Quyidagilardan qaysi biri kasallik davo taktikasida eng to'g'ri keyingi qadam bo'lishi mumkin?
Anonymous Quiz
22%
A) Qon zardobidagi prolaktin miqdorini aniqlash
8%
B) Duktografiya
22%
C) Subareolyar ultratovush tekshiruvi
8%
D) Radiologik tekshiruv yordamida biopsiya
16%
E) So'rg'ich ajralmasi sitologiyasi
10%
F) Sut bezi MRT tekshiruvi
12%
G) Mammografiya
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Yuqoridagi javobga qo鈥檚himcha:
Sutli bo'lmagan so'rg'ich ajralmalari ko'pincha xavfsiz holatlar, jumladan, intraduktal papilloma yoki sut yo'li ektaziyasi sababli yuzaga keladi, ammo xavfli hosila belgisi ham bo'lishi mumkin (m.n, duktal karsinoma in situ).
So'rg'ichdan ikki tomonlama, qonsiz ajralma (galaktoreya) kelayotgan homilador bo'lmagan ayollarda qon zardobida prolaktin miqdorini aniqlash giperprolaktinemiyani baholashdagi dastlabki diagnostik qadam hisoblanadi.
Kanalga obuna bo鈥檒ing 馃憠 @Gippokamp馃槂
Sutli bo'lmagan so'rg'ich ajralmalari ko'pincha xavfsiz holatlar, jumladan, intraduktal papilloma yoki sut yo'li ektaziyasi sababli yuzaga keladi, ammo xavfli hosila belgisi ham bo'lishi mumkin (m.n, duktal karsinoma in situ).
So'rg'ichdan ikki tomonlama, qonsiz ajralma (galaktoreya) kelayotgan homilador bo'lmagan ayollarda qon zardobida prolaktin miqdorini aniqlash giperprolaktinemiyani baholashdagi dastlabki diagnostik qadam hisoblanadi.
Kanalga obuna bo鈥檒ing 馃憠 @Gippokamp
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
#Xirurgiya #Kardiologiya
Uyqu arteriyasini stentlash
Ushbu amaliyotdan maqsad: Qon tomirlaridagi pilakchalar va tromblar bilan bog'liq bo'lgan insultning oldini olish.
Odatda uyqu arteriyasi stenozi tashxisi Ultratovush tekshiruvi asosida qo'yiladi. Lekin xirurgik yondashuv uchun tomirlarning aniq anatomik holatini bilish maqsadida KT yoki MRT angiografiya qo'llaniladi.
Aslida uyqu arteriyasi stenozi standart Karotid endarektomiya operatsiya usuli bilan pilakchalarni fizikal olib tashlash orqali amalga oshiriladi. Biroq, bemor ilgari bo'yin sohasida jiddiy operatsiyalar o'tkazgan bo'lsa yoki kuchli radiatsiya qabul qilgan bo'lsa, yurak va o'pka bilan bog'liq kasalliklari mavjud bo'lsa yoki pilakchalar kirib borish qiyin bo'lgan joyda joylashgan bo'lsa ushbu operatsiya usulini qo'llash xavfli yoki qarshi ko'rsatma bo'lishi mumkin. Shunga ko'ra standart Karotid endarektomiya operatsiyasini o'tkazish imkonsiz bo'lgan hollarda kam invaziv bo'lgan Uyqu arteriyasini stentlash amaliyotini qo'llasa bo'ladi.
Uyqu arteriyasini stentlash amaliyotining kamchiligi:
- Amaliyot jarayonida pilakchalar bo'lakchalarining ko'chib, insultga sabab bo'lish ehtimolligi nisbatan yuqori ekanligi (~4%).
Bu kamchilikning yechimi sifatida hozirda yangi qo'llanilayotgan gibrid usul 芦Trans鈥揅arotid Artery Revascularization (TCAR)禄 Trans-Uyqu arteriyasi revaskulyarizatsiyasini misol keltirish mumkin. Bu usulning insultga sabab bo'lish ko'rsatkichi kamroqni (~2%) tashkil qiladi ya'ni ochiq jarrohlik usuli bo'lmish Karotid endarektomiya operatsiyasi kabi.
Shu o'rinda bir savol: Nega aynan bemorni bo'yin sohasida oldin o'tkazilgan operatsiyalar yoki nur terapiyasi qabul qilgan bo'lsa, standart Karotid endarektomiya operatsiyasini o'tkazish xavfli yoki qarshi ko'rsatma bo'lishi mumkin? Fikringizni izohlarda qoldiring.
Kanalga obuna bo鈥檒ing 馃憠 @Gippokamp馃槂
Uyqu arteriyasini stentlash
Ushbu amaliyotdan maqsad: Qon tomirlaridagi pilakchalar va tromblar bilan bog'liq bo'lgan insultning oldini olish.
Odatda uyqu arteriyasi stenozi tashxisi Ultratovush tekshiruvi asosida qo'yiladi. Lekin xirurgik yondashuv uchun tomirlarning aniq anatomik holatini bilish maqsadida KT yoki MRT angiografiya qo'llaniladi.
Aslida uyqu arteriyasi stenozi standart Karotid endarektomiya operatsiya usuli bilan pilakchalarni fizikal olib tashlash orqali amalga oshiriladi. Biroq, bemor ilgari bo'yin sohasida jiddiy operatsiyalar o'tkazgan bo'lsa yoki kuchli radiatsiya qabul qilgan bo'lsa, yurak va o'pka bilan bog'liq kasalliklari mavjud bo'lsa yoki pilakchalar kirib borish qiyin bo'lgan joyda joylashgan bo'lsa ushbu operatsiya usulini qo'llash xavfli yoki qarshi ko'rsatma bo'lishi mumkin. Shunga ko'ra standart Karotid endarektomiya operatsiyasini o'tkazish imkonsiz bo'lgan hollarda kam invaziv bo'lgan Uyqu arteriyasini stentlash amaliyotini qo'llasa bo'ladi.
Uyqu arteriyasini stentlash amaliyotining kamchiligi:
- Amaliyot jarayonida pilakchalar bo'lakchalarining ko'chib, insultga sabab bo'lish ehtimolligi nisbatan yuqori ekanligi (~4%).
Bu kamchilikning yechimi sifatida hozirda yangi qo'llanilayotgan gibrid usul 芦Trans鈥揅arotid Artery Revascularization (TCAR)禄 Trans-Uyqu arteriyasi revaskulyarizatsiyasini misol keltirish mumkin. Bu usulning insultga sabab bo'lish ko'rsatkichi kamroqni (~2%) tashkil qiladi ya'ni ochiq jarrohlik usuli bo'lmish Karotid endarektomiya operatsiyasi kabi.
Shu o'rinda bir savol: Nega aynan bemorni bo'yin sohasida oldin o'tkazilgan operatsiyalar yoki nur terapiyasi qabul qilgan bo'lsa, standart Karotid endarektomiya operatsiyasini o'tkazish xavfli yoki qarshi ko'rsatma bo'lishi mumkin? Fikringizni izohlarda qoldiring.
Kanalga obuna bo鈥檒ing 馃憠 @Gippokamp
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Quyidagilardan qaysi biri ushbu bemor uchun eng to'g'ri keyingi qadam bo'lishi mumkin?
Anonymous Quiz
30%
A) Bemorga Insulin pompa o'rnatish.
19%
B) Metforminni to'xtatish va glimepirid buyurish.
30%
C) Qo'shimcha sifatida kuniga 1 mahal insulin glargin buyurish.
19%
D) Qo'shimcha sifatida GLP-1 agonistlari yoki DPP-4 ingibitorlarini buyurish.
2%
E) Bemorni shoshilinch kasalxonaga yotqizish.
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
#Dermatologiya
Stivens-Jonson sindromi (SJS)
Stivens-Jonson sindromi (SJS) - teri va shilliq qavatlarni shiksatlanishi bilan kechuvchi o'tkir allergik tabiatli kasallik bo'lib, teriga pufakli toshmalar toshishi va epidermis qavatlarining ko'chishi bilan xarakterlanadi.
SRS ni triggerlovchi asosiy omil bu dori vositalari (ayrim antibiotiklar, antiepileptiklar) hisoblanadi.
Kasallik isitma, mushak va bo'g'imlarda og'riq bilan boshlanadi. Keyin esa terida vezikobullyoz og'riqli toshmalar toshib eroziyalanishlar kuzatiladi.
Kasallikka tashxis qo'yish klinik belgilar asosida bo'ladi, biroq tashxisni qo'shimcha tasdiqlash yoki boshqa vezikobullyoz toshmali kasalliklarni inkor qilish uchun biopsiya ham qo'llanilishi mumkin.
Davo chorasi sifatida trigger preparatlar qabulini to'xtatish o'ta muhim va xuddi kuyishlarda qo'llanilgani kabi infuzion terapiya, jarohat parvarishi va og'riq qoldiruvchi yordamchi terapiya qo'llaniladi.
SJS da gipovolemik va septik shok bilan bog'liq holda o'lim ko'rsatkichi yuqori, ayniqsa bu ko'rsatkich kasallik toksik epidermal nekroz (TEN) bilan kechganda yana ham ortadi.
Kanalga obuna bo鈥檒ing 馃憠 @Gippokamp馃槂
Stivens-Jonson sindromi (SJS)
Stivens-Jonson sindromi (SJS) - teri va shilliq qavatlarni shiksatlanishi bilan kechuvchi o'tkir allergik tabiatli kasallik bo'lib, teriga pufakli toshmalar toshishi va epidermis qavatlarining ko'chishi bilan xarakterlanadi.
SRS ni triggerlovchi asosiy omil bu dori vositalari (ayrim antibiotiklar, antiepileptiklar) hisoblanadi.
Kasallik isitma, mushak va bo'g'imlarda og'riq bilan boshlanadi. Keyin esa terida vezikobullyoz og'riqli toshmalar toshib eroziyalanishlar kuzatiladi.
Kasallikka tashxis qo'yish klinik belgilar asosida bo'ladi, biroq tashxisni qo'shimcha tasdiqlash yoki boshqa vezikobullyoz toshmali kasalliklarni inkor qilish uchun biopsiya ham qo'llanilishi mumkin.
Davo chorasi sifatida trigger preparatlar qabulini to'xtatish o'ta muhim va xuddi kuyishlarda qo'llanilgani kabi infuzion terapiya, jarohat parvarishi va og'riq qoldiruvchi yordamchi terapiya qo'llaniladi.
SJS da gipovolemik va septik shok bilan bog'liq holda o'lim ko'rsatkichi yuqori, ayniqsa bu ko'rsatkich kasallik toksik epidermal nekroz (TEN) bilan kechganda yana ham ortadi.
Kanalga obuna bo鈥檒ing 馃憠 @Gippokamp
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Quyidagilardan qaysi biri eng to'g'ri keyingi qadam bo鈥檒ishi mumkin?
Anonymous Quiz
23%
A)聽Bosh va bo'yin mushaklariga onbotulinumtoksinA (Botox) inyeksiya qilish
30%
B) Topiramat qabulini to'xtatish va propranolol buyurish
14%
C) Kuniga 1 mahal qo'shimcha propranolol buyurish
33%
D) Bosh miyani shoshilinch MRT qilish
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
#Onkologiya
O'sma lizis sindromi (O'LS)
Qisqa vaqt ichida ko'p miqdordagi rak hujayralari o'limining sodir bo'lishi natijasida O'sma lizis sindoromi kelib chiqadi.
Barcha onkologik bemorlarda ham O'LS rivojlanish xavfi bir xil emas. Bunday hollar ko'pincha o'tkir leykoz yoki o'gir darajali limfomada, terapiyaga sezgir o'sma turlarida kuzatilishi mumkin.
O'LS spontan tarzda (rak davosiga qadar) boshlanadi ham mumkin, ammo odatda terapiya boshlangandan so'ng bir hafta ichida kuzatiladi.
O'LS faqatgina an'anaviy kimyoterapiya qabul qilayotgan bemorlarda emas, balki steroidlar qabul qilayotgan gormonal terapiyadagi bemorlarda, target terapiya yoki nur terapiya qabul qilayotgan bemorlarda ham kuzatilishi mumkin.
Bundan tashqari O'LS organizm suvsizlanishidan aziyat chekayotgan yoki buyrak disfunksiyasi mavjud bo'lgan bemorlarda rivojlanish xavfi yuqori.
Simptomlar odatda nospetsifik bo'lib:
路 Qayt qilishsiz ko'ngil aynishi
路 Ishtaha yuqolishi va charchoq
路 Siydik rangining to'qlashishi, ajralishining kamayishi va beldagi og'riq
路 Gipoesteziya, tutqanoqlar yoki gallyutinatsiyalar
路 Mushak tortishishi
路 Yurak urib ketishi
Agar bemor davolanmasa buyrak yetishmovchiligi va buyrak faoliyati to'xtashiga sabab bo'ladi.
Kanalga obuna bo鈥檒ing 馃憠 @Gippokamp馃槂
O'sma lizis sindromi (O'LS)
Qisqa vaqt ichida ko'p miqdordagi rak hujayralari o'limining sodir bo'lishi natijasida O'sma lizis sindoromi kelib chiqadi.
Barcha onkologik bemorlarda ham O'LS rivojlanish xavfi bir xil emas. Bunday hollar ko'pincha o'tkir leykoz yoki o'gir darajali limfomada, terapiyaga sezgir o'sma turlarida kuzatilishi mumkin.
O'LS spontan tarzda (rak davosiga qadar) boshlanadi ham mumkin, ammo odatda terapiya boshlangandan so'ng bir hafta ichida kuzatiladi.
O'LS faqatgina an'anaviy kimyoterapiya qabul qilayotgan bemorlarda emas, balki steroidlar qabul qilayotgan gormonal terapiyadagi bemorlarda, target terapiya yoki nur terapiya qabul qilayotgan bemorlarda ham kuzatilishi mumkin.
Bundan tashqari O'LS organizm suvsizlanishidan aziyat chekayotgan yoki buyrak disfunksiyasi mavjud bo'lgan bemorlarda rivojlanish xavfi yuqori.
Simptomlar odatda nospetsifik bo'lib:
路 Qayt qilishsiz ko'ngil aynishi
路 Ishtaha yuqolishi va charchoq
路 Siydik rangining to'qlashishi, ajralishining kamayishi va beldagi og'riq
路 Gipoesteziya, tutqanoqlar yoki gallyutinatsiyalar
路 Mushak tortishishi
路 Yurak urib ketishi
Agar bemor davolanmasa buyrak yetishmovchiligi va buyrak faoliyati to'xtashiga sabab bo'ladi.
Kanalga obuna bo鈥檒ing 馃憠 @Gippokamp
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
#Kardiologiya
Bo'lmachalar fibrillyatsiyasi (BF)
Simptomlari: Yurakning tez urib ketishi, charchoq, bosh aylanishi, nafas qisishi
Ayrim bemorlarda simtomlar kuzatilmasligi mumkin, lekin insult va yurak yetishmovchiligi xavfi saqlanib qolaveradi.
EKG belgilari: Noregulyar ritm va P tishchaning aniqlanmasligi va uning o'rniga fibrillyator to'lqinlar kuzatilishi
BF turlari:
- Paroksizmal: 7 kun ichida xurujlar o'z-o'zidan yuqoladi
- Persistirlovchi: Sinus ritmni tiklash uchun yondashuv talab qiladi (Farmakoterapiya yoki kardioversiya)
- Doimiy: Sinus ritmni tiklab bo'lmaydi, chastotani nazorat qilish va antikoagulyatsiya orqali boshqariladi.
Davolash:
- Chastotani nazorat qilish maqsadida: 尾-blokatorlar (Metoprolol, Karvedilol), kalsiy kanali blokatorlari (Diltiazem) yoki Digoksin
- Ritm nazorati: medikamentoz kardioversiya (Amiodaron, Flekainid, Ibutilid), elektrik kardioversiya
- Kateter ablatsiya: Simptomatik va medikamentoz terapiya samara bermagan bemorlar uchun
- Antikoagulyatsiya: Apiksaban, Rivaroksaban, Dabigatran
Kanalga obuna bo鈥檒ing 馃憠 @Gippokamp馃槂
Bo'lmachalar fibrillyatsiyasi (BF)
Simptomlari: Yurakning tez urib ketishi, charchoq, bosh aylanishi, nafas qisishi
Ayrim bemorlarda simtomlar kuzatilmasligi mumkin, lekin insult va yurak yetishmovchiligi xavfi saqlanib qolaveradi.
EKG belgilari: Noregulyar ritm va P tishchaning aniqlanmasligi va uning o'rniga fibrillyator to'lqinlar kuzatilishi
BF turlari:
- Paroksizmal: 7 kun ichida xurujlar o'z-o'zidan yuqoladi
- Persistirlovchi: Sinus ritmni tiklash uchun yondashuv talab qiladi (Farmakoterapiya yoki kardioversiya)
- Doimiy: Sinus ritmni tiklab bo'lmaydi, chastotani nazorat qilish va antikoagulyatsiya orqali boshqariladi.
Davolash:
- Chastotani nazorat qilish maqsadida: 尾-blokatorlar (Metoprolol, Karvedilol), kalsiy kanali blokatorlari (Diltiazem) yoki Digoksin
- Ritm nazorati: medikamentoz kardioversiya (Amiodaron, Flekainid, Ibutilid), elektrik kardioversiya
- Kateter ablatsiya: Simptomatik va medikamentoz terapiya samara bermagan bemorlar uchun
- Antikoagulyatsiya: Apiksaban, Rivaroksaban, Dabigatran
Kanalga obuna bo鈥檒ing 馃憠 @Gippokamp
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Quvvatlantiruvchi chora tadbirlarga qo'shimcha davo sifatida quyida keltirilganlardan qaysi biri eng to'g'ri keying qadam bo'lishi mumkin?
Anonymous Quiz
46%
A)聽Glyukokortikoidlar buyirish
11%
B)聽Gipotonik eritma buyurish
6%
C)聽Mahalliy nitroglitserin qo'llash
22%
D)聽Qizdiruvchi to'shak-yopinchiqlardan foydalanish
15%
E)聽Metimazol buyurish
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
#Gastroenterologiya #Infeksionkasalliklar
Spontan bakterial peritonit
Assit o'g'ir jigar kasalliklarida, qachonki jigarda bosim ortsa (portal gipertenziya) va uning funksiyasi buzilib, qondagi albuminlar va boshqa oqsillarning darajasi kamayganda yuzaga keladi. Spontan bakterial peritonit esa qachonki ichaklarda normal yashaydigan bakteriyalar qorin bo'shlig'iga tushsa va assit infeksiyasiga sabab bo'lsa yuzaga keladi. Bunday hollar o'gir jigar kasalliklarida sodir bo'ladi, chunki immun tizimining reaksiyasi susayadi va ichakdagi bakterial muhit o'zgaradi. Ichakdagi yallig'lanish uning germetikligi buzilishiga olib keladi va ichak bakteriyalari tomonidan tananing boshqa mikroblardan xoli bo'lgan qismlari zararlanishiga sabab bo'ladi.
Spontan bakterial peritonitning eng asosiy simptomlari isitma, qaltirash va qorinda og'riq hisoblanadi. Ayrim bemorlarda es-hushning buzilishi ham kuzatilishi mumkin. Shuningdek, asimptomatik kechishi ham mumkin. Assit bilan namoyon bo'lgan o'gir jigar kasalligi mavjud bo'lgan va es-hushning buzilishi yoki buyrak-jigar funksiyasining buzlishi natijasida gospitalizatsiya qilingan har qanday bemorlarni spontan bakterial peritonit uchun tekshiruvdan o'tkazish zarur.
Spontan bakterial peritonit o'tkazgan bemorlarda uni yana qaytalanish xavfi bo'ladi. Spontan bekterial peritonit o'tkazgan yoki assit suyuqligida oqsilning darajasi juda past bo'lgan yuqori xavf guruhidagi bemorlarda kunlik peroral antibiotiklar buyuriladi. Assit bilan namoyon bo'lgan og'ir jigar kasalligi mavjud bemorlarda qizilo'ngach, oshqozon yoki ichklardan qon ketishi kuzatilsa, spontan bakterial peritonit profilaktikasi uchun albatta 5-7 kun davomida antibiotiklar buyurilishi zarur.
Assitni tuz iste'molini kamaytirish yoki diuretiklar bilan ham davolash mumkin. Og'ir jigar kasalliklari mavjud bo'lgan kishilar oqsilga boy dieta qilishga intilishlari kerak. Mushak massasi yuqotilishiga qarshi sport bilan muntazam shug'illanish ham tavsiya etiladi.
Kanalga obuna bo鈥檒ing 馃憠 @Gippokamp馃槂
Spontan bakterial peritonit
Assit o'g'ir jigar kasalliklarida, qachonki jigarda bosim ortsa (portal gipertenziya) va uning funksiyasi buzilib, qondagi albuminlar va boshqa oqsillarning darajasi kamayganda yuzaga keladi. Spontan bakterial peritonit esa qachonki ichaklarda normal yashaydigan bakteriyalar qorin bo'shlig'iga tushsa va assit infeksiyasiga sabab bo'lsa yuzaga keladi. Bunday hollar o'gir jigar kasalliklarida sodir bo'ladi, chunki immun tizimining reaksiyasi susayadi va ichakdagi bakterial muhit o'zgaradi. Ichakdagi yallig'lanish uning germetikligi buzilishiga olib keladi va ichak bakteriyalari tomonidan tananing boshqa mikroblardan xoli bo'lgan qismlari zararlanishiga sabab bo'ladi.
Spontan bakterial peritonitning eng asosiy simptomlari isitma, qaltirash va qorinda og'riq hisoblanadi. Ayrim bemorlarda es-hushning buzilishi ham kuzatilishi mumkin. Shuningdek, asimptomatik kechishi ham mumkin. Assit bilan namoyon bo'lgan o'gir jigar kasalligi mavjud bo'lgan va es-hushning buzilishi yoki buyrak-jigar funksiyasining buzlishi natijasida gospitalizatsiya qilingan har qanday bemorlarni spontan bakterial peritonit uchun tekshiruvdan o'tkazish zarur.
Spontan bakterial peritonit o'tkazgan bemorlarda uni yana qaytalanish xavfi bo'ladi. Spontan bekterial peritonit o'tkazgan yoki assit suyuqligida oqsilning darajasi juda past bo'lgan yuqori xavf guruhidagi bemorlarda kunlik peroral antibiotiklar buyuriladi. Assit bilan namoyon bo'lgan og'ir jigar kasalligi mavjud bemorlarda qizilo'ngach, oshqozon yoki ichklardan qon ketishi kuzatilsa, spontan bakterial peritonit profilaktikasi uchun albatta 5-7 kun davomida antibiotiklar buyurilishi zarur.
Assitni tuz iste'molini kamaytirish yoki diuretiklar bilan ham davolash mumkin. Og'ir jigar kasalliklari mavjud bo'lgan kishilar oqsilga boy dieta qilishga intilishlari kerak. Mushak massasi yuqotilishiga qarshi sport bilan muntazam shug'illanish ham tavsiya etiladi.
Kanalga obuna bo鈥檒ing 馃憠 @Gippokamp
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Quyida keltirilgan medikamentoz terapiyalardan qaysi biri ushbu bemor uchun eng mos dastlabki yondashuv hisoblanadi?
Anonymous Quiz
40%
A) Fenoksibenzamin
11%
B) Oktreotid
30%
C) Propranolol
11%
D) Klonidin
9%
E)聽Gidroxlortiazid