▪️سلسله نشست‌های تخصصی یک موزه، یک اثر
▪️موزه هنرهای زیبای سعدآباد با همکاری مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران و بنیاد ایران‌دخت درودی برگزار می‌کند.

◼️نشست دوم: تحلیل و بررسی یکی از آثار هنرمند برجسته ایران درودی به همراه نمایشگاه آثار ایشان و آیین رونمایی از نخستین شماره نشریه بوم موزه هنرهای زیبای مجموعه سعدآباد.

با حضور:
▪️استاد طاها بهبهانی (نقاش و مجسمه‌ساز پیشکسوت)
▪️دکتر سمیه رمضان‌ماهی (عضو هیئت علمی دانشکده هنر دانشگاه سوره)
▪️تکتم نعیمی (مدیرعامل موسسه ایران دخت درودی)

▪️ چهارشنبه ۱۱ مهرماه ۱۴۰۳- ساعت ۱۴:۳۰
▪️مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد، موزه هنرهای زیبا

▪️نشانی: (خیابان ولیعصر، خیابان شهید فلاحی(زعفرانیه)، انتهای خیابان شهید کمال طاهری، مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد، طبقهٔ دوم موزه هنرهای زیبا)

▪️ورود برای عموم علاقه‌مندان آزاد است.

🆔@art_school_interdisciplinary

▪️مستندِ قدرت هنر 2006 (از سری مستندهای شبکه BBC)

▫️قسمت اول: کاراواجیو

➖دوبله پارسی

▪️مستندِ قدرت هنر 2006 (از سری مستندهای شبکه BBC)

▫️قسمت سوم: رامبراند

➖دوبله پارسی

▪️مستندِ قدرت هنر 2006 (از سری مستندهای شبکه BBC)

▫️قسمت چهارم: داوید

➖دوبله پارسی

▪️مستندِ قدرت هنر 2006 (از سری مستندهای شبکه BBC)

▫️قسمت پنجم: ترنر

➖دوبله پارسی

▪️مستندِ قدرت هنر 2006 (از سری مستندهای شبکه BBC)

▫️قسمت ششم: ونگوگ

➖دوبله پارسی

▪️مستندِ قدرت هنر 2006 (از سری مستندهای شبکه BBC)

▫️قسمت هفتم: پیکاسو

➖دوبله پارسی

▪️مستندِ قدرت هنر 2006 (از سری مستندهای شبکه BBC)

▫️قسمت هشتم (آخر): راتکو

➖دوبله پارسی

@audiobook4710

‍ 🔸هنر و نوروساینس (۱۳)
اندر احوالات موز ۶ میلیون دلاری!
✍کامران پاک نژاد

دیروز (۳۰ آبان) یک عدد موز با برچسبی خاکستری بر روی آن که به دیوار چسبانده شده بود در حراجی معروف و معتبر ساتبیز نیویورک به قیمت شش میلیون و دویست هزار دلار به فروش رسید!
پیش از این نیز عالم هنر بارها شاهد فروش جنجالی برخی اشياي طبیعی یا مصنوع در قالب اثری هنری بوده است. آثاری که می تواند یک محصول روزمره از تولید و تکثیر انبوه باشد. سبکی که نخستین بار  مارسل دوشان در اوایل قرن بیستم با عنوان Ready Made به عالم هنر معرفی کرد از جمله اثری با عنوان "Fountain" (چشمه یا فواره) در سال ۱۹۱۷ که در واقع یک توالت مردانه است!

آثاری این چنین پرسش های بسیاری پیرامون چیستی هنر و چیستی معیارهای زیبایی شناختی در بین فیلسوفان، منتقدین، هنرمندان و‌ مخاطبان هنر مطرح کرده است، پرسش هایی که پاسخی قطعی برای آن نمی توان ارائه کرد اما نگرش های جامعه شناختی همچون "نظریه نهادی" از جرج دیکی و علمی مانند نورواستتیک می توانند چهارچوب هایی برای آن پیشنهاد دهند که البته پرداختن کامل به آن‌ها از حوصله این متن کوتاه خارج است.

اما در مورد چرایی جلب توجهات به این اثر اخیر (موز چسبیده به دیوار) که احتمالا معروف ترین اثر هنرمند برجسته ایتالیایی، مائوریتزیو کاتلان است می توان به مواردی  اشاره کرد:

نخست آنکه اساسا چنین آثاری در ذیل "هنرهای مفهومی" می گنجند. در این هنر، ایده، معنا و مفاهیم منتسب به اثر از مشخصه های فرمی و فیزیکی اثر بسیار با اهمیت تر است. شاید بتوان حتا "آشنایی زدایی از محتوای هنری" را مفهوم یا پیام اصلی این اثر و آثار مشابه آن دانست.

همچنین در دانش عصب-زیبایی شناسی می دانیم ناحیه شکمی میانی قشر پیش پیشانی (vmPFC) تحت تاثیر فرهنگ، اطلاعات تخصصی و به طور کلی عوامل زمینه ای مسبب ایجاد "لذتی سوبژکتیو" در مواجهه با آثار هنری است، لذتی برخاسته از سیستم استدلال نحوی مغز که ریشه در مفاهیمی دارد که مانند برچسبی معنایی بر "چیزها" سوار می کنیم. این ناحیه همچنین با ارزیابی ارزش پاداش انواع محرک ها، عواقب پاداش دهنده محرک ها را نیز ارزیابی می کند.

با این توضیحات می توان علاوه بر جنبه مفهومی اثر فوق، تاثیر اعتبار نام هنرمند برجسته آن و اعتبار گالری یا حراجی ارائه کننده اثر را نیز در ارزشیابی هنری آن به شدت موثر دانست زیرا این عوامل زمینه ای با جایگاه یا اصطلاحا پرستیژ اجتماعی خود می توانند موجب افزایش فعالیت ناحیه vmPFC و نواحی مرتبط در مغز شوند.

از سویی جنجال رسانه ها و عوامل گفتمانی را نیز به عنوان عوامل مهم زمینه ای می توان در خرید این اثر با قیمتی گزاف توسط کارآفرینی فعال در حوزه رمز ارزها، بسیار موثر دانست زیرا این خریدار احتمالا هیچگاه تا این حد نمی توانست - آنگونه که با خرید این موز و سپس خوردن احتمالی آن در رسانه ها مشهور شد - برای خود شهرتی کسب کند!

🆔@neurobiology_of_art

آکادمی بین‌المللی علم با همکاری موسسه انسان‌شناسی و فرهنگ برگزار می‌کند

دوره مبانی انسان‌شناسی هنر
آنلاین، با امکان تماشای جلسات ضبط شده

#دکتر_ناصر_فکوهی
استادتمام انسان‌شناسی #دانشگاه_تهران

سه‌شنبه‌ها از ساعت ۱۸ تا ۱۹:۳۰ به وقت تهران
به مدت ۱۰ جلسه از ۲۰ آذر

شهریه: ۱/۳۰۰/۰۰۰
با تخفیف ثبت‌نام زودهنگام تا ۱۰ آذر: ۹۹۰/۰۰۰ (محدود)
با امکان درخواست گواهی ملی و بین‌المللی قابل استعلام

توضیحات:
این دوره برای علاقه‌مندان به هنر چه از حوزه #هنر و چه از حوزه‌های علوم انسانی مفید است که در آغاز کار مطالعاتی خویش قرار دارند. در این دوره، دانشجویان با خطوط کلی مطالعه هنر از دیدگاه علوم اجتماعی و انسانی آشنا می‌شوند، نخستین نظریات را می‌آموزند و با شاخه‌های مطالعاتی در این زمینه آشنا می‌شوند. این دوره آغاز خوبی است برای ورود به مطالعه هنر با رویکرد بین‌رشته‌ای و با تاکید بر جنبه‌های اجتماعی و فرهنگی در آن.

اطلاعات بیشتر طرح درس و نام‌نویسی:
https://elm.ac/course/view.php?id=273
یا ارتباط با واتس‌اپ/تلگرام:
09352000012

@DrShahabSadati
@Elm_Academy

گروه تلگرام دپارتمان #پژوهش_هنر:
https://www.tgoop.com/+7lbSZYVeHEYzNjc0

زبان بهشت، یا به قولی لسان اهل جنت، چه بود؟ کهن‌ترین زبان جهان چیست؟ کدام زبان برترین است؟ آیا خلق‌وخوی گویشوران را می‌توان از بررسی زبانشان استنتاج کرد؟ زبان‌شناسی در دوره‌های آغازین ظهورش با وسواس غریبی به دنبال یافتن پاسخ برای این پرسش‌ها بود. اما این سؤال‌های به‌ظاهر علمی و کنجکاوانه نتایج اخلاقی به‌مراتب خطرناک و اسفناکی داشتند.

موریس اولندر، استاد فقید مدرسه‌ی عالی مطالعات علوم اجتماعی پاریس، با بررسی نظریات محققان متقدم حوزه‌هایی همچون لغت‌شناسی (Philology)، زبان‌شناسی و اسطوره‌شناسی تطبیقی نشان می‌دهد که در پس این رشته‌های مدعی پژوهش بر مبنای قواعد علمی، تعصب‌های مذهبی و خرافه‌های نژادپرستانه وجود داشت.

الهیات مسیحی اروپایی برای قرن‌ها درگیر این پرسش بوده که آدم و حوا و مار و خدا در بهشت، یا به تعبیر مسیحیان «باغ عدن»، به چه زبانی حرف می‌زدند؟ به‌ نظر جست‌وجو برای ریشه‌‌های نخستینِ انسان با همین پرسش آغاز می‌شود. به باور الهی‌دانان و محققان مذهبی دوره‌های اولیه، ساکنان بهشت به زبان عبری سخن می‌گفتند. در عصر رنسانس بحث‌و‌جدل بر سر زبان بهشت در گوشه‌وکنار اروپا بالا گرفت، چنانکه مردمان هر سرزمینی می‌خواستند زبان اجداد خود را به عنوان زبان نخستین انسان معرفی کنند. رساله‌ی طنزآمیز آندریاس کمپه‌ (۱۶۸۸ میلادی) نقدی است بر همین کشمکش‌ها: بهشتی که در هر گوشه‌اش یکی از زبان‌ها در جریان است؛ حوای هوس‌ران تسلیم اغوای مار فرانسه‌زبان شده، آدم به دانمارکی و خداوند به سوئدی سخن می‌گوید.

با ظهور ملی‌گرایی، رقابت ملت‌ها برای کسب عنوان کهن‌ترین زبان اوج گرفت. اروپایی‌ها که در جریان استعمار تازه شرق و به خصوص هند را کشف کرده بودند و از قرابت‌های زبان عتیق سانسکریت و ریشه‌ی مشترک میان واژگان فارسی و هندی با زبان‌های اروپایی (ایتالیایی، گویش‌های گوناگون ژرمنی، یونانی و لاتین) فرضیه «زبان‌های هندواروپایی» را ساختند، زبان‌هایی که از یک خانواده هستند و نیاکانشان «آریایی» بوده‌اند. تعدد زبان‌های هندواروپایی بازتابی از توانایی مهاجرت مردمانش تعبیر می‌شد، آنها را به عنوان فاتحان بزرگی که دیاسپورایی از هند تا دورترین نقاط غربی اروپا داشته‌اند، بررسی می‌کردند. و در مقابل از گویشوران سامی، نظیر عبری و عربی، به عنوان مردمانی ساکن یک جغرافیای ثابت، با زبان‌های معدود و فرهنگی بسته یاد می‌شد.

یکی از اثرگذارترین چهره‌های اولیه زبان‌شناسی ارنست رنان بود؛ کشیش فرانسوی که کشمکش درونی‌اش میان عقل و ایمان و اشتیاقش به استفاده از دانش لغت‌شناسی در بررسی متون مقدس، او را از مدرسه‌ی مذهبی دور کرد و به لغت‌شناسی سوق داد. رنان از علم لغت‌شناسی به عنوان داور نهایی علوم‌انسانی یاد می‌کرد. او با همین نگاه به سراغ واکاوی روح زبان رفت. رنان، ردای کشیشی را کنار گذاشته بود اما تعصبات مسیحی‌اش را داشت و در این مرزبندی میان آریایی‌های مسیحی و سامی‌های مسلمان و یهودی، آریایی‌ها را نژاد برتر می‌پنداشت.

یکی دیگر از رهبران مروج آریایی‌گرایی ماکس مولر، زبان‌شناس آلمانی بود که یکی از بنیانگذاران اولیه‌ی رشته‌ی مدرن مطالعات ادیان نیز به شمار می‌آید. مولر زبان‌شناسی را «نقطه‌ی آغازین دانشی جدید برای شناخت ریشه‌های بشر» می‌دانست و خوشحال بود که با کشف ارتباط خانوادگی سانسکریت با نژادهای اروپایی «انقلابی کامل در روش مطالعه‌ی تاریخ اولیه‌ی بشر رخ داده است.» مولر گرچه به دنبال علمی‌کردن مطالعات مذهبی از طریق زبان‌شناسی بود، اما در نهایت معتقد بود که این دانش جدید برتریت مسیحیت را نشان خواهد داد و اینکه جهان در روند تکامل خود به سوی این مذهب گراییده است.

اروپاییان از طریق دانش تازه‌تاسیس زبان‌شناسی نظریه‌هایی را ارائه کردند که زبان‌های سامی را ایستا و مخالف با ارزش‌های مسیحیت و در مقابل پیشرفت‌های علمی طبقه‌بندی کرده بودند. در مقابل، آریایی‌های اروپایی تمام فضائل والایی که تاریخ بشر را می‌ساخت از آن خود کرده بودند؛ تخیل، منطق، علم، هنر و سیاست همگی به اروپایی‌ها تعلق داشت.

از قضا هم ماکس مولر و هم ارنست رنان در آخر عمر به نتایج خطرناک ایده‌های خود درباره‌ی مفهوم نژاد و دوگانه‌سازی‌های آریایی و سامی پی بردند و هر دو از خوانندگان کارهایشان می‌خواهند که در کاربرد چنین مفاهیمی محتاط باشند. اما دیگر دیر شده بود. رشته‌ی زبان‌شناسی تطبیقی که آنها در توسعه‌اش کوشیده بودند و آن‌را به مُد رایج زمانه تبدیل کردند، فرضیه‌هایی غلط را ترویج کرد که از دلش تصورات برتری نژادی و مذهبی برخواست؛ تصوراتی که حتی امروز نیز جهان با آثار مخربشان روبه‌روست.

چکیده‌ای از پژوهش مفصل موریس اولندر درباره‌ی تبعات خونبار تولد رشته‌ی به ظاهر علمی اما پر از خرافاتِ زبان‌شناسی را در لینک زیر بخوانید:
https://daneshkadeh.org/language-nationalism/13718/
@Daneshkadeh_org

فایل صوتی کارگاه «هفت نطام معنایی در هنر: از انجماد تا ذوب» استاد حمیدرضا شعیری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، 24 آذر 1403