Binevşa Narîn û Cembelî Kurê Mîrê Colemêrgê

Gotin: Rêşad Sorgul

داستان بنفشه و جمبلی با صدای رشاد سورگل

@Hilbijer

🎼 Cembelî

🎙 Mehmûd Qizil

ترانه دَنگبیژی جمبلی
با صدای محمود قزل

@Hilbijer

مجلس نمایندگان آمریکا، یک میلیارد دلار برای ارتقای سیستم دفاعی گنبد آهنین اسرائیل تصویب کرد.



@Hilbijer

‏اردوغان، رئیس جمهور ترکیه:
«مرزهای تاریخی باید به جای خود برگردند»

بسیار هم عالی جناب اردوغان( سلطانِ متوهم)‼️

۲۳ سرزمین شاهنشاهی هخامنشیان در اوایل حکمرانی داریوش بزرگ، بر اساس متن ستون ۱، بند ۶ از کتیبه بیستون:

" گوید داریوش شاه: این سزمین‌هایی [است] که از آن من شدند به خواست اهورَمزدا من شاه آن‌ها بودم: ‏پارسَ (پارس)، اوجَ (ایلام)، بابیروش (بابل)، اَثورا (آشور)، اربایَ (شمال شبه جزیره عربستان)، مودرایَ (مصر)، آنهایی که در دریا هستند (فینیقیها)، اسپَردَ (سارد و لیدی)، یَونَ (یونان)، مادَ (ماد)، اَرمینَ (ارمنستان)، کَتپَتوکَ (کاپادوکیه)، پَرثَوَ (پارت‌)، زرَنکَ (سیستان)، ‏هَریَوَ (هرات)، باختریش (بلخ)، سوگودَ (سغد)، گندارَ (شمال پاکستان)، سَکَ (سکاها، مردمان میان دریاچه خوارزم و دریای کاسپین)، ثَتَگوش (دره رود هیرمند)، هرَوَتیش (رُخج)، مَکَ (مکران) روی هم رفته ۲۳ سرزمین"

توضیح تصویر:
وسعت قلمرو شاهنشاهی هخامنشیان از کتاب ارزشمند اطلس تاریخی ایران، دانشگاه تهران، سال ۱۳۵۰ خورشیدی


@Hilbijer

سخنی در مورد هجمه علیه زبان کُردی و فعالان این زبان در ارومیه

🖋 ارشاک رئوف گنبدی
〰〰〰
https://www.tgoop.com/hilbijerpics/234

زبان برای هر قوم و ملتی اگر وسیله ارتباط انسانها باشد، برای کُردها بسیار بیشتر از این است. چرا که بود و نبود کُردها به همین زبان گره خورده است. چرا که میلیون‌ها کُرد در طول تاریخ از دم تیغ گذشته و یا کوچانده و آسمیله شده‌اند فقط به خاطر اینکه حامل این زبان بوده‌اند.
چرا که میلیون‌ها کُرد، به زور یا با سیاستهای حکام وقت، اکنون دیگر کُرد نیستند!
رجوع میدهم شما را به کتب تاریخی تا بدانید در همین نزدیکی چگونه کُردها، با فراموشی زبانشان، کُرد بودنشان را یادشان رفته است.
اسناد تاریخی نشان میدهد که کردها تا صده‌های اولیه اسلامی در تمام آذربایجان، همدان، زنجان، فارس و... ساکن بوده و حکومت کرده‌اند و حالا چیزی از آنها به جز صفحاتی رنگ باخته در برخی کتب تاریخی قدیمی باقی نمانده است. حالا دیگر شقاقی‌ها در آنسوی دریاچه ارومیه و دنبلی‌ها در اینسوی دریاچه، کُردی سخن نمیگویند و ترک شده‌اند! حالا دیگر اثری از فرزندان روادی‌ها و شدادی‌ها از گنجه تا تبریز و اردبیل و ارومیه باقی نمانده است! آنها جایی نرفته‌اند بلکه در حقیقت زبانشان را از دست داده‌اند و با از دست دادن زبان کل تاریخ و هویتشان از دست رفته است.
جای دوری نرویم، در همین یکی دو هفته با چند نفر نشست و برخواست داشته‌ام که از پدر و مادری کُرد متولد شده‌اند اما زبانشان دیگر کُردی نیست! آنها در همین ارومیه به زبان ترکی سخن میگویند.
میلیون‌ها نفر در کردستان ترکیه، دیگر نمیتوانند کُردی حرف بزنند و شک نکنید در دهه‌های آینده دیگر خود را کُرد نخواهند دانست! چرا که هویت کُردی ریشه در زبان کُردی دارد!
زمانی کُردها امارتی به نام جان‌پولاد داشتند! اکنون اما فرزندانشان در لبنان جنبلاط شده و دیگر کُرد نیستند! آنها عرب شده‌اند.
چند وقت پیش دخترک هنرمند خراسانی را دیدید که در مصاحبه‌اش میگفت پدر و مادرم کُرد هستند اما خودم فارسم!
کُردهای خراسان با سرعتی بیشتر و کردهای کرمانشاه کمی آرامتر در حال تبدیل شدن به فارس هستند! چند نسل بعد آنها دیگر کُرد نیستند!
اهمیت زبان مادری برای کُردها با هیچ مردم دیگری قابل قیاس نیست! هیچ مورخی به یاد ندارد کُردها از مکان دیگری به خاکی که اکنون در جغرافیایی به نام کردستان قرار دارد، کوچ نموده باشند. آنها همیشه بر خاک خود بوده‌اند. اما بر همین خاک اکنون وجودشان در خطر قرار دارد. و این خطر بسیار بیشتر از آنچه قتل‌عام‌ها و کشتارها بر سرشان آورده‌اند، در تغییر زبان نمایان شده است!
همه‌ی اینها یعنی اینکه زبان ما و به تبع آن هویت و وجودمان به عنوان کُرد در معرض نابودی است و احتمالا در خوشبینانه‌ترین حالت تا صد سال آینده حداقل نشانی از گویش‌های کرمانجی، کلهری، لکی، هورامی و زازاکی باقی نخواهد ماند و البته سورانی هم کمی پس از آن به ورطه نابودی خواهد لغزید.
یعنی هزاران سال جنگ و خونریزی و صدها سال تحمل آوارگی و قتل‌عام و کشتار و زندان و کوچ اجباری و ... همگی به دست خودمان نابود خواهد گردید.

سوالی که مطرح است این است که با وجود همه‌ی این‌ها و در این وضعیت نابسامان زبان کردی که هیچ سیستم قدرتمندی از آن حمایت نمیکند بلکه همه تلاش‌ها حداقل در خاورمیانه بر این استوار است که کُردی از بین برود، کسانی که برای حفظ، پاسداشت، نگهداری، بکارگیری، آموزش و کتابت این زبان تلاش میکنند را چه باید نامید؟ اگر این‌ها ناجیانی نیستند که از زندگی و خوشی خود و خانواده‌شان زده‌اند، تا مردمی را از نابودی برهانند پس چیستند!
اگر چنین افرادی در این شرایط در میان هر ملت دیگری بودند، بدون شک تندیس‌ها از ایشان ساخته میشد و نامشان تا ابد ماندگار میگشت. بالاخص اینکه در ارومیه و در میان انکار و محدودیت، این ناجیان ظهور کرده باشند!
اما شوربختانه همواره کسانی هستند که دوست دارند چوبشان لای چرخ حرکت‌های مثبت گیر کند تا به این طریق خودی نشان دهند و الاغ لنگان بی کفایتیشان را چون اسب یورتمه بنمایانند!
جامعه مدنی کُردی ارومیه اما دیرزمانی است که آب بندها را مستحکم کرده است تا الاغ هر تازه از راه رسیده‌ای نتواند آب زلال فعالیت‌های ادبی، فرهنگی، هنری و مدنی ارومیه را گل‌آلود کند.
جاهلانی که زبان کُردی را زبان چوپان‌ها و روستاییان میدانند و آن را سخیف و نازل میپندارند، آنهایی که این زبان را نه لایق بیان علم و فلسفه که شایسته چراندن گاو و گوسفند مینامند، بدون شک جهل مرکب خویش را بیش از پیش عیان نموده و بر ناتوانی خود مهر تایید میزنند. این سواران بر الاغ جهل مسلما جایگاهی در جامعه مدنی ارومیه و مردم این شهر نخواهند داشت.

@Hilbijer

جا دارد در پاسخ به تُرکتازی اوباش «الهام علی‌اُف » در مورد ایران، یادی کنیم از این کشف بسیار مهم تاریخی !

کاخ و شهرک باستانی هخامنشیان در شهر شمکیر جمهوری باکو که به مدت بیش از ۲۰۰ سال مرکز فرماندهی و حکمرانی هخامنشیان در قفقاز جنوبی بوده است .

توضیحات بیشتر در فیلم ترجمه و زیرنویس شده است .



@Hilbijer

یک نویسنده کُرد رئیس انجمن جهانی قلم شد

اول مهر انجمن جهانی قلم (International PEN) رئیس جدید خود را انتخاب کرد، در این دورە «برهان سونمز »نویسندە نامدار کُرد در این انتخابات بە عنوان رئیس جدید انجمن جهانی قلم انتخاب شد.
برهان سونمز از کُردهای دیاربکر است کە بە مدت ۶ سال بە عنوان رئیس انجمن جهانی قلم انتخاب شدە است.

#تبریک

@Hilbijer

ما را ز غم زمانه فریاد . . .

امسال با آغاز فصل مهر، دختران مظلوم افغانستان از ورود به مدرسه منع شده‌اند! همچنین با رسمی شدن زبان پشتو توسط تروریستان طالبان، زبان پارسی نیز از مکاتبات رسمی و اداری افغانستان حذف شده است!

این شعر از سیف فرغانی، وصف حال مملکت‌داری طالبان است، چه زیبا می گوید ؛

« در مملکت چو غرش شیران گذشت
این عوعو سگان شما نیز بگذرد
آن کس که اسب داشت غبارش فرو نشست
گَردِ سُم خرانِ شما نیز بگذرد...»


@Hilbijer

🔞باز سرعت بیش از حد مجاز و بی احتیاطی و بوی مرگ
تصاویر دلخراش از صحنه تصادف روز گذشته در جاده چی چست ارومیه .

@Hilbijer

‏با اعلام ارمنستان‌ مبنی بر عدم دادن اجازه ساخت جاده اتصالی بین‌ باکو با نخجوان و ترکیه در خاک ارمنستان، وضعیت شمال ارس وارد فاز جدید و خطرناکی شده است !

پیداست که ایران برای حفظ مرز خود با ارمنستان و نیز حفظ جنوب ارمنستان از اشغال احتمالی ترکیه و باکو جدی است.

📽️ بخشی از تجهیزات سنگین نیروهای مسلح ایران که امروز به مرز‌های شمالغربی ارسال شده است.


@Hilbijer

ایران باید نیرو و تجهیزات لازم نظامی را در استان« سیونیک (زنگه‌زور)» ارمنستان مستقر کند و با تکمیل جاده جدید ایران و ارمنستان، امنیت دسترسی ایران به کشورهای اوراسیا را تضمین و در اختیار خود بگیرد، تا میدان عمل برای تُرک‌تازی‌های احتمالی باکو و آنکارا نیز گرفته شود.

با توجه به نفوذ اسرائیل در باکو احتمالا طی ماه‌های آینده حمله و اشغال «سیونیک» ارمنستان اتفاق بیفتد که این یک فاجعه و شکست بزرگ ژئوپلیتیکی، امنیتی و اقتصادی برای ایران و یک پیروزی تاریخی برای تفاله‌های فرقه پانترکیسم بشمار میرود.
‏اینکه چرا ایران باید از ارمنستان در برابر تُرک‌تازی جمهوری باکو و ترکیه حمایت بکند این است که ،جدا از اهمیت ژئوپولتیک مرز ایران و ارمنستان برای حال و آینده‌ی ایران، طاعون تُرک‌سازی جعلی در چند دهه اخیر، کل اقوام ایرانی قفقاز و ترکیه را بلعیده و تنها سنگرِ ارمنستان باقی مانده است.
از اقوام ایرانی که هویت و تبار و زبانشان در ۱۰۰ سال اخیر در قفقاز جنوبی و ترکیه نادیده گرفته شده می‌توان کُرد‌ها و تات‌ها و تالشی‌ها و پارسیان و ... را در قفقاز جنوبی و ارمنی‌ها و کُرد‌ها و آذری‌ها را در شرق ترکیه نام برد‌.



@Hilbijer

🔶 بخش‌هایی از رزمایش فاتحان خیبر نیروی زمینی ارتش در نوار مرزی شمال غرب

این رزمایش هجومی با حضور همزمان یگان جنگ‌الکترونیک، یگان‌های توپخانه، تیپ واکنش‌سریع، گردان‌های تانک، پهپادهای رزمی-اطلاعاتی و بالگردهای کبری هوانیروز در نوار مرزی شمال غرب کشور در حال اجراست.


@Hilbijer

🔞‼️جنایت جدید فرقه خونخوار #طالبان به جرم مخفیانه مدرسه رفتن کودکان دختر و پسر که به نظر می‌رسد این جنایت در یکی از مناطق شیعه نشین( هزاره ) افغانستان اتفاق افتاده است .

پاکسازی مذهبی یکی از اولین اولویت‌های گروه های تندرو و افراطی بوده و خواهد بود .

دیدن چنین صحنه‌هایی قلب هر انسان آزاده ای را به درد می آورد ، اما کسانی که چشم‌هایشان را بسته اند و این گروه آدمکش و ضدبشری را جور دیگر جلوه داده و تطهیر میکنند در برابر خدا و وجدانشان باید سرافکنده باشند.


@Hilbijer

صدای آژیر خطر در شهرک های مرزی
« جمهوری باکو »
به نظر می‌رسد پهبادهای ایران حریم هوایی جمهوری باکو را در رزمایش "فاتحان خیبر " شکسته باشند .

« اِف » های باکو ، حتما پیامِ قاطع ارتش ایران را دریافت کرده اند !

@Hilbijer

نوشتاری از صلاح‌الدین خدیو در باره اجلاس اخیر موسوم به عادی سازی روابط با اسرائیل در اربیل

🔺طلایه دار و قرمزپوش جلوی لشکر نشوید!

در سالگرد رفراندومی که متعاقب آن پنجاه درصد مساحت اقلیم کردستان کوچک شد و این منطقه عملا به مرزهای خودمختاری مصوب دولت بعث در سال 1970 برگشت، همایشی در دفاع از عادی سازی روابط با اسرائیل در اربیل برگزار شده است.
این همایش که به ابتکار یک مرکز غیر دولتی آمریکایی و با مشارکت افراد شیعه و سنی عراقی - عمدتا سنی - برگزار شده، خواهان پیوستن عراق به کاروان صلحی شده که توسط ترامپ میان اسرائیل با چند کشور عربی منعقد گردید.
دولت عراق و دولت اقلیم هر دو برگزاری آن را محکوم و از بانیان و شرکت کنتدگان آن انتقاد کرده اند.
به زحمت می توان تصور کرد خارج از اطلاع حکومت، جلسه ای با این درجه از حساسیت در جایی برگزار شود، که هر کاری در آن مستلزم کسب مجوز و فرایندهای طولانی اداری است.
با این وصف اقلیم کردستان از میزبانی این جلسه چه سودی می برد؟
آیا مستقل از بغداد می تواند روابط دیپلماتیک با اسرائیل برقرار کند؟
آیا شرکت کنندگان در همایش، جریان های اصلی و شخصیت های سیاسی طراز اول عراقند؟
آیا میان افکار عمومی و جامعه مدنی عراق، گرایشی قوی به سود عادی سازی روابط با اسرائیل وجود دارد؟
روشن است که پاسخ همه این سوالات نه است. با این وصف چرا اربیل به برگزاری آن چراغ سبز داده است؟
ترکیب شرکت کنندگان را عمدتا عشایر عرب سنی و شخصیت های سیاسی نزدیک به آنان تشکیل می دادند. گروهی که در گذشته هم از حمایت اقلیم کردستان به هدف موازنه سازی در برابر دولت تحت تسلط شیعیان در بغداد، برخوردار شده اند.
اینبار اما احتمالا پای یک دولت منطقه ای نظیر عربستان یا امارات هم در میان است. متحدان منطقه ای واشنگتن از حوادث افغانستان و کاهش علاقه این کشور به حضور در مقیاس سابق در خاورمیانه ابراز نگرانی و ناخرسندی می کنند. نزدیک شدن به اسرائیل و تشکیل یک بلوک منطقه ای جدید با حضور تل آویو، ابتکاری است که آنها برای مقابله با نفوذ فزاینده و برتری طلبی ترکیه و ایران در پیش گرفته اند.
در عین اینکه تمام تخم مرغ های خود را هم در سبد بلوک موصوف نگذاشته و گوشه چشمی هم به تهران و آنکارا دارند.
برگردان این رهیافت در میان بازیگران فروملی نظیر کردها و عرب های سنی هم دارای منطقی مشابه است: پر کردن خلاء آمریکا با حضور مرئی و نامرئی اسرائیل.
میزان واقع گرایی این ارزیابی به جد محل مناقشه است. اسرائیل ژاندارم غرب در منطقه نیست و در صورت کنشگری مستقل هم قابلیت های آن به شدت افت می کند. در جریان رفراندوم چهار سال قبل کردستان، علیرغم حمایت های لفظی، در عمل نخواست یا نتوانست کاری بکند و نیروهای عراقی با چراغ سبز آمریکا و قدرت های منطقه ای، به آسانی کردها را از مناطق مورد مناقشه رانده و معادله ژئوپولتیکی جدیدی خلق کردند.
اکنون هم کشورهای منطقه با پیش بینی خروج نهایی آمریکا هریک از نقطه عزیمتی ژئوپولتیک در پی بازخوانی موازنه های گذشته و پی ریزی نظم تازه ای هستند. گفتگوهای میان ایران و عربستان، مصر و ترکیه، امارات و ترکیه، ترکیه و عربستان، اسرائیل و ترکیه و ...که به هدف تنش زدایی و ارتقاء سطح روابط انجام می شود، موید نمایانگر شدن خاورمیانه پسا آمریکایی در افق آینده است.
با این وصف تکلیف کردها هم تا حد زیادی روشن است. منطقه ای کوچک و در محاصره که از نفوذ عمیق و فزاینده ترکیه و ایران رنج می برد، فی البداهه نمی تواند با اسرائیل یعنی رقیب منطقه ای قسم خورده این کشورها، نرد عشق ببازد.
به عبارت بهتر در قبال فوائد کوتاه مدت و عوائد تاکتیکی، خسارات درازمدت و راهبردی نصیب آنها می شود. رابطه با اسرائیل البته میوه ممنوعه دهه های گذشته نیست، اما پیشقدمی در آن به سود اقلیم کردستان با مختصات راهبردی و ژئوپولتیک پیشگفته نمی باشد.
ضرب المثلی معروف در زبان کردی به خوبی معایب پیشگامی در شرایط حساس و بغرنج و ضرورت رعایت حزم و احتیاط و آبروداری را به تصویر می کشد: مەبە کەواسووری پێش لەشکر!
هیچگاه طلایه دار و قرمزپوش جلوی لشکر نشو!
به عقیده من این پند قدیمی، برگردان فولکولوریک و ساده شده معمای پیچیده و بغرنج رابطه با اسرائیل است. در کاری که خیری برای آن متصور نیست، نفر آخر شدن بهتر از اولین نفر شدن است.

#صلاح_الدین_خدیو

@Hilbijer

بازتاب مقاله فارن پالیسی درباره اردوغان در روزنامه جمهوریت .

https://www.tgoop.com/hilbijerpics/235

اردوغان برای مدیریت کشور بیمار است.

اردوغان ممکن است پیش از سال ۲۰۲۳ از صحنه خارج شود و نشانه هایی وجود دارد که نشان می دهد بیماری وی بیش از حد انتظار باشد و نتواند دوباره نامزد شود.

به گزارش فارن پالیسی ، "مجموعه ای از ویدئوها در ماه های اخیر منتشر شده است که در آنها ظاهر رهبر ترکیه چندان خوب نیست و با گردآوری‌آنها برخی از سوالات در مورد سلامتی اردوغان را ایجاد شده است. به عنوان مثال در صحنه ای او تلاش می کند تا در اطراف محل مقبره بنیانگذار ترکیه ، مصطفی کمال آتاترک ، حرکت کند. در ویدئویی دیگر که آخرین مورد توجه قرار گرفت اردوغان در ماه ژوئیه در پخش تلویزیونی به اعضای حزب عدالت و توسعه برای جشن گرفتن عید در هنگام سلام گفتن مشکل داشت.

پیش بینی های مربوط به دوران پس از اردوغان نیز در تجزیه و تحلیل ها جایگاه مهمی دارد. بر این اساس ، اکرم امام اوغلو ، که دوبار نامزد حزب عدالت و توسعه را شکست داد و شهردار استانبول شد ، منصور یاواش ، همتای او در آنکارا ، که از او به عنوان "سیاستمدار سرسخت" یاد می شود ، یا مرال آکشنر ، رهبر حزب خوب ، از جمله افراد احتمالی هستند‌ که به عنوان مخالفان نامزد حزب عدالت و توسعه یاد می شوند.

به گزارش فارن پالیسی ، "سناریوهای قابل قبولی وجود دارد مبنی بر اینکه امام اوغلو ، یاواش یا آکشنر رئیس جمهور بعدی ترکیه خواهند شد. ممکن است پس از اردوغان به سیاست به اصطلاح نرمال بازگردیم ، اما دلایل زیادی وجود دارد که در این مورد تردید داشته باشیم. بر اساس تجزیه و تحلیل ، اولین دلیل این واقعیت است که "اردوغان نهادهای سیاسی ترکیه را از مجرای حزب عدالت و توسعه ایجاد کرد یا آنها را مطابق میل خود شکل داد. دوم و مهمتر از همه ، بیست سالگی قدرتگیری اردوغان این واقعیت است که در دوران تصدی اش افراد از حلقه آک پارتی اغلب از طریق ابزارها و شیوه های مشکوک ثروتمند و قدرتمند شدند.‌ به گفته فارن پالیسی ، این حلقه که از جایگاه مهمی در بوروکراسی ، رسانه ها و تجارت بین المللی برخوردار است ، بعید به نظر می رسد که این افراد متنفذ با تسلیم شدن در برابر یک سیاستمدار دموکراتیک تر ، به این راحتی دستاوردهای خود را به خطر بیندازند.

در تحلیل ، نامهای احتمالی و نامزدهای احتمالی برای جایگزینی اردوغان ، که ادعا می شود برای اداره کشور بسیار بیمار است ، به شرح زیر شرح داده شده است:

خلوصی آکار وزیر دفاع ، هاکان فیدان رئیس تشکیلات ملی اطلاعات ترکیه (میت) و سلیمان سویلو وزیر کشور ترکیه

در این بین بزرگترین مزیت خلوصی آکار که بر اساس تحلیل ها به عنوان قوی ترین نامزد نشان داده شد ، در برابر سویلو و فیدان این است که وی پس از اصلاحات در سال های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ به عنوان وزیر دفاع و رئیس نیروهای مسلح برگزیده شد.


@Hilbijer

مصاحبه ای شنیدنی با رئیس پیشین پارلمان جمهوری باکو .

رسول قلی اِف : Rasul Quliyev
می‌گویند ستارخان به دنبال جدایی آذربايجان از ایران بوده، کمتر دروغ بگویید اصلا از این خبرها نبوده است تاریخدانان ما گرفتار بازی های سیاسی شده‌اند.
ما توسط روسیه از امپراتوری ایران جدا شدیم، اگر این خاک اشغال نشده بود امروز بخشی از ایران بودیم و . . .



@Hilbijer

به مناسبت سالروز کوچ آخر مام جلال طالبانی

🔶 مام جلال به عنوان رئيس جمهور عراق حکم اعدام بزرگترین دشمن خود را امضا نکرد
گفت: اجرای حكم اعدام برخلاف اعتقادات من است حتی اگر آن شخص بزرگترین دشمنم باشد

@Hilbijer

🔶 سخنرانی تاریخی جلال طالبانی در سال ۱۹۹۲ در مورد کرکوک

@Hilbijer

🎥 خلاصه‌ای از زندگی مام جلال

Kurtejiyannameya Mam Celal

@Hilbijer