Telegram Web
☑️ جشن های تاریخی سده

از جشن های بزرگی که برای سده گرفته شده و در تاریخ ضبط است، یکی جشنی است که مرداویج زیاری در اصفهان برپا کرد.
می دانیم که مرداویج می خواست تمام سنت های ایرانی پیش از حمله عرب را دوباره زنده کند.
وی فرمان داده بود تا این جشن را باشکوهی تمام برپا سازند و بر دو جانب زاینده رود و پشته های اطراف آن توده های بزرگی از خار و هیزم گرد آورده بودند و نفت اندازان و رامش گران فراهم آورده بودند و شهر و گنبدها و مناره ها را با شمع و مشعل آراسته و تنه های تو خالی نخل ها را به خار و خاشاک انباشته بودند و گردوهای تو خالی را  به نفت و قیر انباشته و آن ها را بپای پرندگان بسته و آتش زده بودند و خوان بزرگی آراسته و هزاران گاو و گوسفند بریان بر آن ها نهاده بودند ولی این، مرداویج را که می خواست جشن شکوه بیشتری داشته باشد خوش نیامد و این همه آراستگی و آتش را برای چنین جشن، خرد و کوچک دید.
و یکی دیگر از جشن های تاریخی سده، جشنی است که شرح آن در تاریخ بیهقی آمده است و در آن جشن کوه های چنان بزرگ از آتش برافروخته بودند که فروغ آن از ده فرسنگ دورتر دیده می شد.
این جشن مانند نوروز در دل ایرانیان فراموش نگشت و در گوشه و کنار ایران زمین آن را برپا می داشتند.
و زرتشتیان به ویژه آن را باشکوهی بسیار در کرمان و تهران هنوز برپا می دارند و در بسیاری از روستاها رسم جشن سده هنوز برجای است.


📚 بن مایه:
نسک جهان فروری (بخشی از فرهنگ ایران کهن) ؛
نوشته ی دکتر بهرام فره وشی (استاد دانشگاه تهران)

✍️ رونوشت : بردیا بزرگمهر

۵
@khashatra
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#جشن_سده_خجسته_و_همایون_باد

درود بر تو ای آتش ،
ای آفریده نیک اهورامزدا؛
فروزان باش در این خانه تا دیر زمان.

جشن ملی میهنی سده همایون باد.

@khashatra
#سروش_ایزد

روز هفدهم از هر ماه در گاه شمار زرتشتی به نام سروش ایزد پیوند یافته است.
سروش به چم (: معنی) گوش دادن و فرمان بردن است به خواست خدایی و ما آن را نیوشایی معنا کرده‌ایم تا نزدیک تر به اصل باشیم.

اینک من سروش ترا که از همه بزرگ تر است، می‌طلبم تا به آرمان خود رسم.
و زندگانی درازی به دست آورم.
و به شهریاری منش نیک در آمده
و به راه راستی گام زده،
به جایگاهی رسم که مزدا اهورا می‌باشد. (۳۳_۵)


اشو زرتشت می‌گوید :

کسی را که مزدا دوست دارد، نیوشایی و منش نیک به او روی می‌آورد (۴۴_۱۶)

اشوزرتشت می‌خواهد به دستیاری نیوشایی به خواست و آرمان خود برسد (۳۳_۵)

نیوشایی راهی است که به اهورامزدای توانا می‌رود (۲۸_۵)

نیوشایی راه رستگاری را، هم برای رستگار و هم برای دروغ کار، همواره روشن می‌سازد (۴۳_۱۲)

از این گفته‌ها به ویژه آن جایی که نیوشایی با منش نیک است‌، بر می‌آید‌، که فرمان برداری اشوزرتشت کورکورانه نیست، بلکه از روی اندیشه و با دلی پر از مهر است.

گل خیری سرخ نماد سروش ایزد است.

@khashatra
وُهومَن اَمشاسِپَند
جشن های فصلی. جشن هایی هستند کاملا مذهبی که امروز نیز در میان زرتشتیان به نام گاهنبارها متداولند. این جشن ها در آغاز، نیمه، یا پایان هر فصل سال برگزار می شوند مثلا گاهنبار اول که به نام اوستایی میدیوزرم Maidyuzarem به معنی نیمه ی بهار نامیده می شود. در…
نوروز جمشیدی.

عيد نوروز از بزرگ ترین جشن های ملی ایران است که از روزگاران بسیار دور برای ما به یادگار مانده.
روایات زرتشتی و بیشتر نویسندگان ایرانی و عرب بنیاد آن را به جمشید پادشاه پیشدادی نسبت می دهند و هتا امروز هم این جشن در بین عوام به نام نوروز جمشیدی معروف است.
روانشاد فردوسی طوسی در شاهنامه در این خصوص می فرماید :

سر سال نو هرمز و فرودین،
بر آسوده از رنج تن دل ز کین.
به جمشید بر گوهر افشاندند،
مر آن روز را روز نو خواندند.
چنین جشن فرخ از آن روزگار،
بمانده از آن خسروان یادگار.
خوش بختانه این جشن که از بزرگ ترین اعیاد ایران و ایرانی به شمار می آید از بوته ی آزمایش روسپید بیرون آمده است زیرا نه غله ی اسکندر مقدونی و نه کشت و کشتار چنگیز مغول و تیمور تاتار، هیچ کدام نتوانست این جنش ملی را ریشه کن کند.
و امروز هم پس از گذشت هزاران سال هر کس که ایرانی ست و خون ایرانی در رگ هایش می جوشد و از هر مذهب و فرقه ای که باشد نوروز را جشن ملی خود می داند و در بزرگ داشت آن از جان و دل می کوشد.
نوروز از روز اول بهار یعنی از روز هرمزد و فروردین ماه آغاز می شود و در روزگاران قدیم برابر نوشته ی تاریخ نویسان ایرانی و عرب یک ماه طول می کشیده و امروز هم تا سیزده روز ادامه دارد.
نوروز فصل گل و ریحان و سرسبزی باغ و بستان است نوروز را می شود بزرگ ترین و طبیعی ترین اعیاد دنیا دانست. زیرا در این ایام دشت و دمن سبز وخرم است و باد بهاری درختان مرده را زنده می کند و لباس نو می پوشاند در حقیقت جشن نوروز جشن طبیعت است.
۲۴۲
@khashatra
حکیم عمر خیام در نوروزنامه درباره ی این جشن چنین می نویسد : « سبب نام نهادن نوروز از آن بوده است که آفتاب در هر ۳۶۵ شبانه روز و ربعی به اول دقیقه حمل باز آید و چون جمشید آن روز را دریافت نوروز نام نهاد و جشن آئین آورد و پس از آن پادشاهان و دیگر مردمان به او اقتدا کردند.
چون آن وقت را پادشاهان عجم در یافتند از بهر بزرگ داشت آفتاب، آن را نشانه کردند و آن روز را جشن ساختند و عالمیان را خبر دادند تا همگان آن را بدانند و آن تاریخ را نگاهدارند.
بر پادشاهان واجب است آیین و رسم ملوک را به جای آرند از بهر مبارکی و بهر تاریخ و خرمی کردن در اول سال.
هر که روز نوروز جشن کند و به خرمی پیوندد تا نوروز دیگر عمر در شادی گذراند.»


همو در جای دیگر نوروز نامه راجع به برگزاری جشن نوروز در روزگار باستان چنین نوشته است :  « آیین ملوک عجم از كيخسرو تا به روزگار یزدگرد شهریار که آخر ملوک عجم بود، چنان بوده که روز نوروز نخست موبدان موبد پيش ملک آمدی با جام زرین پرمی و انگشتری و در می و دیناری خسروانی و يک دسته خوید(۱) سبز رسته و شمشیری و تیر و کمانی و دوات و قلمی و اسبی و بازی و غلام خوب رویی و ستایش نمودی و نیایش کردی او را به زبان پارسی به عبارت ایشان و چون موبدان موبد از آفرین بپرداختی چاشنی کردی(۲) و جام به ملک دادی و خوید در دست دیگرش نهادی و دینار و درم در پیش تخت او بنهادی و بدین سان خواستی که روز نوروز و سال نو هر چه بزرگان اول دیدار بر آن افکنند تا سال دیگر شادان و خرم با آن چیز در کامرانی بمانند.»

-----------------------------------
۱ - خوید Khavid به معنی غلات و سبزی جات است.
۲ - چاشنی از واژه ی چشیدن آمده و به معنی مزه کردن آشامیدنی ها و خوراک است و در جمله ی بالا چاشنی کردی به این معنی است که اول از جسام مَی کَمی می چشید و بعد به شاهنشاه می داد و این عمل به منظور جلوگیری از سوء قصد به جان شاهنشاه می باشد.
۲۴۳
@khashatra
آفرینی که موبدان موبد خطاب به سلطان وقت می سرود از این قرار بود : «شها به جشن فروردین و به ماه فروردین آزادی گزین بر یزدان و دین کیان، سروش. (۱) آورد تورا دانایی و بینایی و کاردانی، دیر زی با خوی هژیر (۲) ، شادباش بر تخت زرین، انوشه (۳) خور به جام جمشید و رسم کیان، همت بلند دار ، نیکوکاری و روش داد و راستی نگاهدار، سرت سبز و جوانی چون خوید، اسبت کامکار و پیروز به جنگ، تيغت روشن و کاری به دشمن، بازت گیر او خجسته به شکار. ایدون بادایدون تراج باد(۴)
در آثار الباقیه می نویسد : « از آداب جشن نوروز این بود که در صحن هر خانه بر هفت ستون هفت رقم از غلات می کاشتند و هر يک از آن ها که بهتر می رویید دلیل ترقی و خوبی آن نوع غله در سال نو می دانستند.»
در المحاسن و الاضداد نوشته شده : « ۲۵ روز پیش از نوروز در صحن کاخ سلطنتی دوازده ستون از خشت خام بر پا می شد که بر هر يگ از آن ها یکی از حبوبات را می کاشتند و آن ها را نمی چیدند مگر با نغمه سرایی و خواندن آواز.
در ششمین روز نوروز این حبوب را می کندند. و در مجلس پراکنده می نمودند و تا شانزدهم فروردین که مهر روز نام
دارد آن را جمع نمی کردند.»

-----------------------------------
۱ - سروش که از واژه ی اوستایی Sraosha آمده و به معنی اطاعت و فرمان برداری است یکی از فرشتگان مقرب زرتشتی می باشد که پیام اهورامزدا را به آفریدگان می رساند و در نوشته جات پارسی با فرشته ی جبرییل مسلمانان یکی دانسته شد.

۲- هژیر Hajir به معنی پسندیده و زيرک است. این واژه باهای مضموم هم
درست است.

۳ - انوشه از واژه ی اوستایی An-Aosha است. ااشه اوستایی وقتی به پارسی برگردان شود می شود هوش که به غیر از زیرکی معنی مرگ هم می دهد چنان که فردوسی گوید :
ترا هوش در زابلستان بود،
به دست پل پوردستان بود.
و ان پیشوند نفی است بنابراین واژه ی مرکب ان ااشه یا انوشه به معنى بی مرگ و
جاویدان می باشد.

۴ - ایدون باد، ایدون تراج باد یعنی چنین باد چنین تر هم باد.
به این معنی که از این هم بهتر بشود.

📚 بُن مایه :

برگرفته از نسک ؛ مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان.

نوشته ی ؛ موبد اردشیر آذر گشسب.

رونوشت ؛ بردیا بزرگمهر.

۲۴۴
@khashatra

ادامه دارد...
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
#شب_فردوسی_و_شاهنامه

ای جوانان! ایران را تنها نگذارید.
نروید. 😭😭😭😭😭😭😭
ایران تنهاست.😭😭😭😭😭😭😭

اگر می‌روید‌ پس ایران را به چه کسی می‌سپارید؟!

ایران را تنها نگذارید،

فردوسی شما را نمی‌بخشد.


سخنرانی پروفسور #ژاله_آموزگار،
در شب  فردوسی و شاهنامه

شانزدهم دی‌ماه ۱۴۰۳


@khashatra
وُهومَن اَمشاسِپَند
#امروز به روز، پیروز و فرخ روز سروش ایزد از بهمن ماه به سال ۳۷۶۲ مزدیسنی پنج شنبه ۱۱ بهمن ماه به سال ۱۴۰۳ خورشیدی. ۳۰ ژانویه سال ۲۰۲۵ (ترسایی) ✔️ سروش = فرمان برداری. @khashatra
#امروز


به روز، پیروز و فرخ روز رشن ایزد از بهمن ماه به سال ۳۷۶۲ مزدیسنی

آدینه ۱۲ بهمن ماه به سال ۱۴۰۳ خورشیدی.

۳۱ ژانویه سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ رشن = دادگری.

@khashatra
#رشن_ایزد

ایزد عدل و داد در دین مزدیسنى. در اوستا رَشْنو Rašnu و در پهلوى رَشْن Rašn به چمار (: معناى) عادل و دادگر است.
رَشْن در اوستا بیشتر با صفت رَزْیشْته Razišta (در پهلوى رَزیستک Razistak) وبه صورت رَشْنو رَزْیشْتَه به چم راست‌تر و درست‌تر آمده است، و در فارسى بیشتر این ایزد با صفتش «رَشْن راست» خوانده مى‌شود.

هجدهمین روز از هر ماه در گاه شمار زرتشتی به نام رشن پیوند یافته است.
رَشن (رَشْنو) ـ ایزد دادگرى و آزمایش ایزدى، ایزد درستی و دادگری كه از ایزدان سرای پسین و از داوران روز جزا ست.
یشت رشن، یشتی هست در ستایش رَشن، رَشنو، رشن یشت، یشت دوازدهم اوستا هست.

پورریحان بیرونى در الآثار الباقیة (ص۷۳) در فهرست روزهاى ایرانى، این ایزد را رَشْن خوانده که در زبان سُغدى رَسْن Rasn و در خوارزمى همان رَشْن خوانده مى‌شده است.
در ادبیات فارسى این واژه به صورت «رش» بدون نون به کار رفته است.

فردوسى سترگ می گوید :
چو هور سپهر آورد روز رَش،
ترا زندگى باد پدرام و خَوش.

خسروى مى گوید :
مِى سورى بخواه کامد رَش،
مطربان پیش دار و باده بکَش.

گل نسترن نماد روز رشن ایزد است.

@khashatra
وُهومَن اَمشاسِپَند
آفرینی که موبدان موبد خطاب به سلطان وقت می سرود از این قرار بود : «شها به جشن فروردین و به ماه فروردین آزادی گزین بر یزدان و دین کیان، سروش. (۱) آورد تورا دانایی و بینایی و کاردانی، دیر زی با خوی هژیر (۲) ، شادباش بر تخت زرین، انوشه (۳) خور به جام جمشید…
اينک كه روش برگزاری نوروز را در عهد باستان به طور مختصر نقل از کتاب هایی چند بیان نمودیم وقت آن رسیده است که آیین برگزاری این جشن بزرگ ملی را در حال حاضر توسط زرتشتیان ایران شرح دهیم.

چند روز پیش از آغاز گهنبار ششم که در پنج روز پایان سال خورشیدی واقع می شود زرتشتیان ایران به ویژه در کرمان و یزد مقداری دانه های گوناگون مانند گندم و جو و عدس و ماش و غيره را هر يک در ظرف های کم عمقی می کارند.
زرتشتیان این ظروف کاشته شده را به نام ششه Sheshah می خوانند.
آن ها پشت چند عدد کوزه آب ندیده را نیز با کرباس می پوشانند و مقداری تخم تره تيزک (شاهی) که با آب و خاکستر مخلوط شده است بر روی کرباس می مالند بعد کوزه ها را از آب پر می کنند و ششه ها را هم آب می دهند و در جای گرمی می گذارند.
پس از چند روز دانه ها در اثر حرارت و رطوبت جوانه می زند و در روز اول گاهنبار پنجه زرتشتیان این ششه ها و کوزه ها را که تا آن موقع روییده و سبز شده اند در جلو صفه بزرگ که جای برگزاری گهنبارها است می گذارند.
کار دیگری که زرتشتیان پیش از آغاز گهنبار ششم انجام می دهند خانه تکانی کامل و آب و جارو کردن و زدودن آلودگی ها و کثافات ز سر تا سر خانه از داخل و خارج است.
۲۴۵
@khashatra
در پنج روز آخر سال زرتشتیان مراسم گهنبار پنجه را برگزار می نمایند و شب آخر سال در پشت بام های خود آتش می افروزند و چراغی هم به لبه ی بام خود می گذارند که تا بامداد روشن است.
سحرگاه روز نخست عید در پشت بام ها دوباره آتش افروزی آغاز می شود و با زمزمه ی اوستا به هم می آمیزد.
به حدی که همسایگان از شنیدن آهنگ موزون اوستا و دیدن شعله های لرزان آن همه آتش در هوای رقیق سحرگاهی به وجد می آیند.
هنگام سرودن اوستا مقدارى لرک حاضر است، میوه ی تازه را پاره می کنند.
بوی خوش عود و صندل هوا را خوش بو می کند، شاخه های سرو و مورد و گل در پشت بام حاضر است، مقداری برگ آویشن در ظرف آبی ریخته شده، چند عدد ششه و کوزه هم در لبه ی بام ها چیده شده است.
به محض دمیدن نخستین اشعه ی خورشید این مراسم پایان می پذیرد، چند شاخه سرو و مورد و گل را روی لبه بام می گذارند، آب و آویشن را هم از پشت بام به پایین می ریزند و سپس از پشت بام پایین آمده و مراسم اصلی عید نوروز را شروع می کنند.(۱)
تمام افراد خانواده که همه به گرمابه رفته و بهترین و نو ترین پوشاک خود را پوشیده اند هنگام سال گردش جلو سفره ی عید قرار می گیرند.

------------------------------------
۱ - چنین به نظر می رسد که مراسم آتش افروزی ایرانیان مسلمان در شب چهارشنبه سوری اقتباسی باشد از آتش افروزی ایرانیان باستان در شب آخر سال.
۲۴۶
@khashatra
روی سفره اشیاء نامبرده زیر حاضر است : آیینه با گلاب پاش و ظرفی پر از نقل سفید در وسط سفره گذاشته شده و جلو آن ها يک ظرف آب است که مقداری برگ آویشن و یک دانه ی سیب یا انار یا نارنج و چند سکه ی نقره در آن انداخته شده و يک مجمر آتش و يک كتاب مقدس اوستا سپس گلدانی پر از شاخه های سرو و مورد و گل و چراغی روشن و شمع هایی در اطراف سفره قرار می دهند و ظروف آجیل، حلویات، خوراک های پخته، کاهو و اسفناج و سبزيجات و ميوه جات، ماست و پنیر، کماچ و نان شیرمال و بالاخره تمام نعمت هایی که پروردگار توانا به ما بخشیده سر سفره ی عید حاضر است.
ضمناً زرتشتیان در اول بامداد عید در دو طرف چهار چوب پایینی درب منازل مقداری برگ آویشن می ریزند و این علامت برقراری جشن در آن خانه ها است.
هفت سین که برادران مسلمان ما مخصوصاً سعی می کنند سر سفره ی عید بگذارند در بین زرتشتیان مرسوم نیست.
اینان می کوشند تا بهترین داده های اهورایی را سر سفره ی عید حاضر نمایند ولی اصراری ندارند که حرف اولش سین باشد یا چیز دیگر.
برخی از محققین می گویند که در زمان قدیم در سر سفره ی عید هفت شین داشته اند مانند انواع حلویات و شیرینی و شربت و غیره که باور کردنی نیست. عده ای دیگر مانند سرگرد اورنگ و آقای اردشیر جهانیان باورمندند که کلمه ی هفت سین از هفت چین گرفته شده یعنی از هفت چیز چیده شده از درخت مانند : میوه جات و سبزیجات و برخی دیگر مانند موبد رستم شهزادی بر این باور استواراند‌ که بر سر سفره ی عید باید داده های هفت امشاسبندان حاضر باشد.
تعبیرات هر چه باشد قدر مسلم این است که عدد هفت در بین ایرانیان عدد مقدسی به شمار می رود و کلماتی مانند : هفت امشاسپندان هفت کواکب، هفت طبقه زمین، هفت طبقه آسمان، هفت ملک مقرب  هفتن یشت، هفتن بوخت، هفته و از این قبیل کلمات همه نماینده ی بزرگی و تقدس این عدد اند در بین ایرانیان باستان و امروز.

📚 بُن مایه :

برگرفته از نسک ؛ مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان.

نوشته ی ؛ موبد اردشیر آذر گشسب.

رونوشت ؛ بردیا بزرگمهر.

۲۴۷
@khashatra

ادامه دارد...
وُهومَن اَمشاسِپَند
#امروز به روز، پیروز و فرخ روز رشن ایزد از بهمن ماه به سال ۳۷۶۲ مزدیسنی آدینه ۱۲ بهمن ماه به سال ۱۴۰۳ خورشیدی. ۳۱ ژانویه سال ۲۰۲۵ (ترسایی) ✔️ رشن = دادگری. @khashatra
#امروز


به روز، پیروز و فرخ روز فروردین ایزد از بهمن ماه به سال ۳۷۶۲ مزدیسنی

شنبه ۱۳ بهمن ماه به سال ۱۴۰۳ خورشیدی.

۱ فوریه سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ فروردین = فروهر ، پیش برنده.

@khashatra
#فروردین_ایزد

نخستین ماه هر سال و نیز نوزدهمین روز هر ماه به نام فروردین (فروهر یا فروشی) است.
بر گرفته از فرَه وَهر fravahr به چم (: معنی) پیش برنده و پیش کشنده است. «فروردین» به زبان پهلوی «فرورتن»، گرفته شده از پارسی باستان ؛ «افرورتینام» و به چم فروردهای پاکان و فروهرهای پارسایان است.
فروردین همان فروهر است. فروهر ذره‌ای نور اهورایی ست که در بدن هر کس نهاده شده تا روان را به راه راست راهنمایی کند.
فروهر هیچ گاه آلودگی به خود نمی‌پذیرد. این ذره در آغاز پاک و بدون آلودگی بوده و همیشه هم پاک خواهد ماند و هرگز هیچ آلودگی و ناپاکی را به خود نخواهد گرفت. پس از مرگ بدن، فروهر راه بالا را می‌پیماید، به سرچشمه ی خود می‌پیوندد. چه نیکو است در این  روز جامه نو پوشیدن و به یاد درگذشتگان بودن.

زرتشتیان در این روز جامه (: لباس) نو می‌پوشند و از درگذشتگان خود یاد می‌کنند. بنا بر اندیشه ی زرتشتیان فروهر روان مردگان و نیز روان آنانی است که هنوز زاده نشده‌اند.

جایگاه فروهر نزد خداست و هنگامی که کسی می‌میرد.
روان او به فروهر او می‌پیوندد و هنگامی که کسی زاده می‌شود نیز روان از فروهر جدا و به تن او در جهان مادی می‌پیوندد.

بنابر اوستا انسان دارنده‌ی پنج نیروی ست که بخشی از آن ها میرا و بخشی دیگر نامیرا هستند این نیروها چنین‌اند :

۱- نیروی اَهو : در فارسی این واژه را می‌توان به جان معنی کرد که نیروی پویایی، جنبش و زندگی است.
این نیرو با جسم انسان پدید آمده و با مرگ تن، نابود می‌شود.

۲- نیروی دَئِنا : در فارسی می‌توان این واژه را به دین یا وجدان، معنی کرده‌اند. وارون(: برخلاف) «اهو»، این نیرو را آغاز و پایانی نیست.
این نیرو با زاده شدن انسان، در او، دمیده می‌شود و با مرگ به جهان مینوی می‌رود. وجدان نهاد آگاه و خدایی انسان است و انسان را از کار‌های ناروا، باز‌می‌دارد.

۳- نیروی بئوذ : نیروی ادراک، فهم و هوش است. این نیرو قوه‌ی تشخیص نیک از بد است.

۴- نیروی اورون : این نیرو در فارسی، به روان معنی شده است. بر روان است تا به یاری نیروی بئوذ، راه نیک را بپذیرد و از بدی پرهیز کند چراکه در جهان واپسین، روان است که بازخواست می‌شود. در پی نیکی، فرجامی نیک و در پی بدی، سرانجامی بد خواهد داشت.

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش :

فروردین است و روز فروردین،
شادی و طرب را کند تلقین.

ای دو لب تو چو می، مرا مِی ‌ده،
کان باشد رسم روز فروردین.


اندرزنامه ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم) :

سوگند مخور و آن روز، یزش فروهر،
پارسایان کن تا خشنودتر باشد.


اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار :

مخور هیچ سوگند در (فروردین)،
که زشت است، ویژه به روزی چنین.

گل تاج خروس نماد فروردین ایزد است.

@khashatra
وُهومَن اَمشاسِپَند
روی سفره اشیاء نامبرده زیر حاضر است : آیینه با گلاب پاش و ظرفی پر از نقل سفید در وسط سفره گذاشته شده و جلو آن ها يک ظرف آب است که مقداری برگ آویشن و یک دانه ی سیب یا انار یا نارنج و چند سکه ی نقره در آن انداخته شده و يک مجمر آتش و يک كتاب مقدس اوستا سپس…
باری افراد خانواده در جلو سفره ی نوروزی قرار گرفته با سرودن اوستا، اهورامزدا را برای همه داده هایش سپاس می گویند.
پس از اتمام اوستا مراسم شادباش گفتن بین افراد خانواده آغاز می شود و آمدن سال نو را با دادن شاخه ی مورد یا سرو یا گلی به دست هم به یک دیگر تبريک می گويند.
سپس گلاب پاش و آیینه به دور گردانده می شود و همه ی افراد خانواده نگاهی به آیینه می اندازند قدری گلاب بر روی خود می مالند، یک دانه نقل سفید را هم برداشته دهن خود را شیرین می نمایند و سپس از طرف ریيس خانواده به هر يک از افراد فامیل مبلغی وجه نقد یا چیزی به عنوان عیدی داده می شود.
نخست چنان چه یکی از بستگان نزدیک در سال گذشته فوت نموده و خانواده اش پُرسه دار باشند به خانه ی آن مرحوم رفته تسلیت می گویند و سپس همه ی افراد خانواده با هم به آدریان می روند و آن جا هم سپاس و ستایش پروردگار یکتا را به جا می آورند و هم با دیگر برادران و خواهران هم کیش که حضور دارند دست داده و شادباش می گویند.
پس از بیرون آمدن از آدریان دید و بازدید عمومی که باعرض شاد باش ها و عیش و عشرت ها و تجدید دوستی ها و رفع کدورت ها توأم است آغاز می شود و این مراسم در بسیاری از شهرستان ها تا ۲۱ روز ادامه دارد، ولی در تهران بیش از دوازده روز طول نمی کشد و روز سیزدهم به کشتزارها و باغات بیرون شهر رفته سیزده به در می نمایند.
با افزایش جمعیت زرتشتیان تهران و پراکنده شدن آن ها در این شهر بزرگ در سال های اخیر دید و بازدید همگانی به ویژه برای آن هایی که فاقد وسیله ی رانندگی هستند بسیار مشکل و طاقت فرسا شده است.
اینان با همه ی دوندگی و حرارت و با صرف نظر کردن از خواب و استراحت
۲۴۸
@khashatra
بعدازظهر خود باز هم نمی توانند به همه ی دوستان و آشنایان رسیده دیداری تازه نمایند بارها اتفاق افتاده که شما به قصد دیدن دوست خود از منزل بیرون می روید و وقتی به منزل او می رسید او را درخانه نمی یابید و چه بسا که او هم در همین ساعت به قصد دیدار شما آمده و بدون گرفتن نتیجه برگشته است.
باز هم مشاهده شده که برخی ها برای این که به همه ی دوستان برسند مراعات وقت خواب و خوراک دیگران نمی نمایند و ممکن است شما مشغول صرف نهار یا استراحت بوده باشید که زنگ خانه به صدا در می آید و مهمان هایی برای عرض شادباش وارد می شوند.
در هر حال دید و بازدید عید در این روزها مشکل بزرگی شده و بسیاری از هم کیشان عزیز برای فرار از این مشکل است که رنج سفر را بر خود هموار نموده ایام عید به مسافرت می روند.
انجمن زرتشتیان تهران به منظور رفع این اشکال عمومی در چند سال اخیر مجلس دید و بازدید همگانی در بعد از نیم روز دوم عید ( روز وهمن و فروردین ماه) در محل انجمن برپا می کند و عموم افراد زرتشتی می توانند در این مجلس حاضر شده و دوستان و آشنایان را در آن جا ملاقات نموده و تبريک بگویند. این اقدام کاری است بسیار پسندیده و به جا که اگر ادامه پیدا کند به تدریج هم کیشان عزیز به آن تمایلی پیدا کرده و نتیجه ی مطلوب از آن به دست خواهد آمد و همه اشکالات موجود مرتفع خواهد شد. زیرا در این گونه مجالس شخص می تواند کلیه ی دوستان و آشنایان را ملاقات و با آن ها دید و بازدید نماید و سایر روزهای عید را با افراد خانواده و بستگان و دوستان خیلی نزديک خود به سر برده و از آن ایام به نحو احسن استفاده نماید.

📚 بُن مایه :

برگرفته از نسک ؛ مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان.

نوشته ی ؛ موبد اردشیر آذر گشسب.

رونوشت ؛ بردیا بزرگمهر.

۲۴۹
@khashatra

ادامه دارد...
وُهومَن اَمشاسِپَند
#امروز به روز، پیروز و فرخ روز فروردین ایزد از بهمن ماه به سال ۳۷۶۲ مزدیسنی شنبه ۱۳ بهمن ماه به سال ۱۴۰۳ خورشیدی. ۱ فوریه سال ۲۰۲۵ (ترسایی) ✔️ فروردین = فروهر ، پیش برنده. @khashatra
#امروز


به روز، پیروز و فرخ روز ورهرام ایزد از بهمن ماه به سال ۳۷۶۲ مزدیسنی

یک شنبه ۱۴ بهمن ماه به سال ۱۴۰۳ خورشیدی.

۲ فوریه سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ ورهرام = پیروزی و سرافرازی.

✔️ دیدار در شاه ورهرام ایزد یزد.

@khashatra
#ورهرام_ایزد

ورهرام، ایزد پیروزی و سرافرازی ست. در ادب مزدیسنا و آریایی کهن، بهرام ایزد در پیکره‌های بسیار زیبا، نیرومند، تیزرو، برنا، شاداب، شاهین تیز پرواز، مرد رایومند و …. دادگری و درستی و خوشی و یک رنگی مى‌دارد و اهریمن زدایی مى‌کند، به نیکان و ستایندگان نیرو مى‌دهد و بر دشمنان خشم مرگ مى‌آورد و در کار آشتی هم کوشاست. آشتی که از راه درست اشوزرتشت سپنتمان آن را ستود و همواره در آرزوی برپایی‌اش بود و از برای پیروزی خود و پیش بردن آواژگان بهرام ایزد را ستایش کرد.

بیستمین روز از هر ماه در گاه شماری ایرانی «وَرَهرام» نامیده می‌شود، در اوستا ورترغن آمده و در پهلوی ورهران و درپارسی بهرام آمده، ورهرام به چم پیروزی و کامیابی قابل ستایش است. فروزه‌ی پیروزی است. ورهرام ایزد به چم (:معنی) پیروزی قابل ستایش است و به سبب جایگاه پر اهمیتش «شاه ورهرام ایزد» نامیده می‌شود.

در باور ایرانیان پیروزی همواره با ارزش و قابل ستایش بوده است به همین دلیل در اوستا سرود‌های زیبایی در ستایش پیروزی آمده است.

ایرانیان باستان پیش از آغاز هر کار گروه، در نیایش‌گاه ویژه‌ای گردهم می‌آمدند و سرود‌های ستایش پیروزی را با هم می‌خواندند و با روانی نیرومند و اراده‌ای استوار، برای پیروزی، پای به میدان مبارزه‌ی زندگی می‌گذاشتند.

این مکان‌ها به تدریج به نیایش‌گاه ورهرام ایزد شناخته شد.
اکنون زرتشتیان دست‌کم ماهی یک بار، در روز ورهرام، در نیایشگاه شاه ورهرام ایزد گردهم می‌آیند و اهورا مزدا را نیایش می‌کنند و از او می‌خواهند که پیروزی را در زندگی، بهره‌ی آنان گرداند و نیز همه‌ی کسانی را که به پیروی از پیام اشو زرتشت در«تازه گردانیدن ِ زندگانی‌»، «پیش بردن جهان هستی» و «گسترش آیین راستی» می‌کوشند، پیروز و سر افراز گرداند.

در بهرام‌یشت آمده‌است که بهرام آفریده ی اهورا نیرومند و فرهمند است و نیروی بینایی شگفت‌انگیزی دارد.
او یورش همه ی دشمنان را، چه جادوان و پریان، و چه کَوی‌ها و کَرَپان‌های «ستمگر» را در هم می‌شکند، جهان را تازگی و آشتی می‌بخشد و به خوبی آرمان‌ها را بر آورده می‌کند.
بهرام هم‌چنین توانایی فرزندآوری و بازوان نیرومند و تندرستی و دلیری می‌بخشد.

آذر بهرام همان سومین آتشکده‌ی بررگ ایران هست آذر برزین مهر در ریوند خوراسان، در آتش بهرام نیایش، بند شش آن، کوه نام برده شده است.

نیایشگاه‌های شاه ورهرام ایزد در خرمشاه یزد، زین‌آباد یزد، شریف‌آباد اردکان، امیریه‌ی تهران، تهران پارس، کرج، کرمان و اهواز وجود دارد.
از آیین‌های این روز پختن آش، سیروگ و پخش شیرینی و نخود مشکل‌گشا است.

گل قاسدک نماد ورهرام ایزد است.

@khashatra
2025/05/29 18:49:36
Back to Top
HTML Embed Code: