Python dasturlash maktabi
map() funksiyasi Pythonda map() funksiyasi funksiya va argumentni qabul qilib, funksiyaga asoslanib argumentga ishlov beradi va qiymat qaytaradi. Afzalligi: kam kod yoziladi, sikllardan foydalanish shart emas, xotiradan faqat bir marta vaqtincha foydalanadi…
print(list(map(str.capitalize, ["nematillo", "ochilov"])))
Anonymous Quiz
21%
['nematillo', 'ochilov']
40%
['Nematillo', 'Ochilov']
31%
['NEMATILLO', 'OCHILOV']
9%
[9, 7]
Python dasturlash maktabi
Funksiyalar (vazifalar) Oldindan belgilangan funksiyalarni ishlatishdan tashqari, def operatoridan foydalanib o'zingizning funksiyalaringizni yaratishingiz mumkin. Funksiya xuddi o'zgaruvchilarga o'xshab oldin yoziladi va keyin chaqiriladi. Funksiyadagi kod…
filter() funksiyasi
Pythonda filter() funksiyasi funksiya va argumentni qabul qilib, funksiyadagi shartni bajarib elementlarni ajratadi va qiymat qaytaradi.
Afzalligi: kam kod yoziladi, sikllardan foydalanish shart emas, xotiradan faqat bir marta vaqtincha foydalanadi.
Avtomobil filteri havodan chang va chiqindilarni ajratib motorga toza havoni yetkazib berishi filter funksiyasiga yaqqol namunadir.
#—————————————-#
irakset
#—————————————-#
Satr turidagi elementlarni teskarisiga o'girganda ham bir xil so'z paydo bo'ladigan elementlarni chop qilish dasturi
<filter object at 0x7f2ded0a5fa0>
<class 'filter '>
#—————————————-#
{2: 'maymun', 4: 'burgut'}
maymun, burgut
#—————————————-#
['sirtlon', 'olmaxon']
#—————————————-#
tuya
#—————————————-#
{22: 'Sanjar', 41: 'Iskandar'}
#—————————————-#
#—————————————-#
#—————————————-#
['Durdona Jakbaraliyeva', 'Munisa Keldiyorova', 'Mohinur Abdurahimova']
#—————————————-#
[7, 21, 27, 42, 112, 256, True]
#—————————————-#
Python dasturlash tilini 0dan o'rganishni ushbu mavzudan 👈 boshlang.Testlarni tushunmasdan belgilamang.Izohlarda faol boʻlinglar.
#filter
@pythonuz
Pythonda filter() funksiyasi funksiya va argumentni qabul qilib, funksiyadagi shartni bajarib elementlarni ajratadi va qiymat qaytaradi.
Afzalligi: kam kod yoziladi, sikllardan foydalanish shart emas, xotiradan faqat bir marta vaqtincha foydalanadi.
Avtomobil filteri havodan chang va chiqindilarni ajratib motorga toza havoni yetkazib berishi filter funksiyasiga yaqqol namunadir.
#—————————————-#
print("".join(reversed('teskari')))
# reversed funksiyasi satrni teskari o'girib beradiirakset
#—————————————-#
Satr turidagi elementlarni teskarisiga o'girganda ham bir xil so'z paydo bo'ladigan elementlarni chop qilish dasturi
def birxil(word):
return word.lower() == "".join(reversed(word)).lower()
satr = ["nonushta", "non", "qovoq", "dastur"]
var=filter(birxil, satr)
print(var)
# filter() funksiyasi filter obyektini qaytaradi<filter object at 0x7f2ded0a5fa0>
print(type(var))
# obyekt turini aniqlaymiz<class 'filter '>
print(list(var))
# filter obyektini ro'yxatga o'tkazib olish uchun list() funksiyasidan foydalaniladiprint(list(f))
['non', 'qovoq']#—————————————-#
lugat = {1: 'tuya', 2: 'maymun', 3: 'sirtlon', 4: 'burgut', 5: 'olmaxon'}
# lug'atjuft = dict(filter(lambda elem: elem[0] % 2 == 0, lugat.items())
) # juft raqamli kalitlardan iborat bo'lgan lug'at turida ajratib olamizprint(juft)
# lug'at turida natijani chop qilamiz{2: 'maymun', 4: 'burgut'}
print(', '.join(list(juft.values()))
) # lug'at turidagi natijani satr turiga o'zgartirib chop qilamizmaymun, burgut
#—————————————-#
yetti = dict(filter(lambda elem: len(elem[1]) == 7, lugat.items()))
# 7 ta harfdan iborat bo'lgan lug'at qiymatlarini lug'at turida ajratib olamizprint(list(yetti.values()))
# lug'at turidagi natijani ro'yxat turiga o'zgartirib chop qilamiz['sirtlon', 'olmaxon']
#—————————————-#
juft = dict(filter(lambda elem: elem[0] % 1 == 0 and len(elem[1]) == 4, lugat.items()))
# toq raqamli kalitlardan va 4 ta belgidan iborat bo'lgan qiymatlarni lug'at turida ajratib olamizprint(', '.join(list(juft.values())))
# lug'at turidagi natijani satr turiga o'zgartirib chop qilamiztuya
#—————————————-#
yosh = {15: 'Dilorom', 12: 'Otabek', 22: 'Sanjar', 41: 'Iskandar'}
print(dict(filter(lambda elem: elem[0] > 18, yosh.items())))
# ro'yxatdan 18 yoshdan katta kishilarni ajratib olib chop qilish{22: 'Sanjar', 41: 'Iskandar'}
#—————————————-#
massiv1 = [1, 3, 6, 7, 12, 19, 19, 21, 21, 27, 29, 1]
massiv2 = [1, 19, 29]
mavjud = list(filter(lambda x: x not in massiv2, massiv1))
# massiv2 da mavjud bo'lmagan massiv1 dagi raqamlarni ro'yxat turida chop qilishprint(mavjud)
[3, 6, 7, 12, 21, 21, 27]#—————————————-#
satr = "Bugu*n# @h&avo ju%da is%%s%iq!$"
belgi = filter(lambda x: x not in ['#', '$', '@', '*', '%', '&'], satr)
# satrdan quyidagi belgilarni o'chiramizprint(''.join(
belgi
))
Bugun havo juda issiq!#—————————————-#
names = ['Durdona Jakbaraliyeva', 'Munisa Keldiyorova', 'Boysoat Namozov', 'Oybek Ibrohimov', 'Mohinur Abdurahimova']
print(list(filter(lambda x: x.split(' ')[1][-2:] == 'va', names)))
# Ro'yxatdan qizlarni ism familiyasini ajratib olib chop qilish['Durdona Jakbaraliyeva', 'Munisa Keldiyorova', 'Mohinur Abdurahimova']
#—————————————-#
aralash = ["", 7, 21, 27, 42, 112, 256, True, False, [], {}]
print(list(filter(None, aralash)))
# 0 ga teng bo'lmagan elementlarni ajratib olib chop qilish[7, 21, 27, 42, 112, 256, True]
#—————————————-#
Python dasturlash tilini 0dan o'rganishni ushbu mavzudan 👈 boshlang.Testlarni tushunmasdan belgilamang.Izohlarda faol boʻlinglar.
#filter
@pythonuz
Python dasturlash maktabi
filter() funksiyasi Pythonda filter() funksiyasi funksiya va argumentni qabul qilib, funksiyadagi shartni bajarib elementlarni ajratadi va qiymat qaytaradi. Afzalligi: kam kod yoziladi, sikllardan foydalanish shart emas, xotiradan faqat bir marta vaqtincha…
var = ["", True, False, [True], {}]
print(len(list(filter(None, var))))
print(len(list(filter(None, var))))
Anonymous Quiz
12%
1
25%
2
44%
True
19%
SyntaxError
Python dasturlash maktabi
filter() funksiyasi Pythonda filter() funksiyasi funksiya va argumentni qabul qilib, funksiyadagi shartni bajarib elementlarni ajratadi va qiymat qaytaradi. Afzalligi: kam kod yoziladi, sikllardan foydalanish shart emas, xotiradan faqat bir marta vaqtincha…
juft = filter(lambda elem: elem[0] % 2 != 0, {1: 2}.items())
print(len(dict(juft))
print(len(dict(juft))
Anonymous Quiz
20%
0
36%
1
33%
2
11%
3
Python dasturlash maktabi
filter() funksiyasi Pythonda filter() funksiyasi funksiya va argumentni qabul qilib, funksiyadagi shartni bajarib elementlarni ajratadi va qiymat qaytaradi. Afzalligi: kam kod yoziladi, sikllardan foydalanish shart emas, xotiradan faqat bir marta vaqtincha…
satr = "@#py$,$tho#nuz,"
print(f'{satr[-1]}'.join(filter(lambda x: x not in ['#', '$', ','], satr)))
print(f'{satr[-1]}'.join(filter(lambda x: x not in ['#', '$', ','], satr)))
Anonymous Quiz
22%
@,p,y,t,h,o,n,u,z
22%
z
46%
@pythonuz
10%
pythonuz
Python dasturlash maktabi
filter() funksiyasi Pythonda filter() funksiyasi funksiya va argumentni qabul qilib, funksiyadagi shartni bajarib elementlarni ajratadi va qiymat qaytaradi. Afzalligi: kam kod yoziladi, sikllardan foydalanish shart emas, xotiradan faqat bir marta vaqtincha…
names = ['Isoyev', 'Umurov', "Ro'ziyeva"]
print(list(filter(lambda x: x[-2:] not in ['ov', 'ev'], names)))
print(list(filter(lambda x: x[-2:] not in ['ov', 'ev'], names)))
Anonymous Quiz
25%
['Isoyev', 'Umurov']
44%
["Ro'ziyeva"]
21%
['Isoyev']
11%
['Umurov']
Python dasturlash maktabi
filter() funksiyasi Pythonda filter() funksiyasi funksiya va argumentni qabul qilib, funksiyadagi shartni bajarib elementlarni ajratadi va qiymat qaytaradi. Afzalligi: kam kod yoziladi, sikllardan foydalanish shart emas, xotiradan faqat bir marta vaqtincha…
lugat = {1: 'ot', 2: 'burgut', 3: 'fil'}
var = filter(lambda elem: len(elem[1]) % 2 == 0, lugat.items())
print(', '.join(dict(var).values()))
var = filter(lambda elem: len(elem[1]) % 2 == 0, lugat.items())
print(', '.join(dict(var).values()))
Anonymous Quiz
16%
ot
43%
ot, burgut
27%
ot, fil
14%
burgut, fil
Python dasturlash maktabi
filter() funksiyasi Pythonda filter() funksiyasi funksiya va argumentni qabul qilib, funksiyadagi shartni bajarib elementlarni ajratadi va qiymat qaytaradi. Afzalligi: kam kod yoziladi, sikllardan foydalanish shart emas, xotiradan faqat bir marta vaqtincha…
massiv1 = [7, 14, 42, 7]
massiv2 = [42, 14]
mavjud = set(filter(lambda x: x not in massiv2, massiv1)) print(mavjud)
massiv2 = [42, 14]
mavjud = set(filter(lambda x: x not in massiv2, massiv1)) print(mavjud)
Anonymous Quiz
18%
7
38%
['7']
27%
{7}
16%
{7: 7}
Python dasturlash maktabi
filter() funksiyasi Pythonda filter() funksiyasi funksiya va argumentni qabul qilib, funksiyadagi shartni bajarib elementlarni ajratadi va qiymat qaytaradi. Afzalligi: kam kod yoziladi, sikllardan foydalanish shart emas, xotiradan faqat bir marta vaqtincha…
yosh = {21: 'Dilsora', 9: 'Sadokatkhon', 12: 'Lazizbek', 11: 'Iskandar'}
print(list(filter(lambda elem: len(elem[1]) > 10, yosh.items()))[0][1])
print(list(filter(lambda elem: len(elem[1]) > 10, yosh.items()))[0][1])
Anonymous Quiz
29%
Dilsora
36%
Sadokatkhon
25%
Lazizbek
10%
Iskandar
Kanalga yangi tashrif buyurganlarga:
Python dasturlash tilini 0dan bepul o'rganishni ushbu mavzudan 👈 boshlang.
Testlarni tushunmasdan belgilamang. Izohlarda faol boʻlinglar.
👉 Nematillo Ochilovning internetdagi sahifalari 👈
Python dasturlash tilini 0dan bepul o'rganishni ushbu mavzudan 👈 boshlang.
Testlarni tushunmasdan belgilamang. Izohlarda faol boʻlinglar.
👉 Nematillo Ochilovning internetdagi sahifalari 👈
Python dasturlash maktabi
Funksiyalar (vazifalar) Oldindan belgilangan funksiyalarni ishlatishdan tashqari, def operatoridan foydalanib o'zingizning funksiyalaringizni yaratishingiz mumkin. Funksiya xuddi o'zgaruvchilarga o'xshab oldin yoziladi va keyin chaqiriladi. Funksiyadagi kod…
Ⓜ️ Fayllar
Dasturda fayllar nima uchun kerak?
Ma'lumotlar ombori mavjud bo'lmagan kichkina dasturlarda ma'lumotlar operativ xotirada joy egallamasligi uchun ular fayllarda saqlanadi.
Python fayllarni yaratish, o'qish, yangilash va o'chirish uchun bir nechta funksiyalarga ega.
Pythonda fayllar bilan ishlashning asosiy funksiyasi
open() funksiya 8 ta argumentni https://docs.python.org/3/library/functions.html#open o'z ichiga oladi.Open funksiyasi bilan ishlashda asosan fayl nomi va rejim argumentlaridan foydalanamiz.
Fayl ochishning har xil usullari (rejimi) mavjud:
Bundan tashqari, fayl ikkilik yoki matn rejimi sifatida ishlashi kerakligini belgilashingiz mumkin.Fayl matn bilan ishlaganda
Pythonda fayl bilan ishlash quyidagi tartibda amalga oshiriladi:
1.
2.
yozish amalga oshiriladi;
3.
Fayllar bilan ishlashda blokda istisnolar yuzaga kelsa fayl avtomatik tarzda yopilishi uchun with operatoridan foydalanish tavsiya etiladi va bu operatordan foydalanganda
read(12): 1-qator
2-qa
read(): 1 - qator
2 - qator
3 - qator
readline(): 1 - qator
readline(5): 1 - qat
['1-qator\n', '2-qator\n', '3-qator']
readable(): True
writable(): True
@pythonuz
Dasturda fayllar nima uchun kerak?
Ma'lumotlar ombori mavjud bo'lmagan kichkina dasturlarda ma'lumotlar operativ xotirada joy egallamasligi uchun ular fayllarda saqlanadi.
Python fayllarni yaratish, o'qish, yangilash va o'chirish uchun bir nechta funksiyalarga ega.
Pythonda fayllar bilan ishlashning asosiy funksiyasi
open()
funksiya hisoblanadi.open() funksiya 8 ta argumentni https://docs.python.org/3/library/functions.html#open o'z ichiga oladi.Open funksiyasi bilan ishlashda asosan fayl nomi va rejim argumentlaridan foydalanamiz.
Fayl ochishning har xil usullari (rejimi) mavjud:
r
Faylni faqat o'qish uchun ochadi, agar fayl mavjud bo'lmasa FileNotFoundError nomli xatolikni qaytaradirb
Faylni faqat ikkilik formatda o'qish uchun ochadi.r+
O'qish va yozish uchun faylni ochadi.rb+
Ikkilik formatda o'qish va yozish uchun faylni ochadi.w
Faylni faqat yozish uchun ochadi.wb
Faylni faqat ikkilik formatda yozish uchun ochadi.w+
Faylni yozish va o'qish uchun ochadi.wb+
Ikkilik formatda yozish va o'qish uchun faylni ochadi.a
Qo'shish uchun faylni ochadi, agar u mavjud bo'lmasa faylni yaratadi.ab
Ikkilik formatda qo'shish uchun faylni ochadi.a+
Faylni qo'shish va o'qish uchun ochadi.ab+
Ikkilik formatda qo'shish va o'qish uchun faylni ochadi.x
Faylni yaratadi, agar fayl mavjud bo'lsa xatolikni qaytaradi.w+
Faylni yaratish va yozish uchun ochadi.Bundan tashqari, fayl ikkilik yoki matn rejimi sifatida ishlashi kerakligini belgilashingiz mumkin.Fayl matn bilan ishlaganda
't'
belgini ko'rsatish shart emas."t"
- Text - Matn rejimi"b"
- Binary - Ikkilik rejim (matn turidan boshqa formatlar)Pythonda fayl bilan ishlash quyidagi tartibda amalga oshiriladi:
1.
open()
funksiyasi yordamida fayl ochiladi;2.
read()
metodi yordamida fayl o'qish yoki write() metodi yordamida faylgayozish amalga oshiriladi;
3.
close()
metodi faylni yopadi.file = open("pythonuz.txt", 'r')
file.read()
file.close()
Har doim fayllarni yopish kerak, ba'zi hollarda buferlash tufayli faylga kiritilgan o'zgarishlar faylni yopmaguningizcha ko'rinmasligi mumkin.Fayllar bilan ishlashda blokda istisnolar yuzaga kelsa fayl avtomatik tarzda yopilishi uchun with operatoridan foydalanish tavsiya etiladi va bu operatordan foydalanganda
close()
metodi yozilmaydi:with open("pythonuz.txt", "r") as file:
file.read()
'r'
birlamchi rejim hisoblanadi va faylnmi o'qishda hech qanday harfni ko'rsatish shart emas:with open("pythonuz.txt") as file:
file.read()
w, w+, wb, wb+
rejimlaridan foydalanganda ehtiyot bo'lish kerak , chunki fayl allaqachon mavjud bo'lsa, faylga oldin yozilgan barcha ma'lumotlar o'chiriladi.with open("pythonuz.txt", 'w+') as yozish:
yozish.write("1-qator\n2-qator\n3-qator")
yozish.seek(0)
# faylning boshiga o'tish print("read(12): ", yozish.read(12))
# faylning 12-belgisigacha bo'lgan satrni o'qiydiread(12): 1-qator
2-qa
yozish.seek(0)
print("read(): ", yozish.read())
# fayldagi barcha ma'lumotni o'qiydiread(): 1 - qator
2 - qator
3 - qator
yozish.seek(0)
print("readline(): ", yozish.readline())
# 1-qatorni o'qishreadline(): 1 - qator
yozish.seek(0)
print("readline(5): ", yozish.readline(5))
# 1-qatordagi 5-belgigacha o'qishreadline(5): 1 - qat
yozish.seek(0)
print(yozish.readlines())
# barcha qatorlarni ro'yxatlash['1-qator\n', '2-qator\n', '3-qator']
print("readable(): ", yozish.readable())
# O'qish mumkin bo'lsa True aksi bo'lsa False qaytaradireadable(): True
print("writable(): ", yozish.writable())
# Yozish mumkin bo'lsa True aksi bo'lsa False qaytaradiwritable(): True
@pythonuz
Python dasturlash maktabi
Ⓜ️ Fayllar Dasturda fayllar nima uchun kerak? Ma'lumotlar ombori mavjud bo'lmagan kichkina dasturlarda ma'lumotlar operativ xotirada joy egallamasligi uchun ular fayllarda saqlanadi. Python fayllarni yaratish, o'qish, yangilash va o'chirish uchun bir nechta…
Python dasturlash tili fayllar bilan ishlashda eng koʻp qaysi funksiyadan foydalaniladi?
Anonymous Quiz
23%
read()
28%
write()
37%
open()
12%
close()
Python dasturlash maktabi
Ⓜ️ Fayllar Dasturda fayllar nima uchun kerak? Ma'lumotlar ombori mavjud bo'lmagan kichkina dasturlarda ma'lumotlar operativ xotirada joy egallamasligi uchun ular fayllarda saqlanadi. Python fayllarni yaratish, o'qish, yangilash va o'chirish uchun bir nechta…
Faylga ikkilik maʼlumotni yozish uchun rejimga qaysi belgini yozamiz
Anonymous Quiz
34%
write
30%
wr
14%
w
22%
wb
Python dasturlash maktabi
Ⓜ️ Fayllar Dasturda fayllar nima uchun kerak? Ma'lumotlar ombori mavjud bo'lmagan kichkina dasturlarda ma'lumotlar operativ xotirada joy egallamasligi uchun ular fayllarda saqlanadi. Python fayllarni yaratish, o'qish, yangilash va o'chirish uchun bir nechta…
Fayllar bilan ishlashda qanday holatda close() metodidan foydalanilmaydi?
Anonymous Quiz
21%
binary maʼlumotlarni yozganda/oʻqiganda
30%
with opertoridan foydalanganda
34%
1024 baytdan kichik maʼlumot yozganda
14%
satr maʼlumotlarini yozganda
Python dasturlash maktabi
Ⓜ️ Fayllar Dasturda fayllar nima uchun kerak? Ma'lumotlar ombori mavjud bo'lmagan kichkina dasturlarda ma'lumotlar operativ xotirada joy egallamasligi uchun ular fayllarda saqlanadi. Python fayllarni yaratish, o'qish, yangilash va o'chirish uchun bir nechta…
with open("pythonuz.txt", 'w+') as yozish:
yozish.write("1: one, 2: two")
yozish.seek(0) print(yozish.read().split(',')[1])
yozish.write("1: one, 2: two")
yozish.seek(0) print(yozish.read().split(',')[1])
Anonymous Quiz
23%
1: one
37%
2: two
27%
one
13%
two
Python dasturlash maktabi
Ⓜ️ Fayllar Dasturda fayllar nima uchun kerak? Ma'lumotlar ombori mavjud bo'lmagan kichkina dasturlarda ma'lumotlar operativ xotirada joy egallamasligi uchun ular fayllarda saqlanadi. Python fayllarni yaratish, o'qish, yangilash va o'chirish uchun bir nechta…
with open("pythonuz.txt", 'w+') as yozish:
yozish.write("1: one, 2: two")
yozish.seek(0) print(yozish.read().split(':')[1])
yozish.write("1: one, 2: two")
yozish.seek(0) print(yozish.read().split(':')[1])
Anonymous Quiz
25%
2: two
34%
one, 2
23%
1: 2
18%
one: two
Python dasturlash maktabi
Ⓜ️ Fayllar Dasturda fayllar nima uchun kerak? Ma'lumotlar ombori mavjud bo'lmagan kichkina dasturlarda ma'lumotlar operativ xotirada joy egallamasligi uchun ular fayllarda saqlanadi. Python fayllarni yaratish, o'qish, yangilash va o'chirish uchun bir nechta…
with open("pythonuz.txt", 'w+') as yozish:
yozish.write("1: one\n2: two\n3: three")
yozish.seek(0) print(yozish.readline(2))
yozish.write("1: one\n2: two\n3: three")
yozish.seek(0) print(yozish.readline(2))
Anonymous Quiz
15%
1:
25%
2:
48%
2: two
12%
3:
Python dasturlash maktabi
Ⓜ️ Fayllar Dasturda fayllar nima uchun kerak? Ma'lumotlar ombori mavjud bo'lmagan kichkina dasturlarda ma'lumotlar operativ xotirada joy egallamasligi uchun ular fayllarda saqlanadi. Python fayllarni yaratish, o'qish, yangilash va o'chirish uchun bir nechta…
with open("pythonuz.txt", 'w+') as yozish:
yozish.write("1: one\n2: two\n3: three")
yozish.seek(0) print(yozish.readlines()[2])
yozish.write("1: one\n2: two\n3: three")
yozish.seek(0) print(yozish.readlines()[2])
Anonymous Quiz
24%
1: one
30%
2: two
21%
3: three
25%
['1: one\n', '2: two\n']
Python dasturlash maktabi
Ⓜ️ Fayllar Dasturda fayllar nima uchun kerak? Ma'lumotlar ombori mavjud bo'lmagan kichkina dasturlarda ma'lumotlar operativ xotirada joy egallamasligi uchun ular fayllarda saqlanadi. Python fayllarni yaratish, o'qish, yangilash va o'chirish uchun bir nechta…
with open("pythonuz.txt", 'w+') as yozish:
yozish.write("1: one\n2: two")
yozish.seek(0) print(yozish.readlines())
yozish.write("1: one\n2: two")
yozish.seek(0) print(yozish.readlines())
Anonymous Quiz
26%
['1: one\n2: two']
36%
1: one
21%
2: two
17%
IndexError
Forwarded from Python dasturlash maktabi
Kanalga yangi tashrif buyurganlarga:
Python dasturlash tilini 0dan o'rganishni ushbu mavzudan 👈 boshlang.
Testlarni tushunmasdan belgilamang. Izohlarda faol boʻlinglar.
👉 Nematillo Ochilovning internetdagi sahifalari 👈
Python dasturlash tilini 0dan o'rganishni ushbu mavzudan 👈 boshlang.
Testlarni tushunmasdan belgilamang. Izohlarda faol boʻlinglar.
👉 Nematillo Ochilovning internetdagi sahifalari 👈