کمانچه شش تکه پشت باز، موزه فلک‌الافلاک
(البته کمانچه لری امروزی کاسه ای مخروطی دارد،)
کمانچه ی لری:
🔹کمانچه یکی از سازهای ایرانی و موسیقی خاور زمین است. این ساز علاوه بر شکم، دسته و سر، در انتهای تحتانی ساز پایه نیز دارد که روی زمین یا زانوی نوازنده قرار می گیرد. کمانچه لری یا تال سازی است که به کمانچه متداول در موسیقی سنتی شباهت‌های فراوانی دارد اما دو ویژگی آن را از کمانچه سنتی مجزا می‌سازد. اولین ویژگی مربوط به کاسه ی این ساز است که برخلاف کمانچه سنتی بسته و یک تکه نیست بلکه انتهای آن باز، شکلش تا حدودی مخروطی و درون کاسه و زیر پوست قابل مشاهده می‌باشد. به همین دلیل آن را کمانچه پشت باز نیز می‌گویند.
🔹دومین ویژگی در حفظ سنت کهن تعداد سیم‌ها در این ساز است. از دوران باستان تا عهد قاجار کمانچه دارای سه سیم بود، اما پس از ورود ویولن به ایران کمانچه نوازان به تقلید سیم چهارمی بر کمانچه افزودند.کمانچه موسیقی سنتی امروزه دارای چهار سیم می‌باشد. شایان ذکر است که در موسیقی کردی از این کمانچه استفاده نمی‌شود و با وجود وجوه اشتراک میان این دو موسیقی کمانچه پشت باز فقط مختص  لرستان است.
💎
🆔 @maneshparsi

پنج هزار سال مهندسی ایرانی‎

ساخته‌ی: فرزین رضاییان

🔹در جایی از این مستند، یکی از استادان‌ دانشگاه می‌گوید:
از من می‌پرسید که ستون‌های تخت جمشید، چگونه برهم‌استوار شدند؟! اما سوال اصلی آنجاست چرا این موضوع برایتان سوال شده است؟!
🔹کجا میان ما و نیاکانمان فاصله افتاده که دانش مهندسی آنها به ما نرسیده است. چه‌کسانی نگذاشتند بدانیم گذشتگان ما
✅چه توانمندی‌های باشکوهی داشته‌اند.
🔹مهندسان ایرانی دو هزار و ۵۰۰ سال پیش نخستین بزرگراه جهان را با عنوان «جاده شاهی»
احداث کردند و ایرانیان نخستین مردمانی بودند که آبراهه‌های زیرزمینی (قنات) را ابداع کردند.

.
💎
🆔 @maneshparsi

🌋 دماوند
#هما_ارژنگی
هشتم امرداد ۱۳۹۹ خورشیدی
با آوای زیبای سراینده


🌋 بالا بلند پیرِ من، ای کوه سرفراز
تن پوش زر
فراخته سر
سوی آسمان

ای آستان مهر
ای مُهرِ سربلندی میهن به نام تو
بادا هماره باده‌ی گردون به کام تو

ای آشیان و خانه‌ی سیمرغ چاره‌گر
ای جان پناه گرم نخستین زال زر

ای شور خشم کاوه و ای بندگاه دیو
ای کوه
ای خدیو

پیکان آرش از تو توان یافت در نهان
کان سان در آسمان
پرواز دادی‌اش به سوی مرز بی‌کران

اینک من آرشم
همسان سینه‌ات
همه سوزان و سرکشم
یک کوه آتشم...

سوگند من به مهر فرازنده‌ی جهان
گر دشمنت به دیده‌ی ناپاک بنگرد
می‌سوزمش چنان
که نماند از او نشان...

.
💎
🆔 @maneshparsi

✅ لوح حمورابی؛ کهن‌ترین قانون بشری نگارش یافته بر سنگ

لوح حمورابی یکی از ارزشمندترین سنگنبشته های مربوط به میانرودان و بابل است که توسط فرانسوی‌ها در کاوشهای شوش از ایران به سرقت بردند و امروزه در موزه لوور نگهداری میشود توضیحات کامل را در این کلیپ ببینید.


.
💎
🆔 @maneshparsi

🔴 ایران

✍️ محمدعلی اسلامی ندوشن

✅ایران از پای نمی‌اُفتد، می‌تپد و چون قُقنوس از خاکستر خود برمی‌خیزد؛ مانندِ دُلفین جَست می‌زند و پیدا می‌شود و نهان می‌شود، و باز از نو پدیدار. هر کجا که گمان کنید که نیست، درست همان‌جا هست، در هر لباس، هر سیما، چه در زربفت و چه در کرباس، چه گویا و چه خاموش.

🔹هزاران هزار صدا در خرابه‌هایِ تو پیچید که: «دیوان آمد، دیوان آمد!» این صدا در خرابه‌هایِ دیگر نیز پیچیده‌ است و گوشِ روزگار با آن آشناست؛ ولی دیوان می‌آیند و می‌روند، غولان می‌آیند و می‌روند، دوالپایان، پاورچین پاورچین می‌گذرند، و آن روندهٔ بزرگ که ایران نام دارد، می‌ماند.


برگرفته از فصلنامهٔ هستی، تابستانِ ۱۳۷۲ خورشیدی، صص ۱۸۴–۱۸۳


💎
🆔 @maneshparsi

🔹شهر سوخته از قدیمی‌ترین تمدن‌های جهان و قدیمی ترین شهرهای ایران به شمار می‌رود که در جنوب زابل در شهرستان هامون استان سیستان و بلوچستان قرار دارد. این منطقه که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است، بیش از ۵۰۰۰ سال قدمت دارد. در بخش موزه شهر سوخته می‌توانید شاهد ابزار و لوازم مکشوفه از محوطه باستانی شهر سوخته و دیگر تمدن‌های استان‌های خراسان جنوبی، کرمان و سیستان و بلوچستان باشید. از مهم‌ترین آثار این منطقه می‌توان به اسکلت زنی با چشم مصنوعی در گورستان شهر سوخته اشاره کرد که حیرت هر بیننده‌ای را به‌همراه دارد.


💎
🆔 @maneshparsi

برگی از کهن ترین نسخه مصور شاهنامه فردوسی که در کتابخانه ملی روسیه در سن پترزبورگ نگهداري مي شود

💎
🆔 @maneshparsi

دانش در ایرانِ باستان و ایرانِ امروز، سخنانی چند از استادِ زنده‌یاد محمود حسابی

📄استاد حسابی از هموندانِ فرهنگستانِ زبانِ ایران (فرهنگستانِ دوم) و از سره‌گرایان بود و دلبستگیِ بسیار به پارسیِ ناب داشت. از کارهایی ایشان در این زمینه می‌توان از «فرهنگِ حسابی (فرهنگِ واژگانِ انگلیسی به پارسیِ سره)»، «وندها و گهواژه‌های فارسی» و جُستار «توانمندیهای زبانِ پارسی» نام برد.


💎
🆔 @maneshparsi

ایران، تو بمان...




💎
🆔 @maneshparsi

‍ ایران من
آوازخوانی در شبم سرچشمهٔ خورشید تو یار و دیار و عشق تو سرچشمهٔ امید تو
ای صبح فروردین من ای تکیه‌گاه آخرین ای کهنه سرباز زمین جان جهان ایران ‌زمین
ای در رگانم خون وطن ای پرچمت ما را کفن دور از تو بادا اهرمن ایران من ایران من
ایران من ایران من ...
ای در رگانم خون وطن ای پرچمت ما را کفن دور از تو بادا اهرمن ایران من ایران من
ایران من ایران من ...
ای داغ دیده بازگو بلخ و سمرقندت چه شد صدها جفا ای مادرم دیدی و مهرت کم نشد
از خون سربازان تو گل گون شده رویت وطن ای سرو سبز بی‌ خزان ای مهر تو در جان و تن
ای مادرم ایران زمین آغاز تو پایان تویی بر دشت من باران تویی در چشم من تابان تویی
ایران من ایران من آن مهر جاویدان تویی ...
ای در رگانم خون وطن ای پرچمت ما را کفن دور از تو بادا اهرمن ایران من ایران من
ایران من ایران من ...
ای در رگانم خون وطن ای پرچمت ما را کفن دور از تو بادا اهرمن ایران من ایران من
ایران من ایران من ...
در ظلمت جان کاه شب مرغ سحر خوان منی در حصر هم آزاده ‌ای تنها تو ایران منی
اینجا صدای روشنت در آسمان پیچیده است گویی لبانت را خدا روز ازل بوسیده است
ای مرغ حق در سینه ‌ات با شور خود بیداد کن آوازخوان شب شکن بار دگر فریاد کن
ظلم ظالم جور صیاد آشیانم داده بر باد ای خدا ای فلک ای طبیعت
شام تاریک ما را سحر کن ...
ای خدا ای فلک ای طبیعت شام تاریک ما را سحر کن
ای مادرم ایران زمین آغاز تو پایان تویی بر دشت من باران تویی در چشم من تابان تویی
ایران من ایران من آن مهر جاویدان تویی ...
ای در رگانم خون وطن ای پرچمت ما را کفن دور از تو بادا اهرمن ایران من ایران من
ایران من ایران من ...


💎
🆔 @maneshparsi
#ایران_من
آواز: همایون شجریان

* خاک مشک بیز*
# هما ارژنگی

ای خاکِ مشک بیز، سِتَروَن* نبینمت
وین اشکِ غم، چکیده به دامن نبینمت
ای آتشِ نهفته به خاکستر و غبار،
جز از شرارِ تفته به آهن نبینمت !
***
ای جان پناهِ هستی ام ای گاهوارِ مهر،
بختِ سپید و فَرَّه یزدان سزای تو ست
تا بود و هست،نامِ تو ما را سروشِ جان
بر سنگواره های جهان جای پای تو ست
***
هرگز مباد ننگِ شکستت به روزگار
ای مامِ مهر پرورِ من، ای کهن دیار
ای سرزمینِ ژَنده یلان و سخنوران
ای یکه تازِ مانده ز دوران به یادگار
***
در جانِ آن چَکادِ* نهان در پرندِ ابر،
سوزان شرارِ آتشِ جاوید زنده است
وان خونِ گرم عشق به رگهای رهروان،
در بستر امید- روان و تپنده است
***
آنجا- به بامِ قافِ کهن- مرغِ وارغَن*
دانای هوشمند و توانای بی گزند
مهرِ گیاش در پَر و تریاقِ چاره گر،
آگه ز درد و رنجِ تو سیمرغِ رازمند
***
اینجا منم که دردِ تو را می خرم به جان
ناموس و نام و جا و نشانم برای توست
اینجا نه من! که لشکرِ خوبانِ روزگار،
با صد هزار جانِ گرامی فدای توست
***
ققنوسِ* آتشین پَرَم ای مرغِ بی زوال،
بار دگر از آتشِ سوزنده سر برآر
گردِ ملال از رخِ خورشیدی ات بشوی
وان فَرَّهِ نهفته به زنگار زنده دار ! 👍

نگاهی به واژگان:

۱-سترون = بی حاصل، نازا، عقیم
۲- "چَکاد نهان در پرند ابر،" اشاره به کوه آتشفشان دماوند است که آتش جاویدش هماره جوشان است.
۳- وارغَن نامی دیگر برای سیمرغ است و سیمرغ پرنده ای ست اسطوره ای،خردمند و دانا و یاری رسان که گویند بر کوه افسانه ای قاف آشیان دارد.
۴-ققنوس (قُقنُس)، مرغِ آتشزاد، پرنده اساطیری بی جفت که هر هزار سال، آواز خوانان، آتشی می افروزد در آن می‌سوزد و خاکستر می شود. آنگاه از دلِ خاکستر، ققنوسی تازه سربر می آورد و زاده می شود.
در ادب پارسی # ایران را همانندِ # ققنوس دانسته اند.

هما ارژنگی
۱۳ شهریور ۱۴۰۲

💎
🆔 @maneshparsi

وطنم تنم چه باشد که بگویمت تنی تو
که تو جانی و سراپا همه جان روشنی تو

وطنم خوشا نسیمت که وزیدنش گل از گل
وطنم خوشا شمیمت که دمیدنش تغزل

وطنم که شعر حافظ شده وصله تن تو
که شکفته شعر سعدی به بهار دامن تو

وطنم درودی از من به تو و به عاشقانت
که سپرده ام به پیکت به نسیم مهربانت….

حسین منزوی

💎
🆔 @maneshparsi

ایران از پای نمی‌اُفتد

ایران از پای نمی‌اُفتد، می‌تپد و چون قُقنوس از خاکستر خود برمی‌خیزد؛ مانندِ دُلفین جَست می‌زند و پیدا می‌شود و نهان می‌شود، و باز از نو پدیدار.
هر کجا که گمان کنید که نیست، درست همانجا هست، در هر لباس، هر سیما، چه در زربفت و چه در کرباس، چه گویا و چه خاموش.

هزاران هزار صدا در خرابه‌هایِ تو پیچید که: «دیوان آمد، دیوان آمد!» این صدا در خرابه‌هایِ دیگر نیز پیچیده‌ است و گوشِ روزگار با آن آشناست؛ ولی دیوان می‌آیند و می‌روند، غولان می‌آیند و می‌روند، دوالپایان پاورچین پاورچین می‌گذرند، و آن روندهٔ بزرگ که ایران نام دارد، می‌ماند.


فصلنامهٔ هستی صفحه
۱۸۴–۱۸۳
#محمد‌علی_اسلامی_ندوشن


💎
🆔 @maneshparsi

دریغ است ایران که ویران شود
کنام پلنگان و شیران شود

#ایران

💎
🆔 @maneshparsi

" ایران "
🎙 #محمد_نوری

در روح و جان من می مانی ای وطن
به زیر پا فُتَد آن دلی که بهر تو نلرزد

شرح این عاشقی ننشیند در سخن
که بهر عشق والای تو همه جهان نیرزد

#تورج_نگهبان


💎
🆔 @maneshparsi

نام تاریخی سرزمین‌های آن سوی ارس در شاهنامه

اَران در شاهنامه

✍️ محبوبه غلامی

«آذربایجان که در شاهنامه به‌خاطر وزن، به‌شکل ‹آذرآبادگان› آمده» نزد ایرانیان دارای جایگاه بسیار ارجمندی بوده است؛ چنان‌که در شاهنامه، نمودی از «پایتخت معنوی» ایرانیان است. ازاین‌رو بخشی از نمادهای معنوی ایرانیان که دربرگیرندۀ «آتشکده آذرگشسب» و «دریاچه چیچست» می‌باشد، در آذربایجان جای دارند. این درحالی‌ست که فردوسی از بالادست ارس سخن گفته، اما «هرگز» نام آذربایجان را برای آن مناطقِ تماماً ایرانی به‌کار نبرده است؛ که این نشان‌دهندۀ آن است که سرزمین‌های آن‌سوی ارس، هرگز با نام آذربایجان شناخته نمی‌شده‌اند.

اکنون بر آن هستیم تا در پی این باشیم که بدانیم آیا از شهر یا روستایی از جمهوری باکو [کنونی] در آن‌سوی ارس هم در شاهنامه نام آمده است؟


دنبالۀ یادداشت را در بخشِ «مشاهدۀ فوری» بخوانید:

‍ ایران، زادگاه سرو است؛ و فرزندانش، همچون سرو

🔹در روزگاری که طوفانِ حادثه‌ها بر سرزمین‌مان می‌تازد و سایهٔ سنگین دشمن بر آسمان دل‌هایمان می‌افتد، یاد سرو، این درخت دیرآشنا و همیشه‌سبز، آرامشی ژرف در جانِ ما می‌نشاند.

🔹سرو، نه تنها درختی است بر خاک ایران، که روحی است ایستاده بر تارک تاریخ، نمادی است از آن‌چه ایرانیان در سیر قرون و اعصار بدان شناخته شده‌اند: ایستادگی، استواری و بزرگی.

🔹در فرهنگ کهن ایران، سرو نهال مقدسی است که در باورهای مزدیسنا، نشانی از اهورایی بودن دارد. گفته‌اند که زرتشت، پیام‌آور روشنایی، سرو را در کنار آتشکده‌ها کاشت تا نشانه‌ای باشد از زندگی، از پایداری و از روشنی. و چه زیباست که درختی را به نماد جاودانگی برگزینند، درختی که هرگز خزان را باور ندارد و قامتش خم نمی‌شود، حتی زیر تازیانهٔ تندباد.

🔹در شاهنامه، آن کتاب سترگ هویتِ ایرانی، سرو نه‌فقط تصویری طبیعی که تصویرگر خصلت‌های پهلوانی است. سرافرازی رستم، پایداری کاوه و آزادگی سیاوش، همه را می‌توان در قامت سرو دید. فردوسی آنگاه که از ایران می‌گوید، گویی از سروی سخن می‌گوید که از دلِ خاک سربرآورده تا سر بر آسمان بزند و بر بادها بشورد.

🔹در شعر فارسی، سرو، گاه تمثال معشوقی است بلندبالا و گاه مظهر انسانی است آزاده و وارسته، که در برابر هیچ قدرتی خم به قامت نمی‌آورد. حافظ و سعدی و مولوی، همه و همه، قامت دلدار را با سرو سنجیده‌اند، تا هم عشق را معنا کنند و هم آزادگی را.

🔹و مگر تنها در شعر و اسطوره است که سرو می‌روید؟ در فرش و گلیم، در ترمه‌دوزی و نگارگری، در نقش‌های هزاررنگ ایران‌زمین، سرو ایستاده است. گویی هر هنرمند ایرانی، در تار و پود اثر خود، امیدی کاشته است، که حتی اگر جهان در آتش بسوزد، سرو باز خواهد رویید.

🔹ای ایرانی، ای فرزند سرزمین سروها! اگر امروز دستان دشمن در کمین‌ است و خاکت زخم خورده، به یاد آور که ریشه‌های تو در دلِ این خاک، هزاران سال است که می‌تپد. قامت تو، همچون سرو، آموخته است که نه به طمع باران، و نه از بیم تندباد، خم نشود. آن‌که سرو را در دل خود دارد، هیچ‌گاه به زانو نمی‌افتد.

🔹پس برخیز. نگاهت را به قله‌ها بدوز. به خاطر داشته باش که ایران، زادگاه سرو است؛ و فرزندانش، همچون سرو، در روزگار سختی، سبزتر و سرافرازتر می‌رویند.

💎
🆔 @maneshparsi

ملّتِ ایران، نگهبانِ ایران



💎
🆔 @maneshparsi

🔹قلعه‌ی اسرارآمیز و رازآلود کشیت گلباف در دل استان کرمان ، افسانه‌هایی از تاریخ کهن را در خود جای داده است. برخی معتقدند که این قلعه تاریخی، قدمتی بیش از ۶۰۰۰ سال دارد و به دوران ماقبل سلجوقیان بازمی‌گردد.

🔹یکی از افسانه‌های جذاب این قلعه، سنگی بزرگ است که مردم می‌گویند از آسمان بر قلب این بنا فرود آمده است؛ سنگی که نه از دروازه‌های قلعه عبور می‌کند و نه منطق ساده را قانع. این رمز و راز، قلعه کشیت را به جواهری درخشان از افسانه‌ها تبدیل کرده است.

و این اثر در تاریخ ۷ اسفند ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۱۵۰۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

📍کرمان، بخش گلباف، روستای کشیت
•🍃☘ @didYouKonw‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

اهميت دانش از زبان حكيم فردوسى

بپرسیدم از مرد نیکو سخن
کسی کو به سال و خرد بُد کهن

که از ما به یزدان که نزدیکتر
که را نزد او راه باریکتر

چنین داد پاسخ که دانش گزین
چو خواهی ز پروردگار آفرین


#شاهنامـه

💎
🆔 @maneshparsi