روژا زمانێ داییکێ ل هاتم وەلاتێ

ئەز شڤانم

هەی لێ لەیلێ جەرگەلانی
رەوشا تە مالا من دانی
سەرگزدان ل پەی تە ئەز هەر
تم تی ئەز تو سا من کانی

ئەز شڤانێ شڤ ب دستم
کو سبێ ژ زوو هولدەستم
د دوو کەریێ کاڤر بەرخان
دین سا یارا خوەدێ خوەستم

ئەز شڤانێ باڤێ یارێ
یارا وەک گولا بهارێ
خلاتە دلێ من ژێرا
بسای گول پەپووکا وارێ

هەی لێ لەیلێ جەرگەلان
رەوشا تە مال من دانی
سەرگزدان ل پەی تە ئەز هەر
تم تی ئەز تو سا من کانی

ئەز شڤانیێ کاڤر بەر خان
دکشینم خوە روو ل مەرخان
مەرخێن کەسک و سەر ل ئاسمێن
بێهنخوەشا من های پەریخان

ئەز شڤانێ چاڤ د رێ دا
ل بەندا گولێ د چێ دا
ل هیڤیا کەوا خوە ئەز دین
شەڤ تا سبی بێ خەو ئەز پا

هەی لێ لەیلێ جەرگەلانی
رەوشا تە مالا من دانی
سەرگزدان ل پەی تە ئەز هەر
تم تی ئەز تو سا من کانی.

هەلبەست و دەنگ؛
#ئەلی_هێیدەری
@Kaniyadil

آیینە‌ی غم

باری، غم دیرین جهان، نو شدن است
این غم، پی پایان دروغی کهن است...
اما، چه کنم کە هست و خواهد هم بود؛
آیینە‌ی غم، کە توتم دین من است!  

#سپاهی_لایین (کاوە زێدان)

https://www.tgoop.com/maname49

Bîra te...

Bi kurdî difikirim
Bi zimanê xwe dipeyivim
Û xelkê xwe hez dikim
Dibêjin çima?!
Û nizanin ku
Her merxeka hêşin
Her çiyayekê bilind
Her dengekê dilnişt
Her gotineke xweş
Her keçeka delal
Her kanîyeka zelal
Her gulek
Her hevalek
Her kurdek
Û her xem û xerîbî û Xwînek jî
Te tînin bîra min
Te
Dayîka min
Te ku
Nizanim çima û çawa
Pîr û kalên min
Tu terikandin?
Û di rêkoça xwe ya dûr û dirêj de
Ji te heta xorasanê
Çend caran vegerîn?
Li paş serê xwe nihêrîn
Û hêsirên hesretê rêtin
Û mirin...
Çend caran sekinîn?
Bi hêvîya dîtina te
Birînên piyên xwe hêjmirtin
Heray kirin û rê domandin...
Çend caran ketin, rabûn?
Û di guhên zar û zaw û zinaran de
Navê te bang kirin...
Çend caran
Mîna min û yaran
Bi hawar û girîn û baran
Gotin;
Ax kurdistan
Ax welatê min!
**
Zimanê xwe hez dikim
Çinku
Te tîne bîra min
Te, dayîka min!

#sipahî_layîn (Kawa zêdan)

بیرا تە...

ب کوردی دفکرم
ب زمانێ خوە دپەیڤم
و خەلکێ خوە هەز دکم
دبێژن چما؟!
و نزانن کو
هەر مەرخەکا هێشن
هەر چیایەکێ بلند
هەر دەنگەکێ دلنشت
هەر گۆتنەکێ خوەش
هەر کەچەکا دەلال
هەر کانیەکا زه‌لال
هەر گولەک
هەر هەڤالەک
هەر کوردەک
و‌ هەر خەم و خەریبی و خوینک ژی
تە تینن بیرا من
تە
داییکا من
تە کو
نزانم چما و چاوا
پیر و کالێن من
تو تەرکاندن؟
و د رێ‌کۆچا خوە یا دوور و درێژ دا
ژ تە، هەتا خۆراسانێ
چەند جاران ڤەگەرین؟
ل پاش سەرێ خوە نهێرین‌
و هێسرێن هەسرەتێ رێتن
و مرن...
چەند جاران سەکنین؟
ب هێڤیا دیتنا تە
برینێن پیێن خوە هێژمرتن
هەرای کرن‌ و‌ رێ دۆماندن...
چەند جاران کەتن، رابوون؟
و د گوهێن زار و زاو و زناران دا
ناڤێ تە بانگ کرن...
چەند جاران
مینا من و یاران
ب هاوار و گرین و باران
گۆتن؛
ئاخ کوردستان
ئاخ وەلاتێ من!
**
زمانێ خوە هەز دکم
چونکو
تە تینە بیرا من
تە، داییکا من!

#سپاهی_لایین (کاوە زێدان)

https://www.tgoop.com/maname49

آیین رونمایی از کتاب‌

🔴 گلستان کرمانج
نوشته: استاد کلیم‌الله توحدی

انتشارات بیژن‌یورد با همکاری
🔸اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی
و با حضور شاعران، نویسندگان و هنرمندان برجسته شمال خراسان برگزار می‌کند
زمان:
جمعه 10 اسفند 1403
ساعت: 16:30
مکان: بجنورد، سالن همایش دانشگاه پیام‌نور

با مشارکت
🔸فروشگاه سیم و کابل بجنورد
🔸فروشگاه عزمی

بوێژ شائر!

زەلالە، ئاڤە، دەریا یە دلێ تە
ئەڤینداری کو هاکایە دلێ تە
دگازینی؛ کەلا دەریایێ چوویە
مەگەر ژانان چقەس دایە دلێ تە؟

خوشا لایین و در حسرت نماندن
شبی را با سپاهی شعر خواندن
خوشا شالی، خوشا لێ‌یارێ و لۆ
دوتاری  و  دمی اشکی فشاندن

بوێژ شائر! تە ژ بینا ئەڤینێ
چ بهین فام کر کو تێر نابی ژ بهینێ؟
دوتارەک سا تە بینم، سا م را ژی ...
تینی ملواریێ ژ بن زەمینێ؟

بیا بی تو غزل شوری ندارد
بساط شاعران سوری ندارد
بیا ای "وارث آب و خرد" ! تاک ...
بە سر سودای انگوری ندارد

#دوکتور_سادق_فه‌رهادی

https://www.tgoop.com/maname49

زبان دوست

بیا شاعر، ببین حال دلم را
بگو درمان عشق مشکلم را
مگر کە دکتری عاشق بداند
دوای‌ این غم ناقابلم، را! 

هەڤال ژینن، هەڤال ئۆمرەک ئەڤینن
هەڤال، بارێ غەمێن هەڤ، دکشینن
شەمال نینن کو بێون، زوو هەرن ژی
هەڤال، مینا ته نه، ل دل دمینن

زبان دوست، یعنی چشم و‌ دستت
جهان دوست، یعنی حس و هستت
نشان دوست، یعنی حلقە‌ی مهر
بە هر انگشت دستت؛ ناز شستت!

هەڤال، ئەم شائرێن ڤێ سرهەدا نی
ل سەر ئشقا وەلاتەک، جانفەدا نی
خوەدێ سەد شوکر کو دەردێ هەڤالان
ل مە شەریا و ژێڤا بەرنەدانی!

#سپاهی_لایین (کاوە زێدان)

https://www.tgoop.com/maname49

اخوانیات؛ نامه‌های شاعرانه و نظم‌های دوستانه

به گواه پرسش‌های برخی دوستان، احتمالا برای شما و دیگر عزیزان اهل ذوق هم این سوال پیش آمده‌است که: انگیزه و معنا و مقصود اشعاری که فلانی‌ها (راقم این سطور و برادر شاعرم دکتر صادق فرهادی)، برای یکدیگر نوشته‌اند و می‌نویسند، چیست؟
در توضیح این معنا، به اختصار باید عرض کنم: چنین مکاتباتی که اخوانیه و اخوانیات نام گرفته و عبارت از نامه‌های منظوم شاعرانه بین دوستان و اهل علم و ادب ‌است، در ادبیات ملل سابقه‌ی تاریخی و طولانی دارد و من در این مجال مختصر، به مدد پژوهش‌های موجود و به اختصار، می‌خواهم به سوال چگونگی و چرایی اخوانیات، پاسخی کوتاه و گویا بدهم:
چنان‌که زنده‌یاد دهخدا در لغتنامه‌ی مشهورش نوشته‌است: «اخوانیات، نامه‌های دوستانه‌ای است که به شکل نظم یا نثر بین شعرا و دانش‌مندان مبادله می‌شده‌است.۱
اما، درون‌مایه اخوانیات چیست؟
به نوشته‌ی عزت رمضانی مقدم و دکتر احمد شایگان مهر: هر چند اخوانیات در معنای راستینش نامه‌های دوستانه‌است که بین اقوام و خویشان و دوستان رد و بدل می‌شود ولی کند و کاوهای بیشتر این رسائل نشان می‌دهد که عوامل و انگیزه‌های دیگری هم در پیدایش این موضوع نقش به‌سزا داشته‌است. این گونه رسائل بازتاب اندیشه‌ها، آرمانها و الگوهای مختلف میان نویسندگان در طول روزگاران است. ۲
اخوانیات منظوم
سرایش اخوانیه، بین اکثر شاعرانی که به در قالب‌های کلاسیک شعر می‌سرایند، بسیار معمول است. شعرهایی که ادیب الممالک فراهانی و ادیب السلطنه برای ملک الشعرای بهار گفته‌اند و پاسخ‌های بهار برای آن دو شاعر، از نمونه‌های خوب «اخوانیات» پس از مشروطه است. در نسل بعد، بعضی از شاعران، در سرایش شعر دوستانه افراط کردند. از جملە ابوالحسن ورزی که مقید بود هر نویسنده یا شاعری که برایش چیزی می‌نویسد، حتماً پاسخ او را به شعر بدهد. ۳
از اخوانیات کهن قطعه مسعود سعد سلمان که خطاب به ابوالفرج رونی سروده‌است، معروف است:
ای خواجه بوالفرج نکنی یادمن   
تا شاد گردد این دل ناشاد من
دانی که هست بنده وآزاد تو   
هرکس که هست بنده وآزاد من
نازم بدان که هستم شاگرد تو   
شادم بدان که هستی استاد من
مانا نه آگهی تو که باران اشک   
از بن همی شوید بنیاد من
اخوانیه در شعر نو چندان مرسوم نیست امّا مهدی اخوان ثالث چند اخوانیه به اسلوب کهن دارد.
چند نمونه از اخوانیات معاصر نیز میان دکتر مهدی حمیدی و فخرالدّین مزارعی ردّ وبدل شده‌است:
نامه‌ی فخرالدّین مزارعی:
... اگر تو شعر نگویی برای من که بگوید   
وگر تو نغمه نخوانی برای من که بخواند
ترا بـدانم و دانی، مرا بدانی و دانم   
بزرگ باید، تا پایه‌ی بزرگ بداند...
و بخشی از پاسخ مهدی حمیدی:
بـدان عزیز گرانقدر مهـــربان که توانـــد   
سلام من ببرد و این پـــیام من برساند؟
که چون تو نامه نویسی مگر جواب نخواهی؟   
اگر چرا، چه نویسی چنان که کس نتواند؟
«مـــرا بدانی و دانم، تو را بدانـــم و دانی»   
تو آن کسی که جواب تو جان من بستاند!
در میان شعرای متاخر پارسی‌گو نیز این رسم کماکان معمول بوده و بسیاری کسان برای هم نامه‌های منظوم نوشته‌اند. نمونه‌ی شناخته‌شده‌اش شعرهایی است که زنده‌یادان قیصر امین‌پور و سیدحسن حسینی به رسم اخوانیه برای هم سرودند.
اما، حرف آخر این یادداشت که به واقع پاسخ پرسش نخست است: انگیزه و معنی و منظور ما یعنی بنده و شاعر توانا و پزشک دانای خراسانی: جناب دکتر صادق فرهادی، چیزی احیای این رسم کهن نیست، بالاخص با تاکید بر این نکته که: زبان کوردی و ذوق شاعران کورد نیز این ظرافت و ظرفیت را دارد تا فراخور حال و شرایط روزگار، به یاری ادبیات بیاید و در قالب «اخوانیه»، اشعاری ماندگار، برای گنجینه‌ی زبان کوردی خراسان، به یادگار بگذارد. امیدوارم چنین آثاری در کنار ذوق‌ورزی و تمرین شعر و گزارش احوال روزگار ما، راهی باشد برای تقویت و تشویق دوستان خراسانی، به تقدیس همدلی و تکریم همزبانی.
با سپاس از مهربانی و همزبانی شورانگیز برادر شاعر و طبیبم دکتر صادق فرهادی و ارادت هماره و فروتنانه خدمت شما خواهران و برادران جان همدل و همزبان؛ علیرضا سپاهی لایین.
..............
1-  «لغت‌نامه دهخدا». 
2-   اخوانیات در شعر و نثر خراسان از قرن اول تا پنجم هجری- عزت رمضانی مقدم و دکتر احمد شایگان مهر.
3-   مجله‌ی «حافظ» فروردین و اردیبهشت ۱۳۸۸ - شماره ۵۹

#سپاهی_لایین (کاوە زێدان)

https://www.tgoop.com/maname49

🎧هونەرمەند
دەنگ: فرمێسک حافظ

بلبل و کلاغ

شنیدم بلبلی در کوچه‌باغی
چنین می‌گفت با  ملاکلاغی

که ای پرگوی هیچ‌اندیش، از این بیش
نشو اسباب رنج باغ و راغی

چه داد این قاقار، عمری تو را بار
به‌جز  تکرار گوش‌آزار زاغی؟!

بیا شمعی بیار و در  شب‌ تار
بخوان آواز و روشن کن چراغی

بریز از نغمه‌ی نابی، شرابی
تعارف کن به خاموشان، ایاغی

بده پیغام دلداری، به یاری
بگو  از حال دل، با بی‌دماغی

دمی گرم و کمی کوتاه، چون آه
بخوان تا خوش کنی در سینه، داغی

از این بیهوده‌گویی دست بردار
بگو از عشق با گل‌های باغی...
**
کلاغ، از قارقار خویش سرمست
سخن نشنید و  با بال فراغی

پرید و قارگویان رفت، تا دشت
که شاید گیرد از سنگی، سراغی

و بلبل، با غمی سنگین به خود گفت؛
چه سود از عشق گفتن، با الاغی؟!

با صدای؛ #کانی_زیدانلو

#سپاهی_لایین (کاوه زێدان)

https://www.tgoop.com/maname49

یک روز تلخ تاریخی
در یک مجلس مریخی!

خبر کوتاه است، مثل آه:
«در جلسه علنی امروز (چهارشنبه ۸ اسفند ماه) مجلس شورای اسلامی، طرح تدریس ادبیات زبان‌های قومی و محلی در مدارس کشور موضوع اصل ۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در دستورکار قرار گرفت و پس از مطرح شدن نظرات موافقان و مخالفان، کلیات طرح مذکور تصویب نشد.»
از لحظه‌ی خواندن و شنیدن این خبر در رسانه‌های جمعی، مانده‌ام که چه بگویم؛ چشمی به اشک حسرت عاشقان این سرزمین دارم و چشمی به نیشخند آنان‌ که مدتهاست از قانون‌گذاران و مجریان قانون در این مملکت قطع امید کرده‌اند و اغلب با لحنی کنایه‌دار و‌ گلایه‌بار به امثال راقم این سطور می‌گویند؛ بس کنید این دلخوشی‌های بی‌حاصل را؛ دیدید که حق با ما بود و نباید از غالب موکلین مجلس و مدیران دولت و مصادر حکومت، توقع سعه‌ی صدر و نظر دلسوزانه و دانش روزآمد داشت!
راست می‌گویند.
و براستی چه باید گفت به آن دسته از نمایندگانی که پنداری مدافع مصالح صخره‌های مریخ اند نه مردم کشوری کثیرالمله و متنوع و تاریخی به نام ایران؟ نمایندگانی که با تمام نیرو در حال مشارکت‌زدایی و گسترش بی‌اعتمادی مردم -به‌ویژه اقوام- نسبت به دولت و حکومت اند و هنوز هم ارزش حفظ تنوع قومی و زبانی ایرانزمین را نمی‌دانند و از نگاهی نزدیک‌بین و منفی‌نگر، ثروت عظیم تنوع فرهنگی را به‌جای فرصتی امیدآفرین، تهدید امنیت ملی تلقی می‌کنند!
برای راقم این کلمات که می‌داند زبانهای کوردی و پارسی چه میزان به هم مدیون و محرم اند، جای بسی اسف و افسوس است که زبان مادری‌اش را در معرض نابودی ببیند و در عصر برچیدن دیوارها، هنوز شاهد تبعیض‌های تلخی از این دست باشد که حتی در شکل محدودش هم سهمی برای شکوفاشدن ذهن و زبان کوردها در نظام آموزشی ایران منظور نشود، کوردهایی که ایرانی‌تر از خود سراغ ندارند!
ظاهراً همه‌چیز دست به دست هم داده‌است تا اقوام از هرگونه احساس مالکیت و مشارکت در تجدید‌ امید و آینده‌ی این ملک مشاع، مایوس و محروم شوند و تقدیر تلخ تکه‌پاره شدن این شیر پیر، زیر آسمان اسیر آسیا، ناگزیر شود!
و مباد که چنین شود.

#سپاهی_لایین (کاوە زێدان)

https://t.e/maname49