🍂 #نکات‌ادبی

از گردش چرخ واژگون می‌گریم
وز جور زمانه بین که چون می‌گریم؟!
با قد خمیده چون صراحی شب و روز
در «قهقهه‌ام» و لیک خون می‌گریم
«خان‌احمد‌ گیلانی»

#ایهام #استعاره #کنایه #اغراق #تضاد #جناس #تشبیه

@Test_arooz 🍂

نکات و توضیحات شعر بالا

✍گوش کنید مطالب مفیدی داره

@Test_arooz 🍂

#داستان‌شعر #نکته

✍ نوشته‌اند که وقتی خان‌احمد گیلانی اسیر و زندانی شد رباعی بالا را سرود و نزد شاه‌‌تهماسب فرستاد...[که آره من اشتباه و غلط کردم... حال و روزم اینه و اگه میشه ببخشید...]
درباریان شاه تهماسب‌ هم این شعر رو در جواب اون برای خان‌احمد فرستادند:

آن روز که کارت همگی قهقهه بود
با رای تو رای سلطنت صد مهه بود
امروز در این قهقهه با گریه بساز
کان قهقهه را نتیجه این قهقهه بود

«صد مهه بود» یعنی همه چیز خوب پیش می‌رفت و بر وفق مراد بود.

در مصراع آخر هم جناس همسان(تام) برقرار شده.
قهقهه اول به معنی خنده و مجازا سرخوشی. قهقهه دوم به معنی زندان قهقهه

@Test_arooz 🍂

توضیح قالب رباعی

@Test_arooz 🍂

بخیه کفشم اگر دندان‌نما شد عیب نیست
خنده می‌آرد همی بر هرزه‌گردی‌های من

«صائب تبریزی»

#استعاره #حسن‌تعلیل

بررسی وزن و آرایه های بیت


@Test_arooz 🍂

تدریس آرایه های ادبی و عروض و سبک شناسی
تا قبل ترم خودتو برسون

برای مشاوره و‌ کلاس پیام بدید🌺

@Addmin_Fonoon

سخنی در باب استعاره

برای افرادی که هنوز با استعاره آشنا نیستند توصیه میشه😅

@Test_arooz 🍂

🍂 تمرین ادبی

از صحبت آن رشک ملک می‌ترسم
زخمم، ز ملاقات نمک می‌ترسم
یک خنده به کام دل نکردم هرگز
چون طفل دبستان ز فلک می‌ترسم

«سلیم تهرانی»

#تشبیه #ایهام #کنایه #استعاره #اغراق #تضاد

@Test_arooz

👨‍🏫 تحلیل تمرین

رشک: حسرت و حسادت
رشک مَلَک یعنی کسی که باعث حسادت فرشته شده.
رشک ملک کنایه از معشوق است.۱

معمولا هرگونه توصیف همراه با مبالغه و بزرگ نمایی است.( اینجا توضیح بیشتری نوشته‌ام.)
بنابر این همین که شاعر مقام معشوق خود را برتر و زیباتر از ملائک توصیف می‌کند مبالغه گونه است و اغراق دارد.

همچنین نوعی از تشبیه داریم که در آن مشبه از مشبه‌به برتر است. به آن تشبیه، تشبیه تفضیل می‌گویند². در اینجاهم شاعر، معشوق (مشبه) را از ملک(مشبه‌‌به) به گونه ای برتر دانسته.
از سوی دیگر، در مصراع دوم، شاعر خودش را به نمک مانند کرده.³ در مصراع پایانی هم خود را به طفلی دبستانی تشبیه کرده.

واژه فلک در مصراع چهارم دو معنی دارد؛ اول آسمان و روزگار، و دوم فلک کردن( تنبیه کردن) و باعث ایجاد صنعت ایهام شده.

بحث ملاقات کردن نمک استعاره مکنیه دارد.
در مصراع سوم، به کام دل...
مقصود این است که کاری که باب میلم باشد و خوشحالم کند را نکردم.

نکته دیگر اینکه نمک و زخم تقابل معنایی دارند و ضد هم هستند. بنابر این صنعت تضاد هم برقرار است.

موفق باشید.

۱ـ رشک ملک از این جهت استعاره نیست که در استعاره شباهت اساس کار است. شاعر معشوق را به رشک ملک تشبیه نکرده، بلکه غیر مستقیم با شمردن صفتی از آن نامی از او آورده.

۲ـ تشبیه تفضیل در ظاهر کلام مشخص نیست و مانند تشبیه مضمر(پنهان) از روی معنا قابل فهمیدن است. راه تشخیص آن به این صورت است که مشبه که معمولا معشوق است نسبت به مشبه‌به به گونه ای برتری داده می‌شود. مثلا این بیت
بوی تو عطر همه گلزار بود
پیش تو هر سنبل و گل زار بود
که زار بودن گل و سنبل پیش معشوق نشان از برتری او از آنهاست.

۳ـ این نوع تشبیه اسنادی است و یعنی من مانند زخم هستم. مثال:
شمعیم و آبِ شعله عشق دمنده اش
موجیم صخره دیده و از هم گسسته ایم
ما (مانند)شمع هستیم. ما(مانند) موج هستیم.
و یا:
هجر، کبریت فروزان که به شمع دل ماست
آب می گردم و دلدار کنار ما نیست
هجر مانند کبریت است.

@Test_arooz

🆕 #نکته_ناعمی ۱۲
🌐 نکات شعر
🔆 ۴ آذر

باد بوی گل رویش به گلستان آورد
آب گلزار بشد رونق عطار برفت
سعدی(ق۷)|فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن

۱ )نکته یک:
آب به معنی آبرو هم هست
آب(آبروی) کسی را بردن کنایه از بی اعتبار کردن و رسوا کردن

همانگونه که خواجوی کرمانی(ق۸) می گوید:
آب آتش می برد خورشید شب پوش شما
می رود آب حیات از چشمه نوش شما*

۲ ) نکته دو:
در تشبیه تفضیل مشبه(که معمولا معشوق یا خصلتی از وی است)، نسبت به مشبه به فضیلت و برتری دارد؛ چنانکه سعدی دراین بیت می گوید:
ّبوی گل روی معشوق،آبروی گلزار را برده و عطر فروش را بی رونق کرده، ((یعنی از آنها برتر و بهتر است))

این بیت نیز تشبیهی تقریبا مانند همین دارد:
بوی تو عطر همه گلزار بود
پیش تو هر سنبل و گل زار بود

۱-۲ ) نکته ی اولِ نکته دو:
هر تشبیه تفضیل تشبیه پنهان هم هست.

۳ ) نکته سه
اینکه باد چیزی را بیاورد، استعاره مکنیه دارد.

۴ ) نکته چهار :
بوی و روی هم جناس دارند(اختلافشان در واج ابتدایی موجب جناس ناهمسان اختلافی شده)

۵ ) نکته پنج
پسوند های (زار) و (ستان) ، پسوند جا و مکان هستند(( گلستان و گلزار: جای گل)) مثال های دیگر:
بوستان((جای بو و رایحه)) ؛ قبرستان((جای قبر))
مَرغزار و چمنزار ((جای سبزه و گیاه))
لجنزار((جای لجن))

پسوند های دیگر مکان: دان (نمکدان)؛گاه (درمانگاه)

۶ ) نکته شش: درگذشته (شدن) به معنی (رفتن) هم بوده

🌺 کامیاب باشید

@Test_arooz 🍂

🌺 شعر

مهر تو برون آستان اندازم
خاک از ستمت بر آسمان اندازم

بشکافم سینه و برون آرم دل
تا مهر تو در پیش سگان اندازم!

خاقانی شروانی


@Test_arooz 🍂

👨‍🏫 نکات ادبی | تاریخ ادبیات | دانش‌افرایی

✍ واسوخت
توضیحات شعر رو گوش کنید

@Test_arooz 🍂

#مثال | تشبیه تفضیل

آفتاب از سر هر کوچه که بیند رویت
شرمش آید که بدان کوچه دگر باز آید
اوحدی مراغه‌ای

سر به بالین عدم باز نه‌ای نرگس مست
که ز خواب سحر آن نرگس شهلا برخاست
سعدی شیرازی

دیشب ترا به خوبی نسبت به ماه کردم
تـو خـوب‌تـر از آنـی مـن اشتباه کردم
فروغی بسطامی

حسن تلخ تو گلوسوزترست از شکر
خم زلف تو ز قلاب رباینده‌تر است
صائب تبریزی

مسنج ای بلبل شوریده عشق خویش را با من
که بوی گل تو را مست و مرا دیوانه می‌سازد
صائب تبریزی

در کوی عشق سوزش حشرم ز یاد رفت
دیدم قیامتی که قیامت به باد رفت
اوحدی بلیانی


@Test_arooz

👨‍🏫 توضیحات

تشبیه تفضیل تشبیهی است که ظاهرا نشانه ای از تشبیه در کلام نیست اما در معنی و درون آن، میتوان تشبیه را دریافت.
در این گونه تشبیه مشبه از مشبه‌به برتر و بهتر است

✍ یه مقدار صدام گرفته ببخشید🌸

@Test_arooz 🍂

تحلیل تست تاریخ ادبیات

مختارنامه کتابی منظوم از شیخ فریدالدین عطار نیشابوری (شاعر عارف قرن ۶)

که شامل رباعیات عطار است. از اوست:

دوش آمد و صبر از دل درویشم رفت
آرام ز عقل حکمت‌اندیشم رفت
چون حیرت من بدید، یکدم بنشست
در خواب خوشم کرد و خوش از پیشم رفت

از دیگر آثار عطار:
تذکره اولیا(به نثر و در شرح حال عارفان و صوفیان)
منطق الطیر(منظوم، تمثیلی عرفانی)
الهی نامه(منظوم، تمثیلی اخلاقی، عرفانی)


تحلیل تست عروض

گزینه دوم
وزن شعر مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن

این میتواند دام تستی باشد
چرا که طراح با زیرکی وزنی را نوشته که شبیه به وزن اصلی شعر است. فقط یک هجای کم و زیاد درستی و نادرستی را مشخص کرده.

برخی که سماعی قوی دارند ممکن است
با نگاهی سطحی فکر کنن وزن همان است که نوشته شده. کمی دقت نیاز است.


تحلیل تست قافیه قلمچی

گزینه دوم
عشق و صدق نمی‌توانند قافیه باشند.

گزینه یک
اژدها و زهرها

نکته: ها در اژدها الحاقی نیست و جزو خود واژه است برای همین مشکلی ایجاد نمی‌کند.

گزینه سه:
غمی و گندمی(ی الحاقی، واژگان قافیه: غم و گندم
نکته: حرکات نمی‌توانند اساس قافیه باشند

گزینه ۴:
کُنَد و تَنَد

معنی بیت: گاه رنگِ الهی چیزهایی را پوشیده می دارد و پرده ای وصف‌ناپذیر بر چشمِ بیننده می افکند.

صِبغه‌الله (برگرفته از ۱۳۸بقره) یعنی رنگ خدا. منظور توحید. حجت خداست.

@Test_arooz 🍂