سنگ بالای سر:
/ و هو / ابن الامیر الکبیر الوقیر (؟) / ناصب لواء المعدلة واهب عطاء الموهبه / ناصر الحق و الدین امیر شیخ علی / بهادر طاب ثراه و جعل الجنة مثواه. وفاته / فی الثالث و العشرین من شهر نبی الله المکرم / المـ[ـعظم] شـ[ـعبا]ن سنه ست و اربعین و ثمانمایه / ××× ××× ××× ... ... ...
خوانش: میثم صادقی
/ و هو / ابن الامیر الکبیر الوقیر (؟) / ناصب لواء المعدلة واهب عطاء الموهبه / ناصر الحق و الدین امیر شیخ علی / بهادر طاب ثراه و جعل الجنة مثواه. وفاته / فی الثالث و العشرین من شهر نبی الله المکرم / المـ[ـعظم] شـ[ـعبا]ن سنه ست و اربعین و ثمانمایه / ××× ××× ××× ... ... ...
خوانش: میثم صادقی
shiraznameh4_merged(1).pdf
25 MB
#مقاله
بررسی شعائر شیعی سکه ها در دوران فترت ایلخانان و گورکانیان در فارس و شیراز
جناب سجاد حسام پور
در مورد مذهب رسمی مردم فارس و شیراز در این زمان می دانیم که اکثریت سنی مذهب بوده اند،
عباس زریاب به نقل از عبدی بیک شیرازی؛ مولف تکملة الاخبار، شیراز را در زمره شهرهایی می آورد که پس از مرگ اولجایتو، از قبول تشیع امتناع نکردند
شاید مهم ترین شاهد بر این ادعا، وجود سکه های طلا و نقره با شعار شیعی از ابوسعید ایلخانی ضرب شیراز که با ظرافت حکاک در کنار شهادتین و و بعد از نام خلفا، علی(ع) ولی الله حک کرده است. هرچند فراوانی و کمیت ضرب این سکه، نسبت به سکه های با تراز سنی ابوسعید قابل قیاس نیست، اما همین نمونه، حضور و تأثیر شیعیان در شیراز را نشان می دهد، استفاده از چنین عباراتی مخصوصاً زمانی که به دستور این ایلخان، نام ائمه شیعه از سکه ها حذف شده بود قابل توجه است.
بررسی شعائر شیعی سکه ها در دوران فترت ایلخانان و گورکانیان در فارس و شیراز
جناب سجاد حسام پور
در مورد مذهب رسمی مردم فارس و شیراز در این زمان می دانیم که اکثریت سنی مذهب بوده اند،
عباس زریاب به نقل از عبدی بیک شیرازی؛ مولف تکملة الاخبار، شیراز را در زمره شهرهایی می آورد که پس از مرگ اولجایتو، از قبول تشیع امتناع نکردند
شاید مهم ترین شاهد بر این ادعا، وجود سکه های طلا و نقره با شعار شیعی از ابوسعید ایلخانی ضرب شیراز که با ظرافت حکاک در کنار شهادتین و و بعد از نام خلفا، علی(ع) ولی الله حک کرده است. هرچند فراوانی و کمیت ضرب این سکه، نسبت به سکه های با تراز سنی ابوسعید قابل قیاس نیست، اما همین نمونه، حضور و تأثیر شیعیان در شیراز را نشان می دهد، استفاده از چنین عباراتی مخصوصاً زمانی که به دستور این ایلخان، نام ائمه شیعه از سکه ها حذف شده بود قابل توجه است.
ابوسعید ایلخانی، 720ه.ق شیراز
روی سکه مرکز:
الله، لا اله الا الله، محمد رسول الله، ابوبکر،عمر، عثمان، علی ولی
روی سکه حاشیه داخلی:
فسیکفیکهم الله و هو السمیع العلیم
روی سکه حاشیه خارجی:
ضرب شیراز
پشت سکه مرکز:
ضرب، فی ایام دوله السلطان، الاعظم ابوسعید، خلدالله ملکه
پشت سکه حاشیه داخلی:
نعم النصره الله
پشت سکه حاشیه خارجی:
ضرب، شیراز، فی، سنه، عشر، ین و، سبع، مائه
توضیحات:
شاید مهم ترین شاهد بر قدرت اجتماعی شیعیان در شیراز، وجود سکه های طلا و نقره با شعار "علی ولی الله" در زمان ابوسعید ایلخانی است. در این زمان ضرب سکه های شیعی اولجایتو در سراسر ایران ممنوع شد، ولی در ضرابخانه شیراز با ظرافت حکاک در کنار شهادتین و و بعد از نام خلفا، شهادت "علی ولی الله" حک شده است.
این نمونه، تأثیر شیعیان در شیراز را نشان می‌دهد، استفاده از چنین عباراتی مخصوصاً در زمانی که به دستور این ایلخان، نام ائمه شیعه از سکه‌ها حذف شده بود قابل توجه است.
#ایلخانان
#شیراز
WWW.SHIAMUSEUM.ORG code:103091
روی سکه مرکز:
الله، لا اله الا الله، محمد رسول الله، ابوبکر،عمر، عثمان، علی ولی
روی سکه حاشیه داخلی:
فسیکفیکهم الله و هو السمیع العلیم
روی سکه حاشیه خارجی:
ضرب شیراز
پشت سکه مرکز:
ضرب، فی ایام دوله السلطان، الاعظم ابوسعید، خلدالله ملکه
پشت سکه حاشیه داخلی:
نعم النصره الله
پشت سکه حاشیه خارجی:
ضرب، شیراز، فی، سنه، عشر، ین و، سبع، مائه
توضیحات:
شاید مهم ترین شاهد بر قدرت اجتماعی شیعیان در شیراز، وجود سکه های طلا و نقره با شعار "علی ولی الله" در زمان ابوسعید ایلخانی است. در این زمان ضرب سکه های شیعی اولجایتو در سراسر ایران ممنوع شد، ولی در ضرابخانه شیراز با ظرافت حکاک در کنار شهادتین و و بعد از نام خلفا، شهادت "علی ولی الله" حک شده است.
این نمونه، تأثیر شیعیان در شیراز را نشان می‌دهد، استفاده از چنین عباراتی مخصوصاً در زمانی که به دستور این ایلخان، نام ائمه شیعه از سکه‌ها حذف شده بود قابل توجه است.
#ایلخانان
#شیراز
WWW.SHIAMUSEUM.ORG code:103091
روی سکه مرکز:
المتوکل علی الله ابو اسحاق بن محمود شاه
روی سکه حاشیه خارجی:
ضرب شیخ کبیر (شیراز) سنه سبع و اربعین و سبعمائه
پشت سکه مرکز:
لا اله الا الله، محمد رسول الله صلی الله علیه و سلم
پشت سکه حاشیه خارجی:
ابوبکر، عمر، عثمان، علی ولی الله
توضیحات:
امیر جمال‌الدین شاه شیخ ابواسحاق در سالهای 743تا758 قمری در فارس حکومت داشت.
ابن بطوطه جهانگرد مراكشی، درباره ملكه تاشی خاتون مادر ابواسحاق و مزار شاهچراغ چنین نوشته است:
این آرامگاه در نظر شیرازی ها احترام تمام دارد و مردم برای توسل به زیارتش می روند. تاشی خاتون، در جوار این بقعه ی بزرگ، مدرسه و زاویه ای ساخته است كه در آن به اطعام می پردازند و عده ای از قاریان پیوسته بر سر تربت امامزاده، قرآن می خوانند شب های دوشنبه، خاتون به زیارت آرامگاه می آید و در آن شب قضات و فقها و سادات شیراز نیز حاضر می شوند. این جمعیت در بقعه جمع می شوند و با آهنگ خوش به قرائت قرآن مشغول می شوند. خوراك و میوه به مردم داده و پس از صرف طعام، واعظ، بالای منبر می رود و این كار بین نماز عصر و شام انجام می گیرد.
#شیراز
#آل_اینجو
SHIAMUSEUM.ORG code:120011
المتوکل علی الله ابو اسحاق بن محمود شاه
روی سکه حاشیه خارجی:
ضرب شیخ کبیر (شیراز) سنه سبع و اربعین و سبعمائه
پشت سکه مرکز:
لا اله الا الله، محمد رسول الله صلی الله علیه و سلم
پشت سکه حاشیه خارجی:
ابوبکر، عمر، عثمان، علی ولی الله
توضیحات:
امیر جمال‌الدین شاه شیخ ابواسحاق در سالهای 743تا758 قمری در فارس حکومت داشت.
ابن بطوطه جهانگرد مراكشی، درباره ملكه تاشی خاتون مادر ابواسحاق و مزار شاهچراغ چنین نوشته است:
این آرامگاه در نظر شیرازی ها احترام تمام دارد و مردم برای توسل به زیارتش می روند. تاشی خاتون، در جوار این بقعه ی بزرگ، مدرسه و زاویه ای ساخته است كه در آن به اطعام می پردازند و عده ای از قاریان پیوسته بر سر تربت امامزاده، قرآن می خوانند شب های دوشنبه، خاتون به زیارت آرامگاه می آید و در آن شب قضات و فقها و سادات شیراز نیز حاضر می شوند. این جمعیت در بقعه جمع می شوند و با آهنگ خوش به قرائت قرآن مشغول می شوند. خوراك و میوه به مردم داده و پس از صرف طعام، واعظ، بالای منبر می رود و این كار بین نماز عصر و شام انجام می گیرد.
#شیراز
#آل_اینجو
SHIAMUSEUM.ORG code:120011
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
مدفن دختر الغ بیگ و تعدادی از خاندان تیمور گورکانی در ازبکستان است. الغ‌بیگ از پادشاهان فاضل تیموری بود . مادرش گوهرشاد بیگم بانی مسجد گوهرشاد است و پدرش شاهرخ، که برای رشد هنر و معنویت ایرانی تلاش ارزنده ای کرد.
گورنوشته دختر اولغ بیگ واقع در مقبره تیمور در سمرقند است و با صلوات کبیره آراسته شده است. استفاده از صلوات کبیره اگر بدون باور شیعی باشد، جلوه ای از معنویت ایرانی است که با ائمه اطهار علیهم السلام تبلور یافته است.
#ازبکستان
#سمرقند
گورنوشته دختر اولغ بیگ واقع در مقبره تیمور در سمرقند است و با صلوات کبیره آراسته شده است. استفاده از صلوات کبیره اگر بدون باور شیعی باشد، جلوه ای از معنویت ایرانی است که با ائمه اطهار علیهم السلام تبلور یافته است.
#ازبکستان
#سمرقند
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
روی سکه مرکز:
علی، علی، علی، علی
پشت سکه مرکز:
شاه رخ سلطان قیدو بهادر ضرب بلخ
توضیحات:
امیرزاده قیدو فرزند پیرمحمد ولیعهد تیمور بود. در سال 807هـ تیمور به قصد تصرف چین به اُتْرار رفت، اما در آنجا به بیماری سختی دچار شد و در همان سال درگذشت. امیران اردو، قاصدی نزد پیرمحمد به کابل فرستادند تا درگذشت تیمور را به او اطلاع دهد. پیرمحمد برای رسیدن به سلطنت دو رقیب داشت؛ یکی سلطان حسین، فرزند آکه بیگی دختر تیمور، دیگری خلیل سلطان، نوة تیمور و پسر میرانشاه. در کشاکش رقابت پیرمحمد در 14 رمضان 809 به دست وزیرش، پیرعلی‌تاز، که داعیة استقلال داشت، به قتل رسید. شاهرخ پس از آگاهی از مرگ برادرزاده‌اش، در 810 به بلخ حمله کرد. پیرعلی‌تاز گریخت اما به دست سرداران هزاره، کشته شد. شاهرخ، بلخ و همة ولایات پیرمحمد را به پسر او، امیرزاده قیدو، واگذار کرد و امیر توکل بَرلاس و امیر شمس‌الدین اوچ قرا را که از ملازمان پیرمحمد بودند، همراه او کرد.
پی نوشت: دانشنامۀ جهان اسلام، مدخل پیرمحمد جهانگیر
#تیموریان
#بلخ
#اقغانستان
#ازبکستان
Shiamuseum.org code:110081
علی، علی، علی، علی
پشت سکه مرکز:
شاه رخ سلطان قیدو بهادر ضرب بلخ
توضیحات:
امیرزاده قیدو فرزند پیرمحمد ولیعهد تیمور بود. در سال 807هـ تیمور به قصد تصرف چین به اُتْرار رفت، اما در آنجا به بیماری سختی دچار شد و در همان سال درگذشت. امیران اردو، قاصدی نزد پیرمحمد به کابل فرستادند تا درگذشت تیمور را به او اطلاع دهد. پیرمحمد برای رسیدن به سلطنت دو رقیب داشت؛ یکی سلطان حسین، فرزند آکه بیگی دختر تیمور، دیگری خلیل سلطان، نوة تیمور و پسر میرانشاه. در کشاکش رقابت پیرمحمد در 14 رمضان 809 به دست وزیرش، پیرعلی‌تاز، که داعیة استقلال داشت، به قتل رسید. شاهرخ پس از آگاهی از مرگ برادرزاده‌اش، در 810 به بلخ حمله کرد. پیرعلی‌تاز گریخت اما به دست سرداران هزاره، کشته شد. شاهرخ، بلخ و همة ولایات پیرمحمد را به پسر او، امیرزاده قیدو، واگذار کرد و امیر توکل بَرلاس و امیر شمس‌الدین اوچ قرا را که از ملازمان پیرمحمد بودند، همراه او کرد.
پی نوشت: دانشنامۀ جهان اسلام، مدخل پیرمحمد جهانگیر
#تیموریان
#بلخ
#اقغانستان
#ازبکستان
Shiamuseum.org code:110081
سکه انوشروان خان 746- 757قمری
مرکز روی سکه:
علی
برگرد نام علی علیه السلام: ابوبکر، عمر، عثمان
حاشیه داخل روی سکه:
لا اله الا الله، محمد رسول الله
حاشیه خارجی:
بسم الله الکریم
مرکز:
السلطان
انوشروان خان(ایغوری)
خلدالله ملکه
حاشیه:
ضرب قَرَجن
فی سنه ست (و اربعین) و سبعمئه 746قمری
توضیحات:
از سکه های مبتکرانه پیش از صفویه که در آذربایجان ابداع شد و در آناتولی هم مورد توجه و الگو برداری قرار گرفت سکه انوشروان خان از ایلخانان دست نشانده آل چوپان است.
نقش سکه انوشروان با جانمایی نام مقدس «علی» در مرکز، رهبری معنوی امیرالمومنین علی علیه السلام را برای مخاطب تداعی می کرد.
بر گرداگرد نام محوری علی علیه السلام نام خلفا چرخیده اند، و بدین ترتیب سکه طراز خلفای راشدین را دارد، ولی جایگاه محوری امیرمومنان علیه السلام بازنمایی می گردد.
این سکه روی مسکوکات بیگ نشین های آناتولی منعکس گردید.
ShiaMuseum.org Code: 103172
#ایلخانان
#تبریز
#انوشروان
#آناتولی
#قفقاز
مرکز روی سکه:
علی
برگرد نام علی علیه السلام: ابوبکر، عمر، عثمان
حاشیه داخل روی سکه:
لا اله الا الله، محمد رسول الله
حاشیه خارجی:
بسم الله الکریم
مرکز:
السلطان
انوشروان خان(ایغوری)
خلدالله ملکه
حاشیه:
ضرب قَرَجن
فی سنه ست (و اربعین) و سبعمئه 746قمری
توضیحات:
از سکه های مبتکرانه پیش از صفویه که در آذربایجان ابداع شد و در آناتولی هم مورد توجه و الگو برداری قرار گرفت سکه انوشروان خان از ایلخانان دست نشانده آل چوپان است.
نقش سکه انوشروان با جانمایی نام مقدس «علی» در مرکز، رهبری معنوی امیرالمومنین علی علیه السلام را برای مخاطب تداعی می کرد.
بر گرداگرد نام محوری علی علیه السلام نام خلفا چرخیده اند، و بدین ترتیب سکه طراز خلفای راشدین را دارد، ولی جایگاه محوری امیرمومنان علیه السلام بازنمایی می گردد.
این سکه روی مسکوکات بیگ نشین های آناتولی منعکس گردید.
ShiaMuseum.org Code: 103172
#ایلخانان
#تبریز
#انوشروان
#آناتولی
#قفقاز
محمد بن ارتنا 753-767قمری
مرکز روی سکه:علی
حاشیه داخلی: ابوبکر عمر عثمان
حاشیه خارجی: لا اله الا الله محمد رسول الله
پشت سکه:محمد ارتنا السلطان الاعظم غیاث الدنیا و الدین خلد الله ملکه ضرب ارزنجان 761 قمری
توضیحات:
اَرَتْنا، علاءالدین ابن جعفر (م محرم ۷۵۳)، مؤسس بیگ نشین بنی ارتنا که مدت ۴۶ سال (۷۳۶-۷۸۲ق) در بخشی از آناتولی مستقر شد.
بیگ نشین بنی آرتین مانند بیگ نشین عثمانی هریک امارت محدودی در این زمان داشتند. بدلیل فقدان تاریخ مکتوب اطلاعات چندانی از آنها در دست نیست.
فرهنگ آناتولی تا قرنها تحت تاثیر آذربایجان و در ذیل ایران فرهنگی قرار داشت. از این جهت شیفتگی به امیرمومنان علیه السلام نیز بخش مهمی از معنویت آناتولی بود.
اقتباس از طراز سکه های آذربایجان، برای بازنمایی محوریت معنوی علی علیه اسلام در بیگ های آناتولی نتیجه این تاثیر است.
جانمایی نام مقدس «علی» علیه السلام در مرکز سکه های بنی ارتنا، و نام خلفای راشدین در پیرامون، جایگاه معنوی امیرمومنان علیه السلام را بازگو می کند.
ShiaMuseum.org Code: 134011
#آناتولی@shia_museum
#بنی_ارتنا@shia_museum
#ایلخانان@shia_museum
#عثمانی@shia_museum
مرکز روی سکه:علی
حاشیه داخلی: ابوبکر عمر عثمان
حاشیه خارجی: لا اله الا الله محمد رسول الله
پشت سکه:محمد ارتنا السلطان الاعظم غیاث الدنیا و الدین خلد الله ملکه ضرب ارزنجان 761 قمری
توضیحات:
اَرَتْنا، علاءالدین ابن جعفر (م محرم ۷۵۳)، مؤسس بیگ نشین بنی ارتنا که مدت ۴۶ سال (۷۳۶-۷۸۲ق) در بخشی از آناتولی مستقر شد.
بیگ نشین بنی آرتین مانند بیگ نشین عثمانی هریک امارت محدودی در این زمان داشتند. بدلیل فقدان تاریخ مکتوب اطلاعات چندانی از آنها در دست نیست.
فرهنگ آناتولی تا قرنها تحت تاثیر آذربایجان و در ذیل ایران فرهنگی قرار داشت. از این جهت شیفتگی به امیرمومنان علیه السلام نیز بخش مهمی از معنویت آناتولی بود.
اقتباس از طراز سکه های آذربایجان، برای بازنمایی محوریت معنوی علی علیه اسلام در بیگ های آناتولی نتیجه این تاثیر است.
جانمایی نام مقدس «علی» علیه السلام در مرکز سکه های بنی ارتنا، و نام خلفای راشدین در پیرامون، جایگاه معنوی امیرمومنان علیه السلام را بازگو می کند.
ShiaMuseum.org Code: 134011
#آناتولی@shia_museum
#بنی_ارتنا@shia_museum
#ایلخانان@shia_museum
#عثمانی@shia_museum