جـشـنهـای سـالانـه ایـرانـیـان:
جــشــن ســده.
(نوشتاری از دکتر کورش نیکنام- موبد، نویسنده و پژوهشگر فرهنگ ایران باستان)
جشن سده، جشن مهار شدن آتش:🔥
#سده یکی از جشنهای ملی ایرانیان است که هر سال به روز مهر از ماه بهمن و با آتش افروزی به هنگام غروب آفتاب برگزار میشود.
در شیوه گاهشماری نیاکان ما دو فصل تابستان و زمستان وجود داشته است که زمستان از ماه آبان آغاز میشده بنابراین جشن سده نیز یک سد روز پس از آن برگزار میشدهاست ویژگی آتشافروزی در جشن سده برای این است که سده مهار شدن و در اختیار درآوردن این آخشیج(=عنصر) سودبخش را یادآوری میکند.
بیگمان مردم در آن زمان آتش را میشناختند و به دلیل ایجاد آتشسوزیها شاید از آن بیم داشتند ولی چگونگی فراهم کردن و بهکار گرفتن آتش را نیاموخته بودند.
با گزارشی که در شاهنامه فردوسی برای هوشنگ شاه آمده ایرانیان آتش را دریک برخورد طبیعی در اختیار گرفتند.
روزی هوشنگ شاه با همراهانش برای شکار به کوه و دشت رفته بودند که ناگهان ماری دراز و سیاه از دور پدیدار شد:
یکی روز شاه جهان سوی کوه
گذر کرد با چند کس هم گروه
پدید آمد از دور چیزی دراز
سیه رنگ و تیره تن و تیز تار
دو چشم از بر سر چو دو چشمه خون
ز دود دهانش جهان تیره گون.
هوشنگ شاه سنگی از زمین برمیگیرد و بهسوی مار پرتاب میکند تا شاید آن را بکشد. ولی مار میگریزد و سنگ به سنگ دیگری برخورد میکند که جرقهای از دل سنگ پدیدار میشود و به بوتههای پیرامون سنگ میرسد، با این شعله، بوته خشک آتش میگیرد و رازِ آتش افروزی نخستینبار برای ایرانیان آشکار میگردد:
نگاه کرد هوشنگ با هوش و سنگ
گرفتش یکی سنگ و شد تیز چنگ
به زور کیانی ، رهانید دست
جهانسوز مار از جهانجوی جست
بر آمد به سنگِ گران، سنگ خُرَد
همان و همین سنگ بشکست گرد
فروغی پدید آمد از هر دو سنگ
دل سنگ گشت از فروغ آذرنگ.
با فروزان شدن آتش و نوری که از بوتهها پدیدار میشود هوشنگ و همراهان به شگفت آمده و شادمان میشوند آنگاه پروردگار را نیایش کردند که راز مهارکردنِ آتش را برای آنان آشکار کردهاست.
به شادمانی کشف آتش روشنایی را پرستش سوی ایرانیان میداند و آن روز را جشن میگیرند، این سنت همچنان بهنام جشن سده برجا ماندهاست:
نشد مار کشته ولیکن ز راز
ازین طبع سنگ آتش آمد فراز
جهاندار پیش جهان آفرین
نیایش همی کرد و خواند آفرین
که او را فروغی چنین هدیه داد
همین آتش آن گاه قبله نهاد.
این کشف ارزشمند ایرانیان مرزی بود بین توحش و تمدن زیرا انسان پس از کشف آتش، از روشنایی و گرمای آن بهره گرفت.
شبهای تیره را به روشنی تبدیل کرد و از غارنشینی کوچ کرده به شهرنشینی رسید.
با ابتکار جدید در کشف آتش، انسان سفال سازی را آغاز کرد و به آرامی به شناخت فلزات رسید، چرخ تمدن با سرعتی چشمگیر به چرخش درآمد.
با مهار شدن آتش ایرانیان دریافتند که آتش برخی از ویژگیهای موجود زنده دیگر را در خود دارد، اگر به آن پیوسته خوراک نرسد یا اکسیژن آن نرسد آتشی وجود نخواهد داشت.
باد و بارن نیز سبب خاموش شدن آتش میگردد بنابراین از همان زمان پرستارانی برای آتش برگزیده شدند. چوب و هیزم برای آتش میآوردند، برای آتش خانههایی با معماری ساده و درخور آن ساختند که تاکنون نیز یادگارهای آن در ایران وجود دارد.
پرستارانی برای نگهداری روشنایی آتش، چوب خوشبو بر آن میگزارند و آتشکدهها همچنان برای زرتشتیان یکی از پایگاههای نیایش خداوند است.
جشن سده، که یادگار هوشنگ شاه است تا به امروز همچنان بهیادگار ماندهاست و از آن زمان تا کنون هرسال ایرانیان، به روز دهم بهمن ماه این جشن شکوهمند و شادیآور را در سرزمین ایران و در برخی از کشور های دیگر جهان برگزار میکنند.
خیام نیشاپوری اندیشمند و چامهسرای ایرانی، در کتاب "نوروز نامه" خود آوردهاست:
هر سال تا به امروز جشن سده را پادشاهان نیک عهد در ایران و توران بهجای میآوردند، پس از آن تا به امروز، زمان این جشن بدست فراموشی سپرده شد و تنها زرتشتیان که نگهبان ِ سنن باستانی بوده و هستند این جشن باستانی را برپا میداشتند.
مردآویج زیاری در سال 323هجری قمری، جشن سده بزرگ و باشکوهی را در شهر اصفهان برگزار کرد.
جشن سده در زمان غزنویان نیز جشن سده دوباره گسترش یافت در آن زمان عنصری شاعر ایرانی در برگزاری یکی از جشن های سده سرودهای درباره این جشن برای سلطان محمود غزنوی خواند که آغاز آن چنین است:
سده جشن ملوک نامدار است
ز افریدون و از جم یادگار است.
این جشن به این سبب سده نام گرفته است که سد روز پس از زمستان ِ بزرگ برگزار میشود یعنی روز دهم بهمن هر سال که ماههای آبان، آذر ودی (۹۰روز) و ده روز از ماه بهمن، سد روز خواهد شد.
فرخی سیستانی درباره زمان برگزاری جشن میگوید:
از پی تهنیت روز نو آمد بر شاه
سده فرخ روز، دهم بهمن
جــشــن ســده.
(نوشتاری از دکتر کورش نیکنام- موبد، نویسنده و پژوهشگر فرهنگ ایران باستان)
جشن سده، جشن مهار شدن آتش:🔥
#سده یکی از جشنهای ملی ایرانیان است که هر سال به روز مهر از ماه بهمن و با آتش افروزی به هنگام غروب آفتاب برگزار میشود.
در شیوه گاهشماری نیاکان ما دو فصل تابستان و زمستان وجود داشته است که زمستان از ماه آبان آغاز میشده بنابراین جشن سده نیز یک سد روز پس از آن برگزار میشدهاست ویژگی آتشافروزی در جشن سده برای این است که سده مهار شدن و در اختیار درآوردن این آخشیج(=عنصر) سودبخش را یادآوری میکند.
بیگمان مردم در آن زمان آتش را میشناختند و به دلیل ایجاد آتشسوزیها شاید از آن بیم داشتند ولی چگونگی فراهم کردن و بهکار گرفتن آتش را نیاموخته بودند.
با گزارشی که در شاهنامه فردوسی برای هوشنگ شاه آمده ایرانیان آتش را دریک برخورد طبیعی در اختیار گرفتند.
روزی هوشنگ شاه با همراهانش برای شکار به کوه و دشت رفته بودند که ناگهان ماری دراز و سیاه از دور پدیدار شد:
یکی روز شاه جهان سوی کوه
گذر کرد با چند کس هم گروه
پدید آمد از دور چیزی دراز
سیه رنگ و تیره تن و تیز تار
دو چشم از بر سر چو دو چشمه خون
ز دود دهانش جهان تیره گون.
هوشنگ شاه سنگی از زمین برمیگیرد و بهسوی مار پرتاب میکند تا شاید آن را بکشد. ولی مار میگریزد و سنگ به سنگ دیگری برخورد میکند که جرقهای از دل سنگ پدیدار میشود و به بوتههای پیرامون سنگ میرسد، با این شعله، بوته خشک آتش میگیرد و رازِ آتش افروزی نخستینبار برای ایرانیان آشکار میگردد:
نگاه کرد هوشنگ با هوش و سنگ
گرفتش یکی سنگ و شد تیز چنگ
به زور کیانی ، رهانید دست
جهانسوز مار از جهانجوی جست
بر آمد به سنگِ گران، سنگ خُرَد
همان و همین سنگ بشکست گرد
فروغی پدید آمد از هر دو سنگ
دل سنگ گشت از فروغ آذرنگ.
با فروزان شدن آتش و نوری که از بوتهها پدیدار میشود هوشنگ و همراهان به شگفت آمده و شادمان میشوند آنگاه پروردگار را نیایش کردند که راز مهارکردنِ آتش را برای آنان آشکار کردهاست.
به شادمانی کشف آتش روشنایی را پرستش سوی ایرانیان میداند و آن روز را جشن میگیرند، این سنت همچنان بهنام جشن سده برجا ماندهاست:
نشد مار کشته ولیکن ز راز
ازین طبع سنگ آتش آمد فراز
جهاندار پیش جهان آفرین
نیایش همی کرد و خواند آفرین
که او را فروغی چنین هدیه داد
همین آتش آن گاه قبله نهاد.
این کشف ارزشمند ایرانیان مرزی بود بین توحش و تمدن زیرا انسان پس از کشف آتش، از روشنایی و گرمای آن بهره گرفت.
شبهای تیره را به روشنی تبدیل کرد و از غارنشینی کوچ کرده به شهرنشینی رسید.
با ابتکار جدید در کشف آتش، انسان سفال سازی را آغاز کرد و به آرامی به شناخت فلزات رسید، چرخ تمدن با سرعتی چشمگیر به چرخش درآمد.
با مهار شدن آتش ایرانیان دریافتند که آتش برخی از ویژگیهای موجود زنده دیگر را در خود دارد، اگر به آن پیوسته خوراک نرسد یا اکسیژن آن نرسد آتشی وجود نخواهد داشت.
باد و بارن نیز سبب خاموش شدن آتش میگردد بنابراین از همان زمان پرستارانی برای آتش برگزیده شدند. چوب و هیزم برای آتش میآوردند، برای آتش خانههایی با معماری ساده و درخور آن ساختند که تاکنون نیز یادگارهای آن در ایران وجود دارد.
پرستارانی برای نگهداری روشنایی آتش، چوب خوشبو بر آن میگزارند و آتشکدهها همچنان برای زرتشتیان یکی از پایگاههای نیایش خداوند است.
جشن سده، که یادگار هوشنگ شاه است تا به امروز همچنان بهیادگار ماندهاست و از آن زمان تا کنون هرسال ایرانیان، به روز دهم بهمن ماه این جشن شکوهمند و شادیآور را در سرزمین ایران و در برخی از کشور های دیگر جهان برگزار میکنند.
خیام نیشاپوری اندیشمند و چامهسرای ایرانی، در کتاب "نوروز نامه" خود آوردهاست:
هر سال تا به امروز جشن سده را پادشاهان نیک عهد در ایران و توران بهجای میآوردند، پس از آن تا به امروز، زمان این جشن بدست فراموشی سپرده شد و تنها زرتشتیان که نگهبان ِ سنن باستانی بوده و هستند این جشن باستانی را برپا میداشتند.
مردآویج زیاری در سال 323هجری قمری، جشن سده بزرگ و باشکوهی را در شهر اصفهان برگزار کرد.
جشن سده در زمان غزنویان نیز جشن سده دوباره گسترش یافت در آن زمان عنصری شاعر ایرانی در برگزاری یکی از جشن های سده سرودهای درباره این جشن برای سلطان محمود غزنوی خواند که آغاز آن چنین است:
سده جشن ملوک نامدار است
ز افریدون و از جم یادگار است.
این جشن به این سبب سده نام گرفته است که سد روز پس از زمستان ِ بزرگ برگزار میشود یعنی روز دهم بهمن هر سال که ماههای آبان، آذر ودی (۹۰روز) و ده روز از ماه بهمن، سد روز خواهد شد.
فرخی سیستانی درباره زمان برگزاری جشن میگوید:
از پی تهنیت روز نو آمد بر شاه
سده فرخ روز، دهم بهمن
🔥1
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
یوتاب خواهر آریوبرزن
بانویی شجاع بود .اون در دوران هخامنشیان در زمان حمله اسکندر به ایران شمشیر به دست گرفت و تا آخرین نفس از ایران عزیزمان دفاع کرد .
نبرد آریو برزن و یوتاب با سپاه اسکندر بسیار دشوار بود و سرانجام با وجود مقاومت پرافتخار ایرانیان ،اسکندر مقدونی پیروز و آریوبرزن کشته شد.با کشته شدن آریو برزن، یوتاب تنها ماند اماااا تسلیم نشد و با شجاعت تمام به نبرد ادامه داد تا در راه وطن ....🥀🥀🥀
💎
🆔 @maneshparsi
بانویی شجاع بود .اون در دوران هخامنشیان در زمان حمله اسکندر به ایران شمشیر به دست گرفت و تا آخرین نفس از ایران عزیزمان دفاع کرد .
نبرد آریو برزن و یوتاب با سپاه اسکندر بسیار دشوار بود و سرانجام با وجود مقاومت پرافتخار ایرانیان ،اسکندر مقدونی پیروز و آریوبرزن کشته شد.با کشته شدن آریو برزن، یوتاب تنها ماند اماااا تسلیم نشد و با شجاعت تمام به نبرد ادامه داد تا در راه وطن ....🥀🥀🥀
💎
🆔 @maneshparsi
🔥4
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
گفتگو با استاد #ابراهیم_پورداود
#جشن_سده
به فرخندگی جشن سده
گوشهای از صحبتهای استاد ابراهیم پورداوود درباره پیشینه جشن سده در مستند «جشن سده در میان زرتشیان کرمان» که در سال ۱۳۵۰ توسط منوچهر عسگری نسب ساخته شده است، را ببینید و بشنوید
💎
🆔 @maneshparsi
#جشن_سده
به فرخندگی جشن سده
گوشهای از صحبتهای استاد ابراهیم پورداوود درباره پیشینه جشن سده در مستند «جشن سده در میان زرتشیان کرمان» که در سال ۱۳۵۰ توسط منوچهر عسگری نسب ساخته شده است، را ببینید و بشنوید
💎
🆔 @maneshparsi
🔥2❤1
آیین کهن سده در زادگاه فردوسی
🔷آیین کهن سده در روستای پاژ زادگاه فردوسی، حماسه سرای بزرگ ایران، برگزار می شود...
💎
🆔 @maneshparsi
🔷آیین کهن سده در روستای پاژ زادگاه فردوسی، حماسه سرای بزرگ ایران، برگزار می شود...
💎
🆔 @maneshparsi
❤2
جشن سده 🔥
چامه ای از استاد # رسام ارژنگی نگارگر و چامه سرای گرانمایه 👌🔥
ای جوان برخیز تا جشن سده بر پا کنیم
آتش شادی بیفروزیم و خوش غوغا کنیم 🔥
سنت و آیین ایران کهن را نو کنیم
اندرین روز خجسته یاد از آبا کنیم 🔥
آن شکوه و فر دیرینه که از ما گمشده
در جهان پر ز نیرنگ و فسون پیدا کنیم 🔥
نیست دنیا جای سستی و خمودی هوشیار
دود آتش را بیا! بر دیده ی دنیا کنیم 🔥
کامرانی بسته بر کار است و کردار درست
چند روزی دفتر گفتار بیجا تا کنیم 🔥
جای ما برتر ز هر کس بود در دانشسرا
از برای خویش آنجا بار دیگر جا کنیم🔥
مستی و سستی تو را رنج و الم بار آورد
کار کن تا خویش را با دیگران همتا کنیم🔥
دانش و فضل و هنر باید به بازار جهان
یک چنین کالا فراهم کن سپس سودا کنیم🔥
۵
کشورت دارای گنج و تو به رنج اندر چرا؟!
خیز! جانم تا گره از کار بسته وا کنیم.🔥
جشن سده برابر با دهم بهمن ماه، جشن پاسداشت و مهار آتش همایون بادا 🔥
سروده از زنده یاد استاد # رسام ارژنگی
💎
🆔 @maneshparsi
چامه ای از استاد # رسام ارژنگی نگارگر و چامه سرای گرانمایه 👌🔥
ای جوان برخیز تا جشن سده بر پا کنیم
آتش شادی بیفروزیم و خوش غوغا کنیم 🔥
سنت و آیین ایران کهن را نو کنیم
اندرین روز خجسته یاد از آبا کنیم 🔥
آن شکوه و فر دیرینه که از ما گمشده
در جهان پر ز نیرنگ و فسون پیدا کنیم 🔥
نیست دنیا جای سستی و خمودی هوشیار
دود آتش را بیا! بر دیده ی دنیا کنیم 🔥
کامرانی بسته بر کار است و کردار درست
چند روزی دفتر گفتار بیجا تا کنیم 🔥
جای ما برتر ز هر کس بود در دانشسرا
از برای خویش آنجا بار دیگر جا کنیم🔥
مستی و سستی تو را رنج و الم بار آورد
کار کن تا خویش را با دیگران همتا کنیم🔥
دانش و فضل و هنر باید به بازار جهان
یک چنین کالا فراهم کن سپس سودا کنیم🔥
۵
کشورت دارای گنج و تو به رنج اندر چرا؟!
خیز! جانم تا گره از کار بسته وا کنیم.🔥
جشن سده برابر با دهم بهمن ماه، جشن پاسداشت و مهار آتش همایون بادا 🔥
سروده از زنده یاد استاد # رسام ارژنگی
💎
🆔 @maneshparsi
❤1
☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘.
۱۰ بهمن جشن سده
جشن سده از جشنهای ایرانی است که در آغاز شامگاه دهم بهمنماه یعنی روز مهر از ماه بهمن برگزار میشود.
در دهمین روز یا آبان روز از بهمنماه با افروختن هیزمی که مردمان از پگاه بر بام خانه خود یا بر بلندی کوهستان گرد آوردهاند، این جشن آغاز میشود.
در اشارات تاریخی این جشن همیشه به شکل دستهجمعی و با گردهمآیی همه مردمان شهر و محله و روستا در یکجا و با برپایی یک آتش بزرگ برگزار میشده است. مردمان در گردآوردن هیزم با یکدیگر مشارکت میکنند و بدین ترتیب جشن سده، جشن همکاری و همبستگی مردمان است. زرتشتیان تهران، کرج، یزد و روستاهای اطراف میبد و اردکان، کرمان و روستاها، اهواز، شیراز، اصفهان، اروپا (سوئد) و آمریکا (کالیفرنیا) و استرالیا با گردآمدن در یک نقطه از شهر یا روستا در کنار هم آتشی بسیار بزرگ میافروزند و به نیایشخوانی و سرودخوانی و پایکوبی میپردازند.
این جشن در تقویم جدید زرتشتیان مصادف با مهر روز از بهمنماه شده، حال آنکه ابوریحان بیرونی و دیگر منابع آنرا آبان روز گزارش کردهاند.
در کتاب نوروزنامه منسوب به خیام میخوانیم:
«هرسال تا به امروز جشن سده را پادشاهان نیکعهد در ایران و توران به جای میآوردند، بعد از آن تا به امروز، زمان این جشن به دست فراموشی سپرده شد و فقط زرتشتیان که نگهبان سنن باستانی بوده و هستند، این جشن باستانی را برپا میداشتند.»
مردآویج زیاری نخستین کس پس از اسلام بود که به سال ۳۲۳ هجری "سده دهم میلادی" این جشن را در اصفهان باشکوه فراوان برگزار کرد و گویا به همین دلیل پس از پایان مراسم در توطئهای کشته شد. همچنین در زمان غزنویان این جشن دوباره رونق گرفت و عنصری شاعر نامدار ایران در یکی از جشنهای سده در برابر امیر محمود غزنوی قصیدهای درباره سده خواند که آغاز آن این است:
سده جشن ملوک نامدار است
ز افریدون و از جم یادگار است
در ایران باستان و در میان زرتشتیان ایران، این جشن نزدیک غروب آفتاب، با آتشافروزی آغاز میشود و امروز هم با همان سنت کوههایی از بوته و خار و هیزم در بیرون شهر فراهم شده، در حالی که موبدان لاله به دست، اوستا زمزمه میکنند، بوتهها را روشن کرده و مردمی که در آنجا جمع شدهاند نماز آتش نیایش میخوانند. این مراسم به وسیله انجمن زرتشتیان کرمان سدههاست که بیرون از شهر انجام شده و همه مردم زن و مرد، زرتشتی، مسلمان و کلیمی در آنجا گرد آمده و در شادی شرکت میکنند. در تهران این جشن باشکوه وسیله سازمان فروهر در باغ کوشک ورجاوند برگزار میشود.
💎
🆔 @maneshparsi
#برگی_از_تقویم_تاریخ
☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘
#جشن_سده
۱۰ بهمن جشن سده
جشن سده از جشنهای ایرانی است که در آغاز شامگاه دهم بهمنماه یعنی روز مهر از ماه بهمن برگزار میشود.
در دهمین روز یا آبان روز از بهمنماه با افروختن هیزمی که مردمان از پگاه بر بام خانه خود یا بر بلندی کوهستان گرد آوردهاند، این جشن آغاز میشود.
در اشارات تاریخی این جشن همیشه به شکل دستهجمعی و با گردهمآیی همه مردمان شهر و محله و روستا در یکجا و با برپایی یک آتش بزرگ برگزار میشده است. مردمان در گردآوردن هیزم با یکدیگر مشارکت میکنند و بدین ترتیب جشن سده، جشن همکاری و همبستگی مردمان است. زرتشتیان تهران، کرج، یزد و روستاهای اطراف میبد و اردکان، کرمان و روستاها، اهواز، شیراز، اصفهان، اروپا (سوئد) و آمریکا (کالیفرنیا) و استرالیا با گردآمدن در یک نقطه از شهر یا روستا در کنار هم آتشی بسیار بزرگ میافروزند و به نیایشخوانی و سرودخوانی و پایکوبی میپردازند.
این جشن در تقویم جدید زرتشتیان مصادف با مهر روز از بهمنماه شده، حال آنکه ابوریحان بیرونی و دیگر منابع آنرا آبان روز گزارش کردهاند.
در کتاب نوروزنامه منسوب به خیام میخوانیم:
«هرسال تا به امروز جشن سده را پادشاهان نیکعهد در ایران و توران به جای میآوردند، بعد از آن تا به امروز، زمان این جشن به دست فراموشی سپرده شد و فقط زرتشتیان که نگهبان سنن باستانی بوده و هستند، این جشن باستانی را برپا میداشتند.»
مردآویج زیاری نخستین کس پس از اسلام بود که به سال ۳۲۳ هجری "سده دهم میلادی" این جشن را در اصفهان باشکوه فراوان برگزار کرد و گویا به همین دلیل پس از پایان مراسم در توطئهای کشته شد. همچنین در زمان غزنویان این جشن دوباره رونق گرفت و عنصری شاعر نامدار ایران در یکی از جشنهای سده در برابر امیر محمود غزنوی قصیدهای درباره سده خواند که آغاز آن این است:
سده جشن ملوک نامدار است
ز افریدون و از جم یادگار است
در ایران باستان و در میان زرتشتیان ایران، این جشن نزدیک غروب آفتاب، با آتشافروزی آغاز میشود و امروز هم با همان سنت کوههایی از بوته و خار و هیزم در بیرون شهر فراهم شده، در حالی که موبدان لاله به دست، اوستا زمزمه میکنند، بوتهها را روشن کرده و مردمی که در آنجا جمع شدهاند نماز آتش نیایش میخوانند. این مراسم به وسیله انجمن زرتشتیان کرمان سدههاست که بیرون از شهر انجام شده و همه مردم زن و مرد، زرتشتی، مسلمان و کلیمی در آنجا گرد آمده و در شادی شرکت میکنند. در تهران این جشن باشکوه وسیله سازمان فروهر در باغ کوشک ورجاوند برگزار میشود.
💎
🆔 @maneshparsi
#برگی_از_تقویم_تاریخ
☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘
#جشن_سده
🔥1
جشن سده
جشن سده و داستان کشف آتش از دیرباز در سرزمین کهنسال ایران پیوندی عمیق با هم برقرار کردهاند. در برخی از منابع چنین آمده که جشن سده را هوشنگ فرزند سیامک و نوۀ کیومرث بنیان نهاد. در این منابع چنین نوشته شده که: «هوشنگ که پسر چهارم آدم است، یعنی به چهار پشت به آدم میرسد، روزی با صد کس به طرف کوهی رفت؛ ناگاه ماری بزرگ و قویجثه به نظرش درآمد و چون هرگز مار ندیده بود، به شگفت درآمد و گفت جمیع جانوران متابعت ما میکنند، همانا این جانور دشمن ماست که سر از اطاعت پیچیده، سنگی برداشت و بر جانب مار انداخت، آن سنگ خطا شد و بر سنگ دیگر خورد، آتش از آن بجست و بر خس و خاشاک افتاده و مار را بسوخت. چون در آن زمان هنوز آتش ظاهر نشده بود هوشنگ با همراهان از پیدا شدن آتش خرّم و شادان گردید و گفت این نور خداست که دشمن ما را کشت و به سجده رفت و شکر ایزد به جای آورد و قبلۀ خود ساخت و در آن روز جشنی بزرگ کرد.
نقاش: ناشناس
آبرنگ، جوهر، نقره و طلا روی کاغذ مات
تاریخ: 1525میلادی
مکان ایجاد: ایران، تبریز
شعر: شاهنامۀ فردوسی، پادشاهی هوشنگ
نقاشی: شاهنامۀ شاه تهماسب
مکان نگهداری: متروپولیتن
🔥1
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
#جشن_سده #بردسکن
#دکتر #علیرضا_قیامتی
💎
🆔 @maneshparsi
#دکتر #علیرضا_قیامتی
💎
🆔 @maneshparsi
❤1🎉1
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🔥 جشن سده بر ایرانیان نژاده و راستین
فرخنده باد ! 💐
💎
🆔 @maneshparsi
فرخنده باد ! 💐
💎
🆔 @maneshparsi
🔥3🎉1
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
.
جشن باستانی #سده خجسته و همایون باد.🔥
«تجلیل جشن سده در تاجیکستان»
روز دهم بهمن ماه برابر با سی ام ژانویه، در تاجیکستان، بطور رسمی و در سطح حکومتی جشن سده مورد تجلیل قرار میگیرد.
برنامه جشن سده در باغ حکیم فردوسی شهر دوشنبه که به نام «باغ دوستی خلقها» معروف است، از نمایش هنرهای مردمی و صنایع دستی، نهالهای مختلف، گل و گیاه و آزمونهایی عبارت بود. از تهیه بهترین سفره سده گرفته تا بهترین ترانه در وصف سده که رسمی از رسوم باستانی و نمادی از سرور و شادمانی است. همچنین آتشهای سنتی برای تجلیل جشن سده روشن میشوند.
اولین بار جشن سده در تاجیکستان به طور رسمی در 30 ژانویه سال 2018 میلادی برگزار شده بود.
جشن سده مانند مهرگان و نوروز از جشنهای مهم و کهن مردمان ایرانی و پارسیزبان بهشمار میآید که اسطوره پیدایش آن در «شاهنامه» حکیم فردوسی به هوشنگ، شاهی از سلاله پیشدادیان، نسبت داده شدهاست.
شب آمد برافروخت آتش چو کوه
همان شاه در گرد او با گروه
یکی جشن کرد آن شب و باده خورد
سده نام آن جشن فرخنده کرد
ز هوشنگ ماند این سده یادگار
بسی باد چون او دگر شهریار
کز آباد کردن جهان شاد کرد
جهانی به نیکی ازو یاد کرد
جشن باستانی #سده خجسته و همایون باد.🔥
«تجلیل جشن سده در تاجیکستان»
روز دهم بهمن ماه برابر با سی ام ژانویه، در تاجیکستان، بطور رسمی و در سطح حکومتی جشن سده مورد تجلیل قرار میگیرد.
برنامه جشن سده در باغ حکیم فردوسی شهر دوشنبه که به نام «باغ دوستی خلقها» معروف است، از نمایش هنرهای مردمی و صنایع دستی، نهالهای مختلف، گل و گیاه و آزمونهایی عبارت بود. از تهیه بهترین سفره سده گرفته تا بهترین ترانه در وصف سده که رسمی از رسوم باستانی و نمادی از سرور و شادمانی است. همچنین آتشهای سنتی برای تجلیل جشن سده روشن میشوند.
اولین بار جشن سده در تاجیکستان به طور رسمی در 30 ژانویه سال 2018 میلادی برگزار شده بود.
جشن سده مانند مهرگان و نوروز از جشنهای مهم و کهن مردمان ایرانی و پارسیزبان بهشمار میآید که اسطوره پیدایش آن در «شاهنامه» حکیم فردوسی به هوشنگ، شاهی از سلاله پیشدادیان، نسبت داده شدهاست.
شب آمد برافروخت آتش چو کوه
همان شاه در گرد او با گروه
یکی جشن کرد آن شب و باده خورد
سده نام آن جشن فرخنده کرد
ز هوشنگ ماند این سده یادگار
بسی باد چون او دگر شهریار
کز آباد کردن جهان شاد کرد
جهانی به نیکی ازو یاد کرد
❤1🔥1
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
جشن سده در تاجیکستان
💎
🆔 @maneshparsi
💎
🆔 @maneshparsi
❤2
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
فرا رسیدن جشن سده خجسته باد🔥
جشن سده یادگار نیاکان خردمند ایران زمین با ریشه ای به درازای تاریخ و تمدن بشریت بر همه ایرانیان راستین شاد و فرخنده باد🔥
در دهمین روز یا مهر روز از بهمن همه مردمانِ سرزمینهای ایرانی بر بلندای کوهها و بام خانهها، آتشهایی برمیافروخته و هنوز هم کموبیش بر میافروزند. مردمان نواحی مختلف در کنار شعلههای آتش و با توجه به زبان و فرهنگ خود گرد هم می آیند سرودها و ترانههای گوناگونی را خوانده و آرزوی رفتن سرما و آمدن گرما را میکنند. همچنین در برخی نواحی، به جشنخوانی، بازیها و نمایشهای دستهجمعی نیز میپردازند و این روز را به شادی می گذرانند.
آتش مهرِ میهن در جشن سده فروزان باد❤️🔥
💎
🆔 @maneshparsi
جشن سده یادگار نیاکان خردمند ایران زمین با ریشه ای به درازای تاریخ و تمدن بشریت بر همه ایرانیان راستین شاد و فرخنده باد🔥
در دهمین روز یا مهر روز از بهمن همه مردمانِ سرزمینهای ایرانی بر بلندای کوهها و بام خانهها، آتشهایی برمیافروخته و هنوز هم کموبیش بر میافروزند. مردمان نواحی مختلف در کنار شعلههای آتش و با توجه به زبان و فرهنگ خود گرد هم می آیند سرودها و ترانههای گوناگونی را خوانده و آرزوی رفتن سرما و آمدن گرما را میکنند. همچنین در برخی نواحی، به جشنخوانی، بازیها و نمایشهای دستهجمعی نیز میپردازند و این روز را به شادی می گذرانند.
آتش مهرِ میهن در جشن سده فروزان باد❤️🔥
💎
🆔 @maneshparsi
❤1
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🎥 واکاوی ریشه و فلسفۀ جشنِ سده | محمد بیانی، دکترای ادبیات حماسی از دانشگاه فردوسی مشهد، شرح میدهد
بُنمایه:
Mary Boyce, “Rapithwin, Nō Rüz and the Feast of Sade”
Mary Boyce, “Iranian festivals”
Anna Krasnowolska, “Sada Festival”
شاهنامۀ فردوسی
💎
🆔 @maneshparsi
بُنمایه:
Mary Boyce, “Rapithwin, Nō Rüz and the Feast of Sade”
Mary Boyce, “Iranian festivals”
Anna Krasnowolska, “Sada Festival”
شاهنامۀ فردوسی
💎
🆔 @maneshparsi
جشن کهن و سپند سده بر همگان شاد باد.🔥
باشد که گرما و روشنایی و امید به دلها باز گردد.
شام تیره اندوه، رو نهان سازد و سپیده شادمانی از میان ابر های تیره رخشان شود.
فراموش نخواهیم کرد این شکوهمند ایین باستانی را که از ناکجای روزگاران ما را به گرمی مهر و روشنی اندیشه رهنمون بوده.است..
شامگاهان، در هر کجای این جهان بزرگ که باشیم اتشی می افروزیم و به یاد اسطوره های سرزمینمان و به نام اهورامزدای راستی آفرین و نخستین پرستار آتش # هوشنگ شاه کیانی، در کنار اتشی افروخته ، خرد یا کلان، شعله شمعی یا کنده فروزانی و یا خرمنی گرم سوز، بار دیگر به ارمان های پاک گذشتگان مان باز می گردیم.
اندیشه نیک 🌲
گفتار نیک 🌲
و... 🌲
کردار نیک 🌲
ره نما و راه گشای مان باد. 🔥🔥🔥
روزتان پیروز یاران جانم 😘🔥
#هما_ارژنگی
💎
🆔 @maneshparsi
باشد که گرما و روشنایی و امید به دلها باز گردد.
شام تیره اندوه، رو نهان سازد و سپیده شادمانی از میان ابر های تیره رخشان شود.
فراموش نخواهیم کرد این شکوهمند ایین باستانی را که از ناکجای روزگاران ما را به گرمی مهر و روشنی اندیشه رهنمون بوده.است..
شامگاهان، در هر کجای این جهان بزرگ که باشیم اتشی می افروزیم و به یاد اسطوره های سرزمینمان و به نام اهورامزدای راستی آفرین و نخستین پرستار آتش # هوشنگ شاه کیانی، در کنار اتشی افروخته ، خرد یا کلان، شعله شمعی یا کنده فروزانی و یا خرمنی گرم سوز، بار دیگر به ارمان های پاک گذشتگان مان باز می گردیم.
اندیشه نیک 🌲
گفتار نیک 🌲
و... 🌲
کردار نیک 🌲
ره نما و راه گشای مان باد. 🔥🔥🔥
روزتان پیروز یاران جانم 😘🔥
#هما_ارژنگی
💎
🆔 @maneshparsi
Audio
🔹سخنرانی سرشار از آگاهی آقای دکتر یاحقی
ارجمندی زبان فارسی و پیوندش با ایین های ایران از جمله سده
فرهنگسرای مهر شهرستان بردسکن
به مناسبت نکوداشت جشن سده
۱۰ بهمن ماه ۱۴۰۳
💎
🆔 @maneshparsi
ارجمندی زبان فارسی و پیوندش با ایین های ایران از جمله سده
فرهنگسرای مهر شهرستان بردسکن
به مناسبت نکوداشت جشن سده
۱۰ بهمن ماه ۱۴۰۳
💎
🆔 @maneshparsi
#جشن_سده
ای آتش سرخ تیرگی سوز
ای روشن آشیان بر افروز
ای بر شده آتش نیایش
ای خرمن گرم سوز سرکش
از دور مهین گو کیانی
هوشنگ نژاده یادمانی
آورد ترا به فر و فرهنگ
چون گوهر سفته از دل سنگ
افروخت به هیمه های سوزان
بس آتش پر فروغ و تابان
وان روز نشاط و گاه امید
جشن سده ی خجسته نامید
ای معبد مهر از تو روشن
هر گلخن مرده از تو روشن
از نور تو آسمان بر افروخت
دم سردی خاک و تیرگی سوخت
مهر تو به خاک مرده جان داد
بر آب فسرده دل روان داد
دم سردی و هیبت زمستان
بردی به فروغ خویش آسان
آری توفروغ ایزدانی
آرایش بزم موبدانی
جشن سده از تو یادگار است
میلاد سحر به شام تار است
ای آتش جان فروز تابان
با مهر چو بسته ای تو پیمان
هر تیره که اهرمن بزاید
در پای فروغ تو نپاید
اینک به امید پاک دادار
آن یاور مهربان و غمخوار
برخیزم و دست برفشانم
وز شوق سرود تازه خوانم
از هیمه اجاق برفروزم
غمنامه ی تیرگی بسوزم
اکنون که زمان شادمانیست
هنگامه ی بزم و کامرانیست
ای یار خجسته ای نکوکار
از چهره نقاب غصه بردار
از عشق تو آتشی به پا کن
دلتنگی و خامشی رها کن
تا باد جهان به کام تو نوش
آیین کهن مکن فراموش
#هما_ارژنگی
💎
🆔 @maneshparsi
ای آتش سرخ تیرگی سوز
ای روشن آشیان بر افروز
ای بر شده آتش نیایش
ای خرمن گرم سوز سرکش
از دور مهین گو کیانی
هوشنگ نژاده یادمانی
آورد ترا به فر و فرهنگ
چون گوهر سفته از دل سنگ
افروخت به هیمه های سوزان
بس آتش پر فروغ و تابان
وان روز نشاط و گاه امید
جشن سده ی خجسته نامید
ای معبد مهر از تو روشن
هر گلخن مرده از تو روشن
از نور تو آسمان بر افروخت
دم سردی خاک و تیرگی سوخت
مهر تو به خاک مرده جان داد
بر آب فسرده دل روان داد
دم سردی و هیبت زمستان
بردی به فروغ خویش آسان
آری توفروغ ایزدانی
آرایش بزم موبدانی
جشن سده از تو یادگار است
میلاد سحر به شام تار است
ای آتش جان فروز تابان
با مهر چو بسته ای تو پیمان
هر تیره که اهرمن بزاید
در پای فروغ تو نپاید
اینک به امید پاک دادار
آن یاور مهربان و غمخوار
برخیزم و دست برفشانم
وز شوق سرود تازه خوانم
از هیمه اجاق برفروزم
غمنامه ی تیرگی بسوزم
اکنون که زمان شادمانیست
هنگامه ی بزم و کامرانیست
ای یار خجسته ای نکوکار
از چهره نقاب غصه بردار
از عشق تو آتشی به پا کن
دلتنگی و خامشی رها کن
تا باد جهان به کام تو نوش
آیین کهن مکن فراموش
#هما_ارژنگی
💎
🆔 @maneshparsi
👍1🔥1
مقاله_«آیا_روایت_جشن_سده_در_شاهنامه_الحاقی_است؟.PDF
1.9 MB
مقاله «آیا روایت جشن سده در شاهنامه الحاقی است؟»
#دکتر_ابوالفضل_خطیبی
نامۀ فرهنگستان، س۱۶، ش۳ (شمارۀ پیاپی: ۶۳)، بهار ۱۳۹۷، ص۱۳۱-۱۵۲.
💎
🆔 @maneshparsi
#دکتر_ابوالفضل_خطیبی
نامۀ فرهنگستان، س۱۶، ش۳ (شمارۀ پیاپی: ۶۳)، بهار ۱۳۹۷، ص۱۳۱-۱۵۲.
💎
🆔 @maneshparsi
#جشن_سده
شب رفت صبوح آمد غم رفت فتوح آمد
خورشید درخشان شد تا باد چنین بادا
#مولوی
💎
🆔 @maneshparsi
شب رفت صبوح آمد غم رفت فتوح آمد
خورشید درخشان شد تا باد چنین بادا
#مولوی
💎
🆔 @maneshparsi
❤1
#جشن_سده فرخنده باد
تا ز میخانه و می نام و نشان خواهد بود
سر ما خاک ره پیر مغان خواهد بود
حلقه پیرمغان از ازلم در گوش است
بر همانیم که بودیم و همان خواهد بود
#حافظ
💎
🆔 @maneshparsi
تا ز میخانه و می نام و نشان خواهد بود
سر ما خاک ره پیر مغان خواهد بود
حلقه پیرمغان از ازلم در گوش است
بر همانیم که بودیم و همان خواهد بود
#حافظ
💎
🆔 @maneshparsi
❤1
#جشن_سده فرخنده باد
از عشق تو آتشی به پا کن
دلتنگی و خامشی رها کن
تا باد جهان به کام تو نوش
آیین کهن مکن فراموش
#هما_ارژنگی
💎
🆔 @maneshparsi
از عشق تو آتشی به پا کن
دلتنگی و خامشی رها کن
تا باد جهان به کام تو نوش
آیین کهن مکن فراموش
#هما_ارژنگی
💎
🆔 @maneshparsi