♦️آیا زمان معامله قرن عربی فرا رسیده است؟
◼️الاهرام- مصر
📝احمد إبراهيم الدويرى

#رویة_العربیة

🔸روابط اسرائیل و آمریکا بر خطوط قرمزی استوار است که مهم‌ترین آن‌ها تعهد آمریکا به حمایت از امنیت اسرائیل در برابر هر تهدیدی است. این حمایت‌ها شامل کمک‌های سیاسی، نظامی و اقتصادی است. روابط استراتژیک بین دو کشور تا زمانی که به‌طور طبیعی پیش برود، حق مداخله‌ای برای سایر بازیگران وجود نخواهد داشت؛ اما وقتی این روابط امنیت ملی عربی، به‌ویژه مسئله فلسطین را تحت تأثیر قرار دهد، وضعیت متفاوت می‌شود.

💢تغییر نقش آمریکا از فعال به منفعل

🔹آمریکا طی دهه‌ها شریک اصلی در روند صلح بوده است؛ از پیمان صلح مصر و اسرائیل در ۱۹۷۹ گرفته تا توافق‌های اسلو در ۱۹۹۳، پیمان صلح اردن و اسرائیل در ۱۹۹۴ و توافق‌نامه‌های عادی‌سازی روابط اسرائیل با امارات، بحرین و مراکش؛ اما نقش آمریکا در بحران کنونی از فعال به منفعل تغییر یافته و به نظارت و جانب‌داری از اسرائیل محدود شده است. این جانب‌داری در دو مساله «ناتوانی در اجرای راه‌حل دو دولتی» و «عدم توقف حملات اسرائیل به غزه و لبنان» آشکار است. در واقع، این موضوع سؤالات بسیاری ایجاد کرده است به‌ویژه که حمایت نظامی آمریکا از اسرائیل افزایش داشته و فشار بر اسرائیل نتیجه‌ای نداشته است.

💢موضع دولت جدید آمریکا در مسئله فلسطین

🔹با پیروزی ترامپ در انتخابات، ضروری است به موضع‌گیری و رویکرد دولت جمهوری‌خواه جدید نسبت به مسئله فلسطین توجه شود. اکنون دولتی قدرتمند با کنترل جمهوری‌خواهان بر هر دو مجلس کنگره شکل‌گرفته است که به رئیس‌جمهور جدید قدرتی بی‌سابقه می‌دهد. سیاست‌های پیش‌بینی‌شده ترامپ در مورد فلسطین از نقطه صفر آغاز نخواهد شد، زیرا این دولت پیش‌ازاین تصمیمات بی‌سابقه‌ای در قبال مسئله فلسطین ازجمله به رسمیت شناختن قدس به‌عنوان پایتخت اسرائیل، انتقال سفارت آمریکا به قدس و به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر جولان اتخاذ کرده است. این اقدامات موانع مهمی برای حل درگیری‌ها و آینده مسئله فلسطین ایجاد کرده‌اند.

💢معامله قرن ترامپ

🔹ترامپ در ۲۸ ژانویه ۲۰۲۰، طرح «معامله قرن» را ارائه داد که هدف آن از بین بردن امکان تشکیل دولت فلسطین به مرزهای ۱۹۶۷ بود. این طرح درحالی‌که حقوق مشروع فلسطین را نادیده می‌گیرد، تمامی خواسته‌های امنیتی و سیاسی اسرائیل را تأمین می‌کند. طرح به‌طور کامل مسائل قدس و آوارگان را حل‌شده می‌داند و حاکمیت بر بیش از ۳۰٪ از منطقه دره رود اردن(غور) و مناطق تحت کنترل شهرک‌های اسرائیلی در کرانه باختری و قدس شرقی را به اسرائیل می‌دهد. این طرح در فوریه ۲۰۲۰ از سوی اتحادیه عرب با اجماع کامل اعضاء رد شد.

💢نتیجه گیری

🔹انتظار نمی‌رود که دولت جدید مجدداً «معامله قرن» را که به حقوق فلسطینی‌ها ظلم می‌کند، مطرح کند. بلکه امید است که دیدگاه جدیدی را توسعه دهد که به امنیت اسرائیل و فلسطین کمک کند. اگر ترامپ خواهان تأکید بر رهبری خود است و می‌خواهد از حمایت عرب‌های آمریکایی که در پیروزی‌اش نقش داشتند قدردانی کند، باید این رویکرد را در سیاست‌های خود اعمال کند.

✅ ترامپ وعده داده است که به جنگ در غزه و لبنان پایان دهد. او باید فراتر از پایان جنگ، به آینده صلح و خروج کامل اسرائیل از غزه توجه کند. افزون بر این، ترامپ نباید مجدداً موضوع گسترش مرزهای اسرائیل را مطرح کند، بلکه باید اسرائیل را به عقب‌نشینی نهایی وادار سازد. این شرایط، جهان عرب را ملزم می‌کند که «معامله قرن عربی» را در مقابله با معامله قرن آمریکایی طرح کند. این طرح باید دارای چشم‌اندازی جامع برای حل مسئله فلسطین و مکانیزم‌های اجرایی عملی باشد که فوراً در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی ارائه شود.

✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

🌐 رویکرد ترامپ در قبال چین و پیامدها برای ایران

#تحلیل_کوتاه

🔹پیروزی ترامپ در انتخابات ۲۰۲۴ زمینه را برای تغییر قابل توجه روابط ایالات متحده و چین فراهم کرده است و انتظار می رود دولت جدید ترامپ، موضع تندتری علیه چین اتخاذ کند. طبعاً مهم‌ترین مولفه کلیدی رویکرد قابل پیش‌بینی ترامپ در قبال چین، تغییر در سیاست‌های تجاری و افزایش تعرفه‌ها بر روی کالاهای وارداتی چین به آمریکاست.

🔸ترامپ چندین بار به برنامه‌هایی برای اعمال تعرفه‌هایی تا حدود ۶۰ درصد بر واردات چینی اشاره کرده است که بر اساس تعرفه‌های قبلی که با افزایش ۲۵ درصدی در اولین دوره ریاست جمهوری ترامپ وضع شده بود باز هم افزایش قابل توجهی پیدا خواهد کرد. هدف استراتژی افزایش تعرفه‌ها، کاهش وابستگی ایالات متحده به کالاهای چینی و بخشی از یک دستور کار گسترده‌تر برای بازگرداندن مشاغل تولیدی به ایالات متحده است.

🔸علاوه بر سیاست افزایش تعرفه‌ها انتظار می رود دولت جدید ترامپ، کنترل‌های سخت‌تری را بر صادرات فناوری به چین، به ویژه در بخش‌های حیاتی برای امور نظامی و اقتصادی، مانند تراشه‌های نیمه هادی و همینطور هوش مصنوعی اجرایی کند. علاوه بر اینها ترامپ متعهد شده که یک سری اقدامات اساسی علیه سرویس جاسوسی چین به کار ببرد و این مساله احتمالاً ابتکاراتی را با هدف مهار نفوذ چین در بخش‌های حساس مانند مخابرات و زیرساخت‌های حیاتی ایجاد کند.

💢 کابینه ضدچین

🔸در کنار این سیاست‌های از پیش اعلام شده، باید به کابینه و معاونان ترامپ نیز توجه شود. افرادی که تاکنون ترامپ آنها را به عنوان وزرا و معاونان و روسای نهادهای فدرال معرفی کرده، از جمله انتخاب مارکو روبیو به عنوان وزیر خارجه احتمالی، نشان از این دارد که ترامپ حساسیت خاصی روی انتخاب افراد درباره سیاست‌های تهاجمی آمریکا علیه چین داشته و هم اکنون هم در برخی افراد، شاهد مواضع تندتری نسبت به ترامپ علیه چین بوده‌ایم.

🔸در عین حال در حوزه مسائل ژئوپلیتیک، موضع ترامپ پیرامون مناقشه تایوان همچنان بحث‌برانگیز و کاملاً پیش‌بینی‌ناپذیر است. این موضع مبهم در قبال تایوان تا حدی نگرانی‌ها را درباره آن برانگیخته است. در حالی که ترامپ به خاطر ایده کلی انزواگرایی و تمایل به کاهش شدید پرداخت هزینه برای متحدان سنتی آمریکا، قصد دارد از تقابل نظامی با چین به نفع تایوان پرهیز کند و تأکید کرده که ممکن است از تایوان در برابر تهاجم چین دفاع نکند، اما همچنان چین را تهدید کرده که اگر به طور تهاجمی اقدامی علیه جزیره تایوان انجام دهد، عواقب شدید اقتصادی دامن‌گیر چین خواهد شد.

💢 پیامدها برای ایران

🔸طبق همین رویکرد، ترامپ به افزایش فشار بر متحدان آمریکا برای همسویی با منافع ایالات متحده علیه چین دست خواهد زد. این مساله حیاتی می‌تواند روابط آمریکا با کشورهایی را که روابط اقتصادی قوی با پکن دارند تیره و تار کند و از سوی دیگر باعث اختلال در روند واردات و قراردادهای کلان تجاری چین با کشورهایی شود که رویکرد خصمانه علیه آمریکا دارند. همین مسأله به احتمال زیاد در روند روابط چین با ایران تأثیر مضاعفی خواهد گذاشت.

🔸کمپین فشار حداکثری آمریکا روی ایران در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ، با هدف تحریم‌های سختگیرانه برای فلج‌کردن اقتصاد ایران، به طور ویژه روی صادرات نفت ایران تمرکز کرده بود. دولت جدید ترامپ هم قصد دارد بنادر و بازرگانان خارجی درگیر در تجارت نفت با ایران، به ویژه بنادر چین را هدف قرار دهد. هم اکنون علیرغم تحریم‌های قبلی، واردات نفت چین از ایران افزایش یافته و به حدود ۲ میلیون بشکه در روز رسیده است. تحریم‌های جدید ممکن است این صادرات را حدود ۳۰ درصد کاهش دهد که نشان‌دهنده تأثیر مستقیم سیاست‌های ترامپ در قبال چین روی روابط اقتصادی ایران با چین خواهد بود.

✅ در همین راستا احتمال اینکه توافق ۲۵ ساله ایران و چین نیز که شامل طرح‌های سرمایه‌گذاری و همکاری‌های مشترک اقتصادی و احتمالا نظامی بود نیز تحت تاثیر سیاست فشار سخت‌گیرانه ترامپ بر چین و متحدانش قرار بگیرد وجود دارد. تمرکز مجدد ترامپ بر راهبرد فشار حداکثری علیه ایران، احتمالاً تنش‌ها میان واشنگتن و پکن را بر سر ادامه همکاری چین با ایران تشدید می‌کند و ممکن است روی عزم چینی‌ها برای ادامه همکاری اقتصادی و نظامی با ایران تأثیر منفی بگذارد.

✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

🌐‏ تهدیدات اسرائیل علیه سوریه؛ آیا جبهه سوم فعال می‌‌شود؟

#تحلیل_کوتاه

🔹خبری که اخیراً روزنامه «اسرائیل هیوم» مبنی بر پیام تهدیدآمیز رژیم صهیونیستی به بشار اسد منتشر کرده است، ‏نظر محافل مختلف را به خود جلب کرده و برخی ناظران آن را در کنار حملات اخیر اسرائیل به سوریه نشانی از ‏دور تازه‌ای از تهدیدات روانی و یا اقدام سخت این رژیم علیه سوریه و محور مقاومت قلمداد کرده‌اند.‏

🔸پیام جدید اسرائیل که گفته می‌شود توسط یک واسطه عربی (احتمالا امارات متحده عربی) به بشار اسد منتقل ‏شده متضمن این تهدید است که «اگر در جلوگیری از انتقال سلاح از خاک سوریه به لبنان جلوگیری نکنی، ‏سرنوشتی مانند سرنوشت سید حسن نصرالله خواهی یافت». اگرچه سخنان تهدیدآمیز و تهدید به ترور امر تازه‌ای ‏نیست و همواره بخشی از سیاست این رژیم بوده است و همچنین اقدام به ترور بالاترین مقام رسمی یک کشور ‏آنچنان کار ساده‌ای نیست که اسرائیل بدون هزینه و تبعات منفی قادر به انجام آن باشد، با این حال این تهدیدات ‏و تحرکات رژیم در رابطه با سوریه را باید جدی گرفت.‏

🔸رژیم صهیونیستی پس از عملیات طوفان الاقصی در ۱۵ مهرماه سال گذشته و خصوصا در اثر درگیری سخت با ‏حزب‌الله در جبهه شمال، سیاست «خشکاندن منابع پشتیبانی مقاومت» را تشدید کرده و تلاش کرده است راه‌های ‏ارتباطی و گذرگاه‌های رسمی و غیررسمی بین سوریه و لبنان را به بهانه اینکه محلی برای انتقال سلاح به این ‏سازمان هستند، بمباران و تخریب نماید. همچنین اسرائیل سیاست اعمال فشار جهت خروج نیروهای سپاه و حزب ‏الله از سوریه را ادامه داده و در کنار بمباران‌های مکرر سوریه اخیرا در تلاش‌ است تا از طریق وعده‌های اردن و ‏امارات برای بازسازی سوریه، بشار اسد را قانع کنند که از سپاه پاسداران و حزب ‌الله بخواهد خاک سوریه را ‏ترک کنند.‏

🔸تهدید راس قدرت در سوریه در حالی است که سوریه از دیرباز نقش سرپل ارتباطی بین جمهوری اسلامی ایران ‏و گروه‌های مقاومت به ویژه حزب‌الله لبنان را داشته و این حمایت همچنان ادامه دارد. بشار اسد سعی دارد این ‏اقدامات غیر رسمی و مخفی بماند، تا جایی که نسبت به حملات مکرر اسرائیل به خاک خود خویشتنداری نشان ‏داده و در جریان نبرد جاری در غزه و لبنان و یا حتی حملات رژیم صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران ‏سیاست سکوت و احتیاط را در پیش گرفته است.‏

🔸به‌رغم فشارها و تهدیدات مستمر رژیم صهیونیستی، بشار اسد دست از ائتلاف با جمهوری اسلامی ایران برنداشته ‏و سعی می کند میانه حمایت از مقاومت و حفظ روابط نوسازی شده با کشورهای عربی نوعی توازن ایجاد کند. ‏البته چنین کاری آسان نیست، خصوصا آنکه کشور سوریه دچار مشکلات حاد اقتصادی بوده و در اموری چون ‏بازسازی از کشورهای عربی ثروتمند بی نیاز نیست و رژیم صهیونیستی روی همین نیازمندی سوریه حساب باز ‏کرده است.‏

🔸البته اینکه تهدید اخیر رژیم صهیونیستی تا چه حد جدی است و یا در قالب عملیات روانی می گنجد، جای بحث ‏وجود دارد. برخی معتقدند اسرائیل پس از ضربه تاریخی و حیثیتی در جریان عملیات طوفان الاقصی، در صدد ‏بازسازی تصویر اقتدار نظامی اطلاعاتی خود می‌باشد و در حالی که تاکنون در کسب دستاوردهای راهبردی ‏ناتوان بوده می‌خواهد با گسترش جنگ به سوریه با عملیات‌های پرسرصدا و نمایش توانایی این رژیم برای ‏جنگیدن همزمان در جبهه‌های مختلف، تصویر قدرت خود را بازیابی کند.‏

🔸در این میان نقش متحدان و حامیان سوریه به ویژه روسیه را نباید نادیده گرفت. نماینده اعزامی پوتین به سوریه ‏اخیرا اظهار کرده است که روسیه نمی‌تواند برای جلوگیری از عبور احتمالی محموله‌های نظامی از خاک سوریه ‏تضمین دهد؛ چرا که این مسئله خارج از اختیارات آن‌هاست. سخنان «الکساندر لاورنتیف» پس از آن بود که ‏تل‌آویو از مسکو خواسته بود از عبور محموله‌های نظامی از طریق سوریه به لبنان جلوگیری کند. بنابراین روسیه ‏در رابطه با سوریه می‌تواند نقش فعالی ایفا کند و این یک فاکتور مهم در محاسبات رژیم است.‏

✅به هر حال رژیم صهیونیستی قصد دارد با تهدید بشار اسد، سوریه را از دایره محور مقاومت جدا سازد و بدین ‏وسیله مانع انتقال سلاح به مقاومت شده و به زعم خود امنیت سرزمین‌های اشغالی را تضمین کنند. اما حکومت ‏سوریه که تجربه جنگ و بحران دشوار از سال ۲۰۱۱ به بعد را از سر گذرانده است، قطعا با تهدیداتی از این نوع، ‏دست به عقب نشینی نمی زند و حمایت خود را از محور مقاومت ادامه خواهد داد، به ویژه آنکه به دلیل اشغال ‏بلندی‌های جولان توسط رژیم غاصب، انگیزه کافی برای ادامه تقابل با اسرائیل و حامیانش را دارا می باشد.‏

✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

🔵 ماموریت «ماسک» و «راماسوامی» در «دپارتمان کارآمدی دولت»
♦️فایننشال تایمز
📝جو میلر، استفانیا پالما و استفان موریس

#اکوتهران

🔸فایننشال تایمز در گزارشی مفصل، به نقش و ماموریت احتمالی ایلان ماسک در دولت دونالد ترامپ پرداخته که مقرر است به صورت مشترک به همراه ویوک راماسوامی اقدام به راه اندازی «دپارتمان کارآمدی دولت» نماید. در جریان مبارزات انتخاباتی، ایلان ماسک مدعی شد که راه اندازی این دپارتمان می‌تواند تا دو تریلیون دلار از بودجه فدرال بکاهد و موانع بوروکراتیک دولتی را از میان بردارد. حال که ترامپ مسئولیت مذکور را به عهده ماسک و راماسوامی گذارده است، دقیقا چه اتفاقی قرار است بیفتد؟

💢اهداف محوری

🔹کاهش ۲ تریلیون دلار از بودجه ۶.۷ تریلیون دلاری دولت فدرال که در حقیقت به معنای کاهشی ۳۰ درصدی در مخارج است، یکی از اصلی‌ترین اهداف حضور ماسک در دولت ترامپ عنوان شده است. هم‌زمان، ماسک و راماسوامی قصد دارند مخارج نالازم را کاهش داده و تعداد کارمندان دولت فدرال را از ۲.۲ میلیون نفر فعلی کاهش دهد.

🔹دست آخر، به نظر می‌رسد تجدید ساختار مقررات و تنظیمات دولتی و لغو مقرراتی که برای کسب و کارهایی مشابه تسلا و اسپیس ایکس محدودیت ایجاد می‌کنند، در زمره اهداف این دپارتمان باشد. بر همین اساس است که بسیاری از منتقدان ترامپ، انتصاب ماسک در چنین سمتی را غیراخلاقی و فسادزا می‌شمارند.

💢رویکرد ماسک و راماسوامی

🔹ماسک و راماسوامی بسیاری از مخارج دولت را اسراف می‌دانند و مایل به حذف آن هستند. به عنوان مثال ماسک بر مخارج بالای آزمایش‌ها بر نمونه‌های زنده تاکید داشته و راماسوامی از کوچک‌تر کردن دولت در مقیاس وسیع و ارزیابی مجدد برنامه‌ها سخن گفته است.

🔹راماسوامی همچنین این امکان را فراهم می‌بیند که از آرای اخیر دادگاه عالی به نفع آژانس‌های فدرال در امور اجرایی بهره‌برداری کند و بسیاری از مقررات وضع شده را ملغی کند. هم راماسوامی و هم ماسک گفتمانی بالنسبه تهاجمی در خصوص کارمندان دولت نیز دارند و معتقدند بسیاری از آنها ناکارآمد و لایق تعدیل‌اند.

💢موانع احتمالی

🔹بخشی از موانع و محدودیت‌ها در مسیر اقدامات ماسک در کنگره آمریکا، کمیته‌ها و زیرکمیته‌های آن پدیدار خواهد شد؛ چرا که بسیاری از اقدامات پیشنهادی این دپارتمان، نیازمند مجوز و حمایت کنگره خواهند بود.

🔹جان کامنسکی که تجربه پیشبرد تلاش‌هایی مشابه را دارد، خاطرنشان می‌سازد که در میان فعالان بخش خصوصی این واقعیت درباره بخش عمومی نادیده گرفته می‌شود که ایستگاه‌ها و گلوگاه‌های بسیاری در طراحی ساختار دولتی وجود دارد.

🔹علاوه بر این، مقاومت سیاسی در مقابل این دپارتمان را نباید دستکم گرفت. چنانچه تیم ماسک بخواهد از مخارج دفاعی، تامین اجتماعی و بهداشت –معادل دو سوم بودجه- بکاهد، با مقاومت سیاسی قابل‌توجهی حتی در سمت حزب جمهوری‌خواه مواجه خواهد شد.

🔹چالش‌های حقوقی احتمالا سومین مانع مهم در مسیر اصلاحات ماسک و همکاران خواهد بود. چرا که مقررات‌زدایی و لغو برخی مقررات وضع شده در گذشته ممکن است در دادگاه به چالش کشیده شود.

🔹کما اینکه انستیتو بروکینگز در مطالعه‌ای برآورد نموده که ترامپ در دوره اول خود تنها قادر به لغو ۳۰ درصد از مقررات وضع شده در دوره اوباما بوده است. دست آخر اینکه موقعیت ساختاری دپارتمان مذکور در دولت خود مبدل به چالشی خواهد شد و در خصوص اقتدار و نفوذ احتمالی این دپارتمان، پرسش‌های بسیاری وجود دارد.

💢سابقه تاریخی

🔹دستکم در دو برهه تلاشی ویژه برای مقررات‌زدایی در ایالات متحده انجام پذیرفته که در هر دو مورد موانع پیش‌گفته وجود داشته‌اند. به عنوان مثال، در دوره ریگان علیرغم طرح پیشنهادات اصلاحی متعدد توسط کمیسیون گریس –با مدیریت یکی از صنعت‌گران مشهور با همین نام- تنها بخشی از آنها موفق به عبور از سد دستگاه قانون‌گذاری شدند. شخص ترامپ در دوره اول خود نیز برای مقررات‌زدایی وسیع تمایل نشان داد، اما در بسیاری از موارد موفق به عبور از موانع بوروکراتیک و چالش‌های حقوقی نشد.

💢جمع‌بندی

✅ابعاد اصلاحات پیشنهادی ماسک و راماسوامی به اندازه‌ای بزرگ است که با توجه به محدودیت‌های مالی، موانع سیاسی و حقوقی بعید است تحقق‌پذیر باشد. علاوه بر این، رویکرد تهاجمی آنها به بوروکرات‌های دولتی ممکن است منجر به ریزش متحدان و همراهانی در بدنه خدمات اجتماعی و دولتی گردد که در واقع تخصصی ارزنده برای عرضه دارند.

✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

🌐‏ هیئت نظامی عربستان در تهران؛ زمینه‌ و اهداف

#تحلیل_کوتاه

🔹روز یکشنبه ۲۰ آبان‎ماه ارتشبد فیاض بن حامد الرویلی رئیس ستاد کل نیروهای مسلح عربستان ‏به تهران آمد و با همتای ایرانی خود و تعدادی از مقامات نظامی و امنیتی ایران گفت و گو کرد. ‏برای درک بهتر این رخداد، باید روند روابط دو جانبه تهران و ریاض را طی ماه‎های اخیر مرور ‏کرد.‏

🔸در تحلیل روابط ایران و عربستان سعودی، دو مقوله «دیپلماسی» و «امنیت» پیوند تنگاتنگی ‏دارند. مهم‎ترین پیشران ریاض برای حرکت به سمت احیای روابط با تهران، مسئله «نگرانی‎ها و ‏ملاحظات امنیتی نسبت به ایران و مقاومت» بود. از طرف‌دیگر، بعد از توافق سه‎جانبه پکن، در ‏تهران این پرسش مطرح بود که «مهم‎ترین زمینه‎هایی که تهران می‎تواند برای توسعه روابط به ‏عنوان مزیت خود مطرح کند، چیست؟» و از همان زمان ایده «همکاری در حوزه امنیت» به ‏عنوان یکی از مزیت‎های جمهوری اسلامی ایران مطرح شده بود.‏

🔸با عنایت به نکته فوق، مهم‎ترین اخبار و رویدادهای ماه‎های اخیر – بعد از عملیات وعده صادق۲ ‏در روابط دو جانبه تهران و ریاض را مرور می‎کنیم:‏

1️⃣سفر وزیر خارجه ایران به ریاض؛ ۱۶ مهر
2️⃣حضور عربستان سعودی به عنوان ناظر در رزمایش مرکب دریایی آیونز ۲۰۲۴ (‏IMEX ‌‏۲۰۲۴) به میزبانی ایران؛ ۲۸ و ۲۹ مهر
3️⃣خبر فرمانده نداجا (دریادار شهرام ایرانی) از درخواست عربستان و مصر برای برگزاری ‏مانور مشترک دریایی؛ ۱ آبان
4️⃣محکومیت تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران از سوی وزارت خارجه عربستان در همان ‏ساعات نخست کاری بعد از حمله؛ ۵ آبان
5️⃣وزیر خارجه عربستان به توجه به شایعات در مورد تمرین نظامی مشترک، جدا از ‏رزمایش آیونز۲۰۲۴گفت: «هیچ تمرین نظامی‌ای انجام نشده است. من فکر می‌کنم با ‏توجه به شرایط منطقه‌ای کنونی، بعید است که رزمایش‌هایی در کوتاه‌مدت انجام شود.»؛ ‌‏۱۲ آبان
6️⃣‏برگزاری نشست فوق‎العاده سازمان همکاری کشورهای اسلامی در ریاض به درخواست ‏تهران؛ ۲۱ آبان

🔸سفر هیئت عالیرتبه نظامی عربستان سعودی به ایران را باید در کنار موارد بالا قرار داد و باید به ‏مسائل منطقه‎ای و جهانی نیز توجه داشت. در حوزه مسائل منطقه، عربستان سعودی این روزها ‏جدی‎ترین حامی «دولت خودگردان فلسطین» محسوب می‎شود و علاوه بر نشست شورای ‏همکاری خلیج فارس و مذاکرات جانبی بر سر آینده جنگ غزه، مشخصا ریاض میزبان کنفرانس ‏حمایت از راهکار دو دولتی بود.‏

🔸در سطح جهانی نیز بعد از پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا، مسأله رویکرد احتمالی ریاض در ‏این دوره از اهمیت به سزایی برخوردار است. در دوره نخست حضور ترامپ در کاخ سفید، بن ‏سلمان با کنار زدن بن نایف بر مسند ولایت عهدی نشست و عملا مقدرات ریاض را در دست ‏گرفت. در آن دوره بن سلمان همسو با رویکرد تهاجمی ترامپ، رویکرد رادیکال و تندی را در ‏قبال رقبای داخلی و منطقه‎ای خود دنبال می‎کرد؛ اما در ماه‎های پایانی رياست‌جمهوري ترامپ ‏به اشتباه بودن این رویکرد پی برد و به سرعت تلاش کرد روابط خود را با قطر، ایران و ترکیه ‏اصلاح و احیا کند.‏

🔸حال این پرسش مطرح است که در این دوره، رویکرد بن سلمان چگونه خواهد بود؟ با توجه به ‏موارد فوق، به نظر می‎رسد سفر رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح عربستان سعودی به تهران ‏را باید در چارچوب ذیل تحلیل کرد:‏

1️⃣‏عربستان سعودی نگران وقوع جنگ فراگیر منطقه‎ای است و از این منظر رویکرد ‌‏«همکاری به قصد مهار ایران» در دستور کار سعودی‎هاست.‏

‏2️⃣همچنین، عربستان نگران آتش‎افروزی بیش‎تر نتانیاهوست و امیدوار است بتواند ‏نوعی اجماع منطقه‎ای به محوریت خود در برابر نخست‎وزیر جنگ‎طلب اسرائیل ایجاد ‏کند. همین موضوع می‎تواند برای دیپلماسی عربستان در سطح جهانی و منطقه‎ای ‏ظرفیت‎سازی کرده و وزن آن را افزایش دهد.‏

3️⃣ممکن است عربستان سعودی این بار در مواجهه با ترامپ توقع داشته باشد با آن در تراز ‌‏«قدرت منطقه‌‎ای» رفتار شود. مقایسه رویکرد ریاض در قبال «تطبیع» در دوره‎های ‏ترامپ و بایدن و مشخصا روند پیشرفت «پیمان ابراهیم»، در این زمینه راهگشاست. آیا ‏این بار ریاض در مواجهه با کاخ سفید در مقام «امتیازخواهی» برمی‎آید؟

‏4️⃣از طرف دیگر عربستان به دنبال تقویت دولت خودگردان فلسطین و پایان جنگ ‏غزه و حکمرانی محمود عباس بر این منطقه است. از این منظر نیز جلب نظر نسبی ایران، ‏ترکیه و قطر از اهمیت به سزایی برخوردار است و ریاض تلاش می‎کند ‏سطحی از همسویی منافع (هرچند به صورت «مرحله‎ای» یا «مقطعی») در ادراک ‏مقامات این سه کشور شکل بگیرد.‏

✅با توجه به نکات فوق، طبیعی است که ریاض به دنبال گسترش روابط خود با تهران تا ‏سطح مشخصی باشد. در این زمینه عربستان به طور مشخص همکاری در حوزه ‏نظامی و امنیتی را بدون پذیرش تعهدات بلندمدت و میان‎مدت، در اولویت قرار داده است.

‎
✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1⁩

🌐 پرواز بر فراز گوانگدونگ: تازه‌های نمایشگاه هوافضای چین 2024 (بخش اول)

#تحلیل_کوتاه

🔹نمایشگاه بین‌المللی هوانوردی و فضایی چین از ۲۲ تا ۲۷ آبان ۱۴۰۳ در شهر ژوهای در استان گوانگدونگ برگزار شد. این نمایشگاه بزرگترین نمایشگاه از این دست در چین است و از سال ۱۹۹۶ تاکنون به صورت دوسالانه برگزار شده است. با تثبیت در عرصه بین‌المللی، ژوهای مبدل به مرکزی برای عرضه آخرین فناوری‌های هوافضا و تجهیزات مختلف از جمله پهپادها و نیز فن آوری جدید در عرصه های مختلف نظامی شده است و در این دوره بیش از ۷۸۰ شرکت‌کننده از بیش از ۴۰ کشور در این نمایشگاه حاضر بودند.

🔸در آخرین دوره از نمایشگاه در سال ۲۰۲۲ قریب به ۴۰ میلیارد دلار قرارداد نظامی امضا شد که در این میان ۵۸ درصد قراردادها به صنعت هوانوردی، ۸ درصد به صنایع فضایی، ۱۴ درصد به پهپادها، ۲۰ درصد به سایر بخش‌ها تعلق داشت. تولیدکنندگان آمریکایی، فرانسوی و آلمانی به ترتیب با ۲۳، ۲۰ و ۱۸ درصد سهم از کل شرکت‌کنندگان، مهم‌ترین کشورهای حاضر در سال ۲۰۲۲ به شمار می‌رفتند. با توجه به تنوع قابل‌توجه تجهیزات رونمایی شده در این نمایشگاه، این یادداشت به طور اختصاصی به معرفی جنگنده‌های چینی و روسی حاضر می‌پردازد.

💢امپراتور سفید

🔸چین در این نمایشگاه از پروژه‌ پیشرفته خود برای توسعه جنگنده نسل ششم با نام «امپراتور سفید» با قابلیت یکپارچه هوایی-فضایی رونمایی کرد که ماکتی با اندازه واقعی است. علیرغم اینکه جزئیات این پروژه همچنان مخفی باقی مانده، اما با مشاهده ماکت این جنگنده و محفظه های داخلی بزرگ آن، می‌توان حدس زد که ضمن حفظ قابلیت رادارگریزی، توانایی حمل تسلیحات این جنگنده بسیار بالا خواهد بود. همچنین ذکر عدد "۶" روی بخش دم، نمادی از نسل متفاوت آن است. بسیاری این جنگنده را با پروژه NGAD ایالات متحده مقایسه کرده اند.

💢جی ۳۵ ای

🔸علاوه بر این، جنگنده جی ۳۵ ای نیروی هوایی چین ساخت شرکت شنیانگ در این نمایشگاه رونمایی شد. این جنگنده پنهانکار که وارد خدمت در نیروی هوایی چین و احتمالا در آینده پاکستان خواهد شد، یک نسخه ناونشین نیز دارد و با طولی در حدود ۱۷ متر و عرض ۱۱.۵ متر در حال حاضر از دو پیشرانه توربوفن دبلیو اس ۲۱ بهره می‌برد. این پیشرانه دارای حداکثر رانش بیش از ۲۰,۰۰۰ پوند و رانش به وزنی در حدود ۸.۵ است.

🔸در تصاویر منتشر شده از این جنگنده، تجهیزات مختلفی مانند پرتابگر چف/فلر بین دو پیشرانه، هشدار دهنده‌ها در نقاط مختلف بدنه مثل سر دو بال‌ها، لنز لونبرگ زیر بدنه، سامانه اپتیکی زیر دماغه و دهلیزهای حمل سلاح این جنگنده قابل تشخیص هستند.

💢جی ۲۰ اس

🔸نسخه دو سرنشین جنگنده پنهانکار جی ۲۰ اس ساخت شرکت چنگدو چین نیز در نمایشگاه امسال به نمایش گذاشته شد. اولین بار در سال ۲۰۲۱ تصاویری از این جنگنده منتشر گردیده بود. با افزایش شمار ناوگان جنگنده پنهانکار جی ۲۰ پیش‌بینی می‌شود که از آن در آموزش پیشرفته و ماموریت‌های رزمی مختلف مانند رزم هوایی و تهاجمی استفاده گردد. از ویژگی‌های در نظر گرفته شده برای این جنگنده می‌توان به مدیریت وینگمن‌ها (مثل پهپاد جی جی11) در جنگ شبکه محور اشاره کرد.

🔸تاکنون بیش از ۲۵۰ فروند از این جنگنده تولید شده است و تخمین زده می‌شود با نرخ صعودی تولید، سال آینده بیش از ۱۰۰ فروند از نسخه‌های مختلف این جنگنده شامل نسخه دو سرنشینه تولید خواهد شد.

💢سوخو ۵۷ (تی-۵۰-۴)

🔸نیروی هوایی روسیه، چهارمین نمونه جنگنده چندمنظوره نسل پنجمی سوخو ۵۷ یعنی T-۵۰-۴ پک‌فا را برای شرکت در این نمایشگاه به چین اعزام کرد. علیرغم اینکه اولین پرواز این جنگنده ۱۲ دسامبر ۲۰۱۲ انجام شد، این اولین مورد حضور خارجی سوخو ۵۷ فلون در یک نمایشگاه هوایی بین‌المللی است.

🔸روسها یک نمونه اولیه دیگر جنگنده نسل پنجمی سوخو ۵۷ فلون یعنی T-۵۰-۷ پک‌فا با شماره ریجستری ۰۵۷ آبی را هم به این نمایشگاه آوردند. این نمونه برای تست‌های استاتیک زمینی بوده یعنی نمونه غیرپروازی است و به همین دلیل روس‌ها آن را با استفاده از هواپیمای ترابری استراتژیک آنتونوف ۱۲۴ به چین منتقل کردند.

💢موتورهای روسی جدید

🔸کمپانی روسی موتورسازی متحد (UEC) در نمایشگاه هوایی ژوهای ۲۰۲۴، موتور توربوفن جدید خود با نام Izdeliye ۱۷۷S را به‌نمایش گذاشت.دراین موتور جدید از تکنولوژی موتور Izdeliye ۳۰/AL-۵۱F-۱ استفاده شده است و هدف از طراحی و تولید آن نیز جایگزینی خانواده موتورهای AL-۳۱/AL-۴۱ است که برروی جنگنده‌های خانواده فلانکر نصب می‌شود.

🔸موتور توربوفن Izdeliye ۱۷۷S دارای حداکثر رانش ۹۰۰۰ کیلوگرم (معادل تقریبا ۱۹۸۴۰ پوند) در حالت خشک و دارای حداکثر رانش ۱۴۵۰۰ کیلوگرم (معادل تقریبا ۳۱۹۶۰ پوند) با استفاده از پس‌سوز است که مشابه موتور AL-۴۱F-۱S که برروی جنگنده سوخو ۳۵ اس فلانکر-ام نصب شده است.


✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

🌐 پرواز بر فراز گوانگدونگ: تازه‌های نمایشگاه هوافضای چین 2024 (بخش دوم)

#تحلیل_کوتاه

🔹در ادامه معرفی تازه‌های نمایشگاه هوافضای چین ۲۰۲۴، پهپادها، سامانه‌های پدافندی و سایر تسلیحات رونمایی شده چین در این نمایشگاه به صورت مختصر معرفی می‌گردد.

💢پهپادها

🔸شرکت علوم و فناوری هوافضای چین (CASC)، با دو محصول مهم خود در نمایشگاه نظامی ژوهای شرکت نمود. اولین محصول، پهپاد سی اچ ۹ است. این پهپاد با پیشرانه توربوپراپ و عرض بال ۲۴.۸ متر، توانایی حمل تسلیحات سبک تا سنگین را مثل بمب‌های دور ایستا تا موشک‌های کروز سبک یا حتی موشک بالستیک هواپرتاب تا وزن ۴۸۰ کیلوگرم دارد. این پهپاد با حداکثر سرعت ۴۸۰ کیلومتر بر ساعت، دارای سقف ارتفاع پرواز ۱۱۰۰۰ متر بوده و حداکثر برد عملیاتی آن ۲۰۰۰ کیلومتر و مداومت پروازی آن ۴۰ ساعت است. از نکات قابل توجه درباره این پهپاد، توانایی است.

🔸علاوه بر این، پهپاد بال‌پرنده و پنهان‌کار سی اچ ۷ نیز که طی سال‌های گذشته در قامت ماکت رونمایی شده بود، به صورت کامل عرضه گردید که ماموریت هایی مانند شناسایی مداوم، تشخیص خطرات، سرکوب پدافند هوایی، پشتیبانی رزمی، و هدایت سلاح‌های دیگر برای حمله به اهداف با ارزش را به خوبی انجام می دهد.

🔸شرکت علوم و فناوری هوافضای چین (CASC) از پهپاد چند منظوره سی اچ وای اچ ۱۰۰۰ نیز رونمایی نموده که توانایی به‌کارگیری در اهداف نظامی و غیر نظامی را دارد و با توانایی حمل محموله تا ۱ تن و امکان فرود روی آب می‌تواند در ترابری، انتقال یا رهاسازی محموله‌های پشتیبانی در مناطق پر خطر به‌کار گرفته شود. مداومت پروازی این پهپاد ۱۰ ساعت و حداکثر ارتفاع پرواز آن ۸۰۰۰ متر است.

💢 سامانه‌های پدافندی و سایر تسلیحات

🔸سامانه پدافندی ضد بالستیک اچ کیو ۱۹ چین و موشک اف کا ۳ بی یا همان نسخه صادراتی سامانه پدافندی میان‌برد اچ کیو ۲۲ بی نیز به طور رسمی در این نمایشگاه رونمایی شدند. این موشک‌های رهگیر با قطر کوچک عمدتاً برای مقابله با اهداف متخاصم کم هزینه و پهپادها مورد استفاده قرار می‌گیرند و عملکرد بهینه‌تری در رهگیری اهداف «سطح پایین، کند و کوچک» مانند پهپادها دارند و به صرفه‌تر نیز هستند. صربستان و تایلند دو کاربر خارجی نسخه قبلی این سامانه به شمار می‌روند.

🔸خودروی بدون سرنشین پشتیبانی آتش سامانه پدافندی برد کوتاه اچ کیو ۱۷ ای ایی نیز در این نمایشگاه مشاهده شد. این سامانه که حاصل مهندسی معکوس و توسعه سامانه تور روسی است، از قابلیت آفرود (۸×۸) بهره می‌برد و مجهز به رادار، سامانه اپتیکی دوگانه و مجهز به دو نوع مختلف موشک کوتاه برد (۴۸ تیر) و فوق کوتاه (۲۴ تیر) است. این خودرو در پاسخ به تهدید روز افزون حملات زنبوری ریزپرنده‌ها در جهت کاهش فشار بر سامانه‌های پدافندی کوتاه‌برد فعلی توسعه یافته است و توانایی ایفا نقش خودکار و کاهش وظایف کاربر را دارد.

🔸سامانه مایکروویو پرانرژی (HEM) ساخته‌شده توسط Norinco و CSGC یکی دیگر از تازه‌های این نمایشگاه بود. تسلیحات مایکروویو پرانرژی، دسته دوم تسلیحات انرژی مستقیم (DEW) محسوب می‌شوند که برخلاف تسلیحات لیزری امواج پرقدرت را در محدوده وسیعی با تمرکز منتشر می‌کنند و موجب تخریب برد‌های الکترونیکی پرنده متجاوز می‌شود. با افزایش خطر روز افزون حملات زنبوری ریزپرنده‌ها و پهپاد‌های انتحاری سبک، توسعه این سامانه‌ها اهمیت یافته است.

🔸راکت ضد زیردریایی ال کیو ۰۰۸ ای «شکارچی» نیز از تازه‌های این نمایشگاه است. این راکت دو مرحله‌ای شامل یک بوستر سوخت جامد در مرحله اول و یک اژدر در مرحله دوم است. علاوه بر این، موشک کروز با طراحی پنهانکار دبلیو اس ۴۳ مجهز به جستجوگر اپتیکی با قابلیت پرتاب از پرتابگرهای عمودی و یک موشک چند منظوره رادارگریز هواپرتاب با نام سی ام 98 توسط شرکت CASC به نمایش در آمد.

🔸موسسه تحقیقات علوم و فناوری هوافضا گوانگدونگ (GARA) در نمایشگاه نظامی بین‌المللی ژوهای امسال چین از گلایدر هایپرسونیک جی دی اف ۶۰۰ رونمایی کرد. این گلایدر هایپرسونیک دارای برد گلاید ۲۰۰ تا ۶۰۰ کیلومتر، حداکثر وزن ۵ تن، حداکثر ارتفاع پرواز ۴۰ کیلومتر و حداکثر سرعت ۷ ماخ است و برای حمل و رهاسازی مهمات مختلفی از موشک‌های مافوق صوت تا پهپاد طراحی شده است. موشک مافوق‌صوت (سوپرسونیک) حمل شده در این گلایدر تا ۵۰۰ کیلومتر برد و تا ۴ ماخ سرعت دارد.

🔸موشک‌های مادون صوت تا برد ۱۰۰ کیلومتر، مهمات پرسه‌زن، بمب هواپرتاب و پهپاد‌های انتحاری با برد‌های ۸۰، ۷۰ و ۱۵ کیلومتر، دیگر مهمات قابل حمل و رهاسازی این گلایدر هستند. این موسسه تحقیقاتی است و همه طرح‌های آن منجر به محصول نهایی نمی‌شود، با اینهمه این گلایدر در صورت تولید انبوه تهدیدی جدی برای سامانه‌های پدافندی به شمار خواهد رفت.

✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

♦️نگاه آمریکای لاتین به پیروزی ترامپ
◾️فارن پالیسی
📝کاترین آزبورن

#تهران_ریویو

🔹ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی خود بارها از آمریکای لاتین نام برده است و پیروزی او در انتخابات، در سراسر منطقه به‌ویژه در مکزیک و برزیل طنین‌انداز شده است.

🔸بزرگترین و اولین اثر سیاست خارجی ریاست‌جمهوری دوم ترامپ، احتمالاً در مکزیک احساس خواهد شد. ترامپ در آخرین گردهمایی خود، وعده داد که مکزیک را به اتهام استفاده از کارخانه‌جات خود برای دزدیدن شغل‌های آمریکایی و صادرات فنتانیل(نوعی مخدر مورفینی)، جرائم و سایر بیماری‌ها به سمت شمال از طریق مهاجران، مجازات خواهد کرد. ترامپ به هوادارانش در کارولینای شمالی گفت که اگر مکزیک «یورش جنایتکاران و مواد مخدر» را متوقف نکند، او تعرفه‌هایی بین ۲۵ تا ۱۰۰٪ بر تمام کالاهای وارداتی از این کشور اعمال خواهد کرد.

🔸مکزیک و ایالات متحده، مهم‌ترین شرکای تجاری یکدیگر هستند و اعمال تعرفه می‌تواند شوک عمیقی بر اقتصاد هر دو کشور وارد کند. تحلیل‌گران اقتصادی همچنین بررسی کرده‌اند که سیاست‌های تورمی ترامپ می‌تواند باعث افزایش نرخ بهره آمریکا شود که این به معنای جریان کمتر پول به کشورهای آمریکای لاتین است. این حتی با صرف نظر از محاسبه اثرات اقتصادی مختل‌کننده وعده ترامپ مبنی بر اخراج گسترده [مهاجرین] است که می‌تواند باعث کاهش تدریجی حواله‌هایی باشد که مهاجرین لاتین به خانواده‌های خود می‌فرستند. این حواله‌ها حدود ۲۰٪تولید ناخالص داخلی ال‌سالوادور و گواتمالا و ۳.۵٪ مکزیک را شکل می‌دهند.

🔸ریاست جمهوری ترامپ همچنین می‌تواند بر سیاست برزیل اثر بگذارد. تمایل رئیس‌جمهور جدید به اجتناب از درگیری‌های جهانی به رئیس‌جمهور برزیل، لوئیز ایناسیو لولا دسیلوا فضای بیشتری برای دنبال‌کردن جاه‌طلبی‌های بین‌المللی‌اش می‌دهد. شخصیت و منش لولا به گونه‎‌ای است که می‌تواند میان شکاف‌های ژئوپولتیکی و درآمدی پل بزند. او به راحتی با واشنگتن، پکن، بروکسل و مسکو ارتباط برقرار می‌کند. به عنوان یکی از طرفداران عدم‌تعهد فعال، لولا صراحتاً علیه جنگ اسرائیل در غزه سخن گفته است و پیشنهاد میانجیگری صلح بین روسیه و اوکراین را داده است.

🔸در همین حال، شکست دموکرات‌ها می‌تواند هشدار آشکاری برای لولا باشد. این رهبر برزیلی هنگامی که انتخابات ریاست‌جمهوری بعدی در ۲۰۲۶ برگزار می‌شود، ۸۰ساله خواهد بود و او هم‌اکنون دارد به حضور مجدد فکر می‌کند. اگرچه لولا محبوب‌تر از جو بایدن است؛ اما تغییر نامزد در آمریکا نشان می‌دهد که پرورش هر چه زودتر رهبران جدید در حزب کارگر جناح چپ می‌تواند عاقلانه باشد.

🔸مخالفین سیاسی اصلی لولا بخاطر نتایج انتخابات احساس قدرت کرده‌اند. رئیس‌جمهور راست افراطی سابق برزیل، ژایر بولسونارو که آخر این هفته طی ویدیویی از ترامپ حمایت کرده بود، پسرش را به مراسم مشاهده نتایج انتخابات در مارآلاگو فرستاد. در صبح چهارشنبه، سرود ملی ایالات متحده در محله‌ای در ریو دو ژانیرو به صدا در آمد؛ شهری که در انتخابات ۲۰۱۸ به سمت بولسونارو و در ۲۰۲۲ به سمت لولا چرخیده بود.

✅ در حالی که دموکرات‌ها به بررسی نتایج انتخابات می‌پردازند، برخی ناظران آمریکای لاتین استدلال کرده‌اند که این حزب می‌تواند از همتایان خود در منطقه، مانند چپ‌گرایان مکزیک، درس بگیرد. حزب مورنا به رهبری شین‌بام از معدود احزاب حاکمی بود که امسال نه تنها ریاست‌جمهوری را حفظ کرد، بلکه اکثریت خود در کنگره را نیز افزایش داد. در میان تورم سال‌های اخیر، مقامات مورنا حداقل دستمزد مکزیک را به‌طور چشمگیری افزایش دادند و به‌طور گسترده‌ای قصد خود را برای اجرای برنامه‌های اقتصادی جهت حمایت از فقرا اعلام کردند. رأی‌دهندگان در انتخابات ماه ژوئن مکزیک به این سیاست‌ها اشاره کردند، و به نظر می‌رسد این سیاست‌ها نگرانی‌ها درباره مشکلات دیگر کشور، مانند امنیت، را تحت‌الشعاع قرار داده است.

✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

🌐 اروپا در شوک انتخاب ترامپ

#تحلیل_کوتاه

🔹با ورود دوباره ترامپ به کاخ سفید، انتظار می‌رود اروپایی‌ها تغییرات عمده‌ای در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی و نظامی-امنیتی تجربه کنند. ترامپ با ترویج روحیه خاص خود، صحنه سیاسی اروپا را دگرگون خواهد کرد و بحران‌های اقتصادی بیشتری را برای کشورهای این قاره به ارمغان خواهد آورد. مهم‌ترین حوزه‌های تأثیرگذاری ترامپ در اروپا به شرح زیر می‌باشد.

💢 حوزه اقتصادی

🔸تجارت، تعرفه و رقابت: اگر وعده ترامپ مبنی بر وضع تعرفه بر محصولات اروپایی به مرحله اجرا برسد، آسیب جدی به اقتصاد کشورهای اروپایی وارد می‌شود. ایالات متحده بزرگ‌ترین شریک تجاری اکثر کشورهای اروپایی است و کاهش صادرات به این کشور به زیان زیادی برای شرکت‌های تولیدی منجر خواهد شد. از سوی دیگر، حمایت‌گرایی ترامپ از محصولات آمریکایی ممکن است باعث تقویت بازار این محصولات در اروپا و تضعیف محصولات اروپایی شود که باعث تشدید بحران اقتصادی در اروپا خواهد شد.

🔸خدمات مالی و بانک مرکزی: قوانین تنظیم‌گری مالی که به منظور جلوگیری از بحران‌های مالی توسط سازمان‌های جهانی ایجاد شده‌اند، با مقررات‌زدایی ترامپ در معرض تهدید قرار دارند. این موضوع می‌تواند اروپا را در برابر بحران‌های مالی احتمالی آسیب‌پذیر کند. همچنین، دخالت ترامپ در بانک مرکزی ممکن است به بی‌ثباتی در نظام‌های مالی جهانی منجر شود و حتی ارزش یورو را تا ۱۰ درصد کاهش دهد که این وضعیت برای شرکت‌های اروپایی مطلوب نیست.

🔸محیط زیست و پایداری: با توجه به عملکرد قبلی و وعده‌های ترامپ، احتمال قطع حمایت آمریکا از توافق‌نامه‌ها و اقداماتی که به بهبود محیط زیست کمک می‌کند، بسیار زیاد است.

💢 حوزه سیاسی

🔸رشد پوپولیسم و افراط‌گرایی در اروپا: با بازگشت ترامپ به کاخ سفید، احتمال رشد احزاب پوپولیستی و غیرلیبرال افزایش می‌یابد. این موضوع می‌تواند به دلیل افزایش مخالفت‌ها با جنگ اوکراین و وخامت اوضاع اقتصادی تشدید شود و به تغییرات قابل توجهی در صحنه سیاسی اتحادیه اروپا منجر گردد که صدمه جدی بر هنجارها و فراملیت‌گرایی اتحادیه اروپا بزند.

🔸افزایش اختلافات و شکاف در درون اتحادیه اروپا: تغییر موضع رئیس‌جمهور جدید آمریکا در خصوص جنگ اوکراین و رشد گرایش‌های صلح‌طلبانه در اروپا ممکن است اختلافات داخلی را در مورد کمک‌ها به اوکراین افزایش دهد. برخی کشورها ممکن است تلاش کنند تا جداگانه با آمریکا در دوران ترامپ توافقات سیاسی-اقتصادی برقرار کنند که این امر می‌تواند باعث کاهش اهمیت و حاکمیت اتحادیه اروپا و رقابت بین کشورهای عضو برای دستیابی به توافقات با آمریکا شود. همچنین در اثر حمایت آمریکا از نخست‌وزیر مجارستان، ممکن است رقابت بر سر رهبری اروپا بین دو طرف طرفدار و مخالف روسیه افزایش و در نتیجه اختلافات درونی تشدید شود.

💢 حوزه امنیتی-نظامی

🔸روابط نظامی-دفاعی فراآتلانتیک: ترامپ در مناظرات خود بر لزوم تأمین هزینه‌های نظامی توسط اروپا تأکید کرده بود. این بدان معناست که اروپا دیگر نمی‌تواند برای امنیت خود به آمریکا وابسته باشد. این تغییر ممکن است منجر به استقلال بیشتر اروپا از آمریکا شود، هرچند که این استقلال با افزایش شدید هزینه‌های نظامی همراه خواهد بود. همچنین، در اثر نبود رهبری آمریکا احتمال دارد تصمیم‌گیری و انسجام در رهبری ناتو کاهش یابد و اختلافاتی برای کسب رهبری بعدی ناتو بروز کند.

🔸بازدارندگی هسته‌ای: افزایش اختلافات بین اروپا و آمریکا و احتمال کاهش حمایت دفاعی آمریکا از اروپا ممکن است اروپایی‌ها را به فکر ایجاد یک بازدارندگی هسته‌ای در سطح اتحادیه اروپا بیندازد. هرچند این ایده امکان‌پذیر است، اما به دلیل مخالفت فرانسه (به دلیل تعارض با منافع امنیت ملی خود) بعید است که تحقق یابد.

💢نتیجه‌گیری

✅ترامپ با ایده‌های وطن‌پرستانه تأثیرات عمیقی بر حوزه‌های اقتصادی، سیاسی و نظامی اروپا خواهد گذاشت. این ایده‌ها الهام‌بخش و عامل رشد بسیاری از جنبش‌های افراطی و پوپولیستی در اروپا شده است و اقدامات این جنبش‌ها نیز ممکن است به شکاف‌های بیشتر در اتحادیه اروپا منجر شود. همچنین ترامپ با اجرای سیاست‌های قانون‌زدایی مالی، حمایت‌گرایی و اعمال تعرفه‌های بالا، به کاهش صادرات محصولات اروپایی و افت ارزش یورو دامن خواهد زد. علاوه بر این، کاهش حمایت‌های نظامی از اوکراین و اروپا باعث افزایش هزینه‌های نظامی کشورهای اروپایی خواهد شد که این خود پیامدهای اقتصادی-سیاسی مهمی برای اروپا خواهد داشت.

✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

♦️عرضه ميلياردها دلار اوراق قرضه چینی در عربستان؛ گامی برای تقویت اتحاد اقتصادی
◼️خلیج آنلاین
📝طه العاني

#رویة_العربیة

🔸روابط اقتصادی چین و عربستان سعودی در سال‌های اخیر به شکل چشمگیری توسعه یافته است و اقدامات راهبردی متعددی برای تقویت پیوندهای اقتصادی میان دو کشور انجام پذیرفته است. در آخرین اقدام از این دست که نشان دهنده استحکام روابط میان دو کشور است، چین اعلام نموده که برنامه انتشار اوراق قرضه در بازار عربستان با ارزشی نزدیک به ۲ میلیارد دلار دارد.

💢اوراق قرضه چینی

🔹از زمان سفر رئیس‌جمهور چین، شی جین‌پینگ، به عربستان سعودی در سال ۲۰۲۲، روابط اقتصادی میان دو کشور شاهد گسترش چشمگیری بوده است. در واقع، این اولین باری است که چین اوراق قرضه‌ خود را در بازار ریاض عرضه می‌کند و این گام را می‌توان نشان‌دهنده تلاش چین برای گسترش حضور اقتصادی و تقویت همکاری‌های مالی با عربستان سعودی است. پیشتر، چین در اکتبر ۲۰۲۱ اوراق دلاری و در سپتامبر ۲۰۲۳ اوراق یورویی منتشر نموده بود.

🔹علاوه بر این، در ماه گذشته دو صندوق جدید بورسی مرتبط با سهام چین و هنگ‌کنگ در بازار سهام سعودی درج‌شده‌اند. برخی اقتصاددانان این اقدام را نمادین می‌دانند و بر این باورند که هدف این اقدام نمادین، تقویت همکاری میان چین و عربستان سعودی در بخش خدمات مالی است.

🔹همزمان، یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فولاد چینی سرمایه‌گذاری‌های خود را در پادشاهی عربستان سعودی دو برابر کرده است و در طرف مقابل، صندوق ثروت ملی عربستان سعودی سهام‌هایی در شرکت‌های چینی مانند "لنوو" خریداری کرده است.


💢صدرنشینی عربستان در عرضه اوراق قرضه

🔹عربستان سعودی در نیمه اول سال جاری از چین و سایرین در فروش اوراق قرضه پیشی گرفته و به بزرگ‌ترین عرضه‌کننده اوراق در میان بازارهای نوظهور تبدیل شده است؛ چرا که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در تحقق کامل اهدافی که برای آن برنامه‌ریزی‌شده بود ناکام مانده است. همزمان، درآمدهای نفتی این كشور تحت تاثیر کاهش عرضه نفت به‌طور قابل‌توجهی تحت تاثیر قرار گرفته است. به بیان دیگر، اقدام عربستان برای عرضه اوراق قرضه در راستای تأمین مالی کسری بودجه ۲۱ میلیارد دلاری سال جاری و تأمین منابع مالی ۳۷ میلیارد دلاری لازم برای اجرای چشم‌انداز ۲۰۳۰ است.

🔹اوراق قرضه عربستان در بازارهای بین‌المللی مورد وثوق هستند و کشورهای مختلفی اقدام به خرید این اوراق می‌کنند. این کشور از اوراق برای تنوع بخشیدن به تأمین منابع مالی و تقویت روابط اقتصادی با چین استفاده می‌کند و نمی‌خواهد تنها به یک منبع اتکا کند. هدف از جذب این منابع صرف‌نظر از کشور مبدأ، سودآوری است و این سودآوری در بازاری معتبر مانند بازار عربستان آسان‌تر است.

💢تقویت روابط دوجانبه

🔹عربستان سعودی و چین به دنبال تعمیق شراکت راهبردی خود در زمینه‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی هستند. این شراکت در واقع میان بزرگ‌ترین صادرکننده و واردکننده نفت جهان ایجاد شده و چین اکنون به بزرگ‌ترین شریک تجاری عربستان تبدیل شده است. براساس آخرین آمار، حجم تبادل تجاری دو کشور تا ژوئن ۲۰۲۴ به ۴۸ میلیارد دلار رسیده است. روابط دو کشور با امضای توافقنامه شراکت راهبردی و تشکیل کمیته مشترک در سطح عالی به جد تقویت شده است.

🔹چین در تلاش است تا روابط خود با عربستان سعودی را تقویت کند و نفوذ خود را در خلیج فارس و خاورمیانه گسترش دهد. از همین روست که این همکاری با سفر شی جین‌پینگ به عربستان در ۲۰۲۲ و امضای توافق‌های سرمایه‌گذاری به ارزش ۵۰ میلیارد دلار تعمیق گردید و در سپتامبر ۲۰۲۳، رئیس شورای دولت چین از آمادگی کشورش برای همکاری در بخش‌های مختلف از جمله انرژی و زیرساخت‌ها خبر داد.

🔹یکی از اهداف اصلی این توافقات، حمایت از سرمایه‌گذاری‌های مشترک در پروژه‌هایی مانند چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان و کمربند-جاده چین است. چین در سال ۲۰۲۳ حدود ۱۶.۸ میلیارد دلار در عربستان سرمایه‌گذاری کرده است و در مقابل، سرمایه‌گذاری‌های عربستان در چین در همین مدت به حدود ۲۰ میلیارد دلار می‌رسد.

✅با‌این‌همه همکاری عربستان و چین به حوزه اقتصاد منحصر نمی‌شود. در بخش آموزش، زبان چینی به برنامه درسی مدارس سعودی اضافه شده و ۱۷۱ معلم چینی برای تدریس این زبان در ۲۰۲۴ مشغول به کار خواهند شد. همچنین، عربستان از ۲۰۲۴ مقصد رسمی گردشگری برای گردشگران چینی خواهد بود و برای جذب بیش از ۵ میلیون گردشگر چینی تا ۲۰۳۰ هدف گذاری کرده است. در واقع، این اقدامات نشان‌دهنده تعهد چین به گسترش روابط دوجانبه در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی و گردشگری با عربستان سعودی است.

✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

♦️حفظ درگیری چین و آمریکا بر سر تایوان زیر آستانه هسته‌ای

📝دالیا آنه گلدفلد و دیگران
◾️مؤسسه رند

#تهران_ریویو

🔸شی جین پینگ دبیرکل حزب کمونیست چین، به ارتش این کشور دستور داد تا سال ۲۰۲۷ خود را برای حمله به تایوان آماده کند. علاوه‌براین، توسعه فزاینده هسته‌ای این کشور، بر نگرانی ایالات‌متحده در مورد درگیری با چین افزوده است. درگیری احتمالی با چین با جنگ‌های ایالات‌متحده در دوران جنگ سرد در مقابل قدرت‌های منطقه‌ای فاقد سلاح هسته‌ای متفاوت خواهد بود.

🔹بررسی انواع مختلف مقابله نظامی با چین نشان می‌دهد حملات دوربرد مشترک آمریکا، به خصوص بمب‌افکن‌های نیروی هوایی می‌تواند کاربرد عملیاتی مؤثرتری داشته باشد، احتمال زنده‌ماندن نیروها را افزایش داده و تنش را بدون آنکه به فاجعه‌ای چون استفاده چین از سلاح هسته‌ای منجر شوند، برای کسب اهداف نظامی و سیاسی مدیریت کند.

🔹اگر ایالات‌متحده به نبرد و پیروزی در جنگ با چین متعهد است، باید خود را برای تشدید هسته‌ای‌ تنش آماده کند چرا که نمی‌تواند این خطر را به صفر برساند. علاوه‌براین، ممکن است ایالات‌متحده آن‌طور که می‌خواهد در جنگ پیروز گردد(ممانعت از تهاجم چین به تایوان بدون جنگ طولانی‌مدت که از حمله به خاک هر دو کشور جلوگیری می کند)، اما همچنان قربانی حملۀ هسته‌ای شود. هرچند آستانه هسته‌ای چین نامشخص است، اما بعید است ثابت باقی بماند و هرگونه اقدام از سوی آمریکا می‌تواند بر این آستانه اثر مثبت یا منفی داشته باشد. با این وجود، گزینش اهداف به‌عنوان موثرترین عامل در کنترل تنش همچنان در اختیار آمریکا است.

🔹حمله مستقیم به چین یکی از آستانه‌های مهم تنش است. هرچند چشم‌پوشی از حمله به خاک چین نیز تضمین عدم تشدید هسته‌ای تنش نیست، اما عبور از این آستانه حتما منجر به افزایش تنش خواهد شد. حمله‌ی مشترک دوربرد آمریکا می‌تواند هم عاملی برای تشدید هسته‌ای تنش و هم عاملی برای تبدیل شدن به هدف حمله هسته‌ای باشد. به‌کارگیری محتاطانه مجموعه‌ای از این حملات، تقویت مقاومت آن‌ها در برابر حملات هسته‌ای و حفاظت از آنها در برابر حملات متعارف، می‌تواند احتمال تشدید تنش را کاهش ‌دهد.

🔹حمله دوربرد می‌تواند اثرات ثانویه‌ای مانند افزایش ابهام در میدان نبرد یا ضربه‌زدن ناخواسته به سامانه‌های کلیدی فرماندهی و کنترل هسته‌ای چین را نیز در پی داشته باشد که ممکن است در نهایت باعث تشدید تنش‌های هسته‌ای شود. حمله دوربرد همچنین می‌تواند به‌طور غیرمستقیم منجر به ورود بازیگر ثالث نظیر روسیه یا کره‌شمالی و ایجاد چرخه‌ای از تنش‌های منتهی به جنگ هسته‌ای شود.

✅این حملات دوربرد برای مؤثربودن، باید تحت قواعد متنوع درگیری در پشتیبانی از مدیریت تنش انجام شود. لازم است توسعه و تقویت «قابلیت انکار» (denial capability) در اولویت قرار گیرد تا نیاز به حمله به خاک اصلی چین به حداقل رسیده و خطر تشدید تنش‌های هسته‌ای کاهش یابد. باید قبل و در طول جنگ ادراک چینی‌ها از حمله دوربرد را مدیریت کرد و همچنین مانع تبدیل امکانات و تجهیزات حملات دوربرد به یک هدف جذاب برای حمله هسته‌ای‌ محدود چین شد. علاوه‌براین لازم است در زمان صلح، از تمرین ماموریت‌های متعارف که ممکن است منجر به نخستین استفاده چین از سلاح هسته‌ای گردد نیز اجتناب شود.

✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

🌐 سیاست‌های احتمالی ترامپ در قبال ایران

#تحلیل_کوتاه

🔹‏ترامپ ‏که در دوره پیشین ریاست‌جمهوری خود سیاست‌های تهاجمی و سختگیرانه‌ای در قبال ایران اتخاذ کرده بود، این بار نیز وعده داده تا تغییراتی ‏مهم در سیاست خارجی آمریکا به وجود آورد. کنترل مجلس نمایندگان و مجلس سنا توسط حزب او و ‏همچنین نداشتن هیچ ترسی از عدم انتخابات مجدد، این بار دست او را برای اجرایی کردن بسیاری از ‏سیاست‌ها و برنامه‌های بین‌المللی‌اش بازتر خواهد گذاشت. با پیروزی او در انتخابات ۲۰۲۴، چشم‌انداز روابط ‏میان ایالات متحده و ایران وارد مرحله‌ای جدید خواهد شد.
‏
1️⃣ بازگشت به استراتژی «فشار حداکثری»‏

🔸یکی از اولین پیامدهای بازگشت ترامپ به کاخ سفید، احتمال احیای استراتژی «فشار حداکثری» علیه ایران ‏خواهد بود. این سیاست که در دوره اول ریاست‌جمهوری او اعمال شد، شامل تحریم‌های گسترده علیه ‏بخش‌های مختلف اقتصاد ایران، به‌ویژه صنایع نفت و گاز بود. ترامپ در دوره اول خود از برجام خارج شد و ‏تحریم‌هایی را علیه ایران اعمال کرد که هدف آن‌ها فلج کردن اقتصاد ایران و کشاندن کشور به میز مذاکره بود. ‏بازگشت به این رویکرد، به معنای افزایش تحریم‌ها و محدودیت‌های اقتصادی از جمله در رابطه با فروش نفت به چین و همچنین تبادلات مالی با امارات برای تحت فشار قرار دادن دولت ‏ایران جهت توافق بر سر مسائل هسته‌ای و منطقه‌ای است.‏

2️⃣ دستیابی به «توافق بهتر» با ایران

🔸دستیابی به «توافق بهتر» یکی از وعده‌های اصلی ترامپ در کمپین‌های انتخاباتی ۲۰۲۴ بود. ترامپ همواره بر ‏این باور بوده که برجام توافقی ناکافی و ناقص است و نتوانسته مانع از پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران شود. او ‏اعلام کرده که به دنبال توافقی خواهد بود که نه تنها برنامه هسته‌ای ایران را محدود کند، بلکه به مسائل ‏موشکی و سیاست‌های منطقه‌ای ایران نیز بپردازد. چند هفته قبل او در مصاحبه با یک پادکست معروف ‏آمریکایی گفت: «من دلم می‌خواهد ببینم که ایران خیلی موفق باشد، ولی تنها کاری آن‌ها نمی‌توانند بکنند ‏این است که سلاح هسته‌ای داشته باشند!»‏

‏3️⃣ تلاش برای انزوای ایران در منطقه

🔸ترامپ به دنبال تغییر معادلات ژئوپلتیک خاورمیانه است. او در دوره اول ریاست‌جمهوری خود با کشورهای ‏عربی حوزه خلیج فارس، به‌ویژه عربستان سعودی، روابط نزدیکی برقرار کرد و «توافق ابراهیم» را برای ‏عادی‌سازی روابط بین کشورهای عربی و اسرائیل امضا کرد.

🔸بازگشت او به کاخ سفید می‌تواند به معنای تقویت ‏دوباره این اتحادها و تلاش برای منزوی کردن ایران در منطقه باشد؛ به ویژه با طرح امنیتی جدید ‏جمهوری‌خواهان برای آینده غزه و تلاش‌های جرد کوشنر، داماد ترامپ برای وارد کردن عربستان و امارات به ‏مسئله تنش فلسطین و اسرائیل. همچنین دولت دوم ترامپ پیشبرد دالان اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا یا ‏کریدور آی‌مِک را نیز در دستور کار قرار خواهد داد که به ضرر ایران خواهد بود.‏

4️⃣ تشدید جنگ تجاری با چین و پیامدهای آن برای ایران

🔸تشدید جنگ تجاری بین ایالات متحده و چین نیز از جمله برنامه‌های دولت دوم ترامپ است که تاثیرات زیادی ‏بر ایران خواهد داشت. ترامپ در دوره اول خود نشان داد که رویکرد سختگیرانه‌ای در قبال چین دارد و احتمال ‏دارد این رویکرد در دوره دوم نیز ادامه یابد.

🔸از آنجا که ایران و چین روابط نزدیکی دارند و چین یکی از ‏مهم‌ترین خریداران نفت ایران است، تشدید تنش‌ها بین واشنگتن و پکن می‌تواند به‌طور غیرمستقیم بر ایران ‏نیز تأثیر بگذارد و حتی منجر به افزایش فشارها بر صادرات نفت ایران شود. همچنین ترامپ در وعده‌های ‏انتخاباتی خود به این موضوع اشاره کرد بود که در صورت تداوم خرید نفت از ایران، در دولت دوم او چین با ‏تبعات جدی‌تری مواجه خواهد شد.‏

5️⃣ افزایش تنش‌های نظامی

🔸با توجه به روابط بسیار نزدیک ترامپ با نتانیاهو و همچنین تعلق خاطر زیاد کابینه او به اسرائیل، احتمال ‏افزایش تنش‌های نظامی در منطقه نیز وجود دارد. پیش از این دولت بایدن برای دولتمردان اسرائیل خط ‏قرمزهایی در حمله به ایران چون تاسیسات هسته‌ای و نفتی را مشخص کرده بود، اما با بازگشت ترامپ این خط ‏قرمزها برای اسرائیل دیگر وجود نخواهد داشت.

✅اگرچه ترامپ طبق گزارشات مختلف رسانه‌های آمریکا از ‏نتانیاهو خواسته تا پیش از ورود او به کاخ سفید در منطقه آتش‌بس شود، اما در صورت تداوم حملات ایران و ‏اسرائیل به یکدیگر، او دست نتانیاهو را برای هرگونه اقدام نظامی در منطقه باز خواهد گذشت. موضوعی که ‏لئون پانه‌تا، رئیس پیشین سازمان سیا به آن اشاره کرد و گفت: «در رابطه با خاورمیانه، فکر می‌کنم او عملاً به ‏نتانیاهو چک سفید امضا خواهد داد.»‏

✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

🔵 صندوق‌های هدایت سرمایه‌گذاری دولت چین؛ کارکردها و اهداف

#اکوتهران

🔸دولت چین به دنبال پیروزی در رقابت بین‌المللی در فناوری‌های پیشرفته بالاخص در مقابل ایالات متحده است و به فراخور این هدف، نیازمند مدیریت بهینه سرمایه‌گذاری است. در همین راستا، بیش از دو دهه است که صندوق‌های هدایت سرمایه‌گذاری دولت چین (Government Guidance Funds) با بهره‌گیری از الگوی مشارکت دولتی-خصوصی ایجاد شده و به ابزاری مهم در پیشبرد سیاست صنعتی مبدل گردیده اند.

💢اهداف و ساز و کار

🔹این صندوق‌ها اهداف دوگانه دارند و به طور توامان به دنبال ایجاد بازدهی مالی مناسب و پیشبرد برنامه‌های توسعه صنعتی دولت هستند. از منظر ساختار نهادی، این صندوق‌ها بوسیله ادارات و بخش‌های مشخصی از دولت‌ –اعم از دولت محلی یا مرکزی- یا به نمایندگی از آنها ایجاد می‌شود.

🔹در اغلب موارد، بخش دولتی پس از تاسیس صندوق، هدفی کمی برای جمع‌آوری سرمایه اعلام می‌کند و خود نیز به طور مستقیم و از محل بودجه در تامین بخشی از سرمایه مورد بحث (۱۰ الی ۲۰ درصد) مشارکت می‌کند. باقی سرمایه از محل‌های مختلفی تامین می‌شود که در اصطلاح سرمایه اجتماعی خوانده می‌شود.

🔹سرمایه اجتماعی در برخی موارد معادل سرمایه خصوصی درنظر گرفته می‌شود و متعلق به افرادی است که نسبت مشخص و مستقیم با دولت ندارند و مشارکت آنها در صندوق به صورت خرید سهم غیرمدیریتی و با هدف سودآوری انجام پذیرفته است. با اینهمه، در بسیاری از موارد سرمایه اجتماعی از شرکت‌های وابسته به دولت و بانک‌های دولتی تامین می‌شود و لزوما متعلق به بخش خصوصی به معنای خالص آن نیست.

🔹صندوق‌های هدایت سرمایه‌گذاری چین در چند مرحله توسعه یافتند. اولین نمونه‌های این صندوق در سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ توسعه یافتند و بیشتر به دولت مرکزی تعلق داشتند. در همین دوره چارچوب قانونی کلی برای ایجاد و توسعه صندوق‌های هدایت سرمایه‌گذاری در سطح محلی و فروملی ایجاد شد. دومین مرحله از توسعه این صندوق‌ها، با رشد چشمگیر تعداد و سرمایه آنها بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸ اتفاق افتاد.

🔹عوامل متعددی در این رشد دخیل بودند که در میان آنها حمایت و تنظیم‌گری دولت نقشی محوری داشت. در سطح محلی نیز، نقش تقلید و پیروی بوروکراتیک را نمی‌توان نادیده گرفت و بسیاری معتقدند موازی کاری و رقابت دولت‌های محلی در ایجاد صندوق‌های متعدد به چالشی مهم در آینده نزدیک بدل خواهد شد. هر چند که در سال‌های اخیر پاندمی کووید-۱۹ و کندتر شدن رشد اقتصادی، رشد صندوق‌ها را نیز تحت الشعاع خود قرار داده است.

💢آمار و ارقام

🔹تعداد صندوق‌های هدایت سرمایه دولتی چین در نقطه اوج فعالیت پیش از بحران کووید-۱۹، به بیش از ۱۷۴۱ صندوق عدد می‌رسید و مجموع اهداف سرمایه‌گذاری آنها از ۱.۵ تریلیون دلار عبور می‌کرد که البته از این رقم، قریب به ۶۷۲ میلیارد دلار معادل ۴۴ درصد آن‌ با موفقیت جمع‌آوری شده بود.

🔹صندوق ICF موسوم به صندوق بزرگ (Big Fund) مهم‌ترین نمونه از این صندوق‌هاست که در سال ۲۰۱۴ با هدف مدیریت سرمایه‌گذاری جهت دستیابی به خودکفایی در صنعت نیمه‌هادی تاسیس شده است و اکنون قریب به ۴۵ میلیارد دلار دارایی تحت مدیریت خود دارد. وزارت اقتصاد چین سهام عمده این صندوق را در اختیار دارد و بانک توسعه چین از جمله سهام‌داران دیگر آن به شمار می‌رود.

💢کارکردها

🔹کارکرد اصلی این صندوق‌ها، همچنان که از نام آنها برمی‌آید، هدایت سرمایه به سمت صنایع راهبردی و اولویت‌دار برای دولت مانند هوش مصنوعی، فناوری‌های نوظهور و منابع حیاتی است. به عنوان مثال، یک صندوق هدایت سرمایه می‌تواند برای تشویق سرمایه‌گذاری در یک صنعت و حوزه خاص ایجاد شده باشد یا از تحقیق و توسعه و راه‌اندازی استارت‌آپ پشتیبانی کند.

🔹بری نوتون، اقتصاددان آمریکایی، از صندوق‌های هدایت سرمایه‌گذاری چین با عنوان «ترکیبی ارگانیک از راهبرد ملی و ساز و کار بازار» یاد می‌کند و خاطر نشان می‌سازد که علاوه بر توسعه فناوری‌های جدید، تامین مالیِ گسترش ابعاد واحدهای صنعتی کارویژه این دست صندوق‌هاست.

💢جمع‌بندی

🔹صندوق‌های هدایت سرمایه‌گذاری دولتی ابزار بسیار کارآمدی برای مدیریت بهینه سرمایه‌گذاری از منظر راهبردی به شمار می‌روند و تمرکز منابع دولتی-خصوصی و راهبری دولت در این صندوق‌ها، برای برنامه‌های سرمایه‌گذاری بلندمدت ترکیب مناسبی است؛ چرا که سرمایه‌گذاران خصوصی در بازار به سوی سرمایه‌گذاری‌‌های زودبازده گرایش دارند.

🔹با اینهمه، باید توجه داشت که این صندوق‌ها جزئی از یک اندام‌واره بزرگترند و راهبرد توسعه صنعتی، پارک‌های فناوری نظام‌مند و فعال، مشوق‌های گوناگون تحقیق و توسعه و مکانیزم‌های کارآمد جذب و پرورش نیروی انسانی را نمی‌توان در شکست یا موفقیت تلاش‌های مشابه نادیده گرفت.

✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

🌐 چرا آمریکا اجازه استفاده اوکراین از موشک‌های دوربرد را صادر کرد؟

#تحلیل_کوتاه

🔹دولت جو بایدن به اوکراین اجازه داده است تا از موشک‌های دوربرد آمریکایی، به ویژه موشک‌های اتکمز(ATACMS)، ‏برای هدف قرار دادن خاک روسیه استفاده کند. این تصمیم در حالی اتخاذ شده که عمر دولت بایدن رو به ‏پایان است و ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور منتخب بارها از ضرورت پایان بخشیدن به جنگ اوکراین و اتمام ‏کمک‌های مالی و نظامی آمریکا به این کشور سخن گفته است.

🔸اگر چه در گذشته، ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، بارها خواستار لغو این محدودیت‌ها شده و ‏تأکید کرده بود که بدون این تسلیحات، پیروزی بر روسیه غیرممکن است اما بدیهی است دولت بایدن ‏این اقدام را صرفاً به دلیل درخواست‌های کی یف انجام نداده و اهداف دیگری را در سر می‌پروراند.

🔸در وهله نخست، اقدام آمریکا می‌تواند واکنشی به ادعای اعزام حدود ۱۲ هزار نیروی کره شمالی به ‏جبهه‌های جنگ در کنار نیروهای روسیه باشد. به نحوی که حضور نیروهای کره شمالی موجب برانگیخته ‏شدن نگرانی‌هایی در واشنگتن و متحدان اروپایی آن شده و از طریق اعطای اجازه به کی یف برای استفاده از ‏موشک‌های دوربرد، تلاش کرده‌اند شرایط جدید میدانی را مدیریت کنند.

🔸در وهله دوم، اقدام آمریکا می‌تواند پاسخی به حملات اخیر روسیه به زیرساخت‌های اوکراین باشد. این ‏حملات می‌توانند به کلی کی یف را زمین‌گیر کنند و موجب تضعیف موقعیت اوکراین در مذاکرات احتمالی ‏آتی شوند. از این رو اجازه استفاده از موشک‌های دوربرد که می‌تواند به اوکراین کمک کند اهداف نظامی را ‏در عمق خاک روسیه هدف قرار دهد، موجب تقویت موضع کی یف در مذاکرات آتش‌بس آتی خواهد شد. ‏ضمن آنکه چنین تصمیمی می‌تواند بخشی از استراتژی بزرگ‌تر غرب برای تضعیف توانایی‌های نظامی ‏روسیه و تقویت جبهه خودی در برابر آن نیز تلقی شود.‏

🔸در وهله سوم، اقدام دولت بایدن می‌تواند به مثابه تضعیف رویکرد ترامپ برای پایان بخشیدن به جنگ ‏اوکراین باشد. در حالی که ترامپ از زمان آغاز جنگ اوکراین با آن مخالفت ورزیده و در ایام مبارزات ‏انتخاباتی نیز از لزوم پایان یافتن آن سخن گفته، احتمالا دموکرات‌ها تمایلی ندارند پروؤه ترامپ در این ‏زمینه به موفقیت دست یابد. زیرا در این حالت، دموکرات‌ها به عنوان آغازگر جنگ و ترامپ جمهوری‌خواه ‏به مثابه پایان‌دهنده جنگ شناخته خواهند شد. چنین امری به هیچ وجه برای دموکرات‌ها که به تازگی از ‏ترامپ و جمهوری‌خواهان در انتخابات ریاست‌جمهوری شکست خورده‌اند، خوشایند نیست.

🔸اگر چه می‌توان درخواست یا فشار اروپایی‌ها را نیز در این زمینه به عنوان یک دلیل جدی مطرح کرد، اما به ‏نظر می‌رسد نگاه یکپارچه‌ای میان کشورهای اروپایی در این خصوص وجود ندارد. در حالی که لهستان و ‏کشورهای حوزه دریای بالتیک از این اقدام آمریکا استقبال کرده‌اند، سایر کشورهای اروپایی نگران هستند که ‏این تصمیم منجر به تشدید تنش‌ها و افزایش خطرات نظامی در منطقه شود. به خصوص که کرملین نیز این ‏اقدام را به عنوان دخالت مستقیم آمریکا در درگیری‌ها تلقی کرده و هشدار داده که ممکن است عواقب جدی ‏داشته باشد.

✅واقعیت آن است که با توجه به چالش‌های داخلی در ایالات متحده و احتمال تغییر سیاست‌ها با ورود دولت ‏جدید، کشورهای اروپایی باید خود را برای شرایط جدید آماده کنند. در چنین وضعیتی، اروپایی‌ها تمایلی به ‏تشدید تنش با روسیه ندارند. زیرا افزایش تخاصمات می‌تواند بر سیاست‌های دفاعی و امنیتی کشورهای ‏اروپایی تأثیر بگذارد و هزینه‌های دفاعی این کشورها را به شکل چشمگیری افزایش دهد. این در حالیست ‏که دیگر اروپایی ها همانند سابق نمی‌توانند روی حمایت های امریکا در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ ‏حساب باز کنند.

✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

🌐 طرح آتش‌بس و مرحله دوم جنگ اسرائیل با حزب‌الله

#تحلیل_کوتاه

🔹اخیراً آمریکا با همراهی رژیم صهیونیستی یک طرح چندبندی برای آتش‌بس در جنوب لبنان را ارائه کرده است. ‏این پیشنهاد آمریکایی‌ها در مرحله‌ای از جنگ صورت گرفت که صهیونیست‌ها علناً در عرصه زمینی و در جنوب ‏لبنان پیشروی های خاصی نداشته‌اند اما از ورود به مرحله دوم جنگ خبر داده‌اند.‏

💢 ابعاد طرح آتش‌بس

🔸آمریکایی‌ها یک طرح آتش‌بس چند مرحله‌ای را به لبنانی‌ها پیشنهاد دادند که اهم مفاد آن موارد زیر بود:‏

‏1️⃣ درصورت پذیرش هرگونه آتش‌بس بین طرفین، نیروهای اسرائیلی ظرف مدت ۷ روز باید از کل مناطق ‏جنوبی که وارد آن شده‌‌اند عقب‌نشینی کنند و نیروهای ارتش لبنان در آنجا مستقر شوند. البته در این بند ‏بر نظارت آمریکا و نیروهای بین‌المللی بر نیروهای لبنانی نیز اشاره شده است.‏

2️⃣ نیروهای بین‌المللی در کنترل گذرگاه‌های زمینی و جلوگیری از ورود سلاح با ارتش لبنان همکاری ‏خواهند کرد. ‏

3️⃣ طی مدت دوماه ارتش و نیروهای امنیتی لبنان وظیفه دارند که کل تسلیحات گروه‌های نظامی غیررسمی ‏در جنوب لیتانی را خلع کرده و نسبت به برچیدن و انهدام زیرساخت‌های این گروه‌ها اقدام کنند.

4️⃣‏ در طول مدت ۶۰ روزه نیز مذاکراتی برای تثبیت مرزهای لبنان و فلسطین اشغالی و حل ۱۳ نقطه مرزی ‏اختلافی برگزار خواهد شد.‏

🔸بنا به گزارش منابع عبری، اسرائیل هشدار داد که اگر پیشنهادها پذیرفته نشود لبنان باید منتظر ادامه جنگ با دامنه ‏حملات بیشتر و شدیدتری باشد. این مساله حتی بدین گونه مطرح شد که لبنان در صورت عدم پذیرش این ‏شروط، باید منتظر پیشروی اسرائیل تا عمق لبنان باشد. با این وجود می‌توان عنوان کرد که آمریکا و اسرائیل با ‏شروط مطرح شده به دنبال اهداف ذیل هستند:‏

1️⃣ خلع سلاح حزب‌الله بر مبنای پیشنهاد عدم حضور نیروهای مسلح به غیر ارتش در مرز در قالب ‏قطعنامه ۱۷۰۱ و طرح پیشنهادی فوق؛
2️⃣ اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ در مرزهای جنوبی و توسط کشورهای غربی به عنوان ضامن این مساله؛
3️⃣‏ دورکردن حزب‌الله از مرزهای جنوبی و استقرار نیروهای غربی همچون آلمان در قالب یونیفل؛
4️⃣‏ تلاش درجهت ایجاد اختلاف داخلی بین حزب‌الله و نیروهای لبنانی در داخل لبنان؛
5️⃣ مقصر نشان دادن حزب‌الله به عنوان عامل اصلی نپذیرفتن توافق و ادامه جنگ؛
6️⃣ تلاش در جهت از بین بردن ساختارهای نظامی حزب‌الله در مرز و به نوعی از بین بردن ‏توانمندی‌های حزب‌الله در مرز.‏

💢 مرحله دوم جنگ و گسترش عملیات‌های نظامی اسرائیل

🔸صهیونیست‌ها همزمان با پیشنهاد آتش‌بس، عملیات نظامی خود را در جنوب لبنان گسترش داده‌ و اعلام کردند ‏که وارد مرحله دوم جنگ شده‌اند. در مرحله دوم آنها به دنبال‌ پیشروی در جنوب لبنان تا عمق ۸ کیلومتر با وارد ‏کردن لشکرهای جدید هستند که در این مرحله با اشغال مناطقی همچون «شاما و طیرحفا» مترصد رسیدن به ‏مناطقی همچون «بیوت السیاد و اسکندرونه» هستند تا بدین طریق بتوانند «ناقوره» را محاصره کنند. محور دیگر ‏شهر «الخیام» است که ارتش رژیم در مرحله قبل در ورود به آن ناکام بود. استراتژی رژیم صهیونیستی در این ‏مرحله این است که محورهای پشتیبان حوزه جنوب غربی لبنان را اشغال کند تا بدین طریق از حملات موشکی ‏حزب‌الله به مناطق شمال غربی فلسطین اشغالی بکاهد.‏

🔸 در مقابل حزب‌الله نیز در کنار تداوم مقاومت در برابر پیشروی زمینی ارتش رژیم صهیونیستی دو راهبرد را در ‏عرصه میدانی در دستور کار خود قرار داده است:‏

1️⃣حزب‌الله به دنبال تثبیت معادله «بیروت تل‌آویو» است تا مانع از تداوم حملات رژیم به بیروت و تاثیرات منفی ‏جنگ بر عقبه سیاسی و اجتماعی خود در لبنان شود. حزب‌الله در پاسخ به تجاوزات اخیر به بیروت که منجر به ‏شهادت مسئول رسانه‌ای حزب شد یک حمله ترکیبی موشکی و پهپادی بی‌سابقه به تل‌آویو داشت. حمله‌ای که ‏تنها حدود سه ساعت پس از ادعای نتانیاهو مبنی بر از بین بردن ۸۰ درصد توان موشکی حزب‌الله انجام شد و ‏ثابت کرد این ادعا کاملا دروغ است.‏

2️⃣ حزب‌الله سطح و دامنه حملات را با افزایش شلیک تعداد موشک‌ها و افزایش بُرد آن‌ها و به کارگیری ‏تسلیحات جدید ارتقا داده به گونه‌ای که در حمله به تل‌آیو از موشک‌های فاتح ۱۱۰ استفاده کرد که بُردی ‏معادل ۴۰۰ کیلومتر دارد و خطای آن کمتر از ۱۰ متر است. رونمایی از موشک‌های جدید در طول جنگ نشان ‏دهنده راهبردهای جدید در عرصه میدانی است. خود صهیونیست‌ها اذعان می‌کنند که حزب‌الله قادر است روزانه ‌‏۱۰۰ موشک به سرزمین‌های اشغالی تا ماه‌های متوالی پرتاب کند.

✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

♦️سامانه‌های موشکی تاکتیکی ارتش آمریکا (ATACMS) در اوکراین
📝مکس بوت
◾️شورای روابط خارجی

#تهران_ریویو

🔸در حالی که جو بایدن تنها کمی بیش از دو ماه دیگر در کاخ سفید خواهد ماند، اجازه استفاده از سامانه‌های موشکی تاکتیکی ارتش آمریکا (ATACMS) (اتکمز) در خاک روسیه را برای اوکراین صادر کرد. این تصمیم یک هفته پس از صدور مجوز برای گروه کوچکی از پیمانکاران آمریکایی برای تعمیر سلاح‌های آمریکایی در اوکراین به جای وادار کردن اوکراین برای ارسال تسلیحات به سایر کشورهای ناتو برای تعمیر اتحاذ شد.

🔹دولت بایدن در موضوع اوکراین معتقد بوده است باید تقریباً دسترسی به تمام سلاح‌هایی را که این کشور لازم دارد مجاز شود. این تسلیحات شامل تانک‌های سنگین آبراهامز، ماشین‌های جنگی مسلح، باتری‌های سامانه هوایی پاتریوت، سامانه‌های توپخانه راکتی قابل حمل (HIRMARS) و اخیراً جنگنده‌های اف_۱۶ می‌شدند. البته پس از مذاکرات خسته‌کننده و طولانی که اوکراین با از دست دادن سرزمین و جان‌ سربازان خود هزینه گزاف نداشتن این تسلیحات را پرداخت کرد.

🔹اوکراین هم‌اکنون در وضعیت دفاعی قرار دارد که با سرعتی بیشتر از ۲۰۲۲ در حال از دست دادن شرق منطقه دونباس است. سربازان روسیه در حال نزدیک‌شدن به شهر کلیدی پوکروسک به‌عنوان محور کلیدی انتقال و ترابری برای پشتیبانی اوکراین در دفاع از شرق هستند. با این حال، رئیس ستاد دفاعی انگلستان، دریاسالار تونی راداکین اخیراً گفته است که اکتبر، ماه پر تلفاتی برای روسیه و تمامی جنگ بود و روسیه در این ماه به طور میانگین روزانه ۱۵۰۰ کشته یا زخمی داشته است. تخمین راداکین از تلفات روسیه از ابتدای جنگ تاکنون حدود ۷۰۰ هزار کشته و زخمی است.

🔹اما روسیه با استخدام نیروها سعی در جبران تلفات خود دارد و هم‌اکنون نیروهایش با ۱۰ هزار سرباز از کره شمالی افزایش یافته است تا به شکل تهاجمی، اوکراینی‌ها را از منطقه روسی کورسک بیرون کند. این مداخله کره شمالی بود که بایدن را تحریک کرد تا در ممنوعیت استفاده اوکراین از «اتکمز» بازنگری کند. بایدن پیشتر به اوکراین اجازه داده بود تا هیرمارس با برد ۵۰ مایل در اعماق خاک روسیه را مستقر و از خارکیف دفاع کند. اتکمز با برد ۱۹۰ مایل، به اوکراین این توانایی را می‌دهد که به اهداف عمیق‌تری در روسیه حمله کند. ممکن است به دنبال تصمیم آمریکا، انگلیس و فرانسه به اوکراین اجازه بدهند تا از موشک‌های کروز SCALP/Storm Shadow که برد ۲۵۰ کیلومتری دارند استفاده کند، اگرچه هنوز چنین تصمیمی در پاریس و لندن اتخاذ نشده است.

🔹برخی از مقامات وزارت دفاع آمریکا مخالف تصمیم در خصوص اتکمز بودند؛ چراکه روسیه پیشتر بسیاری از نیروی هوایی خود را از برد سامانه خارج کرده است و اوکراین هم تعداد کافی از این سامانه ندارد تا مسیر جنگ را تغییر دهد (برخی تخمین می‌زنند که تعداد سامانه‌های در اختیار کی‌یف کمتر از ۵۰ عدد باشد.) اما موسسه مطالعات جنگ واقع در واشنگتن، صدها هدف نظامی مهم در روسیه را در برد 300 کیلومتری مرز اوکراین شناسایی کرده است. این اهداف شامل پایگاه‌هایی می‌شوند که نیروهای کره‌ای در آن آماده حمله به مواضع اوکراین می‌شوند.

🔹دولت بایدن نیاز می‌بیند که با وارد کردن خسارات سنگینی به نیروهای کره شمالی، این کشور را از اعزام نیروهای بیشتر به جنگ برای روسیه منصرف کند. به گزارش بلومبرگ، پیونگ‌یانگ ممکن است حدود ۱۰۰ هزار نیروی دیگر اعزام کند. این تعداد بیشتر می‌تواند کمتر از سه ماه تلفات نظامی روسیه را جبران کند و فشار بر پوتین برای انجام فراخوان‌های نامحبوب و اجباری از نیروهای ذخیره روسیه را کاهش دهد.

✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

♦️سیاست خاورمیانه‌ای چین در دوران جنگ
◼️مجلس الشرق الأوسط للشؤون الدولية
📝علاء ترتیر

#رویة_العربیة

🔸چین در سال‌های اخیر تلاش کرده نفوذ جهانی خود را گسترش دهد. باوجود اولویت‌های اصلی آن تمرکز بر غرب اقیانوس آرام و رقابت با آمریکا، منازعات منطقه‌ای و تنش‌های شبه‌جزیره کره و تنگه تایوان، حضور فزاینده‌اش در خاورمیانه و شمال آفریقا منافع استراتژیک جدیدی برای این کشور ایجاد کرده است.

🔹باوجود منافع چین در خاورمیانه، بی‌ثباتی منطقه‌ای تهدیدی برای اهداف این کشور است. پکن در مدیریت این چالش‌ها محتاط و ناکارآمد عمل کرده و به رویکرد کم ریسک گذشته پایبند است. این رفتار، باوجود فرصت‌ها، مانع بهره‌برداری کامل چین از نفوذ خود در این مناطق می‌شود.

💢نفوذ در حال رشد

🔹چین به‌عنوان شریک اقتصادی اصلی برای کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا در سال۲۰۲۲ حجم تجارتی معادل ۳۶۸ میلیارد دلار با این منطقه داشته که بسیار بیشتر از ۱۴۴ میلیارد دلار تجارت ایالات‌متحده با این منطقه است. سرمایه‌گذاری‌ها و تأمین مالی توسعه‌ای چین بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۱ به ۱۵۲ میلیارد دلار رسیده است. این کشور از طریق پروژه‌های زیرساختی، ابتکار «کمربند - جاده» و همکاری‌های فناورانه با عربستان سعودی و امارات، نقش فعالی در منطقه ایفا کرده و در سال ۲۰۲۳ نیمی از واردات نفت خام خود را از این منطقه تأمین کرده است.

🔹چین باوجود تمرکز بر منافع تجاری، مشارکت خود را در دیپلماسی و امنیت گسترش داده است. ازجمله اقدامات مهم این کشور می‌توان به انتصاب فرستاده ویژه در خاورمیانه در ۲۰۰۲ و ارائه طرح امنیتی جدید در ۲۰۲۲ اشاره کرد. همچنین در ۲۰۲۳، چین میانجی احیای روابط عربستان سعودی و ایران شد. بااین‌حال، در بحران‌های منطقه‌ای، دخالت چین همچنان محدود بوده و اگرچه پیشنهاداتی برای توقف جنگ غزه ارائه داده، اما اقدامات عملی جدی برای تعلیق عملیات نظامی اسرائیل و اجرای صلح انجام نداده است.

💢دیدگاه‌های مختلف

🔹چین در تلاش است تا تصویری از خود به‌عنوان قدرتی مسئول و متعهد به حفظ صلح، ازجمله در خاورمیانه، به نمایش بگذارد؛ اما رویکرد آن در برابر بحران‌های منطقه‌ای محتاطانه و مردد است. این تفاوت بازتاب‌دهنده شیوه دیپلماتیک چین و تفکر استراتژیک دقیق آن در خصوص نقش خود در منطقه است. سیاست چین را می‌توان از چهار زاویه تفسیر کرد:

1️⃣ تفسیر نخست؛ چین ترجیح می‌دهد از درگیری‌های منطقه‌ای دور بماند و بر اساس اصول بی‌طرفی و عدم دخالت عمل کند. چین خطرات دخالت در منازعات منطقه‌ای را درک کرده و تمایلی به جایگزینی ایالات‌متحده به‌عنوان قدرت مسلط ندارد. اولویت‌های ژئواستراتژیک چین همچنان بر مسائل دیگر مانند تنگه تایوان، دریای چین جنوبی و رقابت با ایالات‌متحده در منطقه هند و اقیانوس آرام متمرکز است.

2️⃣ تفسیر دوم؛ منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا برای چین ازنظر منابع انرژی و موقعیت ژئواستراتژیک اهمیت زیادی دارد. اگرچه چین بر اصل عدم دخالت پایبند است، اما چین با افزایش تجارت دوجانبه، سرمایه‌گذاری‌ها و پروژه‌های زیرساختی ازجمله اقتصاد دیجیتالی، نفوذ خود را در این منطقه گسترش داده است. همکاری‌های دفاعی نیز افزایش‌یافته، ازجمله تولید پهپادها با امارات و موشک‌های بالستیک با عربستان که این روابط نگرانی‌هایی در واشنگتن ایجاد کرده است.

3️⃣ تفسیر سومِ؛ انفعال و واکنش‌های دیرهنگام چین در دیپلماسی در قبال تحولات منطقه‌ای می‌تواند تهدیدی برای منافع آن باشد. به همین دلیل، چین به دیپلماسی پیشگیرانه‌تر و میانجی‌گری در منازعات، مانند منازعه فلسطین و اسرائیل، نیاز دارد. همچنین، چین نفوذ خود را از طریق نهادهای چندجانبه مانند سازمان همکاری شانگهای و بریکس گسترش داده است و کشورهای زیادی از منطقه خاورمیانه و شمال افریقا را به خود جذب کرده است.

4️⃣ تفسیر چهارم؛ چین پس از هفتم اکتبر، باوجود فرصت‌های رقابت استراتژیک با ایالات‌متحده در خاورمیانه و شمال آفریقا، تلاش دارد توازن بین اصول خود مانند عدم دخالت و نیاز به مشارکت فعال‌تر برقرار کند. چین ترجیح می‌دهد نقش محدودی ایفا کرده و به‌عنوان تسهیلگر و میانجی در منازعات منطقه‌ای عمل کند، هدف اصلی چین حفظ منافع خود در منطقه است، نه ارائه راه‌حل‌های مشخص برای بحران‌ها.

💢نتیجه‌گیری

✅چین با وجود تمایل به استفاده از فرصت‌ها، به‌عنوان یک قدرت محتاط در خاورمیانه عمل می‌کند و بیشتر بر اهداف تجاری تمرکز دارد. این کشور از به چالش کشیدن ایالات‌متحده در منطقه خاورمیانه خودداری کرده و رویکرد بلندمدت و صبورانه‌ای با استفاده از ابتکار-جاده و نهادهای چندجانبه برای تحقق پیشرفت پایدار و منافع اقتصادی در منطقه دنبال می‌کند.

✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

🌐 برنامه دولت دوم ترامپ برای غزه چیست؟

#تحلیل_کوتاه

🔹با پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، یک پرسش بسیار مهم وجود دارد: دولت جدید آمریکا چه رویکردی را در قبال جنگ اسرائیل با حماس اتخاذ خواهد کرد؟ آنچیزی که در دولت بایدن علی‌رغم فشارهای درونی‌حزبی و احتمال تاثیر منفی بر انتخابات برای دموکرات‌ها مشاهده شده، حمایت همه‌جانبه از دولت اسرائیل بوده است. آخرین مصداق چنین حمایتی، چهارمین وتوی قطعنامۀ پیشنهادی شورای امنیت برای آتش‌بس در غزه توسط آمریکا در روز گذشته بود. حال باید دید که دولت جمهوری‌خواه و حامی سرسخت اسرائیل چگونه به جنگ و پایان‌دادن آن نگاه می‌کند؟

🔸بدون شک یکی از مهمترین پرونده‌های بین‌المللی دولت دوم ترامپ، موضوع جنگ غزه است. جنگی که یکی از عوامل اصلی شکست دموکرات‌ها در انتخابات بود و هر سیاستمداری در واشنگتن حالا به اهمیت بحران غزه برای افکار عمومی آمریکا پی برده است. در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ، یکی از جنجالی‌ترین طرح‌های او برای حل مسئله فلسطین و اسرائیل، "معامله قرن" بود که در ژانویه ۲۰۲۰ رونمایی شد. در این طرح، غزه به‌عنوان بخشی از دولت فلسطینی مستقل در نظر گرفته شده بود؛ اما با محدودیت‌های بسیار زیاد از نظر حاکمیت و کنترل اراضی.

🔸طبق این طرح، حماس به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته شد که باید خلع سلاح شود و کنترل غزه به دولت فلسطینی تحت حمایت غرب منتقل گردد. طرحی که به هیچ وجه مطلوب محور مقاومت و حماس نبود. همچنین ترامپ در دولت اول خود موفق شد "پیمان ابراهیم" را با چند کشور عربی از جمله امارات و بحرین به امضا برساند و این کشورها به‌طور رسمی اسرائیل را به رسمیت بشناسند.

🔸اکنون به نظر می‌آید ترامپ در دولت دوم خود نیز به دنبال پیگیری مجدد معامله قرن و پیمان ابراهیم است. با این تفاوت که موارد جدیدی را به آن اضافه خواهد کرد. به طور مثال دولت او تلاش خواهد کرد تا با جذب کشورهای بیشتر به این پیمان، به ویژه عربستان سعودی، نقش خود را در ایجاد یک اتحاد منطقه‌ای علیه ایران و گروه‌های وابسته به آن در غزه تقویت کند.

🔸اما واگذاری بازسازی غزه به عربستان و امارات در قالب یک پیمان امنیتی، از ابتکارات جدید جمهوری‌خواهان و ترامپ است. موضوعی که لیندسی گراهام، سناتور مشهور جمهوری‌خواه یک ماه قبل پس از سفر به تل آویو و دیدار با نتانیاهو به آن اشاره کرد. او گفت: «عربستان دو خواسته دارد تا اسرائیل را به رسمیت بشناسد. نخست، این کشور خواهان امضای یک پیمان امنیتی با آمریکا است و دوم، درخواست دارد تا یک پیمان امنیتی دوطرفه با اسرائیل بسته شود. به عبارت دیگر، عربستان می‌خواهد که آمریکا به دفاع از این کشور وارد جنگ شود، که این موضوع به ۶۷ رأی سناتورها در کنگره نیاز دارد».

🔸لیندسی گراهام می افزاید:‌ «سناتور ریچارد بلومنتال، عضو حزب دموکرات، تمایل دارد که در جمع‌آوری این آرای لازم به من کمک کند. این مسئله را یک سال و نیم پیش به محمد بن سلمان گفتم... تحت عنوان «ملت مستقل» برای فلسطین، باید یک ضمانت امنیتی برای اسرائیل فراهم شود تا اطمینان حاصل کند که هیچ حمله‌ای مشابه حمله ۷اکتبر در آینده اتفاق نخواهد افتاد. قرار است مانند امارات باشد، نه اینکه یک دموکراسی باشد! محمد بن سلمان و محمد بن زاید قصد دارند غزه را بازسازی کنند... آنها مناطقی در فلسطین خواهند ساخت که بتوانند در صلح و هماهنگی با اسرائیل زندگی کنند و به کودکان خود آموزش نخواهند داد که یهودیان را بکشند... پس از ۷ اکتبر، راه‌حل دو دولتی عملاً مرده است.»

🔸علاوه بر این، ترامپ و دولتش همچون ۴ سال قبل بسیاری از انتقادات بین‌المللی از شهرک‌سازی‌های غیرقانونی اسرائیل در کرانه باختری را نادیده خواهند گرفت و به نظر می‌آید با انتخاب مایک هاکبی به عنوان سفیر آمریکا در اسرائیل، فشارهای آمریکا برای الحاق کرانه باختری به اسرائیل هم حتی جدی شود!

✅در این میان ایران به خوبی میداند که از دست رفتن غزه و مدیریت آن توسط هر گروه غیر فلسطینی، میتواند مسئله فلسطین را برای همیشه به حاشیه برده و محور مقاومت را دچار بحران اساسی کند. همچنین جدی‌تر شدن پیمان ابراهیم و عادی‌سازی روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی و بازیگری عربستان و امارات در ماجرای فلسطین، تهدید را تا نزدیکی مرزهای جغرافیایی ایران خواهد آورد. اگرچه به نظر می‌آید ترامپ همچون ۴ سال قبل دچار یک خطای محاسباتی است؛ چراکه توان محور مقاومت و جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک بازیگر موثر منطقه‌ای را لحاظ نکرده است.

✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

🌐 پیروزی ترامپ و امکان بروز تحولات شگرف در نظم حاکم بین‌المللی

#روندهای_استراتژیک

🔸پیتر فیور استاد علوم سیاسی دانشگاه دوک در مقاله‌ای که در مجله #فارن‌افرز منتشر ساخته به تبعات و پیامدهای قدرت‌گیری مجدد ‏ترامپ بر نظم جهانی و سیاست خارجی آمریکا پرداخته است. ‏

🔹در حالی که پیروزی ترامپ در انتخابات سال ۲۰۱۶ غیرمنتظره بود و استراتژی و کنش‌هایش در دوران ریاست‌جمهوری ‏مبهم بود اما بازگشت وی به قدرت غیرمنتظره نبود و ارزیابی راهبردهای آتی دولت او در بعد داخلی و خارجی نیز امکان‌پذیرتر است. در دولت کنونی ترامپ نفوذ جناح‌های افراطی حزب که ممکن است صداهای میانه‌رو را منکوب کنند و ساختار اداری را تغییر ‏دهند بیشتر خواهد بود. در سیاست خارجی معامله‌گری و سودجویی رئالیستی همانند دوره قبل در دستورکار خواهد ماند با این تفاوت که زمینه ‏و بحران‌های جهانی به‌طور چشمگیری تغییر کرده و خطرناک‌تر شده است. بی تردید موفقیت سیاست‌های او بستگی به توانایی‌اش در انطباق با ‏چشم‌انداز بین‌المللی فعلی وابسته است.‏

💢 ترامپ و چالش وفاداری

🔹تیم ترامپ به وضوح اعلام کرده‌اند که وفاداری کارکنان به دولت و برنامه‌هایش بسیار اهمیت دارد. این در ‏حالی است که در رده‌های بالایی کارکنان و افسران نظامی با دیده تردید به ترامپ و تیم وی می‌نگرند. تیم ترامپ ممکن است در پی این باشد ‏که رده‌های عالی نظامی و خدمات اطلاعاتی را سیاسی کند و فقط افراد وفادار را ارتقا دهد که باعث ‏می‌شود بسیاری از متخصصان به دلایل سیاسی قابل حذف باشند.

💢 بازگشت ترامپ و تبعات آن بر متحدان و دشمنان
‎
🔹بازگشت ترامپ باعث نگرانی در میان متحدان آمریکا شده و این تهدید را ایجاد کرده که احتمالا رهبری سنتی جهانی آمریکا ‏تضعیف می‌شود. در حالی که متحدان همواره به سیاست خارجی ایالات متحده پس از جنگ جهانی دوم انتقاد کرده‌اند، اما براین ‏باورند که دوران پس از جنگ جهانی یا به تعبیری «رهبری فعال آمریکا در جهان» به طور کلی برای آنها بهتر از دوره قبل از جنگ یا «دوران ‏انزواگرایی و بی‌تفاوتی» بوده است. متحدان آمریکا سعی خواهند کرد ترامپ را تحت تأثیر قرار داده و او را راضی کنند که به سیاست فعال ‏آمریکا در جهان ادامه دهد. لذا همکاری‌ها میان متحدان ادامه خواهد یافت اما به ویژه اروپایی‌ها برای حفظ نظم باید هزینه بیشتری ‏پرداخت کنند.‏

‏ 🔹برعکس، دشمنانی مانند روسیه و چین با بازگشت ترامپ با فرصت‌ها و در عین حال تهدیدات بیشتری روبه رو خواهند بود. ترامپ احتمالا تلاش ‏می‌کند اوکراین را تحت فشار قرار دهد تا بخشی از سرزمین خود را به روسیه واگذار کند، که با موضع مشاوران ضد اوکراینی او همخوانی ‏دارد. این طرح به احتمال زیاد اجرا خواهد شد زیرا در حیطه اختیارات ریاست‌جمهوری قرار دارد. سوال اصلی این است که آیا پوتین الحاق ‏جزئی از سرزمین اوکراین را قبول خواهد کرد یا خواستار تسلیم کامل خواهد بود؟

🔹نحوه مواجهه با چین وضوح کمتری دارد اما برخی ‏مشاوران کلیدی ترامپ به طور اشتباه فکر می‌کنند که ایالات متحده می‌تواند منافع خود را در اروپا قربانی کند اما در برابر ‏تهاجم‌های چین در شرق آسیا مقابله کند. اقدامات اولیه دولت ترامپ در آسیا ممکن است در نگاه اول تهاجمی به نظر برسد، مانند ‏وضع تعرفه‌های سنگین بر کالاهای چینی که ممکن است به اقتصاد چین آسیب بزند، هرچند آسیب به مصرف‌کنندگان آمریکایی بیشتر و ‏فوری‌تر خواهد بود. همچنین ترامپ ممکن است به دنبال راهی برای نمایش قدرت نظامی در آسیا باشد تا تضادی با آنچه او ‏ضعف بایدن می‌داند، ایجاد کند اما در حقیقت وی قادر نخواهد بود اقدامات جدی در مقابل چین انجام دهد.

💢 بازگشت به قدرت و تبعات جهانی

🔹مشخص ‏نیست که آیا افزایش تعرفه‌های اقتصادی به طور مؤثری سیاست‌های چین را تغییر خواهد داد یا لفاظی‌های تهاجمی او به یک قدرت نظامی ‏پایدار در آسیا خواهد انجامید. ترامپ شرایطی را برای دفاع از تایوان تعیین کرده و از تایپه خواسته است که هزینه‌های دفاعی خود را به شدت ‏افزایش دهد. این استراتژی ممکن است واقع‌گرایانه نباشد و نفوذ آمریکا در منطقه را تضعیف کند.

✅در طول کمپین، ترامپ خود را ‏حامی صلح معرفی کرد و خود را در تضاد با کامالا هریس و حامیانش قرار داد. مشاور ترامپ، استفن میلار، ‏تصویری تاریک از پیامدهای رأی دادن به هریس ترسیم کرد و پیشنهاد کرد که این امر منجر به تهاجم‌های نظامی و احتمال وقوع جنگ جهانی ‏سوم خواهد شد. این تصویر از ترامپ به عنوان یک رهبر محتاط با اقدامات تهاجمی او در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش تناقض دارد. در ‏حالی که لحن تبلیغاتی ترامپ نشان‌دهنده انزواگرایی است اما ممکن است تصمیم‌های غیرمنتظره‌ای بگیرد که به وقوع جنگ‌ها و تنش‌های ‏گسترده منتج شود.

✅اندیشکده تهران✅
✅ @InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1