چگونه دنیای اجتماعی را پردازش می‌کند؟

💜 وقتی در یک جمع هستیم، چطور متوجه می‌شویم که فردی ناراحت است، شخصی دیگر دروغ می‌گوید یا دو نفر دوستان صمیمی هستند؟ چطور افکار و نیت‌های دیگران را حدس می‌زنیم؟

💬 این توانایی‌ها که بخش بزرگی از تعاملات انسانی را شکل می‌دهند، در حوزه‌ای از علوم شناختی به نام شناخت اجتماعی¹ بررسی می‌شوند. شناخت اجتماعی مجموعه‌ای از فرایندهای ذهنی است که به ما کمک می‌کند اطلاعات اجتماعی را دریافت، تحلیل و تفسیر کنیم تا رفتار خود را بر اساس آن تنظیم نماییم.

🔥 از تعاملات روزمره گرفته تا تصمیم‌های کلان در سیاست و آموزش، شناخت اجتماعی نقشی اساسی دارد. شناخت این علم می‌تواند به بهبود ارتباطات، کاهش سوءتفاهم‌ها و درک عمیق‌تر روابط انسانی کمک کند.

🛸 شناخت اجتماعی و مغز

مطالعات تصویربرداری مغزی نشان داده‌اند که بخش‌هایی از مغز در پردازش اطلاعات اجتماعی نقش کلیدی دارند. از جمله:

⚪️قشر پیش‌پیشانی میانی (mPFC): مسئول پردازش #افکار و نیت‌های دیگران، تنظیم #رفتار اجتماعی و #تصمیم‌گیری بر اساس اطلاعات اجتماعی است.
⚪️شیار گیجگاهی فوقانی (STS): نقش مهمی در تفسیر حرکات بدن و حالات چهره برای استنباط نیت و #هیجان‌های دیگران دارد.
⚪️آمیگدال: مسئول پردازش اطلاعات هیجانی، به‌ویژه تشخیص تهدیدات اجتماعی و تنظیم واکنش‌های احساسی.
⚪️قشر سینگولیت قدامی (ACC): در تنظیم همدلی و تشخیص تعارضات اجتماعی نقش دارد.

¹ Social Cognition

🔗Credit: Social Cognition : From brains to culture / Fiske, Susan T. (Tufts); Taylor, Shelley E. - London
🔗Credit: Cell Press

😀مهسا بسطامی
دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی شناختی

🔢 یادداشتی که خواندید اولین پست از پروندهٔ #شناخت_اجتماعی دنیای شناخت است. 

🚨 منتظر فصل دوم #ژورنال_کلاب دنیای شناخت با موضوع شناخت اجتماعی باشید.

🌏 @cognitionworld | CWA

معماری و شناخت: مغز ما چگونه فضا را تجربه می‌کند؟ 🏛

🟢وقتی وارد یک ساختمان می‌شویم، چطور حس آرامش یا اضطراب به ما دست می‌ده؟ چرا بعضی فضاها ما رو به خلاقیت دعوت می‌کنن و بعضی دیگه احساس محدودیت ایجاد می‌کنن؟چطور با حضور در فضا احساسات رو تجربه میکنیم؟

🔵این توانایی‌های شگفت‌انگیز که تعامل ما با محیط ساخته‌شده رو شکل می‌دن، در تقاطع #علوم شناختی، روانشناسی و #معماری قرار دارن. شناخت فضایی و تأثیرات محیط بر ذهن انسان، موضوعی هست که هم معماران و هم دانشمندان علوم اعصاب رو به خودش جلب کرده. این حوزه بررسی می‌کنه که چطور مغز ما اطلاعات فضایی رو پردازش، تفسیر و به تجربه‌های احساسی و رفتاری تبدیل می‌کنه.

🟠از طراحی خونه‌های روزمره گرفته تا فضاهای عمومی مثل موزه‌ها و پارک‌ها، فهم این علم می‌تونه به خلق محیط‌هایی منجر بشه که نه‌تنها زیبا باشن، بلکه سلامت روان رو تقویت کنن، #خلاقیت رو بالا ببرن و حس تعلق رو در آدما زنده کنن.

🔥 معماری و مغز: نگاهی به پردازش فضا

مطالعات علوم اعصاب نشون داده که مغز انسان با بخش‌های خاصی از خودش به درک و تعامل با فضاها می‌پردازه. این فرایندهای ذهنی بهمون کمک می‌کنن تا مسیر رو تعیین کنیم، #احساساتمون رو تنظیم کنیم و حتی هویت خودمون رو در ارتباط با محیط تعریف کنیم و تغییر بدیم. بیایم نگاهی به چند بخش کلیدی مغز بندازیم:

🟡هیپوکامپ (Hippocampus): این بخش مثل یه نقشه‌نگار داخلی عمل می‌کنه و به ما کمک می‌کنه تا در فضاها جهت‌یابی کنیم و خاطرات مکانی رو ذخیره کنیم. تحقیقات نشون داده که سلول‌های خاصی به نام "سلول‌های مکان" در هیپوکامپ فعال می‌شن تا نقشه ذهنی محیط رو بسازن.

🟢قشر پیش‌پیشانی (Prefrontal Cortex): مسئول برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری در فضاهاست. مثلاً وقتی وارد یه اتاق شلوغ می‌شی و تصمیم می‌گیری کجا بشینی، این بخش مغزت فعاله.

🟣آمیگدال (Amygdala): واکنش‌های احساسی ما به فضاها رو تنظیم می‌کنه. یه فضای تنگ و تاریک ممکنه حس ترس رو فعال کنه، در حالی که نور طبیعی و فضای باز احساس امنیت و آرامش می‌ده.

🔴قشر بینایی (Visual Cortex): اطلاعات بصری مثل رنگ، نور و الگوهای معماری رو پردازش می‌کنه. مثلاً رنگ‌های گرم می‌تونن حس صمیمیت ایجاد کنن، در حالی که رنگ‌های سرد #تمرکز رو بالا می‌برن.

🔥معماری چطور ذهن رو شکل می‌ده؟

🔵پژوهش‌ها نشون می‌دن که طراحی فضا مستقیماً روی رفتار و سلامت روان تأثیر داره. مثلاً نور طبیعی و دسترسی به منظره سبز استرس رو کاهش می‌ده و تمرکز رو بهبود می‌بخشه. یا انحناها و خطوط نرم در طراحی داخلی حس آرامش بیشتری نسبت به زوایای تیز ایجاد می‌کنن.

✨ کاربردها و خودشناسی

🟣فهم این ارتباط بین فضا و ذهن می‌تونه به ما کمک کنه تا محیط‌هایی بسازیم که خودمون رو بهتر بشناسیم و رشد کنیم. یه فضای خوب طراحی‌شده می‌تونه مثل یه آینه عمل کنه: نیازهامون رو بازتاب بده و به ما اجازه بده تا با خودمون و دیگران ارتباط عمیق‌تری برقرار کنیم.

🔗Credits:
1. Azzazy, S., et al. (2021). "A Critical Review on the Impact of Built Environment on Users’ Measured Brain Activity." Architectural Science Review.
2. Wang, S., et al. (2022). "The Embodiment of Architectural Experience: A Methodological Perspective on Neuro-Architecture."

🕯نگین چراغی
دانشجوی ارشد طراحی محاسباتی

🌏 @cognitionworld | CWA

هوش‌مصنوعی، هم‌تیمی جدید محیط کار 🤖

سیناپس‌ها و درخت‌کاری🌳

🟢هرس‌کاری درختان، به قوت گرفتن بدنه‌ی اصلی آن‌ها و رشد و دوام گیاه کمک خیلی زیادی می‌کند. تمام اعضای بدن ما هم هرکدام به نوبه خود، در زمان‌های مشخصی به این هرس‌کاری بافتی مشغول می‌شوند؛ اما عمده‌ی این هم‌ذات پنداری با طبیعت در مرتفع‌ترین و پیچیده‌ترین ارگان صورت می‌گیرد.

🟢در دوران #جنینی، تمام سلول‌های #عصبی ما طی پروسه‌ای به نام سیناپتوجنسیس¹ با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند؛ اما در طول نمو، هرس سیناپسی²  بسیاری از شاخ و برگ‌ها و اتصالات اضافی را از بین می‌برد.

🟢 هرس‌کاریِ بیشتر یا کمتر از نیاز، می‌تواند دلیل بسیاری از اختلالات عصبی و روانی باشد. رشد بسیار زیاد این ارتباطات #سیناپسی که تا حدود سه سالگی طول می‌کشد به شکل‌‌گیری هرچه بهتر بستر #حافظه و #یادگیری کمک می‌کند. تا حدود 16 سالگی بیشترین میزان و پس از آن، هرس‌کاری با سرعت کمتر، تا آخر عمر اتفاق می‌افتد.

🟢#مغز ما، مثل یک عضله‌ی بهینه و باهوش، از قاعده‌ی USE IT OR LOSE IT استفاده می‌کند. یعنی هرچه بیشتر از یک مسیر استفاده کنیم، آسفالت‌کشی آن مسیر بهتر شده و باغبان با دقت بیشتری آن مسیر را هرس می‌کند. در غیر این صورت شاخ و برگ‌های اضافی آنقدر در این مسیر رشد می‌کنند تا مسیر بسته شده و رفت و آمد در آن بسیار دشوار شود. نکته جالب توجه این است که بعضی از این مسیرها، هرگز به طور کامل از بین نمی‌روند و فقط زیر خروارها اتصال دیگر مدفون می‌شوند. به همین دلیل است که ما اگر بعد از سال‌ها سوار دوچرخه شویم، با چند دقیقه یادآوری، می‌توانیم دوباره به خوبی دوچرخه سواری کنیم.

🟢در افراد مبتلا به طیف #اوتیسم، این هرس‌کاری به میزان کافی انجام نشده و سیستم عصبی آن‌ها پر از اتصالات اضافی است. حساسیت بیش از حد آن‌ها به #محرک‌های محیطی و حمله‌های #تشنجی معمولا به دلیل فعالیت عصبی همزمان میلیون‌ها سیناپس اضافی است. برعکسِ این موضوع در بیماران #اسکیزوفرنی صادق است که بسیاری از اتصالات ضروری مغز خود را از دست داده‌اند.

✔️ تمام این هرس‌کاری‌ها در نهایت به نفع نظریه‌ی #انعطاف‌پذیری مغز تمام می‌شود و خاصیت تغییرپذیری ساختار مغز در طول زمان، نه تنها کلیدی برای کنترل بسیاری از اختلالات، که راهی برای ارتقای کیفیت زندگی تمام افراد است.

🔗Credit: Brainfacts

¹ synaptogenesis
² synaptic pruning

👀پریا پوروقار
دانشجوی کارشناسی ارشد علوم شناختی

🔢 یادداشتی که خواندید، دوازدهمین پست از پرونده #مغز_شگفت‌انگیز دنیای شناخت بود...

🌏 @cognitionworld | CWA

چرا در گفت‌گوها فقط صدای خود را می‌شنویم؟🗣️

💦 خطای خودمحوری به تمایل افراد برای #ارزیابی و #تفسیر تجربیات و اطلاعات به گونه‌ای است که خود را در مرکز توجه قرار دهند. این خطا موجب می‌شود که افراد بیشتر بر روی احساسات، #افکار و تجربیات شخصی خود تمرکز کنند و در نتیجه، به راحتی توانایی درک دیدگاه‌ها و احساسات دیگران را از دست بدهند. این نوع تفکر می‌تواند منجر به سوءتفاهم‌ها و تنش‌های اجتماعی شود، زیرا افراد ممکن است نتوانند به درستی واکنش‌ها و #نیازهای دیگران را درک کنند.

⭕️ این خطا معمولاً در موقعیت‌های اجتماعی و تعاملات انسانی بروز می‌کند. به عنوان مثال، هنگامی که فردی در یک بحث قرار دارد، ممکن است فقط بر روی نقطه‌نظر خود تمرکز کند و از شنیدن نظرات دیگران غافل شود. این خودمحوری می‌تواند به ایجاد احساس تنهایی و انزوا منجر شود، زیرا افراد ممکن است فکر کنند که دیگران نمی‌توانند یا نمی‌خواهند #احساسات و تجربیات آن‌ها را درک کنند.

⚪️علاوه بر این، خطای خودمحوری می‌تواند بر تصمیم‌گیری‌های فردی تأثیر بگذارد. وقتی افراد تنها بر اساس تجربیات و دیدگاه‌های خود تصمیم می‌گیرند، ممکن است از دریافت نظرات و مشاوره‌های دیگران غافل شوند. این موضوع می‌تواند باعث ایجاد نتایج نامطلوب در زندگی شخصی و حرفه‌ای آن‌ها شود، زیرا تصمیمات آن‌ها ممکن است به طور کامل نمایانگر واقعیت‌های موجود نباشد.

💪 به عنوان مثال، فرض کنید یک مدیر در یک جلسه تیمی شرکت کرده است. او به شدت بر روی ایده‌های خود تمرکز دارد و نمی‌خواهد به نظرات اعضای تیم گوش دهد. در این حالت، او ممکن است به این نتیجه برسد که ایده‌هایش بهترین هستند و هیچ نیازی به تغییر ندارد. این نوع تفکر نه تنها باعث کاهش #خلاقیت و نوآوری در تیم می‌شود، بلکه ممکن است اعضای تیم را دلسرد کند و احساس کنند که نظراتشان ارزشی ندارد.

👋به این فکر کنید که آیا شما هم در موقعیت‌های مشابه دچار خودمحوری شده‌اید؟ راهکار شما برای غلبه بر این چالش چیست؟

¹ Egocentric Bias

🔗Credit: Newristics

🔢 یادداشتی که خواندید هجدمین پست از پروندهٔ #سوگیری‌های_شناختی دنیای شناخت است. 

🌏 @cognitionworld | CWA

آکادمی دنیای شناخت با افتخار برگزار می‌کند:

📑 دومین فصل #ژورنال_کلاب آکادمی دنیای شناخت با موضوع #شناخت_اجتماعی؛ ارائه اول:

💛 علوم اعصاب اجتماعی هیجان

🖱️موضوع اولین جلسه‌ی این فصل ژورنال کلاب ما، #هیجان عشق در #علوم‌اعصاب است و قراره کنار هم به مدارهای عصبی مرتبط با انواع عشق بپردازیم.

🖱️اگر علاقه‌مندید در این جلسات همراه ما لطفا برای ثبت نام #رایگان در تمامی فصل به آیدی زیر پیام دهید:

🔗@CWMediamanager

💬 مقاله این ارائه را در کامنت‌‌ها ببینید.

🌏 @cognitionworld | CWA

علم اعصاب پا به عرصهٔ عشق می‌گذارد ♥️

🔶 در طول تاریخ، #عشق همیشه موضوعی بوده که انسان را شگفت‌زده کرده. تمام افرادی که عشق را تجربه کرده‌اند معتقدند که "خودت باید تجربه‌اش کنی". علم #اعصاب هم نتوانسته عشق را به صورت کامل تعریف کند و صرفا به توصیف هورمون‌ها و چند مدار مغزی بسنده کرده و به آینده چشم امید دارد.

🔷 بیاید با هورمون معروف عشق، اوکسی‌توسین، شروع کنیم. #اوکسی‌توسین همان هورمونی است که باعث #دلبستگی¹ می‌شود و اثر اصلی آن در #آمیگدال است. آمیگدال بخش مربوط به #اضطراب، ترس وپردازش احساسات است و جزئی از مغز باستانی محسوب می‌شود. آمیگدال، اوکسی‌توسین و پدیدهٔ‌ دلبستگی همگی جزئی از مغز باستانی هستند که بین پستانداران مشترک است. اوکسی‌توسین علاوه بر احساس سرخوشی و آرامش، پاسخگوی "کور شدن" در هنگام عاشقی نیز هست چرا که مرکز ترس آمیگدال را غیر فعال کرده و جان‌فشانی‌های اساطیری مثل فرهاد، رومئو، مجنون و زال را به یاد ما می‌آورد.

🔶 کمتر پدیده‌ای در این دنیا وجود دارد که ردپایی از #دوپامین در آن دیده نشود و عشق هم از این قضیه مستثنی نیست. ما به صورت #تکاملی از معاشرت با یک فرد جذاب و مناسب لذت می‌بریم، ناخودآگاه به سمت تقویت ارتباط سوق داده می‌شویم و مشتاق ارتباطات آینده هستیم.دوپامین با فرایند خودتنظیمی مثبت رابطه را قوی و قوی‌تر می‌کند.

🔷 از دیگر شعبده‌های دوپامین، افزایش ترشح ماده‌ای به نام #کتکولامین² است. این ماده به افزایش #انعطاف‌پذیری عصبی کمک می‌کند و مسیر را برای #یادگیری و ایجاد خاطرات جدید هموار می‌کند. به خاطر سپردن کوچک‌ترین ویژگی‌های فرد مورد نظر و تکرار و دورهٔ ‌ تمام لحظاتی که با یکدیگر گذراندید کاملا توجیه بیولوژیکی و تکاملی دارد.

🔶 مراحل آشنایی و شکل‌گیری رابطه را تا به اینجا شرح دادیم، اما دوام رابطه در طولانی مدت به عهده‌ی ماده‌ی دیگری است به نام بتا-اندورفین³. این ماده که از مشتقات افیون است،  به پایداری حالت رفاقت، بدون دخالت لذت دوپامینی و بدون دخالت نیروی جنسی کمک می‌کند. این ماده در هنگام خوش‌گذراندن با اعضای خانواده یا دوستان نیز ترشح می‌شود و نبود آن می‌تواند علایم ترک (یا دلتنگی!) را نمایان سازد.

✅ با این همه، شگفتی‌ها و ابهامات عشق، نسبت به آنچه از آن می‌دانیم بسیار ناچیز است و علم هنوز راه درازی در پیش دارد تا بتواند پاسخگوی تمام رفتارهای مبتنی بر عشق باشد. عشق موضوعی است که در هر زبان و فرهنگی به شکلی متفاوت تجلی کرده و بخش اعظم اشعار،داستان‌ها و #موسیقی‌های تاریخ جهان را به خدمت خود درآورده است. عشق می‌تواند نقطه اتصال جسم فیزیکی با چیزی فراتر از آن باشد.

¹ attachment
² catecholamine
³ beta-endorphin

🔗Credit: Brainfacts

👀 پریا پوروقار
دانشجوی کارشناسی ارشد علوم شناختی

🔢 یادداشتی که خواندید، سیزدهمین پست از پرونده #مغز_شگفت‌انگیز دنیای شناخت بود...

🌏 @cognitionworld | CWA