УАСÆДЖЫ ТАУРӔГЪ.
Раджы кæддæр Уасæгæн йæ боцъо æмæ йæ къоппа уыдысты урс-урсид. Миты гæлæбуйы хуызæн. Иу сæумæрайсом куыроймæ фæндагыл Уасæг ссардта хоры нæмыг. Замманай хоры нæмыг!
— Хъо-хъо-хъо-хъо! — басидт кæрчытæм.
Кæрчытæ æз фæраздæронæй тахтысты алырдыгæй. Фæлæ Уасæг хоры гага ахордта йæхæдæг, Æмæ тынг фæхудинаг. Æмæ тынг фефсæрмы йæ боцъо, стæй йæ къоппа сырх- сырхид афæлдæхтысты. Зырзыраг дидинæджы хуызæн.

#таурӕгъ
#ЧеджемтыГеорги

«Мыстыты уынаффæ»
Ирон аргъау

Аудиосказку можно послушать на канале «Нанайы аргъаутта»
Книгу в бумажном варианте можно купить в книжных магазинах Владикавказа

ХЪÆБУЛЫ ХÆС.
Иу лæппу йæ мады æхсæвæр бахæрынмæ ресторанмæ бакодта. Мад йæ зæры кармæ гæсгæ лæмæгъ кæй уыд, уымæ гæсгæ, цы хордта, уый муртæ æркалдысты фынгмæ. Рестораны чи уыд, уыдонæй йæм чидæртæ æлгъгомау кастысты. Фæлæ-иу фырт сыстад æмæ та-иу салфеткæйæ йæ мады былтæ хъавгæ асæрфта.
Фæсæхсæвæр лæппу мады къухтæхсæнмæ бакодта, уым ын йæ уæлæдарæс хуылыдз къухæй æрсæрфта, йæ сæрбæттæн ын ногæй бабаста, бараст ын кодта йæ кæсæнцæстытæ, æмæ дуары 'рдæм фæцæуынц.
Æппæт уыдæттæ æнæбафиппайгæ нæ уыд иу ацæргæ лæг æмæ лæппумæ бадзырдта:
- Афтæ дæм нæ кæсы, лæппу, æмæ цыдæр ахсджиæгтæ ныууагътай ам?
- Нæ, мæ буц хистæр, куы ницы! - лæппу йæхимæ сгарæгау æркæстытæ кодта.
Уæд ын лæг афтæ:
- Куыд нæ! Ды ам ныууагътай алы хъæбулæн дæр дæ хорз зонды скъола, алы ныййарæгæн та - фидар ныфс!

#радзырд
#КасатыАслӕнбег

Бакӕс ӕмӕ бахъуыды кӕн кӕм цавӕр ныв и, уый!😍
Бадзурут уӕ сабитӕм ӕмӕ иумӕ ахъазӕм!🥳

Старший пос.Мизур рассказывает нам удивительную историю о том,как во времена холеры,одному из старейшин села пришел во сне Уастырджи и как впоследствии появилось Святилище в селе Ир :Хуыцауы Дзуар

Периодическая печать Кавказа об Осетии и осетинах. Том 3. 2017 г.

Материал, содержащийся в томе, является большим подспорьем для тех, кто занимается исследованием истории, культуры и социально-экономического развития осетинского и других народов Кавказа.

Гольдштейн А.Ф. Башни в горах. 1977 г.
Форматы: pdf/djvu.

Автор этой книги — Аркадий Федорович Гольдштейн, кандидат архитектуры, старший научный сотрудник Центрального научно-исследовательского института теории и истории архитектуры. Родился в 1921 году, в 1953 году окончил архитектурный факультет Харьковского инженерно-строительного института, затем работал архитектором в Саратове. После окончания аспирантуры при Академии строительства и архитектуры СССР на протяжении девяти лет преподавал архитектуру на строительном факультете Дагестанского государственного университета. Является автором более 60 печатных трудов по различным вопросам теории, истории и современной практики архитектуры и дизайна, в том числе книг: «Культура производства и эстетика труда», М., 1968; «Франк Ллойд Райт», М., 1973, «Средневековое зодчество Чечено-Ингушетии и Северной Осетии», М., 1975 и др. Настоящая книга возникла в результате долголетнего изучения А. Ф. Гольдштейном культуры и быта народностей Кавказа.

Байхъусут-ма, хорз адæм! 1965 аз
Ирон фысджыты уацмыстæ аив кæсынæн æмæ декламаци кæнынæн.

НÆ УАРЗОН БÆСТÆ
Кочысаты М. Фыдыбæстæ (цыбыргондæй).
Цæрукъаты А. Æз Ленины федтон.
Цырыхаты М. Партийы кадæг (скъуыддзаг).
Чехойты С. Писмо Юрий Гагаринмæ.
Нигер. Терк.
Плиты X. О нæ рæсугъд Волгæ!
Дарчиты Д. Æз федтон.
Цæгæраты М. Нары зæхх.
Хетæгкаты Къ. Катай.
Хетæгкаты Къ. Æнæ хай.
Нигер. «Æмæ зарыд булæмаргъ нæ донбыл.
Хъайтыхъты Г. Бонтæ.
Мыртазон Б. Ирон.
Гаджиты Г. Коммунарты ингæн.
Хъодзаты Æ. Къухтæ.

ЦАРДЫ УЫЛÆНТЫ
Гæдиаты Ц. Дыууæ дидинæджы.
Хъайтыхъты Г. Æз хурмæ кæсын.
Мыртазон Б. Дырæнхъонтæ æмæ æртырæнхъонтæ.
Ходы К. Фæрстытæ.
Цырыхаты М. Зæрдæ.
Хъамбердиаты М. Чызгимæ ныхас.
Калоты X. Ма хъæрз, зæхх!
Ардасенты X. Нана.
Плиты Г. Æртхутæгдон.
Дарчиты Д. Фæлæ йын зындзинæдты басæттæн нæй.
Хъуылаты С. Музейы (скъуыддзаг).
Калоты X. Хорзæй баззай, Ир!
Дзасохты М. «Æнæбæрæгæй фесæфти уæ дарæг».
Джыккайты Ш. «Мах кодтам загъд...».

ÆЗ УАРЗТОН САУ ЦÆСТЫТÆ, УАРЗТОН...
Хетæгкаты Къ. Æй-джиди!
Хетæгкаты Къ. Хæрзбон.
Гæдиаты Ц. Æхсæрдзæн.
Æрнигон И. Цæй, мæ бæхыл.
Боциты Б. Цъæйы комы (скъуыддзаг).
Кочысаты М. Сау цæстытæ.
Хъамбердиаты М. Ныстуан Дзерассæмæ.
Гулуты А. Цъæйы-дон.
Дзесты К. Мадæй тыхджындæр (скъуыддзаг).
Калоты X. «Тымыгъ даргъ уынгты хæты...».
Малиты Г. Æлхуйнæ.
Джыккайты Ш. Быдыры чызг.
Малиты Г. Кизги зар.
Цæрукъаты А. Госæнагъуæ.
Малиты В. Балладæ хъæдгæсы чызгыл.
Тетцойты Т. Кауæ.

ФЫДÆЛТЫ ДУДЖЫ
Хетæгкаты Къ. Дзæбидырдзуаны (скъуыддзаг).
Хетæгкаты Къ. Сидзæргæс.
Гæдиаты С. Азау (скъуыддзаг).
Плиты Г. Чермены монолог (трагеди «Чермен-» æй скъуыддзаг).
Хетæгкаты Къ. Салдат.
Санаты У. Будзийы ард (таурæгъ «Бæтæйы фырттæ»-й скъуыддзаг).
Коцойты А. Цуанонтæ.

АУУОН
Хетæгкаты Къ. Халон æмæ рувас.
Гæдиаты Ц. Хæлуарæг æмæ мыдыбындз (аргъау).
Коцойты А. Гигойы куадзæн.
Хетæгкаты Къ. Æрра фыййау.
Æрнигон И. Челе.
Хетæгкаты Къ. Марходарæг.
Мамсыраты Д. Аууон.
Епхиты Т. Хуыйæндаг.
Дзесты К. Æнæкæрон таурæгъ.
Дзаболаты X. Булæмæргъ.
Мæрзойты С. Тъепа Тъепа у. (Повесть «Ирон хæсмæ тындзæн нæй», зæгъгæ, уымæй скъуыддзаг).
Сечъынаты Л. Дзыгъуыр карк. (Цыбыртæгондæй)
Молодец! (ирон хъæлдзæг ныхæстæй)
Дзаболаты X. Уæд æй куыннæ исынц йæ куыстæй?!
Сырдон хуыцауы куыд асайдта (Нарты кадджытæй).
Сырдон йæ тыны хæс куыд бафыста (Нарты кадджытæй).
Теуа йе ʼнæзондæй куыд фесæфт. (Адæмон аргъау)
Рувас æмæ уызын. (Адæмон аргъау)
Хур æмæ хæфс. (Адæмон аргъау)

Едзиев Андрей о кровной мести

Цъæйы комы абон сбæрæг кæндзсты Рекомы бæрæгбон – ирон адæмы кадджындæр бæрæгбæттæй иу. Куыд æрвылаз, афтæ та ныр дæр дзуары бынмæ сæхи æмæ сæ Райгуырæн зæхх бафæдзæхсынмæ бацæудзысты нæ республикæйы сæдæгай цæрæджы.

Сыгъдæгзæрдæйæ чи скува, уымæн йæ фæндтæ рæсугъдæй сæххæт уæнт!

Сотни жителей Северной Осетии сегодня вновь соберутся в Цейском ущелье на празднике в святилище Реком. Пусть молитвы, которые они вознесут о мире и благополучии нашей республики, будут услышаны!

Архивные кадры. (@nog_iriston)