Telegram Web
▫️کتابسنجی N مقاله پراستناد در حوزه Y

در چند سال اخیر انتشار مقالات کتابسنجی تحت عنوان "X مقاله پراستناد" زیاد شده است. الگوی کلی این مقالات بدین صورت است:

X most-cited articles in/on [topic/discipline]

قبل یا بعد از این الگو، اصطلاحاتی مانند Bibliometric/Scientometric Analysis/Study می‌آید.

روال کار بدین صورت است که موضوع در دیتابیس اسکوپوس یا WOS جستجو می‌شود و مقالاتی که بیشترین استناد (Citation) را دریافت کرده‌اند، انتخاب می‌شوند.

شاید سؤال برایتان پیش بیاید که آیا نویسندگان، مقالات بازیابی شده را غربالگری می‌کنند؟ 4 سناریوی زیر را در نظر بگیرید، فقط در یک حالت غربالگری صورت می‌گیرد و در بقیه موارد، نویسندگان از لقمه آماده استفاده می‌کنند:

1- مقالات پراستناد یک مجله

کافیست ابتدا تمام مقالات آن مجله را در اسکوپوس یا WOS جستجو کنیم، سپس بر اساس بیشترین استناد، مرتب کنیم و تعدادی را به عنوان پراستنادترین مقاله انتخاب کنیم و تمام! مثل این مقاله:

The 100 most cited articles in the Journal of NeuroInterventional Surgery

در بخش روش‌ها می‌خوانیم:

The most cited articles in JNIS were identified by using the Web of Science database. The top 100 articles were ranked according to their number of citations.

2- مقالات پراستناد چندین مجله

در برخی مواقع بجای یک مجله، چندین مجله یک رشته یا حوزه موضوعی جستجو می‌شوند. در این صورت هم نیازی به غربالگری وجود ندارد و کافیست نتایج بر اساس بیشترین استناد مرتب شوند. مثل این مقاله:

The top 100 most-cited papers in Paediatric Dentistry journals: A bibliometric analysis

3- مقالات پراستناد یک طبقه موضوعی

در برخی مطالعات هم با این که جستجوی موضوعی صورت می‌گیرد ولی در حقیقت طبقه‌بندی خود دیتابیس‌ها ملاک است. مثلاً در اسکوپوس بیش از 330 طبقه موضوعی وجود دارد که مجلات بر اساس آنها طبقه‌بندی می‌شوند یا در WOS بیش از 250 طبقه وجود دارد. در این گونه مطالعات هم غربالگری صورت نمی‌گیرد. مثل این مقاله:

The Top 100 Most Cited Scientific Papers in the Public, Environmental & Occupational Health Category of Web of Science: A Bibliometric and Visualized Analysis


4- مقالات پراستناد یک موضوع خاص

در این حالت نیاز به غربالگری وجود دارد، چون نویسندگان بصورت کلیدواژه آزاد جستجو را انجام می‌دهند و قاعدتاً همه نتایج بازیابی شده، مرتبط با آن موضوع خاص نخواهد بود. بنابراین ابتدا غربالگری انجام می‌شود تا مقالات مرتبط باقی بمانند و سپس بر اساس تعداد استناد مرتب می‌شود. مثل مقاله زیر:

A bibliometric study of the top 100 most-cited papers in neuroendocrine prostate cancer

نویسندگان، جستجوی کلیدواژه‌ای انجام دادند و نتایج بازیابی شده را ابتدا غربالگری و سپس بر اساس استناد مرتب کردند. اما وقتی جستجوی آنها را نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که نخواستند به خودشان زحمت بیشتری بدهند، چون فقط Title مقالات را در WOS جستجو کرده‌اند.

TI = (neuroendocrine prostate* OR NEPC OR small cell prostate*)

در کل در بیشتر موارد، هیچگونه غربالگری صورت نمی‌گیرد.

اما چند تا مقاله پراستناد را بررسی کنم خوبه؟!

در اکثر مطالعات منتشر شده، 100 مقاله پراستناد بررسی شده است که در بالا چند نمونه آورده‌ام.

اما برخی تنبلی می‌کنند. مثلاً میگن ولش کن بابا کی حوصلش را داره. بهتره 50 مقاله پراستناد را بررسی کنم و خودم را به دردسر نیندازم:


The 50 most cited articles on soft tissue integration of dental implants: A bibliometric analysis

برخی دیگر وقتی می‌بینند مقاله 50 تایی منتشر شده است، میگن چرا فقط 25 تا را بررسی نکنم:

The 25 Most Cited Articles in Pediatric Orthopaedic Sports Medicine.

برخی دیگر میان فقط 20 تای پراستناد را بررسی می‌کنند:

A Bibliometric Analysis of the 20 Most Cited Articles on Sacrococcygeal Chordomas

برخی دیگر میگن کی به کیه؟ من بیام 10 تای پراستناد را بررسی کنم:

The top 10 most-cited articles on the management of fractured instruments: a bibliometric analysis

یکی هم می‌خواست فقط 5 تای اول را بررسی کند که خودش خجالت کشید و انجام نداد!

به غیرت برخی‌ها برمی‌خورد:

بذار 200 تای اول را بررسی کنم تا سردبیر خوشش بیاد:

Traumatic spinal cord and spinal column injuries: A bibliometric analysis of the 200 most cited articles

من 300 تا را انجام میدم:

The 300 most cited articles published in periodontology

ببین 500 خیلی خوبه. رند هم هست:

A Bibliometric Analysis of the 500 Most Cited Papers in Orthopaedic Oncology


من 1000 تا را بررسی می‌کنم:

Top 1000 Most Cited Papers in World Neurosurgery

#bibliometric


🆔 @irevidence
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
▫️زوج پژوهشگر ایرانی زیر ذره‌بین کمیته اخلاق: اعتبار ده‌ها مطالعه در حوزه سرطان مورد تردید قرار گرفته است

پایگاه Retraction Watch در جدیدترین گزارش خود به این مطلب اشاره کرده است و من در اینجا آن خبر را به فارسی بازنویسی کردم. اسامی دو پژوهشگر در متن انگلیسی آمده است ولی من نیاوردم.


یک زوج پژوهشگر در یکی از دانشگاه‌های ایران طی سال‌های متمادی مقالاتی را منتشر کرده‌اند که در آن‌ها ادعا شده از رده‌های سلولی (Cell lines) خریداری شده از انستیتو پاستور ایران استفاده کرده‌اند. اما اخیراً شواهدی به دست آمده که نشان می‌دهد این زوج احتمالاً هرگز این رده‌های سلولی را در اختیار نداشته‌اند.

[لاین سلولی یا رده سلولی، مجموعه‌ای از سلول‌های یکسان است که از یک سلول اصلی توسط روش‌های تقسیم سلولی به دست می‌آید. این لاین های سلولی برای تحقیقات علمی و تولید داروها و واکسن‌ها بسیار مفید هستند.]

بر اساس مکاتباتی که به دست Retraction Watch رسیده، انستیتو پاستور به دانشگاه علوم پزشکی جهرم، محل کار این زوج، اطلاع داده که در طول ده سال گذشته، تنها سه مورد از رده‌های سلولی متعددی که در مقالات این زوج ذکر شده، در بانک سلولی ملی موجود بوده است.

دکتر امیر عبدلی، معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی جهرم، تأیید کرده که این زوج -که هر دو عضو هیئت علمی گروه آناتومی هستند- تحت بررسی قرار دارند. او گفت:

"ابهاماتی درباره در دسترس بودن رده‌های سلولی در انستیتو پاستور ایران و همچنین محل انجام پژوهش‌های این زوج وجود دارد. کارهای آن‌ها در آزمایشگاه‌های دانشگاه ما انجام نشده است. ما چندین بار از آن‌ها توضیح خواستیم، اما پاسخ قانع‌کننده‌ای دریافت نکردیم. بنابراین، مجبور شدیم مدارک و شواهد را برای بررسی بیشتر به کمیته ملی اخلاق در پژوهش‌های زیست‌پزشکی ایران ارسال کنیم."

دکتر عبدلی افزود که دانشکده پزشکی فعلاً پذیرش طرح‌های تحقیقاتی جدید از این دو استاد را متوقف کرده است.

دکتر جنیفر بیرن، مدیر بانک زیستی NSW Health Pathology در استرالیا و استاد انکولوژی مولکولی دانشگاه سیدنی، درباره این موضوع اظهار نظر کرده است. او می‌گوید:

"از نظر تئوری، این احتمال وجود دارد که پژوهشگران، حتی اگر به اشتباه ادعا کرده باشند رده‌های سلولی را از منبعی تهیه کرده‌اند که در واقعیت آن‌ها را نداشته، باز هم با همان رده‌های سلولی کار کرده باشند. شاید آن‌ها این رده‌های سلولی را از شخص دیگری گرفته‌اند که تصور می‌کردند از منبع ادعا شده تهیه شده است. گاهی محققان برای نشان دادن اعتبار کارشان، ادعا می‌کنند که رده‌های سلولی را از یک منبع معتبر تهیه کرده‌اند، در حالی که در واقع، بسیاری از پژوهشگران رده‌های سلولی را بین خود رد و بدل می‌کنند چون سریع‌تر، ارزان‌تر و راحت‌تر است. با این حال، ادعای تهیه رده‌های سلولی از مرکزی که در واقع آن‌ رده‌ها را ندارد، می‌تواند نشانه‌ هشداردهنده‌ای باشد. این ادعا گمراه‌کننده است، حتی اگر بدون سوء نیت مطرح شده باشد."

از سال 2014، این زوج ده‌ها مقاله را به طور مشترک منتشر کرده‌اند که عمدتاً در مجلات ایرانی چاپ شده‌اند. بیشتر پژوهش‌های آن‌ها درباره تأثیر داروهای موجود یا بالقوه بر سلول‌های سرطانی انسان بوده است.

اخیراً، نامه‌ای از رئیس دانشگاه جهرم به انستیتو پاستور فرستاده شده که در آن درباره تعداد زیادی از رده‌های سلولی سؤال شده که ظاهراً در وب‌سایت پاستور موجود نبوده‌اند. در پاسخ، معاون انستیتو پاستور اعلام کرده که در 10 سال گذشته، تنها سه مورد از 70 رده سلولی مورد پرسش در انستیتو موجود بوده است.

این پرونده هم‌اکنون در دست بررسی است و نتیجه آن می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر اعتبار علمی این پژوهشگران و مقالات منتشر شده آن‌ها داشته باشد.



توضیح تکمیلی

شاید بتوان گفت این جزو معدود دفعاتی است که خودِ دانشگاه‌ها و مراکز ایرانی فعالانه و مسئولانه دنبال کشف حقیقت ماجرا هستند. سلب اعتبار مقالات ایرانی-مخصوصاً اگر به دلیل بداخلاقی‌های عمدی پژوهش باشد-خبر خوبی نیست، اما این که دانشگاه‌ها و مسئولان مربوطه به این مسئله حساس باشند و خودشان پیگیر ماجرا بشوند، خبر خوبی است.

نکته دیگر اینکه اتهامات این دو پژوهشگر، هنوز ثابت نشده است و ممکن است کاملاً تبرئه شوند. باید منتظر تصمیم‌گیری کمیته اخلاق در پژوهش وزارت بهداشت باشیم.

#retraction
#ethics

🆔 @irevidence
▫️تجربه انجام اولین Umbrella Review: درس‌هایی که آموختیم

وقتی دنبال عنوانی برای انجام مرور سیستماتیک می‌گردیم و مشاهده می‌کنیم که در آن حوزه خاص، مرورهای سیستماتیک زیادی انجام شده است؛ در این صورت بجای افسردگی و نا امیدی، می‌توانیم آن مرورهای سیستماتیک را مرور سیستماتیک کنیم.

یک اصطلاح مورد توافق همگان برای نام‌گذاری این نوع مرور وجود ندارد:

مثلاً کاکرین به آن‌ها Overviews of Reviews یا به اختصار Overviews می‌گوید. یا موسسه JBI ترجیح می‌دهد از اصطلاح Umbrella Review استفاده کند. برخی دیگر از اصطلاحات استفاده شده عبارتند از:

Systematic review of systematic reviews

Review of systematic reviews

Meta-review of systematic reviews

Overview of systematic reviews

Systematic review of reviews

ما بر اساس روش‌شناسی JBI این مرور را انجام دادیم و بنابراین از اصطلاح Umbrella Review استفاده کردیم.

موضوع مرور ما، یادگیری مبتنی بر تیم در آموزش حرفه‌های سلامت بود. یادگیری مبتنی بر تیم (Team-Based Learning) یا TBL یک روش تدریس و یادگیری است و در چند سال اخیر، پژوهش‌های زیادی در این حوزه انجام شده است. ما می‌خواستیم یک مرور سیستماتیک انجام بدهیم ولی بعد از دیدن مرورهای سیستماتیک زیادِ این حوزه، نظرمان عوض شد و تصمیم گرفتیم یک مرور چتری انجام دهیم.

مرکزی به نام Team Based Learning Collaborative وجود دارد و هدفش پیشبرد استفاده از TBL در همه رشته‌ها و سطوح تحصیلی است. این مرکز، سالانه طی فراخوانی، به پروپوزال‌های پژوهشی حوزه TBL گرنت می‌دهد. ما هم اپلای کردیم و خوشبختانه جزء دو طرح برتر شدیم و گرنت به ما تعلق گرفت ولی به خاطر تحریم‌ها نتوانستیم دریافت کنیم!

درس آموخته‌ها:

1- اینکه انجام مرورهای چتری راحت‌تر از سایر مرورهاست، تصور اشتباهی است

ما در کل 23 مرور سیستماتیک را وارد مطالعه کردیم ولی حجم داده‌های استخراج شده بسیار زیاد بود. یکی از دلایلش این است که در هر مرور سیستماتیک-مخصوصاً در حوزه آموزش-چندین سؤال و هدف مورد بررسی قرار می‌گیرند و بنابراین عملاً ما با تنوعی از اهداف، سؤالات و پیامدها روبرو شدیم.

2- ماهیت رشته‌ها بر پیچیدگی کار تأثیر می‌گذارد


در برخی رشته‌ها مثل آموزش، مدیریت و سیاستگذاری، زمینه و بافتار (Context) بسیار مهم است و این باعث پیچیدگی این حوزه‌ها شده است. بطور کلی در این حوزه‌ها نظریه‌ها، مدل‌ها و الگوها حائز اهمیت هستند.

این سؤال که آیا یک مداخله کار می‌کند به تنهایی جوابگو نیست. باید مشخص شود که این مداخله تحت چه شرایط و مکانیسم‌هایی کار می‌کند؟ مثلاً یک روش تدریس چه زمانی، برای چه نوع فراگیرانی، در چه موضوعی و به چه میزانی کار می‌کند؟

با بررسی مرورهای سیستماتیکِ TBL مشخص شد که همه نوع دیزاین مطالعه وارد این مرورها شده‌اند از جمله: مطالعات تجربی، شبه تجربی، یک گروهی قبل و بعد، توصیفی-مقطعی، کیفی و حتی مطالعات ترکیبی (Mixed Methods).

بنابراین به نظر می‌رسد انجام یک Overviews با روش‌شناسی کاکرین-که فقط مرورهای سیستماتیک اثربخشی را شامل می‌شوند- تا حدودی جمع و جورتر و بسامان‌تر از حوزه‌های زمینه-محور هستند.

3- محدود کردن جستجو به مرورها

طبیعی است که ما در مرورهای چتری دنبال مطالعات اولیه نیستیم، بلکه مطالعات سنتزی را می‌خواهیم پیدا کنیم. بنابراین بشدت توصیه می‌شود که نتایج بازیابی شده به مرورها محدود شوند.

در پابمد فیلتر systematic[sb] با حساسیت بالایی می‌تواند مرورهای سیستماتیک را بازیابی کند. برای دیتابیس‌های دیگر هم فیلترهای جستجو برای بازیابی مرورها، تدوین شده است که می‌توانید از آن استفاده کنید.

ما از پلتفرم Ovid برای جستجوی دیتابیس‌های مدلاین، Embase و PsycINFO استفاده کردیم. برای افزایش حساسیت از کوئری زیر برای بازیابی مرورها استفاده کردیم:

(review* or meta-analysis or metaanalysis or synthesis).mp.

4- ارزیابی کیفیت مرورهای وارد شده

برای ارزیابی کیفیت مرورها بجای چک لیست AMSTAR از چک لیست اختصاصی موسسه JBI استفاده کردیم. این چک‌لیست خیلی کلی‌تر است و 11 آیتم دارد و برای هر نوع سنتز شواهد (از جمله اسکوپینگ، کیفی و ...) می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد.

5- تحلیل داده‌های کیفی


بخش عمده‌ای از داده‌های ما حالت کیفی داشتند. ابتدا Google Sheets را امتحان کردیم که راضی‌کننده نبود و بنابراین مجبور شدیم از نرم‌افزار MAXQDA 20 برای کدگذاری و سازماندهی کدها استفاده کنیم که تجربه موفقی از آب در آمد.

6- سایر اقدامات


- از Rayyan برای غربالگری استفاده کردیم.

- برای دسته‌بندی مطالب و رسم جداول و نمودارها از اکسل استفاده کردیم.

- ما یکبار سرچ را آپدیت کردیم و دو مرور مرتبط دیگر پیدا کردیم. همیشه آپدیت سرچ را در برنامه‌تان قرار دهید.

🔗لینک مقاله


#evidence_synthesis
#umbrella_review

🆔 @irevidence
Evidence.ir
▫️Systematic Approaches to a Successful Literature Review ویرایش اول این کتاب در سال 2012، ویرایش دوم در سال 2016 و ویرایش سوم آن در سال 2022 توسط انتشارات Sage منتشر شده است و 425 صفحه دارد. نویسندگان نام آشنایی در حوزه سنتز شواهد مثل Andrew Booth و Anthea…
▫️دوره آموزشی جدیدی در راه است ...

چندی قبل کتاب Systematic Approaches to a Successful Literature Review را در پستی معرفی کردم.

اخیراٌ فرصتی فراهم شد و توانستم ویرایش جدید این کتاب را از ابتدا تا انتها و با دقت مطالعه کنم.

واقعاً کتاب ارزشمندی است و برای کسانی که می‌خواهند مرور متون با رویکرد سیستماتیک را بصورت اصولی یاد بگیرند، منبعی عالی است.

در کنار اینکه یادگیری خیلی زیادی برایم داشت، ایده‌ای هم به ذهنم رسید: چرا این کتاب را در قالب یک دوره آموزشی تدریس نکنم؟!

این شد که کمی بیشتر فکر کردم و تصمیم گرفتم تمام فصل‌های این کتاب را تدریس کنم و علاوه بر آن مطالب دیگری هم به آن اضافه کنم تا یک دوره آموزشی جامع تهیه شود.

به‌زودی نحوه ارائه این دوره را- بعد از جمع‌بندی ایده‌هایم- اطلاع‌رسانی خواهم کرد. شما عزیزان هم اگر ایده خاصی برای اجرا دارید، لطفاً بیان فرمایید.

#evidence_synthesis
#course

🆔 @irevidence
▫️چت‌بات Bing، سوالات بیماران در خصوص نحوه استفاده از داروها را پاسخ می دهد ولی ممکن است منجر به مرگ آنها هم بشود!

در یک اکتبر 2024 در مجله BMJ Quality & Safety مطالعه ای با عنوان زیر منتشر شده است:

Artificial intelligence-powered chatbots in search engines: a cross-sectional study on the quality and risks of drug information for patients

در زیر خلاصه‌ای از این مقاله را به زبان فارسی آورده‌ام:

در عصر دیجیتال، بیش از نیمی از شهروندان اتحادیه اروپا و ایالات متحده برای کسب اطلاعات دارویی و بهداشتی به اینترنت مراجعه می‌کنند. موتورهای جستجو، ابزار اصلی برای دستیابی به این اطلاعات هستند. اخیراً، با معرفی چت‌بات‌های مبتنی بر هوش مصنوعی در فوریه 2023، تحول عمده‌ای در عرصه موتورهای جستجو رخ داده است. اگرچه این فناوری‌ها پتانسیل بالایی دارند، اما خطراتی مانند تولید اطلاعات نادرست یا مضر را نیز به همراه دارند.

با توجه به اهمیت این موضوع، مطالعه‌ای توسط گروهی از محققان با هدف بررسی کیفیت و خطرات احتمالی اطلاعات دارویی ارائه شده توسط این چت‌بات‌ها برای بیماران انجام شد. این مطالعه مقطعی بر روی چت‌بات Bing، که در موتور جستجوی مایکروسافت تعبیه شده، متمرکز بود (در آوریل 2023)

روش تحقیق به این صورت بود که 10 سؤال رایج بیماران در مورد 50 داروی پر تجویز در آمریکا از چت‌بات Bing پرسیده شد. این سؤالات شامل مواردی درباره موارد مصرف دارو، مکانیسم عمل، دستورالعمل‌های مصرف، عوارض جانبی و موارد منع مصرف بود. تمام پرامپت‌ها به زبان انگلیسی و در حالت " balanced" چت‌بات انجام شد. (در بینگ سه حالت creative، balanced و precise وجود دارد.)

برای ارزیابی پاسخ‌های چت‌بات، سه معیار اصلی مورد بررسی قرار گرفت: خوانایی (Readability)، جامعیت (Completeness) و دقت (Accuracy). خوانایی پاسخ‌ها با استفاده از معیار Flesch Reading Ease Score سنجیده شد. برای ارزیابی جامعیت و دقت، یک پایگاه داده مرجع با استفاده از اطلاعات دارویی معتبر از وب‌سایت drugs.com ایجاد شد (توسط یک داروساز بالینی و یک پزشک با تخصص داروشناسی). پاسخ‌های چت‌بات به گزاره‌های جداگانه تقسیم و با این پایگاه داده مقایسه شدند.

نتایج نشان داد که میانگین نمره خوانایی پاسخ‌های چت‌بات 37.2 از 100 بود، که نشان‌دهنده دشواری درک این پاسخ‌ها برای عموم مردم است و نیاز به سطح تحصیلات دانشگاهی برای درک آنها را نشان می‌دهد. میانه جامعیت پاسخ‌ها 100% (با میانگین 76.7%) و میانه دقت 100% (با میانگین 88.7%) بود.

علاوه بر این ارزیابی‌های کمی، یک زیر مجموعه از 20 پاسخ چت‌بات که دقت یا جامعیت پایینی داشتند یا خطر بالقوه‌ای برای ایمنی بیمار ایجاد می‌کردند، توسط هفت متخصص در زمینه ایمنی دارویی مورد بررسی قرار گرفت. این ارزیابی شامل بررسی اجماع علمی (scientific consensus)، احتمال آسیب و میزان آسیب احتمالی بود.

نتایج این ارزیابی تخصصی نشان داد که تنها 54% از پاسخ‌های بررسی شده با اجماع علمی همسو بودند، در حالی که 39% مخالف اجماع علمی و 6% بدون اجماع علمی مشخص بودند.

از نظر احتمال آسیب، 66% از پاسخ‌ها دارای پتانسیل آسیب‌رسانی تشخیص داده شدند، که از این میان 3% احتمال بالا، 29% احتمال متوسط و 34% احتمال پایین آسیب‌رسانی داشتند.

در مورد شدت آسیب احتمالی، 22% از پاسخ‌ها می‌توانستند منجر به آسیب شدید یا حتی مرگ شوند، 42% آسیب متوسط تا خفیف و 36% بدون آسیب ارزیابی شدند.

محققان چندین دلیل فنی برای کیفیت پایین برخی از پاسخ‌های چت‌بات شناسایی کردند. اول اینکه، چت‌بات‌ها می‌توانند اطلاعات را از منابع مختلف اینترنتی، اعم از معتبر و نامعتبر، استخراج کنند. دوم، چت‌بات‌ها به جای ارجاع به پاراگراف‌های خاص، به کل وب‌سایت‌ها ارجاع می‌دهند که می‌تواند منجر به ترکیب نادرست اطلاعات شود. سوم، چت‌بات‌ها قادر به تأیید به‌روز بودن منابع نیستند و ممکن است اطلاعات قدیمی ارائه دهند.

این مطالعه نشان داد که اگرچه چت‌بات‌های مبتنی بر هوش مصنوعی قادر به ارائه پاسخ‌های نسبتاً کامل و دقیق به سؤالات دارویی بیماران هستند، اما پیچیدگی پاسخ‌ها و خطر ارائه اطلاعات نادرست یا ناقص می‌تواند ایمنی بیمار را به خطر بیندازد. محققان توصیه می‌کنند که تا زمان دستیابی به راه‌حل‌های دقیق‌تر و قابل اعتمادتر، در توصیه استفاده از این ابزارها به بیماران احتیاط شود.

در نهایت، این مطالعه تأکید می‌کند که علی‌رغم پتانسیل بالای فناوری هوش مصنوعی در ارائه اطلاعات دارویی، همچنان نیاز به بهبود و نظارت دقیق وجود دارد تا بتوان از آن به عنوان منبعی ایمن و قابل اعتماد برای بیماران استفاده کرد. تا آن زمان، مشاوره با متخصصان و حرفه‌مندان سلامت همچنان مهم‌ترین و ایمن‌ترین راه برای دریافت اطلاعات دارویی صحیح و مناسب برای بیماران باقی می‌ماند.

#AI
#copilot

🆔 @irevidence
این پایگاه Retraction Watch هم واقعاٌ خیلی نامرده. رفته گشته بدترین عکس طرف را پیدا کرده و داد میزنه آی مردم این شیمیدان ژاپنی، داده‌ها را جعل کرده است😂

🆔 @irevidence
▫️مجله Optical and Quantum Electronics از انتشارات Springer Nature اخیراً بیش از 200 مقاله خود را ریترکت کرده است

این مجله با IF=3.3 جزء مجلات Q2 محسوب می‌شود. بیشتر مقالات ریترکت شده از کشور چین هستند و بعد از آن هند قرار دارد. چندین مقاله هم از نویسندگان ایرانی ریترکت شده است.

برخی از دلایل ذکر شده برای ریترکشن عبارتند از:

مقاله خارج از اسکوپ مجله بوده است (سؤال این است که پس چرا آن‌ها را چاپ کردی؟!)

نقص در فرایند داوری همتا

رفرنس‌های نامناسب یا نامرتبط

اصطلاحات و عبارات غیر استاندارد

البته اشاره کرده است که دلایل ریترکشن فقط محدود به موارد فوق نیست.

یکی از دلایل را رفرنس‌های نامناسب یا نامرتبط ذکر کرده است. اخیراً مجلات و سردبیران خیلی به رفرنس‌ها حساس شده‌اند. تصور می‌کنم اگر قرار باشد رفرنس‌های مقالات را بطور عمیق و دقیق بررسی کنند، اتفاقات تلخی رخ خواهد داد!

#retraction
#springer

🆔 @irevidence
▫️مقاله‌ای با 442 رفرنس

در پست قبلی اشاره کردم که اخیراً جامعه علمی به رفرنس مقالات حساسیت نشان داده است. مقاله یکی از هموطنان عزیزمان با این که در سال 2021 منتشر شده است، ولی چند روزی است به سر خط اخبار آمده است.

عنوان این مقاله عبارت است از:

Polymeric membranes on base of PolyMethyl methacrylate for air separation: a review


مقاله فوق در سال 2021 در مجله Journal of Materials Research and Technology از انتشارات الزویر با IF=6.2 منتشر شده است. نویسنده دوم از کشور ویتنام است.

آنچه حساسیت نسبت به این مقاله را بالا برده است، تعداد رفرنس‌های آن است:

مقاله دارای 442 رفرنس است.

کل مقاله 25 صفحه است که بیش از نصف آن (12 و نیم صفحه) لیست رفرنس‌هاست.

نویسنده اول به 18 مقاله قبلی خود هم استناد داده است

این مقاله بر اساس داده‌های اسکوپوس، تاکنون 70 استناد دریافت کرده است که تقریباً نصف آنها (39 مورد) را خود نویسنده اول در مقالات بعدی‌اش به آن استناد داده است.

ضمناً نویسنده محترم از سال 2020 تاکنون، جزء پژوهشگران پراستناد 2 درصد برتر جهان است.

#publishing


🆔 @irevidence
▫️چگونه از مدل‌های زبانی بخواهیم که برایمان عنوانِ مناسب پژوهش معرفی کنند؟ ارائه 5 الگوی کلی

در زیر 5 الگوی کلی برای سؤال پرسیدن از مدل‌های زبانی بزرگ را آورده‌ام که شما می‌توانید از آنها برای پیدا کردن عنوان یا سوال مناسب برای پژوهشِ خود استفاده کنید. کلمات داخل کروشه و همچنین تعداد عناوین و سؤالات را می‌توانید تغییر دهید. هر دو نسخه فارسی و انگلیسی آورده شده است.

سه عنوان پژوهشی جذاب در مورد [موضوع کلی] ارائه دهید که هنوز به طور گسترده مورد بررسی قرار نگرفته‌اند. برای هر کدام، یک جمله توضیح دهید که چرا این موضوع ارزش بررسی دارد.

Provide three intriguing research titles about [general subject] that have not yet been extensively studied. For each, give a one-sentence explanation of why this topic is worth investigating



یک موضوع پژوهشی در زمینه [حوزه مورد نظر] را که [ویژگی خاص] داشته باشد، پیشنهاد دهید. لطفاً توضیح دهید چرا این موضوع مهم است و چگونه می‌تواند به پیشرفت دانش در این حوزه کمک کند

Suggest a research topic in the field of [specific area] that [specific characteristic]. Please explain why this topic is important and how it could contribute to advancing knowledge in this field.



یک سؤال پژوهشی چالش‌برانگیز در رابطه با [موضوع یا مسئله خاص] طراحی کنید. این سؤال باید نوآورانه باشد و پتانسیل ایجاد بینش‌های جدید در این زمینه را داشته باشد. لطفاً توضیح دهید چگونه این سؤال می‌تواند به حل مشکلات موجود در این حوزه کمک کند.

Design a challenging research question related to [specific topic or issue]. This question should be innovative and have the potential to generate new insights in this field. Please explain how this question could help solve existing problems in this area."



با توجه به روندهای اخیر در [حوزه مورد نظر]، یک عنوان پژوهشی پیشنهاد دهید که بتواند شکاف موجود در دانش فعلی را پر کند. لطفاً توضیح دهید چرا این موضوع مرتبط و به‌روز است و چگونه می‌تواند به پیشرفت این حوزه کمک کند.

Considering recent trends in [field of interest], propose a research title that could fill a gap in current knowledge. Please explain why this topic is relevant and timely, and how it could contribute to the advancement of this field.



یک عنوان پژوهشی بین‌رشته‌ای که [حوزه اول] و [حوزه دوم] را ترکیب می‌کند، پیشنهاد دهید. این عنوان باید نوآورانه باشد و پتانسیل ایجاد دیدگاه‌های جدید در هر دو حوزه را داشته باشد. لطفاً توضیح دهید چگونه این رویکرد بین‌رشته‌ای می‌تواند به حل مسائل پیچیده کمک کند.

Suggest an interdisciplinary research title that combines [first field] and [second field]. This title should be innovative and have the potential to create new perspectives in both fields. Please explain how this interdisciplinary approach could help address complex issues.


#AI
#prompt
#LLM

🆔 @irevidence
▫️حدود 50 درصدِ پژوهشگران بعد از یک دهه، فعالیت علمی خود را متوقف می‌کنند

مطالعه‌ای در 23 آگوست 2024 در مجله آموزش عالی منتشر شده است و مجله Nature اخیراً به یافته‌های این مطالعه پرداخته است. در زیر خلاصه‌ای از گزارش نیچر را در خصوص این مقاله آورده‌ام:


مطالعه‌ بزرگی که در مجله Higher Education منتشر شده، نشان می‌دهد که تقریباً نیمی از پژوهشگران در طول یک دهه پس از انتشار اولین مقاله‌شان، حوزه علم را ترک می‌کنند. (ترک علم یعنی اینکه دیگر مقاله یا مدرک علمی منتشر نمی‌کنند).

این تحقیق که بر روی نزدیک به 400,000 پژوهشگر از 38 کشور مختلف انجام شده، نشان می‌دهد که یک سوم از این افراد در پنج سال اول و تقریباً نیمی از آنها در طول ده سال، فعالیت علمی خود را متوقف می‌کنند.

پژوهشگران با استفاده از داده‌های پایگاه استنادی Scopus، مسیر انتشارات علمی محققان را به عنوان شاخصی برای فعالیت پژوهشی آنها دنبال کردند. نتایج نشان می‌دهد که در مجموع، احتمال ترک علم در میان زنان بیشتر از مردان است، اگرچه میزان این تفاوت در رشته‌های مختلف متغیر است.

این مطالعه دو کوهورت از پژوهشگران را مورد بررسی قرار داد:

کوهورتی که در سال 2000 شروع به انتشار کردند (شامل 142,776 نفر که 52,115 نفر از آنها زن بودند) و کوهورتی که در سال 2010 آغاز به انتشار نمودند (شامل 232,843 نفر که 97,145 نفر از آنها زن بودند).

این پژوهشگران از 38 کشور عضو سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD) بودند و در حوزه‌های علوم، فناوری، مهندسی، ریاضیات و پزشکی فعالیت می‌کردند.

یافته‌های کلیدی این پژوهش عبارتند از:

1. در کوهورت سال 2000، یک سوم پژوهشگران در پنج سال اول، 50 درصد در ده سال اول، و تقریباً دو سوم آن‌ها تا سال 2019 انتشار را متوقف کردند.

2. زنان حدود 12% بیشتر از مردان احتمال داشت که پس از پنج یا ده سال علم را ترک کنند.

3. تا سال 2019، تنها 29% از زنان در کوهورت 2000 همچنان به انتشار ادامه می‌دادند، در حالی که این رقم برای مردان نزدیک به 34% بود.

4. در کوهورت 2010، شکاف جنسیتی کمتر بود: حدود 41% از زنان و 42% از مردان، نه سال پس از اولین مقاله‌شان همچنان به انتشار ادامه می‌دادند.

5. در برخی رشته‌های علمی، به ویژه علوم زیستی و پزشکی، تفاوت‌های چشمگیری بین مردان و زنان وجود داشت. برای مثال، در زیست‌شناسی، احتمال ترک علم پس از ده سال برای زنان 58% و برای مردان نزدیک به 49% بود.

6. در رشته‌هایی مانند فیزیک، ریاضیات، مهندسی و علوم کامپیوتر، تفاوت جنسیتی کمتری مشاهده شد.

پژوهشگران اذعان می‌کنند که این مطالعه محدودیت‌هایی دارد. از جمله اینکه داده‌های انتشارات ممکن است تصویر کاملی از مشارکت زنان در پژوهش‌ها را نشان ندهد، زیرا گاهی زنان به عنوان همکار در کارهای منتشر شده به رسمیت شناخته نمی‌شوند.

همچنین، این مطالعه دلایل ترک علم توسط پژوهشگران را به طور مستقیم بررسی نکرده است. عواملی مانند رفتن به موسساتی که اولویت آن‌ها پژوهش نیست، اشتغال در صنعت، یا گرفتن پست‌های اداری و مدیریتی می‌تواند در توقف انتشارات علمی مؤثر باشد.

مطالعه‌ای جداگانه در سال 2023 نشان داد که دلایل خانوادگی، وضعیت استخدام و حقوق و مزایا از عوامل مهم در تصمیم‌گیری برای ترک دانشگاه‌ها در آمریکا بوده‌اند.

پژوهشگران این مطالعه قصد دارند در آینده با استفاده از پیمایش‌های گسترده و نیز مصاحبه‌ها، دلایل خروج محققان از حرفه علمی را عمیق‌تر بررسی کنند.



#publishing
#nature

🆔 @irevidence
▫️تغییرات در پابمد سنترال

پابمد سنترال (PubMed Central) یا به اختصار PMC آرشیو رایگانی از متن کاملِ مقالات و مدارک از متون زیست پزشکی و علوم زیستی است. PMC در حال حاضر بیش از 10 میلیون و 330 هزار رکورد دارد.

پابمد و پابمد سنترال

وقتی PubMed را با کلیدواژه‌های آزاد سرچ می‌کنیم در واقع بیش از 92 درصد رکوردهای PMC هم بصورت پیش فرض جستجو می‌شوند. به همین دلیل، خیلی از پژوهشگران نیازی نمی‌بینند که PMC را بصورت مستقل سرچ کنند. با این حال، PMC یک دیتابیس مستقل است و می‌توان در آن جستجو انجام داد به ویژه اینکه 8 درصد رکوردهای PMC در پابمد نیست.

با این که NLM از دیتابیس نامیدن PMC اکراه دارد و آن را آرشیو می‌نامد ولی اگر منصفانه نگاه کنیم همه ویژگی‌های یک دیتابیس را دارد. برخلاف مدلاین که یک دیتابیس کتابشناختی (Bibliographic batabase) است، PMC را می‌توان یک دیتابیس تمام متن (Full-text database) نامید.

تغییرات صورت گرفته در PMC


از چند روز قبل (16 اکتبر 2024) نسخه جدیدی از PMC ارائه شده است. هدف اصلی NLM از نسخه جدید، مدرن‌سازی رابط کاربری PMC و همراستا کردن آن با سایر محصولات NLM مخصوصاً پابمد است.

آدرس آن از:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc

به

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov


تغییر پیدا کرده است. همچنین خواندن متن کامل مقالات بصورت HTML راحت‌تر شده است.

سایر تغییرات را در این لینک می‌توانید مطالعه کنید.

#PMC
#database

🆔 @irevidence
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Evidence.ir
▫️کلود برای اتفاقات دیشب شعری سرود!

از هوش مصنوعی Claude خواستم اتفاقات دیشب را در قالب شعر و البته به زبان طنز بیان کند. چنین سرود:

قصه هوش مصنوعی ناشی

گفت روزی یک بزرگی با خودش
کار با کلود است راه و مقصدش

خواست از کلود متنی هشتصد تا
گفت آسان است این کار، بفرما!

هی شمرد و هی شمرد و هی شمرد
هی غلط کرد و خطا کرد و نبُرد

گه به پانصد گه به ششصد می‌رسید
گاه از هشتصد فراتر می‌پرید

کاربر حیران از این سرگشتگی
گفت آخر این چه وضع آشفتگی؟

یک شاگرد کلاس اول دبستان
می‌شمارد بهتر از تو، ای فلان!

هی بهانه، هی توجیه، هی دروغ
کرد کاربر را پر از درد و خروش

آخرش هم نشد آن هشتصد تمام
شد در این ره کل اعصابش حرام

قصه‌ی ما گشت تمثیلی قشنگ
که هنوز این هوش با آن بوق و بنگ

تا شود همپای انسان در شمار
راه دارد، راه دارد، صد هزار!


اهالی شعر و ادب و هنر لطفاً درباره کیفیت این شعر نظر بدهند.

#AI
#claude

🆔 @irevidence
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
▫️پیش دوره

همانطوری که قبلاً اطلاع رسانی شده، قرار است کتاب ارزشمند Systematic Approaches to a Successful Literature Review را در قالب یک دوره آموزشی ارائه نماییم.

امشب ثبت نام شروع خواهد شد و نحوه برگزاری دوره هم شرح داده می‌شود. قبل از ثبت نام، خواستم شما با ساختار، محتوا و ویژگی‌های کلیدی این کتاب آشنا شوید.

بنابراین بخش مقدمه کتاب را در قالب یک فیلم 36 دقیقه‌ای ارائه کردم. لطفاً در صورت تمایل آن را مشاهده فرمایید.

برای دانلود با سرعت بالا می‌توانید به این لینک مراجعه کنید.


اهداف و رویکرد کتاب 00:00

معرفی اجمالی فصول کتاب 00:09:53

ساختار و ویژگی‌های کلیدی فصل‌ها 00:19:54

چالش‌های مرور و نحوه کمک این کتاب 00:28:10

خلاصه و سوالات پرتکرار 00:32:36

در صورت نیاز بر روی تایم‌های فوق کلیک کنید تا آن بخش پخش شود.

#evidence_synthesis
#course
#systematic_review

🆔 @irevidence
▫️دوره پروژه محور "مرور متون با رویکرد سیستماتیک"

بر اساس کتاب:

Systematic Approaches to a Successful Literature Review


تاریخ شروع دوره: شنبه 12 آبان 1403

تاریخ اتمام دوره: دوشنبه 12 آذر 1403

مدرس: رسول معصومی

شرح دوره:

مرورهای سیستماتیک، فقط یکی از انواع خانواده مرور متون هستند. ده‌ها نوع مرور متون داریم که هر سال هم به تعداد آنها افزوده می‌شود. حتی در مطالعه‌ای بیش از 120 نوع مرور متون با برچسب‌های مختلف شناسایی شده است!

هنر کتاب Systematic Approaches to a Successful Literature Review این است که طیف وسیعی از انواع مرور متون را پوشش داده است؛ از مرورهای سیستماتیک گرفته تا مرورهای سریع، اسکوپینگ، Mapping، سنتز شواهد کیفی، مرورهای ترکیبی و غیره.

همه مراحل برنامه‌ریزی (Planning)، انجام (Conducting) و انتشار (Publishing) مرورهای متون در این کتاب پوشش داده شده است. فصول 1 تا 4 به نحوه برنامه‌ریزی، فصول 5 تا 9 به نحوه انجام (Conducting) و فصل 10 به نحوه نوشتن و انتشار انواع مرورهای متون اختصاص دارد.

در ادامه عناوین فصول را مشاهده می‌کنید:

فصل 1- آشنایی با خانواده مرور متون
فصل 2- شروع مرور متون
فصل 3- انتخاب روشِ مرور متون
فصل 4- تعیین دامنه و محدوده مرور
فصل 5- جستجوی متون
فصل 6- ارزیابی کیفیت شواهد
فصل 7- سنتز و آنالیز مطالعات کمی (شامل متاآنالیز)
فصل 8- سنتز و آنالیز مطالعات کیفی
فصل 9- سنتز و آنالیز داده‌های ترکیبی
فصل 10- نگارش و انتشار مرور متون

✳️نحوه برگزاری:

برگزاری این دوره متفاوت از دوره‌های مرسوم است. بطور کلی فرایند برگزاری بدین ترتیب خواهد بود:

بخش آموزش:

1- تمام محتوای کتاب در قالب فیلم‌های آموزشی تدریس و در کانال تلگرام آپلود خواهند شد (یعنی بصورت آفلاین ارائه می‌شود و نه بصورت وبینار همزمان). فیلم‌ها بصورت کوتاه تولید می‌شوند تا مشاهده آنها برای شما آسان‌تر باشد. بنابراین هر فصل در قالب چندین فیلم کوتاه تدریس می‌شود.

2- امکان پرسش و پاسخ و رفع ابهامات در کانال تلگرام و در زیر هر ویدئو وجود خواهد داشت.

3- دو جلسه وبینار آنلاین برای رفع اشکال و پرسش و پاسخ در اواسط و اواخر دوره برگزار می‌شود که البته شرکت در آن اختیاری است.

بخش پروژه:

منظور از پروژه در این دوره، انتخاب یک سؤال شفاف و نوشتن پروتکل مرور است. بطور کلی انتظار می‌رود در پایان این دوره:

- سؤال واضح مرور خود را تدوین کنید و دامنه مرور را تعیین کنید.

- اهداف و سؤالات مرور را بنویسید.

- نوع مرور متون را انتخاب کنید (مرور سیستماتیک، مرور اسکوپوینگ، مرور چتری و ...)

- معیارهای ورود و خروج را بنویسید.

- منابع جستجو را لیست کنید و حداقل برای دو دیتابیس استراتژی جستجو تدوین و اجرا کنید.

- نحوه غربالگری را توضیح دهید

- ابزار یا ابزارهای ارزیابی کیفیتِ (یا ارزیابی خطر سوگرایی) مطالعات وارد شده را انتخاب کنید.

- فرم اولیه استخراج داده‌ها را طراحی کنید.

- نحوه سنتز و آنالیز داده‌ها را بر اساس نوع و هدف مرور مشخص کنید.

- پروتکل نوشته شده را در یک سامانه ثبت کنید (اختیاری)

بخش آموزش و بخش پروژه بطور همزمان پیش خواهد رفت. مثلاً انتظار می‌رود تا پایان فصل چهار، عنوان مرور، اهداف، معیارهای ورود و خروج و نوع مرور مشخص شده باشد.


🔗 برای شرکت در این دوره به لینک زیر مراجعه کنید.


https://zarinp.al/642322


برای دانشجویان عزیز 20 درصد تخفیف در نظر گرفته شده است. برای دریافت کد تخفیف لطفاً در پیام خصوصی اطلاعات خود را ارسال کنید (@rasoul911)

#evidence_synthesis
#course
#systematic_review

🆔 @irevidence
▫️موتور جستجوی علمی Matilda

موتور جستجوی علمی Google Scholar بعد از دو دهه فعالیت، همچنان پر استفاده است. اما این دلیل نمی‌شود که آن را بهترین موتور جستجوی علمی بدانیم. در چند سال اخیر رقبای خیلی قدرتمندی پا به عرصه جستجو گذاشته‌اند که امکانات بسیار زیادی نسبت به گوگل اسکالر دارند.

ماتیلدا

ماتیلدا جدیدترین موتور جستجوی علمی است که در یک سال اخیر، پیشرفت‌های زیادی کرده است. در حال حاضر بیش از 140 میلیون رکورد دارد. ماتیلدا خودش را ترکیبی از گوگل اسکالر و اسکوپوس و وب آو ساینس می‌داند.

فقط جستجوی ساده دارد. اما از عملگرهای بولی AND، OR و NOT پشتیبانی می‌کند و نیز امکان جستجوی عبارتی هم وجود دارد (اصطلاحات را داخل "" قرار دهید).

امکان محدود کردن نتایج به نوع مدرک، تاریخ، نویسنده و ... وجود دارد.

علاوه بر رفرنس‌های مدارک، Citation های آن‌ها را هم در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

🔗 آدرس ماتیلدا (البته به دور از چشم فردیش نیچه):

https://matilda.science/

#search
#search_engines

🆔 @irevidence
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
▫️تبدیل‌گر و شتاب‌دهنده متاآنالیز

Meta-analysis accelerator

تبدیل داده‌ها یکی از مراحل مهم، وقت‌گیر و مستعد خطا در فرایند انجام متاآنالیز است.

سامانه‌ای به نام Meta-analysis accelerator طراحی شده است که این امکان را فراهم می‌کند که انواع تبدیل‌ها را به سادگی انجام دهید.

🔻در زیر این تبدیل‌ها و محاسبه‌گرها را ملاحظه می کنید:

Change in Mean and Standard Deviation (SD) from the Baseline

Standard Deviation (SD) to Correlation Coefficient (CC)

Interquartile Range (IQR) to Mean & Standard Deviation (SD)

Standard Error (SE) to Standard Deviation (SD)

(CI) to Standard Deviation (SD) in One Group

Median & Range to Mean & Standard Deviation (SD)

Range to Standard Deviation (SD)

Means & Standard Deviations (SDs) to Cohen's (d) & Effect Size Correlation (r)

T-value & Degree-of-Freedom (df) to Cohen's (d) & Effect Size Correlation (r)

P-value to Standard Deviation (SD) in 2 Groups

Combine Mean & Standard Deviation (SD) & Total for More than One Group into Single One

Confidence Interval (CI) to Standard Deviation (SD) 2 Groups

Mean & Standard Deviation (SD) for Single Patients' Data

Odds Ratio (OR) to Cohen's (d)

Unadjusted Odds Ratio (OR) Calculator

Unadjusted Risk Ratio (RR) Calculator

Unadjusted Risk Difference (RD) Calculator

Measurement Units Converter (g/L, µg/L, mg/dL)

Time Units Converter (Hours, Days, Months, Years)

Lipids from mmol/l to mg/dl or opposite (HDL, LDL, VLDL, Triglycerides, Total Cholesterol)

Convert Glucose from mmol/l to mg/dl or Opposite

▫️این تبدیل‌ها به پژوهشگران کمک می‌کند تا داده‌های آماری را به شکلی هماهنگ و ساده برای متاآنالیز آماده کنند.


▫️در حال حاضر نیاز به وارد کردن داده‌ها به صورت دستی وجود دارد که ممکن است برای داده‌های بزرگ زمان‌بر باشد.

▫️طراحان این سامانه اعلام کردند که در آینده قابلیت‌های کاربردی و امکانات بیشتری را اضافه خواهند کرد.

معرفی کامل این سامانه اخیراً در قالب مقاله‌ای در مجله BMC Medical Research Methodology منتشر شده است که از لینک زیر می‌توانید بصورت رایگان آن را مطالعه کنید:

https://doi.org/10.1186/s12874-024-02356-6

🔗 آدرس دسترسی به سامانه

https://meta-converter.com

#meta_analysis
#tool

🆔 @irevidence
2025/01/07 16:44:12
Back to Top
HTML Embed Code: