Telegram Web
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
برشی از جلسۀ سخنرانی دکتر #ابوالقاسم_اسماعیل_پور با عنوان «اسطوره‌آفرینی در ادبیات»


با اجرای نایب شیرازی


شنبه ۲۲دی۱۴۰۳

شیراز، پل معالی‌آباد، ساختمان الف، کتاب‌فروشی شیراز


شبکهٔ متن‌پژوهی
https://www.tgoop.com/matnpazhohi

♦️نشانی اینستاگرام👇🏻

https://www.instagram.com/invites/contact/?i=8ark11eewyn4&utm_content=tdjq7w
شبکۀ متن‌پژوهی
Photo
همچنان که پیش‌تر هم گفته‌ام، مسخره کردن فرهنگستان و نظرهای ستیزه‌جویانه همه از سر ستیز با گفتمان حاکم است؛ پس این شیوۀ «همۀ سازمان‌های جمهوری اسلامی را با یک چوب راندن»، از سرِ سواد و نگرگاهِ منتقدانه نیست؛ بلکه این‌گونه حمله‌ها برای خُنک کردن دل است؛ تاآنجا که از قدیم گفته‌اند: «فحش، بادبزن جگر است.»

پاسخ چنین سخن‌های تنگ‌نظرانه این است: بسیاری از واژه‌های پیشنهادی را فرهنگستان نمی‌سازد؛ بلکه از واژه‌های ازپیش‌موجود، می‌گیرد و پیشنهاد می‌دهد؛
مثلِ کلمۀ «یارانه» که در زبان فارسی و در شعر مولوی بوده است و فرهنگستان به‌جای «سوبسید subsidy» پیشنهاد داده است: «یک حملۀ دیگر همه در رقص درآییم / مستانه و یارانه که آن یار درآمد.»

یا واژۀ هواپیما که در زبان فارسی قرن‌ها بوده و جا خوش کرده و فرهنگستان از منشآت خاقانی برگرفته و به‌جای airplane پیشنهاد داده: «پیشِ آسیبِ صواعقِ حادثات چه بنگه موری چه تخت هواپیمای سلیمانی.»
همچنین است واژۀ یخچال که از پیش در زبان مردم ما بوده است: «معدۀ شعله‌خوار صد دوزخ / مطبخ یخ‌فروش صد یخچال» (ظهوری ترشیزی، شاعر قرن یازده).
«سردیی گر در سخن بینی مرا معذور دار / زآنکه باشد مسکنم در پشت یخچال ای وزیر» (ادیب‌الممالک فراهانی شاعر قرن سیزده).
جمع‌بندی کنم:
یکی از شیوه‌های واژه‌یابی و واژه‌گزینی همین است که از کلمه‌های موجود زبان بهره ببریم و آن را به‌جای لغتِ وارداتی بگذاریم و «فرسته» یکی از همین واژه‌هاست و با همین رویکرد به‌جای «پست» پیشنهاد داده‌اند؛ پس همۀ نهادها را با یک چوب نرانیم!

مسعود هوشیار
۲بهمن۱۴۰۳
Forwarded from شبکۀ متن‌پژوهی (مسعود هوشیار)
چهارشنبه در سخنرانی‌ام از لغزش‌های زبانى محمد كشاورز در دو مجموعه‌داستان «روباه شنى» و «كلاهى كه پس معرکه ماند» سخن می‌گویم.
به‌جز بقیۀ علاقه‌مندان، ویراستارانی که می‌خواهند نکته‌های تازه بیاموزند، تشریف بیاورند.
درضمن هر دو کتاب را اگر دارید با خود بیاورید.
2025/01/23 03:28:08
Back to Top
HTML Embed Code: