🔘 معرفی #کتاب: «جامعه خطر (Risk Society): به سوی مدرنیته‌ای نوین»

✍️ اولریش بک

➖ نشر ثالث
-

اعلام همبستگی انجمن با آسیب‌دیدگان طبس

در نامه به رییس دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

#کمیته
#کمیته_تروما
#طبس

🔘 قتلگاهی در ۱۰۰۰ متر زیر زمین

☑️ «دو روز قبل از فاجعه، معدن طبس بر اثر نشت گاز ريزش كرد. كارگران جمع شدند، گفتند؛ اينجا خطرناك است، نمی‌شود كار كرد، اما نماينده پيمانكاران به آنها گفتند؛ اگر نمی‌توانيد كار كنيد تشريف ببريد حسابداری، تسويه كنيد و برويد خانه‌های‌تان. كارگران از ترس بيكاری نرفتند، ماندند و كار كردند. تا اينكه آن شب انفجار رخ داد و ۵۰ كارگر در اعماق زمين جان دادند. پيمانكاران بعد از حادثه آمدند و گفتند؛ اجساد اينها را از اينجا ببريد... .»

☑️ «هيچ كس چيزی نگفت و كارگران مُردند. حتي هيچ كس نبود كه اعلام كند در بلوك سی انفجار رخ داده تا كارگران ديگر فرار كنند. فقط يكی از بچه‌های ايمنی آمد كه خودش هم افتاد و مُرد. البته وقتی او آمد همه كارگران مُرده بودند. همكارانم مرا نجات دادند. خود كارگران بعد از حادثه آمدند و اجساد را بيرون كشيدند.» رييس كانون شورای كار خراسان جنوبی در واكنش به اين حادثه گفته بود: «اگر فقط يك سنسور گاز متان در معدن طبس وجود داشت، اين اتفاق رخ نمی‌داد.»


➖ 👈🏼👈🏼👈🏼 گزارش روزنامه «اعتماد» از فاجعه معدن طبس

📨 اخبار کمیته‌ها

میزبانی کمیته روان‌پزشکی تروما از سازمان‌های مردم‌نهاد
هم‌اندیشی برای قربانیان سوختگی و خشونت

در تاریخ ۱۴۰۳/۷/۱۰ جلسه‌ای با حضور نمایندگان کمیته روان‌پزشکی تروما (دکتر امیر شعبانی و دکتر امیرحسین جلالی ندوشن) و نمایندگانی از انجمن ققنوس (انجمن حمایت از بیماران سوخته)، انجمن حمایت از قربانیان اسیدپاشی (احقا) و مؤسسه مردم‌نهاد زنو در دفتر انجمن علمی روان‌پزشکان ایران برگزار شد.

این جلسه برای هم‌اندیشی درباره پیامدهای روانی-اجتماعی سوختگی و چگونگی حمایت از افراد قربانی سوختگی برگزار شد. طی این جلسه برای برگزاری برنامه‌ای آموزشی و ترویجی به شکل سمپوزیوم، به مناسبت بزرگداشت روز پیشنهادی پیشگیری از سوختگی (یکم دی) و با محوریت سلامت روانی-اجتماعی، جهت آگاه‌سازی و جلب توجه نخبگان جامعه و مسئولان، برنامه‌ریزی شد.

#کمیته‌ها
#کمیته_تروما

🔘 سمپوزیوم «مدیریت روانی-اجتماعی بحران‌ها در ایران»

☑️ سخنرانان به ترتیب اجرا: دکتر عباس قنبری باغستان، دکتر مرتضی ناصربخت، دکتر مریم رسولیان، دکتر سید مهدی صابری، دکتر امیر شعبانی

☑️ زمان: چهارشنبه، ۱۸ مهر ۱۴۰۳، ساعت هشت و نیم تا ده و نیم صبح

☑️ مکان: تهران، بیمارستان میلاد، همایش سالانه‌ی انجمن علمی روان‌پزشکان ایران (سالن شماره دو)

-

🔘 چکیده‌ی سخنرانی‌های سمپوزیوم «مدیریت روانی-اجتماعی بحران‌ها در ایران»؛ چهارشنبه، ۱۸ مهر ۱۴۰۳، ساعت هشت و نیم تا ده و نیم صبح؛ بیمارستان میلاد (بخشی از کتاب «چهلمین همایش»)

-

چکیده‌ی سخنرانی اول (فردا، ۱۸ مهر) در سمپوزیوم «مدیریت روانی-اجتماعی بحران‌ها در ایران»:

🔘 ابعاد رسانه‌ای و ارتباطی مدیریت بحران

✍️ دکتر عباس قنبری باغستان

دکترای علوم ارتباطات، دانشیار گروه ارتباطات دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران


☑️ مؤلفه‌ها و اِلمان‌های ارتباطی از جمله مهم‌ترین ابعادی است که اغلب در مدیریت بحران، هم به لحاظ نظری و هم به لحاظ عملی، مورد غفلت واقع می‌شود و بدیهی است که پیامد اصلی آن بروز «اختلال ارتباطی» و نیز انواع نارسایی‌ها در مکانیسم‌های ارتباطی فرایندهای مرتبط با مدیریت بحران است.
«ارتباطات بحران» یکی از اصلی‌ترین کارکردهای مدیریتی در مواجهه با انواع بحران‌ها است که دامنه آن گستره وسیعی از فعالیت سازمانی از جمله روابط عمومی، ارتباطات میان‌فردی، ارتباطات رسانه‌ای، ارتباطات سازمانی، جریان اطلاع‌رسانی، مدیریت افکار عمومی و ... را شامل می‌شود. ناکارآمدی یا اختلال در هریک از این ابعاد و فعالیت‌ها می‌تواند آثار و پیامدهای بلندمدتی همچون سیاه‌نمایی، فقدان اعتماد، رواج شایعه، سرگردانی افکار عمومی و در نهایت افول «سرمایه اجتماعی» را به دنبال داشته باشد.

☑️ در مدیریت بحران، «ارتباطات بحران» را باید به صورت اجتماعی برساخت. فهم اجتماعی از ارتباطات بحران به معنای گذار از کاربرد «ابزاری» ارتباطات و رسانه در عملکردها و پذیریش این واقعیت مهم است که اصول و الزامات آن از پایه‌ای‌ترین آن در مرحله «شناخت و ادراک خطر» قبل از بحران آغاز و با مجموعه اقدامات و فرایندهای مدیریتی-ارتباطی‌ در حین بحران و سپس رصد دقیق وضعیت و شرایط پس از بحران را دربرمی‌گیرد که همگی باید براساس ملاحظات دقیق و متقن نظری و عملی صورت گیرد.

☑️ تجربه کشور در مواجهه با بحران‌های سال‌های اخیر از جمله سیلاب ۱۳۹۸ و بحران کرونا و نیز درس‌آموخته‌های جهانی از تجربه سایر کشورها در مواجهه با بحران نشان می‌دهد که هنوز فاصله و شکاف زیادی تا وضعیت ایده‌آل «مدیریت ارتباطی» بحران‌ها وجود دارد؛ مدیریتی که در آن فراتر از اجرایی ساختن سلسله اقدامات روتین و فهرست‌وار، بر ارتباط، تعامل و فهم متقابل بین تمامی ذینفعان استوار باشد.
براین اساس ضروری است که درک صحیح و اجتماعی از «ارتباطات بحران» به دستورکار همه نهادهای ذیربط در مدیریت بحران تبدیل گردد و این مهم در نظام مدیریتی کشور- هم در حوزه سیاستگذاری و هم مدیریت اجرایی- به لحاظ عملی (کاربردی) و نظری (آموزشی و حرفه‌ای) نهادینه شود.

-

چکیده‌ی سخنرانی دوم (فردا، ۱۸ مهر) در سمپوزیوم «مدیریت روانی-اجتماعی بحران‌ها در ایران»:

🔘 مدیریت سیلاب در ایران: با تمرکز بر مدیریت روانی-اجتماعی
(با تجربه سیلاب ۱۳۹۸)

✍️ دکتر مرتضی ناصربخت

متخصص پزشکی اجتماعی، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران


☑️در پی ورود سه سامانه بارشی کم‌سابقه که در در اواخر اسفند ۱۳۹۷ شروع و در فروردین ۱۳۹۸ هم ادامه پیدا کرد که با طغیان رودخانه‌ها و وقوع سیل در ۲۵ استان کشور همراه بود، خسارات عمده‌ای به راه‌های کشور، شبکه برق و گاز و همچنین ساکنان مناطق درگیر وارد شد که بیشترین خسارت در در سه استان گلستان، خوزستان و لرستان دیده شد (بر اساس آخرین اطلاعات در کل کشور، حدود ۲۰۰ شهر و ۴۳۰۴ روستا تحت تأثیر سیلاب و طغیان رودخانه قرار گرفته، بیش از ۶۰۰۰۰ واحد شهری و روستایی تخریب و بیش از ۷۵۰۰۰ واحد شهری و روستایی آسیب دید و متأسفانه ۷۶ نفر از هم‌وطنان جان خود را از دست دادند).

☑️ در ذیل سازمان مدیریت بحران کشور سازمان‌های ذینفع از جمله وزارت راه و شهرسازی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان هلال احمر، سازمان بهزیستی و ... تحت مدیریت واحد و یکپارچه بعد از وقوع بحران سیلاب در سطح ملی و در سطح محلی نقش از پیش تعیین شده خود را ایفا کردند. در سطح استانی مسؤولیت مدیریت بحران به استانداران و در سطح شهرستان‌ها به فرمانداران تفویض شد.

☑️ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با برنامه عملیاتی در موقعیت بحران (EOP یا Emergency Operations Plan) نقش خود را در موقعیت‌های بحران‌ها و بلایای طبیعی‌ با همراهی واحدهای مختلف زیرمجموعه خود انجام داد. عمده فعالیت‌های وزارت بهداشت در این زمینه‌ که در حین بحران و پس از آن انجام شد عبارت بودند از:

اعلام آماده باش کلیه دانشگاه‌های علوم پزشکی (اعلام وضعیت زرد به کلیه مراکز هدایت عملیات و بحران دانشگاه‌های علوم پزشکی به منظور پایش لحظه به لحظه حوادث مرتبط با بارش باران، انتقال اقلام دارویی و تجهیزات پزشکی در معرض خطر به مناطق امن)، تعیین و اعزام نمایندگان ویژه مقام عالی وزارت بهداشت جهت بررسی مناطق و هماهنگی با واحدهای منطقه (معاونت‌های بهداشتی و درمانی دانشگاه‌ها برای برنامه‌ریزی به منظور مدیریت مناسب بحران پیش آمده)، اعزام اورژانس هوایی جهت انتقال مصدومین و نجات افراد گرفتار در محاصره سیلاب در لرستان و ایلام (انتقال‌ مصدومین)، حمایت‌های روانی-اجتماعی از افراد گرفتار شده در سیلاب و ... . البته در این اقدامات سازمان امداد و نجات هلال احمر و سازمان بهزیستی دو شریک اصلی دانشگاه‌های علوم پزشکی در ارایه خدمات بهداشتی درمانی و حمایتی به مردمان درگیر سیل بودند.

آنچه که بیشتر بر آن در این سخنرانی تمرکز می‌کنیم حمایت‌های روانی-اجتماعی است که در چارچوب برنامه عملیاتی مدیریت بحران کشور صورت گرفت.

-

🔘 سواد رسانه‌ای در مدیریت بحران

☑️ چهارشنبه، ۱۸ مهر ۱۴۰۳، ساعت ۱۴ تا ۱۶؛ شرکت در این وبینار برای عموم آزاد است و گواهی حضور به شرکت‌کنندگان اعطا خواهد شد.

➖ ثبت‌نام:
https://eseminar.tv/wb145737

➖ اطلاعات بیشتر:
https://ndri.ac.ir/unesco-chair-meetings-78

➖ لینک ورود به نشست:
https://live3.eseminar.tv/ch/wb145737

-

چکیده‌ی سخنرانی سوم (۱۸ مهر) در سمپوزیوم «مدیریت روانی-اجتماعی بحران‌ها در ایران»:

🔘 نقش سازمان‌های مردم‌نهاد در مدیریت بحران‌های طبیعی

✍️ دکتر مریم رسولیان

متخصص روان‌پزشکی، استاد دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران

☑️ سازمان‌های مردم‌نهاد در مدیریت بحران‌های طبیعی نقش مهمی دارند. این سازمان‌ها اولین امدادگرانی هستند که در حوادثی مانند‌ زلزله، سیل یا حوادث دیگر در صحنه حاضر می‌شوند. این سازمان‌ها نه تنها به عنوان اولین پاسخ‌دهندگان در مواقع بحران، بلکه به عنوان پیوندی میان جامعه و دولت هستند. طبیعتاً در چنینی شرایطی زیرساخت و قدرت اولیه این سازمان‌ها و ارتباط قوی و هدفمند دولت با این سازمان‌ها نقش کلیدی در ظرفیت امدادرسانی آنان دارد. به میزانی که مشارکت مردمی در قالب سازمان‌های مردم‌نهاد اتفاق بیفتد، این مشارکت مؤثرتر و با هم‌افزایی بیشتر خواهد بود.

☑️ حضور گروه زیادی از مردم در بحران‌ها به دلیل عدم امکان سازماندهی، خود به یک بحران تبدیل می‌شود. اکثراً شاهد بوده‌ایم که نیروهای امداد و نجات رسمی از مردم می‌خواستند که به مناطق آسیب‌دیده نروند. راه حل چیست؟ حضور مردم در قالب تشکل‌های مردم‌نهاد و به صورت هدفمند مفید خواهد بود. شکل‌گیری این‌ ظرفیت قبل از بحران و وجود زیرساخت‌های مناسب برای فعالیت‌ تشکل‌ها توسط دولت‌ها، سرمایه‌های اجتماعی آشکار و پنهان یک جامعه است. با این مقدمه و بر اساس تجربه مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد در سیل سال 1398 مروری بر نقش سازمان‌های مردم‌نهاد در حوادث طبیعی خواهیم داشت.

☑️ حوزه فعالیت سازمان‌های مردم‌نهاد:
1. جذب کمک‌های نقدی، آماده‌سازی و توزیع کارت هدیه
2. جمع‌آوری و توزیع وسایل و نیازهای اولیه
3. جذب و اعزام کمک‌های تخصصی در حوزه فعالیت خود یا به صورت عمومی پزشکی، هنری، خیری و ...
4. تحویل کمک‌های نقدی به مؤسسات یا معتمدین محلی
5. شناسایی و بررسی مناطق سیل‌زده
6. پخت و توزیع غذای گرم
7. آموزش، پیشگیری و آگاهی‌رسانی در زمینه فعالیت‌های خود

☑️ ظرفیت سازمان‌های غیردولتی در چهار وجه قابل بررسی هستند؛ سرمایه انسانی، ارتباطی، اطلاعاتی و منابع مادی:
وجه سرمایه انسانی:
1. برخورداری از نیروی داوطلب به صورت شبانه‌روزی
2. برخورداری از تیم‌های تخصصی عمران، آسیب‌شناسی خاک و سازه، روان‌شناسی
3. سرعت عمل در کمک‌رساني مناطق سيل‌زده
4. قابلیت کار تیمی
5. تأثیر در تحرک فعالیت سازمان‌های دولتی و عمومی
6. جلب مشارکت مردم محلی

☑️ وجه ارتباطی:
1. برخورداری از کمک خیرین خارج از کشور
2. قابلیت جذب هنرمندان، گروه‌های پزشکی و سایر متخصصان
3. تعامل بیشتر با سازمان‌های دولتی

☑️ وجه اطلاعاتی:
1. توان جمع‌آوري اطلاعات محلي
2. آشنایی و آگاهی کافی از موقعیت محلات

☑️ وجه منابع مادی:
1. قابلیت جذب کمک‌های نقدی و غیرنقدی
2. برخورداري از دفتر نمايندگي (برخي از مؤسسات در سطح ملي) و داوطلبان محلي
3. تهیه برنامه شش‌ماهه و یک‌ساله (برخی از مؤسسات)
4. قابلیت توانمندسازی اقتصادی

-

چکیده‌ی سخنرانی چهارم (۱۸ مهر) در سمپوزیوم «مدیریت روانی-اجتماعی بحران‌ها در ایران»:

🔘 موضوعات قانونی در مدیریت بحران

✍️ دکتر سید مهدی صابری

متخصص روان‌پزشکی، دانشیار پژوهشی سازمان پزشکی قانونی کشور

☑️ مدیریت مؤثر بحران نیازمند درک کامل چشم‌انداز قانونی برای عبور از چالش‌های پیچیده‌ای است که در طول بحران‌ها به وجود می‌آیند. این موارد شامل کنترل عوامل غیرمسئول، کنترل رسانه‌ها، آشکار شدن ضعف زیرساخت‌ها، نداشتن نیروهای آموزش‌دیده و عدم نظارت درست خواهد بود. مسئولان در زمان مواجهه با بحران باید موضوعات مختلف قانونی را در برنامه‌های آموزشی، گسترش اهداف و تصمیم‌گیری عملیاتی خود ادغام کنند.

☑️ قوانین مدیریت بحران شامل طیف وسیعی از دستورالعمل‌هاست که برای کمک به سازمان‌ها جهت آماده‌سازی عوامل، رویارویی با حادثه و پاسخگویی‌ به مراجع قانونی طراحی شده‌اند. این قوانین چارچوبی را برای سازمان‌ها فراهم می‌کند تا مدیران مسئول به طور مؤثر الزامات قانونی را رعایت کنند و در صورت لزوم پاسخگو باشند. این راهنما شامل دستورالعمل‌های قانونی ضروری و شیوه‌های مؤثر برای مدیریت بحران است و به سازمان‌ها کمک می‌کند تا از رعایت مقررات اطمینان حاصل کنند و خطرات را به حداقل برسانند. هدف این قوانین تضمین امنیت عمومی، حفظ نظم و حمایت از حقوق و منافع افراد و سازمان‌هاست. الزامات قانونی مدیریت بحران عموماً شامل الزامات برنامه‌ریزی اضطراری، گزارش حوادث و هماهنگی با مقامات دولتی است. به طور خلاصه این موارد شامل مراحل زیر است:

➖ برنامه‌ریزی و آمادگی اضطراری: سازمان‌ها اغلب ملزم به تدوین و حفظ برنامه‌های اضطراری جامع هستند. این طرح‌ها باید خطرات بالقوه را بررسی، روش‌های مواجهه را ترسیم و مسئولیت‌هایی را برای پرسنل کلیدی تعیین کنند. آموزش و تمرین‌های منظم برای اطمینان از آمادگی کارکنان برای اقدام سریع و مؤثر در طول یک بحران ضروری است.

➖ انجام تمرینات و آموزش‌های منظم: آموزش کارکنان در مورد رویه‌های واکنش به بحران و انجام تمرین‌های منظم می‌تواند به این اطمینان منجر شود که همه نقش خود را در طول یک بحران می‌دانند. آموزش باید رویه‌های اضطراری، پروتکل‌های ارتباطی و الزامات قانونی را پوشش دهد.

➖ مرور منظم: برنامه مدیریت بحران باید به طور منظم با مشاور حقوقی مرور شود تا اطمینان حاصل شود برنامه فوق با تمام قوانین و مقررات مربوطه مطابقت دارد. این شامل به‌روز رسانی طرح برای پیش‌بینی تغییرات و خطرات احتمالی است.

➖ گزارش و اطلاع‌رسانی: گزارش به‌موقع حوادث به مراجع ذیربط جنبه حیاتی مدیریت بحران است. الزامات قانونی ممکن است انواع حوادثی را که باید گزارش شوند، بازه زمانی گزارش‌دهی و اطلاعاتی را که باید ارائه شود مشخص کند. عدم رعایت الزامات گزارش‌دهی می‌تواند منجر به جریمه‌های قانونی قابل توجهی شود و تلاش‌های مدیران و عوامل درگیر را کم‌اثر کند.

➖ مستندسازی و نگهداری سوابق: مستندسازی دقیق تمام اقدامات انجام شده در طول یک بحران برای انطباق قانونی و تجزیه و تحلیل پس از بحران ضروری است. سازمان‌ها باید سوابق دقیق گزارش‌های حادثه، فعالیت‌ها، ارتباطات و هزینه‌ها را ثبت کنند. اسناد و مدارک مناسب می‌تواند از ادعاهای بیمه و دفاع قانونی در صورت نیاز پشتیبانی کند.

➖ شفافیت و پاسخگویی: سازمان‌ها موظف هستند در تلاش‌های مدیریت بحران خود شفاف و پاسخگو باشند. این شامل ارائه اطلاعات دقیق و به موقع به ذینفعان، اعتراف به اشتباهات و مسئولیت اقدامات است. شفافیت به ایجاد اعتماد و اعتبار کمک می‌کند و این موضوع برای مدیریت مؤثر بحران ضروری است.

-

چکیده‌ی سخنرانی پنجم (۱۸ مهر) در سمپوزیوم «مدیریت روانی-اجتماعی بحران‌ها در ایران»:

🔘 مدیریت بحران‌ها در ایران

✍️ دکتر امیر شعبانی

متخصص روان‌پزشکی، استاد دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران

☑️ «چرخه مدیریت بحران» مفهومی شناخته شده و کماکان مورد اجماع برای برنامه‌ریزی و اقدام در مقابله با مخاطرات است. اما پیاده‌سازی این مفهوم به زمینه‌ها و لوازمی نیاز دارد. یک ارزیابی کیفی بر پایه‌ی نظر کارشناسان و کنشگران حوزه مدیریت بحران ایران (بهار ۱۴۰۳)، نشان دهنده‌ی غلبه‌ی نارسایی‌ها و نقاط ضعف این مدیریت در کشور بر نقاط قوت آن بود. این ارزیابی نشان داد که فقدان مدیریت متمرکز، ناهماهنگی میان نیروها، نگاه واکنشی (reactive) به جای پیش‌کنشی (proactive)، و گسستگی مدیریت کلان از نیروهای بالقوه و بالفعل اجتماعی، از اهم عوامل زمینه‌ساز عملیاتی‌سازی «چرخه‌ی کارآمد مدیریت بحران» دانسته شده است.

☑️ برای ارائه‌ی تصویری از وضعیت کنونی بحران‌ها و مخاطرات و مدیریت آنها، توجه به نکات زیر کمک‌کننده است:

۱- فراوانی فجایع طبیعی (natural disasters) در جهان رو به افزایش است.
۲- بر اساس آخرین «گزارش جهانی خطر» (WRR، 2023)، ایران از نظر میزان خطر در رتبه ۲۵ جهان است و بیش از آن‌که در معرض «رویارویی» (exposure) با خطر باشد، در سطح بسیار بالای «آسیب‌پذیری» (vulnerability) قرار دارد.
۳- میزان استرس ادراک‌شده در میان مردم و نیز شیوع اختلالات روان‌پزشکی در ایران رو به افزایش است.
۴- مؤلفه‌های اجتماعی تاب‌آوری، از قبیل سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی، در ایران نزولی شده است. مداخلات ناکارآمد در روزهای بحران (مانند سوءاستفاده از کمک‌های ارسالی به مردم آسیب‌دیده) و پس از آن (مانند عدم اسکان مناسب مردم زلزله‌زده تا ماه‌ها و سال‌ها بعد)، بخشی از سرمایه اجتماعی به نام «linking capital» را بیش از پیش کاهش می‌دهد.
۵- استاندارد دوگانه در «پایبندی به اصول علمی» و «به‌کارگیری مدیریت شبه‌علمی» (مدیریت آزمون و خطایی) پابرجاست.
۶- تداخل و استمرار تجربه‌ی بحران‌های مکرر اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و محیط زیستی در کشور (بحران در بحران) و عدم خروج از دامنه‌ی هرم مازلو، از عوامل درجا زدن در مرحله‌ی «حل مشکل» به جای «تبیین مسأله» بوده است.
۷- اثر «فرهنگ بحران» کنونی را باید در نظر داشت. نباید بروز بحران را رویدادی بعید و خود را بدون مسئولیتی برای آمادگی دانست. استمرار به‌کارگیری «خودفریبی سازگارانه» (adaptive self-deception) که به تاب‌آوری فردی کمک می‌کند، می‌تواند مروج فرهنگ مخربی در مواجهه با بحران‌ها باشد.
۸- بسیاری از مخاطرات زندگی کنونی در دنیای مدرن، به شکلی پنهان، خارج از دسترس آگاهی و غیرقابل اندازه‌گیری است (risk society).

در انتها، بر اساس نکات بالا، راهکارهایی برای ارتقای وضعیت مدیریت بحران کشور ارائه می‌شود.

-

🔘 سیزدهم اکتبر (برابر با ۲۲ مهر در سال ۱۴۰۳) روز بین‌المللی کاهش خطر بلایا (IDDRR) است.

☑️ موضوع این روز در سال ۲۰۲۴ به «نقش آموزش در حفاظت و توانمندسازی جوانان برای آینده‌ای تاب آور» اختصاص یافته است:

Empowering the next generation for a resilient future

-

🔘 وبینار علمی ویژه کودکان و نوجوانان؛ پویش ملی مجازی توانمندسازی نسل آینده، برای آینده‌ای تاب آور

☑️ شنبه ۲۱ مهر، ساعت ۲۰ تا ۲۱

➖ لینک شرکت در وبینار:
https://imcall.iums.ac.ir/b/azt-8zd-mwg-cyv

شرکت برای تمامی علاقه مندان آزاد است

-

🔘 اهدای تندیس کمیته علمی برگزیده انجمن علمی روان‌پزشکان ایران در سال ۱۴۰۳ به کمیته روان‌پزشکی تروما

-

🔘 اهدای تندیس کمیته علمی برگزیده انجمن علمی روان‌پزشکان ایران در سال ۱۴۰۳ به کمیته روان‌پزشکی تروما

-

🔘 کارگاه «مداخلات روانی-اجتماعی در حوادث و بلایا»

ویژه‌ی روان‌‌پزشکان و دستیاران روان‌پزشکی
داوطلب حضور در عرصه‌ی وقوع مخاطرات

☑️ برگزار کننده: کمیته‌ی روان‌‌پزشکی تروما
(انجمن علمی روان‌پزشکان ایران)

☑️ جهت ثبت‌نام لطفاً به خط تلگرامی دبیرخانه‌ی انجمن علمی روان‌پزشکان ایران پیام بدهید، به نشانی زیر:
@IPA_ir

-

🔘 اپیدمیولوژی اختلال استرس پس از سانحه در جمعیت ایرانی از ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۴: یک مرور سیستماتیک و فراتحلیل


Arch Iran Med. 2024
#مقاله
#شیوع
-

🔘 انجمن‌های علمی و سازمان‌های مردم‌نهاد از رئیس جمهور درخواست کردند:

ارتقای سازمان مدیریت بحران کشور به معاونت ریاست جمهوری


☑️ متن نامه به این شرح است:

➖ همان‌طور که مستحضرید، کشور ایران در منطقه‌ای با خطرات فراوان واقع شده و در معرض بلایای طبیعی و انسان‌ساخت با شدت و فراوانی بالا قرار دارد. همچنین، آسیب‌ها و صدمات ناشی از این مخاطرات که عمدتاً به دلیل مداخله‌ی انسانی تشدید می‌شوند، به طرز چشمگیری در سطح جهانی افزایش یافته است. عواملی چون تغییرات اقلیمی، شهرنشینی بی‌رویه، فرسایش زمین، فساد در برنامه‌های توسعه‌ای با نادیده‌گرفتن خطرات محیطی، تخریب محیط‌زیست و فقر، در شکل‌گیری این روند تأثیرگذار بوده‌اند.

➖ کاهش خطرپذیری و آسیب‌پذیری در برابر مخاطرات، توسعه‌ی پایدار اجتماعی و اقتصادی و افزایش تاب‌آوری، از جمله رویکردهایی است که دفتر کاهش خطرپذیری سازمان ملل متحد (UNDRR) برای مدیریت بحران و کاهش خطر در تمامی کشورها بر آن تأکید دارد. متأسفانه، بر اساس مطالعات علمی، کشور ایران به دلایلی همچون عدم توجه به سیاست‌های ابلاغی و قانون مدیریت بحران، جایگاه ناکافی سازمان مدیریت بحران، نادیده‌گرفتن خطرات طبیعی و انسان‌ساخت در برنامه‌های توسعه‌ای، کمبود اعتماد و مشارکت اجتماعی، نادیده‌گرفتن ظرفیت‌های مردمی و بخش خصوصی، تغییرات سریع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، و همچنین مشکلات برنامه‌ریزی و نبود هماهنگی بین‌بخشی، به‌ویژه در اقدامات پیشگیرانه و پس از وقوع بحران، موفقیت کافی در این حوزه نداشته است.

➖ گرچه در سال‌های اخیر برنامه‌های ملی مرتبط با «کاهش خطر حوادث و سوانح»، «آمادگی و پاسخ» و «بازسازی و بازتوانی» مطابق با ماده ۴ قانون مدیریت بحران کشور تدوین و به تصویب رسید و به کلیه دستگاه‌ها ابلاغ شد، اما همچنان کمبود فرماندهی مقتدر و واحد، ضعف مشارکت اجتماعی، فقدان هماهنگی بین دستگاه‌های مسئول و پشتیبان، نبود ساختار هماهنگ‌کننده کارآمد و خلأ در سیاست‌گذاری‌های فعال در فرآیند مدیریت بحران کشور مشهود است.

➖ ارزیابی تجارب موفق مدیریت بحران در کشورهای مختلف و بررسی وضعیت کنونی ایران نشان می‌دهد که کشور ما نیازمند تخصیص یکی از معاونت‌های ریاست جمهوری به این حوزه است. چنین ساختاری با ارتباط مستقیم با رئیس‌جمهور، به‌عنوان بالاترین مقام اجرایی کشور و رئیس ستاد مدیریت بحران، می‌تواند تمامی ظرفیت‌ها و ساختارهای پراکنده در وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مختلف را تجمیع و ساماندهی کرده و تشکیلاتی منسجم و قدرتمند با ظرفیت‌های فنی و اجرایی را در عرصه سیاست‌گذاری و اجرا فراهم کند.

➖ در حالی که سازمان مدیریت بحران کشور در «نظر» نقش متولی را بر عهده دارد، «در عمل» به دلایلی چون عدم ارتباط مستقیم با رئیس‌جمهور و نبود حضور در کابینه، عدم برخورداری از اقتدار لازم در تعامل با وزرا و دستگاه‌ها، و کمبود توان لجستیکی و اجرایی در سطح ملی و استانی، از توان لازم برای پاسخگویی به بحران‌های وسیع و فراگیر برخوردار نیست و با چالش‌های جدی مواجه است.

➖ با توجه به ضرورت تغییر ساختاری در مدیریت بحران و شرایط اضطراری کشور، پیشنهادهای ذیل ارائه می‌گردد:
۱- انتصاب مدیری متخصص، باتجربه و مقتدر به‌عنوان رئیس سازمان مدیریت بحران کشور
۲- ارتقای ریاست سازمان مدیریت بحران به معاونت ریاست جمهوری و حضور وی در کابینه
۳- تسلط و آگاهی تمامی اعضای هیئت دولت به اسناد، قوانین و فرآیندهای مدیریت بحران کشور
۴- اجرای کامل قانون مدیریت بحران کشور و برنامه‌های مصوب توسط تمامی دستگاه‌ها

در پایان، انجمن‌ها و تشکل‌های زیر با بهره‌مندی از تخصص نخبگان و کارشناسان، آمادگی خود را جهت مشارکت در تدوین ساختارها و برنامه‌های لازم اعلام می‌دارند.

با احترام،

انجمن‌های علمی:
۱- انجمن علمی روان‌پزشکان ایران
۲- انجمن علمی سلامت در حوادث و بلایا
۳- انجمن علمی طب اورژانس ایران
۴- انجمن علمی روان‌شناسی ایران
۵- انجمن علمی روان‌پزشکی کودک و نوجوان ایران
۶- گروه جامعه‌شناسی مصایب و بلایای طبیعی انجمن جامعه‌شناسی ایران

سازمان‌های مردم نهاد:
۱- شبکه کمک
۲- حامیان جامعه مدنی
۳- مجتمع نیکوکاری رعد
۴- کانون هموفیلی ایران
۵- انجمن پژوهش‌های آموزشی پویا
۶- مؤسسه رحمان (رشد، حمایت، اندیشه)
۷- انجمن زنان کارآفرین
۸- انجمن دنیای سالم
۹- انجمن ترویج فرهنگ مسئولیت اجتماعی
۱۰- بنیاد توسعه کارآفرینی زنان و جوانان
۱۱- انجمن حمایت از حقوق کودکان
۱۲- انجمن زیست‌محیطی انسان، هستی، آرامش (دلفان)
۱۳- انجمن ملی بچه‌های طاقت (جمعیت فرزندان طلاق ایران)
۱۴- انجمن حمایت از کودکان بیمار کلیوی کیمیا
۱۵- جمعیت توسعه پایدار شاهوار
۱۶- جمعیت واقفین سبز استان یزد
۱۷- مؤسسه خیریه حامی یار استان مرکزی
۱۸- بنیاد خیریه حضرت علی (ع)
۱۹- انجمن دیابت گابریک
۲۰- گروه تلاشگران یاری همدل
۲۱- مؤسسه توانمندسازی ندای ماندگار

🔘 بازتاب نامه‌ی انجمن‌ها و پیشنهاد ارتقای جایگاه سازمان مدیریت بحران در روزنامه‌ی اعتماد روز نهم آبان

-