دکتر محمدجواد ظریف در نشست «خانۀ گفتارها» در شبکۀ اجتماعی کلابهاوس:
اگر رئیسجمهور صلاح بدانند در مورد تغییر پایتخت یا خودمان شروع به کار میکنیم یا به یکی از اندیشکدهها واگذار میکنیم؛ اما تا الان چنین وظیفهای به ما محول نشده است و سیاستنامهای راجع به این تنظیم نشده است.
یکی از دغدغههای رئیسجمهور تمرکز زدایی است و ما در معاونت راهبردی در این زمینه تلاش میکنیم. ما ما اتاق فکری متشکل از نخبگان دانشگاهی، جامعۀ مدنی و مسئولین استانی تشکیل میدهیم تا هم مشکلات استانها دنبال شود و هم تمرکززدایی صورت بگیرد تا در نهایت به اینجا برسیم که همه چیز به تهران ختم نشود و در تهران سیاستهای کلی تنظیم شود.
دکتر پزشکیان به تشکیل اتاق فکرهای استانی تأکید داشتند و ما طبق دستور ایشان، این مسئله را پیگیری میکنیم.
اگر رئیسجمهور صلاح بدانند در مورد تغییر پایتخت یا خودمان شروع به کار میکنیم یا به یکی از اندیشکدهها واگذار میکنیم؛ اما تا الان چنین وظیفهای به ما محول نشده است و سیاستنامهای راجع به این تنظیم نشده است.
یکی از دغدغههای رئیسجمهور تمرکز زدایی است و ما در معاونت راهبردی در این زمینه تلاش میکنیم. ما ما اتاق فکری متشکل از نخبگان دانشگاهی، جامعۀ مدنی و مسئولین استانی تشکیل میدهیم تا هم مشکلات استانها دنبال شود و هم تمرکززدایی صورت بگیرد تا در نهایت به اینجا برسیم که همه چیز به تهران ختم نشود و در تهران سیاستهای کلی تنظیم شود.
دکتر پزشکیان به تشکیل اتاق فکرهای استانی تأکید داشتند و ما طبق دستور ایشان، این مسئله را پیگیری میکنیم.
دکتر محمدجواد ظریف در نشست «خانۀ گفتارها» در شبکۀ اجتماعی کلابهاوس:
در دو هفتۀ اخیر در مورد دانشجویان و سرمایهگذاران خارجی سیاستنامهای تنظیم کردیم.
همچنین ما از مشکلاتی که ناشی از ورود بیرویه مهاجران است، غافل نیستیم؛ حتماً این موضوع را دنبال میکنیم.
در دو هفتۀ اخیر در مورد دانشجویان و سرمایهگذاران خارجی سیاستنامهای تنظیم کردیم.
همچنین ما از مشکلاتی که ناشی از ورود بیرویه مهاجران است، غافل نیستیم؛ حتماً این موضوع را دنبال میکنیم.
دکتر محمدجواد ظریف در نشست «خانۀ گفتارها» در شبکۀ اجتماعی کلابهاوس:
اسرائیل با تهدید حیاتی و وجودی مواجه است؛ برای همین هم مثل یک کنشگر دیوانه رفتار میکند و قوانین را زیر پا گذاشته و نسلکشی میکند.
ما باید از نفوذ و قدرت معنایی خود استفاده کنیم تا تهدیدها را از خود دور کنیم؛ باید از سیاست امنیتیسازی که اسرائیل در مورد ما پیگیری میکند، دوری کنیم.
اسرائیل با تهدید حیاتی و وجودی مواجه است؛ برای همین هم مثل یک کنشگر دیوانه رفتار میکند و قوانین را زیر پا گذاشته و نسلکشی میکند.
ما باید از نفوذ و قدرت معنایی خود استفاده کنیم تا تهدیدها را از خود دور کنیم؛ باید از سیاست امنیتیسازی که اسرائیل در مورد ما پیگیری میکند، دوری کنیم.
دکتر محمدجواد ظریف در نشست «خانۀ گفتارها» در شبکۀ اجتماعی کلابهاوس:
من 11 مرداد منصوب شدم و از 12 مرداد حواشی ایجاد شد. 16 مرداد نامه نوشتم که با توجه به حواشی ایجاد شده اعلام انصراف کردم. ایشان دستور دادند ادامه بدهم. بعد از اتفاقاتی که اوایل شهریور رخ داد، من رسماً کنارهگیری کردم. آقای رئیسجمهور مشورتهایی با مقامات عالی نظام انجام دادند و من نمیتوانم از محتوای این صحبتها چیزی بگویم و خودشان باید بگویند. قبل از جلسه با مقام معظم رهبری آقای رئیسجمهور گفتند پس از مشورتهای انجامشده شما میتوانید به کار خود ادامه بدهید.
روزی که به من بگویند به تو نیازی نداریم و میتوانی به دانشگاه برگردی، روز خوشحالی من است. ولی قصد استعفا ندارم؛ چون به من دستور دادند کارم را ادامه دهم. رئیسجمهور مشغول پیگیری است و من خودم را درگیر این پیگیری نمیکنم.
من 11 مرداد منصوب شدم و از 12 مرداد حواشی ایجاد شد. 16 مرداد نامه نوشتم که با توجه به حواشی ایجاد شده اعلام انصراف کردم. ایشان دستور دادند ادامه بدهم. بعد از اتفاقاتی که اوایل شهریور رخ داد، من رسماً کنارهگیری کردم. آقای رئیسجمهور مشورتهایی با مقامات عالی نظام انجام دادند و من نمیتوانم از محتوای این صحبتها چیزی بگویم و خودشان باید بگویند. قبل از جلسه با مقام معظم رهبری آقای رئیسجمهور گفتند پس از مشورتهای انجامشده شما میتوانید به کار خود ادامه بدهید.
روزی که به من بگویند به تو نیازی نداریم و میتوانی به دانشگاه برگردی، روز خوشحالی من است. ولی قصد استعفا ندارم؛ چون به من دستور دادند کارم را ادامه دهم. رئیسجمهور مشغول پیگیری است و من خودم را درگیر این پیگیری نمیکنم.
دکتر محمدجواد ظریف در نشست «خانۀ گفتارها» در شبکۀ اجتماعی کلابهاوس:
معلوم نیست که با بازنگری قانون اساسی جمهوریت نظام تقویت شود و من معتقدم اجرای بدون تنازل قانون اساسی الان به صلاح کشور است. بجای دنیای آرزوها باید در دنیای واقعیات زندگی کرد و به نظرم تمرکز را روی اجرای همین قانون اساسی گذاشت؛ گروههای قدرتمندی در کشور هستند که اگر قانون اساسی بخواهد تغییر کند، معلوم نیست دلخواه شما باشد. این کار، پر ریسک است.
معلوم نیست که با بازنگری قانون اساسی جمهوریت نظام تقویت شود و من معتقدم اجرای بدون تنازل قانون اساسی الان به صلاح کشور است. بجای دنیای آرزوها باید در دنیای واقعیات زندگی کرد و به نظرم تمرکز را روی اجرای همین قانون اساسی گذاشت؛ گروههای قدرتمندی در کشور هستند که اگر قانون اساسی بخواهد تغییر کند، معلوم نیست دلخواه شما باشد. این کار، پر ریسک است.
دکتر محمدجواد ظریف در نشست «خانۀ گفتارها» در شبکۀ اجتماعی کلابهاوس:
فراموش نکنید تنها حکومتی که در 250 سال قبل یک وجب از خاک ایران را از دست نداد، جمهوری اسلامی بوده است؛ این را برای ایراندوستان میگویم. نباید تحت تأثیر تحریفها قرار گرفت. دستهایی هست که مردم را از گذشته و آینده ناامید کند و فرار از هویت ایجاد کند که به نظر من واقعیت ندارد.
فراموش نکنید تنها حکومتی که در 250 سال قبل یک وجب از خاک ایران را از دست نداد، جمهوری اسلامی بوده است؛ این را برای ایراندوستان میگویم. نباید تحت تأثیر تحریفها قرار گرفت. دستهایی هست که مردم را از گذشته و آینده ناامید کند و فرار از هویت ایجاد کند که به نظر من واقعیت ندارد.
دکتر محمدجواد ظریف در نشست «خانۀ گفتارها» در شبکۀ اجتماعی کلابهاوس:
در مورد چیستی منافع ملی ما توافق نداریم و باید یک گفتوگو در این خصوص شکل بگیرد. امنیت، توسعۀ اقتصادی، رضایتمندی مردم، مشروعیت حکومت و ... هر یک، یکی از عناصر منافع ملی است نه تمام آن. باید فهمید ارتباط منافع ملی با قدرت چیست. باید در این باره گفتوگو کنیم. باید بشنویم که نظر مردم در مورد منافع ملی چیست؟ آن کارتنخواب هم باید بگوید نظرش در مورد منافع ملی چیست؛ ما با سرمایۀ این مردم سرکار هستیم.
در مورد چیستی منافع ملی ما توافق نداریم و باید یک گفتوگو در این خصوص شکل بگیرد. امنیت، توسعۀ اقتصادی، رضایتمندی مردم، مشروعیت حکومت و ... هر یک، یکی از عناصر منافع ملی است نه تمام آن. باید فهمید ارتباط منافع ملی با قدرت چیست. باید در این باره گفتوگو کنیم. باید بشنویم که نظر مردم در مورد منافع ملی چیست؟ آن کارتنخواب هم باید بگوید نظرش در مورد منافع ملی چیست؛ ما با سرمایۀ این مردم سرکار هستیم.
دکتر محمدجواد ظریف در نشست «خانۀ گفتارها» در شبکۀ اجتماعی کلابهاوس:
من خوشحالم که از کمیتۀ انتصابات حذف شدم؛ ظاهراً دوست داشتند جمع محدودتری در این کمیته باشند.
من خوشحالم که از کمیتۀ انتصابات حذف شدم؛ ظاهراً دوست داشتند جمع محدودتری در این کمیته باشند.
دکتر محمدجواد ظریف در نشست «خانۀ گفتارها» در شبکۀ اجتماعی کلابهاوس:
ایرانیان خارج از کشور برای ما فرصت هستند؛ ما نباید نگاه تهدیدمحور به آنها داشته باشیم. من معتقدم ایرانی، تهدید نیست. برای رسیدن به این هدف (نگاه فرصتمحور به آنان)، اول باید مسئله روشن شود. ما به دو نفر از ایرانیان خارج از کشور پروژه دادیم که با استفاده از تجربیات خودشان و دیگران بتوانند مسئلۀ ایرانیان خارج از کشور را خوب تعریف کنند.
راهکارهای این مسئله فرابخشی و فراقوهای است و محدود به قوۀ مجریه نیست.
سالانه صدها هزار نفر ایرانی به ایران میآیند، ولی وقتی برای یک نفر مشکل پیش بیاید، همه آن یک نفر را میبینند و کل تصویر مخدوش میشود؛ بنابراین باید مشکل بهطور کامل حل شود.
ایرانیان خارج از کشور برای ما فرصت هستند؛ ما نباید نگاه تهدیدمحور به آنها داشته باشیم. من معتقدم ایرانی، تهدید نیست. برای رسیدن به این هدف (نگاه فرصتمحور به آنان)، اول باید مسئله روشن شود. ما به دو نفر از ایرانیان خارج از کشور پروژه دادیم که با استفاده از تجربیات خودشان و دیگران بتوانند مسئلۀ ایرانیان خارج از کشور را خوب تعریف کنند.
راهکارهای این مسئله فرابخشی و فراقوهای است و محدود به قوۀ مجریه نیست.
سالانه صدها هزار نفر ایرانی به ایران میآیند، ولی وقتی برای یک نفر مشکل پیش بیاید، همه آن یک نفر را میبینند و کل تصویر مخدوش میشود؛ بنابراین باید مشکل بهطور کامل حل شود.
دکتر محمدجواد ظریف در نشست «خانۀ گفتارها» در شبکۀ اجتماعی کلابهاوس:
من فکر میکنم یک اجماع بین مسئولین کشور هست که مشکل FATF با عزت حل شود؛ من فکر میکنم همان راهکاری که در دولت یازدهم مطرح شد، میتواند اکنون هم راهگشا باشد.
من فکر میکنم یک اجماع بین مسئولین کشور هست که مشکل FATF با عزت حل شود؛ من فکر میکنم همان راهکاری که در دولت یازدهم مطرح شد، میتواند اکنون هم راهگشا باشد.
دکتر محمدجواد ظریف در نشست «خانۀ گفتارها» در شبکۀ اجتماعی کلابهاوس:
دبیرخانههای شوراها در برخی موارد از حوزۀ اختیارشان خارج میشوند و وارد حوزهای میشوند که مربوط به شورای عالی است. هدف از تشکیل شوراها اتخاذ تصمیمات فرابخشی بود؛ و این بد نیست؛ ولی گاهی کار به نحوی پیش رفته که تصمیمات بخشی میشود و مجلس و دولت تضعیف میشود.
دبیرخانههای شوراها در برخی موارد از حوزۀ اختیارشان خارج میشوند و وارد حوزهای میشوند که مربوط به شورای عالی است. هدف از تشکیل شوراها اتخاذ تصمیمات فرابخشی بود؛ و این بد نیست؛ ولی گاهی کار به نحوی پیش رفته که تصمیمات بخشی میشود و مجلس و دولت تضعیف میشود.
دکتر محمدجواد ظریف در نشست «خانۀ گفتارها» در شبکۀ اجتماعی کلابهاوس:
آقای پزشکیان به شدت در پی رفع فیلترینگ هستند؛ حال آنکه در گذشته برخی میخواستند مشکل را تشدید کنند؛ این را هم بدانید که اینگونه نیست که دکتر پزشکیان بتواند با یک دستور فیلترینگ را رفع کند؛ گاهی یک قاضی میتواند با یک دستور فیلترینگ را گسترش دهد.
آقای پزشکیان به شدت در پی رفع فیلترینگ هستند؛ حال آنکه در گذشته برخی میخواستند مشکل را تشدید کنند؛ این را هم بدانید که اینگونه نیست که دکتر پزشکیان بتواند با یک دستور فیلترینگ را رفع کند؛ گاهی یک قاضی میتواند با یک دستور فیلترینگ را گسترش دهد.
دکتر محمدجواد ظریف در نشست «خانۀ گفتارها» در شبکۀ اجتماعی کلابهاوس:
در مورد انتخابات آمریکا، من اعتقاد دارم بهشت و جهنم را خودمان میسازیم و ما خودمان کنشگر هستیم. چند جلسه در مورد سناریوهای انتخابات داشتیم و نگرشهای متفاوت وجود دارد. ما میتوانیم تصمیم بگیریم آینده را خودمان بسازیم و خودمان باید سیاست خارجی را مدیریت کنیم.
ما به دنیا ثابت کردیم که میتوانیم از خودمان دفاع کنیم. الان وقت آن است که از قدرت معنایی خودمان استفاده کنیم و نباید سیاست خارجی را برونسپاری کنیم. هیچ کس دلش به حال ما نمیسوزد و نزدیکترین دوستان ما فکر منافع خودشان هستند. ما باید حضور فعال در صحنههای جهانی داشته باشیم؛ باید با شرق ارتباط داشته باشیم و دوستان زمان سختی را در نظر داشته باشیم و با غرب اختلافاتمان را مدیریت کنیم.
اولین نقطۀ شروع این است که روی منافع ملی به توافق برسیم و سراغ توازن در سیاست خارجی برویم.
در مورد انتخابات آمریکا، من اعتقاد دارم بهشت و جهنم را خودمان میسازیم و ما خودمان کنشگر هستیم. چند جلسه در مورد سناریوهای انتخابات داشتیم و نگرشهای متفاوت وجود دارد. ما میتوانیم تصمیم بگیریم آینده را خودمان بسازیم و خودمان باید سیاست خارجی را مدیریت کنیم.
ما به دنیا ثابت کردیم که میتوانیم از خودمان دفاع کنیم. الان وقت آن است که از قدرت معنایی خودمان استفاده کنیم و نباید سیاست خارجی را برونسپاری کنیم. هیچ کس دلش به حال ما نمیسوزد و نزدیکترین دوستان ما فکر منافع خودشان هستند. ما باید حضور فعال در صحنههای جهانی داشته باشیم؛ باید با شرق ارتباط داشته باشیم و دوستان زمان سختی را در نظر داشته باشیم و با غرب اختلافاتمان را مدیریت کنیم.
اولین نقطۀ شروع این است که روی منافع ملی به توافق برسیم و سراغ توازن در سیاست خارجی برویم.
دکتر محمدجواد ظریف در نشست «خانۀ گفتارها» در شبکۀ اجتماعی کلابهاوس:
در دو هفتۀ اخیر در مورد دانشجویان و سرمایهگذاران خارجی سیاستنامهای تنظیم کردیم.
همچنین ما از مشکلاتی که ناشی از ورود بیرویه مهاجران است، غافل نیستیم؛ حتماً این موضوع را دنبال میکنیم.
در دو هفتۀ اخیر در مورد دانشجویان و سرمایهگذاران خارجی سیاستنامهای تنظیم کردیم.
همچنین ما از مشکلاتی که ناشی از ورود بیرویه مهاجران است، غافل نیستیم؛ حتماً این موضوع را دنبال میکنیم.
دکتر محمدجواد ظریف در نشست «خانۀ گفتارها» در شبکۀ اجتماعی کلابهاوس:
در خصوص اتفاق اخیری که در مورد جزایر سهگانه رخ داد، یکی از دلایلی که ما نتوانستیم در زمینۀ روایتسازی در مورد خلیج فارس و جزایر سهگانه موفق عمل کنیم، همین عدم رعایت عدم توازن در سیاست خارجی است.
اما در مقام عمل، آنها هیچ کاری نمیتوانند انجام دهند.
در خصوص اتفاق اخیری که در مورد جزایر سهگانه رخ داد، یکی از دلایلی که ما نتوانستیم در زمینۀ روایتسازی در مورد خلیج فارس و جزایر سهگانه موفق عمل کنیم، همین عدم رعایت عدم توازن در سیاست خارجی است.
اما در مقام عمل، آنها هیچ کاری نمیتوانند انجام دهند.
💥💥💥قسمت ویژه پادکست فوتبالتراپی:
چه شد که انگلیس نیمکت تیم ملیاش را به یک مربی آلمانی سپرد؟
❇️گفتگو با دکتر مجید تفرشی| تاریخنگار و سندپژوه
❇️بررسی یک اتفاق نادر در فوتبال انگلیس از نگاه سیاسی، تاریخی و فرهنگی
📻از اینجاها بشنوید:
کستباکس| سایت فوتبالتراپی| اپل پادکستس
@football_therapy
https://bit.ly/48raXCK
https://bit.ly/48lXCeI
چه شد که انگلیس نیمکت تیم ملیاش را به یک مربی آلمانی سپرد؟
❇️گفتگو با دکتر مجید تفرشی| تاریخنگار و سندپژوه
❇️بررسی یک اتفاق نادر در فوتبال انگلیس از نگاه سیاسی، تاریخی و فرهنگی
📻از اینجاها بشنوید:
کستباکس| سایت فوتبالتراپی| اپل پادکستس
@football_therapy
https://bit.ly/48raXCK
https://bit.ly/48lXCeI
Castbox
قرمز مستقیم: چرا انگلیس نیمکت ملی را به یک مربی آلمانی میسپارد؟
<p>در این قسمت ویژه با دکتر مجید تفرشی، تاریخدان و سندپژوه، به ماجرای اعتماد غیرمنتظره انگلیسیها به یک مربی آلمانی میپردازیم. چرا انگلیس، کشوری که سال...
این یادداشت تحلیلی را چند سال قبل در مورد واکاوی رویکردهای مختلف در برخورد با مقوله کوروش هخامنشی، نحوه بزرگداشت او و برگزاری روز جهانی کوروش، برای هفته نامه کرگدن چاپ تهران نوشتم که بعدا در چند رسانه دیگر نیز بازنشر شده است.
مجید تفرشی
مسئله علاقه و تمسک به افتخارات و شخصيتهاي باستاني و گذشته دوردست، نه موضوع جديدي در ايران است و نه صرفا تجربه اي مختص کشور ما. با اين همه به نظر ميرسد که در دهه هاي اخير، به خصوص در يک دهه اخير، اين موضوع ابعاد، دامنه و عمق اجتماعي، تبليغاتي، سياسي و فرهنگي جديدي به خود گرفته و بخشي از کشمکشهاي مختلف روزمره موجود رسانهاي، در ميان ايرانيان داخل و خارج از کشور شده است.
در چند سال اخير، مسئله هفتم آبان و جشن سالگرد مجازي تولد کوروش، بنيانگذار سلسله هخامنشي و تجمع در کنار مقبره کوروش، به تدريج به يک کارزار سياسي براي نشان دادن گذشته درخشان يا عرض اندام مخالفان وضع موجود تبديل شده است. از طرفي هم به يک چالش و خطر امنيتي بدل شده که عدهاي براي تضعيف نظام و ارزشهاي ديني به راه انداخته اند و هزاران نفر نيز دانسته يا نادانسته در اين جريان درگير شده اند که بايد با آن مقابله شود و دستکم و حتي المقدور آن را کنترل و محدود کرد.
در ميان اين معرکه، چيزي که کمتر مورد توجه قرار ميگيرد، نظرهاي عميق و دقيق کارشناسانه از هر دو جهت يا جهت بيطرف، در مقابل اظهارنظرهاي عوام يا حتي نخبگان غيرکارشناس در فضاهاي مجازي و شبکه هاي اطلاع رساني ديجيتالي است. چيزي که اين روزها در صفحات مجازي له و عليه روز کوروش و گردهمايي پاسارگاد مشاهده ميشود، جرياني نه چندان جديد، ولي نمونه اي داراي ابعادي متفاوت و دگرگون نسبت به دستکم دو سده باستانگرايي در ميان ايرانيان است.
علاقه مندان طرح واقعي يا اغراق آميز آموزه هاي باستانگرايانه و مطرح کردن نام و ياد کوروش داراي انگيزه ها و اهداف يکساني نيستند. براي بسياري از اين افراد، کوروش هخامنشي، نماد حيثيت مورد قبول واقع شده جهاني تمدن و امپراتوري از دست رفته ايران است. براي عده اي ديگر نيز کوروش و جشن سالروز قراردادي تولد پادشاه هخامنشي، مجالي است براي ابراز نارضايتي و همراهي با جريانها و شبکه هاي مخالف نظام در اعلام مخالفت با وضع موجود سياسي و ديني.
براي اين دسته که بعضا فاقد بينش و ديدگاه عميق و گسترده تاريخي هم هستند، ايران باستان، امپراتوري هخامنشي و عصر حکومت کوروش، دوراني بوده خالي از انتقاد، سراسر افتخار و بري از اشتباه و ظلم و نابرابري که بايد تلاش کرد تا اين دوران موعود را جانشين وضع موجود سراپا اشکال و انتقاد کرد. اين دو روش در ادوار مختلف تاريخ ايران، دستکم در چند دوره مشخص نمود و بروز داشته است. مثلا ميتوان به نمونه هاي مشابهي در سالهاي پس از جنگهاي ايران و روس و عقد معاهده هاي گلستان و ترکمانچاي، سالهاي پس از معاهده پاريس و جدايي هرات از ايران، سالهاي پيرامون انقلاب مشروطه اشاره کرد که با دلايل مختلفي چنين جريانهايي مطرح ميشدند.
تقريبا از ابتداي دوران جديد پس از کودتاي سوم اسفند 1299 و تغيير سلطنت از قاجار به پهلوي در آذر 1304، به تدريج مسئله باستانگرايي و توجه به ايران باستان، جزو برنامه هاي سامان يافته و نهادينه شده دربار، دولت و ديگر ارکان مختلف حکومتي قرار گرفت.
در سالهاي اخير، جريانهاي رسانهاي فارسي زبان و غيرفارسي منطقه اي و بين المللي نيز تلاش بسياري براي سياسي کردن اين تحولات کرده اند. جالب اينجاست که در شرايطي که بخشي از تبليغات باستانگرايانه و کوروش ستايانه به شدت ضدعربي است، برخي رسانه هاي ضدايراني عربي نيز بي توجه به اين جنبه، با شوق و ذوق ويژه اي به تشويق اين جشنها ميپردازند. در اين ميان البته انديشمندان و محققان بسياري نيز بوده و هستند که فارغ از جريانها و سياستگذاريهاي رسمي و حکومتي، به اهميت علمي، تاريخي و تمدني ادوار مختلف ايران باستان و حکومتهاي ايران باستان و شخص کوروش توجه داشته و طرح چنين ادوار تاريخي و موضوعات پژوهشي از سوي آنان، لزوما داراي انگيزه تبليغي، ديني، سياسي و فرهنگي نبوده است.
از سوي ديگر، در اردوي مخالفان برجسته سازي امپراتوريهاي ايران باستان و نقش کوروش هخامنشي نيز وحدت کاملي وجود ندارد. براي برخي از آنان، مسئله دين ستيزي برخي جريانهاي طرح و برجسته سازي ارزشهاي باستانگرايانه مورد توجه است و جريان کوروش ستايي موجود را نمادي از تلاش براي دين زدايي و اسلام ستيزي ميدانند. از نظر اين عده، سرنخ همه تحقيقات ايران باستان و دوران هخامنشي و به خصوص شخص کوروش، در دست محققان يهودي و لابي حکومت اسرائيل و حاميان آنان است.
مجید تفرشی
مسئله علاقه و تمسک به افتخارات و شخصيتهاي باستاني و گذشته دوردست، نه موضوع جديدي در ايران است و نه صرفا تجربه اي مختص کشور ما. با اين همه به نظر ميرسد که در دهه هاي اخير، به خصوص در يک دهه اخير، اين موضوع ابعاد، دامنه و عمق اجتماعي، تبليغاتي، سياسي و فرهنگي جديدي به خود گرفته و بخشي از کشمکشهاي مختلف روزمره موجود رسانهاي، در ميان ايرانيان داخل و خارج از کشور شده است.
در چند سال اخير، مسئله هفتم آبان و جشن سالگرد مجازي تولد کوروش، بنيانگذار سلسله هخامنشي و تجمع در کنار مقبره کوروش، به تدريج به يک کارزار سياسي براي نشان دادن گذشته درخشان يا عرض اندام مخالفان وضع موجود تبديل شده است. از طرفي هم به يک چالش و خطر امنيتي بدل شده که عدهاي براي تضعيف نظام و ارزشهاي ديني به راه انداخته اند و هزاران نفر نيز دانسته يا نادانسته در اين جريان درگير شده اند که بايد با آن مقابله شود و دستکم و حتي المقدور آن را کنترل و محدود کرد.
در ميان اين معرکه، چيزي که کمتر مورد توجه قرار ميگيرد، نظرهاي عميق و دقيق کارشناسانه از هر دو جهت يا جهت بيطرف، در مقابل اظهارنظرهاي عوام يا حتي نخبگان غيرکارشناس در فضاهاي مجازي و شبکه هاي اطلاع رساني ديجيتالي است. چيزي که اين روزها در صفحات مجازي له و عليه روز کوروش و گردهمايي پاسارگاد مشاهده ميشود، جرياني نه چندان جديد، ولي نمونه اي داراي ابعادي متفاوت و دگرگون نسبت به دستکم دو سده باستانگرايي در ميان ايرانيان است.
علاقه مندان طرح واقعي يا اغراق آميز آموزه هاي باستانگرايانه و مطرح کردن نام و ياد کوروش داراي انگيزه ها و اهداف يکساني نيستند. براي بسياري از اين افراد، کوروش هخامنشي، نماد حيثيت مورد قبول واقع شده جهاني تمدن و امپراتوري از دست رفته ايران است. براي عده اي ديگر نيز کوروش و جشن سالروز قراردادي تولد پادشاه هخامنشي، مجالي است براي ابراز نارضايتي و همراهي با جريانها و شبکه هاي مخالف نظام در اعلام مخالفت با وضع موجود سياسي و ديني.
براي اين دسته که بعضا فاقد بينش و ديدگاه عميق و گسترده تاريخي هم هستند، ايران باستان، امپراتوري هخامنشي و عصر حکومت کوروش، دوراني بوده خالي از انتقاد، سراسر افتخار و بري از اشتباه و ظلم و نابرابري که بايد تلاش کرد تا اين دوران موعود را جانشين وضع موجود سراپا اشکال و انتقاد کرد. اين دو روش در ادوار مختلف تاريخ ايران، دستکم در چند دوره مشخص نمود و بروز داشته است. مثلا ميتوان به نمونه هاي مشابهي در سالهاي پس از جنگهاي ايران و روس و عقد معاهده هاي گلستان و ترکمانچاي، سالهاي پس از معاهده پاريس و جدايي هرات از ايران، سالهاي پيرامون انقلاب مشروطه اشاره کرد که با دلايل مختلفي چنين جريانهايي مطرح ميشدند.
تقريبا از ابتداي دوران جديد پس از کودتاي سوم اسفند 1299 و تغيير سلطنت از قاجار به پهلوي در آذر 1304، به تدريج مسئله باستانگرايي و توجه به ايران باستان، جزو برنامه هاي سامان يافته و نهادينه شده دربار، دولت و ديگر ارکان مختلف حکومتي قرار گرفت.
در سالهاي اخير، جريانهاي رسانهاي فارسي زبان و غيرفارسي منطقه اي و بين المللي نيز تلاش بسياري براي سياسي کردن اين تحولات کرده اند. جالب اينجاست که در شرايطي که بخشي از تبليغات باستانگرايانه و کوروش ستايانه به شدت ضدعربي است، برخي رسانه هاي ضدايراني عربي نيز بي توجه به اين جنبه، با شوق و ذوق ويژه اي به تشويق اين جشنها ميپردازند. در اين ميان البته انديشمندان و محققان بسياري نيز بوده و هستند که فارغ از جريانها و سياستگذاريهاي رسمي و حکومتي، به اهميت علمي، تاريخي و تمدني ادوار مختلف ايران باستان و حکومتهاي ايران باستان و شخص کوروش توجه داشته و طرح چنين ادوار تاريخي و موضوعات پژوهشي از سوي آنان، لزوما داراي انگيزه تبليغي، ديني، سياسي و فرهنگي نبوده است.
از سوي ديگر، در اردوي مخالفان برجسته سازي امپراتوريهاي ايران باستان و نقش کوروش هخامنشي نيز وحدت کاملي وجود ندارد. براي برخي از آنان، مسئله دين ستيزي برخي جريانهاي طرح و برجسته سازي ارزشهاي باستانگرايانه مورد توجه است و جريان کوروش ستايي موجود را نمادي از تلاش براي دين زدايي و اسلام ستيزي ميدانند. از نظر اين عده، سرنخ همه تحقيقات ايران باستان و دوران هخامنشي و به خصوص شخص کوروش، در دست محققان يهودي و لابي حکومت اسرائيل و حاميان آنان است.
اين سوءظن تا جايي پيش رفته که در برخوردي اغراق آميز و بعضا غيرعلمي همه تحقيقات مرتبط با ايران باستان به مستشرقان استعماري خارجي، به خصوص يهوديان و دلبستگان به سياستهاي يهودي يا صهيونيستي نسبت داده شده و بدون توجه به سابقه سيصد ساله مطالعات ايران باستان، ادعا شده که اساسا اين نوع تحقيقات، صرفا با انگيزه هاي سياسي بوده و از زمان پيروزي انقلاب در ايران شروع شده است.
در اين ميان جرياني نيز وجود دارد که البته جديد نيست، ولي به تدريج و به کندي در حال پيشرفت است. براي اين عده، هيچ مغايرت جدي ميان ارزشهاي از دست رفته ايران باستان و ارزشهاي واقعي کوروش با تلاش براي کمک به بهبود تدريجي و عميق و مسالمت جويانه و مشفقانه وضع اجتماعي، اقتصادي، سياسي و فرهنگي کشور وجود ندارد و حتي ميتوان ارزشهاي ديني اسلامي با آموزه هاي انساني و بشردوستانه کوروش آشتي برقرار کرد و پيوند ايجاد کرد. در ساليان گذشته نيز تلاشهاي متعددي براي چنين پيوندي وجود داشته است. براي نمونه ميتوان به تحقيق ابوالکلام آزاد، محقق و سياستمدار برجسته مسلمان هندي در انطباق شخصيت ناشناخته ذوالقرنين در قرآن کريم با کوروش هخامنشي اشاره کرد. پژوهشي که بعدها با همت عبدالرحمان سيف آزاد، محمد ابراهيم باستاني پاريزي و سعيد نفيسي به زبان فارسي در ايران نيز منتشر و منعکس شد.
در شرايط کنوني به نظر ميرسد که نه اقدام کساني که ميخواهند ايران باستان و کوروش هخامنشي را به ابزاري در جهت کارزار تبليغاتي و سياسي ضدحکومتي به کار بگيرند و نه اقدام کساني که ميخواهند بزرگداشت کوروش و ايران باستان را روشي ضدامنيتي قلمداد و با آن مقابله کنند به جايي نرسيده است. در اين وضعيت اقدام هوشمندانه، شايد اين باشد که دو طرف اصرار بر دشمني ورزيدن طرف مقابل با خود نداشته و موضوعي را که ميتواند به همبستگي و وفاق ملي منجر شود به يک رويارويي امنيتي و چالش مبدل نکنند. در اين شرايط پيچيده، نه هيچکدام از دو طرف دعوا، با طيفهاي مختلف خود، زورشان به هم ميرسد و نه اساسا امکان برتري هيچ يک از آنان، با توجه به شرايط و مقتضيات کنوني کشور وجود دارد. در اين شرايط اگر اين تقابل نهايتا به نوعي تفاهم تبديل شود، يک بازي برد برد و مسالمت جويانه رقم خواهد خورد. در غير اين صورت، تنها برنده واقعي چنين تقابل غيرضروري، اتحاد بدخواهان منطقه اي و بين المللي ضدايران و منافع ايران خواهد بود.
در اين ميان جرياني نيز وجود دارد که البته جديد نيست، ولي به تدريج و به کندي در حال پيشرفت است. براي اين عده، هيچ مغايرت جدي ميان ارزشهاي از دست رفته ايران باستان و ارزشهاي واقعي کوروش با تلاش براي کمک به بهبود تدريجي و عميق و مسالمت جويانه و مشفقانه وضع اجتماعي، اقتصادي، سياسي و فرهنگي کشور وجود ندارد و حتي ميتوان ارزشهاي ديني اسلامي با آموزه هاي انساني و بشردوستانه کوروش آشتي برقرار کرد و پيوند ايجاد کرد. در ساليان گذشته نيز تلاشهاي متعددي براي چنين پيوندي وجود داشته است. براي نمونه ميتوان به تحقيق ابوالکلام آزاد، محقق و سياستمدار برجسته مسلمان هندي در انطباق شخصيت ناشناخته ذوالقرنين در قرآن کريم با کوروش هخامنشي اشاره کرد. پژوهشي که بعدها با همت عبدالرحمان سيف آزاد، محمد ابراهيم باستاني پاريزي و سعيد نفيسي به زبان فارسي در ايران نيز منتشر و منعکس شد.
در شرايط کنوني به نظر ميرسد که نه اقدام کساني که ميخواهند ايران باستان و کوروش هخامنشي را به ابزاري در جهت کارزار تبليغاتي و سياسي ضدحکومتي به کار بگيرند و نه اقدام کساني که ميخواهند بزرگداشت کوروش و ايران باستان را روشي ضدامنيتي قلمداد و با آن مقابله کنند به جايي نرسيده است. در اين وضعيت اقدام هوشمندانه، شايد اين باشد که دو طرف اصرار بر دشمني ورزيدن طرف مقابل با خود نداشته و موضوعي را که ميتواند به همبستگي و وفاق ملي منجر شود به يک رويارويي امنيتي و چالش مبدل نکنند. در اين شرايط پيچيده، نه هيچکدام از دو طرف دعوا، با طيفهاي مختلف خود، زورشان به هم ميرسد و نه اساسا امکان برتري هيچ يک از آنان، با توجه به شرايط و مقتضيات کنوني کشور وجود دارد. در اين شرايط اگر اين تقابل نهايتا به نوعي تفاهم تبديل شود، يک بازي برد برد و مسالمت جويانه رقم خواهد خورد. در غير اين صورت، تنها برنده واقعي چنين تقابل غيرضروري، اتحاد بدخواهان منطقه اي و بين المللي ضدايران و منافع ايران خواهد بود.
🔰تسخیر/اشغال سفارت امریکا در تهران
روایت مستند پس از ۴۵ سال
🔸سخنران: آقای محمد محبوبی
پژوهشگر و نویسنده کتاب "ایستگاه خیابان روزولت"
آقای مجید تفرشی
تاریخنگار و سندپژوه
زمان: جمعه، ۱۱ آبان ماه ۱۴۰۳ (۱ نوامبر ۲۰۲۴)
ساعت ۲۱ به وقت تهران( ۱۷:۳۰ به وقت لندن)
خانه «گفتارها»، کلابهاوس
🔗لینک ورود:
https://www.clubhouse.com/invite/8dkuBqkJGddAkvNyp6obJpLXXKkjTRjz4pN:9RS7ylf_IC5aboevjYMMyN8lXbUjq5ivqy0eHaUM38c
روایت مستند پس از ۴۵ سال
🔸سخنران: آقای محمد محبوبی
پژوهشگر و نویسنده کتاب "ایستگاه خیابان روزولت"
آقای مجید تفرشی
تاریخنگار و سندپژوه
زمان: جمعه، ۱۱ آبان ماه ۱۴۰۳ (۱ نوامبر ۲۰۲۴)
ساعت ۲۱ به وقت تهران( ۱۷:۳۰ به وقت لندن)
خانه «گفتارها»، کلابهاوس
🔗لینک ورود:
https://www.clubhouse.com/invite/8dkuBqkJGddAkvNyp6obJpLXXKkjTRjz4pN:9RS7ylf_IC5aboevjYMMyN8lXbUjq5ivqy0eHaUM38c
جمیل فارسی روزنامهنگار منتقد اهل پادشاهی سعودی، پس از هفت سال زندان آزاد شد. از زمان دستگیری و محکومیت او تاکنون، تقریبا هیچ رسانه، سازمان و دولتی در منطقه و غرب درباره دستگیری او اطلاعرسانی و به حکومت ریاض اعتراض نکرده بود. همانند زندان و اعدام بسیاری دیگر از منتقدان مدنی در آن کشور.
https://www.siasat.com/saudi-arabia-releases-journalist-jamil-farsi-after-7-years-in-prison-3123464/
https://www.siasat.com/saudi-arabia-releases-journalist-jamil-farsi-after-7-years-in-prison-3123464/
The Siasat Daily
Saudi Arabia releases journalist Jamil Farsi after 7 years in prison
The authorities in the Kingdom of Saudi Arabia (KSA) have released journalist Jamil Farsi after the end of his seven-year prison sentence. On Thursday,