❤️ کشف بازیگران کلیدی در بیماری سلیاک!
🗓 17 December 2024
🏛 McMaster University

😫 بیماری سلیاک یک اختلال خودایمنی است که باعث بروز علائم گوارشی مثل درد، نفخ، اسهال، یبوست و گاهی رفلاکس و استفراغ می‌شود. این بیماری تقریباً یک نفر از هر ۱۰۰ نفر را درگیر می‌کند. مصرف گلوتن که یک پروتئین ساختاری موجود در گندم، جو و چاودار می‌باشد، در فرد مبتلا علاوه‌بر آسیب به روده کوچک، باعث سوءجذب مواد مغذی می‌شود.

💊 از روش‌های درمانی رایج سلیاک می‌توان به تجویز رژیم غذایی فاقد گلوتن و حذف کامل آن از رژیم غذایی اشاره کرد که به‌دلیل تنوع مواد غذایی دارای گلوتن و لزوم استفاده متنوع از هرم غذایی، می‌تواند رژیم غذایی نامناسب و دشواری برای بیماران باشد و در همه موارد نیز موثر نمی‌باشد. تحقیقات جدید بر نقش سلول‌های بافت پوششی روده در بیماری سلیاک و مکانیسم‌های آغازگر در این بیماری پرداخته‌اند.

🧬 مکانیسم عمل بیماری سلیاک شامل بیان پروتئین‌های التهابی از ژن‌های HLA-DQ2.5 در حدود ۹۰ درصد و HLA-DQ8 در حدود ۱۰ درصد بیماران است. وظیفه کلی این پروتئین‌ها که از انواع پروتئین‌های HLA (آنتی‌ژن لکوسیت انسانی) هستند، کمک به سیستم ایمنی برای شناسایی عوامل خارجی و پاسخ به آن‌ها می‌باشد. این پروتئین‌ها به قطعات کوچک و غیر‌قابل‌ هضم پپتیدهای گلوتن در روده متصل می‌شوند و با فعال‌سازی سلول‌های T کشنده، موجب تحریک پاسخ ایمنی شدید، التهاب و آسیب به بافت پوششی روده می‌شوند.

👀 لازم به ذکر است تمام افرادی که این پروتئین‌ها را بیان می‌کنند، مبتلا به بیماری سلیاک نمی‌شوند و برای بروز بیماری لازم است که ابتدا قطعات گلوتن با یک آنزیم انتقال‌دهنده به دیواره روده وارد شوند. محققان با بررسی سلول‌های بافت پوششی روده موش‌های ترانس‌ژن و تولید ارگانوئید از سلول‌های دیواره روده موش، بیان پروتئین‌های موثر در پاسخ ایمنی را به‌طور مستقیم در ارگانوئیدها پایش کردند و این سلول‌ها را در معرض محرک‌های التهابی و گلوتن قرار دادند.

🧪 ارگانوئید، مدل سه‌بعدی و کوچکی از اندام‌های بدن است که برای اهداف زیستی و پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. آن‌ها متوجه شدند که سلول‌های پوششی دیواره روده در حضور گلوتن بی‌تفاوت نیستند و مسئول ترشح آنزیم‌های انتقال‌دهنده هستند که باعث شناخت بیشتر قطعات گلوتن و انتقال توسط پروتئین‌های التهابی می‌شوند. همچنین این سلول‌ها مسئول بیان پروتئین‌های HLA-DQ2.5 و HLA-DQ8 هستند و از این طریق پاسخ‌های التهابی روده را تنظیم می‌کنند.

🔎 این تحقیق علاوه‌بر نتایج فوق، نقش میکروب‌های التهابی را در افزایش بیان پروتئین‌های التهابی برجسته کرد. یافته‌ها نشان دادند که میکروبیوم روده و حضور میکروب‌های التهابی در روده نیز ممکن است نقش مهمی در ایجاد بیماری سلیاک داشته باشد و تغییر در آن می‌تواند روی شدت علائم بیماری و التهاب تأثير داشته باشد. این شواهد می‌توانند یک هدف بالقوه برای درمان‌های آینده بیماری سلیاک باشند تا به‌جای حذف کامل گلوتن از رژیم غذایی، علائم بیماری سلیاک کاهش یابند و به بیماران این امکان را بدهند تا گلوتن را بدون هیچ عوارض خاصی مصرف کنند.

🖋 الهه دانشمند
•ویراستار علمی: آیدا تفضلی
•ویراستار ادبی: شقایق قربانی
📚 منبع:
sciencealert

⚠️ تمامی حقوق این اثر محفوظ است. استفاده از مطالب آن بدون کسب اجازه از صاحب اثر، ممنوع بوده و پیگرد قانونی خواهد داشت.
#خبر #گلوتن #سلیاک #روده #میکروبیوم #التهاب

🆔@GenistaSA🧬