ጎርጎርዮስ ዘኑሲስ ስለ መንፈስ ቅዱስ

ጎርጎርዮስ ዘኑሲስ ከወንድሙ ከታላቁ ባስልዮስና ከወዳጁ ጎርጎርዮስ ዘእንዚናዙ ጎን በመቆም፣ ለሥላሴ አስተምህሮ የማይናወጥ አውታር የዘረጋ በቤተ ክርስቲያን ውስጥ ሆኖ “ፈላስፋው” በመባል የተጠራና የመጠቀ ፍልስፍናን ለረቀቀው መለኮታዊ ምስጢር ማስተማሪያ አድርጎ የተጠቀመ አባት ነው።

ታላቁ ባስልዮስ የቤተክርስቲያን መሪና አስተዳዳሪ፣ ጎርጎርዮስ ዘእንዚናዙ ደግሞ ነባቤ መለኮት ከሆኑ፣ ጎርጎርዮስ ዘኑሲስ ደግሞ የቀጰዶቃውያን ትምህርት ልብና አእምሮ ነበር ማለት ይቻላል።

የእርሱ ብዕር ደረቅ ክርክርን ወደ ሕያው ምስል፣ የተወሳሰበ ፍልስፍናን ደግሞ ወደ ተጨባጭ እውነት የለወጠ ነው። ስለ መንፈስ ቅዱስ ሲያስተምር፣ ከክርክር በላይ በመሄድ የመለኮትን አንድነትና ሦስትነት በሰው አእምሮ ውስጥ ለመሳል ሞክሯል።

የማይነጣጠለው የሥላሴ ሥራ (The Inseparable Operation)

ይህ የጎርጎርዮስ ዘኑሲስ አስተምህሮ ቁልፍ የሆነ ክፍል ነው። መናፍቃን "መንፈስ ቅዱስ ከወልድ ያንሳል፣ ወልድም ከአብ ያንሳል" በማለት የሥልጣን ተዋረድ ለመፍጠር ሲሞክሩ፣ ጎርጎርዮስ መልሱን ያመጣው ከአምላክ ሥራ በመነሳት ነበር። እንዲህ ሲል አስተማረ፦

“የእግዚአብሔር ሥራ ሁሉ እንደ አንድ መለኮታዊ ሥርዓተ ዜማ ነው። ድርጊቱ ከአብ ይነሳል፣ በወልድ በኩል ይከወናል፣ በመንፈስ ቅዱስ ደግሞ ፍጹም ሆኖ ይጠናቀቃል።”

ይህ ማለት ፍጥረትን ስናይ፣ ድኅነትን ስናስብ፣ ወይም ቅድስናን ስንመረምር፤ አብ፣ ወልድና መንፈስ ቅዱስ ተለያይተው አይሠሩም። አንዱ ከሌላው ቀድሞ ወይም አንዱ ከሌላው በልጦ አይንቀሳቀስም። ሥራቸው አንድ እንደሆነ ሁሉ፣ ባሕርያቸውም አንድ ነው። መንፈስ ቅዱስ የፈጣሪን ሥራ የሚያጠናቅቅና ፍጹም የሚያደርግ ከሆነ፣ እንዴት ራሱ ፍጡር ሊሆን ይችላል? በፍጹም ሊሆን አይችልም።

ሕያው ምሳሌዎች፡

የጎርጎርዮስ ልዩ ስጦታው፣ “በባሕርይ አንድ፣ በአካል ሦስት” የሚለውን ለሰብአዊ ምናብ የማይጨበጥ ጥልቅ ምሥጢር ሰው ሊረዳው በሚችለው ምሳሌ ማስረዳትና ማሳየት መቻሉ ነው። ከመናፍቃን ክርክር ወጥቶ ወደ ተፈጥሮና ወደ ሰው ልምድ በመመልከት እንዲህ ሲል ያብራራል፦

ምንጩ፣ ወንዙና መጠጡ፡

አብ የማይታይ፣ የማያልቅ ምንጭ ነው።
ወልድ ከዚህ ምንጭ የሚፈልቅ፣ የሚታይና የሚፈስ ወንዝ ነው።
መንፈስ ቅዱስ ደግሞ ከምንጩና ከወንዙ የሆነው፣ እኛ ቀድተን የምንጠጣውና ሕይወት የሚሆነን የሕይወት መጠጥ ነው።

በዚህ ምሳሌ፣ ሦስቱም በባሕርይ አንድ (ውሃ) ናቸው፤ ነገር ግን በኩነታዊ ህልውናቸውና በሥራቸው በሦስትነት ይታወቃሉ። ምንጩ፣ ወንዙና መጠጡ የተለያዩ ቢሆኑም፣ አንዱ ከሌላው ውጭ ሊኖር አይችልም። እንዲሁ፣ መንፈስ ቅዱስ ከአብና ከወልድ የተለየ አካል ቢሆንም፣ ከእነርሱ የተለየ ባሕርይ የለውም።

የሥርዓት እንጂ የተዋረድ አይደለም

ጎርጎርዮስ "አብ፣ ወልድ፣ መንፈስ ቅዱስ" የሚለው አጠራር የሥልጣን ተዋረድን ሳይሆን፣ የመለኮታዊውን ግንኙነት ሥርዓት እንደሚያሳይ በብልሃት ያስተምራል።

“አብን ስናስብ፣ ወዲያውኑ አእምሯችን ወደ ወልድ ይሄዳል፤ ወልድንም ስናስብ፣ ከመንፈስ ቅዱስ አንለየውም። በመካከላቸው የጊዜ፣ የክብር፣ ወይም የባሕርይ ክፍተት የለም። ልዩነታቸው በአምላክነት ደረጃ ሳይሆን፣ በአካላዊ ግንኙነታቸው ነው፤ አብ ያልተወለደ፣ ወልድ የተወለደ፣ መንፈስ ቅዱስ የሰረፀ (የወጣ)መሆኑ ብቻ ነው።”

ይህ ትምህርቱ ሥላሴን እንደ ሦስት የተለያዩ አማልክት ወይም እንደ አንድ አምላክ ሦስት የተለያዩ ገጽታዎች ከማየት አደጋ አውጥቶ፣ ፍጹም አንድነትና ፍጹም ሦስትነት እንዴት በአንድ ጊዜ እውነት ሊሆኑ እንደሚችሉ አመላክቷል።

ማጠቃለያ

ቅዱስ ጎርጎርዮስ ዘኑሲስ፣ የመንፈስ ቅዱስን መለኮትነት ለማረጋገጥ የፍልስፍናን ጥልቀት፣ የተፈጥሮን ውበትና ምስል የሚሰጥ ዘዴን አጣምሮ ያቀረበ አባት ነው። እርሱ የሰጠው ማብራሪያ፣ በቁስጥንጥንያ ጉባኤ ላይ ለጸደቀው የሃይማኖት አንቀጽ ዓምድ ሆኗል። ትምህርቱ ዛሬም ድረስ ሥላሴን በየውሀትና በተከፈተ ልብ ማወቅ ለሚሹ ሁሉ የጠራ የብርሃን ምንጭ ሆኖ ያገለግላል፤ ምክንያቱም እርሱ ክርክሩን አሸንፎ ብቻ አላቆመም፣ ነገር ግን የአሸነፈበትን እውነት በሰው ልብ ውስጥ በላቀ ጥበብ ስሏልና።

#GregoryOfNyssa #ጎርጎርዮስዘኑሲስ #ጰራቅሊጦስ #Pentecost

የዕለቱን ወንጌል እናንብብ !
ሰኔ 6 ቀን 2017 ዓ.ም
የሉቃስ ወንጌል ም 12 ፥ 32 - 41

መልካም ዕለተ አርብ !

#ethiopianorthodoxtewahedochurch #የዕለቱ_ወንጌል
#tewahedomediacenter #friday

በመንገድ እየሄድህ ሳለ በድልድይ ስር ስታልፍ ድንገት ከላይ የሚንጠባጠብ የቆሸሸ ውኃ ቢነካህ ሁኔታው ሊያናድድህ ይችላል። ነገር ግን ያ ቦታ እንደሚያፈስ እያወቅህ ተመላልሰህበት ከበሰበስህ ግን ጥፋቱ የአንተ እንጂ የማንም አይደለም። ቅዱስ ዮሐንስ አፈወርቅ እንደሚለው አንዳንዴ ልክ እንደዚያ ጠብታ ሰይጣን ወደ ኅሊናህ ሊያስገባ የሚሞክረው ነፍስህን የሚያቆሽሽ ክፉ ሐሳብ ይኖራል። አንዴ የነካህ ክፉ ሐሳብ ግን ተመላልሶ እንዲያቆሽሽህ ከፈቀድህ ተወቃሹ አንተ እንጂ ሰይጣን አይሆንም።

ዲያቆን አቤል ካሳሁን

የዕለቱን ወንጌል እናንብብ !
ሰኔ 7 ቀን 2017 ዓ.ም
የማቴዎስ ወንጌል ም 17 ፥ 14 - 22

መልካም ዕለተ ቀዳሚት ሰንበት !

#ethiopianorthodoxtewahedochurch #የዕለቱ_ወንጌል
#tewahedomediacenter #saturday

ሥላሴ መታመኛዬ

ዘማሪ ቀሲስ ምንዳዬ ብርሃኑ

ስላሴ መታመኛዬ(፪)
አምላኬ መጠለዬ(፪)
ጉልበቴ ነህ መሸነፍዬ
ስላሴ መታመኘዬ
አዝ...
ጠፈርም እርሱ መሠረትም እርሱ
ፍጥርታት በሙሉ ስሙን አውደሱ
ሱራፈኤልን ልክህ ከንፋሮቼን ደስህ
ለምፄን ተመልክተህ አምላክ አትተውኝ(፪)
አዝ...
እንደት ያለ አንደበት ስምህን ይጠራል
ግርማህን አይቼ ልቤ ተሸብሮል
ጎዝያአን አልፍህ ክፋት እጅግ በዝቶ
አምላኬን አየሁት በዙፈኑ ፀንቶ
አዝ...
አልአዛር አንተ ነህ መንገድ የወደቀ
እጅግ ያለ መለጠ ነዌ ባለፀጋ
ንግሥታትም አንተ ነህ በሥልጣን ያሉት
ለስምህ ይንበርክከ ይህ ሁሉ ፍጥር

የዕለቱን ወንጌል እናንብብ !
ሰኔ 8 ቀን 2017 ዓ.ም
የዮሐንስ ወንጌል ም 14 ፥ 1 - 22

መልካም ዕለተ ሰንበት !

#ethiopianorthodoxtewahedochurch #የዕለቱ_ወንጌል
#tewahedomediacenter #sunday

የዕለቱን ወንጌል እናንብብ !
ሰኔ 10 ቀን 2017 ዓ.ም
የማቴዎስ ወንጌል ም 11 ፥ 2ዐ - ፍጻሜ

መልካም ዕለተ ሠሉስ !

#ethiopianorthodoxtewahedochurch #የዕለቱ_ወንጌል
#tewahedomediacenter #tuesday

የዕለቱን ወንጌል እናንብብ !
ሰኔ 12 ቀን 2017 ዓ.ም
የማቴዎስ ወንጌል ም 25 ፥ 14 - 31

መልካም ዕለተ ሐሙስ !

#ethiopianorthodoxtewahedochurch #የዕለቱ_ወንጌል
#tewahedomediacenter #thursday

አንድ አምላክ በሆነ በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም ሰኔ ዐሥራ ሁለት በዚህች ዕለት የከበረ የመላእክት አለቃ ቅዱስ ሚካኤል በነገዱ ውስጥ በመላእክት ሁሉ ላይ በብዙ ክብር የተሾመበት ፣ መታሰቢያው የሚከበርበት በዓል እና ቅዱስ ባሕራንን የረዳበት ዕለት ነው፡፡

ለእግዚአብሔር ምስጋና ይሁን እኛንም በቅዱሳኑ ጸሎት ይማረን። በረከታቸውም ትድረሰን ፤ የከበረ መልአክ ሚካኤል የረድኤቱ ኃይል ሁላችን የክርስቲያን ወገኖችን ይጠብቀን ለዘለዓለሙ አሜን።

የዕለቱን ወንጌል እናንብብ !
ሰኔ 14 ቀን 2017 ዓ.ም
የሉቃስ ወንጌል ም 21 ፥ 12 - 14

መልካም ዕለተ ቀዳሚት ሰንበት !

#ethiopianorthodoxtewahedochurch #የዕለቱ_ወንጌል
#tewahedomediacenter #saturday

የዕለቱን ወንጌል እናንብብ !
ሰኔ 15 ቀን 2017 ዓ.ም
የዮሐንስ ወንጌል ም 14 ፥ 22 - ፍጻሜ

መልካም ዕለተ ሰንበት !

#ethiopianorthodoxtewahedochurch #የዕለቱ_ወንጌል
#tewahedomediacenter #sunday