‍ شب در موزه با پیکاسو

موزه هنرهای معاصر تهران به مناسبت« شب در موزه »، ۷ فروردین ماه از ساعت ۱۹ تا پاسی از شب همراه با تعدادی از موزه های تهران با برنامه های متنوع و بازدید از نمایشگاه « پیکاسو در تهران»میزبان هنرمندان وعلاقه مندان به هنر خواهد بود.
در این برنامه اجرای قطعاتی از موسیقی ،‌ کارگاه کودکان و تورهای تخصصی برگزار می‌شود.
بازدید برای عموم‌ آزاد است.
#موزه_هنرهای_معاصر#پیکاسو#کوبیسم#کوبیسم_تحلیلی#کوبیسم_ترکیبی#مدرن

‍ چرا نوروزگاههای برخی شهرستانها در خوزستان برگزار نشد؟


چرا به اسم شهرستان‌ها اعتبار گرفته می‌شود اما نوروزگاهها در اکثر آنها برگزار نمی‌شود؟

✍🏻مجتبی گهستونی
روزنامه‌نگار و فعال میراث‌فرهنگی و گردشگری

چرا به نام برخی شهرهای خوزستان بودجه در نظر گرفته شده است اما یک رویداد هم در آن برگزار نشد؟
بررسی میدانی و اطاعات موثق از برخی شهرستانها حکایت از آن دارد که با وجود ارسال نامه که پیمانکار برای شما در شهرستان نوروزگاه برگزار می‌کند، تا به امروز که 13 روز از فروردین و تعطیلات نوروزی می‌گذرد اما در برخی از شهرها که به نام آنها بودجه گرفته شده است نوروزگاه برگزار نشده است.
تاکید می‌کنم که نوروزگاه فقط در تعداد اندکی از شهرهای خوزستان برگزار شد، زیرا برا اساس شرح خدمات پشتیبانی از برنامه‌های ستاد اجرایی خدمات سفر خوزستان در نوروز 1404 که تصویر آن موجود است، قرار شد در شهرهای اهواز، ماهشهر، اندیمشک، خرمشهر، آبادان، بهبهان، ایذه، شوشتر، مسجدسلیمان، شوش، رامهرمز، امیدیه، سوسنگرد، شادگان، باغملک، رامشیر، گتوند، حمیدیه، لالی، هویزه، هفتکل، باوی، دزپارت، کارون، هندیجان، اندیکا، آغاجاری و پایگاه‌های جهانی شوش، شوشتر و چغازنبیل آئین نوروزگاه برگزار شود که این اتفاق در برخی شهرهایی که نام آنها در بالا آمده است رخ نداده و حتی به اصرارهای برخی ادارات شهرستانی برای برگزاری نوروزگاه پاسخ مثبت داده نشده است. چرا؟
اداره کل و دستگاه‌های نظارتی لطفا مستندات نورزگاه میراث‌فرهنگی گردشگری صنایع‌دستی در شهرستان‌های شوشتر، اندیکا، گتوند، اندیمشک، خرمشهر، آبادان، هفتکل، رامشیر، هندیجان، آغاجاری، سوسنگرد، هویزه، باوی، مسجدسیمان، دزپارت، هفتکل و برخی شهرهای دیگر که برگزار نشده اما به اسم آنها پول گرفته شده است را درخواست کنند. چرا حق برخی شهرستانها ضایع می‌شود؟
اگر قرار بود نوروزگاه در شهرستان‌هایی که نام آنها در شرح خدمات آمده برگزار شود چرا زمان‌بندی اجراها از طریق رسانه‌ها منتشر نشده است؟
در کدام شهرستان‌ها ستاد سفر میراث‌فرهنگی که مبلغ یک میلیارد و ششصد میلیون تومان را به پیمانکار واگذار کرده است بانی برگزاری آن اداره میراث‌فرهنگی بوده است؟ حتی بهتر است نقش شهرداری، بخشداری و دهیاری‌ها در خرج کرد به وضوح مشخص شود. چون در برخی شهرستان‌ها، رویدادهای دیگر بخش‌های اداری به نام نورزگاه اداره کل میراث‌فرهنگی گردشگری صنایع‌دستی مصادره می‌شود.
از وزارت مسئولان وزارت میراث‌فرهنگی گردشگری صنایع‌دستی، سازمان بازرسی و سازمان حراست انتظار می‌رود که درباره نوزگاه‌های کل کشور تحقیق کرده و در شرایطی که وزارت میراث‌فرهنگی از نبود بودجه رنج می‌برد، خواهشمند است نسبت به شفاف‌سازی برنامه‌های ستاد اجرایی سفر که متولی آن میراث خوزستان بوده است اقدام نماید تا شبهات اهالی فرهنگ برطرف شود.
در این زمینه پیشنهاد می‌شود مستندات برگزاری فقط تصاویر ارسالی نباشد، زیرا در بیشتر شهرستان‌ها نهادهای مردمی، شهرداری‌ها، دهیاری‌های استان و حتی منطقه آزاد اروند رویدادهایی برگزار کرده‌اند و اندک حمایتی هم از سوی میراث‌فرهنگی صورت نگرفته است و چون صرفا آرم اداره کل میراث‌فرهنگی درج شده است آن برنامه را به نام نورزگاه مصادره کرده‌اند.
در ضمن پائین بودن کیفیت نوروزگاه که در برخی شهرستان‌ها برگزار شد خود داستان دیگری است که باید به آن پرداخت.
به آقای محمد جوروند مدیرکل میراث‌فرهنگی گردشگری صنایع‌دستی خوزستان تاکید می‌کنم که هوشیارتر باشد و موضوعات را مدنظر و نظارت داشته باشد و راه‌های دور زدن قانون را ببندید، زیرا در آخر پاسخگو ایشان خواهد بود.

‍ ✍🏻مجتبی گهستونی
🔺مشاهدات نوروزی از ایجاد شکاف در سنگ نگاره مهرداد یکم اشکانی خُنگ اژدر ایذه، موجب نگرانی دوستداران میراث‌فرهنگی شده است.
▫️از کارشناسان وزارت میراث‌فرهنگی، پایگاه آیاپیر و اداره میراث فرهنگی شهرستان ایذه انتظار می‌رود که با بررسی سنگ نگاره خُنگ اژدر ایذه، نسبت به رفع عیب در این سنگ نگاره اقدام کنند.
شکافی که در سنگ نگاره خُنگ اژدر ایذه ایجاد شده در صورتی که مرمت و ایمن‌سازی نشود، نه تنها باعث می‌شود نقش مهرداد یکم اشکانی به مانند قاچ هندوانه از هم جدا شود، بلکه موجب می‌شود که نقش برجسته دوم که در سمت دیگر این تخته سنگ قرار دارد و متعلق به دوره ایلامی هم تخریب شود.
▫️در حوزه حفاظت از بناها و آثار تاریخی، عوامل مخرب محیطی نظیر نوسانات شدید دما و رطوبت و تغییرات فصلی، آتش‌سوزی همواره نقش مخرب خود را نیز به میراث‌فرهنگی در طول سالیان دراز نشان داده‌اند. اما مکانیزم‌های تخریب چنان پیچیده و سرعت حرکت آنها چنان زیاد شده است که در صورت عدم توجه کافی و صحیح، فروپاشی کامل بخشی از بناهای تاریخی و دیگر مواریث فرهنگی چندان دور از واقعیت نخواهد بود.
▫️در شهرستان ایذه دو نقش برجسته دیگر در پشت و رو یک تخته سنگ وجود دارد که تخمین زده‌اند یکی مربوط به زمان ایلامیان و دیگری مربوط به زمان اشکانیان است. این موضوع باعث شده تا سنگ نگاره خُنگ اژدر متفاوت باشد. این سنگ نگاره‌ها در سال 1961 میلادی توسط یک محقق انگلیسی به نام لویی واندبرگ بررسی شده‌ و به ثبت ملی برسند. دکتر جعفر مهرکیان، ▫️باستان‌شناس و رئیس وقت پایگاه آیاپیر ایذه هم در سال 1386 عملیات کاوش را در پیرامون نقش برجسته خنگ اژدر انجام داد. در نقش برجسته اول که متعلق به ایلامیان است؛ می‌توان تشخیص داد که تصویر این سنگ نگاره مربوط به پادشاه است که مردم به دیدن او می‌رفتند. در نقش برجسته دوم هم می‌توان تصویری را دید که پادشاه دوم اشکانیان، مهرداد بر روی اسب نشسته و سه نفر در کنار او ایستاده‌اند و یک کبوتر هم در میان آنها دیده می‌شود.
#ایذه #خوزستان

‍ نصب وزرا، معاونین و مدیران کل غیرمرتبط در این وزارتخانه، باعث شده که وزرا و مدیران این وزارتخانه به آسانی تحت فشار و تهدید طدح سوال، استیضاح و برکناری توسط نمایندگان، تن به اقدامات غیرکارشناسی مخرب آثار تاریخی دهند.
*او ضمن اشاره به اینکه به طور مثال در کل تاریخ میراث‌فرهنگی سیستان و بلوچستان، فقط دو مدیر مرتبط با این حوزه داشتیم و سایر مدیران تخصصی در حوزه میراث‌فرهنگی نداشتند و این مدیران در برابر این دست فشارها و خواسته‌ها غیر کارشناسی نمایندگان، فرمانداران و دستگاه‌های مختلف دولتی و غیر دولت ناتوان هستند، اظهار داشت: در بسیاری از موارد اقدامات تحمیل شده به نمایندگان با وظایف این دستگاه در تقابل بوده است.
*گوهری تصریح کرد: اکنون قلعه رستم و منطقه حوضدار رها شده و حفاظتی از آثار آن انجام نمی‌شود، در ورودی یکی از آسبادهای منطقه حوضدار که در اواسط دهه ۸۰ طراحی و نصب شد، توسط یک عده کنده و برای پخت غذا، آتش زده شده است. دلایل مخالفت ما با احداث جاده همین مسائل است؛ میراث فرهنگی امکان حفاظت از همه آثار تحت مسئولیت خود را ندارد و تسهیل تردد گردشگران در مناطق حساس و آسیب پذیر باعث تخریب آثار می‌شود. مایندگان منطقه به جای راه‌های میان‌بر که موجب تخریب آثار تاریخی می‌شود، برای جذب گردشگر، روی ظرفیت آثار کار کنند. تعبیه یک‌گیت ورودی و حضور عوامل یگان حفاظت و یا نیروهای نظامی مستقر روی کوه خواجه برای جلوگیری از تردد خودروها بر روی کوه خواجه و تخریب احتمالی آثار تاریخی ضروری است.

‍ همزمان با فراخوان بازگشت خاک جزیره
40 کیلوگرم خاک هرمز از ‌گردشگران کشف شد!

همزمان با فراخوان بازگرداندن خاک‌های به خانه‌ گردشگران رفته هرمز، فرمانده یگان حفاظت بندر شهید باهنر و شرق استان هرمزگان از کشف بیش از ۴۰ کیلوگرم خاک و سنگ جزیره هرمز توسط ماموران این یگان در بندر شهیده فاطمه نیک خبر داد.
صداقت سالارحسینی اظهار کرد: با توجه به ممنوعیت برداشت خاک و سایر اجزای طبیعت جزیره هرمز، ماموران یگان حفاظت بندر شهیده فاطمه نیک نسبت به این مسئله با جدیت و حساسیت بیشتری برخورد می‌کنند.
وی افزود: در همین راستا، با وجود تبلیغات گسترده طی روز‌های اخیر مبنی بر عدم آسیب‌رسانی به طبیعت و خودداری از برداشت خاک، صدف و ... از جزیره هرمز، متأسفانه باز هم شاهد بی‌تفاوتی برخی از گردشگران هستیم.
فرمانده یگان حفاظت بندر شهید باهنر و شرق استان هرمزگان گفت: مامورین یگان حفاظت بندر شهیده فاطمه نیک جزیره هرمز در حین انجام وظیفه، با هوشیاری و دقت در بررسی مسافران ورودی و خروجی بیش از ۴۰ کیلوگرم سنگ و خاک جزیره از یک فرد با هویت مشخص کشف کرده‌اند.
سالارحسینی با اشاره به اینکه خاک‌ها و سنگ‌های کشف شده در دو کیسه بزرگ کشف و از خروج آنها جلوگیری شده است، خاطرنشان کرد: طی هماهنگی با نماینده دادستان در جزیره هرمز، خاک‌ها و سنگ‌های کشف شده جهت بازگشت به طبیعت جزیره، تحویل نمایندگان محیط زیست و منابع طبیعی شده است.
#هرمز#خاک_هرمز#گردشگری #هرمزگان#میراث_فرهنگی_و_گردشگری #میراث_خبر

‍ معمای دوهزارساله رازگشایی شد؟
کشف معادن گمشده هخامنشی در غرب ایران
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی از کشف معدن گمشده هخامنشی در آبدانان استان ایلام خبر داد و گفت: بیش از دو هزار سال بود که منبع اصلی سنگ‌های کاخ داریوش بزرگ در شهر باستانی شوش مشخص نبود و اکنون این معادن گمشدۀ هخامنشی توسط باستان‌شناسان ایرانی شناسایی شده است.
محمدابراهیم زارعی که جمعه بیست‌ودوم فروردین ماه ۱۴۰۴ برای نظارت بر کاوش‌های باستان‌شناسی به شهرستان آبدانان در استان ایلام سفر کرده بود، کشف معادن هخامنشی در آبدانان را پس از دو هزار سال «شگفت‌انگیز» توصیف کرد و افزود: این معادن منبع اصلی سنگ‌های کاخ داریوش در شهر باستانی شوش در استان خوزستان بوده‌اند.
او درباره جزئیات بیشتر کشف این معادن توضیح داد: این کشفِ بی‌سابقه، که می‌تواند یکی از مهم‌ترین اکتشافات باستان‌شناسی سال‌های اخیر در خاورمیانه محسوب شود، به پیشنهاد «محمد حیدری»، معلم آبدانانی، کاشف این معدن و هدایت «لقمان احمدزاده شوهانی»، باستان‌شناس انجام شده است. تیم پژوهشی زیر نظر پژوهشکده باستان‌شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با استفاده از تلفیق بررسی‌های میدانی، داده‌های ماهواره‌ای و مطالعات زمین‌شناسی موفق شدند بقایای معدن‌کاری عظیم هخامنشی، ابزارهای برش سنگ، شواهد استخراج، حتی مقادیر چشمگیری از سنگ آهن را نیز در کنار سنگ‌های آهکی شناسایی کنند. سنگ آهنی که احتمالا برای ساخت بست‌های فلزی در معماری سنگی هخامنشی کاربرد داشته است.
این باستان‌شناس در ادامه گفت: داریوش بزرگ شاهنشاه هخامنشی در کتیبه یادبود بنیاد کاخ آپادانا در شوش، یکی از باشکوه‌ترین بناهای سلطنتی ایران باستان، به محل تأمین سنگ استفاده شده در این کاخ با نام «ابیرادوش» اشاره می‌کند اما محل دقیق این معدن تاکنون ناشناخته مانده بود. کشف این معادن در آبدانان، در دامنه‌های کبیر کوه می‌تواند معمای تاریخی دو هزار ساله‌ای را حل کند.
او اظهار کرد: باستان‌شناسان بر این باورند که این کشف نه تنها پنجره‌ای نو به فرایندهای ساخت و تأمین مصالح در امپراطوری هخامنشی می‌گشاید، بلکه می‌تواند الهام‌بخش بازنگری در شبکه‌های حمل و نقل، مدیریت منابع و فناوری‌های سنگتراشی دوران باستان در ایران و سراسر جهان باشد.
منبع: ایسنا
#هخامنشیان#معادن_هخامنشی#آبدانان_ایلام#میراث_فرهنگی_و_گردشگری #ابیرادوش#داریوش_هخامنشی

‍ پس از کشف معدن سنگ باستانی در ایلام مطرح شد
هخامنشی‌ها سنگ‌های غول‌آسا را چگونه جابه‌جا می‌کردند؟
سمیه حسنلو
کشف سه معدن که به گمان باستان‌شناسان، محل تامین سنگ‌های کاخ داریوش بزرگ در شوش بوده، با توجه به فاصله ۱۵۰ کیلومتری این معادن آبدانان تا آن شهر باستانی، این پرسش را مطرح می‌کند که سنگ‌های عظیم‌الجثه که در کاخ‌ها و سازه‌های هخامنشی به کار رفته، ‌چگونه جابه‌جا می‌شد؟
باستان‌شناسان جمعه گذشته (۲۲ فروردین ماه ۱۴۰۴) از شناسایی سه معدن در دامنه کبیرکوه در زاگرس در منطقه آبادانان استان ایلام خبر دادند. تشخیص اولیه آنها بر این است که این معادن احتمالا محل تأمین سنگ‌های کاخ آپادانا در شهر باستانی شوش باشند.
فاصله این معادن تا شوش، حدود ۱۵۰ کیلومترِ ناهموار است و این پرسش را مطرح می‌کند که حدود دو هزار سال پیش، این سنگ‌ها چگونه تا شوش منتقل شده‌اند؟ رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی گفته که شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد این سنگ‌ها متعلق به دوره هخامنشی هستند. برای ما به‌عنوان متولیان میراث فرهنگی، موضوع تا حدی اثبات شده، اما در باستان‌شناسی چیزی صد درصد نیست تا زمانی که کاوش‌های علمی انجام شود، بنابراین آزمایش‌ها و پژوهش‌ها در این باره درحال انجام است.
اما پژوهشگران در پاسارگاد و تخت جمشید (پارسه)، که پیش‌تر در نزدیکی آنها معادن سنگ هخامنشی‌ها شناسایی شده است، و همچنین در شهر باستانی شوش، شواهدی را یافته‌اند که نشان می‌دهد سنگ‌های چند تُنی که از دل کوه جدا شده‌اند، چگونه جابه‌جا می‌شدند.
محمد حسینی گورجی ـ کارشناس مرمت در محوطه میراث جهانی پاسارگاد ـ مستند به پژوهش‌هایی که روی سنگ نبشته‌ها انجام شده است، می‌گوید: هر بلوک سنگی که کوچک‌ بوده و ارابه تحمل وزن آن را داشته، از معدن تا پاسارگاد (محل ساخت سازه)، با همان ارابه حدود ۳۰ کیلومتر مسافت، جابه‌جا می‌شد.
کورش برای ساخت دیواره تختگاه از ماهرترین معماران و سنگ‌تراشان سرزمین‌های تحت حکومت شاهنشاهی، یعنی هنرمندان سرزمین‌های لودیه و ایونی استفاده کرد.
این کارشناس مرمت درباره جابه‌جایی سنگ‌ها به سنگ‌های حجیم «تل تخت»، محل ارگ سلطنتی در پاسارگاد اشاره می‌کند که متشکل از سنگ‌های مکعبی بزرگ به ارتفاع ۱۵ متر، اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: برای جابه‌جا کردن بلوک‌های سنگین، نمونۀ «تل تخت» که بلوک‌های آن کم‌تر از یک متر ارتفاع و بیش از یک متر قطر و ۶ متر طول دارد، امکان استفاده از ارابه وجود ندارد. آنها روی زمین یکسری میله فولادی قرار می‌دادند و سنگ‌ها توسط تعدادی کارگر و حیوان روی آن لوله‌ها حرکت داده می‌شد. نقش برجسته‌ای از آشور که نزدیک به دوره هخامنشی است، نیز نشان می‌دهد که یک «لَمِسو» (نگهبانان سردر بسیاری از کاخ‌های مهم آشوری)، چطور جابه جا می‌شدند. «لمسو» ها که در دروازه ملل دیده می‌شود نقش‌های ترکیبی انسان و حیوان هستند که توسط تیمی حدودا ۶۰ تا ۷۰ نفره و چندین گاو نر جابه‌جا می‌شدند. چند لایه طناب در چند جای سنگ قرار گرفته است برای اینکه زوایای مختلف را کنترل کنند و هر طناب دست یک عده است و عده‌ای با دیلم از عقب سنگ را هل می‌دهند و گروهی هم فقط کارشان این است که آن میله‌ها را جابه‌جا کنند.
حسینی ادامه می‌دهد: اما ما می‌دانیم در کاوش‌های پارسه و شوش (آپادانا) قرقره کشف شده است، برای همین تصور اینکه هخامنشی‌ها جرثقیل را می‌شناختند، سخت نیست. آنها می‌توانستند چند قرقره را باهم ترکیب کنند و نیروی هر فرد چندبرابر شود.
منبع: ایسنا

‍ 50 سال پیش در تهران اتفاق افتاد
چوب حراج بر تابوت «بروس‌لی»

۵۰ سال پیش افزایش اکران فیلم‌های کاراته‌ای در ایران صدای اعتراض همه را درآورده بود. بروس لی، ستاره فیلم‌های هنرهای رزمی در تیرماه سال ۱۳۵۲ درگذشت. اقبال فیلم‌های رزمی که در ایران با عنوان کاراته‌ای معروف شده بودند، مانند همه دنیا مرهون شهرت بروس لی بود. در سال ۱۳۵۴ که دو سال از درگذشت بروس‌لی می‌گذشت، برنامه سینماهای کشور سرشار از فیلم‌های رزمی بود که در هنگ‌کنگ تولید می‌شد. این فیلم‌ها کیفیت فیلم‌های معروف بروسی لی را نداشتند اما همچنان پرفروش بودند. انتقاد دیگر به رواج این فیلم‌ها به خاطر ترویج خشونت در میان جوانان بود. روزنامه اطلاعات ۱۹ فروردین ۱۳۵۴ در مطلبی به این فیلم‌ها و اقبال عمومی از آنها در میان جوانان ایرانی پرداخت.

‍ شورای خلیفه‌گری اصفهان دریابید!
کلیسای ارامنه اهواز نه آماده عبادتگران است نه گردشگران

✍🏻مجتبی گهستونی

▫️با آغاز موج مهاجرت ایرانیان به خارج از کشور، بسیاری از ایرانیان غیرمسلمان که از دیگر پیروان ادیان الهی محسوب می‌شوند هم اقدام به مهاجرت کردند. ارامنه ساکن در اهواز و دیگر شهرهای خوزستان که زیر نظر شورای خلیفه‌گری اصفهان و جنوب هستند، سال‌هاست که امکان حضور در کلیسای مسروپ اهواز را ندارند. آنها از اینکه صحن کلیسای اهواز آماده برپایی نماز و عبادت برای آن تعداد باقی مانده ارمنی فراهم نیست ناراحت هستند.
👈🏻از طرفی کلیه گردشگران خوزستانی و دیگر گردشگرانی که از سراسر کشور در ایام تعطیلات به خوزستان و شهر اهواز سفر می‌کنند هم‌ امکان بازدید از کلیسای مسروپ ارامنه اهواز را ندارند و با پرخاشگری مواجه می‌شوند.
▫️کلیه پژوهشگران، فعالان میراث‌فرهنگی و گردشگری و دانشجویانی که با مجوز اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان برای بازدید کلیسای ارامنه معرفی می‌شوند هم از این بازدید محروم می‌شوند.
شورای خلیفه‌ گری ارامنه جنوب که در اصفهان مستقر است علاوه بر اینکه آرامستان ارامنه اهواز را رها کرده و ساماندهی نمی‌کند، مدرسه رافی و کارون ارامنه اهواز را بفروش رسانده و برای همیشه بخشی از تاریخ اهواز را مخدوش کرد.
▫️سالها پیش، شورای خلیفه گری ارامنه اصفهان و جنوب در اقدامی مشابه، زمین باشگاه فرهنگی ورزشی شهدای ارامنه جنوب و یک زمین که به نیت آپارتمان سازی و با سرمایه ارامنه اهواز خریداری شده بود را به فروش رساند که موجب نگرانی ارامنه اهواز شد. تمام سیاست شورای خليفه گری ارامنه جنوب که در چندین استان متمرکز است، استقرار دارایی‌ها و سرمایه‌گذاری در شهر اصفهان است. گفته می‌شود، در طی چند سال اخیر، برخی از اموال و اشیا کلیسای مسروپ اهواز به شکل بسیار مشکوکی به سرقت رفت.
از شورای خليفه‌گری ارامنه اصفهان و جنوب هم انتظار می‌رود ضمن ساماندهی آرامستان و احترام به مقام شهید "مگردیچ طوماسیان" و همچنین مرمت و آماده‌سازی کلیسای با ارزش مسروپ‌ اهواز برای آن تعداد ارامنه ساکن در خوزستان، موجبات بازدید گردشگران را هم فراهم بیاورند.
#ارامنه#میراث_فرهنگی_و_گردشگری #کلیسای_ارامنه#اصفهان#اهواز#میراث_خبر

‍ پس از ۴۰ سال بلاتکلیفی
چه خبر از کتیبه‌های تنگ تکاب بهبهان؟


مجتبی گهستونی
در دهه ۶۰ خورشیدی، دو کتیبه سنگی قاجاری که با اجرای عملیات ساختمان سد مارون در بهبهان در معرض انهدام قرار گرفته بودند نجات بخشی شدند تا سرانجام پس از ساخت سد در محل مورد نظر نصب شوند.‌ وعده‌ای که هیچ‌گاه محقق نشد.
اما با گذشت حدود ۴۰ سال از نگهداری این کتیبه‌ها در انبار سازمان آب و برق خوزستان در بهبهان انتظار می‌رود که پس از ۴0 دهه بلاتکلیفی، و حالا که از عمر ساخت سد بیش از ۳۰ سال می‌گذرد، از دو کتیبه تنگ تکاب بهبهان پرده برداشته شود.
در این عملیات نجات بخشی کتیبه‌ها به طور موقت از محل اصلی خود جدا شده تا بعد از اتمام عملیات ساختمان سد و رفع خطر به مکان اصلی خود بازگردند اما از دهه ۶۰ تاکنون از وضعیت سلامت آنها خبر چندانی نیست.
در زمان حکومت ناصرالدین شاه قاجار که حکومت بهبهان و کهگیلویه به اویس میرزا احتشام‌الدوله واگذار شده بود، او دائم از راه تنگ تکاب به محل حکومتی خود در رفت و آمد بود. ناصرالدین شاه دستور داد در این تنگ در کنار تخت سنگ عظیمی که مشرف به رودخانه مارون است و محل استراحتگاه قافله‌ها و کاروان‌ها بود، دو کتیبه به خط نستعلیق از وضعیت آن دوران و سفرهای ناصرالدین شاه به فرنگ در سینه کوه حک کنند.
استاد حسن راهساز پیشکسوت مرمت سنگ که در دهه ۶۰ برای جداسازی این کتیبه‌ها از کوه تلاش کرد یادآور شد: «در شمال شهر بهبهان پس از گذشتن از شهر قدیمی ارگان به طرف سد مارون در انتهای دره جایی که یکی از تونل‌های انحرافی قرار دارد دو عدد کتیبه قاجاری به خط نستعلیق زیبا یکی به ارتفاع ۳ متر و به عرض ۱۳۰ سانتی‌متر و دیگری به ارتفاع ۲ متر به عرض ۱۲۰ سانتی‌متر در دل صخره‌ای مرتفع به شکل زاویه منفرجه نسبت به هم قرار گرفته بودند که با تلاش فراوان استادکاران و با ۹۰ روز کار سخت موفق به استخراج سالم آنها شدیم.»
این پیشکسوت مرمت سنگ که اهل استان فارس است شیوه استخراج و انتقال اثر را اینگونه شرح می‌دهد: «شیوه استخراج و انتقال دو کتیبه به این شکل بود که ابتدا داربست حفاظتی در هر دو طرف دو کتیبه صورت گرفت سپس کانال ایجاد شد تا ۶۴ عدد سوراخ سراسری و شاقول‌ گذاری صورت بگیرد و پس از انجام دیگر فنون، برای جدا شدن کتیبه‌ها و برای جابجایی کتیبه‌ها جرثقیل سیار ۱۰ تنی استفاده شود. هر دو عدد سنگ کتیبه ابتدا به شهر بهبهان منتقل شدند. قرار دادن کتیبه‌ها در انبار سازمان آب بهبهان به طور موقت صورت گرفت تا پس از اتمام پروژه سد مارون دوباره در نزدیک‌ترین محل به جای اصلی آن نصب و به همان شکل اولیه قرار بگیرند اما تا به اکنون از سرنوشت آنها بی‌خبر هستم.»
در متن کتیبه سنگی اول که کوچک‌تر چنین آمده: «بسمه تعالی و هذالسنه که نواب حیدر میرزا را به جبهه مطلبی به کرمانشاهان روانه کردم. سپردم که از سرآب نیلوفر قدری ریشه نیلوفر بیاورد که یک بار نیلوفر آورد و در کره سیاه و کره قلعه تیلکوکه در حومه شهر روانه است و در سرآب سیاه ممسنی آب ریشه‌ها داشته شد هر کس از این گل‌ها ببرد مرا به دعای خیر (خیلی) یاد کند.» متن کتیبه دوم مربوط به احتشام الدوله واقع در تنگ تکاب بهبهان است که خواندن آن روان نیست و سخت به نظر می‌رسد و به شرح ماموریت در بهبهان و کهگیلویه و ساخت چندین عمارت، سربازخانه، توپخانه، ایجاد قنات در بهبهان اختصاص دارد.

‍ دیدار از حسینیه چشمه‌علی -2
قبرهای از یادرفته

▫️محمدحسین باقی، نویسنده و مترجم
این حسینیه پیش‌ازاین باغ بود. نه‌تنها این حسینیه بلکه محدوده‌ی وسیعی از محدوده‌ی «چشمه‌علی» یا «صفاییه» حدود ۱۵۰ سال پیش باغی بس بزرگ و باصفا بود که به‌فرمان ناصرالدین‌شاه و برای ارج نهادن به مقام «حاج میرزا صفا» که به «حاج پیرصفا» شهره بود به شاگرد و مرید او «حاجی پیرزاده» اهدا شد تا «حاج میرزا صفا» در آن به خاک سپرده شود (حدود ۱۸۵۷ میلادی برابر با ۱۲۹۱ قمری). شهرت این محله به «صفاییه» هم به دلیل ارج نهادن به «حاج میرزا صفا» و البته برگرفته از نام اوست. البته در داخل محوطه‌ی بیرونی و حیاط حسینیه هنوز درخت‌هایی دیده می‌شود که نشانه‌ای از باغ‌های به‌جامانده از گذشته است. اما این باغ دلگشا اکنون به حسینیه و موسسه‌ای تبدیل‌شده که دارای دالان‌ها و اتاق‌های تودرتو است. آقای «ز» می‌گوید که در این مکان حدود ۱۱ قبر تاریخی متعلق به چهره‌های دوران ناصری وجود دارد (بر اساس جست‌وجوهای خودم، حدود ۷ قبر تاریخی در این محوطه قرار دارد). او می‌گوید: «اینجا در گذشته باغ عباس میرزا بود» که البته اطلاعات او – بر اساس بررسی‌های خودم- اشتباه است. روبروی این موسسه و حسینیه، ساختمانی دارای گنبد است که به گفته‌ی «ز» قبور تاریخی بسیاری متعلق به دوران قاجار در آن قرار دارد اما مالک، درِ ساختمان را به روی احدی باز نمی‌کند چون ملک او شخصی است.
👈🏻اما آن قبرهای تاریخی مدفون در صفاییه (یا همین حسینیه) از این قرار است:
یکم، حاج میرزا صفا
دوم، حاج میرزا محمدعلی پیرزاده نائینی
سوم، نیرالدین پیرزاده (فرزند حاج پیرزاده)
چهارم، علی‌اکبر داور (وزیر دارائى رضاشاه پهلوی)
پنجم، میرزا غلامرضا اصفهانى
ششم، حسن شاه ولی‌الله (قطب سلسله‌ی کمیلیه)
هفتم، حاج میرزا شمس‏الدین تهرانى

👈🏻اما آن کتیبه‌ای که موفق به دیدن آن شدم از آنِ فردی به نام « میرزا غلامرضا اصفهانی» است که از استادان خط «نستعلیق» و «شکسته‌ی نستعلیق» بود. او در جوانی به دربار محمدشاه راه یافت و پس از درگذشت او به دربار ناصرالدین‌شاه رفت. اما چرا به او «غلام‌رضا» می‌گویند؟ پدر او وقتی از اصفهان به تهران آمد با توسل به امام هشتم شیعیان صاحب فرزندی شد که نام او را «غلامِ رضا» نهاد که در تداول عامه به «غلامرضا» تبدیل شد. او در ۵ سالگی به مکتب رفت و پس از دو سال قادر به خواندن تمامی قرآن شد. وی استادی خود در زمینه‌ی خط را «توفیق خدا» می‌دانست. گفته‌شده او در رؤیای صادقه ای نزد امام اول شیعیان شرفیاب می‌شود. او می‌گوید:«... چون نزدیک‌تر شدم [حضرت] فرمود مَشقَت بیاور. علی‌الفور صفحه‌ی کاغذ و دواتی به حضور مبارک تقدیم نمودم. در وسط آن صفحه "ل"، "الف" و "ی" نگاشته و فرمودند از این رو بنگار. فردای آن شب در دبیرستان، معلم صورت خواب را سؤال نمود. این بنده‌ی حقیر ماجرا را باز گفت. دیگر حقیر را به تحصیل خط واداشت...».
👈🏻او به دلیل استادی در خط نزد محمدشاه قاجار رفت. ازآنجاکه شاه قاجار هم از خطی خوش برخوردار بود، وی را به سِمَتِ معلمی فرزندانش گمارد. بسیاری از کتیبه‌های معروف را یا خودش نوشته یا شاگردانش. از آن جمله است کاشی‌های پیرامون بقعه‌ی ابن‌بابویه که شاگردش نوشت. او دو «امضا» داشت که به‌پای آثارش حک‌شده است:«یا علی مدد» و «العبد المذنب الفقیر الحقیر غلام‌رضا غفرله». آوازه‌ی او به هندوستان و ترکستان چین هم رسید و برخی آثار او در چین و هند به نمایش گذاشته‌شده است. روانش شاد.

‍ پس از ۲۱ سال مخالفت فعالان میراث‌ و محیط‌زیست
تله‌کابین‌سازان دست از سر طاق‌بستان برنمی‌دارند

میراث‌خبر: ۲۱ سال است دوستداران میراث‌فرهنگی و محیط‌زیست در برابر ساخت تله‌کابین و سامان‌دهی شکارگاه خسرو پرویز بنا بر طرح کنونی مخالفت می‌کنند اما باز هم چندی پیش در نشستی رسمی با حضور مسئولان کشوری و استانی، پروژه تله‌کابین طاق‌بستان و موضوع سامان‌دهی شکارگاه خسروپرویز مطرح شد. موضوعی که بار دیگر رعشه به جان فعالان میراث‌فرهنگی و محیط‌زیست انداخت.
اگرچه بهروز ندائی، معاون توسعه و مدیریت وزارت میراث‌فرهنگی تأکید کرد که حفظ آثار تاریخی درون شهر وظیفه شهرداری‌هاست و پروژه‌هایی مانند تله‌کابین طاق‌بستان باید بدون آسیب‌زدن به هویت تاریخی منطقه اجرا شوند اما فعالان میراث‌فرهنگی همچنان معتقدند که ساخت تله‌کابین مغایر با همه ضوابط و قوانین میراث‌فرهنگی است و کار با نظارت حل نمی‌شود.
مهمترین چالش دوستداران میراث‌فرهنگی این است که ثبت جهانی طاق‌بستان به محور ساسانی - اشکانی متصل شده و به تنهایی مطرح نیست اما اجرای تله کابین قطعا مانع ثبت جهانی آن می‌شود.
پیش از این کارشناسان میراث‌فرهنگی اینطور مطرح کردند: «ناظر بینالمللی یک چک لیست دارد و بررسی کردیم که اگر هر سوالی در قبال تله کابین از ما پرسیده شود نمره منفی خواهیم گرفت چرا که تله کابین آثار تاریخی بالای کوه را هم تحت الشعاع خودش قرار می‌دهد به عنوان مثال ما ۲ غار پارینه سنگی به عنوان ۲ اشکفت آن بالا داریم و آنها هم در حریم آثار طاق بستان هستند و تله کابین از دید منظری برای آنجا هم مانع محسوب می‌شود.»
این فقط یکی از مهمترین چالش‌های دوستداران میراث‌فرهنگی است و ساخت تله‌کابین آسیب‌های جدی به مجموعه طاق‌بستان می‌زند.
طاق بستان یکی از بی‌نظیرترین آثار تاریخی ایران و جهان و مجموعه‌ای از سنگ‌نگاره‌های ساسانی است که در شمال شهر کرمانشاه واقع شده است. این مجموعه در قرن سوم میلادی ساخته شده و ارزش هنری و تاریخی زیادی دارد.
#طاق_بستان#کرمانشاه#میراث_فرهنگی_ایران#میراث_خبر

کارزار "درخواست لغو پروژه احداث تله‌کابین در عرصه و حریم طاق‌بستان کرمانشاه"

🖋 نویسنده کارزار: محمدمهدی کلانتری
دبیر پویش ملی نجات بناها و بافت‌های تاریخی ایران

هشتگ رسمی: #لغو_تله_کابین_طاق_بستان

از طرف: کارشناسان، دغدغه‌مندان، دلسوزان، کنشگران و دوستداران میراث فرهنگی کشور

لینک امضا در سایت کارزار:
https://www.karzar.net/210283

6️⃣ پرونده ششم:
محوطه تاریخی طاق بستان کرمانشاه؛
احداث تله کابین در عرصه و حریم و منظر تاریخی،
پروژه های توسعه #گردشگری_برعلیه_میراث_فرهنگی

پویش ملی:
#نجات_محوطه_های_تاریخی_ایران
Instagram: @Nejate.Mohavate.Tarikhi
Telegram: www.tgoop.com/Nejate_Mohavate_Tarikhi

‍ نتیجه یک دهه بی‌توجهی مسئولان مربوطه در آبادان
دود فست‌فود به چشم مدرسه مهرگان رفت
فاطمه رضایی
میراث‌خبر: در پی احداث یک مغازه‌ی فست‌فود در دهه‌ی اخیر در مجاورت درِ ورودی مدرسه‌ی تاریخی مهرگان، نمای این بنای ارزشمند در معرض آسیب جدی قرار گرفته است. به گزارش منابع محلی، این واحد تجاری با قرار دادن منقل کبابی در آستانه‌ی در ورودی، روزانه مقادیر زیادی دود و چربی را به نمای مدرسه منتقل می‌کند.
در تصاویر منتشرشده، مشاهده می‌شود که یک تی‌نخی کثیف به طرز نامناسبی روی تابلوی تاریخی این مدرسه قرار گرفته؛ امری که از سوی شهروندان توهین به فرهنگ و هویت تاریخی شهر آبادان تلقی شده است.
شواهد حاکی از آن است که این رستوران نه‌تنها با ساخت‌وساز در مکان نامناسب، نخستین آسیب را به حریم میراث فرهنگی وارد کرده، بلکه با فعالیت روزانه و پخش آلاینده‌های ناشی از پخت‌وپز، این آسیب را تشدید کرده است. با وجود تذکرات مکرر، به نظر می‌رسد که مالک این واحد تجاری نسبت به هشدارها و قوانین مربوط به حفاظت از میراث فرهنگی بی‌اعتناست.
مدرسه مهرگان، یکی از بناهای ارزشمند آموزشی در آبادان، در سال ۱۳۲۶ توسط شرکت نفت برای دانش‌آموزان ایرانی احداث شد. بسیاری از چهره‌های برجسته علمی و فرهنگی کشور در این مکان تحصیل کرده‌اند. با این حال، به نظر می‌رسد کم‌توجهی نهادهای مسئول همچون شهرداری و آموزش و پرورش و میراث‌فرهنگی و نبود نظارت کافی، روند تخریب تدریجی این اثر تاریخی را تسهیل کرده است. شهروندان آبادانی با ابراز نگرانی، خواستار رسیدگی فوری و برخورد قاطع با متخلفان از سوی دستگاه‌های ذی‌ربط شده‌اند.
#مدرسه_مهرگان#آبادان#خوزستان#مدرسه_تاریخی #میراث_فرهنگی_و_گردشگری #میراث_خبر

‍ شانس جهانی‌شدن میراث چند هزار ساله ایرانیان به خطر افتاد

چالش ۲۱ ساله ساسانی‌ها با تله‌کابینی‌ها

فرزانه قبادی
عمر پروژه از دو دهه هم گذشته و گویی قرار نیست سایه تهدید آن از سر نقوش برجسته بی‌نظیر باقیمانده از عصر ساسانیان کم شود. مدیران شهری چشم به دشت کاهو و محوطه‌های پیش‌ازتاریخی دارند که قرنها در همسایگی تاق‌بستان آرام گرفته‌اند. پروژه تله‌کابین کرمانشاه به گواه بنری که در نزدیکی این اثر نصب شده، باز هم از سر گرفته شده است و به‌رغم مخالفت صریح میراث‌فرهنگی، از سوی مجریان پروژه و مدیران شهری و استانی در حال پیگیری است. «بیژن کلهرنیا»، پژوهشگر حوزه معماری و شهرسازی، معتقد است اجرای این پروژه از هر زاویه‌ای که بررسی شود، توجیه منطقی و علمی ندارد. اجرای آن نام این اثر کم‌نظیر جهانی را برای همیشه از فهرست میراث جهانی حذف می‌کند اما این تنها آسیبی نیست که این پروژه به کرمانشاه و تاق‌بستان می‌زند. نگاه کوتاه‌مدت مدیران می‌تواند معامله سنگینی برای مردم کرمانشاه رقم بزند. معامله‌ دوسرباختی که در آن اجرای پروژه‌ای که به‌زعم کارشناسان شهرسازی در دنیا دیگر مورد توجه نیست، به حفظ و جهانی شدن اثری ارزشمند و منحصربه‌فرد ارجحیت دارد.
چند روز پیش استاندار کرمانشاه در اظهاراتی با اعلام اینکه اختلافات موجود با میراث‌فرهنگی درباره اجرای پروژه تله‌کابین تاق‌بستان تا ۹۰ درصد حل شده، گفته است این پروژه باید به‌سرعت از سر گرفته شود و به نتیجه برسد. پروژه‌ای که بدون شک شانس جهانی شدن را برای همیشه از تاق‌بستان می‌گیرد و منجر به تخریب گسترده محوطه‌های پیش‌ازتاریخ در محدوده این اثر ارزشمند می‌شود. اما فارغ از تمام این آسیب‌های جبران‌ناپذیر و همچنین تخریب‌های محیط‌زیستی، از منظر اصول شهرسازی نیز این پروژه توجیه منطقی ندارد.
«بیژن کلهرنیا» عضو هیئت‌علمی دانشگاه و پژوهشگر حوزه معماری و شهرسازی به‌صراحت اعلام می‌کند اجرای این پروژه از هیچ زاویه‌ای توجیه‌پذیر نیست: «تاق‌بستان به‌هیچ‌وجه مکان مناسبی برای احداث تله‌کابین نیست و چنین پروژه‌ای نه‌تنها به میراث تاریخی آسیب می‌زند، بلکه ظرفیت‌های گردشگری این اثر ارزشمند را نیز تهدید می‌کند؛ چراکه مقیاس پروژه با مقیاس محیط تاق‌بستان همخوانی ندارد.»
او با اشاره به وضعیت توسعه‌ شهری کرمانشاه، می‌گوید: «این شهر از منظر توسعه در شرایط مطلوبی قرار ندارد. شهر با مشکلات متعددی از جمله در زمینه‌های پاکیزگی محیط، سامان‌دهی فضاهای زیست‌پذیر، وضعیت مسکن، حمل‌ونقل عمومی، آلودگی هوا، گردوغبار و مسائل زیست‌محیطی دست‌وپنجه نرم می‌کند. درنتیجه، نمی‌توان کرمانشاه را در زمره شهرهای پیشرفته کشور دانست؛ حتی از منظر شاخص‌های کیفیت شهری، این شهر در میان شهرهای متوسط نیز جایگاهی ندارد. مسائل شهر کرمانشاه صرفاً کالبدی نیستند؛ بلکه ابعاد اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نیز به‌شدت تحت‌تأثیر قرار گرفته‌اند. با چنین نگاهی به وضعیت کنونی شهر، پروژه تله‌کابین به‌هیچ‌وجه در اولویت برنامه‌های توسعه شهری قرار نمی‌گیرد. اولویت‌های کنونی باید بر ارتقای کیفیت محیطی، بهبود وضعیت معیشت، ارتقای امنیت، سامان‌دهی حمل‌ونقل، و توسعه رفاه شهری متمرکز باشند. اجرای پروژه‌ای نظیر تله‌کابین، تنها زمانی موجه است که مجموعه‌ای از پروژه‌های زیربنایی و رفاهی برای ارتقای کیفیت زندگی شهروندان اجرایی شده باشد و شرایط برای طرح‌های فرعی‌ مثل تله‌کابین مهیا شده باشد. در حال حاضر، باتوجه‌به حجم گسترده مشکلات و بحران‌هایی که شهر کرمانشاه با آن مواجه است، طرح تله‌کابین نه‌تنها اولویتی ندارد، بلکه طرح آن در این شرایط، فاقد توجیه عقلانی، فنی و شهری است.»
«حسین رایتی‌مقدم»، مدیرکل اسبق حفظ و احیای بناهای تاریخی سازمان میراث‌فرهنگی، با اشاره به اقدامات گسترده و علمی در سال‌های گذشته برای حفاظت و ساماندهی محوطه تاریخی تاق‌بستان، به «پیام ما» می‌گوید: «تاق‌بستان نامزد ثبت جهانی یونسکو است. احداث تله‌کابین در محدوده آن، با مخدوش کردن منظر تاریخی و بصری آن، به‌طور مستقیم این فرایند را تهدید می‌کند. این در‌حالی‌ست که در طول سالیان گذشته، برای حفظ و صیانت از این اثر، کاوش‌های علمی و پروژه‌های بزرگ و ارزشمندی اجرا شده است؛ پروژه‌هایی که با صرف هزینه‌های کلان و بهره‌گیری از تخصص بین‌المللی صورت گرفته‌اند.» او از اقداماتی که برای حفظ تاق‌بستان از خطراتی مثل رطوبت یا ورود بازدیدکنندگان به محدوده تاق‌ها صورت گرفته است، می‌گوید و تأکید می‌کند: «مطالعات هیدرولوژیک دقیقی انجام دادیم و با اجرای اقدامات علمی، تاق‌بستان را از خطرات متعددی که تهدیدش می‌کرد، نجات دادیم.این اقدامات چشم‌انداز حفاظتی داشتند و نقش مهمی در فراهم آوردن زمینه برای ثبت جهانی این اثر ایفا کردند.»

صفحه نخست روزنامه پیام ما
چهارشنبه ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۴

🔻چشــم به راه مفقـودان
🔷پنج روز پس از حادثه، همچنان آواربرداری در بندر شهید رجایی ادامه دارد و به گفته مسئولان، ممکن است اجساد بیشتری پیدا شود. این گزارش را در صفحه ۲ بخوانید.

🔻هیروشیمای فرهنـگی
🔷باستان‌شناسان در نشستی تخصصی از پیامد‌های حفاری‌های غیرمجاز گفتند. این گزارش را در صفحه ۴ بخوانید

🔻قرق‌ها زیر آماج اتهام‌ها
🔷«فرشته باقری»، حفاظتگر مردمی، از دشواری‌های کار در این حوزه می‌گوید. این گزارش را در صفحه ۳ بخوانید.

🔻انکار خشکسالی
🔷بیانیه انجمن‌های علمی کشاورزی در واکنش به اظهارات یک نماینده مجلس را در صفحه ۵ بخوانید.

🔻آتشی که خاموش نمی‌شود
🔷آخرین واکنش‌ها به حادثه بندر شهیدرجایی را در صفحه ۲ بخوانید

🔻می‌خواهیم باب گفت‌وگو با جهان را باز کنیم
🔷معاون گردشگری کشور در میان۱۳۰ تورگردان بین‌المللی عنوان کرد. این گزارش را در صفحه ۶ بخوانید.

🔗راه‌‌های ارتباطی
🔗وبسایت روزنامه
🔗تلگرام
🔗توییتر
🔗اینستاگرام
🔗یوتیوب
🔗پادکست

@payamema

‍ ✍🏻میراث‌خبر: آخرین تصاویر تهیه شده در بازدید میدانی میراث‌خبر نشان می‌دهد که اسپی‌مزگت یکی از قدیمی‌ترین بناهای تاریخی گیلان پس از یک مرمت اولیه به حال خود رها شده است. گردشگری که نوروز امسال برای دیدن این بنا می‌رفتند با یک محوطه رها شده و ویران مواجه می‌شدند. این در حالی است که باستان‌شناسان اسپی‌مزگت را یک بنای مقدس برمی‌شمارند. عجیب آن‌که به نظر می‌رسد مدیران میراث‌فرهنگی گیلان این بنای تاریخی را فراموش کرده‌اند و برنامه‌ای برای ساماندهی آن ندارند.
#رشت#اسپی_مزگت#میراث_فرهنگی_گیلان#گردشگری#میراث_ایران #میراث_خبر

‍ ‎🔺چرا شرکت نفت آبادان و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری جرثقیل اکوان را این‌گونه به حال خود رها کرده است؟
بهروز کمال‌دشتی✍🏻
▫️حمل وسایل نظامی به وسیله‌جرثقیل اکوان از آبادان توسط متفقین و شکست هیلتر سرنوشت دنیا را تغییر داد. اکنون عدم شناخت و نداشتن آگاهی صحیح از تاریخ و کاربرد آن ادوات و یا ابنیه باعث بی خیالی و پیش پا افتاده انگاشته شدن آن شده است.
جرثقیل اکوان یا آکوان(akvan crain) با آن همه عظمت و گذشتهء پر افتخار، اینک به عنوان سازهء فلزی ناشناخته و بدرد نخور در گوشه ای از ساحل اروند رود، دورهء بازنشستگی خود را طی می کند هر چند که بنا به عقیدهء کارشناسان، عمر کاری او بسیار کوتاه بوده و این ایام بازنشستگی بسیار زود به سراغش آمده است.
▫️ناشناخته ماندن اکوان تا آنجا کشیده شد که مدتی پیش در یکی از برنامه های رادیویی صدای مرکز آبادان، آنهم در برنامه ای به نام فیدوس، که رسالت آشنایی نسل جوان آبادان را با گذشتهء این شهر بر عهده دارد، از این جرثقیل تحت عنوان«کرن ناصر پهلوون» نام برده شد!!!
▫️در سال 1320 ، توسط جرثقیل اکوان 137 دستگاه لوکومتیو، 12 کارگاه سنگین، یک آمبولانس، 17 هزارتن مواد و کالای عمومی، 369 هواپیمای بمب افکن مدل بوستون و 186 جنگده از اسکله اکوان آبادان به روسیه انتقال داد شد. در این زمان هیتلر به شوروی رسید و همین تجهیزات به برتری قوای متفقین و شکست هیتلر در
شوروی انجامید.
#اکوان#جرثقیل_اکوان_آبادان#آبادان#شرکت_نفت_آبادان#موزه_نفت_آبادان#میراث_فرهنگی_آبادان#میراث_فرهنگی_و_گردشگری #میراث_خبر

‍ سوال از آقای استاندار خوزستان پس از بازدید از ایذه
آیا در جریان سرقت بزرگ اشیا و اموال آیاپیر قرار گرفتید؟

مجتبی گهستونی

در روزهای گذشته استاندار خوزستان در سفر سه روزه به شمال شرقی خوزستان از بخش های عمده میراث ملی در ایذه بازدید کرد. در این سفر علاوه بر موضوعات مختلف، چند مصوبه در حوزه گردشگری داشتند.
اما با گذشت 10 ماه از سرقت قابل توجهی از اموال و اشیا پایگاه ملی آیاپیر ایذه، آیا استاندار خوزستان در این سفر که مدیرکل میراث‌فرهنگی گردشگری صنایع‌‍‌دستی خوزستان او را همراهی می‌کرد آیا در جریان سرقت بخش قابل توجهی از اموال و اشیا پایگاه ملی آیاپیر ایذه قرار گرفت؟ یا بار دیگر بر آن سرپوش گذاشته شد.
در شرایطی که شهرستان ایذه با وجود کوهستانی بودن و پراکندگی محوطه‌های باستانی از فقر نیروی کارشناس و کمبود نگهبان و یگان حفاظت رنج می‌برد، در بامداد یکی از روزهای هفته نخست تیرماه مشاهده می‌شود که قفل‌های در حیاط و قفل‌های اتاق‌ها پایگاه شکسته شده‌ و اقدام به سرقت وسایل آثار باستانی کرده‌اند.
بر اساس گزارش های مکتوب و رسمی ثبت شده، عناوین سرقت عبارتند از: 43 قلم شی تاریخی، 3 دستگاه فلزیاب، 4 دستگاه کولر گازی دو تیکه 26 هزار، یک دستگاه آبسردکن، یک دستگاه کپی بزرگ، دو دستگاه کامپیوتر، یک دستگاه مانیتور، یک دستگاه کولر پنجره ای، تعداد 8 دوربین مداربسته، تعداد یک ردیاب یک عدد پمپ آب، 2 عدد میز و صندلی، 5 عدد پتو، 5 عد بالشت، یک عدد موتور جوش، 2 عدد سنجد، 2 بسته سیم جوش، 5 عدد نرده آهنی 2 متری، 30 متر کابل جوشکاری، یک موکت 30 متری، 5 عدد آنتن ویژه دوربین مداربسته، یک دستگاه تلویزیون 55 اینچ و تعداد دیگری وسایل کاربردی.
همچنین پس از سرقت، سارقین اقدام به تخریب وسایلی از قبیل یخچال، کولر گازی کردند.
با وجود این میزان از سرقت که یک خسارت سنگین برای اداره کل میراث‌فرهنگی گردشگری صنایع‌‍‌دستی خوزستان محسوب می‌شود، اقدامات قضایی امور حقوقی برای شناسایی سارقین تا به کجا طی شده و چه رایی صادر شده است؟ پیگیری‌های فرماندهی یگان حفاظت میراث‌فرهنگی کشور و معاونت میراث‌فرهنگی در سطح وزارتخانه تا به کجا طی شده است؟
علاوه بر اینکه چند سالی است ایذه به دلیل حفاری‌های غیرمجاز، تخریب اموال فرهنگی باستانی، نامطلوب بودن حفاظت، کمبود نیروی کارشناس و نیروی حفاظت به کانون بحران‌های میراث‌فرهنگی تبدیل شده است‌‌، سرقت قابل توجهی از اموال پایگاه ملی آیاپیر ایذه هم علاوه بر اینکه امور این پایگاه را مختل کرده است، یکی از مهم‌ترین موزه‌های جنوب غرب ایران در ایذه را هم در خطر قرار داده است.
سرقت مورد نظر که ارزش مادی قابل توجهی داشته این نگرانی را به وجود می‌آورد که ممکن است در آینده نزدیک شاهد سرقت از موزه ایذه و تخریب نقش برجسته‌های متعدد در این شهرستان باشیم‌.
به دلیل شرایط خاص منطقه درشهرستان ایذه تقویت حفاظت فیزیکی و تجهیز محوطه‌های باستانی به دوربین مدار بسته ضرورت دارد.
همچنین بهمن ۱۳۹۶ بود که مسئولان میراث فرهنگی ایذه متوجه تخریب آثار باستانی پایگاه آیاپیر شدند. این تخریب به دست نگهبان شیف شب رخ داد.
در تاریخ‌های متعدد گزارش شده که حفاران غیرمجاز در روز و در شب محوطه باستانی شمی و گورستان شیرهای سنگی شهسوار ایذه را بی محابا حفاری و تخریب کرده‌اند. البته دیگر محوطه‌های ایذه که در چهارگوشه این شهرستان قرار دارند از شرايط مطلوبی برخوردار نیستند.
در حالیکه سال‌هاست بحث ثبت جهانی ایذه مطرح است، اخبار دریافتی از محوطه‌های باستانی ایذه خوشایند نیست‌.

‍ خلیج فارس به شاخاب پارس هم معروف است. آبراهی که در امتداد دریای عمان و در میان ایران و شبه‌جزیره عربستان قرار دارد و از شرق از طریق تنگه هرمز و دریای عمان به اقیانوس هند و دریای عرب و از غرب به دلتای رودخانه اروندرود، که حاصل پیوند دو رودخانه دجله و فرات و پیوستن رود کارون به آن است، ختم می‌شود. در زمان شاه اسماعیل یکم امپراتوری پرتغال به رهبری ناخدا آلبوکرک وارد خلیج فارس شده و آنجا را به تصرف خود درآورد.
شاه اسماعیل یکم پس از تصرف خلیج فارس با این سردار پرتغالی همکاری کرد و همین سبب شد که پرتغالی ها در مناطق اطراف خلیج فارس نیز نفوذ و قدرت یابند. حضور پرتغالی ها در خلیج فارس 116 سال ادامه یافت . در روز ٢١ آوریل سال ١6٢٢ سپاه شاه عباس صفوی، به رهبری امام قلی خان فتح هرمز را با موفقیت انجام داد و کل منطقه خلیج فارس را آزاد کرد.از همان زمان تاکنون، به دلیل رشادت های شاه عباس صفوی و آزادسازی بندر گمبرون، نام این بندر به «بندر عباس» گذاشتند.