Yozda Abduqodir Husanovdan intervyu olgandim, bu bir parchasi :) https://youtu.be/CscYlTbkMv0

“Kontekst” podkast: Abduqodir Husanov "Manchester Siti"da

Yanvar oyining eng muhim voqealaridan biri O‘zbekiston terma jamoasi himoyachisi Abduqodir Husanovning Angliyaning so‘nggi yillardagi eng kuchli jamoasi - "Manchester Siti"ga transfer qilinayotgani bo‘ldi.

Bu voqealar fonida “Kontekst” podkastning yangi soni Husanov transferi, “Siti”dagi hozirgi inqiroz, Gvardiola himoyachidan qanday foydalanishi mumkinligi ва o‘zbek futbolchisi jahon futbolining eng katta ligasiga borib qo‘shilayotganiga bag‘ishlandi.

Podkastning bu safargi mehmoni futbol sharhlovchisi, jurnalist Xayrulla Hamidov bo‘ldi.

Videoni ko‘rish uchun havola: https://youtu.be/xNB5MSPcRZY

@gazetauzmaxsus

Yodingizda bo‘lsa, dekabrda Respublika oliy ta’lim kengashi xususiy universitetlarga “4 foizlik soliq” solayotgani haqida xabarlar chiqqandi. Ancha shov-shuv bo‘lib, masalaga hatto og‘irkarvon parlamentimiz ham aralashgandi. Shu bilan hamma es-hushini yig‘ib olib, hayot yana o‘z maromida davom etayotgandek edi.

Yuliy Yusupovning bugun yozishicha, Respublika oliy ta’lim kengashi kuni kecha xususiy universitetlarning rahbarlarini yana yig‘ib, tashqariga chiqib yana shovqin ko‘tarasanlarmi, deputatlarni yordamga chaqirasanlarmi, farqi ham, foydasi ham yo‘q — biz aytgan “soliq”ni baribir to’laysanlar, to‘lamasanglar, jazolanasanlar, deb to‘g‘ri tushuntiribdi.

4-5 yil avval kimdir (barmog‘imiz bilan ko‘rsatishimiz shartmi) “Yangi O‘zbekiston qip-qizil surbetlar makoni bo‘ladi” desa, bu gapga ishonmaslik qiyin bo‘lsa-da, “ja unchalikka borishmas”, degan bir umid bor edi. Hozir atrofga qarab, o‘sha gap bugungi kun haqiqatiga aylanganini ko‘rasan:

UzIMEI balosi 30 foizlik boj o‘ylab topyapti; elektromobil import qilmoqchi bo‘lsang, UzTest degan ajdarhoda navbating kelishini kutishing kerak (keyin yana qo‘shimcha pul ham to‘laysan — xizmat tekin emas-ku); otning kallasidek qimmat avtoraqam olmaydigan hozircha faqat eshak-arava qoldi, lekin unga ham tez orada navbat kelsa kerak; kunda-kunora: “Haydovchilikka o‘qish narxi bir necha barobar osharmish!” degan vahima xabar chiqib turadi, haydovchilikka imtihon topshirish narxi esa tez orada universitetlarning bir yillik kontrakt puliga yetib olsa kerak.

Endi, mana, Konstitutsiya, prezident, parlamentni aylanib o‘tib, xususiy universitetlarga “soliq” ham solinyapti. Yangi xususiy universitetlarni ochish necha yildan beri “taqiqlab qo‘yilgani” haqida-ku gapirmasa ham bo‘ladi. Mana shuncha g‘alatiliklar fonida O‘zbekistonning 2018–2019-yillari hatto Amerikasida ham bo‘lmagan erkinlik zamonidek ko‘rinyapti hozir. Tavba-tavba, shunchalik erkinlik zamoni ediki, O‘zMTRKda (xususiy demayapman) har kuni biror diniy-ma’rifiy ko‘rsatuv ko‘rarding, tashqarida Qur’on chempionatlari bo‘lardi.

Ha, hozir men har xil narsalarni aralashtirib tashlayapman. Lekin, tushunishimcha, erkinlik degani alohida-alohida bo‘lmaydi, shekilli. Yo hammaga, yo hech kimga.

The Economist’da “Arkadag” dunyoning eng buyuk klubimi?” degan maqola chiqibdi. Unda aytilishicha, 2023-yilda tashkil etilgan “Arkadag” futbol klubi ketma-ket 61 ta o‘yinda g‘alaba qozonib, “Seltik”ning bir asrlik rekordini takrorlashiga bir bahya qolibdi (qarab keldim — 2023-yilgi mavsumda ham, 2024-yilda ham “Arkadag” turkman Oliy Ligasidagi hamma o‘yinlarni yutibdi).

XXI asr uchun baribir rekord-ku, lekin bu natijaning haqqoniyligi (“halolligi” deylik), masalan, Ginnessning Rekordlari tomonidan tan olinmayotgan ekan. Nega? Chunki “Arkadag” millat yetakchisi Gurbanbuli Berdimuhamedovning faxriy unvoni kabi ataladi — Berdimuhamedovni ham Arkadag deb ulug‘lashadi. Bundan tashqari, “Arkadag” klubi Berdimuhamedov sharafiga qurilgan Arkadag shahri nomidan o‘ynaydi. Jamoa ham 2002-yilgi “Paxtakor” kabi mamlakatning eng yaxshi futbolchilarini ma’muriy yo‘l bilan o‘z tarkibiga jamlab olgan.

Xullas, prezidentning otasi ko‘ngilxushligi uchun o‘ylab topilgan futbol loyihasi. The Economist ham kinoya qilib yozibdi: “Arkadag “Arkadag”ning o‘yinlarini ko‘rish uchun Arkadag shahriga keladi”, deb.

Baxtga qarshi, The Economist sahifalaridan o‘rin olish yo mana shunaqa g‘alati ishlar qilish kerak, yoki bo‘lmasa haqiqatan ham hamma sezadigan darajada yaxshi bo‘lish kerak. Xuddi 5-6 yil avvalgi O‘zbekiston kabi. O‘shanda The Economist’lar biror piar-kompaniya buyurtma bermasa ham, O‘zbekistonni kinoyasiz, maqtab yozgandi.

Abduqodir Husanov “Manchester City”da. Manba

Qahramon akadan: https://www.tgoop.com/aslanov_futbol/1738

Amerikaning shunisi zo‘r-da: https://www.tgoop.com/iqtisodchi_kundaligi/3162

To‘g‘ri, 4 yildan keyin hozirgisidan ham battari kelishi mumkin. Lekin kelmasligi ham mumkin-da. Saylov mana shunaqa o‘zgarishlar bo’lishi uchun ham kerak. O‘zgarishlar — taraqqiyot garovi 🙂

Umrimda birinchi marta samolyotga o‘tirib borgan mamlakatim — Nepal. O‘shanda mamlakat navbatdagi inqilobni boshdan kechirgan, tinch bo‘lib tinch emas, notinch bo‘lib notinchmas. Atrof to‘la tartibsizlik, lekin hayot qandaydir bir maromda davom etayotgandek. Katmanduda svetofor degan narsani bir marta, prezident saroyi oldida ko‘rganman — u ham ishlamasdi. Chorrahada transport qatnovi navbati bilan — bir tomon to‘xtovsiz yuraveradi-yuraveradi, orada sa-algina bo‘shliq paydo bo‘lsa tamom, ikkinchi tomondan bir mototsiklmi, kichikroq bir narsa suqilib chorrahaga kirib, ortidagilarga yo‘l ochib beradi; g‘irt tartibsizlik, lekin hamma ko‘nikkan qandaydir marom bor.

Nepal aholisi o‘sha vaqt ham 30 millionga yaqin edi; taxminan O‘zbekistonnikidek. Oshxonada oshpazlar, xizmat ko‘rsatuvchi xodimlar bilan gaplashib qolganimizda, ularning juda ko‘pchiligi Qatarda mehnat muhojiri sifatida ishlab kelganini eshitib, hayron qolgandim — tasavvurimda Nepal qayerda-yu, Qatar qayerda (shuning uchun keyinchalik Qatarga borganimda, u yerda o‘tkazilgan O‘zbekiston — Nepal o‘yinida kattagina stadionning yarmi nepallik muxlislar bilan to‘lganida hayron qolganim yo‘q); shu joyi ham O‘zbekistonga o‘xshashdek ko‘ringan.

Mehmonxonamiz kuniga ikki mahal elektr ta’minotidan uzilardi. Elektr ta’minoti uzilganidan ko‘p o‘tmay, mehmonxonaning dizel generatorlari g‘uvillab ishga tushardi. Shu joyi ham negadir O‘zbekistonga o‘xshashdek ko‘ringan. O‘sha vaqtda eng ta’sir qilgani — Nepalda avtomobil importiga 200 foizlik boj o‘rnatilganini bilganim bo‘lgan. “Bizda mashina juda qimmat, mana shu shaldiroq aravaga 20 ming dollar to‘laganman”, degandi Nexia’dan ham ko‘rimsizroq, Xitoyda ishlab chiqarilgan arzongarov mashina haydovchisi. “Shunchalik ham o‘xshashlik bo‘ladimi, tavba”.

O‘sha vaqt Nepaldan bizning asosiy farqimiz — bizda davlat kuchliroq edi, tartibni saqlay bilardi. Shuning uchun Toshkent ko‘chalari Nepal poytaxtidagi kabi chiqindilar bilan to‘lib toshmagan, ko‘chalarning o‘rtasida odamlar uxlab yotmasdi. Transport harakati ham tartibliroq edi (axir bizda har chorrahada svetofor bor). Lekin o‘sha Nepal darajasiga tushish osondek ko‘ringan ko‘zimga — ko‘chalarimizda o‘shanda ham kap-katta odamlar uyalmay-netmay katta va kichik hojatini chiqarayotganini ko‘rib qolardim (sizning ham ko‘zingiz tushgandir shunday yoqimsiz manzaralarga, xoynahoy). Bizda hamma ommaviy shunday qilmasligiga sabab — har qalay, tartib bor.

Shuncha o‘xshashliklar bir tomonu, o‘sha vaqt Katmanduda KFC ishlab turganini ko‘rganimdagi alam bir tomon. U vaqtlarda O‘zbekistonda bunaqangi xalqaro fast-fud tarmoqlarini tasavvur ham qilib bo‘lmasdi-da. Dunyoni bir lahza qovurilgan tovuq go‘shti bilan o‘lchab, “Nahot shu Nepalchalik emasmiz?”, degan xayol o‘tgan, birrov. KFC G‘arbning eng moslashuvchan kompaniyasi ekani, uning franshizalari diktaturalarda ham, kambag‘al mamlakatlarda ham ishlayverishini hali bilmasdim-da. Boz ustiga, turfa xil kommunistlar tomonidan tilka-pora qilinganiga qaramay, Nepal baribir G‘arb qadriyatlari ustuvor mamlakat edi, nazarimda: faqat biznes.

Hozir Nepalning ahvoli qandayligini bilmayman. Bularni yozganimning sababi — Kanadada o‘zbekistonlik va nepallik ota-onalar suhbatlashib qolgani haqidagi postni o‘qib, birinchi xorijiy safarimda ko‘rganim o‘xshashliklar esga tushib ketdi

Marks Jumaniyozovning nevaralari yozishdi: “Bobom Shovot tumaniga raykom bo‘lmaganlar lekin”, deb. Men ham shundan keyin e’tibor berdim - Xorazmga hokim bo‘lishidan avval Marks Jumaniyozov viloyatning Xonqa, Urganch va Yangibozor tumanlariga raykom (rahbar)lik qilgan ekan.

Endi, kelib-kelib Xayriddin Sultonovning xotiralar kitobida shunday xato ketishi mumkinligini men ham qaydan bilibman. Uzr.

Marks Jumaniyozovning nevaralari aytishdiki, Xayriddin Sultonov hikoya qilgan voqea bo‘lgan vaqtda bobolari Urganch tumanida raykom bo‘lgan ekan.

Shu joyida Murod Muhammad Do‘stning memuarlar qanday yozilishi haqidagi hikoyasi esga tushib ketdi :)

Abduqodir Husanovning “Manchester Siti”dagi debyuti haqida Qahramon aka Aslanov yozyaptilar:

“Golga olib kelgan xato juda ko‘zga tashlanadi, to‘g‘ri, ammo u yerda shunchaki texnik tomondan ijro o‘xshamadi — bunday xatolar yuzlab o‘yinlarda qatnashgan eng zo‘r himoyachilar faoliyatida ham uchraydi, qo‘rqinchli emas.

Aslida qizil bo‘lishi ham mumkin (hakam Oliver bo‘lganida aniq) bo‘lgan sariq kartochka va keyingi, Husanovning o‘zi blok qo‘yib bartaraf etgan epizod, ofsaydni to‘g‘ri ushlay olmaslik — ko‘proq taktik asosga ega: “Manchester Siti” ancha yuqori himoyada o‘ynaydi va “Lans”dan bu borada keskin farq qiladi. Bu adaptatsiya bilan bog‘liq.

Shu o‘rinda Gvardiola tanqidlarga uchrashi tabiiy. Uch kun oldin kelgan va atigi bir yarimta mashg‘ulot o‘tkazgan 20 yoshli futbolchini bu holatga tashlagani, avvalo, uning qarori.

Yana bir noqulay tomoni — o‘ng qanotda aslida yarimhimoyachi bo‘lgan Nunyez. Ya’ni, Husanov hisob 0:1 ligidan kelib chiqib, oldinga tez chiqayotgan jamoadoshlarini tozalashi kerak. Natijada Sancho va Jekson orasida qolib ketyapti. “Chelsi” bu koridorni tez-tez ishlatishi tabiiy.

Ammo bu ishonch aslida Husanovning foydasiga ishlashi ham mumkin. Shunday vaziyatda ham unga ishonildimi — Pep qaysar murabbiy — demak, Abduqodirda xatoni tuzatish imkoniyati bo‘ladi. Husanovning o‘nglanishi endi Pep uchun ham muhim masala. Uyog‘i futbolchimizga bog‘liq. Hayajon va ichki bosimni yengib, o‘z o‘yinini o‘ynasa kifoya”.

Jamol akaning suhbatlarini oldik. Borimiz Kapadze, yo‘g‘imiz Kapadze, dedilar kechagina husanovparast ham bo‘lgan biz kapadzeparastlarga. Mazza qildik, siz ham bebahra qolmang: https://youtu.be/lSlLVDV4hUE

2024-yil noyabrida, kuppa-kunduz kuni Toshkent markazida bir necha yigit bir qizni o‘g‘irlab, tog‘ga olib qochib ketgan. Ular o‘rtasidagi bungacha qanday munosabat bo‘lgan, ular sevishganmi-sevishmaganmi, ahamiyatsiz. Eng muhim fakt shu - bir guruh barzangi, qilayotgan ishi jinoyat ekanini bila turib, bir odamni, uning xohish-irodasiga zid ravishda, o‘g‘irlagan. Tushunmaydigan “tupoy”lar uchun alohida yozaman: TOSHKENTDA ODAM O‘G‘IRLANGAN!

Hali ham bu dunyoda yaxshi odamlar bor. O‘sha o‘g‘irlash hodisasi bir xususiy ta’lim muassasasining kamerasiga tushib qolgan, u yerdagilar darhol “102”ga xabar bergan. Kameraga qizni o‘g‘irlashda ishlatilgan mashinaning avtoraqami ham tushgani uchun ko‘p o‘tmay o‘g‘irlashga bosh bo‘lgan shaxsga Yakkasaroy tuman IIB boshlig‘i, GAI boshlig‘i, jinoyat-qidiruv bo‘limi boshlig‘i ketma-ket telefon qilgan. Lekin hech kim uni na to‘xtata, na ortga qaytara olgan.

O‘sha kuni qizning onasi kechki mahal oxiri jinoyat-qidiruv bo‘limining xodimiga telefon qilib, qizining o‘g‘irlanishi haqida so‘raganida haligi xodim: “Bu o‘g‘rilik emas, sevgi”, deb javob bergan (padariga ming lan’at bunaqa melisaning - o‘zining qizini ham shunday o‘g‘irlab ketishsa, “bu o‘g‘rilik emas, sevgi” deb o‘tirarmikin o‘sha yaramas?!).

Shundan keyin qiz va uning oilasi uni o‘g‘irlagan shaxslar ustidan, ularning boshqa tahdidlari, harakatlari (bir necha bor o‘ldirib yuborish bilan tahdid qilgan, jismoniy kuch ishlatishlar ham bo‘lgan, qo‘lini kesishgan va hokazo) yuzasidan ichki ishlarga murojaat qilgan. “Sevgishunos” xodimlar bu arizalar bo‘yicha chora ko‘ravermagach, qiz va uning oilasini haligi o‘g‘ri-zo‘ravondan himoya qilmagach, 27-yanvar kuni qiz yana bir bor o‘g‘irlab ketilganidan keyin, noyabrdagi birinchi o‘g‘rilik videosi internetga chiqarilgan.

Endi chora ko‘risharmish, hamma aybdorlar qonunda belgilangan jazosini olarmish. Shu vaqtgacha chora ko‘rmaganlar-chi, ular ham jazosini oladimi?

Melisamiz bundan battar sharmandagarchiliklarni ham bezbetlarcha yengib o‘tgan, ming afsuski, bunisi ham yengib o‘tadi. Vaholanki, bunaqa voqeadan so‘ng nafaqat tuman yo shahar melisasi boshliqlari, balki butun tizim rahbariyati pogonlari yulib olingan holda ishdan haydalishi kerak edi - agar ularning o‘zida “qo‘l ostimdagi bunaqangi rasvo xodimlar bilan ishlash, ular sabab sharmanda bo‘lish jonimga tegdi”, deb ishdan bo‘shashga jur’at va farosat yetmasa. Bu qurib ketgur melisa tizimini tag-tubi bilan isloh qilish kerak.

Ey Xudo, podyezdlardagi velosiped va kolyaskalarni hech bir ogohlantirishsiz olib ketib (“o‘g‘irlab” deyaversa ham bo‘ladi), keyin uni ehson qilib yuboradigan, chet ellik turistdan pora so‘raydigan, bozorlarda odamlarning cho‘ntagidagi telefonlarini “o‘g‘irlab olib” o‘zicha aqllilik qilmoqchi bo‘ladigan, qizi o‘g‘irlanganlarni “bu o‘g‘irlik emas, sevgi” deb ovuntiradigan hamda yana boshqa har xil aqlbovar qilmas jinniliklarni o‘ylab topgan, topayotgan va hali yana topishi mumkin bo‘lgan kaltabin o‘zbek melisasiga ishimiz tushishidan o‘zing asra!

O‘sha gap - suv balosidan, o‘t balosidan va melisa balosidan o‘zing asra! Bularga qarshi boshqa bir chora, boshqa bir davo yo‘q.

O‘zbekiston tarixidagi birinchi umumxalq prezident saylovi natijalari: https://www.tgoop.com/tarixkart/620

Viloyatlar kesimidagi natijalarga e’tibor bersangiz, saylovda g‘olib chiqqan nomzod bitta viloyatda raqibiga imkoniyatni boy bergan – bunaqasi keyingi birorta saylovda kuzatilmagan bo‘lsa. Nafaqat viloyatlar, balki tumanlar kesimida ham.

Bu - hali “axborot asri” hisoblanmagan XX asrning tugashiga 10 yildan kamroq vaqt qolgan zamonda o‘tkazilgan saylovga doir axborot. Hozirgi axborot davrida nafaqat viloyat yo tuman, balki har bir saylov uchastkasi kesimida ham shunday axborot berishni tashkil etish mumkin.

Yaqin ikki-uch saylovda biror muqobil nomzod viloyat tugul biror tumanda ham g‘olib chiqa olmasa kerak. Shunday ekan, saylovlar natijasi bilan bog‘liq axborotni yanada batafsilroq, bafurjaroq, maydalab (detallashtirib) berishdan qo‘rqmaslik kerak. Menimcha.