Warning: Undefined array key 0 in /var/www/tgoop/function.php on line 65

Warning: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/tgoop/function.php on line 65
- Telegram Web
Telegram Web
Channel created
Kabajamtoota hordoftoota channel keenya Nagaa keenyaa bakkaa jirtaa hundaatttii isiin haa gahuu.....channel kunii
📌Taateewwanii fi Seenaawwan waa'ee astiroonomii,
📌Akkataa uumama Dachee,
📌Yaadoota fi Argaanowaan hayyoota addunyaa gargaara waa'ee astiroonomii irrattii qabaan fi
📌Waa'ee sayinsii Dachee (Geology)🌏 Jalqabaa hangaa ammaa kaanattii kaan jiruu Halaa addaa ta'een siniif dhiyyeessuuf qophii isaa xummuree jiraa kanafuu isiiniis channel kanaa hiriyoota keessaaniif qodaa hunduu akkaa fayyadamuu godhaa......!
Harkisa lafaa: Argannoo Niwutan fi Tiyoorii Ammayyaa.

🍎 Humni bu'uuraa sochii qaamota samii bulchuu fi caasaa uumama cufaa bocuun harkisa lafaa (gravity) jaarraa hedduuf saayintistootaa fi namoota yaada namaa hawwateera.  Hojiin Sir Isaac Newton bu’uuraa hojjete, waa’ee harkisa lafaa fi gahee inni koosmos keessatti qabu hubachuuf bu’uura kaa’eera.

🔍 Newton's Law of Universal Gravitation, kan hojii isaa seminal "Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica" bara 1687 maxxanfame, humna harkisaa wantoota ulfaatina qaban lama gidduu jiru ibsa.  Akka seera Niwutonitti humni harkisa lafaa wantoota lama gidduu jiru bu’aa ulfaatina isaanii wajjin kallattiin kan walmadaalu yoo ta’u, iskuweerii fageenya isaan gidduu jiruun immoo faallaadhaan walmadaala.

🌌 Seerri harkisa lafaa Niwutan sochii pilaaneetota, ji'ootaa fi qaamolee samii biroo sirna aduu keessa jiran hubachuuf bu'uura tokkummaa kenne.  Taateewwan akka orbiiti pilaaneetota naannoo Aduu, sochii ji'oonni naannoo pilaaneetota warra isaanii fi dambalii wal-nyaatinsa harkisa lafaa, Ji'aa fi Aduu gidduutti uumamu ibseera.

💫 Jaarraawwan argannoo Niwutan booda dhufan keessatti hubannoon keenya waa’ee harkisa lafaa guddina ti’oorii Aayinstaayiin kan waliigala rilativiitii wajjin guddachaa dhufeera.  Tiyoorii Aayinstaayiin bara 1915 maxxanfame, harkisa lafaa jechuun, qaxxaamuraa yeroo iddoo (spacetime) kan sababa argama ulfaatinaa fi anniisaa irraa kan ka’e ta’uu ibsa.

🌠 Akka waliigala relativiitiitti wantootni gurguddoon akka pilaaneetotaa fi urjiilee huccuu yeroo hawaa (spacetime) warp gochuun, wantootni xixiqqoo ta’an yeroo hawaa keessa socho’an daandii qaxxaamuraa akka hordofan taasisa.  Qaxxaamurri yeroo iddoo kun dhiibbaa harkisa lafaa ilaalame kan akka ifa naannoo wantoota gurguddootti qaxxaamuruu (leensii harkisaa) fi dursa orbiitota pilaaneetotaa ibsa

Argannoo harkisa lafaa fi yaadota ammayyaa keessaa wanti baayʼee si hawwata?  🌌
Dhohinsi volkaanoo haalota lamatti uumamu: isaanis effusive fi explosive. Yoo ta'aan 

Dhohinsi effusive:- Laavaa dhaabbataa, dhangala’aa ta’een kan beekamu yoo ta’u, yeroo baay’ee walnyaatinsa basaltic kan ta’ee fi viscosity gadi aanaa kan qabu dha.  Dhohinsi kun gaazonni salphaatti akka ba’an kan taasisu yoo ta’u, jeequmsi akka hin uumamne taasisa.  Dhohinsi dhangala’aa yeroo baay’ee bakka ho’aa irratti kan uumamu dha.  Dhiibbaan naannoo isaanii sababa dhangala’aa laavaa bal’inaan mul’atuun biqiltootaa fi bu’uuraalee misoomaa balleessuu kan dabalatu yoo ta’u, kunis teessuma lafaa jijjiira. Yeroo booda laavaan haala qilleensaatiin miidhame biyyee lalisaa akka guddatu gumaacha, qonna guddisa.  Haa ta’u malee, dhiibbaan battalaa akkaataa idileetti naannootti kan argamu yoo ta’u, dho’iinsa explosive wajjin wal bira qabamee yoo ilaalamu cimaa miti.

Innii lammaffaa isaa yeroo ammaa biyyaa keenya Naannoo afarittii kaan ummamedha.

Dhohinsaa explosive:- gaazota, araa fi meeshaalee pirooklaastikii humnaan gadi lakkifamuudhaan kan beekamudha.  Dhohinsi kun kan uumamu maagmaa viiskoosiitii guddaa qabu kan akka andesitic ykn rhyolitic kan gaazota dhiibbaa Guddaa qabaaniin umaama.  Miidhaan naannoo  irratti geessisan bakkaa tokkoottii yoo umaamee Lafa kiilometra bayyee irraattii dhangala'uu danda'aa fi balaa guddaa kan fidu yoo ta’u, kunis sirna ikoo naannoo bal’inaan balleessuu, faalama qilleensaa fi haala qilleensaa baramaa jeequu dabalata.  Duumessi araa ifa aduu cufuu kan danda’u yoo ta’u, yeroodhaaf qabbanaa’uu Qileensa kan fidu yoo ta’u, gaasonni akka salfar daayi’oksaayidii gadi lakkifamuun ammoo rooba asiidii irratti gumaacha kan godhu yoo ta’u, qulqullina biyyee fi bishaanii miidha. Kanaaf of egannoo haa gonuu!


@astrogeol
@astrogeol
@astrogeol
Ethiopian Earthquake and Volcano eruption!

In the early hours of January 4, 2025, a magnitude 5.8 earthquake struck central Ethiopia at approximately 3:52 AM local time.The epicenter was located about 57 kilometers (35 miles) north of Awash in the Afar Region, with a shallow depth of 10 kilometers (6 miles).

This seismic event is part of an ongoing series of earthquakes that have affected central Ethiopia since late September 2024.These quakes have ranged in magnitude from 4.3 to 5.1, with initial epicenters near Awash Fentale in the Afar Region, subsequently impacting areas across central Ethiopia.

The recent increase in seismic activity has raised concerns about potential volcanic eruptions. On January 3, 2025, signs of volcanic activity were observed at Mount Dofan in the Afar Region.The Ethiopian Geological Institute released footage showing dust and smoke emanating from the volcano, prompting authorities to evacuate residents to temporary shelters.

As of now, there have been no immediate reports of significant damage or casualties resulting from the latest earthquake. Authorities continue to monitor the situation closely, advising residents to remain vigilant and follow safety protocols in the event of further seismic or volcanic activity.

Given the ongoing nature of these geological events, it is crucial for individuals in the affected regions to stay informed through official channels and adhere to any evacuation orders or safety advisories issued by local authorities.
2025/03/30 11:06:54
Back to Top
HTML Embed Code: