عصر دوشنبه‌های بخارا

به مناسبت انتشار کتاب "هرمنوتیکِ هویت چهل‌تکه: داریوش شایگان و پرسش از هویت ایرانی" نوشته مالک شجاعی جشوقانی، بیست و نهمین عصر دوشنبه‌های بخارا با همکاری مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه و انتشارات نگارستان اندیشه به نقد و بررسی این کتاب اختصاص یافته است. این نشست در ساعت پنج بعدازظهر دوشنبه بیست و یکم آبان‌ماه ۱۴۰۳ با حضور احمد بستانی، محمدمهدی مجاهدی، مالک شجاعی جشوقانی و علی دهباشی برگزار می‌شود.

کارنامه فکری - فلسفی و تجربه زیستۀ داریوش شایگان (۱۳۱۲-۱۳۹۷) یکی از ظرفیت‌ها و استعدادهای فرهنگ ایرانی در مواجهه با تجدد است. هر چند شایگان در آثار متقدم خود همچون آسیا در برابر غرب (۱۳۵۶) از نوعی هویت اصیل سخن می‌گوید و می‌کوشد تا به پرسش فلسفی در باب تقدیر فرهنگ‌ها و تمدن‌های آسیایی و از جمله فرهنگ ایرانی در مواجهه با غرب جدید بپردازد اما با گذشت زمان و بسط تأملات فلسفی و سیر آفاقی وی و از سر گذراندن تجاربی نظیر انقلاب اسلامی در ایران به تأمل انتقادی در باب آنچه هسته محوری ایده‌های هویت‌اندیش قبلی است، می‌پردازد و به نوعی به این دیدگاه متمایل می‌شود که در وضع کنونی فرهنگ‌ها، تجربه تجدد (مدرنیته) به محوری تبديل شده که همۀ بينش‌ها حتی آنهایی که به مشروعيت آن معترض‌اند، حول آن می‌چرخند. تحولات فکری فلسفی جریان پست‌مدرن، رواج اندیشه‌های پُست‌سکولار کسانی چون واتیمو و طرح هستی‌شناسی‌های پراکنده و تفکر ضعیف و سُست و کم‌بُنیه، تفاسیر جدید از نیهیلیسم نیچه‌ای، طرح جریان‌های میان‌فرهنگی و حتی تجارب جدید زیستۀ شایگان در فاصله زمانی حدود چهار دهه پس از انقلاب اسلامی ایران، زمینه‌ای فکری - فرهنگی برای طرح جدی ایدۀ هویت چهل‌تکه فراهم می‌کند.

این نشست روز بیست و یکم آبان‌ماه ۱۴۰۳ ساعت ۱۷ در مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه برگزار می‌شود و حضور علاقه‌مندان در آن بلامانع است.

مکان: تهران، بلوار کشاورز ، خ نادری، پلاک هشت.

تنها راه وفاق: تمرکز بر مسائل مشترک

آن بخش از جامعۀ متنوّع و رنگین‌کمانی ایران که با شعار «وفاق ملّی» دور هم جمع شده‌اند، با هم چه بگویند و دربارۀ چه گفتگو کنند؟!

آیا برای حفظ وفاق مجبورند از گفتگوهای جدّی (ناظر بر اختلاف‌ها و گلایه‌ها) حذر کنند و به تعارف و تظاهر بپردازند؟!

در این‌صورت، آیا چنین جمعی و چنین وفاقی می‌تواند فایده، تغییر محسوس و «اتّفاق»ی هم به‌دنبال داشته باشد؟!

اگر بخواهند به گفتگوی جدّی دربارۀ اختلاف‌دیدگاه‌ها و بررسی عملکرد یکدیگر درچهارچوب دیدگاه خود بپردازند، آیا از وفاق چیزی باقی می‌ماند؟!

اگر بشود هم وفاق را ایجاد و تقویت کرد و هم در عین حال، برای بهبود اوضاع گام‌های مؤثّر و محسوسی برداشت طیف‌های گسترده‌تر و متنوّع‌تر دیگری نیز با این مسیر همراه می‌شوند، امّآ آیا واقعاً راهی هست؟!

به نظرم، افراد و گروه‌هایی که با شعار «وفاق» دور هم جمع شده‌اند، در شروع فقط یک کار می‌توانند بکنند: «تمرکز بر حل مسائل مشترک».

همان چیزی که دکتر محمّدمهدی مجاهدی از مدّت‌ها پیش تحت عنوان «هم‌مسئلگی» بر آن تأکید داشته است؛ اینکه «دیگری» را به‌عنوان کسی ببینیم که با او مسائل مشترکی داریم و حلّ این مسائل مشترک فقط از طریق همکاری با او امکان‌پذیر است.

به‌اندازه‌ای که در مسیر «حل مسائل مشترک» گام برداریم و همکاریِ هم‌افزا داشته باشیم و همدلی و اعتماد ایجاد شود، برای گفتگو دربارۀ اختلاف‌ها نیز فضا و امکان‌هایی ایجاد می‌شود.

تا جایی که می‌فهمم، پرداختن به هر موضوع دیگری، در همان ابتدای کار «وفاق» را به «افتراق» تبدیل می‌کند.

به امید همکاری و هم‌افزایی در حل مسائل مشترک
به امید رشد بذر و جوانۀ وفاق در جامعه
به امید فردایی بهتر
به امید ایرانی آباد

کانال وحید احسانی
https://www.tgoop.com/notesofvahidehsani

بازسازی سیاستِ پرهیز از جنگ‌های تحمیلی:
ضرورت، شرایط امکان، و حدود تحقق

۱. ج‌اا در بدو تاسیس گرفتار تله‌ی جنگ «تحمیلی» شد.

پس از برقراری آتش‌بس با عراق تا امروز، سیاست اعلامی و اعمالی ج‌اا همیشه ایجاد بازدارندگی دور و نزدیک برای پرهیز از گرفتاری مرزی و ارضی در تله‌ی جنگ‌های «تحمیلی» بوده است.

۲. در این ۳۶ سال، علی‌رغم لغزندگی منطقه و شیب‌های تندی که تحولات پیرامون ج‌اا به سوی بلعیده شدن ایران در گرداب جنگ داشته، سیاستِ پرهیز از جنگ ج‌اا تا همین یکی‌دو ماه پیش کاملا موفق بوده است، یعنی ملت و قلب سرزمینی ایران گرفتار جنگ نشده است.

۳. باید دید با آرایش جدید منطقه و تغییر رنگ کاخ سفید و قوه مقننه‌ی آمریکا و پیامدهای احتمالی آن برای سیاست‌های منطقه‌ای آمریکا در جنوب‌ باختری آسیا، آیا سیاست ۳۶ساله‌ی ج‌اا برای پرهیز از جنگ بازسازی‌پذیر است، و اگر بله، چگونه این سیاست بازسازی خواهد شد.

۴. به نظر می‌رسد دیپلماسی خلاق و فعال و‌ همگرا، درون کشور (سیاست وفاق) و‌ بیرون کشور (تنش‌زدایی)، و انتخاب‌های شجاعانه، حیاتی، به‌هنگام، و دشوار شرط امکان بازسازی سیاستِ پرهیز از درگیری در جنگ تحمیلی است.

۵. حدود تحقق این دیپلماسی و انتخاب‌های دشوار را خصلت‌های نادر رهبران بزرگ سیاسی تعیین می‌کند:

۶. جنم و شجاعتِ خطرکردن و تصمیم‌گیری‌‌های بزرگ و پارو زدن برخلاف جریان‌های پرفشارِ «وابستگی به مسیر» (path dependence) و قربانی کردن مصالح شخصی و کوتاه‌مدت و بخشی در پای تأمین خیرات عمومی و بلندمدت و ملی و کسب ناموری و افتخار تاریخی و ملی.

محمدمهدی مجاهدی
۲۱ آبان‌ماه ۱۴۰۳

@mmojahedi

عصر دوشنبه‌های بخارا

به مناسبت انتشار کتاب «هرمنوتیکِ هویت چهل‌تکه: داریوش شایگان و پرسش از هویت ایرانی» نوشته مالک شجاعی جشوقانی که از سوی انتشارات نگارستان اندیشه منتشر شده است

با حضور احمد بستانی، محمدمهدی مجاهدی، مالک شجاعی جشوقانی و علی دهباشی


دوشنبه بیست و یکم آبان‌ماه ۱۴۰۳
مرکز مطالعات خاورمیانه

🔊فایل صوتی

🔻نشست تخصصی
صلح در آینه فرهنگ و سیاست ایرانی
به مناسبت‌ روز جهانی صلح 21sep

آیا صلح برای ایران امروز ممکن است؟


محمدمهدی مجاهدی
(عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)
پاسخ می دهد:
شروط امکان و حدود تحقق صلح در ایران امروز


📍گروه جامعه شناسی حقوق انجمن جامعه‌شناسی ایران
مجله صوتی | ۶ مهر ۱۴۰۳
@


.
🆔 @sokhanranihaa
🆔 @sociologyoflaw
🆑 #کانال‌سخنرانی‌ها
🌹

آقای رسایی در کانال تلگرامی خود به مطلبی که در مورد تابعیت قهری در آمریکا نوشته بودم پاسخ داده‌اند. ایشان ضمن پذیرش اینکه متولدین خاک آمریکا مطابق متمم چهاردهم قانون اساسی ایالات متحده به صورت خودکار (و بی نیاز از درخواست والدین)، تابعیت آمریکایی دریافت می‌کنند، این بار استدلال آورده‌اند که:

«براساس همان متمم چهاردهم قانون اساسی ایالات متحده، فرزندان هیات‌های دیپلماتیک از این امر مستثنی هستند. چون تحت صلاحیت قضائی دولت آمریکا نیستند»؛ و سپس نتیجه گرفته‌اند که «بنابر این اگر آقای ظریف در سال‌های اقامتش در آمریکا از ایالات متحده درخواست تابعیت نمی‌کرد، فرزندان وی، مثل بسیاری از دیپلمات‌های دیگر که فرزندانشان در آن کشور به دنیا آمدند، تابعیت مضاعف آمریکا را نمی‌گرفتند.»

آقای رسایی در مورد مستثنی بودن دیپلمات‌ها در متمم چهاردهم قانون اساسی آمریکا درست می‌گویند، اما دو نکته را فراموش کرده‌اند:

اول اینکه فرزندان دکتر ظریف در زمان «دانشجویی» ایشان - یعنی زمانی که با ویزای تحصیلی در آمریکا اقامت داشتند - در آنجا متولد شدند و نه در زمان مأموریت او در کسوت «دیپلمات»! به عبارت دیگر، مانند صدها هزار ایرانی دیگر که در آمریکا با ویزای تحصیلی در آنجا درس خوانده‌اند، فرزندان ایشان هم به صورت قهری تابعیت آمریکایی دریافت کرده‌اند.

دوم اینکه آقای رسایی این نکته مهم را هم نادیده می‌گیرند که اصولاً دیپلمات‌ها نمی‌توانند برای فرزندان خود درخواست تابعیت کنند! یعنی حتی اگر دکتر ظریف - طبق ادعای آقای رسایی - در زمان مأموریت به عنوان «دیپلمات» برای فرزندان خود تقاضای تابعیت می‌کرد - به دلیل همان استثنایی که در متمم چهاردهم قانون اساسی این کشور آماده - درخواست ایشان مورد پذیرش قرار نمی‌گرفت.

نکته آخر اینکه آقای رسایی توجه داشته باشند که بیش از ۳۲ کشور جهان در حوزه تابعیت سرزمینی (قهری) قوانینی مشابه قانون آمریکا دارند. به عبارت دیگر، از آنجا که قانون فقط شامل حال یک نفر نمی‌شود، تفسیر ایشان از «قانون مشاغل حساس» موجب خواهد شد که صدها هزار ایرانی جوانی که برای تحصیل در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا به این کشورها رفته‌اند و در آنجا صاحب فرزند شده‌اند، هرگز نتوانند در سطوح کلان مدیریتی به کشور خدمت کنند!

یعنی دانشجویی که امروز در یکی از این کشورها در حال اخذ مدرک دکترای اقتصاد است و در محل تحصیل صاحب فرزند شده، از الان باید بداند که هرگز در ایران امکان تاثیرگذاری موثری در مناصب مدیریتی نخواهد یافت!

حال پرسش اینجاست که تفسیر و خوانش آقای رسایی از «قانون مشاغل حساس» چقدر با سیاست جذب حداکثری و بهره‌گیری از تمام ظرفیت‌های کشور سازگار است؟

آیا تفسیری از قانون که عملا دانشجویان ایرانی مقیم در ۳۲ کشور جهان را میان فرزندآوری و بازگشت برای خدمت به وطن مقید به انتخاب می‌کند، می‌تواند تفسیر درستی باشد؟ آیا قانونگذار واقعا چنین نیتی داشته؟

چقدر چنین تفسیری با اصول حقوق شهروندی مندرج در قانون اساسی کشور همخوانی دارد؟

.
📝دربارهٔ همایش
چیستی، امکان و موانع وفاق ملی در ایران امروز

👤محمدرضا لبیب
دبیر علمی باشگاه اندیشه

"وفاق" و "وفاق ملی" از مفاهیمی بودند که با روی کارآمدن دولت چهاردهم از تابستان ۱۴۰۳ در سپهر سیاسی - اجتماعی ایران طنین‌انداز شدند.

مدرسۀ مطالعات دیالوگ باشگاه اندیشه در نظر دارد بنا بر نسبتی که این مفهوم با مفاهیم گفت‌وگویی برقرار می‌سازد، به بررسی ابعاد مختلف مفهوم وفاق و چالش‌های آن در شرایط کنونی ایران، با حضور صاحب‌نظران برجسته در زمینه‌های فلسفه، علوم اجتماعی و سیاسی بپردازد. این همایش برای خود دو مسئولیت عمده قائل است:

- نخست آن‌که مواجهۀ مستقیمی با این مفهوم داشته باشد و به شکافتن این مفهوم در ادبیات پژوهش بپردازد تا بهتر بتوان چشم‌اندازی از ظرفیت‌ها، کاستی‌ها و امکان‌های نظری و عملی آن را سنجید؛

- و دوم این‌که شرایط تحقق وفاق ملی در ایران امروز را از حیثِ منابع و موانع آن با رویکردی انتقادی بررسی کند.

برخی از سؤالات کلیدی که در این همایش مورد بحث قرار خواهد گرفت عبارتند از:

- وفاق، از حیث مفهومی، چه هست و چه نیست؟

- آیا امکان ایجاد وفاق ملی در شرایط فعلی کشور وجود دارد؟

- بازیگران، یاریگران و راهزنان مفهوم و کنش وفاق ملی چه مفاهیم و افرادی هستند و می‌توانند باشند؟

- جامعۀ ایرانی طی ماه‌های اخیر چه نسبتی با این مفهوم برقرار کرده است؟

- آیا وفاق صرفاً نسبتی است که گروه‌های فعال در عرصه‌های سیاسی با یکدیگر برقرار می‌کنند؟

- سهم اقوام و هویت‌های کمتردیده‌شده در شکل‌گیری وفاق ملی چیست؟

ـ زنان چه سهمی در این وفاق دارند؟

- کدام روایت از وفاق ملی معتبر است؟

- چه موانع و چالش‌هایی بر سر راه وفاق ملی در ایران امروز قرار دارد؟

- چگونه می‌توان با استفاده از تجربیات تاریخی و بین‌المللی، به تقویت وفاق ملی پرداخت و از تجارب آن بهره‌برداری کرد؟

- وفاق با مفاهیمی همچون گفت‌وگو، عدالت، مدارا، انصاف، توافق و به‌رسمیت‌شناسیِ دیگری چه نسبتی برقرار می‌سازد؟

- طرح این مفهوم در عرصه عمومی ایران در نقد تا این لحظه چه میزان بر جلب نظر منتقدین حکمرانی مؤثر بوده است؟

#مطالعات_دیالوگ #همایش #امکان #موانع #وفاق_ملی #باشگاه_اندیشه

🌐 تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | مطالعات دیالوگ

.
🔰مدرسهٔ مطالعات دیالوگ باشگاه اندیشه برگزار می‌کند:

🔸همایش چیستی، امکان و موانعِ وفاق ملی در ایران امروز

🕰چهارشنبه ۳۰ آبان تا یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳

🎙۵ روز | ۲۵ ارائه | حضوری | باشگاه اندیشه

👤با ارائهٔ (به ترتیب حروف الفبا):

حسن امیدوار، نفیسه آزاد، احمد بخارایی، احمد بستانی، علی‌محمد حاضری، جواد حیدری، هادی خانیکی، میلاد دخانچی، محمد رهبری، صادق زیباکلام، علی‌اشرف فتحی، مقصود فراستخواه، لیلا فلاحتی، سیدمهدی فیروزان، محمدحسین قدوسی، حامد قدیری، عباس کاظمی، امید کریم‌زاده، محمدمهدی مجاهدی، مهدی مطهرنیا، سعید معیدفر، سیدجواد میری، زهرا نژادبهرام، حسین هوشمند، محمدرضا لبیب

📍محل برگزاری: تهران، خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچهٔ نایبی، پلاک ۲۳، باشگاه اندیشه

🔸حضور برای عموم آزاد و رایگان است، اما به علت محدودیت فضا برای پذیرایی از حاضران، ثبت‌نام لازم است.

✔️برای ثبت‌نام اینجا پیام دهید:
@bashgahandisheschools

📝دربارهٔ همایش را اینجا بخوانید.

ℹ️پوستر و چکیدهٔ نشست‌ها متعاقباً ارسال خواهد شد.

#مطالعات_دیالوگ #همایش #وفاق_ملی #باشگاه_اندیشه

🌐 تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | مطالعات دیالوگ

🔴 پیام محمدجواد ظریف #به_یهودیان_جهان
(با زیرنویس فارسی)

محمدجواد ظریف با انتشار ویدیویی خطاب به یهودیان جهان صهیونیسم را ناقض ۱۰ فرمان خواند و از آنها خواست آیین ابراهیمی یهودیت را از شرّ تحریف و جعل و تجاوز و تبعیض نژادی و قتل عام صهیونیستی برهانند. 

👈🏻 متن کامل ترجمهٔ فارسی پیام

👈🏻 متن کامل پیام به زبان انگلیسی
👈🏻 متن کامل ترجمهٔ فرانسویِ پیام

🆔 www.tgoop.com/css_govir
🆔 instagram.com/css.ir

این ویدئو همان دلیلی است که وقتی دکتر ظریف استعفا داد، نتانیاهو با خوشحالی نوشت «از دستش راحت شدیم»!

او در یک ویدئو با پس‌زمینه پرچم ایران، با استدلال به یهودیان جهان می‌گوید که صهیونیسم با ده فرمان پیامبرشان در تناقض است، به عزت و هویت آن‌ها آسیب می‌زند و امنیتشان را تهدید می‌کند. او نشان می‌دهد اتهام یهودستیزی - که مهم‌ترین حربه سیاسی صهیونیست‌هاست - به ایران نمی‌چسبد.

حالا تماشا کنید چطور در روزهای آینده لابی‌ها و دستگاه تبلیغاتی اسرائیل، اندیشکده‌هایی مانند FDD و بنگاه‌های جنگ روانی فارسی‌زبان مثل ایران‌اینترنشنال به او هجمه خواهند برد.

https://twitter.com/RezaNasri1/status/1858586021384135160?t=gw5UtFFxexwUYVDMwlpoZw&s=19