🔴 سؤال :
✅ گاهی وقت ها کارهایی پیش می آید که کارگر مربوطه باید از عینک استفاده کند ،بنابراین چون گاه گاهی این موضوع پیش می آید لذا ما چند عدد عینک مناسب خریده و در انبار گذاشته و به کارگران مربوطه هم سپرده شده که در صورتیکه کار مربوطه را خواستند انجام دهند که زدن عینک لازم است بروند و از انبار عینک بگیرند که در یکی از روز های کاری ، همان کاری پیش آمده که زدن عینک لازم بوده است ولی کارگر جهت انجام کار به انبار نرفته و عینک نگرفته است که متأسفانه از ناحیه چشم مصدوم شده است آیا در این شرایط ما مقصریم
🔵 پاسخ:
✅ جنابعالی و دیگر همکاران شما به این مهم توجه داشته باشید که هر کارگری در هنگام انجام هر کاری ، باید مجهز به وسایل حفاظت فردی مناسب با آن کار باشد و قطعا ً مستحضر هستید که قوانین و مقررات ، کارفرما را مکلف به اجرای مقررات ایمنی مربوطه نموده است کما اینکه در ارتباط با همین موضوع که مطرح نموده اید که از مصادیق وسایل حفاظت فردی است ، مواد ۲و۶ از آیین نامه وسایل حفاظت فردی چنین مقرر می دارد :
ماده۲ـ كارفرما مكلف است وسايل حفاظت فردي متناسب با نوع و محيط كار و مخاطرات احتمالي را به تعداد كافي تهيه و به صورت رايگان در اختيار كارگران قرار دهد.
ماده۶ ـ كارفرما بايد بر استفاده صحيح كارگران از وسايل حفاظت فردي نظارت كامل داشته باشد.
لذا وسایل مذکور باید در اختیار کارگران بوده و کارفرمانظارت کامل (لطفا ً به عبارت «نظارت کامل» توجه نمایید) بر استفاده صحیح از وسایل مذکور توسط کارگران داشته باشد
بنابراین ، اینکه وسایل حفاظت فردی را تهیه و در انبار گذاشته و تشخیص زمان استفاده از آنها را موکول به تشخیص کارگر نمایید ، در واقع این امر منطبق با مفاد مندرج در مقررات ایمنی و وظایف تعریف شده برای کارفرما نیست و به هیچ عنوان مفهوم نظارت کامل که چه عرض کنم ، اصلا ً مفهوم نظارت را نمی توان از این عملکرد استنباط نمود
🔴 نکته حایز اهمیت اینکه در هیچ یک از مقررات مربوطه این معنا استنباط نمی گردد که کارگر قبل از شروع به کاری ، خود را با وسایل حفاظت فردی مناسب موجود در انبار مجهز کرده و آنگاه به کار بپردازد بلکه با اِعمال نظارت صحیح باید ترتیبی اتخاذ گردد که کارگران قبل از شروع به هرکاری ، مجهز به وسایل حفاظت فردی مرتبط با آن کار شده باشند که این مهم ، وجود وسایل مذکور را در اختیار آنان و نیز نظارت کارفرما را می طلبد
بنابراین سیستم نظارتی در کارگاه باید به گونه ای اِعمال گردد که تجهیز کارگران به وسایل حفاظت فردی مرتبط با نوع کار ، منوط به اقدام و تشخیص خود کارگرنباشد
لازم به ذکر است که در فرایند بررسی حادثه ، دیگر عللی که بروز حادثه متأثر از آنها بوده است مورد ارزیابی قرارخواهد گرفت

🔵 کارشناس بخارایی
https://www.tgoop.com/bokharaey

سؤال:
جناب مهندس بنده مالک و کارفرمای یک پروژه ساختمانی در حال ساخت هستم که اجرای عملیات ساختمانی خود را به چند پیمانکار به پیمان داده ام که به علت بی احتیاطی پیمانکاری که اجرای عملیات جوشکاری را به عهده گرفته بود ، از بالا تیر آهن سقوط نموده و بر روی کارگرپیمانکاری که حفر یک حلقه چاه را به پیمان گرفته بود برخورد نموده است و کارشناسان مراهم چند درصد مسئول دانسته اند و در نظریه کارشناسی خود اظهار داشته اند که من نظارت نکرده ام سؤال من از جنابعالی این است ، وقتی که من کارها را به پیمانکاران داده ام دیگر چه نظارتی کنم من که از آنها کار بلدتر نیستم که در کار آنها نظارت کنم آیا این کاریعنی مقصر کردن من به علت عدم نظارت با توجه به اینکه کار را به پیمانکاران کاربلد سپرده ام و به هیچ عنوان اطلاعات و تخصص آنها را ندارم منطقی و قانونی می باشد
پاسخ :
البته شما در سؤال خود مشخص ننموده اید که کارشناسان محترم شما را به چه استناد قانونی مسئول شناخته اند ولی به طور کلی جهت اطلاع شما و دیگر عزیزانی که تحت عنوان صاحب کارویا کارفرما (به معنای صاحب کار) دراجرای پروژه های ساختمانی فعالیت دارند موارد زیر را به اطلاع می رسانم
طبق ماده ۹ آیین نامه ایمنی امور پیمانکاری مصوب ۸۹/۳/۵ که چنین مقرر میدارد
«کارفرما مکلف است با توجه به قوانین و آیین نامه های موجود و مفاد فی مابین بر عملکرد ایمنی پیمانکاران خود نظارت نماید »
لذا مقرره مذکوربعضا ً مستند استنباط تعدادی از کارشناسان ، تکرار می کنم تعدادی از کارشناسان ، برای مسئول دانستن صاحب کارقرار میگیرد ، همانگونه که عرض کردم ، هستند کارشناسانی که این مقرره را در ارتباط با کارگاه های ساختمانی معمولی ، که صاحب کار ، منزل مسکونی خود را برای ساخت به پیمانکار و پیمانکاران می دهد اِعمال نمی کنند و زمانی این مقرره را لحاظ می نمایند که صاحب کاردر پروژه ساختمانی با امکانات و اشخاص ذیصلاح نظارتی ، بوده و کار را به پیمان داده است
ولی درارتباط با حادثه مطرح شده توسط شما ، نظر شما و دیگر اشخاصی که این مطلب را مطالعه مینمایند به چند نکته قانونی که حایز اهمیت است جلب می نمایم
طبق ماده ۵ آیین نامه حفاظتی کارگاههای ساختمانی که مقرر می دارد:
«هر گاه صاحب کار اجرای قسمت های مختلف عملیات ساختمانی خود را به پیمانکاران مختلف محول نماید هر پیمانکار در محدوده پیمان خود مسئول اجرای مقررات این آیین نامه خواهد بود و پیمانکارانی که به طور همزمان در یک کارگاه ساختمانی مشغول فعالیت هستند با ید در اجرای مقررات مذکور همکاری نمایند و صاحب کار مسئول ایجاد هماهنگی بین آنها خواهد بود»
لذا مشاهده میفرمایید که در ماده۵ آیین نامه مذکورشما مکلف به نظارت نشده اید ولی مکلف به هماهنگی هستید یعنی اینکه وقتی شما کارها را همزما ن به چند پیمانکار می دهید مسئول هماهنگی بین آنها بوده تا با بی برنامگی آنها موجبات بروز حادثه برای کارگران یک دیگر را فراهم نیا ورند
سئوال اینجاست که چرا آیین نامه مذکور ، شما را که صاحب کار هستید مسئول هماهنگی کرده است
ماده۶همین آیین نامه چنین مقرر می دارد :
«هر گاه پیمانکار اصلی اجرای قسمت های مختلف عملیات ساختمانی را به پیمانکار یا پیمانکاران دیگر محول نماید هر پیمانکار جزءدر محدوده پیمان خود مسئول اجرای مقررات این آیین نامه بوده و پیمانکار اصلی مسئول نظارت و ایجاد هماهنگی بین آنها خواهد بود »
بنابراین مشاهده میفرمایید که اگر شما به جای اینکه اجرای کار را کُلا ً خود به عهده بگیرید به یک پیمانکار می دادید و آن پیمانکار اصلی ، کارها را به دیگر پیمانکاران جزء می داد، خود ایشان مسئول نظارت و هماهنگی بود و به همین علت است که در ماده۴همین آیین نامه چنین می خوانیم
«هر گاه صاحب کار اجرای کلیه عملیات ساختمانی را از ابتدا تا پایان کار را کلا ً به یک پیمانکار محول نماید ، پیمانکار مسئول اجرای مقررات این آیین نامه در کارگاه خواهد بود»
بنابراین وقتی شما بدون واسطه پیمانکار اصلی ، که قطعا ً از تخصص کاری برخوردار است ، انجام این گونه عملیات را به عهده می گیرید باید پاسخگوی خلا ء وجودی یک کار بلد هم باشید که فقدان وی بستر شرایط نا ایمن را تشدید خواهد نمود
لذا با توجه به جمیع مطالب عنوان شده و حسب مستفاد از مقررات مذکورمتأثر بودن بروزحادثه از آنچکه شما به آن دست یازیده اید می تواند برای تعدادی از کارشناسان قابل استنباط باشد
در خاتمه توجه داشته باشید که موارد ذکر شده در ارتباط با پاسخ به سؤال شما می باشد و بدیهی است که تأثیرپذیری بروز حادثه از بی احتیاطی و بی مبالاتی دیگر اشخاص مرتبط با حادثه ، منظر نظر بوده و مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت و تصمیم نهایی در ارتباط با تعیین مقصر و یا مقصرین حادثه با مقام محترم قضایی است
کارشناس بخارایی
https://www.tgoop.com/bokharaey

سؤال :
مهندس بخارایی ، کارگران من در غیاب من در محیط کاری ، شوخی میکنند و ممکن است دچار حادثه شوند ، اگر ا تفاقی بیفتد من مقصرم
پاسخ :
هرحادثه ای ویژگی های خود را دارد و بدون بررسی و معاینه محل حادثه و استماع اظهارات اشخاص مرتبط و مطلع از موضوع و در نظر گرفتن شرایط حاکم در قبل و در زمان بروز حادثه ، نمی توان یک نظر کارشناسی داد ، ولی به جِد به شما سفارش و تأکید می کنم که مانع از انجام این کار یعنی شوخی کارگران با یکدیگر گردید که در صورت بروز رخداد ، نمی توانید خود را از تبعات سنگین آن مصون بدارید کما اینکه به طور مثال ماده ۱۷آيين نامه ايمني در تعميرگاه هاي وسايط نقليه چنین مقرر می دارد :
ماده 17- اعمال نا ايمن، غير مرتبط با كار، خودسرانه و شوخي در كارگاه ممنوع است.

بویژه اینکه اگردر بررسی حادثه ، متأثر بودن بروز حادثه ، تؤامان ازنقض مقررات ایمنی در کارگاه توسط شما و شوخی کارگران با یکدیگر ، قابل استنباط باشد یعنی با هم شوخی کرده و یکدیگر را هٰل دهند و به داخل چاله ای بدون حفاظ افتند

پس با مدیریت و نظارت صحیحی که در کارگاه اِعمال خواهید فرمود، ضمن رعایت تمامی مقررات ایمنی مربوطه، مانع ازشوخی کارگران درحضور و غیاب خود گردید

در خاتمه بدیهی است که در فرایند بررسی حادثه، همه عللی که بروز حادثه متأثر از آنها بوده است مورد ارزیابی قرار می گیرد

کارشناس بخارایی
https://www.tgoop.com/bokharaey

سؤال :
اگریک شرکت ، غذا خوری شرکت را کُلا ً به یک پیمانکار به پیمان بدهد و تمامی وسایل آشپزخانه هم متعلق به پیمانکارباشد و شرکت پیمان دهنده هیچ دخالتی در کار آنها نداشته باشد ، در اینصورت اگر در آشپزخانه اتفاقی برای یکی از کارگران پیمانکار بیفتد ، مسئولیتی متوجه شرکت پیمان دهنده خواهد بود
پاسخ :
توجه داشته باشید که در اینگونه مواقع استنباط کارشناسان متفاوت خواهد بود بعضی از کارشناسان ممکن است مستندا ً به ماده ۹ آیین نامه ایمنی امور پیمانکاری مصوب ۸۹/۳/۵ که چنین مقرر می دارد:
«ماده۹ـ كارفرما مكلف است با توجه به قوانين و آئين نامه هاي موجود و مفاد قرارداد في مابين، بر عملكرد ايمني كليه پيمانكاران خود نظارت نمايد.»
بنابراین اگر بروز حادثه متأثر از عدم رعایت مقررات ایمنی مربوطه باشد ممکن است ، تکرار می کنم ممکن است مقرره مذکور توسط بعضی از همکاران اینجانب مستند استناد درصدی از مسئولیت به مقاطعه دهنده به جهت عدم نظارت قرارگیرد البته ضروری است که در اینگونه مواقع کارشناس با بررسی های به عمل آورده به این نتیجه برسد که فاصله زمانی عدم رعایت مقررات ایمنی از سوی پیمانکار که موجبات بروز حادثه را فراهم آورده است تا زمان وقوع حادثه به مدت زمانی باشد که عدم نظارت پیمان دهنده متعارفا ً قابل استنباط باشد
واز سوی دیگربا استنباط کارشناسی متفاوتی مواجه هستیم بدین معنی که با توجه به برداشت کارشناسی بعضی از همکاران اینجانب از مفاد مندرج در ماده ۱۰ همان آیین نامه که چنین مقرر می دارد:
«ماده۱۰ـ هرگاه صاحب كار اجراي كليه عمليات پيمان را از ابتدا تا پايان كار كلاً به يك پيمانكار محول نمايد، پيمانكار مسئول اجراي مقررات مرتبط با حفاظت فني و ايمني در كارگاه خواهد بود.»
ممکن است ، تکرار می کنم ممکن است مسئولیتی را متوجه مقاطعه دهنده ندانند
آنانیکه ماده ۱۰آیین نامه مذکور را رافع مسئولیت مقاطعه دهنده نمی دانند ممکن است اینگونه استدلال کنند که مقرره مذکور ، مسئولیت پیمانکار را در اجرای مقررات ایمنی مربوطه مورد تأکید قرار می دهد و رافع مسئولیت پیمان دهنده که در ماده ۹ مقرر گردیده است نمی باشد

لازم به ذکر است که نظریه غالب ، بر نسبت دادن درصدی از مسئولیت به مقاطعه دهنده به جهت عدم نظارت میباشد

پاسخ ارایه شده صِرفاً در ارتباط با عدم رعایت مقررات ایمنی از سوی پیمانکار است

بدیهی است که در فرایند بررسی حادثه، باید همه عللی که بروز حادثه متأثر از آنها بوده و اینکه این علل ناشی از انجام فعل و یا ترک فعل کدام اشخاص حقیقی و حقوقی بوده است مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد


کارشناس بخارایی
https://www.tgoop.com/bokharaey

سؤال :
جناب بخارایی ، من کارشناس بررسی حادثه هستم ، اگر کارگری ، کارگردیگری را با شوخی هُل بدهد و کارگر روی یک دستگاهی که حفاظ ندارد بیفتد ودچار حادثه شود ، ممنون خواهم شد اگر نظر شما را در خصوص ارزیابی تقصیر ها بدانم
پاسخ :
در پاسخ به سؤال جنابعالی ، به نکات زیر توجه بفرمایید
۱-سعی بفرمایید از کلماتی مثل «تقصیر» و «مقصر» استفاده نکنید به ویژه در گزارشات و نظرات کارشناسی خود
۲ – همانگونه که همواره عرض کرده ام کارشناس در فرایند بررسی حادثه ، ابتدا باید عللی را که بروز حادثه متأثر از آنها بوده است را احراز نماید وآنگاه به این مهم بپردازد که علل مذکور ناشی از انجام فعل و یا ترک فعل و به عبارت دیگر بی احتیاطی و یا بی مبالاتی چه اشخاصی بوده است و درنهایت میزان درصد تأثیر پذیری بروز حادثه را از علل احراز شده مورد ارزیابی قرار دهد
۳ – توجه داشته باشیم که همه دستگاهها و ماشین های به کار گرفته شده در یک کارگاه ، بایدطبق موازین ومقررات مندرج در آیین نامه های مربوطه مجهز به حفاظ مناسب با دستگاه و ماشین مربوطه باشند
ماده ۱ آئين نامه حفاظت در مقابل خطرات وسايل انتقال نيرومصوب ۱۳۴۰/۴/۲۱:
ماده ۱: تمام قطعات متحرك خارجي موتورها و وسائلي كه براي انتقال نيرو بكار مي رود و همچنين كليه قسمت هاي خطرناك ماشين ها كه در حال كار مي باشند بايد داراي حفاظ باشند مگر وقتي كه ساختمان ماشين طوري باشد كه تصادم اشيا و يا اشخاص با قطعات متحرك غير ممكن باشد.
۴- دراینگونه شرایط ، درارزیابی تأثیر پذیری بروز حادثه ازعلل احراز شده ِ مؤثردربروز یک حادثه ، لحاظ نمودن عدم رعایت مقررات ایمنی از اولویت خاصی برخورد دارمی باشد لذا پس از تطبیق شرایط دستگاه و یا ماشین مربوطه با مقررات ایمنی مرتبط با آن دستگاه و ماشین ، وآنگاه تأثیر پذیری بروز حادثه از دیگرعللی که بروز حادثه متأثر از آنها بوده اند ، مثل بی احتیاطی ویا بی مبالاتی و ……دیگر اشخاص باید مورد ارزیابی قرار گیرد
۴- در ارزیابی میزان تأثیر پذیری بروز حادثه از عدم وجود حفاظی که نبودش مؤثر در بروز این حادثه واقع شده است باید به این مهم توجه داشته باشیم که دقیقا ً آن نقطه و محل از دستگاه که با اصابت بدن کارگر با آن ، موجبات بروز حادثه فراهم آمده است تا چه میزان ، عدم وجود حفاظ در آن نقطه و محل دستگاه محتمل بروز حادثه بوده است زیرا ممکن است نحوه هُل داده شدن کارگر به گونه ای بوده است که این اصابت عضوی از اعضاء بدن کارگر به نقطه و یا محل آن دستگاه در شرایط عادی براحتی میسر نباشد به طور مثال ، کارگر روی دستگاه افتاده و برای اینکه تعادل خود را حفظ کند دستش را انداخته که جایی را بگیرد که دستش را برده به طرف نقطه و محلی از دستگاه که در شرایط عادی آن نقطه و محل از دستگاه در دسترس نمی باشد بنابراین در اینجا ارزیابی میزان تأثیر پذیری بروز حادثه از خطای کارفرما مبنی بر عدم رعایت مقررات ایمنی مربوطه بسیار متفاوت خواهد بود
۵ – نکته حایز اهمیت دیگر در فرایند بررسی این حادثه توجه به این مهم است که میزان نظارت کارفرما در ممانعت از انجام اینگونه اَعمال نا ایمن (شوخی ) ، تا چه میزان اِعمال می شده است
۶ – در ارزیابی میزان تأثیر پذیری بروز حادثه از میزان مدخلیت خطای خود حادثه دیده در این حادثه ، باید با بررسی دقیق رفتار و کردارطرفین درآغازین مراحل این شوخی منجر به حادثه احراز گردد که رفتار و کردارهر کدام به چه میزان مؤثر در به وجود آوردن شرایط مورد نظر بوده اند لذا صِرف توجه به عمل و خطای خطرناک شخص هُل دهنده ، یک نگاه کارشناسی به موضوع نیست بلکه باید تأثیر پذیری شرایط حاکم درزمان بروز حادثه از رفتار و کردار هر دوطرف مورد ارزیابی دقیق قرارگیرد و بسیار مهم است که اضطرار و الزام و اجبار شخص هُل دهنده دراین حادثه مد نظر باشد البته این به معنی عدم انتساب مسئولیت به وی نیست بلکه منظور توجه و ارزیابی دقیق تأثیر پذیری بروز حادثه از رفتار هردو نفر آنها می باشد
بدیهی است که مطالب بالا فارغ از هر گونه نگاه حقوقی و فقهی به موضوع می باشد وصِرفا ً یک نگاه کارشناسی به موضوع بوده که نظر دیگر کارشناسان نیز می تواند متفاوت باشد

در خاتمه لازم به ذکر است درصورتیکه از سوی مراجع ذیصلاح، عمل هُل دادن، عمدی تشخیص داده شود ، نظر و پاسخ کارشناسی متفاوتی را می طلبد

کارشناس بخارایی

https://www.tgoop.com/bokharaey

سؤال:
مهندس بخارایی ، ما کارگری را برای نظافت آپارتمان خود به خانه آورده بودیم ، همسایه مجاور ما به آن خانم کارگر گفت که کارِت تمام شد ، بیا آشپزخانه ما را تمیز کن وآن خانم هم قبول کرد ، حدود نیم ساعت بعد همسایه ما مجدد آمد و گفت که برای او کاری پیش آمده و باید برود ، اگرممکن است آن خانم بیاید آشپزخانه ما را تمیز کند و مبلغی هم قرار شد به او پرداخت کند وبعد از اتمام کاردر آنجا ، برای ادامه کار به منزل ما بیاید ، آن خانم از من اجازه گرفت و من هم گفتم باشد برو و رفت و حدود نیم ساعت بعد به علت سُر خوردن نردبان همسایه و سقوط وی درآشپزخانه همسایه ، دچار حادثه شده است و الان می گوید که من مقصرم چون من اجازه داده ام برود ، چون عجله داشته که بر گردد و اگر من اجازه نداده بودم و نرفته بود و آخر سر می رفت الان دچار حادثه نشده بود ، آقای مهندس من هم مقصرم

پاسخ :
همانگونه که در شرح ماوقع بیان داشته اید آن خانم محترم پذیرفته که در قبال دریافت مبلغی نسبت به تمیز نمودن آشپزخانه آپارتمان همسایه مجاور شما اقدام نماید لذا زمانیکه درآشپزخانه همسایه شما بوده است ، بنابه خواسته او کار می کرده و دستمزد خود را نیز از او می گرفته است و نردبانی که سُر خورده نردبان همسایه شما بوده است
بنابراین صَرفنظر از اینکه بروز حادثه متأثر از چه عللی بوده وعلل احراز شده نیز ناشی از بی احتیاطی و بی مبالاتی چه اشخاصی بوده است که باید مورد بررسی قرار گیرد ، از نظر اینجانب ، اینکه قبل از اتمام کار شما با مؤافقت شما به منزل همسایه جهت نظافت رفته است ، در حادثه به وقوع پیوسته ، هیچ مسئولیتی متوجه شما نمی باشد ، زیرا در زمان بروز حادثه، برای همسایه شما کار می کرده و از وی دستمزد می گرفته و محل حادثه و نردبان هم متعلق به همسایه بوده است، بنابراین اینکه بروز حادثه ناشی از علتی باشد که آن علت ناشی از بی احتیاطی و یا بی مبالاتی شما باشد قابل استنباط نیست


بدیهی است که نظر دیگر کارشناسان می تواند متفاوت باشد

کارشناس بخارایی
https://www.tgoop.com/bokharaey

سؤال :
کارگری از واحد تعمیرات کارخانه پس از تعمیر دستگاه به محض اینکه از جایش بلند شده سرش به قطعه آهنی از بدنه دستگاه دیگری که در مجاورت دستگاهی بوده که کارگر تعمیر میکرده برخورد نموده که موجب بروز حادثه برای وی از ناحیه سر می گردد آیا تمامی تقصیر متوجه وی می باشد که هنگام بلند شدن دقت نکرده است؟
پاسخ :
ارزیابی میزان تأثیر پذیری بروز حادثه از بی احتیاطی مصدوم در حین بلند شدن از جایش و برخورد سرش به قطعه آهنی از بدنه دستگاه مجاور مستلزم بررسی دقیق میدانی مبنی بر اینکه کارفرما تا چه حد نسبت به اجرای ماده ۱۷آیین نامه ایمنی ساختمان کارگاهها اقدام لازم مبذول داشته می باشد

«ماده۱۷- چيدمان دستگاه ها و ماشين آلات و قرار دادن اشياء در يك سالن بايد به نحوي باشد كه مطابق باكاركرد دستگاه و ماشين بوده و اطراف آنها داراي فضاي كافي براي تردد ايمن افراد ، ماشين آلات كارگاهي ، تعميرات ناشي از خرابي دستگاه و انتقال مواد مصرفي و توليدي ، ميسر گردد.»

بنابراین در بررسی این حادثه با توجه دقیق به مفاد مندرج دراین مقرره و تطبیق شرایط حاکم بر محیط کاری درزمان وقوع حادثه با آنچکه این مقرره برای کارفرما درارتباط با چیدمان دستگاهها و ماشین آلات و قراردادن اشیاءدر یک سالن مقررداشته ، باید تأثیر پذیری بروز حادثه ازعدم رعایت مقررات مربوطه از سوی کارفرما و بی احتیاطی مصدوم مورد ارزیابی قرار گیرد

بدیهی است که در فرایند بررسی حادثه، باید همه عللی که بروز حادثه متأثر از آنها بوده است احراز و مورد ارزیابی قرار گیرد

کارشناس بخارایی
https://www.tgoop.com/bokharaey

سؤال :
آیا می توانیم در قرارداد با صاحب کار بنویسیم هر حادثه ای برای کارگران رخ داد به عهده صاحب کار باشد :
حادثه ای را بررسی می کردم که کارگر پیمانکار دچار حادثه شده بود که در فرایند بررسی حادثه ، احراز نمودم که بروز حادثه متأثر از علتی بود که آن علت ناشی از عدم رعایت مقرره ای بود که خود پیمانکار مکلف به اجرای آن بوده و از نقطه نظر کارشناسی اینجانب بروز حادثه متأثر از بی احتیاطی و بی مبالاتی هیچ شخص دیگری نبود
به ایشا ن عرض کردم که اگر فلان کار را طبق مقررات انجام می دادی حادثه نمی شد ، مدام می گفت که من در قرارداد با صاحب کار نوشته ام که هر اتفاقی برای کارگران افتاد پای صاحب کار است
به استحضار شما عزیزان می رساند ، اینکه درقرارداد خود بنویسید که «هرحادثه ای برای کارگران رخ داد به عهده فلان شخص باشد» ، من نمی دانم از لحاظ حقوقی چه اثراتی دارد و مراجع ذیصلاح در این ارتباط چه تصمیمی می گیرند ولی به اطلاع شما می رسانم ، تا آنجاییکه من می دانم از نظر کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری ، این نوع نوشته ها تأثیری در تصمیم گیری آنان نداردو از نظر ما کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری ، درصورتیکه در راستای جلو گیری از حوادث کاری ، قانون گذار شخصی و یا اشخاصی را مکلف به اجرای مقرراتی کرده باشد که به علت عدم اجرای مقررات مذکور از سوی آن شخص و یا اشخاص که قانونا ً مکلف به اجرای آن بوده اند ، حادثه ای رخ دهد ، آن شخص و یا اشخاص مسئول خواهند شد ، آنوقت اینکه نوشته اید هر چه شد ، پای فلان شخص ، کارشناس ترتیب اثر نخواهد داد
بدیهی است که تصمیم نهایی در ارتباط با تعیین مقصر با مقام محترم قضایی است
مجددا ً تکرار می کنم مثلا ًاگر کارشناس در بررسی حادثه به این نتیجه برسد که طبق قانون ، آقای «الف» باید در فلان جا حفاظ نصب می کرد و لی این کار را انجام نداده و حادثه ای رخ داده است ، لذا آقای «الف» به سهم خودش مسئول است و نمی تواند بگوید که ما در قرارداد نوشته ایم که هر چه شد ، فلان شخص مسئول است
البته شما آنچه را که خود و آگاهان به این مسایل که شما را راهنمایی می کنند ، صلاح می دانید در قرارداد خود بنویسید ، آنچکه اینجانب عرض کردم نظر کارشناسی بود و همانگونه که عرض کردم شاید این نوع نوشته ها در قرارداد ها ، تکرار می کنم ، شاید این نوع نوشته ها در قرارداد ها ، در مراجع ذیصلاح مورد توجه قرار گیرد ، بنده تخصص اظهار نظر در این خصوص را ندارم
بنابراین ، کارشناس بررسی کننده حوادث کاری صِرفا ً به این مهم توجه می کند که در راستای جلوگیری از بروز حوادث کاری ، قانونگذار چه شخص و اشخاصی را مکلف به اجرا و انجام چه مقرراتی نموده است
در خاتمه معروض می داردکه کارشناس در فرایند بررسی حادثه ، بر مبنای قوانین و مقررات فنی و تخصصی مربوطه ، علل مؤثر در بروز حوادث و در صورت لزوم ، میزان تأثیرپذیری بروز حادثه را از همه عللی که بروز حادثه را متأثر از آنها تشخیص می دهد ، مورد بررسی و ارزیابی قرار خواهد داد

کارشناس بخارایی
https://www.tgoop.com/bokharaey

پاسخی به پرسش یک مهندس محترم ناظر

سؤال :
جناب مهندس بخارایی ، چرا شما کارشناسان حوادث ناشی از کار ، در بررسی حوادث در پروژه های ساختمانی ، به هر حال ما مهندسین ناظر را چند درصدی مقصر می کنید ، مگر ما ناظر دائم هستیم و یا اینکه میتوانیم مرتب در سر پروژه باشیم ، ببینیم که کی چه کار می کند
پاسخ :
جناب مهندس ، در پاسخ به سؤال شما ، موارد زیر به استحضار می رسد
۱ – استحضار داشته باشید که هستند کارشناسانی که ، در بررسی چنین حوادثی ، اعتقادی به وجود رابطه سببیت و رابطه علیت بین عدم نظارت شما براجرای مقررات ایمنی در حین اجرای پروژه و بروز حوادث کاری ، نداشته و اعتقاد دارند که در صورت احراز ِاهمال شما در این ارتباط ، موضوع از مصادیق تخلفات شما بوده و باید در جائیکه به اینگونه تخلفات رسیدگی می شود ، پاسخگو باشید فلذا شما را مسئول قلمداد نمی کنند و اینگونه استدلال می کنند که اگر شما در اینگونه موارد مسئول باشید،هستند دیگر اشخاص حقیقی و حقوقی که مسئولیت نظارت بر دیگر امور را دارند ، پس خیلی اشخاص در ارتباط با خیلی مسایل باید مسئول شناخته شوند و نیز اینکه آیا به واقع اگر شما متذکر نواقص ایمنی جهت جلوگیری از حوادث کاری می شدید ، حادثه ای رخ نمی داد ( مجددا ً تکرار می کنم که فقط نظارت شما در ارتباط با رعایت مقررات ایمنی در راستای جلوگیری ازبروز حوادث کاری منظور نظر است و به هیچ عنوان در ارتباط با دیگر وظایف شما نیست)
و نیز هستند بسیاری از کارشناسانی که در صورت احراز عدم انجام وظیفه مربوطه از سوی شما در ارتباط با نظارت بر اجرای مقررات ایمنی وفق مبحث ۱۲مقررات ملی ساختمان و نیز آیین نامه حفاظتی کارگاههای ساختمانی و دیگر مقررات مرتبط با این موضوع ، درصدی از بروز حادثه را متأثر از این اِهمال استنباط کرده وبه همان میزان ، شما را مسئول قلمداد می کنند و اینگونه استدلال می کنند که نظارت یک محل خاص و مشخص و محدود ، به شما سپرده شده و قانونگذار نیز به صِراحت شما را مسئول این نظارت دانسته و نیز آن درصد از مسئولیتی را هم که متوجه شما می کنند یک استنباط کارشناسی از تأثیر پذیری بروز حادثه از این اِهمال در انحام وظیفه است
البته توجه داشته باشید ، این مسئولیتی که کارشناس متوجه شما می نماید صِرفا ً از بُعد فنی و تخصصی بوده و به هیچ وجه با تقصیر منطبق با موازین فقهی و حقوقی تطبیق داده نشده است زیرا این مهم ، نه در تخصص و نه در صلاحیت ما کارشناسان است فلذا تعیین و تشخیص اینکه این مسئولیت شما ضمان آ ور نیز می باشد یا خیر ، با مقام محترم قضایی میباشد
۲ – بسیاری از مهندسین محترم ناظر ، در اعتراض به نظر کارشناسان ، در مسئول دانستن آنان ، اظهار می دارند که ما ناظر مقیم نیستیم که به همه امورات ایمنی تسلط داشته باشیم ، این عزیزان توجه داشته باشند که مستند استنباط مسئولیت مهندسین محترم ناظر تو سط کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری ، ماده ۷ آیین نامه حفاظتی کارگاههای ساختمانی است که چنین مقرر می دارد:
«ماده ۷: هرگاه مهندسان ناظر در ارتباط با نحوه اجراي عمليات ساختماني ايراداتي مشاهده نمايند كه احتمال خطر وقوع حادثه را در برداشته باشد، بايد فوراً مراتب را همراه با راهنمايي ها و دستورالعمل هاي لازم، كتباً به كارفرما يا كارفرمايان مربوطه اطلاع داده و رونوشت آن را به واحد كار و امور اجتماعي محل و مرجع صدور پروانه ساختمان تسليم نمايند. كارفرما موظف است فوراً كار را در تمام يا قسمتي از كارگاه كه مورد ايراد و اعلام خطر واقع شده متوقف و كارگران را از محل خطر دور و اقدامات مقتضي در مورد رفع خطر بعمل آورد.»
همانگونه که ملاحظه می گردد در این مقرره اشاره ای به مقیم بودن و یا مقیم نبودن این عزیزان ننموده است
البته اینجانب در بسیاری از نوشتارخود خدمت کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری عرض نموده ام که در فرایند بررسی حوادثی که پای ناظر به میان است (منظور صِرفا ً در ارتباط با مقررات ایمنی در راستای جلوگیری از حوادث کاری است و نه دیگر وظایف مهندسین ناظر) حتما ً به این مهم توجه داشته باشند که فاصله زمانی بین زمان بروز حادثه تا آخرین بازدید ناظر به آن میزان باشد که عدم نظارت ناظر ، قانونا ً و متعارفا ً قابل استنباط باشد و نکته حایز اهمیت دیگر اینکه اگر کاری باید با اجازه آنان شروع شود ولی بدون اطلاع آنان انجام شده را نیز مد نظر داشته باشند البته به شرطی که مهندس ناظر ، نظارت متعارف و لازمه را انجام داده باشد
مطالب بالا ، نظر کارشناسی اینجانب در دخالت دادن و یا دخالت ندادن مهندسین ناظر در تعیین اشخاص مسئول در حوادث کاری نبوده و صِرفاً پاسخی به سؤال مهندس محترم ناظر می باشد

کارشناس بخارایی
https://www.tgoop.com/bokharaey

صِرف تحویل انبرک به کارگر، جهت کار با دستگاه پرس ، رافع مسئولیت کارفرما نیست

توجه داشته باشیم که تحویل دادن انبرک به کارگر ، جهت گذاشتن و بر داشتن قطعات در دستگاه های پرس ، رافع مسئولیت کارفرما درمجهز نمودن دستگاه پرس به سیستم های ایمنی مربوطه نیست
بند 1ماده 142آيين نامه و مقررات حفاظتي پرس ها (پرسكاري سرد فلزات) ، مصوب 75/2/8
«این ابزارها نبایستی به هیچ وجه جایگزین روش های حفاظ گذاری منطقه عمل پرس ها شوند»
کارشناس بخارایی
https://www.tgoop.com/bokharaey

سؤال :
در بررسی یک حادثه کاری ،در ارزیابی تأثیر پذیری بروز حادثه از بی احتیاطی کارگردر تطبیق بااقدامات ایمنی انجام شده از سوی کارفرما ، چه نکاتی باید منظرنظر و مورد توجه باشد

پاسخ :

برای داشتن یک استنباط صحیح کارشناسی از آنچکه در بالا مطرح شده است باید ماده 91 قانون کار یعنی همان ماده قانونی که وظایف کارفرما را در راستای ایجاد شرایط ایمن درمحیط کار تعریف وتعیین کرده مورد مطالعه و دقت و توجه دقیق قرارداد
ماده 91
كارفرمايان و مسئولان كليه واحدهاي موضوع ماده 85 اين قانون مكلفند براساس مصوبات شوراي عالي حفاظت فني براي تامين حفاظت و سلامت وبهداشت كارگراان در محيط كار ، وسايل وامكانات لازم را تهيه و در اختيار آنان قرار داده و چگونگي كاربرد وسايل فوق الذكر را به آنان بياموزند و درخصوص رعايت مقررات حفاظتي و بهداشتي نظارت نمايند. افراد مذكور نيز ملزم به استفاده و نگهداري از وسايل حفاظتي وبهداشتي فردي و اجراي دستورالعملهاي مربوطه كارگاه مي باشند .

همانگونه که مشاهده میگردد درماده91قانون کارعلاوه برمشخص نمودن سه وظیفه اصلی برای کارفرما درراستای ایجاد شرایط ایمن محیط کار بدین شرح که
۱- کارفرمایان و مسئولان کلیه واحدهای موضوع ماده ٨٥ این قانون مکلفند براساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تامین حفاظت و سلامت وبهداشت کارگران در محیط کار، وسایل وامکانات لازم را تهیه و در اختیار آنان قرار داده
۲ - و چگونگی کاربرد وسایل فوق الذکر رابه آنان بیاموزند
۳- و درخصوص رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی نظارت نمایند

برای کارگران نیز دو وظیفه به شرح زیرمقررنموده است

اول اینکه آنان ملزم به استفاده ونگهداری از وسایل حفاظتی و بهداشتی و فردی میباشند
دوم اینکه ملزم به اجرای دستورالعملهای مربوطه کارگاه نیز میباشند

بنابراین در بررسی حوادث ناشی از کار باید دقت کافی وتوجه دقیقی به عمل آورد تا مشخص گردد که کارفرما چه میزان از وظایف تعریف شده برای وی در ماده 91 قانون کار را به مرحله اجرا گذاشته و درصورتیکه مشخص گردد به علت ناکافی بودن اجرای وظایفش حادثه رخ داده است آنگاه با دقت نظرو بررسی دقیق اینکه کارگر نیز تا چه اندازه ای نسبت به وظایف تعریف شده برای وی در ماده قانونی بالا در برابر اقداماتی که کارفرما صورت داده متعهدانه عمل نموده است ،‌ میزان تأثیر پذیری بروز حادثه را از تخلفات هر دو مشخص نموده در این صورت در راستای جلوگیری از تضییع حقوق هر کدام از آنان می توان در تعیین میزان تأثیر پذیری بروزحادثه از خطا های آنان، استنتاج واستنباط کارشناسی نسبتا ً درستی داشت





کارشناس بخارایی

https://www.tgoop.com/bokharaey

همراهان گرامی
درود بر شما
قطعاً مستحضر هستید که تولید محتوا و نگارش مطالب، بویژه که مخاطبین، کارشناسان فرهیخته و با دانش باشند و مطالب تخصصی و مرتبط با احقاق حقوق اشخاص و جلوگیری از تضییع حقوق اشخاص باشد بسیار دشوار است، بنابراین اگر مطالب مندرج در کانال را مفید تشخیص می دهید، حتماً از همکاران محترم خود بخواهید تا با پیوستن به کانال، شاید گامی مؤثر در جلوگیری از حوادث کاری و نیز احقاق حقوق اشخاص و جلوگیری از تضییع حقوق اشخاص بر داشته باشیم

عرایض این حقیر را جدی بگیرید . نهایت سعی خود را در جذب همکاران محترم به عمل آورید


کارشناس بخارایی
https://www.tgoop.com/bokharaey

سؤال :

جناب بخارایی ، من کارفرمای یک کارگاه هستم ، اگر در انجام کاری در کارگاه ، موردی باشد که من تشخیص دهم که ممکن است حادثه آفرین باشد و لی سرپرست کارگاه بگوید که ، نه ، حادثه ای اتفاق نمی افتد و من می دانم که چه کنم و مسئولیتش با من ، حال اگر برای کارگر حادثه رخ هد مسئولیتی متوجه من خواهد بود


پاسخ :


بله ، شما مسئول خواهید بود ، متعهد شدن سرپرست که هر چه شد با من ، رافع مسئولیت شما در ارتباط با اجرای قوانین و مقررات امری که قانونگذار شما را مکلف به انجام آنها نمو ده است نخواهد بود ، البته در فرایند بررسی حادثه ، مسئولیت دیگر اشخاصی که خطای آنها مؤثر در بروز حادثه بوده است باید منظر نظر کارشناس باشد



کارشناس بخارایی

https://www.tgoop.com/bokharaey

سؤال :

من کارگرم و دریک کارگاه کارمی کردم ، پارسال زمستان یک روز صبح داشتم میرفتم سر کار ، داخل کارگاه بودم ، آب زیر ناودان یخ بسته بود ، خوردم زمین ، البته من می توانستم از کمی کنار تر بروم ولی حواسم نبود ، مقصر اصلی من هستم


پاسخ :


با استناد به ماده ۴۳ آیین نامه ایمنی ساختمان کارگاه‌ها که چنین مقرر می دارد:



آئين نامه ايمني ساختمان كارگاه ها
ماده 43- سطوح برف گير و يخ زننده پلكان ها، راه پله هاي فرار، معابر پياده، راهروهاي سر باز و نظاير آن بايد به صورت مرتب از برف و يخ پاك گرديده و يا با مصالحي ساخته شوند كه مانع از هرگونه يخ زدگي اين سطوح گردد.

بنابراین از جمله علل اصلی مؤثر در بروز حادثه را می توان عدم رعایت مقرره مذکور برشمرد


اما همانگونه که خود اظهار می داریدکه می توانستید به گونه ای مسیر را طی نمایید که ناگزیر از قرار گرفتن در روی زمین یخ بسته نباشد لهذا با معاینه محل وقوع حادثه و بررسی شرایط حاکم در زمان وقوع حادثه ، میزان تأثیر پذیری بروز حادثه از بی احتیاطی شما باید مورد ارزیابی قرار گیرد



کارشناس بخارایی

https://www.tgoop.com/bokharaey

عزیزانی که در هر نقطه ای از ایران عزیزمان اشتغال به کارهایی دارید که در انجام آن کارها، در راستای جلوگیری از حوادث و بیماریها، مکلف به اجرا و یا نظارت بر اجرای قوانین و مقررات ایمنی و بهداشتی هستید، حتماً از وظایف قانونی و عُرفی خود آگاه گردید و در انجام آنها لحظه ای و اندکی کوتاهی نکنید که اگر حادثه ای رخ دهد و یا بیماری عارض گردد، به هیچ عنوان و با پرداخت غرامت به هر میزانی، نمی توانید غم واندوه نشسته بر دل خانواده ها را بزدایید

کارشناس بخارایی

https://www.tgoop.com/bokharaey

نکته مهم در بررسی حوادث ناشی از کار
توجه به اینکه کارگر تبعیت حقوقی و تبعیت اقتصادی از چه اشخاصی دارد

نکته مهمی که نباید در بررسی حوادث در کارگاهها ومتعاقب آن انتساب مسئولیت ویا نسبت دادن سبب حادثه سازبه اشخاص فراموش گردد توجه به این امر است که حادثه دیده تبعیت اقتصادی وتبعیت حقوقی از چه شخصی دارد زیرابسیار اتفاق می افتد که قرارداد کاری حادثه دیده با یک شرکت تأمین كننده نیروی انسانی است و شرکت مذکوروی را در یک شرکت طرف قرارداد خود به کار گمارده است به عبارت دیگر حادثه دیده تبعیت اقتصادی از شرکت تأمین كننده نیروی انسانی دارد یعنی از آن شرکت دستمزد خود را دریافت می نماید ولی تبعیت حقوقی وی ازکارفرمای شرکتی است که در آن به کار گمارده شده است به عبارت دیگربنا به دستور کارفرمای شرکت اخیرالذکر کار می کندویا اینکه یک پیمانکار همراه با کارگران خود کاری را در یک شرکت به پیمان میگیرد که در اینصورت حادثه دیده هم تبعیت اقتصادی وهم تبعیت حقوقی از پیمانکار آن شرکت داردلذا در این شرایط باید پس از مشخص گردیدن اینکه تبعیت حقوقی و اقتصادی حادثه دیده ازچه شخص ویا اشخاصی میباشد و بررسی اینکه سبب حادثه زا ( دستگاه و … ) متعلق به چه شخصی است ودرقرارداد های منعقده ، هر کدام از این اشخاص در راستای اجرای مقرراتی كه عدم اجرای آنهاموجبات بروز حادثه را فراهم نموده است چه تعهداتی را متقبل گردیده اند و نیز قانون گذار برای هر كدام از آن اشخاص چه قوانین و مقررات امری كه غیر قابل واگذاری به سایر اشخاص میباشد را تكلیف نموده است نسبت به احراز علل و عوامل مؤثر در بروز حادثه پرداخته شود



کارشناس بخارایی

https://www.tgoop.com/bokharaey

همواره به این مهم توجه داشته باشیم که تعیین مسئول یا مسئولین در یک حادثه کاری توسط کارشناس ذیصلاح، بایدمبتنی بر مواد قانونی و مقررات فنی و تخصصی مربوط به حادثه به وقوع پیوسته باشد

کارشناس بخارایی
https://www.tgoop.com/bokharaey

کارشناس حوادث کاری، کارشناسی است که در طول عمر کاری خود، علاوه بر کسب تجربیات کاری، چه بسیار مواقع مواجه با غم‌و اندوه و آلام و رنج های حادثه دیدگان و خانواده های آنان خواهد شد

کارشناس بخارایی
https://www.tgoop.com/bokharaey

عزیزانی که به دنبال کارشناس حوادث کاری شدن هستید، هر گز و هر گز در این اندیشه نباشید که این رشته، منبع در آمدی برای شما باشد، یقیناً در کفه ترازوی خرد و عقلانیت، آنچه که به لحاظ مالی به دست می آورید هیچ وزنی در برابر ناراحتی های وجدان که باید متحمل شوید ندارد
پس با تأمل و اندیشه و آینده نگری تصمیم بگیرید

کارشناس بخارایی

https://www.tgoop.com/bokharaey