#درنگ

در این #همایش درباره «حقوق بین‌الملل گردشگری» و بعضی الزامات آن برای بهبود گردشگری به ویژه در حوضه #زاینده_رود سخن خواهم گفت.

@drmaghami

مقالۀ کوتاه جناب آقای دکتر مسعود زمانی در تالار گفتگوی مجلۀ اروپایی حقوق بین الملل در زمینۀ مناقشه و اختلاف بر سر نام خلیج فارس در حقوق بین الملل

Unchanging Waters: Persian Gulf Name Dispute in International Law

https://www.ejiltalk.org/unchanging-waters-persian-gulf-name-dispute-in-international-law/?utm_source=mailpoet&utm_medium=email&utm_source_platform=mailpoet&utm_campaign=ejil-talk-newsletter-post-title_2

@drmaghami

برنامه همایش گردشگری زاینده‌رود
دانشگاه اصفهان
دوشنبه ۵ خرداد ۱۴۰۴

@drmaghami

«آینه‌ای ترک خورده در نظم جهانی»

✍️🏻نویسنده:
سیّده معصومه ذوالفقاری
دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل عمومی دانشگاه علوم و تحقیقات تهران

✅️ کوتاه‌نوشتی به قلم نویسنده:
مارتی کاسکنیمی، نظریه‌پرداز معاصر و برجسته‌ی حقوق بین‌الملل، در مصاحبه‌اش در سال 2018 با عنوان Opinio Juris به نقدی بنیادین از حقوق بین‌الملل می‌پردازد. او نشان می‌دهد چگونه این نظام حقوقی، در پوشش بی‌طرفی، در عمل با قدرت‌های سیاسی همسو می‌شود. به‌ویژه درباره‌ی ظهور راست‌ افراطی هشدار می‌دهد و می‌گوید حقوق بین‌الملل اگر از عدالت اجتماعی و صدای فرودستان فاصله بگیرد، به ابزار توجیه سلطه بدل می‌شود.

📌نکته‌ی تکمیلی: این مصاحبه در وبلاگ Opinio Juris منتشر شده ولی مصاحبه به مناسبت سخنرانی کاسکه‌نیمی در ۲۰۱۸ بوده که در موسّسه‌ی اَسِر (Asser Institute) هلند انجام شده است؛
موسّسه‌ی اسر هر سال از یکی از اساتید برای سخنرانی دعوت می‌کند.
(توبیاس اسر یک حقوقدان برجسته‌ی هلندی در قرن ۱۹ است.)
https://www.tgoop.com/mahfel_hb
https://www.instagram.com/mahfel_hb

#درنگ

یکی از چالش‌های این روزهای کشور #مهاجرت متخصصان - از جمله اعضای هیأت علمی #دانشگاه‌ها - است. برای مثال در خبرها آمده که پزشکان و پرستاران زیادی از ایران به عمان مهاجرت کرده‌اند؛ وزیر علوم مدعی شده ۲۵ درصد اعضای هیأت علمی، کشور را ترک کرده‌اند یا چنین تبلیغ می‌شود که امارات به دارندگان مدرک دکتری، ویزای طلایی می‌دهد و... . البته این خبرهای نگران‌کننده هنوز باعث تغییری برای توقف این جریان نشده است اما من فکر می‌کنم خطرناک‌تر از مهاجرت متعارف این متخصصان گونه‌های دیگری از مهاجرت است که هنوز اغلب به رسمیت نیز شناخته نشده است و دلایلش کم و بیش همان دلایل مهاجرت‌های نمونه‌ی بالاست ولی در این موارد، مهاجر به هر دلیلی از هجرت مرسوم خودداری می‌کند.
مثلا:
۱- مهاجرت عدمی: انصراف بخش زیادی از اشخاص صاحب صلاحیت برای ورود به کادر هیأت علمی دانشگاه‌ها.
۲- مهاجرت به درون: هجرت اعضای هیأت علمی به اتاق کار خویش و انصراف از اثرگذاری اجرایی و اجتماعی در محیط دانشگاه.
۳- مهاجرت به بازار: هجرت نیمه‌وقت (و حتی تمام‌وقت) عضو هیأت علمی به بازار کار و فعالیت‌هایی با عناوین مختلف از مشاوره و کارهای حرفه‌ای مرتبط با رشته خود گرفته (که فقط تا سطح و حد مختصری می‌توان با آن همدلی کرد که در فعالیت آموزشی و پژوهشی اصیل هم مؤثر باشد و مانع فعالیت دانشگاهی نشود؛ به عبارت دیگر حقیقتش معطوف به بازار نباشد بلکه معطوف به دانشگاه باشد) تا اشتغال به ساخت و ساز و کارهای بی‌ربط دیگر!
۴- مهاجرت به قدرت: تبدیل دانشگاه به نهاد سیاست‌ورزی یا مبدأ رسیدن به عرصه قدرت سیاسی.
شاید شما هم گونه‌های دیگری از مهاجرت را بشناسید و دیده باشید.
اینها شبیه سیر انفسی است؛ در برابر سیر آفاقی! سیر در خویشتن خود، اتاق و میز کار خود و نهایتا شهر و دیار خود است؛ به‌جای سیر در سرزمین‌های بیگانه. این گونه‌های دیگر مهاجرت هم برای دانشگاه مضر است؛ اما معمولا فقط به واکنش‌های معلولی منجر می‌شود و کسی به دنبال پاسخ علی نیست. از این رو، نفع طرفین فعلا در این است که نادیده‌اش بگیرند. اگر علت‌ها برطرف شود؛ آن مهاجرت‌های مرسوم هم کاهش خواهد یافت.

@drmaghami

دسترسی آزمايشی به پلتفرم پژوهشی
SCiNiTO AI
💢 اين پلتفرم با هدف تسهيل، تسريع و ارتقای فرآيندهای پژوهش علمی، توسعه يافته و با تكيه بر فناوری های پيشرفته‌ هوش مصنوعی، مجموعه‌ای از ابزارهای كاربردی را در اختيار پژوهشگران قرار می دهد.

برخی از مهم‌ترين قابليت‌های SCiNiTO AI عبارتند از:
🔸جستجوی يكپارچه در بيش از ۲۶۰ ميليون منبع علمی از جمله مقاله، كتاب، فصل كتاب، پايان نامه و ساير منابع
🔸پيشنهاددهنده هوشمند برای يافتن ژورنال های علمی مناسب برای پذیرش مقاله
🔸چت‌بات چندزبانه علمی با پاسخ‌های مبتنی بر منابع معتبر
🔸داوری تحليلی، بخش به بخش و هوشمند مقالات با ارائه بازخورد دقيق و شناسايی نقاط ضعف و پيشنهادهای بهبود
🔸ابزارهای مديريت پروژه پژوهشی مانند افزودن همكاران به مقالات نشانه گذاری شده و ايجاد يادداشت برای مقالات

📌 دسترسی به این پلتفرم به‌ صورت آزمايشی و به مدت دو ماه در اختيار اعضای هیات علمی ، پژوهشگران و دانشجویان دانشگاه اصفهان قرار دارد.

🔹پژوهشگران می توانند از آدرس
https://www.scinito.ai
به دو طریق به اين سامانه دسترسی داشته باشند:
۱. استفاده از اينترنت دانشگاه
۲. دسترسی خارج از دانشگاه با استفاده از ايميل دانشگاهی

@drmaghami

#درنگ

دیشب فرصتی دست داد تا #فیلم #رها را ببینیم. به نظرم رسید امتداد مسیر #کاناپه است؛ با چاشنی چالش‌های متعدد اخلاقی برای شخصیت‌های قصه و محور اساسی هم همان مرد ایرانی است که مستأصل شده، آن هم در میانه‌ي زندگی و نه در سن بازنشستگی. به همین خاطر تقریبا بی‌خیال شده و خودش را به بیعاری زده اما اجازه و فرصت بیعاری هم نمی‌یابد! بین فیلم‌های کم‌مایه و بی‌مایه سال‌های اخیر #سینما ی ایران، فیلم خوبی است.

@drmaghami

ترجمه فارسی دادخواست فرانسوی دولت فرانسه علیه ایران در دعوای «کوهلر و پاریس» در دیوان بین‌المللی دادگستری جهت استفاده علاقمندان در ادامه قرار داده می‌شود.
این ترجمه توسط خانم رضوانه سپاسی (دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق بین الملل از دانشگاه علامه طباطبایی) و تحت نظارت آقای دکتر احمدرضا آذرپندار (دانش آموخته دکترای حقوق بین الملل از دانشگاه شهید بهشتی) انجام شده است.

به نقل از کانال تازه‌های حقوق بین‌الملل به نشانی زیر:
https://ble.ir/int_law_updates/5032123995882999/1749039810873

#درنگ

همکاران ارجمندمان در دانشگاه قم کار قابل ستایشی انجام داده‌اند و در راستای توسعه حقوق بین‌الملل و تخصصی‌تر شدن این رشته، رشته حقوق بین‌الملل بشردوستانه را برای دوره کارشناسی ارشد طراحی کرده‌اند. اما دو اشکال اساسی بر این طرح وارد است که امیدوارم در صورت تداوم و اصلاح مد نظر قرار گیرد. نخست آن که به نظر می‌رسد تقریبا تمام درسها بر اساس منابع حقوق بین‌الملل طراحی شده‌اند و ردی از مبانی حقوق بین‌الملل به ویژه در دروس الزامی دیده نمی‌شود. برایم جای سؤال است که چگونه می‌توان بدون پشتوانه‌ای نظری، حقوق بین‌الملل بشردوستانه را شناخت؟ در واقع درسی نظیر مبانی و اصول حقوق بشردوستانه که بتواند نشان دهد اساسا این شاخه حقوق بین‌الملل از کدام ریشه‌های تئوریک، فلسفی و نظری سرچشمه می‌گیرد در این برنامه خالی است. دوم، این که اصطلاح حقوق بشردوستانه تدریجا و به واسطه فراگیری نهضت‌های حقوق بشری فراگیر شد و درس یک واحدی حقوق بشر در مخاصمات مسلحانه برای نشان‌دادن اهمیت حقوق بشر برای حقوق بشردوستانه کافی نیست بلکه لازم است دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بشردوستانه دید عمیق‌تر و کامل‌تری نسبت به حقوق بشر و به طور مشخص‌تر حقوق بین‌الملل بشر پیدا کند. ایراد دوم هم تقریبا ناشی از همان ایراد اول است: تفوق نگاه تکنیکال حقوقی در طراحی برنامه درسی که قبلا در رشته‌های دیگری هم نمود یافته بود.
از این دو ایراد اساسی که بگذریم - و ممکن است پاسخ‌هایی هم داشته باشد - ایرادات فرعی دیگری نیز ممکن است مطرح شود. فقط یکی این که موضوع اشغال و نظام حقوقی حاکم بر آن - جز تیتری فرعی در خصوص حقوق بشردوستانه در زمان اشغال - جایگاه خاصی در این برنامه ندارد. دیگر این که در درس حمایت کیفری از حقوق بین‌الملل بشردوستانه هم جای تحلیل جرایم جنگی خالی است و البته سرفصل این درس از اشاره به عنوان جرم جنگی هم خالی است.
در هر صورت امیدوارم دانشگاه قم در اجرای این برنامه جدید و جسورانه موفق باشد و این اقدام، چراغی برای دانشگاه‌های دیگر در توسعه و تخصصی‌ترشدن حقوق بین‌الملل باشد.

@drmaghami

دوماهنامه تازه های حقوق بین الملل شماره فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۴ به همت مرکز امور حقوقی بین المللی منتشر شد. متن دوماهنامه را از اینجا ببینید.

❌ چند گمانه‌زنی درباره سرنوشت پرونده فرانسه علیه ایران

🔻 در مقاله پیوست که در وبلاگ مجله حقوق بین‌الملل کمبریج با عنوان "آخرین قضیه دسترسی کنسولی نزد دیوان: برخی گمانه‌زنی‌ها درباره مرحله ماهوی قضیه فرانسه علیه ایران" منتشر شده است، نوشتم که فرانسه در دادخواست خود علیه ایران سه مورد نقض حق دسترسی کنسولی را مطرح کرده است: نقض اطلاع‌رسانی بدون تاخیر بازداشت تبعه خارجی، نقض آزادی انتخاب وکیل، و اعتراض به کیفیت و کمیت ملاقات با اتباع بازداشت شده‌اش.

🔹 این مقاله صرفاً ناظر به مورد اول یعنی اطلاع‌رسانی بدون تاخیر است و تلاش شده در بخش اول با بررسی کارهای مقدماتی کنوانسیون روابط کنسولی، آرای دیوان آمریکایی حقوق بشر و دیوان بین‌المللی دادگستری مشخص کنیم که مفهوم «اطلاع‌رسانی بدون تاخیر» بازداشت تبعه خارجی یعنی چه؟ و یک دولت دقیقاً چه زمانی باید دولت خارجی را از بازداشت تبعه‌اش آگاه کند؟

🔹در بخش دوم به سراغ تبصره 2 ماده 236 قانون آیین دادرسی کیفری ایران رفتیم که ناظر است بر فرآیند بازداشت تبعه خارجی. در این بخش از مقاله، این موضوع را بررسی کردیم که چه نسبتی میان تبصره 2 ماده 236 قانون آیین دادرسی کیفری ایران و تعهدات بین‌المللی ایران به موجب کنوانسیون روابط کنسولی برقرار است.

🔹 و دست آخر سعی کردیم پاسخ دهیم که آیا رای نهایی دیوان در این پرونده می‌تواند به الزام به اصلاح این تبصره از قانون آیین دادرسی کیفری ایران منجر شود یا خیر.

🔹برای مطالعه این مقاله در مجله کمبریج حقوق بین‌الملل لینک زیر را ببینید:

https://cilj.co.uk/2025/06/05/the-latest-consular-access-case-before-the-icj-some-merit-speculation-in-france-v-iran-case/

#درنگ

از متن کتاب حق کودک بر شنیده‌شدن:
آیه 102 سوره صافات به دستور ذبح اسماعیل (ع) به وسیله پدرش حضرت ابراهیم (ع) اشاره دارد. آن حضرت پس از بیان ماجرای خواب خود از فرزند می‌پرسد: «نظر تو چیست؟» و اسماعیل پاسخ می‌دهد: «پدرم! هرچه دستور داری اجرا کن، به خواست خدا مرا از صابران خواهی یافت.»

لَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْيَ قَالَ يَا بُنَيَّ إِنِّي أَرَى فِي الْمَنَامِ أَنِّي أَذْبَحُكَ فَانْظُرْ مَاذَا تَرَى قَالَ يَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ سَتَجِدُنِي إِنْ شَاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِينَ.

نکته اضافی:
برخی از مترجمان و مفسران قرآن مثل الهی قمشه‌ای، «سعی» را به «رشد» تعبیر کرده‌‌اند ولی بیشتر مترجمان آن را مقام و جایگاه معینی شناخته‌اند. با این حال، غالبا اسماعیل (ع) را حداکثر در سنین نوجوانی دانسته‌اند که طرف شور پدر قرار گرفته است.

@drmaghami

*در دستور کار قرارگرفتن دو موضوع «اقدامات مقتضی در حقوق بین الملل» و «غرامت برای خسارات ناشی از عمل متخلفانه بین المللی» در برنامه کاری کمیسیون حقوق بین‌الملل*

بنا بر تصمیم کمیسیون حقوق بین‌الملل، در تاریخ 30 می 2025، دو موضوع «دودلیجنس در حقوق بین‌الملل» و «غرامت برای خسارات ناشی از عمل متخلفانه بین‌المللی» به برنامه کاری آن افزوده شد. همچنین به ترتیب خانم پنه‌لوپه رایدینگز و آقای مارتینس پاپارینس‌کیس به عنوان گزارشگران ویژه این دو موضوع تعیین شدند.

لینک مرتبط خبر:
https://legal.un.org/ilc

به نقل از کانال تازه های حقوق بین الملل در بله:
https://ble.ir/int_law_updates/4832309212103234682/1749623879835

کشور بودن به عنوان یک مسئله اتفاقی در دادرسی بین المللی: تاملاتی در مورد درخواست ورود فلسطین به قضیه آفریقای جنوبی علیه اسرائیل

Alina Papanastasiou
مترجم: سحر خوشدل
پژوهشگر حقوق بین‌الملل
ویراستار علمی: دکتر امیر مقامی
عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان

در دسامبر ۲۰۲۳، آفریقای جنوبی بر اساس کنوانسیون پیشگیری و مجازات جنایت نسل‌زدایی (کنوانسیون نسل‌زدایی) در دیوان بین‌المللی دادگستری علیه اسرائیل اقامه دعوا کرد. تا به امروز، ده ورود ثالث به این قضیه ارائه شده ‌است. هشت کشور- بولیوی، شیلی، ترکیه، اسپانیا، مکزیک، لیبی، کلمبیا و مالدیو- به عنوان کشورهای عضو کنوانسیون نسل‌زدایی، اعلامیه‌های ورود بر اساس ماده ۶۳ اساسنامه دیوان بین‌المللی دادگستری ثبت کرده‌اند. نیکاراگوآ درخواست مجوز برای ورود بر اساس ماده ۶۲ کرده ‌است و از این طریق مدعی وجود منفعت حقوقی شده که ممکن است تحت تاثیر رای دیوان بین‌المللی دادگستری قرار گیرد.

🔹️برای مطالعه نوشتار از طریق وبسایت آکادمی بیگدلی اقدام کنید:
https://bigdeliacademy.com/1404/03/21/palestine-sahar-khoshdel/

@Bigdeliacademy