❓Ҳақли савол туғилади. Ўзбекистон Республикаси Меҳнат ва аҳолини ижтимоий муҳофаза қилиш вазирлигининг 2002 йил 1 апрелдаги 21-сон буйруғи билан тасдиқланган
"Давлат ижтимоий суғуртаси бўйича нафақалар тайинлаш ва тўлаш тартиби тўғрисида низом" (рўйхат рақами 1136, 08.05.2002) талабларига амал қилинадими ёки Вазирлар Маҳкамасининг 2024 йил 31 майдаги 314-сон қароригами?

👉Ушбу ўринда "НОРМАТИВ-ҲУҚУҚИЙ ҲУЖЖАТЛАР ТЎҒРИСИДА"ги Ўзбекистон Республикаси Қонунга юзланамиз, Қонуннинг 18-моддасида Норматив-ҳуқуқий ҳужжатларнинг ўзаро нисбати баён этилган. Унга кўра:

👉Турли норматив-ҳуқуқий ҳужжатларнинг юридик кучи бўйича ўзаро нисбати Ўзбекистон Республикасининг Конституциясига, норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни қабул қилган органларнинг ваколатларига ва мақомига, ушбу ҳужжатларнинг турларига, шунингдек норматив-ҳуқуқий ҳужжат қабул қилинган санага мувофиқ белгиланади.

👉Норматив-ҳуқуқий ҳужжат ўзига нисбатан юқорироқ юридик кучга эга бўлган норматив-ҳуқуқий ҳужжатларга мувофиқ бўлиши керак.
Изоҳ: ВМҚ 314-сон қарор Меҳнат кодексининг 218, 404-406-моддалари талабаларига мувофиқ қабул қилинган.

👉Норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар ўртасида тафовутлар бўлган тақдирда юқорироқ юридик кучга эга бўлган норматив-ҳуқуқий ҳужжат қўлланилади.

❗️Тенг юридик кучга эга бўлган норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар ўртасида тафовутлар бўлган тақдирда, кейинроқ қабул қилинган норматив-ҳуқуқий ҳужжат қоидалари амал қилади.

👉Агар норматив-ҳуқуқий ҳужжатни қабул қилган вазирликнинг ёки идоранинг ижтимоий муносабатларнинг муайян соҳасини ҳуқуқий жиҳатдан тартибга солиш учун махсус ваколати бўлса, ушбу орган қабул қилган ҳужжат бир хил мақомдаги бошқа вазирлик ёки идора томонидан қабул қилинган норматив-ҳуқуқий ҳужжатга нисбатан юқорироқ юридик кучга эга бўлади.

⚠️Хулоса қиладиган бўлсак, Идоравий норматив ҳужжат (1136, 08.05.2002)га нисбатан Ҳукуматнинг 31.05.2024 йилдаги 314-сон қарори юқорироқ юридик кучга эга бўлган норматив-ҳуқуқий ҳужжат ҳисобланади.

https://www.tgoop.com/adliyahr

#maqola Toshkent davlat yuridik universiteti Mehnat huquqi kafedrasi katta oʼqituvchisi Muhammadamin Karimjonovning ushbu maqolasida har yilgi qoʼshimcha taʼtillar berish tartibi hamda ularning huquqiy asoslari tahlil qilingan. Qaysi qonunchilik hujjatlarida yana qanday qoʼshimcha taʼtillar nazarda tutilganini bilmoqchimisiz? Unda maqola bilan tanishib chiqing.

Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇 https://www.tgoop.com/mehnathuquqi

Biz yuristlar hamma narsani huquqiy asosi bilan gapirishga odatlanganmiz. “Issiq ob-havo” ning ham huquqiy asosi bor))

Issiq ob-havo - may oyidan sentyabr oyigacha bo‘lgan davrda besh va undan ko‘p kun davomida 40° va undan yuqori bo‘lgan maksimal harorat ko‘rsatkichi.

Kuchli issiq - may oyidan avgust oyigacha bo‘lgan davrda 43° va undan yuqori bo‘lgan maksimal havo harorati, janubiy hududlar va cho‘l hududlar uchun 46° va undan yuqori bo‘lgan maksimal havo harorati.

Anomal issiq ob-havo - aprel oyidan sentyabr oyigacha bo‘lgan davrda besh va undan ko‘p kun davomida iqlimiy me’yordan 7° va undan yuqori bo‘lgan o‘rtacha sutkalik havo harorati ko‘rsatkichlari.

Asos: O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 06.08.2021 yildagi 501-son “Gidrometeorologiya va atrof tabiiy muhit ifloslanishi monitoringi sohasida ixtisoslashtirilgan xizmatlar ko‘rsatish reglamentini tasdiqlash to‘g‘risida”gi qarori https://lex.uz/uz/docs/-5557489

Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇https://www.tgoop.com/mehnathuquqi

#savolimbor Assalomu alaykum, xodim bola parvarishi davrida 2-farzandiga dekretga chiqsa, ham bola parvarish nafaqasini, ham dekret pulini olishga haqlimi?

https://www.tgoop.com/mehnathuquqi javobi :

❌ Yo’q, onaning tanlovi asosida nafaqaning faqat bir turi tayinlanadi va to‘lanadi.

Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 31-maydagi 314-son qaroriga 2-ilova “Budjet tashkilotlari hisoblanmaydigan yuridik va jismoniy shaxslarda ishlaydigan onalarga bola ikki yoshga to‘lgunga qadar bola parvarishi bo‘yicha oylik nafaqa tayinlash va to‘lash tartibi to‘g‘risida” Nizom (https://lex.uz/docs/-6978570#-6980433) ning 8-bandiga ko’ra, agar ona bola ikki yoshga to‘lgunga qadar bola parvarishi davrida ikkinchi farzandga homiladorlik va tug‘ish bo‘yicha ta’til olish huquqiga ega bo‘lsa, onaning tanlovi asosida nafaqaning faqat bir turi tayinlanadi va to‘lanadi.

Odatda dekret puli ko’proq chiqadi. Aytaylik, 126 kunga (taxminan 4 oy) 5 mln dekret puli chiqdi.

Bola parvarishi bo‘yicha nafaqa esa parvarish qilinayotgan bolalar sonidan va nafaqa oluvchi shaxsning mehnat stajidan qat’i nazar har oyda mehnatga haq to‘lashning eng kam miqdorining 60 foizi miqdorida ya’ni 630 ming so’m to‘lanadi. 630*4 oy=2mln 520 ming

Demak, bu holatda ayol tabiiyki, dekret pulini tanlaydi! Agar dekret puli bola parvarishi bo‘yicha nafaqadan kam chiqsa, unda ayol bola parvarishi bo‘yicha nafaqani tanlaydi.

⚠️ Diqqat! Budjet tashkilotlarida ishlaydigan ayollarga va onaning o‘rnini bosuvchi shaxslarga bolalar nafaqasini tayinlash hamda to‘lash tartibi Vazirlar Mahkamasining 2021-yil 21-oktabrdagi 654-son qarori bilan tasdiqlangan Kam ta’minlangan oilalarni “Ijtimoiy himoya yagona reyestri” axborot tizimi orqali aniqlash, ularga kam ta’minlangan oilalar bolalari uchun nafaqa va moddiy yordam tayinlash va to‘lash tartibi to‘g‘risidagi nizomda belgilanadi.

Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇https://www.tgoop.com/mehnathuquqi

#lekinbufakt 😴Tadqiqotlarga ko’ra tushlikdan keyin kamida 30 daqiqa uxlash ish samaradorligini 40% ga oshiradi.

Kunning yarmida uxlash sunnatdir. Uni arab tilida qaylula deb nomlanadi. Qaylula – tush paytida mizg’ib olish, sog’liq uchun foydalidir. Qaylula qiluvchilar tekshiruvlar natijasida yurak kasalligiga kamroq duchor boʼlishlari aniqlangan.

🥱Yepropada siesta - ish vaqtida bir oz mizgʻib olish uchun 🇪🇸Ispaniya, 🇫🇮Finlandiya va yana ayrim mamlakatlarda ruxsat berilgan.

🇯🇵Yaponiyada ish vaqtidagi uyqu – inemuri normal holat hisoblanadi.

Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇👇👇
@mehnathuquqi

Ёзнинг жазирама кунларидаги қўшимча дам олиш вақти: “қайлула” ва “сиеста” ҳақида.

Шу кунларда ёзнинг жарима иссиғи янада кучаймоқда. Бизку, хизмат кўрсатиш соҳасидамиз, асосан, офис ҳоналарда кондиционерлар тагида, салқинда ўтириб ишлаймиз. Лекин, ишлаб чиқариш билан, ҳусусан қишлоқ жойларда деҳқончилик ва фемерлик билан шуғулланадиган меҳнаткашларга анча қийин, ҳозир. Ёзнинг бундай қайнок кунларида меҳнаткашларга қўшимча дам олиш вақти берилиши мақсадга мувофиқ бўлади.

Меҳнат ҳуқуқи бўйича мутахассис Муҳаммадамин Каримжоновнинг айтишича, тадқиқотларга кўра тушликдан кейин камида 30 дақиқа ухлаш иш самарадорлигини 40% га оширади. Куннинг ярмида ухлаш суннатдир. Уни араб тилида қайлула деб номлашади. Қайлула – туш пайтида мизғиб олиш, соғлиқ учун фойдалидир. Қайлула қилувчилар текширувлар натижасида юрак касаллигига камроқ дучор бўлишлари аниқланган.

Европада сиеста - иш вақтида бир оз мизғиб олиш учун Испания, Финландия ва яна айрим мамлакатларда рухсат берилган. Японияда иш вақтидаги уйқу – инемури нормал ҳолат ҳисобланади.

Муҳаммадамин билдирган фикрларга қўшиламан. Ҳақиқатдан ҳам, кўпроқ Европанинг иссиқ мамлакатларида ҳарорат кўтарилган ёзнинг иссиқ кунларида кўпчилик ишхоналар сиестага ўтишади.

Ҳозирги жазирама иссиқда ўзбекистонликлар учун сиеста бегона нарсами? Мен аксинча бўлиши керак деб ҳисоблайман. Сиеста аслида биринчи навбатда серқуёш ва иссиқ ўлкаларга хос бўлганлиги учун ҳам бизнинг меҳнаткашларга бегона бўлмаслиги керак. Масалан, деҳқончилик ва қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини етиштириш билан шуғулланадиган меҳнаткашларга айниқса, ёз кунларида сиестага амал қилиш, қўшимча ухлаб олиш жуда фойдали.

Биздаги корхоналарда ҳам қайлулани – сиестани расман жорий қилиш мумкинми, деган савол туғилади? Албатта мумкин. Меҳнат кодексининг 204-моддасига кўра иш куни (смена) давомида ходимга дам олиш ва овқатланиш учун давомийлиги кўпи билан икки соат ва камида ўттиз дақиқа бўлган, иш вақтига киритилмайдиган танаффус берилиши керак. Дам олиш ва овқатланиш учун танаффус бериш вақти ва унинг аниқ давомийлиги ички меҳнат тартиби қоидаларида ёки ходим ва иш берувчи ўртасидаги келишувга кўра белгиланади.

Бу қоидага яхшилаб қаранг. Унда иш жараёнидаги танаффус деганда, фақатгина овқатланиш учун бериладиган вақт эмас, балки дам олиш учун ҳам ажратиладиган вақт ҳақида айтилмоқда. Демак, агар корхонанинг ички меҳнат тартиби қоидаларида, сменали графикларида ёки ходим билан ўртадаги келишувда назарда тутилган бўлса, ёки бу ҳужжатларга алоҳида қўшимча киритилса, ходимларга дам олиш ва ухлаб олиш учун қўшимча танаффус вақти берилиши мумкин.

Яъни, қайлула ва сиеста фақат арабларга, испанлар ёки грекларга ҳос нарса эмас, ҳозирги жазирамада ўзбекистонликлар ҳам фойдаланса бўлади, бундай имкониятдан. Қонун бунга йўл қўяди.

👉@yuristkadr

🤯 Хотите снизить текучесть кадров и повысить мотивацию сотрудников? У нас есть решение!

🔔 Курс для специалистов HR "Компенсации и льготы" – ваш путь к успешной команде!

Представьте себе систему компенсаций и льгот, которая действительно работает и приносит реальные результаты. На нашем курсе вы узнаете:

✔️ Разработка и внедрение системы грейдов;
✔️ Основные виды мотивации сотрудников и эффективные системы оплаты труда;
✔️ Взаимосвязь материальной и нематериальной мотивации и почему не все методы работают;
✔️ Систему KPI и бюджетирование средств на персонал: как использовать и почему это часто не эффективно;
✔️ Новые методы для улучшения мотивации сотрудников и повышения их лояльности;
✔️ Политику системы вознаграждений, учитывающую все нюансы;
✔️ Способы автоматизации процессов C&B, от KPI до бюджетирования.


📆 Дата: 9, 11, 16 и 18 июля, с 18:30 до 21:30
📆 Дата: 13 и 21 июля, с 10:00 до 16:00
📍 Формат: офлайн, на русском языке

💬 Отзывы наших участников:
"Этот семинар полностью изменил наше представление о системе мотивации. Мы внедрили новые подходы, и результаты не заставили себя ждать. Текучесть кадров снизилась на 30%!" – Камила, HR-директор компании ABC.

➡️ Зарегистрируйтесь прямо сейчас по ссылке
или звоните нам по номеру:
☎️ +998 (90) 917 20 09

🔥 Осталось всего 10 мест!
Не упустите свою возможность – нажмите на ссылку и забронируйте место уже сегодня!

Vaqt bamisoli oqar suv...
Bugun Mehnat huquqi sohasidagi olima Atajonova Dinara Salimjanovna vafot etganiga 4 yil bo'libdi.

Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Nabiy sollallohu alayhi vasallam: "Qachonki odam bolasi o‘lsa, amali kesiladi. Magar uch narsadan: sadaqai joriyadan, manfaat oladigan ilmdan yoki uning haqqiga duo qiladigan solih farzanddan kesilmaydi", dedilar. Beshovlaridan faqat Buxoriy rivoyat qilmaganlar.

Olima faoliyati davomida ko'plab ommabop va ilmiy maqolalar, o'quv, o'quv-uslubiy qo'llanmalarni chop ettirgan.

2018-yilda “Ayollar va oilaviy vazifalarni bajarish bilan mashg‘ul shaxslar mehnatini huquqiy tartibga solishning xususiyatlari” mavzusidagi doktorlik dissertatsiyasi (PhD)ni himoya qilgan edi.

Huquqshunos olima, jonkuyar ustoz va kamtarin inson Dinara Atajanovaning ilmiy merosi va yorqin xotirasi qalblarimizda hamisha saqlanib qoladi.

Alloh taolo marhum Ustozlarimizni O‘z mag‘firatiga muyassar etsin! Oxiratlarini obod, joylarini jannatdan qilsin🤲

#savolimbor Assalomu alaykum, men ish haqi qisman saqlanadigan ta’tilga chiqqan paytim, kasal bo’lib qoldim. Menga ham bolnichniy to’lab beriladimi?

https://www.tgoop.com/mehnathuquqi javobi :

❌ Yo’q, bu holatda Sizga bolnichniy to’lanmaydi!

Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 31-maydagi 314-son qaroriga 1-ilova “Vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik, homiladorlik va tug‘ish bo‘yicha nafaqalarni hamda yangi tug‘ilgan bolani farzandlikka olgan yoki unga vasiy qilib belgilangan xodimga nafaqani tayinlash hamda to‘lash tartibi to‘g‘risida”gi nizomning 19-bandiga ko’ra, vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik quyidagi davrlarga to‘g‘ri kelganda nafaqa to‘lanmaydi https://lex.uz/docs/-6978570#-6980192:

ish haqi saqlanmagan ta’til;

ish haqi qisman saqlanadigan ta’til;

bolani parvarishlash bo‘yicha ta’til;

ish vaqtincha to‘xtatilgan (ish haqi saqlanmagan vaqtda);

xodim ishdan (lavozimdan) chetlashtirilib, ish haqi to‘lash to‘xtatib qo‘yilganligi sababli ishlamagan;

harbiy o‘quv yoki tekshiruv yig‘ini;

ishlab chiqarishdan ajralmagan holda o‘quv yurtlarida tahsil olish munosabati bilan berilgan o‘quv ta’tili vaqtida.

⚠️ Diqqat! Ushbu davrlardan boshlanib davom etayotgan vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik nafaqasi xodim ishga chiqishi (lavozimga tiklanishi) lozim bo‘lgan kundan boshlab beriladi.

Toshkent davlat yuridik universiteti Mehnat huquqi kafedrasi katta o‘qituvchisi Muhammadamin Karimjonovning mazkur maqolasida ish haqi qisman saqlanadigan taʼtil va uni berish tartibi (240-modda) hamda rasmiylashtirish masalalari tahlil qilingan. Аriza, buyruqdan namunalar keltirilgan https://www.tgoop.com/mehnathuquqi/7440

⚠️ Diqqat! Ish haqi qisman saqlanadigan taʼtil tushunchasini (MK 240-moddasi) ish haqi saqlanmaydigan taʼtil bilan (241, 242-moddalari) chalkashtirmang! Ish haqi saqlanmaydigan ta’til haqida batafsil ushbu maqolamizda yozganmiz https://www.tgoop.com/mehnathuquqi/4779

Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇https://www.tgoop.com/mehnathuquqi

Issiq ob-havoda xodimlar uchun qanday kafolatlar bor?

#savolimbor Assalomu alaykum ustoz sog‘liklariz yaxshimi issiqlarda charchamay ishlab yuribsizmi? Ustoz havo ancha issiq bo'lyapti ish beruvchilar xodimlariga qo'shimcha 1soat dam olishga ruxsati berishi mumkinmi?

https://www.tgoop.com/mehnathuquqi javobi :

Mehnat qonunchiligida havo harorati mana buncha gradusdan oshib ketsa yoki tushib ketsa, xodimlar uchun mana bunday kafolat va imtiyozlar bor degan maxsus qoidalar yo’q! Bu qoidalar ish o‘rinlarini attestatsiyadan o‘tkazish natijasida yoki tashkilotning mehnat haqidagi boshqa huquqiy hujjatlarida belgilab qo’yiladi!

Mehnat kodeksining 13-moddasiga ko’ra, mehnat haqidagi boshqa huquqiy hujjatlarda xodimlar uchun mehnat to‘g‘risidagi qonunchilikda belgilanganiga nisbatan qo‘shimcha huquqlar va kafolatlar nazarda tutilishi mumkin.

Mehnat haqidagi boshqa huquqiy hujjatlarga nimalar kiradi❓

MK 12-moddasiga koʼra, mehnat haqidagi boshqa huquqiy hujjatlar quyidagilardan iborat:
jamoa kelishuvlari;
jamoa shartnomalari;
ish beruvchi tomonidan kasaba uyushmasi qoʼmitasi bilan kelishuvga koʼra qabul qilinadigan ichki hujjatlar;
ichki hujjatlar, shu jumladan ish beruvchi oʼz vakolatlari doirasida yakka oʼzi qabul qiladigan yakka tartibdagi huquqiy hujjatlar.

❗️Demak, mehnat haqidagi boshqa huquqiy hujjatlarda anomal ob-havo sharoitlarida (masalan, o’ta issiq yoki o’ta sovuq ob-havoda) xodimlar uchun alohida kafolatlar nazarda tutilishi mumkin.

Agar tashkilotning jamoa kelishuvlarida yoxud jamoa shartnomasida alohida kafolatlar nazarda tutilmagan bo’lsachi❓

⚠️ Eʼtibor bering, mehnat haqidagi boshqa huquqiy hujjatlar jumlasiga, ish beruvchi oʼz vakolatlari doirasida yakka oʼzi qabul qiladigan yakka tartibdagi huquqiy hujjatlar ham kiritilmoqda.

❗️Ya’ni jamoa kelishuvlarida yoxud jamoa shartnomasida noqulay ob-havo sharoitida xodimlar uchun kafolatlar nazarda tutilmagan boʼlsada, ish beruvchi oʼz vakolatlari doirasida yakka oʼzi qabul qiladigan yakka tartibdagi huquqiy hujjatlarda (buyruqlar, farmoyishlar, qarorlar) ham alohida kafolatlarni nazarda tutilishi mumkin. Chunki yuqorida tahlil qilib oʼtganimizdek, ish beruvchi oʼz vakolatlari doirasida yakka oʼzi qabul qiladigan yakka tartibdagi huquqiy hujjatlar ham mehnat haqidagi boshqa huquqiy hujjatlar jumlasiga kiradi.

MK 361-moddasiga ko’ra (Ish joylariga qo‘yiladigan talablar), ish joylari joylashtiriladigan binolar (inshootlar) tuzilishiga ko‘ra ularning belgilangan funksional maqsadiga hamda mehnat xavfsizligi va mehnatni muhofaza qilish talablariga mos bo‘lishi kerak.

Ish vaqti davomida ish o‘rinlari joylashgan xonada harorat, yorug‘lik, shuningdek ventilatsiya sanitariya normalari va qoidalariga mos bo‘lishi kerak.

Bundan tashqari, MK 25-moddasiga ko’ra (Ish beruvchining majburiyatlari), ish beruvchi mehnatni muhofaza qilish normativ talablariga muvofiq bo‘lgan mehnat xavfsizligini va shart-sharoitlarini ta’minlashi shart!

MK 205-moddasiga ko’ra, yilning issiq yoki sovuq mavsumida ochiq havoda yoxud sovitilmaydigan yoki isitilmaydigan yopiq xonalarda ishlaydigan, shuningdek yuk ortish-tushirish ishlarida band bo‘lgan shaxslar uchun maxsus tanaffuslar beriladi! Ish beruvchi isitish, sovitish uchun asbob-uskunalar bilan jihozlangan va xodimlarning dam olishi uchun yaroqli bo‘lgan xonalarni ta’minlashi shart. Bunday tanaffuslar taqdim etiladigan ishlarning ro‘yxati, harorat ko‘rsatkichlari, shuningdek ushbu tanaffuslarning davriyligi va davomiyligi ish o‘rinlarini mehnat sharoitlari hamda asbob-uskunalarning jarohatlash xavfi bo‘yicha attestatsiyadan o‘tkazish asosida belgilanadi.

Vazirlar Mahkamasining 2014-yil 15-sentabrdagi 263-son qaroriga 1-ilova “Ish o‘rinlarini mehnat sharoitlari va asbob-uskunalarning jarohatlash xavfliligi yuzasidan attestatsiyadan o‘tkazish tartibi to‘g‘risida”gi Nizom mehnat sharoitlari, mehnat jarayonining og‘irligi va tig‘izligi, asbob-uskunalarning jarohatlash xavfliligi yuzasidan ish o‘rinlarini attestatsiyadan o‘tkazish, uning natijalarini rasmiylashtirish hamda ulardan foydalanish, shuningdek attestatsiyadan o‘tkazuvchi tashkilotlarga qo‘yiladigan talablarni belgilaydi https://lex.uz/docs/-2463973.

Mavzuga aloqador quyidagi postlarimizni ham o’qib chiqishni tavsiya qilamiz👇

👉https://www.tgoop.com/mehnathuquqi/7594
👉https://www.tgoop.com/mehnathuquqi/7595

Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇https://www.tgoop.com/mehnathuquqi

#savolimbor Ассалому алайкум. Қисқартиришга тушган ходим огохлантириш хатини олгандан сунг икки ойлик муддат ичида  ходим уч ойлик иш хаққи тўланмайдиган таътил (б/с) олса бўладими?


Aloqador moddalar: MK 163, 165, 215, 241, 242, 282 -moddalar
https://www.tgoop.com/mehnathuquqi audio javobi
  📤:

💻 Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇 https://www.tgoop.com/mehnathuquqi

#qonunbilan Juda ko‘pchilik pensiya va nafaqa tushunchalarini sinonim deb hisoblaydi ya’ni pensiya nafaqa so‘zining ruschasi deb xato o‘ylashadi (aslida, nafaqa rus tiliga “пособие” deb tarjima qilinadi).

Ommaviy axborot vositalari, ijtimoiy tarmoqlarda ham foydalanuvchilar pensioner va nafaqaxo‘r tushunchalarini sinonim sifatida noo‘rin ishlatishadi.

Xo‘sh, bu ikki tushunchaning farqi nimada❓

O‘zbekiston Respublikasining “Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risida”gi Qonuniga ko‘ra, yetarlicha ish stajiga ega bo‘lgan fuqarolar va ularning oilalari pensiya olish huquqiga ega. Ushbu Qonun bilan davlat pensiyalarining quyidagi turlari belgilanadi https://lex.uz/docs/-112314:

1. yoshga doir pensiya.
2. nogironlik pensiyasi.
3. boquvchisini yo‘qotganlik pensiyasi.

Qonunning 7-moddasiga ko’ra, yoshga doir pensiya olish huquqiga:
erkaklar — 60 yoshga to‘lganda va ish stajlari kamida 25 yil bo‘lgan taqdirda;

ayollar — 55 yoshga to‘lganda va ish stajlari kamida 20 yil bo‘lgan taqdirda ega bo‘ladilar.

“Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunida belgilangan shartlar va me’yorlarga muvofiq davlat pensiyasini tayinlash uchun zarur ish stajiga ega bo‘lmagan shaxslar nafaqa olish huquqiga egalar.

Vazirlar Mahkamasining 2023-yil 23-martdagi 119-son qaroriga 1-ilova “Ijtimoiy himoyaga muhtoj bo‘lgan ayrim toifadagi shaxslarga nafaqa tayinlash va to‘lash tartibi to‘g‘risida”gi Nizom nafaqalarni tayinlash, qayta hisoblash, ularning turini o‘zgartirish va to‘lash tartiblarini belgilaydi https://lex.uz/ru/docs/-6411319 (❌ oldingi 107-sonli qaror mazkur 119-son qaror bilan 2023-yil 23-martda o’z kuchini yo’qotgan)

Ushbu Nizom bo‘yicha quyidagi nafaqalar tayinlanadi:

a) nogironligi bo‘lgan 18 yoshgacha bolalarga nogironlik nafaqasi;
b) parvarishlash nafaqasi;
v) nogironlik nafaqasi;
g) boquvchisini yo‘qotganlik nafaqasi;
d) yoshga doir nafaqa.

Nizomning 19-bandiga ko’ra, yoshga doir nafaqa ayollarga — 60 yosh (bolalikdan nogironligi bo‘lgan farzandi bor (bo‘lgan) onalarga esa 55 yoshdan)
va erkaklarga — 65 yoshga yetganda tayinlanadi.



Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇 https://www.tgoop.com/mehnathuquqi

#qonunbilan ❗️Ўзбекистон Республикасининг 2017 йил 25 августдаги “Ўзбекистон Республикаси ёшлари кунини белгилаш тўғрисида”ги Қонун билан 30 июнь — Ўзбекистон Республикаси ёшлари куни этиб белгиланган.

❗️Ўзбекистон Республикасининг 2016 йил 14 сентябрда қабул қилинган «Ёшларга оид давлат сиёсати тўғрисида»ги ЎРҚ-406-сонли Қонуни 3-моддасига кўра, ёшлар (ёш фуқаролар) —

1️⃣4️⃣ ёшга тўлган ва 3️⃣0️⃣ ёшдан ошмаган шахслар.

Байрам муборак, азиз ёшлар! Олтинданда қадрли даврни беҳудага ўтказманг. Ўқиш, изланиш, интилиш ва ҳаракатдан сира тўхтаманг.

Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇 https://www.tgoop.com/mehnathuquqi

#maqola Mehnat shartnomasini bekor qilish toʼgʼrisida ogohlantirish muddatlariga rioya qilish xodim tomonidan ham, ish beruvchi tomonidan ham rioya qilinishi zarur boʼlgan qonun talabidir. Ushbu maqolamizda mehnat shartnomasini bekor qilish toʼgʼrisida ogohlantirish muddatlari tahlil qilingan. Yangi Mehnat kodeksida ogohlantirish muddatlari bo'yicha tub o'zgarishlar bo'lgan, hamda ancha chalkash. Chunki ayrim toifa xodimlar uchun alohida ogohlantirish muddatlari belgilangan. Yangi Kodeks bo'yicha pulli kompensatsiyaga almashtirish masalasi ish beruvchi xohishi asosida amalga oshiriladi. Avval ogohlantirish muddatlarini pulli kompensatsiyaga almashtirish kelishuv, kelishuvsiz, ish beruvchining xohishi asosida amalga oshirilar edi.

Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇 https://www.tgoop.com/mehnathuquqi