🌱پیام مانتره ( اندیشه برانگیز )🌱

پژوهش بر کتیبه اورارتویی قراجه‌لو

مریم دارا، عضو هیأت علمی پژوهشگاه و متخصص زبان‌های باستانی در این‌باره گفت: صخره‌­نبشته­ اورارتویی قراجه­‌لو که در استان آذربایجان شرقی، کنار جاده اهر به مشکین­‌شهر قرار دارد برای نخستین بار توسط سالار علیپور، مهندس معدن در ۲۸ اسفندماه ۱۴۰۰ شناسایی شده است.
او افزود: معرفی نخستین این صخره‌نبشته نخستین‌بار در قالب سخنرانی با عنوان «کتیبه‌­های نویافته اورارتویی در ایران» در کنفرانس بین­‌المللی «اورارتو و ورای آن»، شهریور ۱۴۰۱ در موزه وان ترکیه توسط او ارائه شده است.

این متخصص زبان‌های باستانی تصریح‌ کرد: با وجود عکاسی حرفه­‌ای، خوانش کتیبه به دلیل آسیب­‌های جدی مانند گلسنگ، رطوبت، ریختگی، فرسایش و ساییدگی شدید بسیار دشوار است و هم اکنون در مرحله عکاسی و پردازش فتوگرامتری قرار دارد.

دارا در پایان گفت: مطالعات خط‌­‌شناسی کتیبه و دیگر شواهد منطقه نشان می‌­دهد که این کتیبه احتمالاً در زمان آرگیسشتی دوم اورارتویی و پس از ۷۱۳ ق.م نوشته شده است.

❣
🆔 @Payame_Mantreh

🌱پیام مانتره ( اندیشه برانگیز )🌱

#جایگاه_خرد_و_دانایی_در_آیین_زرتشتی

🍁دانایی به مثابه داشتنِ توانایی روانی برای اتخاذِ تصمیمات شایسته در امورِ روزمره جهان بر پایه اطلاعات، داده ها و تجربیاتِ  گردآوری شده از گذشته، می باشد.

🍁از همین روست که برخورداری از دانایی توانِ استدلال و قوه ی تشخیص  را بر حسبِ دانش اندوخته شده فراهم و ممکن می سازد.

🍁از سوی دیگر، دانایی به خودشناسی منتهی می شود و ایجاب می کند تا مردمان به شناختِ ریشه ها، گرایشاتِ معنوی و هدف غائی زندگی خویش روی آورند.

❣
🆔 @Payame_Mantreh
🔻🔻

🌱پیام مانتره ( اندیشه برانگیز )🌱🍃

🍁بر این پایه ، ویژگیها و نشانه های پنجگانه انسان دانا و خردمند عبارتند از:

1) غم و افسوس گذشته را نخوردن
2) به وسیله و ابزارهای نادرست برای رسیدن به هدف و موفقیت متوسل نشدن
3)نسبت به دستاوردها و سرنوشت خویش قانع و خرسند بودن
4) امید و آرزوهای دست یافتنی داشتن
5) در برابر رویدادهای زندگی واکنشی متعادل داشتن بدان معنی که نه در دشواری ها بیش از حد غم خوردن و نه در آسانی ها بیش از حد شادمان شدن.

به قلمِ موبد دکتر رامیار پرویز کارانجیا

❣
🆔 @Payame_Mantreh

🌱پیام مانتره ( اندیشه برانگیز )🌱

☔️تیر:
- سیزدهمین روز هر ماه در گاه‌شمار ترادادی زرتشتیان«تیر» نام دارد.

- در استوره های کهن ایرانی «تیر» یا «تیشتَر» ایزد باران بوده است که به یاری آن کشتزارها از باران سیراب می‌شده اند.

- «تیریشت» در گنجینه اوستایی برای نیایش ایزد باران سروده شده است.

- ایرانیان باستان به هنگام خشک‌سالی، در این روز آیین ویژه‌ای برگزار می کردند و برای باریدن باران و پیروزی تشتر ایزد بر دیو خشکسالی (اَپوش) به دشت و کنار جویبارها رفته و اوستای تیریشت می‌خوانده اند.

❣
🆔 @Payame_Mantreh

🌱پیام مانتره ( اندیشه برانگیز )🌱

جام دريا
از شراب بوسه خورشيد لبريز است
جنگل شب تا سحر
تن شسته در باران خيال انگيز
ما، به قدر جام چشمان خود
از افسون اين خمخانه سر مستيم

در من اين احساس :
مهر می ورزيم، پس هستيم !


✍#فریدون_مشیری
🍁☘

🌱پیام مانتره ( اندیشه برانگیز )🌱

پیکرکِ خنیاگران ایلامی
سده‌یِ 20-15 پ‌م ، شوش
مکان نگهداری : موزه‌یِ لوور

از این اثر به عنوان اولین کنسرت سنفونیک تاریخ یاد می‌شود.
در ايران باستان به روايتهای نوشتاری و نقوش بازمانده، موسيقی از جايگاه بـالايي برخـوردار بـوده اسـت، و اغلـب شاهان و دولتمردان به موسيقي اهميت ميدادند. از اين دوران، نام سازهاي بسياري بـاقيمانـده اسـت كـه نقـوش برخي از آنها، در نقش برجسته ها، طرح و نقش روي ظروف دوران مختلف، قابل شناسايي است.

❣
🆔 @Payame_Mantreh

🌱پیام مانتره ( اندیشه برانگیز )🌱

🔹گوش:
-  چهاردهمین روز هر ماه در  گاه‌شماری ترادادی وسی روزه زرتشتیان، «گوش» نام دارد.

- گوش در اوستا  به ریخت «گِئوش» آمده  که به چمار(معنی) گیتی و جهان است. ایزد گوش نگهبان گیتی و جهان هستی است.

- روز گوش، یکی از چهار روز پرهیز از خوردن خوراکی های گوشت دار است. زرتشتیان این روز را "نَبُر" نیز می‌نامند.

❣
🆔 @Payame_Mantreh

🌱پیام مانتره ( اندیشه برانگیز )🌱

‍ ✅ آیا حجاب، ریشه در ایران باستان دارد؟

بارها از معلمان دینی و حتی تاریخ، این جمله را شنیدیم که:«حجاب در ایران باستان بسیار سخت‌گیرانه‌تر بود، به‌طوریکه زنان ایرانی با آمدن حکم حجاب اسلامی راحت‌تر شدند!» همین امروز، کتاب دینی دهم می‌نویسد:«زنان ایرانی قبل از اسلام که عموما پیروی آیین زردشت بودند، با پوشش کامل! در محافل عمومی رفت و آمد می‌کردند. پوشش و حجاب زنان در ایران باستان چنان برجسته بود که حتی برخی از مورخان غربی بر این باورند که می‌توان ایران باستان را منشأ اصلی گسترش حجاب در جهان دانست.»{دینی دهم، ص ۱۵۰}

نویسنده محترم کتاب دینی، از این برخی مورخان غربی تنها به ویل دورانت، ج۲، ص۷۸ ارجاع داده، ویل دورانتی که اصلا تخصصی در ایران باستان ندارند. او مورخی عمومی ست و بخش ایران باستانِ کتاب تاریخ تمدن را با مراجعه به منابع یونانی و بدون هیچ‌گونه نقد تاریخی نگاشته است.

باید توجه داشت حجاب مدنظر کتاب دینی (در عرف رایج و اصول شرعی) تعریفی دارد که شامل پوشش بدن، به جز گردی صورت و دست‌ها از مچ به پایین است. پوشش اسلامی، بسته به شرایط، گاه شامل پوشاندن صورت نیز می‌شده است. به علاوه در اسلام، برجستگی‌های بدن زن نیز نباید مشخص باشند و پوشیدن البسه رنگی یا جواهراتی که جلب توجه کند نیز ممنوع است. اما آیا چنین چیزی را در میان زنان ایران باستان سراغ داریم؟

❌ خیر

البته تردیدی نیست که مردان و زنان ایرانی نسبت به دیگر اقوام (یونانی‌ها، رومیان، مصریان و...) پوشیده‌تر لباس می‌پوشیدند. در سنگ‌نگاره‌های تخت‌جمشید، اقوام ایرانی همیشه لباس‌هایی با آستین بلند و شلوار، یا ردای بلند بر تن دارند و حتی لباس آستین کوتاه نمی‌پوشند و پاها و بازوهای ایشان مشخص نیست.

زنان ایرانی نیز پوششی در همین حد داشتند، به علاوه گاه ردایی از پشت سرشان آویزان می‌شد و تا پشت زانو می‌رسید. (تصویر۱) با این حال صورت، گردن و گیسوانشان کاملا مشخص بود. برخی حتی همین ردا را هم نمی‌پوشیدند و موهایشان کاملا رها بود. به علاوه تلاشی نیز در پوشاندن و پنهان کردن برجستگی‌های طبیعی بدن زنان دیده نمی‌شود.(تصویر۲)

برای مثال، در نگاره داسکلیون، زنان پارسی را می‌بینیم که با پوشش ردای هخامنشی سوار بر اسب هستند. (تصویر۳) جالب است که حکومت ایران در آن زمان، اسب‌سواری زنان را باعث تحریک مردان نمی‌دانسته، به‌عکس الان که برخی در قرن ۲۱، توان دیدن دوچرخه سواری یا موتور سواری زنان را ندارند.

به علاوه مهرهای تخت‌جمشید عکس زنانی را بر خود دارند که صورت و گیسوانشان مشخص است. (تصویر۴) برخی دوستان تاریخ‌ندان چندی پیش سنگ‌نگاره‌ای از تخت‌جمشید را که در آن مردی با لباس و صورت پوشیده دیده می‌شود، از سر ناآگاهی یا آگاهی منتشر کرده و آن را سندی از وجود پوشیه و روبنده در میان زنان ایران باستان دانسته بودند!(تصویر۵)

در دوره اشکانی و ساسانی هم شاهد پوشش مو و صورت زنان ایرانی نیستیم. در دوره‌های صفویه و قاجار، زمانی که شاه و اهل حرمش از جایی عبور می‌کردند، جارچیان ندای «کور شوید، دور شوید» سر‌می‌دادند تا مبادا چشم مردان نامحرم به زنان پیچیده در چادر و چاقچور شاه که عملا هم چیزی ازشان معلوم نبود، بیفتد.

این در حالیست که شاهان ساسانی و اشکانی تصویر خودشان را در کنار همسرانشان بر سکه‌ها و سنگ‌نگاره‌هایی حک می‌کردند که تمام مردم آن را می‌دیدند. برای مثال تصویر ملکه موزا بر سکه‌های فرهاد پنجم اشکانی دیده می‌شود. (تصویر۶) تصویر شاپوهردختک همسر بهرام دوم ساسانی بر سکه‌های او و سنگ‌نگاره نقش رستم (تصویر۷) نقر شده است.

همچنین پیکر اردشیرآناهید، همسر بهرام دوم در نگاره برم دلک(تصویر۸) قابل مشاهده است. بوران، ملکه ساسانی نیز بدون هیچ منعی، تصویر خودش را بر سکه‌هایی که در دست هزاران مرد قرار می‌گرفت، ضرب کرده است. (تصویر۹) در هیچ کدام از این سکه‌ها یا سنگ‌نگاره‌ها صورت و موهای زنان پوشیده نیست.

جالب اینجاست که این مفهوم از حجاب حتی در دوره اسلامی نیز تا حدی حفظ شد. باید توجه داشت که تا دوره قاجار، حجاب چادر و روبنده،‌ مخصوص زنان شهری بود که کمتر از ۲۰ درصد جمعیت را تشکیل می‌دادند. زنان عشایر و روستاییان از البسه محلی استفاده می‌کردند که که نه تنها صورت بلکه قسمت‌های بسیاری از موهایشان را دربر نمی‌گرفت و امروزه می‌توان نمونه‌های آن را را در لباس‌های محلی کردی، لری، مازنی و... دید.

✍️ فاطمه کاملی، دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ ایران باستان دانشگاه تهران، ۲۸ شهریور ۱۴۰۱

❣
🆔 @Payame_Mantreh

🌱پیام مانتره ( اندیشه برانگیز )🌱

🔥#آتشکده_بازه_هور
(( آذر برزین مهر ساسانی ))

که بزرگ‌ترین و مهم‌ترین آتشکده منطقه شمال‌ باختر فلات ایران‌زمین است

❣
🆔 @Payame_Mantreh

🌱پیام مانتره ( اندیشه برانگیز )🌱

♥️ مهر:
شانزدهمین روز هرماه سی روزه در گاه‌شماری ترادادی زرتشتیان، روز «مهر» نام دارد.

- مهر در اوستا « میثرَه» خوانده می‌شود، از ایزدان بزرگ پیش از زرتشت بوده که ایزد فروغ و روشنایی نام داشته است.

- ایزد مهر، نگهبان پیمانداری، مهربانی و خردمندی برای رسیدن به خواسته‌ ودارایی نیز بوده است.

نقش ونماد میترا‌ ومهر؛ گردونه آفتاب یا چلیپا است.

- آیین مهرپرستی یکی از دیرینه‌ترین آیین‌ها در ایران باستان بوده که زمانی به شیوه میترائیسم در اروپا گسترش یافته است.

❣
🆔 @Payame_Mantreh

🌱پیام مانتره ( اندیشه برانگیز )🌱

🔹فروردین:
- نوزدهمین روز  هرماه در گاه‌شمار ترادادی(سنتی) زرتشتیان، «فروردین» نام دارد.

- فروردین بر گرفته از ‌واژه فرَوَهَر fravahr است که در اوستا به ریخت فرَوَشی وفرَوَرتی آمده و به چمار (:معنی) پیش برنده و پیش کشنده است.

- در ایران باستان باور داشتند که ذره‌ای از این نور اهورایی(فروهر) در هر آفریده‌ای به صورت امانت گذاشته شده است، این ذره در آغاز پاک و بدون آلودگی بوده و همیشه نیز پاک خواهد ماند و هرگز هیچ آلودگی و ناپاکی را به خود نخواهد گرفت.

- پیشینیان بر این باور بودند که فروهر و روان درگذشتگان، چند روز پیش از نوروز هرسال، نزد خویشان وابسته خود به زمین باز می گردند.

- فرتوری نیز از دوران هخامنشی بر سنگ نگاره ها  آمده است که اکنون آن را نیز "فروهر" می گویند.

❣
🆔 @Payame_Mantreh

🌱پیام مانتره ( اندیشه برانگیز )🌱

🎶 نوای آهنگین گاتها به همراه ساز تنبور، هات ۵۳

🔷با آوای زنده‌یاد کوروش نیکنام

❣
🆔 @Payame_Mantreh

🌱پیام مانتره ( اندیشه برانگیز )🌱

امروز
به روز فیروز و فرخ
روز اورمزد ، از ماه دی
سال ۳۷۶۲ ترادادی مزدیسنا

برابر با
یکشنبه : ۲۵ آذر ماه
به سال ۱۴۰۳ خورشیدی

۱۵ دسامبر ۲۰۲۴ ترسایی

15.12.2024

🌷🌷

🔹اورمَزد:

- اورمزد نام نخستین روز از هرماه سی روزه در گاهشمار ترادادی(سنتی) زرتشتیان است.

- اورمزد یا «هُرمزد» ویژگی وفروزه خداوندی در دین مزدیسنا و پیام زرتشت است.

اهورامزدا، خداوند جان و خرد، به چمار «دانایی وآگاهی بیکران هستی مند» است.

- در بینش زرتشت، اهورامزدا سرآغاز و سرانجام هستی می باشد.

برگردان هر بخش از این واژه:
اهو= هستی
اهورا= هستی دار، هستی مند
مَز= بیکران، دامنه دار
دا= دانایی، آگاهی

❣
🆔 @Payame_Mantreh