Telegram Web
🔶️ جای خالی محیط کارگاهی در آموزش عالی رسانه

معصومه رشیدی (فردارسانه) - به عقیده بسیاری از دانشجویان فقدان زیرساخت‌های کارگاهی و تجهیزات یکی از موانع جدی یادگیری است. به عنوان مثال، برای آموزش روزنامه‌نگاری لازم است که دانشجو در محیطی کارگاهی یا شبیه به دفتر روزنامه و خبرگزاری مشغول باد گرفتن خبرنویسی، مقاله‌نویسی، صفحه‌آرایی و … شود؛ حال آنکه در بسیاری موارد، واحدهای عملی فقط در قالب اسلایدهای پاورپوینت و یا از طریق تصاویر و کلیپ‌ها ارائه می‌شوند و دانشجو هرگز فرصت آموزش و یا مشاهده فضاهای کارگاهی را ندارد.

بر اساس شنیده‌ها واحد کاروزی نیز که با هدف ارتقای مهارت‌های عملی و پیوند دانشجو با محیط واقعی کار در نظر گرفته شده است به طور قابل‌توجهی از کارکرد واقعی خود فاصله گرفته است. بر اساس ضوابط، دانشجو موظف است برای کسب تجربه میدانی ساعات مشخصی را در مکان‌هایی مانند خبرگزاری‌ها، دفاتر روزنامه و یا روابط عمومی سازمان‌ها و نهادها حاضر شود اما فقط بخشی از ساعات مشخص‌شده را در محل‌های مذکور می‌گذراند و دانشجویان شاغل که بیشتر زمان خود را در محل کارشان حضور دارند با هماهنگی مسئول یا مربی کارورزی، کل ساعات را برای خود حضور رد می‌کنند. این رویه، عملا کارورزی را به عملی تشریفاتی تبدیل کرده است که نه تجربه می‌سازد و نه مهارت.

متن کامل این گزارش را می‌توانيد اینجا بخوانید.

💻 www.fardaresaneh.ir

🆔 @medialesson
🔸جرایم مطبوعاتی

فردارسانه- «قانون مطبوعات» ایران، در سه ماده ۷، ۸ و ۳۸ اقدام‌هایی را که جرم در حوزه مطبوعات تلقی می‌شود، مشخص کرده است.

محتوای این جرایم در خصوص انتشار نشریه، مطالب آن و تخلف از مقررات قانون مطبوعات است.

ماده ۷ قانون مطبوعات، موارد ممنوع و جرم را به شرح زیر اعلام است:

‌الف – چاپ و انتشار نشریه‌ای که پروانه برای آن صادر نشده و یا پروانه آن لغو گردیده است و یا به دستور دادگاه به طور موقت یا دائم تعطیل‌گردیده است.

ب – انتشار نشریه به گونه‌ای که اکثر مطالب آن مغایر باشد آنچه که متقاضی به نوع آن متعهد شده است.

ج – انتشار نشریه به نحوی که با نشریات موجود یا نشریاتی که به طور موقت یا دائم تعطیل شده‌اند از نظر نام، علامت و شکل اشتباه شود.

‌د – انتشار نشریه بدون ذکر نام صاحب امتیاز و مدیر مسئول و نشانی اداره نشریه و چاپخانه آن.

تبصره – مراکز نشر، چاپ، توزیع و فروش نشریات ، مجاز به چاپ و انتشار و عرضه مطبوعات و نشریاتی که از سوی دادگاه صالح یا هیأت نظارت‌مغایر با اصول مندرج در این قانون تشخیص داده شود، نمی‌باشند.

ماده ۸ این قانون می‌گوید:

انتشار نشریه توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی با سرمایه ایرانی و اخذ پروانه از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آزاد است. استفاده ‌نشریات از کمک خارجی مستقیم یا غیرمستقیم ممنوع و جرم محسوب می‌شود.

به علاوه، در تبصره ۳ این ماده ذکر شده است: واگذاری امتیاز نشریه به غیر اعم از قطعی ، شرطی، اجاره و امثال آن ممنوع است و جرم محسوب می‌شود مگر در صورت درخواست کتبی‌صاحب امتیاز و تصویب هیأت نظارت.

ماده ۳۵ نیز تصریح کرده است: تخلف از مقررات این قانون جرم است و چنانچه در قانون مجازات اسلامی و این قانون برای آن مجازات تعیین نشده باشد متخلف به یکی از‌مجازات‌های ذیل محکوم می‌شود:

‌الف – جزای نقدی از یک میلیون (۰۰۰ ۰۰۰ ۱) تا بیست میلیون (۰۰۰ ۰۰۰ ۲۰) ریال.

ب – تعطیل نشریه حداکثر تا شش ماه در مورد روزنامه‌ها و حداکثر تا یک سال در مورد سایر نشریات.

تبصره – دادگاه می‌تواند در جرائم مطبوعاتی مجازات حبس و شلاق را به یکی از مجازات‌های ذیل تبدیل نماید:

‌الف – جزای نقدی از دو میلیون (۰۰۰ ۰۰۰ ۲) تا پنجاه میلیون (۰۰۰ ۰۰۰ ۵۰) ریال.

ب – تعطیل نشریه حداکثر تا شش ماه در مورد روزنامه‌ها و تا یک سال در مورد سایر نشریات.

ج – محرومیت از مسئولیت‌های مطبوعاتی حداکثر تا پنج سال.

قانون مطبوعات جمهوری اسلامی ایران حاوی ۴۸ ماده است که در تاریخ ۳۰ فروردین ۱۳۷۹ در مجلس شورای اسلامی تصویب شد و شورای نگهبان آن را در تاریخ ۷ اردیبهشت ۱۳۷۹ تایید کرد.

💻 www.fardaresaneh.ir

🆔 @medialesson
🔶️ صداوسیما در سه ماهه اول ۱۴۰۴: مثبت در نوآوری، منفی در چالش‌زایی

فردارسانه – فصل بهار برای سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، با توجه به شعار «تحول» که از سوی ریاست سازمان مطرح شده است، دوره‌ای پُر فراز و نشیب و قابل تامل بود. این سه ماه شاهد رویدادها، تولیدات و حواشی متعددی بود که هر یک به نوعی، عملکرد سازمان را در راستای اهداف و چشم‌اندازهای آن محک زدند. بررسی این عملکرد، تصویری روشن از دستاوردها و چالش‌های پیش روی صداوسیما در مسیر ادعایی تحول ارائه می‌دهد.

تولیدات نمایشی و سرگرمی: سردرگم میان تحول و بازگشت به عقب

در حوزه تولیدات نمایشی، پخش فصل هفتم سریال «پایتخت»، علی‌رغم جذب مخاطب انبوه، این پرسش را مطرح می‌کند که آیا سازمان در مسیر تحول، به دنبال بازتولید موفقیت‌های گذشته است یا خلق آثاری نوآورانه؟ در مقابل، برنامه قرآنی «محفل» به عنوان نمونه‌ای از برنامه‌های استعدادیابی، تلاش کرد تا با رویکردی متفاوت و جذاب، مخاطبان قابل توجهی را در ماه رمضان جذب کند.

متن کامل این گزارش را می‌توانید اینجا بخوانید.

💻 www.fardaresaneh.ir

🆔 @fardaresaneh
هوش مصنوعی در درس‌های عملی استفاده بیشتر دارد

بنت‌الهدی قُدسیان سرشت (فردارسانه) – دکتر عباس اسدی، دانشیار و استاد رشته روزنامه‌نگاری در دانشگاه علامه طباطبائی، به پرسش فردارسانه در خصوص تاثیرات مثبت و منفی هوش مصنوعی بر تحصیل دانشجویان پاسخ داده است.
او با بیان اینکه برای سنجش این تاثیر باید دسترسی به آمار و اطلاعاتی داشته باشیم، گفت: «دانشجویان رشته‌های مختلف از نظر استفاده و مواجهه با هوش مصنوعی متفاوت هستند. نوع درس و نوع دانشجو در این موضوع نیز موثر و متفاوت است؛ به عنوان مثال در درس‌های نظری و عملی، استفاده از هوش مصنوعی شکل‌های متفاوتی دارد. در درس‌های عملی می‌توان استفاده بیشتری از هوش مصنوعی کرد تا درس‌های نظری.»
نویسنده کتاب «ارتباطات شبکه‌ای در فضای مجازی» گفت: «دانشجویان از آخرین اطلاعات فناوری‌های نوین ارتباطی و نکات فنی مطلع هستند، ولی از تاریخچه آن موضوع مطلع نیستند و مباحث نظری آن موضوع را نمی‌دانند. در واقع تمام ابعاد فنی موضوع را می‌دانند اما می‌گویند تاریخچه برای ما مهم نیست، آن هم نه دانشجوی لیسانس بلکه دانشجوی دکتری آگاهی از آن را عبث و بی‌فایده می‌داند.»
💻 www.fardaresaneh.ir
🔸خبرنگاران هدف گلوله‌های پلاستیکی در ناآرامی‌های لس‌آنجلس

فردارسانه - خبرگزاری آسوشیتدپرس امریکا گزارش داد که بیش از بیست و چهار خبرنگار هنگام پوشش اعتراضات علیه یورش‌های مهاجرتی در لس‌آنجلس آسیب دیده یا مورد خشونت قرار گرفته‌اند؛ موضوعی که باعث شده گروه‌های مدافع آزادی مطبوعات این سؤال را مطرح کنند که آیا نیروهای مجری قانون عمداً خبرنگاران حاضر در این ماجرا را هدف قرار داده‌اند یا خیر.

کمیته حمایت از روزنامه‌نگاران، ائتلاف متمم اول و بنیاد آزادی مطبوعات از جمله گروه‌هایی بودند که نسبت به این موضوع نگرانی خود را در نامه‌ای به کریستی نوم، وزیر امنیت داخلی ایالات متحده، اعلام کردند. در این نامه آمده است: «به نظر می‌رسد ماموران فدرال به طور عمدی خبرنگارانی را هدف قرار داده‌اند که جز انجام وظیفه و پوشش اخبار کاری نکرده‌اند.»

کمبود حمایت‌ برای خبرنگاران آزاد

بروس شاپیرو، مدیر اجرایی مرکز دارت(Dart Center) برای روزنامه‌نگاری و آسیب‌ها در دانشگاه کلمبیا، می‌گوید: در حالی که اکثر خبرنگاران درگیر پوشش اخبار جنگ، آموزش و تجهیزات ایمنی دریافت می‌کنند، مشخص است که بسیاری از خبرنگاران — به‌ویژه خبرنگاران آزاد — زمانی که وظیفه پوشش رویدادهایی مانند اعتراضات لس‌آنجلس را برعهده دارند، از چنین حمایتی برخوردار نیستند.

💻 www.fardaresaneh.ir

🆔 @medialesson
🔸 خبرنگاران اروپایی در پِیک و کافه کار می‌کنند

فردارسانه- وب‌سایت شبکه بین‌المللی یورونیوز نوشت که برخی خبرنگاران اروپایی به دلایلی نظیر فشارهای ‏مالی حرفه خود را ترک کرده‌اند و به کارهایی نظیر پیک تحویل بسته روی آورده‌اند.‏

تحقیقی در ۳۳ کشور اروپایی نشان می‌دهد حدود ۶۰٪ از خبرنگاران دچار علائم فرسودگی شغلی‌ هستند؛ ‏فشارهای مالی، وظایف اداری، نبود حمایت‌های اجتماعی، ترس از اخراج و نگرانی در مورد تاثیر هوش ‏مصنوعی بر حرفه‌شان از جمله دلایل این وضعیت است.‏

در حال حاضر کمتر از ۸۷۰ هزار نفر (شامل زبان‌شناسان و نویسندگان) در این حوزه در اتحادیه اروپا فعال ‏هستند. این یک دوره دشوار به‌ویژه برای خبرنگاران آزاد است؛ زیرا ۶۲٪ مجبورند برای تامین مخارج خود به ‏دنبال درآمدهای دیگر بگردند.‏
بر اساس گزارشی از تیک‌تاک و دیسپلِی یوروپ (‏Display Europe‏)، برخی وارد روابط عمومی (۳۷٪)، ‏برخی تدریس (۳۴٪) و برخی بازاریابی (۱۹٪) شده‌اند؛ عده‌ای نیز سراغ کارهایی مانند سرو قهوه، مشاور ‏املاک و پیک تحویل بسته رفته‌اند.‏

با وجود این شرایط، ۶۵٪ پاسخ‌دهندگان معتقدند تا پنج سال آینده همچنان در حرفه روزنامه‌نگاری باقی ‏می‌مانند.‏

متن کامل این گزارش را می‌توانید اینجا بخوانید.

💻 www.fardaresaneh.ir

🆔 @medialesson
استاد ارتباطات دانشگاه آزاد: اطلاعات هوش مصنوعی را از دانشجو نمی‌پذیرم

بیتا شاه منصوری عضو هیئت علمی و مدیر گروه ارتباطات، روزنامه‌نگاری و رسانه دانشگاه آزاد اسلامی در واحد تهران مرکزی است.

نویسنده کتاب «شیوه‌های تبلیغات ارتباطات بین فرهنگی» گفت: «هوش مصنوعی مانند گوگل یک موتور جستجوی بزرگ است که دقت بیشتری دارد. وقتی می‌خواهیم منابع را از او بگیریم باید اصالت‌سنجی کنیم، موضوعات عمومی را مطرح می‌کند اما در سطح علمی هنوز قابل استفاده نیست. در سطح تخصصی، شرکت‌های متخصص در این حوزه مشغول فعالیت هستند.»

شاه منصوری یادآور شد: «شاید در آینده بتوان به صورت تخصصی و علمی از هوش مصنوعی استفاده کرد، اما در حال حاضر دانشجویان به عنوان ابزار یادگیری و آموزش نمی‌توانند از آن استفاده کنند.»

این استاد دانشگاه تصریح کرد: «آنهایی هم که استفاده می‌کنند کاملاً غیر تخصصی است. وقتی به دانشجو می‌گویم راجع به فلان موضوع تحقیق کن، در چت جی‌پی‌تی جستجو می‌کند و اطلاعاتی می‌آورد که کاملاً غیر موثق است، یک ربع روی آن وقت گذاشته است اما عملاً کاربرد ندارد و من از آنها نمی‌پذیرم.»

متن کامل گفت‌وگو اینجا

💻 www.fardaresaneh.ir
⚫️ #روزنامه_فرهیختگان متعلق به #دانشگاه_آزاد است. درست این بود که در اولین شماره روزنامه پس از ترور و شهادت #دکتر_طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد، عکس و تیتر آن مرحوم در نیم‌تای اول روزنامه (نیم‌صفحه بالا) کار می‌شد، نه در نیم‌تای دوم (نیم‌صفحه پایین).

💻 www.fardaresaneh.ir

🆔 @medialesson
🔸خنثی‌ترین #تیتر در بین روزنامه‌های امروز متعلق به #روزنامه_روزگارما است. تیترِ موشک جواب موشک یک تیتر خنثی است، یعنی جهت گیری مثبت یا منفی به شکل خیلی معلوم ندارد هر چند که به طور زیرپوستی می‌گوید که حمله ایران در پاسخ به حمله رژیم صهیونیستی بود. این تیتر، از نوع تیترهای آهنگین و هم‌آوا نیز است.

💻 www.fardaresaneh.ir

🆔 @medialesson
🔻این مصاحبه در ساعات اولیه پس از حمله به سازمان صداوسیما انجام شده بود.

🔸کوشکی: حوزه رسانه ما باید متناسب با جنگ رشد کند

بنت‌الهدی قدسیان سرشت (فردارسانه) – محمدصادق کوشکی، استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران است. او در مصاحبه با فردارسانه ضمن ارزیابی عملکرد رسانه‌ها طی جنگ ایران و رژیم صهیونیستی، پوشش خبری جنگ را نیازمند رشد و پیشرفت بیشتری دانست.

دکتر کوشکی با بیان اینکه تلاش‌های پوشش و فضای خبری در کشور ما تابعی از سایر فضای رسانه‌ای است که در کشور وجود دارد، گفت: «در کل عرصه های رسانه‌ای نیاز داریم رشد و پیشرفت داشته باشیم؛ یعنی در فضای رسانه‌ای و خبریِ ما، چه مطبوعات چه سایت‌ها، در خور موقعیت فعلی، کشور و جامعه ما نیست. باید خیلی بیشتر رشد کند. ما نقاط ضعفی داریم و باید خیلی حرفه‌ای‌تر و هنرمندانه‌تر باشد.»

او افزود: «نیروهایی بودند در صداوسیما و … که تلاش زیادی کردند. الان می‌بینید که بخشی از صداوسیما هدف قرار گرفته و شاید شهدا و مجروحینی داشته باشیم. تلاش دارد می‌شود، ولی نکته سر این است که باید کیفیت ارتقا پیدا کند. مقوله خبر و رسانه باید در کشور ما خیلی رشد پیدا کند.»

کوشکی در پایان گفت: «جنگ ما الان خیلی جنگ کاملی است، ولی به نسبت آن حوزه رسانه‌ای ما رشد نکرده و با توجه به جنگی که هست متناسب باید رشد کند.»

💻 www.fardaresaneh.ir

🆔 @medialesson
🔸تروریسم و مزدوری ایران اینترنشنال زیر پوشش رسانه

رئوف پیشدار
استاد دانشگاه و روزنامه‌نگار

فردارسانه - ایران اینترنشنال در حمایت از تروریسم در گذشته و تهاجم نظامیِ حال به ایران چیزی کم نگذاشته است. از دادن آنتن مستقیم به سرکردگان تروریسم چون ریگی معدوم تا گروهک‌های جدایی‌طلب چون الاحوازیه، قاتل جمعیت بزرگی از مردم اهواز، منافقین (پوشش‌دادن روزها نشست تروریست‌های آلبانی‌نشین) و عمل کردن در مقام بازوی مادر تروریسم جهانی یعنی امریکا و اسرائیل که تجاوز ۲۳ خرداد ماه ۱۴۰۴ اسرائیل و امریکا به ایران آشکارترین شکل آن بود .

ایران اینترنشنال در ۱۲ روز تجاوز نظامی به ایران، خفت‌بارترین و لجن‌بارترین کارنامه را از جاسوسی و ستون پنجمی گرفته تا گِرا دادن به دشمن و عملیات روانی گسترده به نفع دشمن داشت.

بامداد سه‌شنبه سوم تیرماه ۱۴۰۴ قبل از توقف آتش، ایران اینترنشنال همکاری با دشمن، مزدوری و جاسوسی و پیش بردن عملیات روانی را به نهایت وقاحت رساند و تا جایی پیش برد و رفت که آشکارا و علنی به دشمن گِرا می‌داد کجا را بزند که تلفات بیشتر بگیرد و خسارت بیشتری به بار بیاید.

متن کامل مقاله را اینجا بخوانید

💻 www.fardaresaneh.ir

🆔 @medialesson
🔸سردبیر سازندگی: رسانه‌ها توانایی تامین امنیت خبرنگاران را در جنگ نداشتند

بنت‌الهدی قُدسیان سرشت (فردارسانه) – اکبر منتجبی، سردبیر روزنامه سازندگی است؛ او در بیش از ۳۵ مجله و روزنامه فعالیت کرده و تجربه‌های بسیار اندوخته است. با توجه به اینکه از سال ۱۳۷۴ فعالیت خود را آغاز کرده، تجربه کار برای اولین بار در شرایط جنگی را با توجه به پیچیدگی‌ها و سختی‌هایی که دارد، با فردا‌رسانه در میان گذاشته است.

او درباره سختی‌ها و پیچیدگی‌های کار در جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل گفت: «اولین مسئله‌ای که وجود داشت، امنیت بود. مسئله مهم جان روزنامه‌نگارانی است که در شرایط جنگی مشغول فعالیت هستند؛ بعید می‌دانم هیچ رسانه‌ای از قبل به این موضوع فکر کرده بود. به دلیل اینکه نمی‌توانستند امنیت خبرنگاران به‌ویژه در روزنامه‌ها، سایت‌ها یا خبرگزاری‌ها را که کار روزانه انجام می‌دهند تامین کنند. ناگزیر شدند تا آنان را دورکار کنند. در حالی که در شرایط جنگی خبرنگار باید در میدان حضور داشته باشد. برقراری امنیت برای جان خبرنگاران در شرایط بسیار سخت جنگی کار ساده‌ای نیست. این بزرگترین و اساسی‌ترین مسئله‌ای بود که همه رسانه‌ها با آن مواجه بودند و طبیعتا به دلیل عدم توانایی برای تامین امنیت، اغلب نیروهایشان را دورکار کردند و برخی از روزنامه‌ها کلا تعطیل شدند. برخی که فعالیت می‌کردند با تجربه‌ای که از کرونا داشتند اطلاعات را اغلب از طریق دورکاری به‌روز‌رسانی می کردند. این مهمترین مسئله بود.»

منتجبی با اشاره به فیلترینگ فضای مجازی و کندی اینترنت گفت: «مسئله بعدی فیلترینگ بود که باعث شد دسترسی به اخبار، آزادانه صورت نگیرد؛ از طریق منایع رسمی کانالیزه می‌شد و رسانه‌ها ناگزیر به انتشار آن بودند. در این شرایط طبيعتا تحلیل‌ها متفاوت‌تر از قبل می‌شد. چون شرایط جنگی بود، شاید حتی عادی هم تلقی می‌شد که هر تحلیلی را الان نمی‌شود گذاشت و انعکاس داد. این دو، مسئله‌ای بود که رسانه‌ها با آن درگیر بودند.»

سردبیر روزنامه سازندگی در پایان با بیان اینکه جان خبرنگاران و کارکنان در سازمان صداوسیما هم تامین نبود، گفت: «در ابعاد بزرگتر، بمباران صداوسیما را دیدید. در حالی که باید این احتمال داده می‌شد که وقتی همه جا را می‌زنند، احتمالا صداوسیما هم می‌تواند یکی از گزینه‌ها باشد؛ پس باید فکری به حال این موضوع کرد و مدیران جای امنی را برای کارکنان بخش خبری اختصاص می‌دادند چون وقتی گفته می‌شود باید در استودیو، روزنامه یا سایت حضور داشته باشی، باید جان او (خبرنگار) را تامین کنی و اگر نمی‌توانی تامین کنی نقص بزرگی است.»

روزنامه سازندگی در روزهای جنگ ایران و اسرائیل هر روز منتشر شد اما بر خلاف روزهای پیش از جنگ با چهار صفحه به چاپ می‌رسید. روزنامه سازندگی روز سه‌شنبه سوم تیر به شماره ۲۰۰۰ رسید.

💻 www.fardaresaneh.ir

🆔 @medialesson
خاطرات یک خبرنگار – بهشتی واقعا مظلوم بود

💻 www.fardaresaneh.ir

🆔 @medialesson
درس رسانه (فردارسانه)
خاطرات یک خبرنگار – بهشتی واقعا مظلوم بود 💻 www.fardaresaneh.ir 🆔 @medialesson
🔸خاطرات یک خبرنگار - بهشتی واقعا مظلوم بود

رئوف پیشدار
استاد دانشگاه و روزنامه نگار


فردارسانه – از جمله توفیقات حرفه‌ای من در بیش از ۴٠ سال کار خبری، پوشش‌ برنامه‌های خبری شهید بهشتی (ره) برای دو سه سال منتهی به شهادت او بود.

سجایای اخلاقی و دانش عمق دینی و علوم روز شهید، سعه صدر و جاذبه او و تحمل پذیرش حتی در برابر تهمت‌های ناروای بسیار، بیش از هر چیز من را مجذوب او کرده‌ بود و شاگرد کلاس حقوق اسلامی!

شهید بهشتی در نخستین مصاحبه مفصل با من برای «ماهنامه شاهد» که ارگان بنیاد شهید انقلاب اسلامی بود، زندگی‌نامه‌اش را بیان کرد که محل ارجاعات به زندگی و خدمات آن شهید بزرگوار است.

دفتر کار شهید بهشتی در مقام رئیس دیوان عالی کشور در طبقه چهارم ساختمان دادگستری در پارک شهر بود. همان جایی که منافقین هر روز اجتماع می‌کردند و ساعت‌ها علیه شهید شعار می‌دادند و او آن‌ها را هم تحمل کرد. به یاد دارم از جمله روزی را که منافقین جلوی ساختمان دادگستری از صبح تجمع کرده بودند و شعار می‌دادند و چون ظهر شد برای حفظ ظاهر! با کفش در پا و مختلط نماز خواندند!

با رحلت مرحوم آیت الله طالقانی، منافقین سوژه جدیدی برای تبلیغات علیه شهید پیدا کردند و تهمت‌های بسیاری، هم در اجتماعات خودشان و هم در نشریه مجاهد! به شهید بهشتی زدند.

در مجلس خبرگان رهبری مراتب ارادت و علاقه مرحوم آیت الله طالقانی و شهید بهشتی را به هم بسیار دیده بودم.

شهید بهشتی در دوران ریاست دیوان عالی کشور و در مقام یکی از تئوریسین‌ها و نظریه‌پردازان انقلاب اسلامی‌روزهای دوشنبه هر هفته با انبوه خبرنگاران داخلی و خارجی که آن روزها در ایران زیاد بودند، بی‌هیچ محدودیت و ممنوعیتی به گفت‌و‌گو می‌پرداخت. سوالی را بی‌پاسخ نمی‌گذاشت. آلمانی و انگلیسی را به روانی صحبت می‌کرد و به سوالات خبرنگاران عرب زبان به عربی پاسخ می‌داد. در پایان هر جلسه مصاحبه، اصرار داشتم که با شهید پنج دقیقه! مصاحبه اختصاصی داشته باشم که اغلب هم سوالات من، یک خبرنگار جوان و سر پرسودا، چالشی بود. شهید نشد که حتی یکبار درخواست من را رد کند. مصاحبه اغلب طولانی می‌شد و شهید با لحنی توام با مزاح می‌گفت: شما گفتید که پنج دقیقه! و من هم می‌گفتم: آقا ما اندازه پنج دقیقه آن‌ را پخش می‌کنیم.

شهید بهشتی به نظام و آینده آن بسیار امیدوار بود. افکاری بسيط و بصیرتی عمیق داشت و قائل به مدیریت و طرح و برنامه برای اداره امور بود. وقت‌شناس بود، نشد در طول دوره‌ای که خدمت او خبرنگاری می‌کردم به برنامه و مراسم و مجلسی دعوت شود، تاخیر داشته باشد. با مخالفانش با سعه صدر و منطق و استدلال برخورد می‌کرد و بارها در تلویزیون و جلساتی در دانشگاه با آنها مناظره کرد. مناظره با مرحوم مهدی بازرگان و سران حزب توده از جذاب‌ترین‌های آن بود.

«ما آگاهانه در راه باشرف زیستن، سرافراز زیستن، خدایی زیستن، با خود بودن و از آن خود بودن همه این رنج‌ها راتا آن افق دور به جان خریده‌ایم.» شهیدبهشتی

بهشتی واقعا مظلوم زیست و مظلوم شهید شد و در دوران زندگی‌اش کسی به عمق و والایی شخصیت این مرد پی نبرد.

عکس: اختصاصی در اختیار فردارسانه گذاشته است و آقای رئوف پیشدار را در حال مصاحبه با دکتر سید محمد بهشتی نشان می‌دهد.

💻 www.fardaresaneh.ir

🆔 @medialesson
حقوق خبرنگاران در مخاصمات مسلحانه

💻 www.fardaresaneh.ir

🆔 @medialesson
درس رسانه (فردارسانه)
حقوق خبرنگاران در مخاصمات مسلحانه 💻 www.fardaresaneh.ir 🆔 @medialesson
🔸حقوق خبرنگاران در مخاصمات مسلحانه

رئوف پیشدار
استاد دانشگاه و روزنامه‌نگار


فردارسانه – اسرائیل در جنگ، ساختمان صداوسیما در تهران را که مکانی شناخته‌شده است، در روز دوشنبه ٢۶ خردادماه هدف حمله قرار داد که دو تن از کارکنان آن شهید و شماری نیز زخمی شدند که مستند به آرای دادگاه کیفری سابق یوگسلاوی، کنوانسیون‌های ژنو و حقوق بین‌الملل، جنایت جنگی است.

اسرائیل در طول جنگ جاری در غزه نیز حداقل ۲۰۰ خبرنگار را طی کمی بیش از دو سال هدف قرار داده و جان آن‌ها را گرفته است. صاحب‌نظران رسانه‌ای می‌گویند که اسرائیل به عمد خبرنگاران را هدف قرار می‌دهد تا جریان انتقال اطلاعات از جنایات خود را مسدود کند.

نکته قابل تامل این مهم است که اغلب کشته‌شدگان روی لباس و هم‌چنین کلاه فلزی و خودرو و سایر وسایل همراه، عبارت PRESS را نقش کرده بودند که هویت صنفی آن‌ها را نشان می‌داد و انتظار بود شلیکی به سوی آن‌ها صورت نگیرد و ساختمان رسانه‌ها از جمله در ایران نیز عموماً محلی غیر‌نظامی و قابل دسترسی عموم است.

فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران مدارک بسیاری برای ارائه به نهادهای حقوقی بین‌المللی جمع کرده است که نشان می‌دهد نیروهای اسرائیلی در غزه عامداً و در ایران نیز به همین ترتیب خبرنگاران را هدف قرار داده و می دهند تا چشم جهانیان را بر روی جنایات خود ببندند.

در این نوشتار با نگاه به «فرهنگ حقوق بین‌الملل مخاصمات مسلحانه» نکاتی چند را که باید طرفین مخاصمات مسلحانه نسبت به خبرنگاران و خبرنگاران برای پوشش‌ اخبار درگیری‌ها رعایت و مورد توجه و دقت‌ قرار دهند، توضیح می‌دهم. دوستان علاقه‌مند می‌توانند برای مطالعه بیشتر به منبع ذکر شده، رجوع کنند.

در حقوق بین‌الملل مخاصمات مسلحانه، «خبرنگار» کسی تعریف شده است که «وظیفه دارد اطلاعاتی را برای مطبوعات، رادیو و یا تلویزیون به‌دست آورده، تفسیر کرده و یا مورد استفاده قرار دهد.»

این تعریف به موجب قانون شامل عناوین مختلف شغلی می‌شود که در رابطه با کار خبری فعالیت دارند و آن‌ها ازجمله خبرنگاران، گزارشگران، عکاسان، فیلمبرداران یا دستیاران آن‌ها که «عادتاً» چنین فعالیت‌هایی را به‌عنوان شغل اصلی خود انجام می‌دهند، هستند.

در فاصله سال‌های ۱۸۹۹ تا ۱۹۴۹ تنها خبرنگارانی که به‌طور خاص تحت حمایت حقوق مسلحانه قرار داشتند، خبرنگاران جنگ بودند. آن‌ها کسانی بودند که از سوی نیروهای متخاصم Belligerents اجازه همراهی ارتش را داشتند. این گروه از خبرنگاران براساس حقوق بین‌الملل مخاصمات مسلحانه چه آن زمان و چه حالا، اگر به اسارت درآیند، «اسیر جنگی» Prisoners of war شمرده می‌شوند که حقوق خاص خود را دارند.

پروتکل‌های الحاقی ۱۹۷۷ تغییری در قواعد مربوط به خبرنگاران جنگ ایجاد نکرد، اما ماده ۷۹ پروتکل اوّل رسماً مقرر می‌دارد: «خبرنگارانی که در ماموریت‌های حرفه‌ای خطرناک در مناطق درگیری هستند، وضع افراد غیرنظامی را خواهند داشت، مشروط بر این‌که از انجام هرگونه فعالیت نظامی خودداری نمایند.»

ماده ۴ کنوانسیون سوم ژنو، ضمیمه ۴ و ماده ۷۹ پروتکل اول، قواعد مربوط به تعیین هویت خبرنگاران را (از طریق کارت‌شناسایی) بیان کرده است.

خبرنگارانی که تبعه دولتی غیر از دولت‌های متخاصم هستند و در یک درگیری مسلحانه بین‌المللی فعالیت می‌کنند، از مزایای دوران صلح برخوردار هستند. یعنی این‌که اگر از سوی یکی از طرفین درگیری Party to conflict به اسارت درآیند، تنها به دلایل بسیار مهم در بازداشت نگهداری خواهند شد و در غیراین صورت معمولا آزاد می‌شوند.

اما اعضای نیروهای مسلح که تکالیفی را همانند خبرنگاران غیرنظامی برعهده دارند، از مصونیت خاصی برخودار نیستند؛ آن‌ها به نیروهای مسلح Armed Forces تعلق دارند و با آنها مثل سایر نیروهای مسلح برخورد خواهد شد.

عکس: ساختمان شیشه‌ای سازمان صداوسیما- عکاس: امیرمهدی حیدر / محمدرضا مجاهد- iribnews.ir

💻 www.fardaresaneh.ir

🆔 @medialesson
سردبیر هم‌میهن: خط باریک مسئولیت حرفه‌ای و ملی را در جنگ رعایت کردیم

💻 www.fardaresaneh.ir

🆔 @medialesson
🔸 سردبیر هم‌میهن: خط باریک مسئولیت حرفه‌ای و ملی را در جنگ رعایت کردیم

بنت‌الهدی قدسیان سرشت – در میانه جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل، خبرنگاران روزنامه هم‌میهن روزهای پرخطر و شلوغی را پشت سر گذاشتند تا بتوانند آنچه را در میدان اتفاق می‌افتد برای مخاطبان روایت کنند. این در حالی بود که بسیاری از رسانه‌ها دور کار شده بودند و یا فعالیت خود را موقتاً تعطیل کرده بودند. محمدجواد روح، سردبیر روزنامه هم‌میهن، در گفت و گو با فردارسانه دغدغه پیچیده و مهم این روزنامه را در آن روزهای سخت حرکت کردن روی مرزی بود که ازیک‌سو مسئولیت‌های حرفه‌ای و از سوی دیگر مسئولیت‌های انسانی و ملی‌شان را خدشه‌دار نمی‌کرد.

او درباره خبررسانی در شرایط جنگی گفت: «وقتی سطح تنش به اوج می‌رسد و به جنگ تبدیل می‌شود طبیعتاً انتظاراتی که برای فعالیت آزاد رسانه‌ای داریم باید متناسب با امنیت ملی و شرایط کلی کشور باشد. از منظر خبری، هر رسانه‌، خبرنگار و عکاس علاقمند است در هر مکانی که اتفاقی می‌افتد به طور طبیعی حضور داشته باشد و اخبار و تصاویر را منعکس کند. اما در شرایط جنگی، عملا بخشی از اخبار به شکل رسمی منتشر نمی‌شود یا مواردی که به عنوان شایعه شنیده می‌شوند و در فضای مجازی و رسانه‌های غیرمعتبر منتشر می‌شود، قابل راستی‌آزمایی و انعکاس رسمی نیست. این درحالی است که خبرنگار و رسانه از نظر مسئولیت حرفه‌ای خود علاقمند است و مسئولیت خود می‌داند که این شایعات و اخبار غیررسمی را پیگیری کند و بالاخره واقعیت خبر را بتواند منعکس کند. اما درعین‌حال، در کنار این مسئولیت حرفه‌ای که درست هم هست، ما یک مسئولیت ملی هم داریم؛ یعنی اطلاع‌رسانی دقیق، انتشار عکس‌های حوادث، پوشش مناطقی که احتمال حمله به آنها بیشتر است و مناطق نظامی، امنیتی یا ساختمان‌هایی که احتمال می‌دهیم در آنها افرادی حضور دارند که ممکن است هدف حملات باشند، حساسیت امنیتی دارد و انتشار آن عکس‌ها ممکن است اطلاعات دقیق‌تری را در اختیار دشمن قرار دهد. در این شرایط، آیا انجام مسئولیت حرفه‌ای از نظر منافع و امنیت ملی هم درست است یا نه؟ آیا صرف اینکه ما داریم مسئولیت حرفه‌مان را انجام می‌دهیم، با مسئولیت ملی‌مان در تعارض قرار می‌گیرد یا نه؟ این امر موضوع پیچیده‌ای است و فارغ از اینکه نهادهای مسئول و امنیتی، همچنین دستگاه‌های سیاستگذاری مداخله بکنند که طبیعتاً مداخله می‌کنند و یک سری دستورالعمل‌ها در اختیار ما می‌گذارند، اما حتی اگر آن نهادها هم این کار را انجام نمی‌دادند، باز این مسئولیت ملی و انسانی که خبرنگار و رسانه دارد، در برخی مواقع با مسئولیت حرفه‌ای‌اش در تعارض قرار می‌گیرد و این کار را پیچیده می‌کند. در چنین فضایی، تک‌تک خبرنگاران، عکاسان و تهیه کنندگان محتوا و کلیت روزنامه هم‌میهن به عنوان یک نهاد رسانه‌ای، سعی کردیم که این خط باریک را رعایت کنیم.»

سردبیر هم‌میهن با تشریح فعالیت خبری این روزنامه در مدت جنگ ایران و رژیم صهیونیستی گفت: «همکاران ما به ویژه در گروه اجتماعی در این مدت گزارش‌های میدانی زیادی داشتند که در کانال و صفحات روزنامه و در صفحه یک منعکس شد؛ درباره آنهایی که به شهادت رسیده بودند با بستگانشان در مورد نحوه وقوع حادثه صحبت کردیم و از زندگی‌شان و شرایطی که داشتند داستان‌هایی را روایت کردیم. اگر نگوییم هم‌میهن فعال‌ترین رسانه در این حوزه بود، قطعاً یکی از فعال‌ترین رسانه‌ها در این ۱۲ روز بود. قطعا، هم‌میهن در این ۱۲ روز از بسیاری از رسانه‌های مدعی که خبرنگاران و پرسنل بسیار بیشتری از ما دارند خیلی فعال‌تر و موثرتر عمل کرد. در حوزه عکس نیز ما در این مدت بیشترین تعداد عکس تولیدی صفحه یک را داشتیم. دبیر عکس روزنامه ما در تمام طول شبانه‌روز در محل‌هایی بود که حادثه رخ می‌داد. البته با نظارت کامل و هماهنگی وزارت ارشاد و سایر نهادهای مسئول، در مناطقی که مشکل امنیتی نداشت‌، عکاسی را انجام می‌داد که خیلی از آنها را در صفحه اول منعکس کردیم.»

متن کامل این گفت‌وگو را می‌توانید اینجا بخوانید.

💻 www.fardaresaneh.ir

🆔 @medialesson
توصیه مدیرمسئول اعتماد به خبرنگارانش: جان شما بیشتر ارزش دارد

💻 www.fardaresaneh.ir

🆔 @medialesson
🔸توصیه مدیرمسئول اعتماد به خبرنگارانش: جان شما بیشتر ارزش دارد

بنت‌الهدی قدسیان سرشت (فردارسانه) – دکتر بهروز بهزادی، بزرگ رسانه‌های ایران است. تغییرات سیاسی و نظامی متعددی را به خود دیده و در میانه همه رویدادها، کار حرفه‌ای رسانه را دنبال کرده‌است. درباره پیچیدگی کار رسانه‌ها در جنگ به ویژه جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل گفت‌وگوی کوتاهی با او داشتیم.

دکتر بهروز بهزادی، مدیرمسئول روزنامه اعتماد، درباره سختی‌های پوشش اخبار جنگ ۱۲ روزه گفت: «در مسائل جنگ ما باید ظرایف را رعایت کنیم. بخشی از ظرایف، خبرهای رسمی است که می‌آید. همه دنیا هم این کار را می‌کنند؛ یعنی ما نمی‌توانستیم به مراجع و خبرگزاری‌های خارجی اکتفا کنیم. در نتیجه باید خبری که از سپاه، ارتش یا شورای امنیت ملی می‌آمد یا خبری را که تکذیب می‌شد لحاظ می‌کردیم. رعایت کردن این‌ها زمان می‌خواهد. این یکی از مشکلات ما بود. اصولا در مواقع جنگ، روزنامه‌نگار باید آن‌قدر حساس باشد که بتواند درست‌ترین خبر را که چند مرجع هم تایید کردند، به خواننده‌هایش بدهد. این یکی از مسائل ما بود که واقعا رعایت می‌کردیم.»

مدیرمسئول روزنامه اعتماد درباره امنیت روزنامه‌نگاران در میانه جنگ گفت: «خبرنگاران ما در جاهایی که بمباران شده بود حضور داشتند، ولی من به آنها گفتم جان شما بیشتر ارزش دارد؛ مواظب خودتان باشید. اگر دیدید احساس خطر می‌کنید کارتان را رها کنید و بیایید.»

روزنامه اعتماد ۲۳ سال سابقه انتشار دارد و در ۱۲ صفحه با قیمت ۲۰ هزار تومان منتشر می‌شود.

💻 www.fardaresaneh.ir

🆔 @medialesson
2025/07/01 10:16:08
Back to Top
HTML Embed Code: