فهم کلام اشعری

برای فهم کلام اشعری بهترین پژوهش ها کارهای ریچارد فرانک است و دانیل ژیماره. اولی به زبان انگلیسی و دومی به زبان فرانسه. آقای ژیماره کتاب مطولی دارد در دکترین اشعری که متأسفانه تاکنون جز یک چند صفحه ای از آن به فارسی ترجمه نشده. او هم در کلام معتزلی کارهای درجه اول دارد و هم در کلام اشعری. باید کسی همت کند و مجموعه مقالات او را به فارسی ترجمه کند. او متخصص در ویرایش متن های کلامی هم هست. مدتی پیش یکی از مقالات او را دادم به یکی از همکاران تا ترجمه کند و اینک در شماره اخیر مجله ایرانشهر منتشر شده، درباره تعلیق مانکدیم. مقاله او درباره ارزاق هم در دست ترجمه است. او استاد مدرسه مطالعات کاربردی سوربن بود، همانجایی که من درس خواندم. اما آن زمان که من آنجا بودم او دیگر درسی نمی داد. البته من با او ارتباط داشتم و خدمت او می رسیدم و بهره علمی از او برده ام. لطف زیادی به من داشت و گاه نسخه های عکسی بسیار عزیز الوجود خود را به من برای استفاده می داد. متأسفانه در سال های اخیر به دلیل ضایعه بینایی تنها مقالات محدودی از او منتشر شده که آخرین آن اگر اشتباه نکنم درباره هدایه المسترشدین باقلانی بود که مقاله مفیدی است. آقای امیر معزی کتابی به پاسداشت خدمات علمی استاد منتشر کرده است. در تصحیح متون آدم بسیار دقیقی است و در فهم مطالب کلامی شاید در کل غرب جزء دو سه نفر محقق طراز اول باشد. یکی دیگر از افراد همین فهرست آقای فرانک است که مجموعه مقالات او چند سال پیش در سه جلد چاپ شد. این مجموعه حتما باید به فارسی ترجمه شود. در ایران تقریبا هیچ شناخت درستی درباره کلام اشعری وجود ندارد، یعنی دست کم تا آنجا که مکتوب و منتشر شده است.

🎥 ولایت و نظریه سیاسی شیعه

🔶 مناظره حاتم قادری و حسن انصاری

🔻حاتم قادری: در صدر اسلام این تلقی وجود داشت که آخرالزمان نزدیک است. انتظاری که ما امروز از دین داریم مبنی بر اینکه چهارچوبی برای زندگی و آینده ما ارائه می‌دهد، بعدها شکل گرفته است. انتخاب جانشین پیامبر هم امری الهی نبوده و به‌همین دلیل است که در هیچ‌جای نهج‌البلاغه اشاره‌ای از علی‌بن‌ ابی‌طالب به این مطلب نقل نشده است.

🔻حسن انصاری: اساسا دین بستری تاریخی دارد. با تکیه بر تاریخی بودن دین، نمی‌توانیم غیرالهی بودن آن را نتیجه بگیریم. در منابع قرن دوم و سوم سخنان امیرالمومنین مبنی بر تاکید پیامبر به جانشینی ایشان آمده است، اما از آنجا که انتخاب امام علی به‌عنوان خلیفه چهارم در نهایت بر اساس مسئله بیعت و سامانه خلافت آن زمان بود، در سخنانشان بیشتر بر همان قواعد تکیه کردند.

🎞 فیلم کامل این گفتگو در یوتوب آزاد:
https://youtu.be/IgUZU2nOjsw

🔺حامی این گفت‌و‌گو: موسسه فرهنگی هنری سایه‌ی سرو آزاد

✅ حمایت «ارزی» و «ریالی» از آزاد

🆔@AzadSocial

صوت مناظره

درباره حوادث سقيفه و بعد از آن و علت بيعت امير المؤمنين بعد از شهادت صديقه طاهره (ع) اگر بخواهيد مختصرا بدانيد شنيدن اين گفتگو ☝️شايد بی فايده نباشد.

@azbarresihayetarikhi

https://www.youtube.com/watch?v=WR9juxvFn-Q&list=PLRagz8v-1fF6oCFdnVl2FQsujRHKYGH1h&t=1s

"ميراث حديث شيعه: عصر امامان باقر و صادق (ع)"، درسگفتار ۸
مدرس: دکتر حسن انصاری
۲۴ نوامبر، ۲۰۲۴

#عصر_امامان_باقر_و_صادق

ميراث حديث شيعه: عصر امامان باقر و صادق (ع)، دکتر حسن انصاری

جلسه هشتم: در اين جلسه علاوه بر ادامه بحث از مقايسه ادبيات فقه و حديث مالکی و امامی در سده های دوم و سوم قمری اين موضوعات مورد بحث قرار گرفت: ۱) اصول اربعمائه چگونه دفاتری بودند؟ ۲) کتاب الکافی چگونه نوشته شد و دو روايت رازی و بغدادی آن چيست و منابع مکتوب و شفاهی کتاب کافی را چگونه می توانيم شناسایی کنيم؟ ۳) توضيحی مفصل در رابطه با سهم قم در مقايسه با کوفه در تأليف کتاب های حديثی و تهذيب و بررسی و مستند سازی روايات مختلف متون کهن حديث. ۴) بحث درباره اوضاع سياسی و اجتماعی و مذهبی قم در دو سده دوم و سوم قمری و سهم خاندان اشعری در آن. (۲۴ نوامبر، ۲۰۲۴)

#عصر_امامان_باقر_و_صادق
@azbarresihayetarikhi
https://sites.mit.edu/zekrmit/
@zekrMIT

من سال ها پيش مقاله ای در چند قسمت نوشتم و قاطعانه انتساب اين تفسير را به امام حسن عسکری (ع) رد کردم. همانجا گفتم به دليل شباهت در نام و نام پدر و همچنين نسبت عسکری که گاهی در منابع قديم به ناصر اطروش، امام زيدی شمال ايران، جایی که اين تفسير نخستين بار پرداخته شد داده شده شايد بتوان گفت يکی از هسته های اصلی اين تفسير پاره هایی از تفسير ناصر اطروش بوده. می دانيم او صاحب تفسيری بوده و از آن نقل هایی در منابع کهن زيدی آمده و امروزه در دسترس نيست. بعدا البته ديدم يکی از نويسندگان اين احتمال را خيلی جدی گرفته و عملا تفسير را در وضع کنونی تأليف ناصر اطروش می داند که البته سخنی است بی پايه. اينجا خواستم تذکر دهم که بايد در بحث اصالت سنجی کتاب ها و متون خيلی دقيق بود. همين نويسنده اخيرا به دلایلی ضعيف و غير قابل اعتنا انتساب خطبه همام را به حضرت امير (ع) در مقاله ای رد کرده. با استحسانات ذوقی نمی توان انتساب های کهن و مستند را رد کرد.

@azbarresihayetarikhi

⏺
«زبان فارسی بال و پرِ اندیشه و روح ماست، دریغ است آشفته‌حال و ناتوان باشد.»

«وقتی می‌خواهیم فرهنگ خود را بشناسیم و حفظ کنیم، مسحور و مقهور فرهنگ‌های قادر زمان نشویم، وقتی موجودیت فکری و منش ایرانی برای ما اهمیت دارد، گمان نمی‌کنم این مقصود جز به مدد زبان فارسی میسر باشد… زبان فارسی یکی از استوارترین رشته‌های پیوند قومی ما در طیِّ قرن‌ها بوده است و هنوز تواند بود. میان ایرانیان از آذربایجانی و خراسانی و کُرد و لُر و مازندرانی و گیلک و خوزستانی و زابلی و ترکمن و بلوچ و ارمنی و دیگران، یک وسیله بیش از هرچیز هم‌فکری و همدلی و همگامی پدید تواند آورد و آن بی‌گمان زبان فارسی است.»

«ایران در همهٔ فراز و نشیب‌های تاریخ، به چنگ‌آویز آیین و فرهنگ و زبان خویش پایدار و استوار مانده است. بی گمان به همین سبب امروز نیز باید در برخورد با مسائل دنیای جدید به تحکیم این بنیان دیرپای و محکمِ شخصیّت ملّی و فکری خود هرچه بیشتر بپردازد.»

مجموعه مقالات_ غلامحسین یوسفی
@kharmagaas

#سجاد_آیدنلو:

ما به زبان محلی و مادری‌مان افتخار می‌کنیم، چنان‌که به زبان ملی‌مان فارسی. همۀ زبان‌های محلی و مادری در پیوند با زبان ملی ارزشمند هستند. اما اگر زبان دست‌مایه‌ی هویت‌سازی و ملت‌سازی بشود اشتباه است. یعنی کردی‌زبانان عزیز ایران، هویت و ملیت و فرهنگ‌شان ایرانی است، اما اگر با استناد به زبان کردی بگویند «ملت کرد» این اشتباه است. کردی‌زبان‌های عزیزِ ما ایرانی هستند؛ چه‌این‌که به‌لحاظ هویتی هیچ تفاوتی میان کردی‌زبان و تبریزی و سنندجی و اصفهانی و شیرازی وجود ندارد. حالا اگر زبان ترکی هم دست‌مایه کسانی بشود و بگویند «ملت ترک» و درپی آن یک تبریزی را از یک اصفهانی و سنندجی و کرد و شیرازی جدا کنند اشتباه است. زیرا زبان‌های مادری در قالب هویت و فرهنگ ایرانی مطرح می‌شوند؛ و این یک نکته‌ی علمی است. اگر کسی مخالف این‌ها است، این نظر شخصی اوست، اما ما نمی‌توانیم نظر شخصی را به‌عنوان بیانیه و گزاره اعلام کنیم. تمامِ اهالی ایران ایرانی‌اند و هویت مشخص و پُرپیشینه ایرانی با زبان ملی ارزشمند فارسی و زبان‌های ارزشمند مادری دارند. یک ملیت، یک فرهنگ و یک هویت به نام ایران و ایرانی.


@shahnamehpajohan

ميراث حديث شيعه: عصر امامان باقر و صادق (ع)، دکتر حسن انصاری

جلسه هشتم: در اين جلسه علاوه بر ادامه بحث از مقايسه ادبيات فقه و حديث مالکی و امامی در سده های دوم و سوم قمری اين موضوعات مورد بحث قرار گرفت: ۱) اصول اربعمائه چگونه دفاتری بودند؟ ۲) کتاب الکافی چگونه نوشته شد و دو روايت رازی و بغدادی آن چيست و منابع مکتوب و شفاهی کتاب کافی را چگونه می توانيم شناسایی کنيم؟ ۳) توضيحی مفصل در رابطه با سهم قم در مقايسه با کوفه در تأليف کتاب های حديثی و تهذيب و بررسی و مستند سازی روايات مختلف متون کهن حديث. ۴) بحث درباره اوضاع سياسی و اجتماعی و مذهبی قم در دو سده دوم و سوم قمری و سهم خاندان اشعری در آن. (۲۴ نوامبر، ۲۰۲۴)

#عصر_امامان_باقر_و_صادق
@azbarresihayetarikhi
https://sites.mit.edu/zekrmit/
@zekrMIT

جلسه نهم از درسگفتار "ميراث حديث شيعه: عصر امامان باقر و صادق (ع)" توسط دکتر حسن انصاری، یکشنبه ۸ دسامبر برگزار می شود.

تذکر دو نکته:

1) توجه اين نکته هم لازم است که انتقاد من از آقای ک. ا به دليل دفاع از شيوه علمی در بحث های تاريخی است. من دو سه سالی بود اطلاع داشتم ايشان درباره تفسير عسکری مقالاتی را منتشر می کند و واقعيت سابقه پژوهش درباره آن را پنهان می کند. با وجود اينکه اين شيوه نه اخلاقی است و نه با اصول مسلم علمی سازگار است اما در مقابل آن واکنشی نشان نمی دادم. اما از آنجا که اخيرا ايشان با انتشار مطلبی بی پايه اعتبار انتساب خطبه متقين (خطبه همام) به حضرت امير (ع) را زير سؤال برد تصميم گرفتم در طی يادداشتی هم بی اعتباری اين گونه قلم فرسایی ها و مطول نويسی ها را به چند کلمه بيان کنم و هم مختصرا سابقه عدم تعهد علمی ايشان را به شيوه های مورد اتفاق اهل علم نشان دهم. بحث اصالت سنجی ميراث ارزشمند شيعی بايد با تخصص و با دقت انجام گيرد و جای گمانه زنی ها و تسرع در قطعيت نيست.

2) آقای ک. ا البته نويسنده زحمتکشی است و برای نوشته های دراز و پر برگ خود حتما زحمت می کشد. اما بر آگاهان پوشيده نيست که دراز نويسی لزوما به معنی عالمانه و محققانه نوشتن نيست و شرط آن هم نيست. اگر اين بود عروه مرحوم سيد عالمانه نبود و الفقه فلان عالم معاصر که صد و اندی جلد است حتما بر عروه برتری داشت. توصيه من به ايشان اين است که اولا در بحث اصالت سنجی متون دقت بيشتری مبذول دارد. و ثانيا توجه داشته باشد که با دراز نويسی گمان نکند کارش علمی تر جلوه می کند. گاهی يک يادداشت تلگرامی چند سطری اگر حاوی نکته ای دقيق باشد بر کتاب دوازده جلدی در نظر اهل تحقيق و تحصيل برتری دارد. علمی نوشتن غير از دراز نوشتن است. يک يادداشت از مجموعه يادداشت های مرحوم علامه قزوينی گاهی بر ده کتاب يکی از معاصرانش که پر می نوشت برتری داشت.

روشن است که بحث من با ايشان شخصی نيست و تنها توصيه ای است برای اصلاح کارشان. برای ايشان توفيق در تحصيل و تحقيق و نظر از خداوند خواستارم.

@azbarresihayetarikhi

♦️ نامه آیت‌الله محقق داماد به مراجع تقلید در مورد قانون حجاب:

🔹 قوۀ مجریه آن را غیرقابل اجرا و بر خلاف مصالح عامه می‌داند

🔹 تصویب این قانون، خلاف منویات و تذکرات مرجعیت است

🔹 مواد زیادی از این قانون، موجب تنفر نسل جوان از آموزه‌های دینی و ترک ناخواستۀ وطن توسط برخی هموطنان می‌شود

جزئیات در👇👇
https://www.entekhab.ir/003VZ6
🆔 @Entekhab_ir