آیین نکوداشت هشتادمین زادروز محمود عابدی برگزار می‌شود

🔸آیین نکوداشت هشتادمین زادروز محمود عابدی، استاد زبان و ادبیات فارسی و عضو پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی، برگزار می‌شود.

🔸به گزارش روابط عمومی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در هشتادمین زادروز محمود عابدی، استاد پیشکسوت دانشگاه خوارزمی، محقق، مصحّح و عضو پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی، آیینی با عنوان «مقام محمود» برگزار خواهد شد.

🔸بر پایۀ این گزارش، این برنامه ساعت یازده چهارشنبه سوم مردادماه ۱۴۰۳ در تالار دکتر شهیدی فرهنگستان برگزار می‌شود و طی آن غلامعلی حداد عادل، علی‌اشرف صادقی و مسعود جعفری جزی دربارۀ خدمات علمی محمود عابدی سخنرانی خواهند کرد.

🔴 برای مطالعه متن کامل خبر به نشانی زیر در وبگاه فرهنگستان مراجعه کنید:
🌐 https://apll.ir/?p=16550

🌱 منتشر شد

📕 گفتارهایی در
معنی‌شناسی و زبان‌شناسی
🖋 محمدرضا رضوی

چاپ اول ۱۴۰۳
دوازده + ۳۰۰ صفحۀ وزیری
جلد نرم

@Ketabe_Bahar

گویش‌ورانِ شهرِ ابریشم

♦️دبا: مردم دیار «لاهیجان»، گویشی دارند مختصّ خود، که از توابع زبان گیلکی است.

♦️آن‌چه در ادامه می‌خوانید بخش آغازین مدخلی دربارۀ این گویش، نوشتۀ سیما حسن‌دوست در دانشنامۀ زبان‌ها و گویش‌های ایرانی است.

🔹«از گویشهای زبان گیلکی، که خود از زبانهای ایرانی شمال غربیبه شمار می‌رود. بیشتر ساکنان استان گیلان در بخش مرکزی لاهیجان، شامل دهستان آهندان، بازکیاگوراب، لفمجان، لیالستان و لیل و بخش رودبنه به این گویش سخن می‌گویند.

🔹شهر لاهیجان در °۵۰ و صفر دقیقۀ شرقی طول جغرافیایی و °۳۷ و ´۱۲ شمالی عرض جغرافیایی قرار دارد و از شمال به دریای کاسپین، از شرق به لنگرود، از جنوب به دیلمان، از جنوب غربی به سیاهکل و از غرب به آستانۀ اشرفیه منتهی می‌شود. جمعیت این شهر براساس سرشماری سال ۱۳۹۵ ش مرکز آمار ایران، در حدود ۸۲۹‘ ۱۶۸ تن بوده است که از این شمار، ۶۹۷‘ ۹۷ تن در نقاط شهری و ۱۳۲‘ ۷۱ تن در نقاط روستایی ساکن بوده‌اند.

🔹بسیاری براین باورند که نام لاهیجان ترکیبی است از «لاه» و «جان» که با واج میانجی «ی» ترکیب شده است. « ـ جان» در گیلکی پسوند مکان است و نام بسیاری از شهرها و روستاهای استان گیلان این پسوند را دارد. «لاه» در قدیم به معنای ابریشم بوده است و لاهیجان به‌سبب تولید این محصول، شهر ابریشم خوانده می‌شد.

🔹لاهیجانی نظام نوشتاری خود را دارد. در این نظام، از الفبای فارسی استفاده می‌شود، اما برای واجهای مشخصی که در زبان فارسی وجود ندارند، با توافق نویسندگان این گویش، حرفها و علامتهایی قراردادی تنظیم شده است. امروزه، نشریات مستقل و کتابهای شعر و داستان به گویش لاهیجانی و با این خط آوایی در شهر لاهیجان منتشر می‌شود. برای گیلکی و به تبع آن، لاهیجانی، صفحه‌کلیدی هم تنظیم شده است تا گویشوران بتوانند با سهولت بیشتری در رایانه و گوشیهای هوشمند خود از آن استفاده کنند.»

🔸متن کامل این نوشتار را در دانشنامۀ زبان‌ها و گویش‌های ایرانی در تارنمای مرکز که فعلاً به‌صورت برخط انتشار یافته است، بخوانید:
https://www.cgie.org.ir/fa/article/239409/%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%8C-%D8%AA%DA%A9%DB%8C%D9%87
@cgie_org_ir

فراخوان همایش «زبان و خط فارسی گفتاری» منتشر شد

🔸 فرهنگستان زبان و ادب فارسی به‌حکم وظیفه‌ای که در پاسداری از زبان و خط فارسی برعهده دارد و با توجه به گسترش روزافزون صورت‌های غیرمعیار زبان و خط فارسی و بروز سلیقه‌های گوناگون و متضاد در این زمینه، بر آن است همایشی را با هدف ساماندهی به دستور خط و فرهنگ املایی فارسی گفتاری برگزار نماید.

🔸آخرین مهلت دریافت نسخۀ کامل مقاله سی‌ام آبان ۱۴۰۳ است. نتایج ارزیابی آثار رسیده سی‌ام آذر ۱۴۰۳ اعلام خواهد شد.

🔴 متن کامل فراخوان را در وبگاه فرهنگستان به نشانی زیر بخوانید:
🌐 https://apll.ir/?p=16700

🎥 استاد بزرگ زبان‌شناسی که در جوانی فارسی بلد نبود

🔹 #کوروش_صفوی

🔖 #فرزند_ایران
🔖 #مشاهیر

به‌مناسبت روز جهانی عکاسی، با چند واژۀ مصوّب فرهنگستان زبان و ادب فارسی آشنا شویم:

📷نمایاب (viewfinder)
ابزاری برای کمک به نماگزینی یا قاب‌‏بندی نما.

📷نمای نزدیک (close-up)
نمایی که در آن، موضوع شامل شی‏ء یا بازیگر، بیشترِ قابِ تصویر را پر می‌‏کند.

📷 پالایه (filter)
صافی، ابزاری برای تصفیه و پالایش.

📷 فاصله‌‏یاب (range finder)
ابزاری الکترونیکی برای اندازه‌‏گیری فاصله.

📷 عدسی (lens)
ابزار شفاف محدب یا مقعری که سبب شکست نور می‌شود.

📷 حسگر (sensor)
دستگاهی که در برابر تغییرات اندازهٔ نور، صوت یا گرما واکنش نشان دهد و آن‌ها را به داده‌های مناسب تبدیل کند.

📷 ترکیب‌بندی (composition)
این واژه در علوم مختلف کاربرد دارد و معنای کلی آن نحوۀ قرار گرفتن و چینش اجزا است. در عکاسی یعنی نحوۀ قرار گرفتن اجزای درون عکس و ارتباط آن‌ها با یکدیگر.
@theapll

یازدهمین مدرسه تابستانی انجمن زبان شناسی ایران برگزار می شود:
همدان، ۱۷ و ۱۸ شهریور ۱۴۰۳
ثبت نام زود هنگام از ۲۹ مرداد تا ۵ شهریور ۱۴۰۳
اعضای انجمن: ۱ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان
سایرین: ۱ میلیون و ۵۵۰ هزار تومان
ثبت نام دیرهنگام از ۶ تا ۱۲ شهریور ۱۴۰۳
اعضای انجمن: ۱ میلیون ۵۵۰ هزار تومان
سایرین: ۱ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان
جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۰۹۰۲۹۵۹۹۴۴۲ تماس حاصل فرمایید

زادروز #ابن_سینا، حکیم و دانشمند نامدار و روز پزشک گرامی باد!
@cheshmocheragh

✍🏼 ابن‌سینا و زبان فارسی

گرچه شهرت ابن‌سینا بیشتر برای دانش پزشکی اوست، اما وی در علوم گوناگون سرآمد زمان خود بود؛ ازجمله علوم ادبی و زبان‌شناختی همچون آواشناسی، گفتمان، معناشناسی و واژه‌گزینی. او در رسالۀ «حدوثُ الحروف و مخرجُها» به بررسی آواهای عربی و فارسی پرداخت که به زبان‌های فارسی، آلمانی، روسی و انگلیسی ترجمه شده‌است. فرهنگ معروف «لسان‌العرب» نیز فهرستی از لغات و اصطلاحات دینی و فلسفی و کلامی است كه در نوع خود بی‌‌نظیر است و نوعی کار فرهنگ‌نگاری است. ابن‌سینا در خلق آثار ادبی و عرفانی (مانند داستان حی‌بن یَقْظان) نیز دستی داشته و اشعاری هم به وی منسوب است. همچنین در واژه‌سازی و واژه‌گزینی استعداد ویژه‌ای داشت و در آثار فارسی خود از آن بهره می‌جست.
رباعی زیر منسوب به اوست:
ای در دو نَفَس عمرِ تو افزاینده
بادی‌ست نَفَس شونده و آینده
بر باد نهاده‌ای بنای همه عمر
بر باد کجا بُوَد بنا پاینده؟!
@cheshmocheragh

‍ یکم شهریورماه زادروز دکتر بدرالزّمان قریب، منتخب هفدهمین جایزۀ ادبی و تاریخی دکتر محمود افشار

ترجمۀ روایت سغدی داستان رستم

... دیوان همان دم به شهر گریختند. رستم همچنان به دنبال آنها تا دروازۀ شهر رفت. بسیاری از پایمال شدن مردند. یک‌هزار تن با زحمت توانستند به شهر درآیند. دروازه‌ها را بستند. رستم با نیکنامی بزرگ برگشت. به چراگاهی نیکو رفت. ایستاد، زین برگرفت، اسب را در سبزه رها کرد. خود آرمید، غذایی خورد، سیر شد، بستری گسترد. دراز کشید و به خواب رفت.
دیوان در انجمن به شورا ایستادند و به یکدیگر چنین گفتند: «بزرگ زشتی بود و بزرگ شرمساری از طرف ما که از یک‌تنه سوار چنین به شهر پناه بریم. چرا نجنگیم؟ یا همگی بمیریم و نابود شویم و یا کین خدایان خواهیم».
دیوان، آنان که از جنگ جان به در برده بودند با ساز و برگ و سلاح نیرومند مجهّز شدند. با شتاب فراوان دروازۀ شهر را گشودند. بسیار کمانگیر، بسیار گردونه‌سوار، بسیار پیل‌سوار، ...، بسیاری سوار بر خوک، بسیاری سوار بر روباه، بسیاری سوار بر سگ، بسیاری سوار بر مار و سوسمار، بسیاری پیاده، بسیاری در حال پرواز مانند کرکس و خفاش می‌رفتند و بسیاری واژگون، سر به پایین و پاها به بالا، غرشی برکشیدند و آتش، شعله و دود رها ساختند و به جست‌وجوی رستم دلاور رهسپار شدند.
آنگاه رخش آمد تیزهوش، و رستم را بیدار کرد. رستم از خواب برخاست. در حال جامۀ پوست پلنگ پوشید. ترکش‌دان بربست. بر رخش سوار شد. به سوی دیوان شتافت. چون رستم از دور سپاه دیوان را دید، به رخش چنین گفت: بیا ای سرور کاری کنیم که دیوان را به سوی جنگل بکشانیم. رخش پسندید. در دم رستم بازگشت. وقتی دیوها چنین دیدند، بی‌درنگ هم سپاه سواره و هم پیاده پیش تاختند و به یکدیگر گفتند: «اکنون ارادۀ سردار شکسته و دیگر با ما توان نبرد نخواهد داشت. هرگز رهایش نکنید. او را نبلعید بل چنان‌که هست زنده بگیرید تا او را تنبیه دردناک و شکنجه‌ای سخت نشان دهیم».
دیوان یکدیگر را سخت برانگیختند. همگی فریاد کشیدند و از پی رستم روان شدند. در آن هنگام رستم بازگشت و بر دیوان حمله برد. چون شیر دژم بر نخجیر و یا کفتار بر گلۀ رمه و یا شاهین بر خرگوش و یا خارپشت بر اژدها ... .

دکتر بدرالزّمان قریب

به نقل از:
[دفترچۀ هفدهمین جایزۀ تاریخی و ادبی دکتر محمود افشار، اهداشده به دکتر بدرالزّمان قریب، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۳۸۷، ص ۴۰-۴۱]

بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی

@AfsharFoundation

برنامه سخنرانی های مدرسه تابستانی انجمن زبان شناسی ایران
همدان، ۱۷ و ۱۸ شهریور ۱۴۰۳

🎬 زبانشناسی: تحصیل، پژوهش و اشتغال

⤵️ با گفتگوی

◽️ مهدی پورمحمد (دکتری روانشناسی زبان، دانشگاه برن سوئیس)

◽️ آرش آقابزرگیان (دکتری زبانشناسی همگانی، دانشگاه آزاد اسلامی)

🗓 این نشست در تاریخ ۱۶ خرداد ۱۴۰۳ برگزار شده است.

🎓 جلسهٔ دفاع دانشجویان زبان‌شناسی و آزفا دانشگاه الزهرا
سه‌شنبه، ۲۷ شهریور ۱۴۰۳

🔰 آموزش و یادگیری واژه: مقایسهٔ دو رویکرد صورت‌محور و معنامحور
🧕 دانشجو: اعظم تهوری

استادان راهنما: دکتر فریبا قطره و دکتر سارا کیانی
استاد داور داخلی: دکتر فریده حق‌بین
استاد داور خارجی: دکتر حیات عامری

زمان: ساعت ۸ تا ۱۰
مکان: کلاس ۳۱۱ دانشکدهٔ ادبیات دانشگاه الزهرا

🎓 جلسهٔ دفاع دانشجویان زبان‌شناسی / آزفا دانشگاه الزهرا
دوشنبه، ۲۶ شهریور ۱۴۰۳

🔰 ارزیابی محتوایی فعالیت های پس از خواندن و درک مطلب در کتاب های خواندن و درک مطلب فارسی و لذت خواندن بر مبنای چارچوب طبقه بندی شده ی فریمن
🧕 دانشجو: مرجان مویدنیا

استاد راهنما: خانم دکتر عباسی و خانم دکتر هاشمی
استاد داور داخلی: خانم دکتر نوربخش
استاد داور خارجی: خانم دکتر صناعتی

زمان: ساعت ۸ تا ۱۰
مکان: کلاس ۳۱۱ دانشکده ادبیات دانشگاه الزهرا

با عنایت به صدور مجوز تاسیس 《انجمن علمی آموزشکاوی زبان فارسی》 از سوی کمیسیون انجمن‌های علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و تایید اساسنامه‌ی این انجمن در دایره‌ی حقوقی آن وزارتخانه‌ی محترم، از استادان، پژوهشگران، دانش‌آموختگان و دانشجویان رشته‌های آموزش زبان فارسی به غیر فارسی‌زبانان و زبانشناسی در مقطع‌های کارشناسی ارشد و دکتری دعوت می‌شود در صورت تمایل به عضویت در انجمن، برگ عضویت را تکمیل و به نشانی زیر ارسال فرمایند.
[email protected]

@AZFA_association
@AZFA_association

از شما متخصصان آزفا دعوت میکنیم، فرم عضویت انجمن علمی را تکمیل کنید 🌹

@AZFA_association
@AZFA_association

📣 برقراری دسترسی به بخش Scopus AI برای دانشگاه‌های وزارت علوم

به استحضار کلیه اعضای محترم هیئت علمی، دانشجویان و پژوهشگران ارجمند دانشگاه‌های تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می‌رسانیم که دسترسی به بخش هوش مصنوعی اسکوپوس نیز فراهم گردیده است و کاربران می توانند موضوعات پژوهشی را بطور موثرتری کشف و درک کنند.