Telegram Web
‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۷ اسفند سالروز درگذشت علامه "علی‌اكبر دهخدا"

(زاده ۵ اسفند ۱۲۵۷ تهران -- درگذشته ۷ اسفند ۱۳۳۴ تهران) شاعر، نویسنده، روزنامه‌نگار و فرهنگ‌نویس بزرگ

او علوم سطوح عالی را در ايران گذراند و برای تكميل علوم جديد به اروپا رفت و مدت پنج سال به تحقيق و تفحّص پرداخت. بازگشتش به ايران مصادف با نخستين طليعه افكار آزاديخواهانه و شروع مبارزات جنبش مشروطيت در ايران بود. وی كه با استبداد و ستمهای آن زمان شديداً مخالف بود، به صف مبارزان پيوست و به نگارش مقالات تند و طنزآميز پرداخت. او كه از همكاران روزنامه صوراسرافيل بود، پس از توقيف و تعطيلی آن روزنامه به اروپا تبعيد شد و پس از استقرار مشروطيت به ايران بازگشت و در روزنامه‌های مختلف نويسندگی كرد. در دوران جنگ جهانی اول و مهاجرت آزاديخواهان،  در يكی از ايلات بختياری منزوی شد و در آنجا مقدمات تدوين لغتنامه بزرگش را پی‌ريزی کرد. اين اثر مهم علمی و ادبی دهخدا، آنچنان گسترده، دقيق و غنی است كه می‌توان آن را يكی از شاهكارهای بزرگ زبان فارسی در قرن اخير دانست. كارهای ادبی و انتقادی دهخدا از نظر سبك و سليقه كم‌نظير است و نوآوری او در طنزنويسی، مكتبی نوين در زبان و ادبيات فارسی به‌وجود آورده است. در زمينه شعر نيز، آثاری برجسته دارد كه با بيانی ساده و دلنشين سروده شده است. وی همچنين با گردآوری كتاب امثال‌و‌حكم كه مجموعه‌ای از بيست و چهارهزار ضرب‌المثل فارسی است، نخستين فرهنگنامه عرفی و عاميانه را در زبان فارسی تدوين كرد.
آرامگاه وی در گورستان ابن‌بابويه است.



‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌💎
🆔 @maneshparsi
#برگی_از_تقویم_تاریخ


#دهخدا، د
😢1
🔺کشف یکی از زیباترین کتیبه های دوره ساسانی بر فراز کوهستان نقش رستم مرودشت

🔸به گزارش میراث‌باشی؛ «کوهستان نقش رستم» از جمله کوهستان‌های‌ است که «بار میراث معنوی» دشت مرودشت را در بیشتر ادوار تاریخی و چند سده پس از ورود اسلام  به دوش خود کشیده است.

🔸چندین سنگ نگاره مذهبی «انشانی» همزمان با دوره ایلام، ایجاد آرامگاه‌های شاهان هخامنشی در دل صخره‌های نقش رستم  و قربانی‌هایی(Lan) که تا اواخر دوره هخامنشی در کنار آرامگاه‌ها انجام می‌گرفته و همچنین نگاره ساختمان موسوم به کعبه زرتشت به روی سکه‌های شاهان مستقل فارس، شاهد گویایی از تقدس این محل بوده است.

🔸فراوانی تدفین‌های بهدینان زرتشتی تا چندین سده پس اسلام در کوهستان نقش رستم به عنوان کوهستانی مقدس، عنوان «بن خانک» در کتیبه کرتیر (بر دیواره کعبه زرتشت) و همچنین «دژ نپشت» در کتاب پنجم دینکرد و ایجاد سنگ نگاره‌های شاهان ساسانی در این  مکان نشان می‌دهد که با تأسیس سلسله ساسانی بر تقدس کوهستان نقش رستم بسی افزوده شده است.

🔸دکتر ابوالحسن اتابکی باستان‌شناس دوره ساسانی در همین زمینه اذعان داشت که همین بار معنوی از مفاهیم سنگ نوشته ها نیز حاصل می‌شود: داریوش بزرگ، اردشیر و شاهپور اول ساسانی، اعلامیه‌های سیاسی- مذهبی و در عین حال تبلیغاتی خود را بر دیواره صخره‌های نقش رستم و کعبه زرتشت برای آیندگان به نگارش در آورده‌اند و نجیب زادگان و پارسایان قلعه نقش رستم و شهر استخر نیز با نگرش به همین«تقدس کوهستان» به کمک کاتبان محلی، اندیشه‌های خود را در جملاتی کوتاه بر روی تخته سنگها هموار نگاشته‌اند.

🔸وی گفت: بخشی از این کتیبه‌های به نگارش در آمده شامل پند و اندرزهایی می‌شود که مفاهیم متفاوت اخلاقی را در بر می‌گیرند. برخی از آنها اشاره به ساخت و سازهای فراز کوهستان دارد و بخشی دیگر نیز جملات دعایی ست که به آمال و آرزوهای فردی پرداخته است.

🔸اتابکی افزود: سنگ نوشته نویافته حاضر نیز که با همکاری سرکار خانم ابراهیمی و دکتر فضل اله حبیبی کشف؛ مورد بررسی و خوانش قرار گرفته  و در فصلنامه «آوای تاریخ» در تهران به چاپ رسیده، در برگیرنده اندرزی کوتاه به «خط پهلویِ کتابی» ست که در یک سطر به شکل افقی بر سنگ هایی هموار بر فراز کوهستان نقش بسته است. موضوع این اندرز، تقابل و هماوردی میان دو نیروی «هوشیاری» و «دانایی»ست که از دیدگاه نویسنده یا کاتب آن، تنها راه هماوردی با انسان هشیار و بیدارتَن، کسی است که دارای قدرت دانایی باشد.

🔸متن سنگ نوشته نشان می‌دهد که مفاهیمی چون دانایی و خردورزی، پیشگام اندیشه‌های اخلاقی در دوره ساسانی بوده، چنانچه با توسل به همین دانایی و خردورزی ست که مردمان می‌توانند در آزمونهای دشوار راه درست را انتخاب کنند. دانایی و خرد به معنای درک و فهم، عامل سنجش میان نیکی و بدیها در ایران باستان به شمار می‌رفته و گاه نیز فراتر آن در جامعه ایرانی نمو پیدا کرده و ستایش شده است.

🔸ستایش دانایی و خرد در متونی چون «مینوی خرد»، «اندرز بزرگمهر»، «کارنامه اردشیربابکان»، «اندرز بهزاد پیروز فرخ»، «بهمن نامه» و «اندرز آذرفرنبغ» نشان از اهمیت این مفاهیم اخلاقی در جامعه آن روزگار بوده است.

🔸دکتر اتابکی اظهار داشت: دلیل این همه تاکید بر وجود دانایی و خردورزی ریشه در «فرهنگ اوستایی» دارد که اهورمزدا خود سرچشمه دانایی و خردمندی است. این تفکر تا چندین سده پس از اسلام در شعر شاعران ایرانی بویژه در شاهنامه فردوسی به شکل فزایندهی، همچنان بازتاب یافته است:
تو چیزی مدان کز خرد برتر است  
خرد بر همه نیکوی ها سرست
...........................
فـــزون از خرد نیست  اندر جهان    فــــروزندهی کهتران و مهان

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌💎
🆔 @maneshparsi
🎉1


هخامنشیان اساسِ فرهنگ ایرانی را در قلمرو گسترده خود بنا نهادند

🔹 دکتر سیروس نصراله‌زاده رییس پژوهشکده زبان‌شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در همایش ملی جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی گفت: با تاسیس شاهنشاهی هخامنشی بنیادی تازه در شیوه حکمرانی و اندیشه حکومتی جهانی شکل گرفت که در آن زمان امری تازه و بی‌سابقه بود؛ و از همه مهم‌تر شیوه اداره این قلمرو وسیع که هرگز پس از آن تکرار نشد. این‌که چگونه و بر اساس چه مبانی اندیشه‌ورزی‌ سیاسی، کوروش و جانشینانش به اندیشه و فهم حکومتی جهانی رسیدند که برای همه بیگانه بود شایسته تعمق بیشتر و شناخت مبانی اندیشه ایرانی در اوستا و تجربیات سیاسی آنها است؛ این اندیشه حکومت جهانی را بعدها اسکندر و رومیان هم تلاش داشتند پی بگیرند که ناموفق بودند. در هر حال، هخامنشیان اساسِ فرهنگ ایرانی در قلمرو گسترده خود را بنا نهادند که تاثیر آن تا به امروز باقی است؛ که گاه در منابع بیرونی تعبیر به Persianiziation یا «فرهنگ ایرانی یا ایرانی بودن» می‌کنند. هخامنشیان نخستین امپراتوری جهانی‌ای تاسیس کردند که بر تاریخ آسیا، اروپا و آفریقا تسط داشت و شیوه فرمانروایی و تاسیس نهادهایی را پی افکندند که امپراتوری‌های بعدی در همان منطقه بر پایه آن ایجاد شد.

🔹وی افزود: همچنین آنها رسم تازه‌ای برای ارتباط شرق و غرب فراهم آوردند که تا دوره معاصر شریان اصلی مبادلات فرهنگی و اقتصاد جهانی باقی ماند که متاسفانه ما این اهمیت را در این روزگار خودمان به خوبی درک نکرده‌ایم. پس ازهخامنشیان نیز این اندیشه «ایرانگرایی یا ایرانی بودن» چنان نیرومند بود که در جاهای مختلف خود را نشان داد. با برآمدن اسکندر و سپس سلوکیان در ایران این مبانی اندیشگی هم در همراهی با حکومت تازه، یعنی اسکندر و سلوکیان، و هم در سلسله‌های محلی خود را نشان داد؛ به تعبیر یکی از پژوهشگران، دوران پساهخامنشی را «زندگی در سایه کوروش» نامیده است. این سلسله‌های محلی در پارس فرترکاها، در…


‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌💎
🆔 @maneshparsi
🔥1
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
دخمه زرتشتیان یا برج خاموشان


‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌💎
🆔 @maneshparsi
👍2
‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۸ اسفند زادروز منصوره اتحادیه

(زاده ۸ اسفند ۱۳۱۲ تهران) نویسنده، تاریخنگار و استاد دانشگاه

او  که کودکی‌اش در سال‌های سخت جنگ جهانی دوم و اشغال ایران گذشت، پس از تحصیلات ابتدایی، به انگلستان رفت و پس از تحصیلات متوسطه، موفق به گرفتن فوق لیسانس و سپس دکترای تاریخ از دانشگاه ادینبورگ شد و رساله دکتری‌اش را درباره «احزاب سیاسی در دوره مشروطیت» نوشت.
وی در سال ۱۳۵۸ و بازگشت به ایران در دانشگاه تهران، واحدهای درسی مختلفی از جمله: تاریخ قاجاریه، جنبش‌های یکصد ساله اخیر و تاریخ خاورمیانه را تدریس می‌کرد. پس از سه دهه تحقیق و پژوهش درسال ۱۳۷۸ از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران بازنشسته شد، اما همچنان به کار تدریس ادامه می‌دهد.
خانم دکتر اتحادیه در سال ۱۳۶۲ با تأسیس نشر تاریخ ایران، فعالیت‌های علمی و تاریخی را گسترش داد که این مؤسسه تا به امروز به فعالیت ادامه داده است.
کتاب‌های سایه‌سار مهربانی، ستایش میلاد و کارنامه دکتر منصوره اتحادیه نظام مافی از مصطفی زمانی‌نیا درباره او منتشر شده‌است.
از جمله آثار او تدوین کتاب‌های تاریخ غفاری با همکاری سیروس سعدوندیان، خاطرات و اسناد حسینقلی‌خان نظام السلطنه مافی، گزیده‌ای از مجموعه اسناد عبدالحسین میرزا فرمانفرما با همکاری سیروس سعدوندیان، نامه‌های یوسف مغیث‌السلطنه، سیاق عشیرت در عصر قاجاریه، آمار دارالخلافه تهران: اسنادی از تاریخ اجتماعی تهران در عصر قاجار، خاطرات تاج‌السلطنه با همکاری سیروس سعدوندیان، پیدایش و تحول احزاب سیاسی مشروطیت، دوره‌های یکم و دوم مجلس، شیوه تاریخ نگاری، اینجا طهران است ... مجموعه مقالاتی درباره تهران ۱۳۴۴-۱۲۶۹ق، سقوط ساسانیان: فاتحان خارجی، مقاومت داخلی و تصویر ِ پایان ِ جهان، با همکاری دکتر تورج دریایی، فرحناز امیرخانی، روزبه زرین‌کوب و تألیف پیدایش نشر تاریخ و تحول احزاب سیاسی در مجلس سوم و ترجمه آثاری چون سفرنامه آگوست بن‌تان، ژنرال سمینو در خدمت ایران عصر قاجار و جنگ هرات (۱۳۲۶-۶۶ق) زندگی، زمانه و آثار بیهقی است.




‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌💎
🆔 @maneshparsi
#برگی_از_تقویم_تاریخ


#منصوره_اتحادیه، ز
1
برگی از تقویم تاریخ

۸ اسفند زادروز شیخ بهایی

(زاده ۸ اسفند ۹۲۵ لبنان -- درگذشته ۸ شهریور ۱۰۰۰ اصفهان) فقیه، ریاضیدان، شاعر و دانشمند

او به پاس خدماتش به دانش ستاره‌شناسی، در سال ۲۰۰۹ که مصادف با سال نجوم بود، سازمان یونسکو او را در لیست مفاخر ایران ثبت کرد.
مهارت وی در ریاضی و معماری و مهندسی معروف بود و از مهم‌ترین خدمات او در رونق بخشیدن به شهر اصفهان تعیین سمت قبله مسجد شاه اصفهان است. این قبله‌یابی که با استفاده از ابزارهای آن زمان صورت پذیرفته هفت درجه با جهت واقعی قبله اختلاف دارد. تقسیم آب زاینده رود به محلات اصفهان و روستاهای مجاور رودخانه، ساخت گلخن گرمابه‌ای که هنوز در اصفهان معروف به حمام شیخ بهایی است و طراحی منارجنبان که هم‌اکنون نیز پا برجاست به او نسبت داده می‌شود.
بنا به روایتی وی را مبتکر تهیه نان سنگک، حلواشکری و فرنی می‌دانند.
در تقویم سالنمایی که توسط کمیته نانوایان تهران در ۱۹ اردیبهشت سال ۱۳۲۶ چاپ شد، در رابطه با تاریخچه و چگونگی پیدایش نانوایی و نان سنگک این‌گونه آمده‌است: شاه عباس برای رفاه حال طبقات تهی دست و لشگریان خود که غالباً در سفر احتیاج به نان و خورش موقت و فوری داشتند و لازم بود به هر شهری می‌رسند نانواهایی باشند که بتوانند به قدر مصرف سربازان نان تهیه کنند، درصدد چاره برآمد. وی حل این مشکل را از شیخ‌بهایی خواست و شیخ ابتکار نان سنگک را دستور داد که چند صد سال هنوز به همان صورت اولیه مورد استفاده است.

جشنواره بهاءالدین عاملی:
از سال ۱۳۸۳ شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان،‌ جشنواره‌ای به نام شیخ بهایی برگزار می‌کند. موضوع این جشنواره فن‌آفرینی و کارآفرینی است و برگزارکنندگان آن معتقدند که بهاءالدین عاملی، نمادی از کارآفرینی است. وی در زمان خود، دانش را به فناوری تبدیل کرد و خدمات ارزشمند علمی، فرهنگی و عمرانی از خود به یادگار گذاشت. به یاد او این جشنواره، شیخ بهایی نامیده شد.




‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌💎
🆔 @maneshparsi
#برگی_از_تقویم_تاریخ


#شیخ_بهایی، ز
👎1
‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۸ اسفند سالروز درگذشت غلامحسین بنان

(زاده ۱۵ اردیبهشت ۱۲۹۰ تهران -- درگذشته ۸ اسفند ۱۳۶۴ تهران) خواننده موسیقی کلاسیک ایرانی

او از سالهای ۱۳۲۱ تا دهه ۱۳۵۰ در زمینه موسیقی ملی ایران فعالیت داشت و از سال ۱۳۲۱ صدایش همراه با عده‌ای از هنرمندان دیگر از رادیو به‌گوش مردم  رسید. وی را روح‌اله خالقی در ارکستر انجمن موسیقی شرکت داد و با ارکستر شماره یک نیز همکاری را آغاز کرد و از بدو شروع برنامه «گلهای رنگارنگ» بنا به‌دعوت داود پیرنیا نیز همکاری داشت. او که در طول فعالیت هنری‌اش، حدود ۳۵۰ آهنگ اجرا کرد. ویژگی صدایش زیر و بم‌ها و تحریرهای صدای او بود که هم به آواز قدیمی و کلاسیک ایرانی و هم به‌نغمات جدید و مدرن ایرانی تسلط داشت، مانند تصنیف «الهه ناز».
برخی او را بزرگترین اجرا کننده سبک وزیری - خالقی می‌دانند. او همچنین در کنار ادیب خوانساری از اجراکنندگان آثار صبا و محجوبی بود و به مرکب‌خوانی و تلفیق شعر و موسیقی تسلط داشت.
ارکستر رادیو به‌رهبری  روح‌اله خالقی، خوانندگی بنان و با شرکت پرویز یاحقی، علی تجویدی، مرتضی محجوبی و ... تشکیل یافته بود.
در سال ۱۳۳۲ به پیشنهاد روح‌اله خالقی به اداره کل هنرهای زیبای کشور رفت و به‌سمت استاد آواز هنرستان موسیقی ملی به‌کار مشغول شد و در سال ۱۳۳۴ به‌ریاست شورای موسیقی رادیو رسید.  بنان از ابتدا در برنامه‌ گلهای جاویدان و گلهای رنگارنگ و برگ سبز شرکت داشت  و برنامه‌های متعدد و گوناگون دیگری از او به‌جای ماند.
در این برنامه‌ها، استادان موسیقی سنتی چون خالقی، صبا، محجوبی، عبادی،  تهرانی، تجویدی و... با او همکاری داشته‌اند. بنان نخستین کسی است که لقب صدا مخملی در موسیقی را دارد.
در ۲۷ آذرماه ۱۳۳۶ وقتی بنان با اتومبیل در جاده کرج مشغول رانندگی بود، با کامیونی که فاقد چراغ ایمنی عقب بود، تصادف کرد و در این سانحه چشم راستش را از دست داد و همیشه از عینک دودی استفاده می‌کرد. 
از ترانه‌های او، آهنگ آذربایجان در دستگاه شور، آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا در مایه بوسلیک، الهه ناز در مایه دشتی، بهار دلنشین در آواز اصفهان، بوی جوی مولیان در آواز اصفهان، تصنیف توشه عمر در دستگاه همایون، یار رمیده، می‌ناب، خاموش، مرا عاشقی شیدا در دستگاه سه‌گاه، من از روز ازل در دستگاه سه‌گاه، نوای نی در آواز دشتی و سرود ای ایران در مایه دشتی است.
آرامگاه وی در اما‌مزاده طاهر کرج است.




‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌💎
🆔 @maneshparsi
#برگی_از_تقویم_تاریخ


#غلامحسین_بنان، د
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🔸پیکره مفرغی بزرگزاده اشکانی از اشیای شاخص موزه ملی ایران و از نمونه‌های خاص هنر فلزگری ایران در دوره اشکانی‌ست. داستان کشف این پیکره و ویژگی‌های هنری و جایگاه تاریخی آن را با استاد جعفر مهرکیان پیشکسوت باستان‌شناسی مرور می‌کنیم.

🔸استاد جعفر مهرکیان از اساتید بازنشسته سازمان میراث فرهنگی است که عمر گرانمایه خود را صرف پژوهش در ایذه بختیاری کرده و جزو اولین متخصصین ایرانی است که تمرکز خود را بر الیمایی‌ها گذاشت که حکومتی محلی در دوره اشکانی بودند که در منطقه ایذه، دشت سوسن و مسجد سلیمان حضور چشمگیر داشتند.

▫️برگرفته از صفحه موزه ملی

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌💎
🆔 @maneshparsi
👍2🎉1
.
.
آیین « #سبزه پروردن پیش از نوروز » رسم کهن ایرانی، به جا مانده از آداب نوروزی دوره #ساسانی / دو منبع کهن و #معتبر در این زمینه وجود دارد :

۱- المحاسن و الأضداد جاحظ / سده سه ق

۲- آثار الباقیه ابوریحان بیرونی / سده چهار ق


♦️ جاحظ : بیست و پنج روز پیش از نوروز، در صحن کاخ شاه، #دوازده ستون از خشت خام ساخته می‌شد. بر هر یک از این ستون‌ها دانه‌ای متفاوت کاشته می‌شد، گندم، #جو، برنج، عدس، باقلا، ارزن، ذرت، لوبیا، نخود، کنجد، ماش و یک نوع دیگر. این محصولات تنها با آواز، موسیقی و شادی برداشت می‌شدند. در روز #ششم نوروز، پس از برداشت، این دانه‌ها را در مجلس شاه می‌پراکندند، اما تا روز مهر از ماه فروردین ( #شانزدهم فروردین ) آنها را از بین نمی‌بردند. هدف از این کار، تفأل و پیش‌بینی #وضعیت محصولات در آن سال بود. می‌گفتند که بهترین رشد و استوارترین گیاه، نشانه‌ی #برکت و حاصلخیزی همان محصول در سال آینده است. شاه به ویژه با دیدن گیاه #جو تبرک می‌جست.

♦️ ابوریحان : و هر یک از آنها #جو را در ظرفی، یا چیز دیگری، به قصد #تبرک می‌کاشتند ؛ سپس این رسم باقی ماند که در این روز، در اطراف صحن کاخ‌های پادشاهان، #هفت نوع از غلات بر روی هفت ستون کاشته شود و از آنچه از آنها می‌روید، بر قوت و ضعف #محصول سال داوری می‌کردند.


🔷 آنچه از این گفته‌ها برداشت می‌شود :

۱- جهت « تبرک و تفأل » دانه و تخم محصولات کشاورزی را می‌کاشتند، تا وضعیت کشت و کار سال آینده را پیش‌بینی کنند

۲- ایرانیان ۲۵ روز پیش از نوروز شروع به کاشت دانه‌ها می‌کردند و ظروف این گیاهان را بر روی استوانه یا ستون‌های کوچک از پیش ساخته‌ای قرار می‌دادند

۳- معمولا ۷ گونه تخم یا ۱۲ گونه را می‌کاشتند و « جو » ارزش و تبرک بیشتری نزد ایرانیان داشت

۴- تا روز ۱۶ فروردین این سبزه‌ها را نگه می‌داشتند / امروزه سبزه‌ها را تا ۱۳ فروردین نگه می‌دارند


‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌💎
🆔 @maneshparsi
🔻🔻
👍1
فرهنگ و منش پارسی
. . آیین « #سبزه پروردن پیش از نوروز » رسم کهن ایرانی، به جا مانده از آداب نوروزی دوره #ساسانی / دو منبع کهن و #معتبر در این زمینه وجود دارد : ۱- المحاسن و الأضداد جاحظ / سده سه ق ۲- آثار الباقیه ابوریحان بیرونی / سده چهار ق ♦️ جاحظ : بیست و پنج روز…
🔴 آیین « #سبزه پروردن پیش از نوروز » رسم کهن ایرانی، به جا مانده از آداب نوروزی دوره #ساسانی / دو منبع کهن و #معتبر در این زمینه وجود دارد :

۱- المحاسن و الأضداد جاحظ / سده سه ق

۲- آثار الباقیه ابوریحان بیرونی / سده چهار ق


‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌💎
🆔 @maneshparsi
2👍1
برگی از تقویم تاریخ

۹ اسفند زادروز طیار یزدان‌پناه لموکی

(زاده ۹ اسفند ۱۳۳۱ قائمشهر) پژوهشگر تاریخ و فرهنگ مازندران، خاورمیانه و حوزه دریای مازندران

او در رشته علوم انسانی از دانشسرای تربیت معلم ساری دانش‌آموخته شد و دوران فعالیت فرهنگی‌اش از نیمه دوم دهه ۴۰ بود.
گام‌های نخست را با جمع‌آوری فرهنگ مردم - آداب، رسوم، باورها - در همکاری با برنامه فرهنگ و مردم رادیو ایران به سرپرستی ابوالقاسم انجوی شیرازی آغاز کرد.
نخستین کتابش در ۱۳۷۶ پس از ۷ سال کار با نام فرهنگ مثل‌های مازندرانی با برابر نهاده‌های ادبیات تمثیلی ایران در نشر فرزین، با همکاری ماهنامه چیستا، به چاپ رسید. این اثر همراه با بخش‌هایی از کتاب افسانه‌های مازندران و تاریخ مازندران باستان از سوی دپارتمان زبان‌های ایرانی آکادمی علوم روسیه به زبان روسیه ترجمه شده‌ است. کتاب دوم وی تاریخ مازندران باستان نام دارد که نشرچشمه در سال ۱۳۸۳ منتشر کرد.
او مدت ۱۸ سال با ماهنامه چیستا همکاری مستمر داشت و نیز یک دوره ۱۰ساله با دو ماهنامه بارفروش - که حوزه انتشار آن در مازندران است - به عنوان نویسنده افسانه‌های مازندران همکاری کرد که حاصل این کوشش ده ساله، دو جلد کتاب افسانه‌های مازندران شد. افزون بر این، مدت ۱۲ سال، با فصلنامه علمی-پژوهشی اباختر به سردبیری سیروس مهدوی امیری و نیز مدت ۶ سال با فصل فرهنگ همکاری کرد و ضمن آن‌ مطالب پراکنده‌ای از وی در مطبوعات شمال ایران از جمله کتاب فروردین، در قلمرو مازندران، گیله‌وا، ره‌آورد گیل و گیلان ما منتشر شده‌ است.
دیگر اثر او کتاب ۳۰۰ صفحه‌ای تاریخ شاهی‌شهر همراه با معرفی بناهای آن است، اما ۱۰۰ صفحه این کتاب به قائمشهر، قطب صنعت مازندران اختصاص دارد. در این کتاب همچنین فرهنگ کوچک بیماری‌ها و درمان‌های سنتی نیز گردآوری شده‌است. سرپرستی مجموعه مازندران‌شناسی، کتاب قائم‌شهر، قطب صنعت مازندران از نشرچشمه، به عهده او بود. در ردیف مجموعه آثارش،  مقدمه‌ای بر تاریخ بخش خصوصی در مازندران، در دوره قاجار از سال ۱۲۶۰ تا ۱۳۸۶ق و نیز بخشی از تاریخ معاصر مازندران (بهشهر رویدادهای سال‌های۱۳۲۰ تا ۱۳۳۲) است.
از جمله فعالیت‌هایش کوشش برای ایجاد کرسی مازندران‌شناسی در فرهنگستان آکادمی علوم روسیه است.
وی به عنوان چهره ملی حوزه فرهنگ و هنر استان مازندران و همچنین برگزیده انجمن آثار و مفاخر فرهنگی کشور و پژوهشگاه فرهنگ و هنر و ارتباطات ایران، در دانشگاه مازندران مورد تجلیل قرارگرفت. همچنین کتاب «پژوهش‌هایی درباره کرانه‌های دریای کاسپین» به سرپرستی وی به عنوان اثر برگزیده سال ۱۳۹۹ مازندران انتخاب شد و بدین مناسبت لوح تقدیر به شماره ۱۲۹۵۵/۱ و نیز تندیس نخستین جایزه کتاب سال مازندران از جانب اداره کل فرهنگ و ارشاد مازندران و مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران دریافت کرد.

فهرست آثار:
https://fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%B7%DB%8C%D8%A7%D8%B1_%DB%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%86%D8%A7%D9%87_%D9%84%D9%85%D9%88%DA%A9%DB%8C



‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌💎
🆔 @maneshparsi
#برگی_از_تقویم_تاریخ


#طیار_یزدان_پناه_لموکی، ز
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
ارگ فورگ اسماعیلیه
شهر اسدیه شهرستان درمیان خراسان جنوبی

تاریخ آخرین بازسازی ارگ به سال ۱۱۶۰ ه‍.ق ذکر شده است.مؤلف کتاب عین الوتابع، قلعه را به عنوان بنایی محکم با دیوارهای آجری و پایه‌های سنگی توصیف کرده است

/مهدی غلامی

از نظر پیشینه تاریخی محوطه، ساخت قلعه فورگ در زمان #نادرشاه افشار به وسیله میرزا بقاخان حاکم منطقه شروع شده و پس از وی پسرش میرزا رفیع خان ساختمان قلعه را به اتمام رسانده‌است. در زمان حکومت شوکت الملک به دستور وی سپاهیانش به قلعه هجوم برده، حاکم آن را دستگیر کرده و قلعه را فتح می‌نماید. تاریخ ساخت این قلعه در کتاب دیوان لامع، نوشته محمد رفیع بن عبدالکریم در میانی، سال ۱۱۶۰ ه‍.ق ذکر شده‌است. مؤلف کتاب عین الوتابع، قلعه را این گونه توصیف کرده‌است: قلعه فورگ در روی کوهی است که از آجر پخته، دیوار و باروج آن را به‌طور محکم ساخته‌اند و پایه آن را سنگ چین نموده‌اند و دو شیر در اطراف خود داشته با دو خاکریز که قطر هر یک پنج در پنج است.
‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌💎
🆔 @maneshparsi
👍21
Forwarded from بدانیم🌏
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
ببینید و لذت ببرید و به تاریختون افتخار کنید
گنجینه آمودریاریا مجموعه‌ای دارای ۱۷۰ تکه طلا و نقره و ۲۰۰ سکه متعلق به زمان هخامنشیان است که در جنوب غربی کشور تاجیکستان کنار مرز افغانستان یافت شده‌است. این گنجینه هم‌اکنون در موزهٔ ویکتوریا و آلبرت و موزهٔ بریتانیا نگهداری می‌شود.


‌ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌•🍃 @didYouKonw‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌
2👍1🤩1
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
مستند «فردوسی زمان ما» احسان یارشاطر

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌💎
🆔 @maneshparsi
👍1
2025/07/09 02:55:46
Back to Top
HTML Embed Code: