Telegram Web
ما ایوب نبودیم

یادداشت دکتر هادی خانیکی در شماره۵٩٧۶ روزنامه اعتماد | ١٨ بهمن ١۴٠٣


زان يار دلنوازم شكری است با شكايت
گر نكته‌دان عشقی بشنو تو اين حكايت
حافظ


1- همسرم كه هفته پيش خبر ابتلايش را به بيماری سرطان سينه اعلام كردم، ديروز در معرض جراحی قرار گرفت و به سرطانيان تحت درمان پيوست. خندان و شكيبا و بي‌هراس به اتاق عمل رفت و چهار ساعت بعد صبور و آرام و بی‌ناله به ميان ما برگشت. بيماری‌های سخت برای انسان به مثابه يادند و يادآور كه می‌آيند تا ببينيم و بدانيم. كه نه. خود در خانه‌ای امن ساكنيم و نه ديگران در دنيايی بي‌رنج مقيم‌اند. «مای امن» و آنهای بي‌رنج در جامعه افسانه‌اند و بايد با وقوف به اين حقيقت امروز به رنج‌های بی‌شمار مردمی انديشيد كه به گفته قيصر امين‌پور «درد نام ديگر آنهاست.»

2- من از امروز در برابر كسی كه زندگی پرتلاطم مرا از سال‌های دور و حيات طوفانی و سرطانی مرا در اين سال‌های نزديک به نيكويی محافظت كرده است، بيشتر عهده‌دار مراقبت شده‌ام. مراقبت نه به معنای مقابله به مثل و جبران خدمات بی‌چشمداشت، بلكه به معنای خلق دنيای بين‌الاذهانی و بين‌العينی ديگری ميان واقعيت درد و بيماری و حقيقت اميد و تاب‌آوری سرطان در جان و تن انسان‌های متفاوت به گونه‌های متفاوت عمل می‌كند و گاه موهبتی می‌شود برای طلب جهانی متفاوت و آميخته به شفقت و مراقبت. خانم نفيسه مرشد‌زاده در مقدمه كتاب خواندنی «ما ايوب نبوديم» كه به همت خانم فاطمه ستوده، سيزده گزارش مستند را از مواجهه با مراقبت از ديگری به زيبایی روايت كرده است، اين وجه از مراقبت را به خوبی ترسيم می‌كند: در مراقبت، چيزهای ظريفی از دست می‌روند، مثل همين سكوت يا كلمه‌های تازه و چيزهای ظريفی به دست می‌آيند كه گاهی حتی اسم هم ندارند. به دست‌آمده‌ها و از دست‌رفته‌ها مراقبت بيشترشان نامریی و ديرياب هستند. شبيه كانی‌های زيرزمينی كند و ناملموس، در بستر ساليان شكل می‌گيرند… گفتن قصه‌های پنهان راحت نيست… رنگ باختن هويت مستقل مراقبت فقط يکی از پيچيدگی‌های ماجراست. شبيه هر وضعيت ديگری كه به انسان در حياتش مربوط می‌شود، مراقبت هم هزار روی تاريک و روشن دارد… مراقب ميانجی دو جهان است. جهان مردمان رنج ديده و جهان عافيت‌انديشان فراموشكار.

3- خانم سوزان سانتاگ نويسنده هنرمند و كنشگر منتقد سياسی كه زيست سرطانی را با تجربه سرطان سينه آغاز كرد و پس از آن دو بار ديگر نيز به انواع سخت‌تر آن مبتلا شد، بيماری را نيمه تاریک زندگی می‌داند و بيماری سرطان را گرفتار در دام استعاره و رازوارگی. به تعبير او بسيار دشوار بتوان در قلمرو بيماران اقامت گزيد و اسير پيشداوری‌هایی از جنس استعاره‌های فاحش نبود كه مناظر اين سرزمين را پوشانده‌اند. سرطان سينه در زنان بيشتر به دام اين دست استعاره‌ها و كليشه‌ها و انگ‌ها می‌افتد و در فرهنگ مذكر زنان مظلوم را مظلوم‌تر می‌كند. روزهای سختی كه در سال پيش در زيرزمين بخش شيمی‌درمانی بيمارستان پارس همنشين سرطان بودم، با ديدن زنان جوانی، سخت‌تر می‌گذراندم كه مدام در انديشه پنهان كردن بيماری سرطان سينه خويش از همسران‌شان بودند تا مبادا گرفتار طلاق آنان يا زخم‌زبان ديگران نشوند. سانتاگ در چنين مواقع و مواردی از دلسوزی بيزار است و ترحم را حسی سست و نابجا می‌داند كه تنها زمانی به درد می‌خورد كه تبديل به حركت شود. ما نمی‌توانيم در تماشای رنج ديگران متوقف شويم و بی‌تفاوت بمانيم. سرطان پستان امروز شايع‌ترين سرطان در ميان زنان ايرانی است كه حدود 25 تا 30 درصد از كل ابتلائات را به خود اختصاص داده است. وضعيت معيشتی و غذایی مردم و فقر و نابرابری آنان و آلودگی‌‌های فزاينده زيست‌محيطی در ايران، زنان ايرانی را در برابر اين بيماری آسيب‌پذيرتر كرده است. در باب درد و رنجی كه به سراغ زنان ما آمده است و می‌آيد در سطوح حكمرانی و كنشگری مدنی همدرد و هم‌مساله و همراه شويم.

متن کامل

🆔 @HadiKhaniki
♦️پنل «تکثر، برابری، هم‌افزایی» در روز دوم همایش

اولین پنل تخصصی روز دوم چهاردهمین دوره سلامت روان و رسانه با موضوع «تکثر، برابری، هم‌افزایی» برگزار می‌شود و سخنرانان و عناوین سخنرانی آن به شرح زیرند:

مقصود فراستخواه (دبیر پنل) | کثرت‌گرایی در جامعه امروز و سلامت روان

هادی خانیکی | تسلای اجتماعی، رسانه و ارتباطات

سمیه توحیدلو | ثبات اقتصادی و سلامت روان

حسن رفیعی | نابرابری و سلامت روانی ــ اجتماعی

این پنل روز چهارشنبه اول اسفند از ساعت ۸:۳۰ تا ۱۰:۳۰ در سالن رعد برگزار می‌شود.

🔶چهاردهمین دوره همایش سالانه سلامت روان و رسانه حول محور «آرزومندی، نابرابری و سلامت روان» برگزار می‌شود و حضور در آن برای علاقه‌مندان آزاد است.

🔹زمان همایش: ۳۰ بهمن و ۱ اسفند ۱۴۰۳
🔹مکان همایش: شهرک غرب، فاز دو، هرمزان، پیروزان جنوبی، شماره ۷۴، سالن رعد
تقدیر از دکتر هادی خانیکی

در اختتامیه‌ی سیزدهمین همایش سلامت روان و رسانه، به پاس سال‌ها فعالیت ترویجی و اطلاع‌رسانی در حوزه‌های اجتماعی و سلامت روان از دکتر هادی خانیکی تقدیر به عمل آمد.

@mentalhealthmedia
دکتر هادی خانیکی
تقدیر از دکتر هادی خانیکی در اختتامیه‌ی سیزدهمین همایش سلامت روان و رسانه، به پاس سال‌ها فعالیت ترویجی و اطلاع‌رسانی در حوزه‌های اجتماعی و سلامت روان از دکتر هادی خانیکی تقدیر به عمل آمد. @mentalhealthmedia
در اختتامیه‌ی سیزدهمین همایش سلامت روان و رسانه، به پاس سال‌ها فعالیت ترویجی و اطلاع‌رسانی در حوزه‌های اجتماعی و سلامت روان از دکتر هادی خانیکی تقدیر به عمل آمد.
دکتر مصطفی معین رئیس سیزدهمین همایش سالانه سلامت روان و رسانه و دکتر وحید شریعت رئیس انجمن علمی روانپزشکان ایران در لوح تقدیری که به این استاد جامعه‌شناسی اهدا شد، نوشته‌اند: با افتخار اعلام می‌دارد "سیزدهمین همایش سالانه‌ی سلامت روان و رسانه" جناب‌عالی را به پاس یک عمر تلاش برای ارتقای دانش عمومی و سلامت روانی مردم ایران شایسته‌ی تقدیر می‌داند. ما شما را به‌ عنوان هم‌نشین دلسوز مجامع علمی خود به یاد می‌آوریم، اندیشمندی شورآفرین و نیک‌اندیش که برای حال‌دل تک‌تک مردم سرزمینش دغدغه دارد. شما طی مبارزه‌ی جانانه با یک بیماری سخت با نوشته‌های خود دنیایی از امید و شور به ما بخشیدید.
امیدواریم اعطای این جایزه پاسخگوی اندکی از تلاش سال‌ها خدمت‌رسانی شما به سلامت‌ عمومی و بهداشت‌روان کشور باشد.

سیزدهمین همایش سلامت روان و رسانه در روزهای اول و دوم اسفندماه ۱۴۰۲ در تهران برگزار شد. در مراسم اختتامیه، دکتر هادی خانیکی از سوی برگزارکنندکان مورد تقدیر قرار گرفت.
وی در این مراسم دقایقی با حاضران سخن گفت و از تحقق آرزوی خود که شکل‌گیری فضای گفت‌وگو در حوزه‌های سلامت روان بود، ابراز خوشنودی کرد.
@mentalhealthmedia
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
📹 نسبت اعتراض با سلامت روان

نسخه صوتی

▫️پنل: «اعتراض، روان و رسانه» در سیزدهمین دوره همایش سلامت روان و رسانه برگزار شد. هادی خانیکی، مدرس دانشگاه در این پنل از اهمیت گفت‌وگو گفت و تاکید کرد که گاه گفت‌وگو، وسط بازی تلقی می‌شود.

▫️محمد رهبری، پژوهشگر علوم سیاسی در این نشست تاکید کرد که برخی کشورها نظیر ایران، آمریکا، اسرائیل و عربستان و ... بیشترین استفاده از ابزارهای محاسباتی پروپاگاندا را می‌کنند.

▫️فاطمه علمدار، جامعه‌شناس هم در این پنل از نسبت خاطرات جمعی گفت، خاطراتی که به عقیده او روی احساس جمعی موثرند و گاه نسل به نسل منتقل می‌شوند، مانند برخی از شادی‌های پس از گل یا خاطره بازگشت درنای امید به ایران.

📺 @ecoiran_webtv
در دومین پنل سیزدهمین همایش سلامت روان و رسانه، دکتر هادی خانیکی سخنان خود را با تعریف جامعه‌ی شبکه‌ای‌شده آغاز کرد و اعتراض و گم‌شدگی گفت‌وگو را در این محور دنبال کرد.
سخنان دکتر خانیکی را می‌توانید به‌شکل همزمان در اسکای‌روم ببینید و بشنوید.


◇پخش زنده‌ی این رویداد دوروزه (۱ و ۲ اسفند) را در آدرس اسکای‌روم ببینید و بشنوید.

@mentalhealthmedia
Hadi Khaniki
Hadi Khaniki
فایل صوتی سخنرانی دکتر هادی خانیکی، در پنل «اعتراض، روان و رسانه» از پنل‌های روز اول سیزدهمین همایش «سلامت روان و رسانه» با عنوان «جامعه‌ی شبکه‌ای‌شده، اعتراض و گمشدگی گفت‌وگو» - اول اسفند ۱۴۰۲ تهران

@mentalhealthmedia
♦️تسلای اجتماعی، رسانه و ارتباطات

هادی خانیکی در اولین پنل تخصصی روز دوم چهاردهمین دوره همایش سلامت روان و رسانه، سخنرانی خود را با عنوان «تسلای اجتماعی، رسانه و ارتباطات» ارائه کرد.

🔹اولین پنل روز دوم همایش به «تکثر، برابری، هم‌افزایی» اختصاص یافته است. این پنل امروز چهارشنبه اول اسفند از ساعت ۸:۳۰ تا ۱۰:۳۰ برگزار می‌شود.
♦️فایل صوتی سخنرانی‌های پنل سوم: تکثر، برابری، هم‌افزایی

چهاردهمین دوره همایش سالانه سلامت روان و رسانه با موضوع «آرزومندی، نابرابری و سلامت روان» در روزهای سه‌شنبه ۳۰ بهمن و چهارشنبه اول اسفند ۱۴۰۳ برگزار شد.

🎙پنل سوم این همایش با موضوع «تکثر، برابری، هم‌افزایی» برگزار شد که فایل‌های صوتی آن را می‌توانید در ادامه بشنوید. ⬇️

◽️مقصود فراستخواه (دبیر پنل) | کثرت‌گرایی در جامعه امروز و سلامت روان
◽️هادی خانیکی | تسلای اجتماعی، رسانه و ارتباطات
◽️سمیه توحیدلو | ثبات اقتصادی و سلامت روان
◽️حسن رفیعی | نابرابری و سلامت روانی ــ اجتماعی
Hadi Khaniki
My Recording
هادی خانیکی | تسلای اجتماعی، رسانه و ارتباطات
در باب تسلای اجتماعی

یادداشت دکتر هادی خانیکی در شماره ۵٩٩١ روزنامه اعتماد | ٧ اسفند ١۴٠٣


گر خون تازه مي‌رود از ريش اهل دل

ديدار دوستان كه ببينند مرهم است      سعدی

1- ديروز آغاز دومين دور درمان بيماري سرطان همسرم بود. در اين دوره كه طي فرآيند آنكلولوژي است،‌ راهبري درمان پرتودرماني به عهده دوست طبيب و حكيم دكتر پيام آزاده است كه دوازده دوره شيمي‌درماني سنگين و طولاني مرا پيش و پس از جراحي با دلسوزي و درايت به فرجام رسانید. آنچه من از رويارويي درماني با دكتر آزاده آموختم و اكنون همسرم هم شريك جديد همين تجربه شده است، ورود به منظومه سه‌گانه «گفت‌وگو»، «اميد» و «صراحت» در هم‌فهمي بيماري و سامان دادن «درمان مشاركتي» است.
2- ابتلا به بيماري‌هاي سخت در ميانه دردهاي جانكاهي كه جامعه با آنها روبه‌روست، رنجي مضاعف دارد. براي من با ديدن اين همه رنج معيشت و بي‌قراري و بي‌پناهي و هراس كه در نزديك و دور محل زندگي و كار و كنش مدني و سياسي، «جهان زيست سرطاني» گويي «خانه امن» است. فضاهاي ذهني و عيني و مجازي و واقعي بي‌شباهت به «وضعيت ترومايي» نيست. جامعه ترومايي به جامعه‌اي اطلاق مي‌شود كه مدام درگير با مسائل و تنگناها و بحران‌هاي فزاينده و درهم تنيده است و به آن سبب دچار گسيختگي‌هاي رواني، اجتماعي، اقتصادي، سياسي و ارتباطی مي‌شود. در وضعيت ترومایی، رنج جانگدازتر، امید به بهبود كمرنگ‌تر و افق آينده ناگشوده‌تر به چشم مي‌آيد. 
3- هفته پيش در چهاردهمين همايش «روان و رسانه» من به طرح موضوع «تسلاي اجتماعي، رسانه و ارتباطات» پرداختم كه ناظر بر همين زیسته‌هاي فردي و اجتماعي‌ام در وضعيتي اينچنيني است. تسلاي اجتماعي مفهومي است كه در شرايط بحران و تروما به عنوان يكي از مهم‌ترين عوامل ترميم رواني و عاطفي افراد و جامعه عمل مي‌كند. تسلاي اجتماعي به معناي حمايت و آرامشي است كه افراد از طريق ارتباطات و تعاملات اجتماعي در شرايط دشوار و يا پاترومائيك (ضربه‌زا) دريافت مي‌كنند. در بيماري‌هاي سخت نظير سرطان، آثار اين كنش اجتماعي تسلابخش را در كاهش رنج‌ديدگي‌ها، بي‌قراري‌ها و نگراني‌ها با وضوح بيشتري مي‌توان ديد. 
«تسلاي اجتماعي» به «توانش ارتباطي» مي‌انجامد و «توانش ارتباطي» به خلق اين حس كه بيمار و خانواده او تنها نيستند و چشم‌هاي منتظري براي سلامت و حيات آنان وجود دارند. پزشكان و شبكه درمان، نهادهاي مدني و شبكه‌هاي خيرخواهي خانواده و شبكه‌هاي ارتباطي در صف اول تسلاگري اجتماعي قرار دارند.
4- اروين يالوم، روان‌درمانگر هستي‌گرا و نويسنده برجسته آمريكايي در كتاب ارزنده «روان درماني اگزيستانسيال» كه با ترجمه خوب خانم دكتر سپيده حبيب منتشر شده است به برخي رنج‌هاي وجودي، رواني و اجتماعي اشاره مي‌كند كه در شرايط بحراني نظير بيماري‌هاي سخت  يا وضعيت ترومايي جامعه تشديد مي‌شوند، در اين ميان چهار رنج برجسته است:
«رنج از مرگ» به معناي آگاهي از فناپذيري كه اضطراب برآمده از آن در بيماري‌ها و بحران‌ها شدت مي‌يابد.
«رنج از تنهايي» كه انسان را به بنيادي‌ترين سطح وجودي خود يعني تنهايي سوق مي‌دهد و در متن بيماري و بحران آشكارتر مي‌كند.
«رنج از بي‌معنايي» كه در مواجهه با بيماري‌ها و بحران‌ها به پيدايش و رشد حس بي‌ثمري و سرباربودگي مي‌انجامد.
«رنج از آزادي و مسووليت» كه در بيماري و بحران امكان برخورداري از آزادي در انتخاب و مسووليت برآمده از آن را در مخاطره قرار مي‌دهد.
به واقعي‌تر شدن اين رنج‌ها در ابتلاي به سرطان و بيماري‌هاي سخت ديگر بايد به جد وقع نهاد.
5- زيسته من از سرطان و هم سخني با همسر و دوستاني كه به اين وادي وارد شده‌اند نشان مي‌دهد كه وجه مدني «تسلاي اجتماعي» به ويژه در وضعيتي كه وجه رسمي آن دچار ناكارآمدي است، افق‌گشا و اميدآفرين است. تسلاي اجتماعي با فراهم آوردن بستري براي گفت‌وگو و همدلي مي‌تواند پناه باشد و پناهگاه بسازد و روايت درد و همدردي، رنج و تاب‌آوري و اميد و بهبود شود.
تسلاي اجتماعي با تقويت شبكه‌هاي ارتباطي و همبستگي‌هاي جديد اجتماعي افراد را در فهم و پذيرش مسائل هستي‌شناسانه و اجتماعي و انساني توانمند مي‌كند. صداي ياري خدا هم در اين فرآيند بهتر شنيده مي‌شود و بيماري پنجره‌اي به سوي بهتر ديدن افق هستي و جهان انساني باز مي‌كند.

🆔 @HadiKhaniki
امکان و امتناع وفاق؛ به‌مثابه یک مسئله تاریخی

دومین نشست از «سلسله نشست‌های وفاق و مسائل امروز و آینده ایران» ۱۱ اسفندماه ۱۴۰۳ ساعت ۱۷ در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می‌شود. 

عنوان این نشست «امکان و امتناع وفاق؛ به‌مثابه یک مسئله تاریخی» است که در آن دکتر محمدعلی اکبری، استاد تاریخ دانشگاه شهید بهشتی، دکتر علی یوسفی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد، و دکتر سمیه توحیدلو، جامعه‌شناس و پژوهشگر تاریخی و اجتماعی به میزبانی دکتر هادی خانیکی به سخنرانی خواهند پرداخت.

این نشست توسط انجمن ایرانی تاریخ اجتماعی علم و فناوری و با همکاری انجمن ایرانی اخلاق در علوم و فناوری، اتحادیه انجمن‌های علوم اجتماعی ایران و خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می‌شود.

پخش زنده این رویداد نیز از طریق آپارات در لینک زیر قابل مشاهده خواهد بود.

https://www.aparat.com/iranshst.ir/live

#انجمن_ایرانی_تاریخ_اجتماعی_علم_و_فناوری
#انجمن_ایرانی_اخلاق_در_علوم_و_فناوری
#خانه_اندیشمندان_علوم_انسانی
#وفاق #وفاق_ملی
2025/03/02 03:09:44
Back to Top
HTML Embed Code: