Aleksandr Makedonskiy (Aleksandr III Makedonskiy) bilan Iskandar Zulqarnayn bir odam deb hisoblanadi, lekin bu masala tarixiy va diniy nuqtai nazardan murakkab va bahsli.
Quyida qisqacha izoh:
🛡 Tarixiy nuqtai nazar:
Aleksandr Makedonskiy — miloddan avvalgi 356–323-yillarda yashagan, Makedoniya shohi. U Yevropadan Hindgacha bo‘lgan katta imperiyani zabt etgan. Yunon madaniyatini yoygan, ko‘plab shaharlar (masalan, Aleksandriya) qurgan. Tarixchilar uni haqiqiy tarixiy shaxs deb tan oladi.
📜 Qur’on va Islomiy manbalar:
Zulqarnayn — Qur’onda "Kahf" surasida tilga olingan sodiq podshoh. U sharq va g‘arbga sayohat qilgani, Yajuj-Majujga qarshi to‘g‘on qurgani aytiladi. Ismi aytilmaydi, faqat "Zulqarnayn" — ya’ni "ikki shoxli zot" deb ataladi.
Islom olimlari orasida Zulqarnayn kim? degan savol bo‘yicha turli qarashlar mavjud:
👀 Ba’zilar aytadi:
> "Zulqarnayn – bu aynan Aleksandr Makedonskiy, chunki u ham dunyoning sharqiy va g‘arbiy qismlarini bosib olgan."
👀 Boshqalar esa inkor qiladi:
"Aleksandr Makedonskiy butparast bo‘lgan, o‘zini xudo deb hisoblagan. Qur’ondagi Zulqarnayn esa mo‘min, sodiq va adolatli shoh edi – ular ikki xil odam."
🧠 Zamonaviy tarixshunoslar va mufassirlar fikri:
Yevropa tarixchilari Zulqarnaynni Aleksandr deb hisoblamaydi.
Ko‘plab islom ulamolari ham ularni alohida shaxslar deb bilishadi.
Boshqa ehtimoliy nomzodlar: Kurus (Kir II), Eron podshohi. Ba’zilar Zulqarnayn shuni nazarda tutadi, deb hisoblaydi.