سنگ‌پشت ِ مزدک پنجه‌ای

131 views16:05

پیرامون گفتگوی لیلی گلستان درباره‌ی فروغ فرخزاد

بگذارید حقیقت نفس بکشد

مزدک پنجه‌ای

اخیراً اظهارات خانم لیلی گلستان در گفتگو با چند نشریه پیرامون رفتار پدرش با مادرش و نیز رابطه‌ی فروغ فرخزاد با ابراهیم گلستان، واکنش‌های متفاوتی را در فضای مجازی به دنبال داشته است. متأسفانه، برخی با نگاهی ایدئولوژیک و سیاسی به این موضوع پرداخته‌اند، در حالی که عده‌ای دیگر با تقدس‌گرایی افراطی، سعی در مصیبت‌سازی داشته‌اند. این وضعیت در حالی است که بسیاری از این منتقدان و به اصطلاح روشنفکران جامعه که خانم گلستان را مورد خطاب قرار داده‌اند، خود مدعی دموکراسی و آزادی هستند. این در حالی است که خانم گلستان از رنج زنانه حرف می‌زند از جبر مردانه‌ای صحبت می کند که به قول ایشان« او [ابراهیم گلستان]به همه می‌گفت احمق.» فروغ در زمان شکل‌گیری رابطه‌اش با آقای گلستان یک زن مطلقه بود اما آقای گلستان متاهل بود؛ خانم گلستان در این باره می‌گوید:«‌من یک بار جایی پاسخی دادم که خیلی فحش خوردم، ولی باز هم می‌گویم این حرکت از سوی آن خانم [فروغ] بی‌اخلاقی بود؛ او باید می‌دانست که آن مرد[ابراهیم گلستان]، زن داشت.» (متن مصاحبه با شرق آنلاین، یک خرداد هزار و چهار صد و چهار)
به زعم من، لیلی گلستان با روایت واقعیات زندگی خانوادگی به نوعی خود را تخلیه ‌می‌کند و به ما نشان می‌دهد که آینه‌ی هنرمندان آن‌گونه که در نظر مردم نشان داده می‌شود، پاک و شفاف نیست. او در تلاش است تا سیاهی‌های زندگی یک نویسنده بزرگ را به ما نشان دهد، شاید کار او چیزی شبیه خودزنی باشد اما چه مقدار از زنان این سرزمین، چه مقدار از زنان هنرمند خودزنی کرده تا حفظ شأن و منزلت و آبروی شوهر کنند؟ او خواست بگوید، فقط به آثار هنرمندان نگاه نکنید، آنها گاه در عین تعهد دچار بی‌اخلاقی‌های مخربی می‌شوند. چرا به فروغ باید حق داد یا به آقای گلستان که در عین داشتن تعهد به زن و فرزند، دچار خیانت شود؟ یا به فروغ حق داد که وارد زندگی یک آدم متاهل شود، چرا فکر می‌کنید که خانم گلستان اشتباه کرده است که به طور واضح به این مسائل پرداخته است؟! آیا او محترمانه انتقاد خود را مطرح نکرده است! آیا حق او نیست که از یک دلخوری تاریخی بگوید. چیزی که او، برادر و مادرش را اذیت می‌کرد. آیا فروغ، شاملو، نصرت، مشیری و خیلی از ما انسان‌های اخلاق‌مدار و پایبند بوده‌ایم. آیا نباید بین شخصیت هنری و خانوادگی هنرمند تفکیک قائل شد. آیا یک هنرمند معروف، لزوما یک همسر یا پدر و مادر خوب است؟ چرا سیاه و سفید می‌بینید؟ چرا باید همیشه شمایل زیبای هنرمندان را نشان داد، چرا هم صنف‌ها سعی می‌کنند یک زن را به خاطر حفظ آبروی خانواده یا دیگری، به سکوت اجباری دعوت کنند، چرا باید او را خفه کرد چون از احساسات پدرش به یک شخصیت سیاسی گفته است. آیا بخشی از نامه‌های نیما را خوانده‌اید که بعد از فوتش، شراگیم منتشر کرد؟! آیا نیما بر اساس نوشته‌های آن کتاب، تماماً تفکرات چپ داشت یا حق می‌دهید که دچار شک در شنیده‌ها و خوانده‌های پیشین شویم؟ چرا شک نکنیم، از چه چیز می‌ترسیم، اینکه تاریخ چهره عوض کند و بر خلاف نگاه ما و باورهای ما شود؟ آیا زمان گفتن حقیقت‌ها، دانستن واقعیت‌ها و آسیب‌شناسی این شکست‌ها نرسیده است؟ مرز این خودداری تا کجاست؟ لطفاً دست‌تان را بردارید، بگذارید حقیقت نفس بکشد!

@mazdakpanjehee

1.1K views16:05