Telegram Web
qazal 351 hafez
modares zadeh
فایل صوتی غزل شماره ۳۵۱
با صدای مهربانو مدرس زاده

@amirnormohamadi1976
روح غزل و رهنمود فال

🆔 @amirnormohamadi1976
351
Garmaroodi
فایل صوتی غزل شماره ۳۵۱
با صدای استاد موسوی گرما رودی

@amirnormohamadi1976
برگی از تقویم تاریخ

۲۲ تیر زادروز مهران مهرنیا

(زاده ۲۲ تیر ۱۳۴۸ همدان) آهنگساز، نوازنده و مدرس تار و سه‌تار

در دهه ۶۰ کار موسیقی را با سه‌تار آغاز کرد و مدتی نواختن سه‌تار و تار را نزد محمدرضا لطفی آموخت و سپس آموزش این دو ساز و همچنین پژوهش در زمینه موسیقی را آغاز کرد. در سال ۷۳ گروه همایون را به منظور بازسازی تصانیف قدیمی ایران تأسیس و به همراه این گروه کنسرت‌های متعددی را اجرا کرد.
آشنایی‌اش با عبداله طالع همدانی به اهداف اولیه‌اش در زمینه بازسازی تصانیف قدیمی ایران کمک شایانی کرد، به نحوی که آشنایی این نوازنده، آهنگساز و ترانه‌سرای قدیمی را تکمیل کننده دوره آموزشی خود می‌داند.
وی تصانیف عبداله طالع همدانی را گردآوری کرد و پس از اجرا در چند کنسرت، این آثار را با عنوان «طالع مهر» گردآوری و تنظیم کرد. در سال ۹۶ گروه مهرنیا را تشکیل داد و با این نام در جشنواره موسیقی فجر شرکت کرد.

آثار و اجراها:
طالع مهر:
نغمه همرازان (با صدای سالار عقیلی).
پرواز خاکستر (با صدای وحید تاج).
حکمرانی باد (با صدای مهراد مهری).
ساحت خورشید ( با صدای علیرضا فتاحی)
خزان (با صدای سپیده جندقی)
و
ایران هنگام کار است (با صدای حسین علیشاپور، سپیده جندقی و الناز جهانگیری) .
گروه موسیقی «همایون» که به سرپرستی و آهنگسازی مهران مهرنیا و خوانندگی امیر اثنی‌عشری در تاریخ دوم مهرماه سال ۱۳۹۲ مصادف با ۲۵ سپتامبر به کشور ویتنام سفر کرده بود علاوه بر اجرای کنسرت در سالن اصلی موسیقی شهر هانوی و اجرا در چند محیط آکادمیک، در شبکه ۲ تلویزیون ویتنام نیز حضور یافت.
کنسرت آواز خاکستر:
کنسرتِ «آواز خاکستر» با محوریت ساز و آواز با خوانندگی «هاشم احمدوند» در دو بخش اجرا شد. در بخش اول این برنامه، بداهه‌نوازی تار و تنبک با نوازندگی خودش و همراهی «پیمان ناصح‌پور» و در بخش دوم قطعاتی به یاد استاد «محمدرضا لطفی». اشعار از هوشنگ ابتهاج.
تور کنسرت‌های «مهران مهرنیا» به همراه گروه «همدم تریو».
اولین اجرای آن در محل موزه آسیا پاسفیک ورشو به صحنه رفت. این گروه که اجراهای خود را ریتم‌محور طراحی کرده‌اند و در شهر کراکوف و در قالب فستیوال بین‌المللی اتنوکراکف، با عنوان گروه همایون به اجرای موسیقی پرداختند.
اجراهای خارجی دیگر این هنرمند در کشورهای: ترکیه (فستیوال ترکیش موزیک) به همراه پروین بهمنی با اجرای موسیقی قشقایی.
و اجراهای مختلف در آلمان، هلند، فرانسه، لهستان، لیتوانی، استونی و...
بوده است.
گروه موسیقی «مهرنیا» به سرپرستی او در سی و سومین جشنواره موسیقی فجر.
این اولین حضور این گروه در جشنواره فجر بود. وی در پایان این اجرا از حضور بانوان موسیقیدان قدردانی و حمایت کرد.
انتشار قطعه "دل آواره" با شعری از ملک‌الشعرای بهار و ملودی مرتضی نی‌داود با صدای فایضه کامیاب ۱۳۹۶.
انتشار مجموعه آموزشی شرح ردیف موسیقی دستگاهی ایران توسط سایت خنیاگر ۱۴۰۰.
انتشار قطعه "به تو می اندیشم" با شعری از محمد سلمانی، با صدای سپیده جندقی ۱۴۰۲.
شرکت در فستیوال فرهنگ و هنر بابِل
عراق، اردیبهشت ۱۴۰۲ با خوانندگی سپیده جندقی و هانا کامکار.
تور کنسرت اروپا در ژانویه سال ۲۰۲۴
و شرکت در فستیوال شرق تا غرب کشور استونی.

🆔 https://www.tgoop.com/amirnormohamadi1976

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#مهران_مهرنیا
برگی از تقویم تاریخ

۲۲ تیر زادروز منصوره ثابت‌زاده

(زاده ۲۲ تیر ۱۳۵۴ تهران) پژوهشگر در حوزه ادبیات، موسیقی، رقص و بازی‌های آیینی اقوام

دارای دکترای رشته زبان و ادبیات فارسی از واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد تهران است. ازسال ۱۳۵۸ تحقیق در مبانی حرکتی و رقص‌های اقوام ایرانی را آغاز کرد و به آموختن موسیقی سنتی ایران نزد استادان بنام پرداخت. شیوه سنتورنوازی به سبک قدما (ردیف میرزا عبداله) و ردیف آوازی (روایت عبداله دوامی) و دوره‌های رساله‌شناسی و شناخت موسیقی قدیم ایران را به مدت ۱۵ سال نزد مجید کیانی فراگرفت. ردیف آوازی به شیوه عبداله دوامی و سبک و سیاق آوازی قدما را از علی‌اکبر مجیدی شاگرد برتر عبداله دوامی و نورالدین رضوی سروستانی (روایت برومند) و محسن کرامتی (روایت طاهرزاده و سایر شیوه‌های قدما) آموخت و دانش آوازی‌اش را نزد مجید کیانی با سنتور بازآموزی و تکمیل کرد. وی تئوری موسیقی غربی و آواز کلاسیک را زیر نظر پل زیتسوئل در ایالات متحده آمریکا فراگرفت. سپس و با کورئوگرافی و ثبت و طراحی و حرکات موزون نمایشی نزد پروفسور نورجانف تئاترشناس، و نسا کورکاوا (تاجیکستان)، آمینه دیلبازیوا (جمهوری آذربایجان)، گنزالس (اسپانیا) و گلاکز (ایالات متحده آمریکا) آشنا شد.
او علاوه بر پژوهش موسیقی‌های جشنی و حرکتی نواحی ایران به بررسی رقص‌های ملل اطراف ایران نیز پرداخت. پژوهش وی در موسیقی شش مقام و سایر موسیقی‌های فارسی زبانان ماوراءالنهر با عنوان پژوهشی در موسیقی تاجیکستان برنده جایزه ملی پژوهش سال ۱۳۷۸ از وزارت ارشاد ایران شد. وی در سالهای ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ به‌عنوان پژوهشگر نمونه دانشگاه آزاد واحد تهران‌ جنوب برگزیده شد. تدریس وی در رشته موسیقی از اوایل دهه هفتاد در دانشگاه‌های تهران، هنر، سوره، آزاد و موسسات هنری آزاد آغاز شد درحالی که با سمت عضو هیئت علمی در دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی در دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب به تدریس زبان و ادبیات فارسی مشغول بود و اینک مدیریت این گروه را برعهده دارد. او همچنین ریاست کانون پژوهش و نویسندگان موسیقی در خانه موسیقی را سال ها به عهده داشته و در پژوهش و ساخت برنامه‌های معرفی موسیقی نواحی ایران مانند برنامه موسیقی ترقه و روز نوروز شرکت داشته‌است. در حال حاضر وی به پژوهش و تدوین نخستین فرهنگنامه موسیقی‌های جشنی و رقصی اقوام ایرانی مشغول است.

دیدگاه:
او اصالت‌های فرهنگی را در پژوهش‌هایش جستجو می‌کند و در خصوص حرکت‌شناسی و رقص اقوام ایرانی و مناطق همجوار آن تحقیقات گسترده‌ای کرده‌ است.
"سی‌دی‌های" پژوهشی وی شامل آنالیز و طبقه‌بندی موسیقی‌های رقصی استان‌های لرستان و کردستان، شمال خراسان (کرمانجی)، شرق خراسان (تربت جام)، ترکمن، بختیاری و قشقایی و کرمان است که در سال ۱۳۸۲ مؤسسه ماهور آن‌ها را انتشار داده‌ است. وی از منتقدان موسیقی رسانه‌ای است که آن را فاقد اصالت می‌داند.

آثار:
وی چند کتاب و بیش از پنجاه مقاله نوشته‌ است، از جمله مقاله‌هایی در پرتال جامع علوم انسانی که عموماً مربوط به موسیقی یا تأثیر موسیقی در زبان و ادبیات فارسی هستند. همچنین دو مدخل «بوسلیک» و «بیات ترک» را برای دائرةالمعارف بزرگ اسلامی و نیز مدخل رقص در ایران را در دانشنامه مردم ایران نوشته‌است.

کتاب‌ها و آثار هنری:
رساله موسیقی نجم‌الدین کوکبی و سیف غزنوی (تصحیح نسخه خطی) انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ۱۳۸۲.
بحور و اوزان اشعار فارسی. نشر زوار ۱۳۸۸.
تصاویر موسیقایی در شعر پارسی. نشر زوار ۱۳۸۹.
فرهنگ عروضی اشعار رودکی. نشر زوار. ۱۳۸۹.
موسیقی تاجیکستان: بررسی شش مقام و موسیقی‌های فارسی‌زبانان ماوراءالنهر. نشر زوار ۱۳۹۵.
پژوهش موسیقی‌های رقصی اقوام ایرانی
موسیقی رقص‌های کردستان، شرق خراسان (تربت جام) کرمان، مازندران، لرستان، بختیاری، شمال خراسان (کرمانجی) ترکمنی…
پژوهش موسیقی‌های ایل بختیاری است در ۴ حوزه شمالی، مرکزی، جنوبی، و غربی زاگرس نشینان لر بختیاری
آوازها، ترانه‌ها، شاهنامه خوانی، گاگریو و موسیقی سوگ و تعزیه، رپرتوارنی شبانی، رپرتوارسرنا و دهل، لالایی‌ها، کار…

🆔 https://www.tgoop.com/amirnormohamadi1976

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#منصوره_ثابت_زاده
برگی از تقویم تاریخ

۲۲ تیر زادروز رضا عابد "اصلان عابری زاهد"

(زاده ۲۲ تیر ۱۳۳۵ لاهیجان) شاعر، نویسنده و منتقد ادبی

با دیپلم ریاضی در سال ۱۳۵۸ دبیر آموزش و پرورش لاهیجان شد و پس از انفصال خدمات دولتی با تکمیل تحصیلاتش در زمینه مدیریت صنعتی در بخش خصوصی به فعالیت پرداخت.
در سال ۱۳۹۷ از اعضای هیئت ایرانی شرکت‌کننده در جشنواره گلاویژ اقلیم کردستان بود. متن مقاله قرائت شده با عنوان «در شکوه شهادت روشنفکری» در آن جشنواره در سایت شهرگان تورنتوی کانادا و همچنین در مجله عطر شالیزار موجود است.
او سخنرانی‌های زیادی در زمینه نقد ادبی در تهران، کرج، رشت و لاهیجان و دیگر شهرهای ایران انجام داده است. این فعالیت‌ها تاکنون به صورت مستمر در «انجمن صنفی مترجمان استان البرز» انجام پذیرفته‌ است. گزارش این سخنرانی‌ها در سایت‌های «انجمن صنفی مترجمان استان البرز»، حضور، شهرگان و مجله ادبی پیاده‌رو آمده‌ است.

آثار (داستان، نقد و تحقیق):
مجموعه داستان کوتاه تابلویی برای محله، تهران: قصیده ۱۳۷۸.
داستان کوتاه «آواز ما، آواز قو» همراه با نقد اثر در کتاب داستان‌های محبوب من، جلد اول، به کوشش علی‌اشرف درویشیان و رضا خندان مهابادی، تهران: چشمه ۱۳۸۰.
داستان کوتاه «زلف بلند بید مجنون» در مجموعه از مه تا کلمه ـ نمونه‌هایی از داستان کوتاه امروز گیلان (۱۳۸۰-۱۲۸۸) به کوشش بهزاد موسایی. تهران: دشتستان ۱۳۸۰.
داستان کوتاه «ریسمان» در نامه کانون نویسندگان ایران (مجموعه داستان، شعر، مقاله، ترجمه و نقد و بررسی) تهران: آگاه، زمستان ۱۳۸۱.
داستان کوتاه «جور در نمیاد» در مجموعه داستان اتفاق‌ها به کوشش حمیدرضا اکبری، اهوار: هرمز ۱۳۹۷.
کتاب ده نقد - تهران: هزار آفتاب ۱۳۹۷.
«سگ از سکوت به وجد می‌آید: بازخوانی یک شعر محمد مختاری» ماهنامه فرهنگی، ادبی، هنری فصل سبز، آذر و دی ۱۳۷۸، شماره سوم، صص ۹۴-۸۹.
«نقدی بر داستان کوتاه گنجشک‌ها» ادبستان فرهنگ و هنر، شماره ۳۵، آبان ۱۳۷۱.
«کاش یک آب شسته‌تر» کتاب ماه کودک و نوجوان، شماره ۲۵، آبان ۱۳۷۸.
«غولی که ترومپت می‌نواخت» کتاب ماه کودک و وجوان، شماره ۲۹ و ۳۰، اسفند ۱۳۷۸ و فروردین ۱۳۷۹.
«بازخوانی یک شعر» بررسی شعر انگار ماه می‌تابد شایان حامدی، صبح امروز ۱۳۷۹.
نقد ادبی بر آثار هوشنگ گلشیری که چکیده آن به صورت سخنرانی در سالگرد درگذشت او در سال ۱۳۸۵ در امامزاده طاهر قرائت شد که در روزنامه‌های صبح و عصر پایتخت بازتاب داشت. متن کامل مقاله در رایزن جوان کرج به چاپ رسید.
مقاله «ورزش و مرگ» مجله آرش، شماره ۱+۱۱۰ فرانسه: تابستان ۱۳۹۵ صص ۱۶۸-۱۶۴.
نگارش تعدادی مقاله و نقد ادبی در همکاری مستمر با مجله «عطر شالیزار» در مدت انتشار آن بین سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۸.

آثار ترجمه شده:
اشعار ترجمه شده به زبان کردی در کتاب نیمه‌رووان وه‌فر و ورسی: هه‌لوژانیگ له شیعر ئمروو به همت محمد مرادی نصاری- ایوان: محمد مرادی نصاری ۱۳۹۶.

🆔 https://www.tgoop.com/amirnormohamadi1976

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#رضا_عابد‌
برگی از تقویم تاریخ

۲۲ تیر زادروز محمدرضا بامدادیان "بامداد جویباری"

(زاده ۲۲ تیر ۱۳۲۴ جویبار) شاعر و روزنامه‌نگار

فارغ‌التحصیل رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران بود. از نخستین ترانه‌های او، ترانه «نفرین» و «دست تقدیر» است که با صدای «روانبخش» و «ایرج» اجرا شده‌اند. وی از پدیدآورندگان پیشتاز ترانه‌های مردمی است که همواره موسیقی مردمی را پشتیبانی ‌کرده‌است. همچنین به جهت فعالیت‌هایی که در پژوهش‌های ادبی انجام داده بود در سال ۱۳۹۴ نشان درجه یک هنری (معادل دکتری) دریافت کرد.

سوابق اجرایی:
از سال ۱۳۶۲ تا ۱۳۶۳ مسئول دفتر اداره آثار صوتی و تصویری مرکز موسیقی (تالار وحدت).
از سال ۱۳۶۳ تا ۱۳۶۷ کارشناسی اداره انتشارات و تبلیغات وزارت ارشاد.
از سال ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۱ کارشناس کتاب.
از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ عضو هیئت مدیره تعاونی مطبوعات کشور.
از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۱ مدیرعامل تعاونی مسکن مطبوعات کشور.
از سال ۱۳۸۰ مدیر مسئول و صاحب امتیاز نشریه هنر و رایانه.
از سال ۱۳۹۰ مدیر مسئول و صاحب امتیاز نشریه نوعروس.
از سال ۱۳۹۰ عضو کلینیک رسانه وابسته به فرهنگسرای رسانه.
از سال ۱۳۹۳ مدیر مسئول و صاحب امتیاز نشریه بعد از بازی.
از سال ۱۳۹۴ عضو هیئت مدیریه انجمن صنفی مدیران رسانه.

آثار و تالیفات:
چاپ کتاب سپاه محمد شامل شعر و عکس به سفارش ستاد جنگ وزارت ارشاد.
مجموعه شعر جویبار عمر.
گزیده اشعار.
تصحیح و تعلیقات دیوان شمس (۲ جلد) انتشارات گلشایی.
تصحیح و تعلیق کتاب شاهنامه فردوسی انتشارات زرین.
تصحیح و تعلیقات و گردآوری دیوان شعر امبر پازواری انتشارات کاوشگر.
تصحیح و تعلیقات تاریخ تبریز تألیف شاهزاده نادر میرزا (نسخه منحصر بفرد).
تصحیح و تعلیقات دیوان اشعار بهار شروانی.
مجموعه سرودها و ترانه‌های بامداد جویباری.
در ۲۹ مرداد ۱۳۹۴ «به پاس نیم قرن تلاش در عرصه فرهنگ و ادب فارسی» با حضور جمعی از مسئولان ادارات شهرستان جویبار و استان مازندران، هنرمندان، شعرا و اصحاب فرهنگ و رسانه در محل سالن آمفی تئاتر اداره فرهنگ و ارشاد جویبار، از وی در آستانه هفتاد سالگی تجلیل شد.

🆔 https://www.tgoop.com/amirnormohamadi1976

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#بامداد_جویباری
برگی از تقویم تاریخ

۲۲ تیر زادروز مصطفی عاصی

(زاده ۲۲ تیر ۱۳۲۴ تهران) زبان‌شناس، استاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و رئیس سابق انجمن زبانشناسی ایران و ‌مدیر و مجری پایگاه دادگان زبان فارسی

تحصیلات:
دکترای رشته زبان‌شناسی گرایش کامپیوتر و فرهنگ‌نگاری از دانشگاه اکستر انگلستان ۱۳۶۸.
کارشناسی ارشد زبان‌شناسی از دانشگاه تهران ۱۳۵۰.
کارشناسی زبان و ادبیات انگلیسی از دانشگاه تهران ۱۳۴۷.

آثار:
پیشنهاد شما چیست؟ برخی از واژه‌های رایانه‌ای (تالیف گروهی) تهران: فرهنگستان زبان ایران ۱۳۵۵.
سیستم رایانه‌ای و برنامه‌های واژه‌نامه‌ای بسامدی (تالیف گروهی)، تهران: فرهنگستان زبان ایران ۱۳۵۵.
سیستم رایانه‌های و برنامه‌های واژه‌نامه‌های چندزبانی و ریشه‌شناسی، تهران: فرهنگستان زبان ایران ۱۳۵۵.
استاندارد کد تبادل اطلاعات ۸ بیتی فارسی (تالیف گروهی) تهران: موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران ۱۳۷۲.
استاندارد صفحه کلید فارسی کامپیوتر (تالیف گروهی) تهران: موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران ۱۳۷۳.
واژگان گزیده زبانشناسی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی ۱۳۷۵.
استاندارد نحوه ارائه کد زبان‌ها (تالیف گروهی) تهران: موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، ۱۳۸۲.

🆔 https://www.tgoop.com/amirnormohamadi1976

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#مصطفی_عاصی
‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲۲ تیر زادروز ناصر تقوایی

(زاده ۲۲ تیر ۱۳۲۰ آبادان) نویسنده، کارگردان و عکاس هنری

تحصیلکرده دانشکده ادبیات دانشگاه تهران است و قبل از شروع کار در سینما، جذب تلویریون شد و با ساخت سریال تلویزیونی "دایی جان ناپلئون" ۱۳۵۶ بسیار مورد توجه قرارگرفت.
وی که فعالیت سینمایی‌اش را با همکاری در گروه فنی فیلم خشت و آینه به کارگردانی ابراهیم گلستان آغاز کرد، شروعی بسیار مهم در سینما داشت و آرامش در حضور دیگران را در سال ۱۳۴۹ ساخت و هوشمندانه به‌سراغ کاری از غلامحسین ساعدی رفت و آن را به فیلمنامه برگرداند.
دهه ۱۳۶۰ دهه شگفتی‌های سینمای ایران بود و یکی از این شگفتی‌ها بازگشت تعدادی از فیلمسازان با سابقه به‌ سینمای پس از انقلاب بود. وی با فیلم ناخدا خورشید (۱۳۶۵) که در جشنواره فجر به‌نمایش درآمد، چند جایزه دریافت کرد.
او داستان فیلمش را بر اساس رمان داشتن و نداشتن اثر ارنست همینگوی بنا نهاد و به‌ خوبی توانست آن را با فضای بومی یک جزیره جنوبی منطبق کند.
وی بیش از چهار دهه است که در گستره ادبیات و سینما فعالیت دارد؛ اگر چه او را اغلب به‌عنوان سینماگر می‌شناسند؛ سینماگری که در طول فعالیت سینمایی‌اش هیچگاه شتابی برای تولید انبوه نداشته است.
برخی از آثار ناصر تقوایی:  صادق کرده، آرامش در حضور دیگران، نفرین، ناخدا خورشید، ای‌ایران، کشتی یونانی، کاغذ بی‌خط، رومی و زنگی و چای تلخ است.

🆔 https://www.tgoop.com/amirnormohamadi1976

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#ناصر_تقوایی
برگی از تقویم تاریخ

۲۲ تیر زادروز فرامرز اصلانی

(زاده ۲۲ تیر ۱۳۳۳ تهران -- درگذشته ۱ فروردین ۱۴۰۳ امریکا) آهنگساز، نوازنده گیتار، ترانه‌سرا و خواننده

دانش‌آموخته رشته روزنامه‌نگاری از دانشگاه لندن بود و پس از پایان تحصیلات به روزنامه‌نگاری پرداخت و نوشته‌های بسیاری را به زبان‌های انگلیسی و فارسی منتشر کرد. سال ۱۹۷۲ از انگلستان به لس‌آنجلس رفت و چهار سال در آنجا بود، سپس به ایران بازگشت و فعالیتش را یکی از روزنامه‌های انگلیسی‌زبان به نام تهران ژورنال آغاز کرد.
در سال ۱۹۷۷ مورد توجه رئیس کمپانی سی‌بی‌اس رکوردز اینترنشنال در تهران قرارگرفت و نخستین مجموعه از آثار موسیقی‌اش را با عنوان دلمشغولی‌ها به همراه کمپانی سی‌بی‌اس منتشر کرد که به سرعت جزو پرفروش‌ترین آثار موسیقی در آن سال قرار گرفت.
وی ترانه‌ها و موسیقی‌اش را بیشتر خودش می‌نوشت و آن را با سبک ویژه خودش با گیتار و آواز اجرا می‌کرد.
در سال ۱۹۷۹ به همراه خانواده‌اش ایران را ترک کرد و در انگلستان ساکن شد و در آنجا به‌طور همزمان فعالیت‌های رسانه‌ای و موسیقایی‌اش را پی گرفت. هر دو دختر او به نام‌های فدرا و رکسانا نیز مانند پدر در زمینه موسیقی فعالیت می‌کنند. از مهم‌ترین آثار وی که در ایران هم به شهرت فراوانی رسید آلبوم‌های دلمشغولی‌ها و روزهای ترانه و اندوه بود.
آلبوم‌های وی در داخل ایران اجازه پخش ندارند، اما برخی آهنگ‌های او از جمله آهوی وحشی با شعری از حافظ بارها از رادیو ایران پخش شده‌ است.
در سال ۱۳۹۷ گزیده‌ای از ترانه‌های او در قالب کتاب «روزهای ترانه و اندوه: گزینه ترانه‌های فرامرز اصلانی» توسط نشر کوله‌پشتی منتشر شد.

آلبوم‌ها:
دلمشغولی‌ها (۱۹۷۷)
به یاد حافظ (۱۹۷۸)
روزهای ترانه و اندوه (۱۹۹۹)
معشوق همینجاست: رومی (۲۰۰۲)
خط سوم (۲۰۱۰)
نیمه‌شب تا بامداد (۲۰۱۷).

🆔
https://www.tgoop.com/amirnormohamadi1976
#برگی_از_تقویم_تاریخ


#فرامرز_اصلانی
برگی از تقویم تاریخ

۲۲ تیر سالروز درگذشت ابوالحسن علوی‌طباطبایی

(زاده سال ۱۳۲۴ بروجرد -- درگذشته ۲۲ تیر ۱۳۹۰ تهران) مترجم، منتقد و از فعالان مطبوعاتی

تحصیلات عالیه‌اش را در رشته زبان و ادبیات انگلیسی ادامه داد و موفق به دریافت مدرک کارشناسی شد و همچنین در رشته ارتباطات مدرک کارشناسی ارشد دریافت کرد.
فعالیت مطبوعاتی را از سال ۱۳۴۴ بانوشتن نقد فیلم و ترجمه مقالات و مصاحبه برای نشریات آغاز کرد.
از جمله فعالیت‌های او ترجمه و تألیف ۲۰ کتاب سینمایی است.
همکاری به‌عنوان نویسنده برنامه‌های سینمایی در صداوسیما.
همکاری با‌جشنواره فیلم فجر (سال۱۳۶۲ تا سال۱۳۷۵).
تدریس تاریخ سینما و تحلیل فیلم در مجتمع دانشگاهی هنر و مرکز اسلامی آموزش فیلم‌سازی و جهاد دانشگاهی (از سال ۱۳۶۶ تا سال ۱۳۷۷).
و عضویت در شورای بررسی فیلم مجامع فرهنگی و هنری (ازسال۱۳۶۳ تا سال ۱۳۶۶) از دیگر فعالیت‌های او بود.

ترجمه‌ها و تالیف‌ها:
۱. ایدئولوژی سیاسی و نیروی مقاومت تبلیغاتی در سینما.
۲. سینمای جنگی.
۳. فرهنگ فیلم‌نگاری.
۴. سینمای یاسوجیرو اوزو.
۵. سینمای داستانی، از کابوس تا حماسه.

جوایز:
در ۲۸ دی سال ۱۳۸۸ این نویسنده و منتقد پیشکسوت سینمایی به‌خاطر یک عمر فعالیت مستمر در این حوزه از سوی انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران تقدیر شد و جایزه برترین منتقد سال به او تعلق گرفت
آرامگاه وی در قطعه هنرمندان است.

🆔 https://www.tgoop.com/amirnormohamadi1976

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#ابوالحسن_علوی_طباطبایی
‍ ‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲۲ تیر سالروز درگذشت رحیم رضازاده‌ ملک

(زاده ۱۷ مهر ۱۳۱۹ مراغه -- درگذشته ۲۲ تیر ۱۳۸۹ تهران) مورخ، پژوهشگر نجوم و ادبیات

تحصیلات دانشگاهی  را در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد امورمالی و حسابداری در دانشگاه تهران به‌پایان رساند.
سپس به آمریکا رفت و دوره کارشناسی ارشد مدیریت مالی و دکترای اقتصادسنجی را در دانشگاه وست‌کاست انجام داد.
وی در چند شاخه علمی تبحر خاص داشت و همت و تلاشش را در حوزه‌هایی چون نجوم و گاهشماری و تقویم و تاریخ و فرهنگ و ادب ایران متمرکز ساخت.
از جمله آثار او در زمینه تقویم و گاهشماری، زیج ملک (نشر گلاب) در معرفت تقویم (نشر گلاب) گاهشماری (دانشگاه پیام نور) است.
علاقه‌مندی به‌ خیام نیشابوری سبب شد تا بخشی از مطالعات و پژوهش‌هایش به این دانشمند و شاعرنامی ایرانی اختصاص یابد که از جمله‌ کتاب‌های دانشنامه‌ خیامی (صدای معاصر) دو رساله فلسفی (نشر گلاب) عمرخیام قافله‌ سالار دانش (صدای معاصر) و ترانه‌های خیام (گوهر اندیشه) جوهرفلسفه (نشرویدا) است.
کتابهای انقلاب مشروطه ایران بر اساس اسناد بریتانیا (کتاب آبی) و (انتشارات معین و مازیار) و حیدرخان عمواوغلی (انتشارات دنیا) ایران و ایرانیان (نشر گلبانگ) و سوسمار الدوله (انتشارات دنیا)‌ از جمله کارهای او در تاریخ به‌شمار می‌رود.
بخشی از مطالعات وی هم به‌ زبان و ادب فارسی اختصاص داشت که کتابهای درباره املای فارسی،‌ گویش آذری (انجمن فرهنگی ایران باستان) بلورکلام فردوسی (فکر روز و کلبه) هوای تازه (نشر گلاب) و تبین و تدوین قواعد املای فارسی (نشر گلاب)‌ از جمله آنهاست.
وی علاوه برنگارش کتابهای یادشده دستی هم در تصحیح متون داشت که توضیح و تحلیل زین‌آلاخبار و مزدکنامه از جمله آنهاست.
نوشتن ده‌ها مقاله در موضوعات مختلف فرهنگی و علمی از دیگر تلاش‌های این محقق و مورخ سخت کوش به‌شمار می‌رود.
آرامگاه وی در قطعه ۲۵۵ بهشت‌زهرا است.

🆔 https://www.tgoop.com/amirnormohamadi1976

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#رحیم_رضا_زاده_ملک
برگی از تقویم تاریخ  

۲۲ تیر زادروز پرویز اتابکی

(زاده ۲۲ تیر ۱۳۱۵ تهران – درگذشته ۱۷ شهریور ۱۳۸۷ تهران) موسیقیدان و آهنگساز

در هنرستان موسیقی ملی، نزد هنرمندانی مانند استاد جواد معروفی آموزش دید و از سال ۱۳۳۶ به آهنگسازی روی آورد.
تحصیلات دانشگاهی‌اش را در رشته زبان‌شناسی، در دانشگاه تهران به پایان رساند و مدت‌ها سرپرست ارکستر دانشگاه تهران بود. وی را از نخستین آهنگسازان تحصیل‌کرده موسیقی پاپ در ایران می‌دانند. او جدای از فعالیت‌های موسیقی، از اعضای هیئت علمی سازمان لغت‌نامه دهخدا نیز بود. در سال ۱۳۴۸ به همراه تورج نگهبان، «استودیو طنین» را تأسیس کرد و در طول زندگی هنری‌اش بیش از ۵۰۰ اثر موسیقی را آهنگسازی کرد. همچنین، تکنواز پیانو در آلبوم «صدای شاعر» اثر هوشنگ ابتهاج بوده‌است.
آرامگاه وی در قطعه هنرمندان است.

گزیده آثار:
ترانه:
«ستاره آی ستاره» به خوانندگی گوگوش
«بیزار» به خوانندگی گوگوش
«انگشتر هزار نگین» به خوانندگی گوگوش
«سکه خورشید» با تنظیم واروژان و خوانندگی گوگوش
«هم‌خونه» به خوانندگی گوگوش
«بهارم مثل زمستون می‌مونه» به خوانندگی گوگوش
«گل پشت و رو نداره» به خوانندگی گوگوش
«کی می‌دونه چی پیش میاد» به خوانندگی گوگوش
«وقتی نیستی» به خوانندگی گوگوش
«ستاره» به خوانندگی گوگوش
«جمجمک برگ خزون» به خوانندگی گوگوش
«عروسک شکسته» به خوانندگی نلی
«نفرین» به خوانندگی نلی
«اسکله» به خوانندگی نلی
«کی بهت یاد داده؟!» به خوانندگی نلی
«تا وقتی که من بمیرم دل بمیره» به خوانندگی گیتی
«آتیش عشقه که خاموش نمی‌شه» به خوانندگی گیتی
«تا وقتی که من بمیرم و خدا اون روز و نیاره» به خوانندگی گیتی
«خوش آمدی» به خوانندگی پروین
«دیدی عشقت چه گلی زد به سرم» به خوانندگی اونیک
«هم‌پیمان» به خوانندگی فریدون فرخزاد
«شادی دلها» (ترانه فیلم پلی بسوی بهشت) به خوانندگی عهدیه و امیر رسایی
«دوراهی» (ترانه فیلم پلی بسوی بهشت) به خوانندگی عهدیه.

موسیقی فیلم:
هم‌خون به کارگردانی کامران قدکچیان (۱۳۵۴).
من شوهر می‌خواهم (به همراه بابک اتابکی)، به کارگردانی جواد قائم‌مقامی (۱۳۴۷).
حسن کچل (به همراه واروژان، بابک افشار، اسفندیار منفردزاده)، به کارگردانی علی حاتمی (۱۳۴۹).

موسیقی تئاتر:
«صیادان» به نویسندگی اکبر رادی و کارگردانی فرامرز طالبی (۱۳۵۲).

🆔 https://www.tgoop.com/amirnormohamadi1976

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#پرویز_اتابکی
‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲۲ تیر سالروز درگذشت حمید سمندریان

(زاده ۹ اردیبهشت ۱۳۱۰ تهران -- درگذشته ۲۲ تیر ۱۳۹۱ تهران) کارگردان تئاتر و مترجم برخی از متون کلاسیک ادبیات نمایشی

در کلاس‌های تئاتر و هنرپیشگی استادان خیرخواه، شباویز و نصرت کریمی تحصیل کرد که این کلاسها زیر نظر عبدالحسین نوشین اداره می‌شد. وی همچنین ویلون می‌نواخت و از شاگردان محمود ذوالفنون بود.
او در آلمان دوره مهندسی شوفاژ سانترال را در دانشگاه صنعتی برلین گذراند اما پس از آن به کنسرواتور عالی موسیقی و هنرهای نمایشی هامبورگ وارد شد. برخورد با تئاتر آن‌قدر برایش جذاب بود که مجالی برای موسیقی نمی‌گذاشت و برای همیشه موسیقی را کنار گذاشت.
وی شش سال به‌صورت آکادمیک، از ادوارد مارکس استاد برجسته تئاتر آموزش دید و اصول و مبانی کارگردانی و بازیگری را آموخت و همزمان در آلمان به‌صورت حرفه‌ای مشغول به کار شد.
پس از پایان این دوره به‌دعوت اداره هنرهای نمایشی دراماتیک اداره کل هنرهای زیبا به ایران بازگشت و به‌ سرعت نمایشنامه دوزخ یا در بسته اثر ژان پل‌سارتر را در تالار نوبنیاد به‌ روی صحنه آورد، ضمنا با همکاری دکتر مهدی فروغ به تاسیس هنرستان آزاد هنرهای دراماتیک که وابسته به‌هنرهای زیبای کل کشور بود پرداخت.
پس از آن به‌ دعوت مهندس هوشنگ، دکتر مهدی برکشلی و با همکاری دکتر مهدی نامدار دانشکده تئاتر دانشگاه تهران را بنیان گذاشتند و کار تدریس را بدون وقفه در دانشگاه‌های تهران و کلیه دانشگاه‌های تئاتری ادامه داد.
در سال ۱۳۷۳ به‌تاسیس کلاس‌های آزاد بازیگری و کارگردانی دست زد که هنرجویان بسیار زیادی از آنجا فارغ‌التحصیل شدند و به‌عرصه حرفه‌ای هنر وارد شدند. ازجمله سعید پورصمیمی- مریم معترف- سوسن تسلیمی- فریبرز عرب نیا- احمد آقالو- پرویز پورحسینی- امین تارخ- احمد ساعتچیان- محمد رحمانیان- محمدرضا جوزی- محمد یعقوبی- امیر جعفری-  فتحعلی اویسی- فردوس‌کاویانی- مهران مدیری - خسرو سینا- میرطاهر مظلومی- پیام دهکردی- نوید فرید - شهاب حسینی - حامد بهداد - نگار فروزنده- یوسف تیموری- رابعه اسکویی- مجید صالحی- فرزاد حسنی- شهرام عبدلی- قطب الدین صادقی- کیومرث مرادی- علیرضا اشکان- حمید فرخ نژاد- الیکا عبدالرزاقی- حمید میهن‌دوست- آشا محرابی- حسام نواب صفوی و ...
سمندریان در سال‌های پیش از انقلاب، سال ۱۳۴۲ گروه تئاتری منسجمی به‌نام گروه هنری پاسارگاد تشکیل داد که افراد گروه عبارت بودند از: پرویز پورحسینی، سعید پورصمیمی، پری صابری، اسماعیل محرابی، جمشید مشایخی، پرویز کاردان، محمد حفاظی، منوچهر فرید، ثریا قاسمی، اسماعیل شنگله، مهدی فخیم‌زاده و ...
او برخی از مهمترین متون نمایشی از نویسندگان شاخص ادبیات نمایشی غرب همانند فردریش دورنمات، برتولت برشت، آنتوان چخوف، اوژن یونسکو، آرتور میلر، ماکس فریش، ژان آنوی، تنسی ویلیامز، ژان پل‌سارتر و هنریک ایبسن را ترجمه و کارگردانی کرد. از این منظر باید او را یکی از کارگردانان شاخص در تاریخ تئاتر ایران به‌شمار آورد که سهمی جدی در آشنایی مردم و علاقه‌مندان تئاتر و نمایش با متون و آثار کلاسیک و برجسته تاریخ تئاتر جهان به وجود آورد.
سال ۱۳۸۸ و با همت معاونت اجتماعی شهرداری تهران و با حضور شهردار، تماشاخانه شماره دو خانه هنرمندان ایران در ایرانشهر به‌نام این چهره نامدار عرصه هنر نامگذاری شد.
وی تجربه‌ای هم در حیطه سینما داشت و فیلم تمام وسوسه‌های زمین را در سال های اولیه دهه شصت کارگردانی کرد، اما دیگر به‌سمت سینما نیامد، اگرچه همسرش، هما روستا از جمله بازیگران شاخص تئاتر و سینما بود و برای برخی از فیلم‌ها جایزه سیمرغ بهترین بازیگری زن را هم دریافت کرد.

🆔
https://www.tgoop.com/amirnormohamadi1976
#برگی_از_تقویم_تاریخ


#حمید_سمندریان
‍ ‍ ‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲۲ تیر زادروز عباس زریاب‌خویی

(زاده ۲۲ تیر ۱۲۹۸ خوی -- درگذشته ۱۴ بهمن ۱۳۷۳ تهران) ادیب، نویسنده، مترجم، مورخ و نسخه‌شناس

از خردسالی با استعداد و حافظه نیرومند موجب حیرت دوستان و همکلاسی‌هایش مس‌شد.
پس از پایان دوره اول دبیرستان به علت نبودن امکان ادامه تحصیل در خوی، ناگزیر به‌ترک تحصیل شد ولی به فراگیری زبان عربی و علوم دینی پرداخت و مدتی برای ادامه تحصیل به‌ قم رفت.
در کارنامه وی اقامت پنج‌ساله در دانشگاه‌های آلمان و تحصیل و تحقیق در زمینه‌های تاریخ، فلسفه و علوم و معارف اسلامی و دو سال تدریس زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه کالیفرنیا در آمریکا نیز وجود دارد.
وی پس از بازگشت به ایران در کتابخانه مجلس سنا به‌کار ادامه داد و دوره بعدی زندگی‌اش با اشتغال در دانشگاه تهران آغاز ‌شد و با ترک این شغل پس از انقلاب  پایان ‌پذیرفت.
او در دوره نهایی عمرش در تدوین دائرة‌المعارف شیعه و دانشنامه جهان اسلام همکاری موثری داشت.
دکتر زریاب علاوه بر مقام استادی دانشگاه تهران در چند انجمن و موسسه علمی عضویت داشت.
انجمن بین‌المللی شرق‌شناسی آلمان، مجمع بین‌المللی کمیته‌های ایران در انگلیس، انجمن فلسفه، هیئت امنای بنیاد فرهنگ ایران، فرهنگستان تاریخ و بنیاد شاهنامه فردوسی از جمله این موسسه‌ها بود.
دو ترجمه او از ويل دورانت با نامهاى "تاريخ فلسفه" و "لذات فلسفه" الگويى در ترجمه آثار فلسفى و امانتدارى متن است.

🆔
https://www.tgoop.com/amirnormohamadi1976
#برگی_از_تقویم_تاریخ


#عباس_زریاب_خوی
‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲۲ تیر سالروز درگذشت فاخره صبا

(زاده ۱۳ آبان ۱۲۹۹ تهران -- درگذشته ۲۲ تیر ۱۳۸۶ تهران) خواننده اپرا "متزو سوپرانو" نویسنده و فرهنگ‌نویس

فرزند فرخ صبا و دختر عموی ابوالحسن صبا "استاد بزرگ موسیقی ایران" بود. در ۱۲ سالگی برای آموختن آواز به‌مدرسه کلنل وزیری رفت و نزد عبدالعلی وزیری آموزش دید و نواختن پیانو را نیز آموخت. همزمان با یادگیری موسیقی ایرانی نزد عبداله دوامی موسیقیدان و ردیف‌دان برجسته ایرانی، موسیقی کلاسیک را نیز نزد مادام سابارسکی و کنت مونت فورت آغاز کرد. سپس آموختن پیانو را نزد مشیرهمایون شهردار تکمیل کرد و آواز و اپرا را نزد خانم نوردین و لیلی بارا آموزش دید و کنسرت‌هایی هم همراه با لیلی بارا یا خود به‌تنهایی در کلوپ ارامنه اجرا کرد.
وی سپس برای ادامه تحصیل به‌فرانسه رفت و در کنسرواتوار پاریس موسیقی را ادامه داد و در سال ۱۳۲۶ فارغ‌التحصیل شد و به ایران بازگشت.
سپس به استخدام هنرستان عالی موسیقی درآمد و همزمان با گروه‌های موسیقی کلاسیک در اداره کل هنرهای زیبای ایران، در امر آموزش و اجرا همکاری داشت.
در سالهای ۱۳۴۱ هنگامی که منیر وکیلی اولین صحنه‌های اپرایی را در ایران روی صحنه آورد، او در آنها اجرا داشت و در اپرای مادام باترفلای پوچینی نقش  سوسوکیرا داشت و تراویا تای وردی را در تلویزیون و در سالن وزارت فرهنگ و هنر اپرای ارفه و اوریدیس کریستف ویلیبالد گلوک و بعداً در سالن سعدی اپرای تک صحنه‌ای جمیله بیزه را اجرا کرد. در سال ۱۳۴۶ نخستین اپرای کلاسیک به‌نام کوزی فان توته، اثر موتسارت به‌طور کامل در تالار وزارت فرهنگ و هنر به روی صحنه رفت و فاخره صبا نقش دورابلا را اجرا کرد. او در اپرای «دلاور سهند» اثر سعدی حسنی، موسیقی احمد پژمان و به‌ رهبری حشمت سنجری و باخوانندگی حسین سرشار، سودابه تاجبخش، آلک ملکونیان و روبن آقا بگیانس و خودش، نقش «آذر» را اجرا کرد.
در اوایل سال‌های دهه ۱۳۴۰ کم‌کم از کار حرفه‌ای کنار رفت ولی تا ۲۱ اردبیهشت ۱۳۵۹ که سازمان اپرا و باله و ژونس موزیکال جوانان منحل شد، امکان خوانندگی را داشت. خوانندگان، منصوره قصری، محمد نوری و شهلا میلانی از شاگردان آواز او بودند.
وی برخوانندگی استعداد نویسندگی نیز داشت و مقالات متعددی در دائرةالمعارف مصاحب نوشته‌است. او و همسرش علیرضا افضلی پور، بنیانگذار دانشگاه شهید باهنر کرمان بودند و پس از همسرش، او همچنان از دور و نزدیک، مراقب احوال دانشگاه کرمان و کتابخانه آن بود.
آرامگاه وی در قطعه هنرمندان است.

🆔 https://www.tgoop.com/amirnormohamadi1976

#برگی_از_تقویم_تاریخ


#فاخره_صبا
🌀"متناقض نمایی (پارادوکس) در شعر حافظ"
"بخش نخست"

منال ای دل که در زنجیر زلفش
همه جمعیت است آشفته حالی
#حافظ

▪️در ادبیات اروپا از دیرباز بحث‌های زیادی در مورد متناقض‌نمایی یا پارادوکس انجام شده ولی در ادبیات فارسی از زمان معاصر بحث متناقض‌نمایی مطرح گردیده و دکتر شفیعی کدکنی در کتاب آیینه‌ها این آرایه را معرفی کرده است. (چناری، ۱۳۷۷: ۷)
اما آرایهٔ متناقض‌نمایی در نثر و شعر فارسی از ابتدا شناخته شده بود که با مضامین عرفانی که یکی از ویژگی‌های بیان عرفاست رواج یافته است. (همان: ۹)
در نثر از تعدادی شطحیات شیخ روزبهان می‌توان نام برد که آرایهٔ متناقض‌نمایی دارند و در شعر شاعران فارسی‌گو از سنایی به بعد این آرایه به وفور دیده می‌شود. (همان‌جا)

تعریف:
واژهٔ پارادوکس (Paradox) از دو جزء (para) به معنی (مقابل یا متناقض با) و (dox) به معنیِ عقیده و نظر ترکیب شده است.
متناقض‌نمایی در واقع نسبت دادن دو حالت یا دو ویژگیِ متضاد است به یک پدیده. زیباییِ متناقض‌نمایی در این است که در اولین برخورد وجود دو ویژگیِ متضاد در یک پدیده ناممکن به نظر می‌رسد اما پس از تأمل پی می‌بریم که این دوگانگی و تضاد قابل قبول و پذیرفتنی است. (همان: ۱۴)، (زیّانی، ۱۳۸۵: ۱۱-۱۴)

تصویر پارادوکسی تازه و غریب و خلافِ عادت است. ذهن ما چون با امور معمول و با منطق طبیعت عادت کرده در غفلت عادت غوطه‌ور است. ما در درون نظامهای علّی و معلولی، زندگی معمول خود را می‌گذرانیم و تمام پدیده‌های جهان را منطبق با منطق عادت خویش و قوانین ثابت طبیعت معنی می‌کنیم؛ پارادوکس از طریق عادت‌شکنی و مخالفت با منطق، اعجاب ذهن را بر می‌انگیزد. (فتوحی، ۱۳۸۶: ۳۲۹)

▪️متناقض‌نما و تضاد
با توجه به سیر تکاملی هنر و اینکه هنرمندان پرمایه‌ تنها به تکرار و تقلید سوژه‌های قالبی و کلیشه‌ای قانع نیستند و پیوسته در پی قالب‌شکنی، نوآوری و فراروی از تکرار و تقلیدند می‌توان پارادوکس را شکل کمال‌یافتهٔ تضاد و طباق دانست. (راستگو، ۱۳۶۸: ۲۹)
علمای بلاغت متناقض‌نما را جزء تضاد به شمار آورده‌اند در حالی‌که منظور از تضاد در متناقض‌نمایی معنیِ منطقیِ آن نیست از آن‌گونه که مثلاً میان تلخ و شیرین تضاد هست، بلکه عبارت است از هر گونه نسبت ناسازگاری میان دو جزء از عبارت.

🔸نمونه تضاد:
حافظا چون غم و شادی جهان در گذر است
بهتر آن است که من خاطر خود خوش دارم
(تضاد بین شادی و غم در جهان)
.............
ای مدعی برو که مرا با تو کار نیست
احباب حاضرند، به اعدا چه حاجت است
.............
یک حرف صوفیانه بگویم اجازت است؟
ای نور دیده صلح به از جنگ و داوری
.............
خم‌ها همه در جوش و خروشند ز مستی
وان می که در آن جاست حقیقت نه مجاز است
............
کلک تو خوش نویسد در شأن یار و اغیار
تعویذ جان‌فزایی افسون عمرکاهی

🔹نمونه متناقض‌نمایی:
در خلاف‌آمد عادت بطلب کام که من
کسب جمعیت از آن زلف پریشان کردم
(گیسوان یار در عین اینکه باعث پریشانی معشوق می‌شوند، مایهٔ آرامش او نیز هستند)
............
اگر چه مستی عشقم خراب کرد ولی
اساس هستی من زان خراب آبادست
............
از ننگ چه گویی که مرا نام ز ننگ است
وز نام چه پرسی که مرا ننگ ز نام است
............
این قصّهٔ عجب شنو از بخت واژگون
ما را بکشت یار به انفاس عیسوی
(نفس عیسی مرده را زنده می‌کند ولی نفس یار که مانند نفس عیسی جان‌بخش است؛ عاشق را می‌کشد و زندگی می‌بخشد: مردهٔ عشق او زندهٔ جاوید است.)

▫️در متناقض‌نمایی تقابل و تضاد کلمات به خودی خود مطرح نیست بلکه معنیِ حاصل از ترکیب کلام و کل عبارت، متناقض با خود یا مهمل به نظر می‌رسد اما با بررسی و تأمل و تفسیر و تأویل به سخنی بامعنی و باارزش تبدیل می‌شود و می‌توان به حقیقت آن پی برد.
تفاوت دیگر متناقض‌نما با تضاد این است که در متناقض‌نمایی، لزوماً صفات یا اسم‌ها یا فعل‌های متضاد نمی‌آیند؛ بلکه با تأمل در جمله یا بیت متوجه تناقض موجود می‌شویم. (وزیله، ۱۳۸۶: ۱۵۵)

طهارت ار نه به خون جگر کند عاشق
به قول مفتی عشقش درست نیست نماز
..........
بی‌عمر زنده‌ام من و این بس عجب مدار
روز فراق را که نهد در شمار عمر
(بی‌عمر، زنده بودن)

تحقیق و گردآوری: #محمدرضاکاکائی
🗓 ۱۸ تیر ماهِ ۱۴۰۴ خورشیدی

⤵️ منابع مورد بررسی:
متناقض‌نمایی در شعر فارسی، امیر چناری. چاپ فرزان ۱۳۷۷.
گل‌واژه‌های شعر حافظ، جمال زیّانی. چاپ اول، انتشارات نوید شیراز ۱۳۸۵.
بلاغت تصویر، محمود فتوحی. چاپ اول، تهران: سخن ۱۳۸۶.
«خلاف آمد»، سیدمحمد راستگو. کیهان  فرهنگی ۱۳۶۸، سال ۶، شماره ۹.
مقالهٔ "متناقض‌نما در غزلیات حافظ"، فرشید وزیله. مجله زبان و ادبیات فارسی، سال ۳، شماره ۷، تابستان ۱۳۸۶.

🔹https://www.tgoop.com/amirnormohamadi1976
🌀"متناقض نمایی (پارادوکس) در شعر حافظ"
"بخش دوم"


حافظ آن ساعت که این نظم پریشان می‌نوشت
طایر فکرش به دام اشتیاق افتاده بود
#حافظ

▪️تناقض و آشنایی‌زدایی
آشنایی‌زدایی دارای قلمرو گسترده‌ای است. شاید بتوان گفت کارکرد اصلی هنر و ادبیات همان آشنایی‌زدایی است که در زبان ادبی جلوهٔ ویژه‌ای دارد و عبارت است از نمایش پدیده‌ای بر خلاف عادت. به همین خاطر توجه مخاطب را جلب می‌کند زیرا عاملی که نظم اعتیادی موجود را به هم می‌زند، سبب جلب توجه و دقت و تأمل مخاطب می‌گردد (وزیله، ۱۳۸۶: ۱۵۶)
به طور مثال در این بیت حافظ:

در خلاف آمد عادت بطلب کام که من  کسب جمعیت از آن زلف پریشان کردم

متناقض‌نما بیش از هر شگردی شگفت‌انگیز و غریب است؛ زیرا خلاف عقل، عرف يا عادت به نظر می‌رسد‌. متناقض‌نمایی یکی از بدیع‌ترین و برجسته‌ترین شگردهای شاعری و کلام ادبی و یکی از عناصر سازندهٔ فراهنجاری معنایی و یکی از شیوه‏های آشنایی‏زدایی و زیبایی‏آفرینی زبانی است. (وحیدیان کامیار، ۱۳۷۶: ۲۹۴)

در فارسی متناقض‌نما و ناسازیِ هنری را معادل پارادوکس به کار برده‌اند و آن یکی از انواع آشنایی‌زدایی هنری در زبان و از جمله شگردهای بسیار مهم در شعر و ادب است. (شفیعی کدکنی، ۱۳۷۰: ۳۶)

در رویکرد حافظ به برخی شخصیت‌ها و فضاها و مکان‌ها و اسامی می‌بینیم که چگونه پارادوکسها فضای آشنایی‌زدایانه‌ای ایجاد می‌کنند که کل شعر یا غزل را به عرصه‌ای از امر پارادوکسیکال تبدیل می‌کند:

صوفی نهاد دام و سر حقه باز کرد
بنیاد مکر با فلک حقه‌باز کرد*

*صوفی کسی است که پشت پا به همۀ علایق زده تا جز خدا نبیند؛ اما وجود صوفیانی که دام زرق نهاده‌اند و مقام‌پرست هستند، ترکیباتی نظیر صوفی دام‌گستر، صوفی مکار و.... را به وجود آورده که به ظاهر متناقض‌اند و در باطن، به خوبی واقعیت را نشان می‌دهند. (شگفت، شکری، ۱۴۰۰: ۲۱)
...........
ز کوی یار می‌آید نسیم باد نوروزی
از این باد ار مدد خواهی چراغ دل برافروزی
............
بکن معامله‌ای وین دل شکسته بخر
که با شکستگی ارزد به صد هزار درست*

*مفهوم انتزاعی دل شکسته در ذهن شکل گرفته و قابل پذیرش است؛ اما برتری دادن یک جنس شکسته یا یک سکهٔ قلب شکسته بر صدهزار نوع سالم آن، مفهوم بیت را با عمقی مواجه کرده که در آن چند مفهوم با هم در می‌آمیزند: نخست پارادوکسی مبتنی بر به چالش کشیدن ارزش‌های مادی (چگونه یک جنس شکسته و معیوب، ارزشی هم‌طراز یا بیش از صدهزار معادل صحیح و سالمش دارد؟)، همچنین آشنایی‌زدایی مبتنی بر این امر که فرمان یا توصیه به خریداریِ جنس ناسالم اساساً امری ناآشنا و نامأنوس با کارکردهای عقل سلیم است. (همان: ۲۵)
..........
کرده‌ام توبه به دست صنم باده‌فروش
که دگر مِی نخورم بی رخ بزم‌آرایی
..........
فلک به مردم نادان دهد زمام مراد
تو اهل فضلی و دانش، همین گناهت بس

▪️البته باید توجه داشت که آشنایی‌زدایی و به طور کلی گستردگی‌های زبانی در صورت داشتن دو شرط، مقبول و ادبی هستند و این موضوع دربارهٔ پارادوکس نیز صادق است. این دو اصل عبارتند از:
۱- اصل زیبایی‌شناسی: که این تصرف باعث ایجاد احساس زیبایی در مخاطب و تهییج و اقناع حس زیبایی‌شناسی او می‌گردد.

۲- اصل رسانه‌گی (Communication): به این معنا که مخاطب بتواند احساس گوینده را در حدود منطق شعر دریابد. (شفیعی کدکنی ۱۳۷۰ : ۱۲)، (وزیله، ۱۳۸۶: ۱۵۷)

تحقیق و گردآوری: #محمدرضاکاکائی
🗓 ۱۹ تیر ماهِ ۱۴۰۴ خورشیدی

⤵️ منابع مورد بررسی:
مقالهٔ "متناقض‌نما در غزلیات حافظ"، فرشید وزیله. مجله زبان و ادبیات فارسی، سال ۳، شماره ۷، تابستان ۱۳۸۶.
متناقض‌نما در ادبیات، تقی وحیدیان کامیار. نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، سال ۲۸، شماره ۳ و ۴. ۱۳۷۶.
مقالهٔ "بررسی ساختارهای پارادوکسیکال در غزلیات حافظ"، مائده شگفت، یدالله شکری، محمد رضائی، رسول رسولی‌پور. مجلهٔ علمی مطالعات زبانی و بلاغی، سال ۱۲، شماره ۲۴. تابستان ۱۴۰۰.
موسیقی شعر، محمدرضا شفیعی کدکنی. چاپ ۳، تهران: آگاه، ۱۳۷۰.

🔹https://www.tgoop.com/amirnormohamadi1976
🌀"متناقض نمایی (پارادوکس) در شعر حافظ"
"بخش سوم"


مجوی عیش خوش از دور باژگون سپهر
که صاف این سر خم جمله دردی‌آمیز است
#حافظ

▪️خاستگاه تناقض در شعر حافظ
زمینهٔ تباهی و فسادی که از قرن هفتم با حملهٔ مغول شدت یافته بود در قرن هشتم خود را نشان داد. مرحوم رجائی بخارایی در فرهنگ اشعار حافظ می‌نویسد: «تصوف در این قرن به همان وضعی دچار می‌شود که اسلام پس از خلفای راشدین به آن دچار شد. در تصوف نیز ظاهرسازی و دکان‌داری و تدلیس و مسند‌نشینی جایگزین حقیقت‌بینی گردید. به قول مولانا دو نان حرف درویشان را دزدیدند و برای کسب مال و مقام در کار ساده‌دلان کردند و جامهٔ رنگین و مرقع پشمین را وسیلهٔ دریوزگی قرار دادند و تصوف را از آسمان معنویت و صفا بر خاک انداختند. ایشان باز اضافه می‌نمایند که «صوفی زمان حافظ خاصه در محیط فارس با حکومت عوام‌فریب آل مظفر، صدرنشین مسند ارشاد از قید هر حقیقتی آزاد است پس حافظ حق دارد که صوفی را دام‌گذار و مکار و خرقهٔ او را خرقهٔ سالوس و ریایی بخواند و زاهد و مفتی و واعظ را خودبین و حرام‌خوار و مردم‌فریب و دروغ‌زن بنامد.» (رجائی بخارائی، ج ۴: ۴۵۹-۴۷۲)، (زیّانی، ۱۳۸۵: ۲۲-۲۳)

▪️حافظ شاعر عصری است که در آن همهٔ ساختارها و نظامهای جامعه در تضاد و تقابل با هم قرار دارند. این تقابل‌ها از سطح کلان جامعه که در سه نظام قدرت حکومت سیاسی، خانقاه و شرع خلاصه می‌شود شروع شده و تا سطح پایین جامعه که شامل مردم متوسط و عوام است نیز فرا رفته است. پس آنچه از تضاد و تقابل در شعر حافظ شکل می‌گیرد، جریانی اجتناب‌ناپذیر و فرایندی حاصل جبر اجتماع است. زیرا شعر و شاعر نیز عناصری برخاسته از همین جامعه هستند. در شعر حافظ تقابل در سطح کلان اندیشهٔ او که برخاسته از تقابلی بزرگ در جامعهٔ شاعر است منجر به ایجاد ساختهای تقابلیِ جزئی‌تر شده است.این تقابل‌ها را می‌توانیم در همهٔ اجزاء شعر او اعم از تصاویر شعری، واژگان شعری، شخصیت‌های شعر، عناصر طبیعت، مکانها، لباسها، رفتارها و... ببينيم.
تقابل در سطح بالای جامعهٔ عصر حافظ، تقابل بین حکومت سیاسی و خانقاه‌های صوفیانه و مساجد و مدرسه است که «در نهایت منجر به یک ساختار پارادوکسیکال در اشعار حافظ شده است، به نحوی که بسیاری از ابیات او هم راست است و هم دروغ، هم طنز است و هم هجو و هم مدح» (شمیسا، ۱۳۸۱: ۱۸۳)

▫️شعر حافظ آینه‌ای است که رفتار متناقض افراد عصرش را در بیان متناقض‌نما نمایش می‌دهد و او برای نشان دادن حقیقت ذات افرادی چون محتسب و زاهد و صوفی که می‌خواهند با ریاکاری خود را مثبت نشان دهند، از بیان پارادوکسیکال استفاده می‌کند که تصویری گویا از دو بعد متناقض وجود آنان است. از نظر پورنامداریان «شخصیت و ساختار ذهنی و روانی حافظ بیش از هر صفت نبایسته‌ای نسبت به ریا حساس است. گویی نمایش و تصویر متناقض و در عین حال طبیعی و واقعی «من» او که در حقیقت من ماست در شعرش از همان حساسیت او نسبت به ریای ناگزیر حاصل از پنهان کردن بعد منفی وجود ما ناشی می‌شود.» (پورنامداریان، ۱۳۸۲: ۱۰) (هاشمی، سجادی، ۱۳۹۸: ۸۳)

شعر حافظ در نگاه نخست «شعر اندیشه و مبارزه» است. «اندیشه‌ای اجتماعی، که لحظه‌‌ای غافل نیست از اینکه باید فکری کرد برای این اجتماع لنگان و ناهموار.» (اسلامی ندوشن، ۱۳۸۱: ۲۰۴)
شعر حافظ یک دهن‌کجی و نعل وارونه زدن به تمام تناقضات رفتاری و اعتقادیِ شخصیت‌های سیاسی، اجتماعی و دینی و فرهنگی در طول تاریخ است در «قرنی که دورهٔ ریا و تظاهر و نفاق و بی نظمی بوده و هر از چندگاهی شاهی از دروازه‌ای می‌رفته و شاهی از دروازهٔ دیگر می‌آمده است. در چنین عصر تضادهاست که شاعر می‌باید در ابهام زندگی کند و با ایهام (چند معنائی) سخن گوید.» (شمیسا، ۱۳۷۳: ۸۱)

سلاحی که حافظ در آن دوران پرآشوب برای بازتاب رفتارهای متناقض و ریاکارانهٔ محتسب و‌ زاهد به دست می‌گیرد؛ آمیزه‌ای از طنز و ایهام و پارادوکس است. از این رو، با توجه به بسامد به دست آمده می‌توان گفت که بیشترین طنزها و پارادوکسهای حافظ پیرامون مفاهیم دینی و مذهبی شکل گرفته است.

صوفی نهاد دام و سر حقّه باز کرد
بنیاد مکر با فلک حقّه‌باز کرد

تحقیق و گردآوری: #محمدرضاکاکائی
🗓 ۲۰ تیر ماهِ ۱۴۰۴ خورشیدی

⤵️ منابع مورد بررسی:
نقد ادبی، سیروس شمیسا، چاپ ۳، تهران: فردوس ۱۳۸۱.
سبک‌شناسی متناقض‌نما در شعر حافظ، احمد هاشمی، علی‌محمد سجادی، فصل‌نامه علمی-تخصصی مطالعات زبان و ادبیات غنایی. س ۹، ش ۳۳. ۱۳۹۸.
گمشدهٔ لب دریا، تقی پورنامداریان، تهران: سخن ۱۳۸۲.
کلیات سبک‌شناسی، سیروس شمیسا. چاپ ۲، تهران: فردوس ۱۳۷۳.
گل‌واژه‌های شعر حافظ، جمال زیّانی. چاپ اول، انتشارات نوید شیراز ۱۳۸۵.
فرهنگ اشعار حافظ، احمدعلی رجائی بخارائی. چاپ ۴، تهران: علمی.
چهار سخن‌گوی وجدان ایران، محمدعلی اسلامی ندوشن. تهران: قطره ۱۳۸۱.

🔹https://www.tgoop.com/amirnormohamadi1976
2025/07/13 00:50:18
Back to Top
HTML Embed Code: