«جلسه پنجم» «فلسفه علم»
«انقلابهای علمی» «قسمت دوم»

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

تاریخ فلسفه غرب: پارمنیدس

برخلاف هراکلیتوس که مبهم و رازوار سخن می‌گفت، پارمنیدس به فهم افراد از افکارش بسیار اهمّیّت می‌داد. وی اندیشه‌های فلسفی خود را به نظم کشید. این اشعار مشتمل بر یک «مقدمه» و دو بخش به نام‌های «راه حقیقت» (way of truth) و «راه ایمان یا عقیده» (way of belief or opinion) می‌باشد. (تاریخ فلسفه کاپلستون، جلد اول)

به نظر پارمنیدس، از آنجا که وقتی می‌اندیشیم دربارهٔ چیزی می‌اندیشیم، و وقتی که نامی را به کار می‌بریم، آن نام متعلق به چیزی است؛ پس لازمست که هم اندیشه و هم زبان موضوعاتی خارج از خود داشته باشند؛ و چون می‌توانیم در هر زمان که بخواهیم دربارهٔ چیزی بیندیشیم، یا از چیزی نام ببریم، پس هرچه بتواند اندیشیده شود، یا درباره‌اش سخنی گفته شود، باید در هر زمانی وجود داشته باشد؛ یعنی اندیشه تنها به هستی تعلق می‌گیرد و هستی نیز که در زمان نامتناهی است. در نتیجه تغییر و تغیٌر نمی‌تواند صورت بگیرد؛ زیرا که تغییر به وجود آمدن و از میان رفتن چیزهاست. (تاریخ فلسفه غرب، برتراند راسل- جلد اول)

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

تاریخ فلسفه غرب: فیثاغورس و هراکلیتوس

فیثاغورس دو جنبه مختلف شخصیت داشت. یکی به عنوان فیلسوف و پیامبرِ دین، دیگری به عنوان ریاضی‌دان مطلق. شخصیت فیثاغورس در هر دو مورد بی‌اندازه مؤثر بود.

هراکلیتوس پایداری و ثبات در عنصرهای جهان را رد می‌کرد و معتقد بود همه چیز در جهان در سیلان است؛ تا آنجا که وی گفته‌است: «هیچ‌کس نمی‌تواند در یک رودخانه دوبار گام بنهد». با وجود تغییر و سیلانی که از نظر هراکلیتوس در تمامیِ چیزهایِ جهان وجود دارد، وی لوگوس را تنها چیزِ ثابت و ایستای جهان می‌دانست. پژوهشگران لوگوسِ مورد اشارهٔ هراکلیتوس را «قانونِ حاکم بر جهان» می‌دانند. قانونی که تضاد، نمودِ اصلیِ آن است. ستیز و کشاکش میانِ اضداد، از نظر هراکلیتوس یگانه واقعیت و عدالتِ جهانی بود.

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

کارل پوپر از جنبه‌های مختلف فلسفه‌اش می‌گوید

در این فیلم پوپر از حقیقت مطلق، جامعه‌ی باز و دشمنانش و ابطال پذیری هر نظریه‌ی علمی‌ای می‌گوید...

با زیرنویس پارسی

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

زورخانه: عنکبوت جهنده (+)

دکتر شروین وکیلی

در مجموعه برنامه‌های زورخانه به تلفیق جانورشناسی و هنرهای رزمی می‌پردازم. یعنی با تمرکز بر رفتارشناسی جانوران و فنون رزمی سعی می‌کنیم درس‌هایی برای زندگی روزمره بیاموزیم. در این برنامه درباره‌ی گونه‌ی عنکبوت جهنده (Salticidae) و رفتارهای آن توضیحاتی می‌دهم.

00:00 مقدمه
01:45 گونه‌ی عنکبوت جهنده (Salticidae)
07:30 درس نخست: در مسیر پیشرفت اتصال خود را چگونه حفظ کنیم؟
10:00 عنکبوتی که خواب می‌بیند؟!
11:30 این عنکبوت چگونه خود را نمایش می‌دهد؟
14:30 درس دوم: برای شکار کردن افراد چگونه عمل کنیم؟
15:35 جمع‌بندی

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

ذهنیت غربی و شرقی چه تفاوت‌هایی با هم دارند و چه نتایجی داشته‌اند؟ (+)

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

دروغی به نام «امپریالیسم» (+)
بخش اول

جهانگشایانِ مارکسیستِ کرملین

طوس طهماسبی


« فایل صوتی »

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

چرا نازی‌ها (سوسیالیست‌های ملی‌گرا) چپ‌گرا بودند؟

در این برنامه نگاهی داریم به تحلیلی از راین مک‌میکن (سردبیر میسز وایر) و آسترین (کارشناس علوم سیاسی) دربارۀ اینکه سوسیالیست‌های ملی‌گرا، نه‌تنها دشمن چپِ انقلابی نبودند، بلکه خودشان هم چپ بودند و صرفاً به نوع متفاوتی از تمامیت‌خواهی چپ‌گرای لنینیستی مقید بودند.

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

هگل از کجا می‌دانست چنین روزهایی می‌رسد؟‌
‌
در دوره‌های تاریخی زمان‌هایی وجود داشته که در آن‌ها تنها کسی که فطرتاً خوشبین است می‌تواند امیدی به آینده‌ی نوع بشر داشته باشد. به پایان دوره‌ی طلایی آتن، سقوط امپراطوری روم، خروج از رنسانس، پایان روشنگری و ظهور فاشیسم بیندیشید. در زمان‌هایی که واقعاً تاریک به نظر می‌رسند، می‌ارزد فیلسوف آلمانی سده‌ی نوزدهمی، هگل را به یاد آوریم. در درس‌گفتارهایش درباره‌ی فلسفه‌ی تاریخ جهانی، که در سال ۱۸۳۰ منتشر شد، هگل به ما راهی برای نگاه انداختن به دوره‌های تاریک‌تر تاریخ ارائه می‌دهد، که نه درد موجود در آن‌ها را نادیده می‌گیرد و نه از امید دست می‌کشد. بلکه به شکلی هوشمندانه به ما کمک می‌کند بفهمیم چرا پیشرفت بشری نمی‌تواند سیری خطی داشته باشد. در حالی که در عین حال ما را تشویق می‌کند که بپذیریم این امر به هر حال رخ خواهد داد. از نظر هگل، تاریخ به شکلی پیش می‌رود که او آن را شیوه‌ی دیالکتیکی می‌نامد.

ویدئو از وب‌سایت The School of Life- ترجمه‌ی ایمان همتی- تهیه و تنظیم: نشر نی

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

تاریخ فلسفه غرب: فیلسوفان طبیعی

ویژگی‌های فیلسوفان طبیعی:
۱- استفاده از تبیین علمی برای توضیح جهان
۲ـ ماده‌ی سازنده‌ی جهان (آرخه) چیست؟
۳- آرخه یگانه است.

تالس: آرخه آب است.
آناکسیمنس: آرخه هوا است.
آناکسیمندر: آرخه نامتعین و نامحدود است. در واقع آرخه، آپایرون (بی‌کران) است.

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

راز «شام آخر» (+)

اثر لئوناردو داوینچی، دومین نقاشی مشهور جهان

شامِ آخر یکی از دیوارنگاره‌های لئوناردو داوینچی ایتالیاییه که به دلیل زیبایی، هر ساله گردشگرای زیادی رو به سمت خودش می‌کشه.

این اثر هنری داره صحنه‌هایی از شام آخر، روزهای پایانی عمر مسیح رو نشون می‌ده. اون‌طور که انجیل بهش اشاره کرده‌است. این نقاشی بر پایهٔ کتاب یوحنا، باب ۱۳ آیهٔ ۲۱ هست. اونجا که مسیح می‌گه یکی از ۱۲ حواریونش بهش خیانت خواهد کرد.

این نقاشی یکی از مشهورترین و باارزش‌ترین نقاشی‌های جهانه، که برخلاف بسیاری از نقاشی‌هایی از این دست قابل مالکیت شخصی نیست، چرا که خیلی آسون نمی‌شه اونو جابجا کرد.

شام آخر داوینچی به دلیل تکنیک اشتباه چسب‌رنگ و گسو به همراه نفوذ رطوبت از همون زمان کشیده‌شدن در سال ۱۴۹۸ میلادی تا امروز در حال از بین‌رفتنه.

این نقاشی سراسر یک دیوار تالار مستطیل شکلی رو می‌پوشونه که سالن غذاخوری صومعه سانتا ماریا دله گرتزیه در شهر میلان بوده‌.

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

ما چگونه رنگ ها را می بینیم.
سه نوع گیرنده رنگ در چشم شما وجود دارد: قرمز، آبی و سبز.اما چگونه ما می توانم شهر فرنگی شگفت انگیزی ازرنگهای دیگر که جهان ما را تشکیل می دهند را ببینیم؟کولم کلهِر توضیح می دهد که چگونه انسان می تواند همه چیز را ازرنگ قرمز یاقوتی تا رنگ سبز زمردی را ببینید.
TED.com

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

«ایران در وضعیت کوچ جمعی»

محمد فاضلی و بهرام صلواتی: دماسنج مهاجرت قرمز شد.

پژوهش‌های تازه درباره مهاجرت چه روندی را نشان می‌دهد؟ بعد از اتفاقات سال 1401 روند مهاجرت چه تغییری کرد؟ آیا شکل مهاجرت زنانه شد؟ محمد فاضلی، جامعه‌شناس و بهرام صلواتی، پژوهشگر ارشد مهاجرت در سال 1402 پژوهشی بر مبنای پرسشنامه در فضای مجازی ترتیب دادند. در این پژوهش که بیش از 12 هزار نفر در آن مشارکت داشتند، حدود 16 درصد اعلام کردند که به مهاجرت فکر نمی‌کنند و باقی یا در فکر مهاجرت هستند یا برای آن اقدام کردند.

در این گفت‌وگو بهرام صلواتی می‌گوید که مهاجرت به اوج خود رسیده است و محمد فاضلی هم می‌گوید که سیاست و در عین حال پیمایش دقیق و درستی برای جلوگیری از این پدیده اجتماعی رخ نداده است.

براساس این پیمایش عمده مهاجرت‌ها به دلیل شیوه حکمرانی رخ می‌دهد، موضوعی که به عقیده این دو کارشناس می‌تواند در مسائل اقتصادی، اجتماعی و حتی محیط زیستی هم نمود داشته باشد.


« فایل صوتی »

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

«سرمایه داران پهلوی چطور شکل گرفت و چه نقش اجتماعی داشتند»

فرایند رشد صنعتی ایران در دوره ی پهلوی دوم (+)

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

«مفاهیم اقتصادی پایه»

ما در جامعه ای زندگی می‌کنیم که با فشار مشکلات اقتصادی سنگین، بارها عقب میفتیم و گاهی از آرزوهامون دست می‌کشیم تا فقط بتونیم ادامه بدیم. این چند ماه احساس کردم لازمه کمی بیشتر در مورد اقتصاد به زبان ساده بدونیم. مطالعات و تجربیات ما به عنوان شخصی که در یک اقتصاد تورمی زندگی می‌کنه کافی نیست، تجربیات کم ما، باعث میشه تصمیم‌گیری و مدیریت خوبی در شرایط بحران نداشته باشیم. این فصل به ما کمک می‌کنه با آگاهی بیشتری از آسیب‌های احتمالی در امان باشیم و بتونیم اوضاع خودمون رو به لحاظ مالی بهتر مدیریت کنیم. مهمان فصل جدید رو احتمالا باهاش آشنا باشید، آقای سیامک قاسمی، دانش آموخته ی حوزه ی کسب و کار، بنیانگذار موسسه مطالعات اقتصادی بامداد و مشاور در حوزه ی کسب و کار و سرمایه گذاری. موضوع اپیزود اول مفاهیم اقتصادی پایه‌ست. چرا باید مفاهیم اقتصاد پایه رو بدونیم؟ چون اقتصاد فقط عدد و نمودار نیست؛ تو زندگی روزمره‌مونه. وقتی قیمت‌ها بالا میره، وقتی وام می‌گیریم، وقتی دنبال سرمایه‌گذاری هستیم، همه اینا ریشه اقتصادی داره. اگه اقتصاد رو نشناسیم. (+)

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

زبان ریاضی مکانیک کوانتوم (نماد دیراک) / جلسه ۳۴: تابع موج به زبان عملگرهای یونیتاری (+)

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

زبان ریاضی مکانیک کوانتوم (نماد دیراک) / جلسه ۳۵: سری تایلور (+)

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

درس گفتار مغالطات

مغلطه‌ی اشتباه گرفتن توضیح با توجیه (Confusing an Explanation with an Excuse)

تعریف: مغلطه اشتباه گرفتن توضیح با توجیه موقعی پیش می‌آید که شخصی وانمود کند توضیح یک موضوع تلاش برای توجیه آن، دلیل‌تراشی برای وقوع آن یا مدرکی برای تایید صحت آن است.

معادل انگلیسی: Confusing an Explanation with an Excuse


الگوی منطقی:‌

شخص ۱ درخواست می‌کند ادعای X توجیه شود.

شخص ۲ ادعای X را با جزئیات زیاد توضیح می‌دهد.

بنابراین ادعای X توجیه‌شده/صحیح است.

مثال ۱:

خانم کرب‌تری: خانم مارتین، فرزند شما به من بی‌احترامی می‌کنه و احترام نمی‌ذاره.

خانم مارتین: به خاطر اینه که بچه‌م فکر می‌کنه شما «یه خانم بوگندوی فقیر هستید که از بچه‌ها متنفره.»‌

خانم کرب‌تری: چیزی که گفتید رفتارشو توجیه نمی‌کنه!

خانم مارتین: نه، حقیقت محضه.

توضیح:‌ در این مثال خانم کرب‌تری مرتکب مغلطه شد، چون به اشتباه تصور کرد چیزی که خانم مارتین گفته قرار است توجیه رفتار فرزندش باشد، در حالی که اینطور نبود.

مثال ۲:

ویرجیل:‌ ادعا شده که پاگنده (Bigfoot) حلقه‌ی مفقود (Missing Link) بین کپی‌های بزرگ (Great Apes) و انسان‌های امروزیه. این ادعا رو چطور توجیه می‌کنید؟

مارشال: خب، «حلقه‌ی مفقود» گونه‌ی جاندار بین دو گونه‌ی دیگه‌ست که در مسیر تکامل قرار دارن.

توضیح: مارشال صرفاً معنی «حلقه‌ی مفقود» را توضیح داد، در حالی که برای ارائه‌ی پاسخ صحیح به سوال ویرجیل باید توضیح می‌داد که چرا در نظرش پاگنده حلقه‌ی مفقود است.

استثنا: وقتی هر دو طرف بحث مطمئن باشند که کسی تلاش نمی‌کند چیزی را توجیه کند و صرفاً حقیقتی بیان شده، مغلطه‌ای اتفاق نمی‌افتد.

راهنمایی: اگر مطمئن نیستید طرف صحبت‌تان در حال بهانه‌تراشی یا بیان حقیقت است، رک‌وراست منظورش را بپرسید. پیش‌فرض‌هایتان را به حداقل برسانید.

منابع:

مغلطه‌ای رایج در اینترنت. منبع آکادمیک برای آن یافت نشد.

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

مساله‌ی مانتی هال و درک احتمالات(+)

معمای مانتی هال، یکی از مسایل معروف در زمینه‌ی احتمالات هست. این مساله نشون میده درک ما از احتمالات، گاهی چقدر با واقعیت متفاوته! به همین دلیل لازمه که همیشه به‌جای ذهن خودمون به ریاضیات تکیه کنیم.

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═

کریم‌خان زند | رهبری خاکستری که مقبول همه است(+)

کریم خان زند، کسی که یک نظامی توانمند و پر ابهت بود ولی دستاورد اصلی زندگی او آبادگری بود. کریم‌خانی که تا جایی که لازم بود جنگید اما بلد بود کی دست از جنگ بکشه. ما از حکمرانی صحبت می‌کنیم که نامش در تاریخ به نیکی مونده اما، مثل هر آدم دیگه‌ای نقاط سیاهی هم در دوران اثرگذاریش بر تاریخ داره.

‌. "منابع"
کتاب کریم‌خان زند و زمان او، اثر عباس رجبی بود و روایت‌ها از کریم‌خان زند در چندین منبع معتبر


«فایل صوتی»

╔═.🍃.══════╗
   🆔 @Discourseees
╚══════.🍃.═