Իրան-Իսրայել պատերազմ. օր երկրորդ (միայն ամենակարևորը)

◾Երեկ լուսադեմին մեր հարևան ու բարեկամ Իրանի վրա սկսված իսրայելական հարձակումը չմնաց անպատասխան. Իրանը երեկոյից սկսած հարվածներ է հասցնում Իսրայելին։ Արդյունքում՝ ունենք փաստացի պատերազմ, որը դեռևս ցույց չի տալիս ավարտի նշաններ։ Ճիշտ հակառակը՝ այս րոպեներին էլ ընթանում են նոր հարձակումներ երկու երկրների տարբեր բնակավայրերի վրա, կան տասնյակ զոհեր ու վիրավորներ։

◾Տարածաշրջանային բոլոր ուժերը սպասման մեջ են՝ պատրաստ իրադարձությունների զարգացման մի քանի հնարավոր սցենարների՝ մինչև ամենավատը, լայնածավալ պատերազմի։

◾Իրանի թշնամիները փորձում են ոչ միայն հարվածել կարևորագույն ռազմական, միջուկային ենթակառուցվածքներին, այլև նպատակ են դրել թուլացնել իրանական իշխանության դիրքերը և տապալել այն (այս մասին ուղիղ հայտարարում է Իսրայելի վարչապետը)։ Սա, բնականաբար, ոչ թե պարզապես իշխանափոխության սցենար է, այլ իրանական պետությունը կազմաքանդելու նպատակ է հետապնդում ու կարող է հանգեցնել Իրանի սիրիացման՝ աղետալի մասշտաբների փոփոխություններով։

◾ Վերոնշյալ ուղղությամբ զարգացումներում հատկապես էական է լինելու տարիներով Իրանի տարածքում գործող պանթյուրքական խմբավորումների գործակալների դերը։ Վերջիններս, որոնց համակարգմամբ զբաղվում են Թուրքիայի և Ադրբեջանի հատուկ ծառայությունները, պետք է փորձեն պետության դեմ հանել թյուրքախոսներին երկրի հյուսիսային, հյուսիս-արևմտյան հատվածներում։ Անջատողական այդ գործողությունները լիարժեք համընկնում են թուրք-ադրբեջանական տանդեմի ծավալապաշտական ծրագրերին։

◾Իրանական պետության թուլացումը ցանկացած մասշտաբով ու ձևաչափով ուժեղացնում է Թուրքիայի և Ադրբեջանի դիրքերը, ինչն էլ իր հերթին բերելու է մեզ վրա վերջիններիս ճնշման շեշտակի մեծացման՝ դարձյալ ամենավատ հետևանքներով։ Ցավոք, այս պահին զարգացումը դեպի այդ կողմ է ընթանում։
Եվ վերջում։

Հայաստանի սահմանների երկայնքով գլոբալ ծավալների պատերազմական գործողություններ են, որոնք ամեն վայրկյան կարող են տեղափոխվել Իրանի սահմաններից դուրս, իսկ անցնող 48 ժամվա ընթացքում Հայաստանում անվտանգության համար պատասխանատուները ոչ մի, կրկնում եմ ոչ մի անվտանգության խորհրդի նիստ չեն գումարել՝ բավարարվելով հերթապահ ու կարճլիկ մամուլի հաղորդագրություններով։ Բա սա եկեղեցու վրա հարձակվելու թեման հո՞ չի, որ օրվա մեջ դե-ֆակտո իշխանության կողմից 10 գրառում ու հայտարարություն արվի։

Կարծում եմ՝ կռահում եք, թե սա որքան վատ է։

✊ԱՋԱԿՑԵԼ ԱԼԻՔԻՆ

Հ.Գ. Նկարում իսրայելական Թել-Ավիվ քաղաքի վրա իրանական հրթիռների հարձակումն է։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Իրանում ու դրա շուրջ տեղի ունեցողի մասին որպես բանաձև պիտի հստակ ֆիքսենք հետևյալը.

1. 2020 թ. ի վեր Իրանը միակ երկիրն է, որն ունի աներկբա դիրքորոշում Հայաստանի ու հատկապես Սյունիքի վերաբերյալ, որը բխում է հենց իր՝ իրանական շահերից (սա ռեալպոլիտիկ է, ոչ թե ուղղակի սիրուն խոսքեր)։

2. Իրանը բազմիցս ցույց է տվել, որ պատրաստ է գործնական քայլեր իրականացնել Սյունիքի անվտանգությունը բարձրացնելու համար։ Դրա վառ վկայությունը վերջերս անցկացված զորավարժություններն են։

3. Որևէ պատճառով Իրանի թուլացումը, Իրանի համար ճգնաժամային իրադրությունը կամ ցանկացած այլ նմանատիպ բան ազդելու է Իրանի կողմից՝ Սյունիքի պաշտպանության հնարավորությունների ու կարողությունների վրա։ Պատահական չէ, որ Էրդողանը ուղիղ ասում է, որ այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցքի» դեմ միակ երկիրը Իրանն է։

4. Թույլ Իրան նշանանկում է ավելի պակաս պաշտպանված Սյունիք, ուրեմն նաև ավելի մեծ թուրք-ադրբեջանական ճնշում ու նվաճման փորձեր։

5. Հետևաբար Իրանի կայունությունը, հզորությունը և ամրությունը մեր՝ Հայաստանի այս պահին անվտանգության գլխավոր երաշխիքներից է։

Հետևաբար այն, ինչ կատարվում է Իրանում, մեր խնդիրն էլ է։

✊ԱՋԱԿՑԵԼ ԱԼԻՔԻՆ

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Երեկվա ու այսօրվա իրադարձությունները, առաջիկա օրերի հնարավոր զարգացումները, մեր անելիքները և հարակից այլ հարցեր ուղիղ եթերում ներկայացնելու եմ սկսած կեսգիշերից՝ 00:30-ից, «Իմնեմնիմի» պոդքաստի ուղիղ եթերում։
Միացե՛ք և ուղիղ եթերում տվե՛ք ձեր հարցերը։

✊ԱՋԱԿՑԵԼ ԱԼԻՔԻՆ

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Մինչ ժամը 00։30-ի ուղիղ եթերը ներկայացնեմ, թե ինչ են արել հարևան երկրների ղեկավարները՝ կապված Իրան-Իսրայել պատերազմի հետ։
Ահա մի քանի գլխադիր նորություն.

- Էրդողանը զանգահարել է Ալիևին. քննարկվել է Իրանի շուրջ ստեղծված իրավիճակը

- Նախագահ Էրդողանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել անվտանգային հարցերով նիստ

- Էրդողանն ու Իրանի նախագահը հեռախոսազրույց են ունեցել

- Պուտինն ու Թրամփը քննարկել են Իրան-Իսրայել հակամարտությունը

- ՌԴ և Իրանի արտգործնախարարները քննարկել են Իրան-Իսրայել հակամարտությունը

- Թուրքիայի և Իրանի արտգործնախարարները հեռախոսազրույց են ունեցել


Էս բոլորը՝ վերջին մի քանի ժամերի ընթացքում։

Իսկ գիտե՞ք, թե ինչ է արել Հայաստանի դե-ֆակտո ղեկավարությունը օրվա ընթացքում։
Ահա լրատվական վերնագիրը՝

«Փաշինյանի գլխավորությամբ Աղվերանում տեղի է ունեցել Հակակոռուպցիոն քաղաքականության խորհրդի նիստ»։

Ինչպես ասում են՝ վարագույր։

✊ԱՋԱԿՑԵԼ ԱԼԻՔԻՆ

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Իրանը այս պահին նորից ակտիվ հրետակոծվում է։

Սկսված պատերազմի պատճառով խաթարվել են ոչ միայն մեր տարածաշրջանի, այլև ամբողջ աշխարհի օդային թռիչքները։
Այս պահին փաստացի փակ է ոչ միայն Իրանի ու Իսրայելի, այլև Իրաքի, Սիրիայի, Լիբանանի, Հորդանանի երկինքը։

✊ԱՋԱԿՑԵԼ ԱԼԻՔԻՆ

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Ամերիկագետ Սուրեն Սարգսյանը համառոտ բանաձևում է ԱՄՆ հնարավոր ներգրավումը ընթացող պատերազմին, ինչի մասին մտահոգություն ենք բարձրացնում վերջին օրերին.

«ԱՄՆ–Իրան բանակցությունները, որոնք փաստացի տապալվեցին Իսրայել–Իրան պատերազմի պատճառով, Հայաստանի համար միանշանակ դրական հետևանքներ էին ունենալու՝ պայմանավորվածությունների հասնելու դեպքում։ Նույնը, բնականաբար, վերաբերում էր նաև ռուս–ամերիկյան հարաբերությունների կարգավորմանը, որտեղ ևս զգալի առաջընթաց չկա:

Սրանք գործընթացներ են, որոնք կենսական նշանակություն ունեն Հայաստանի համար։ Դրանց վիժեցումը և դրա հետևանքով Ռուսաստանի ու Իրանի դիրքերի թուլացումը, հետևաբար՝ ազդեցության նվազումը Հարավային Կովկասում, հատկապես ԱՄՆ-ի պասիվ դիրքավորման ֆոնին, խախտում են տարածաշրջանի ուժերի առանց այդ էլ նուրբ բալանսը։ Արդյունքում Թուրքիան Հարավային Կովկասում դառնում է առավել ազդեցիկ և ուժեղ խաղացող՝ իր տարածաշրջանային շահերը նաև Ադրբեջանի միջոցով առաջ մղելու ունակությամբ։ Խոսքը վերաբերում է նաև այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցքին», որը ոչ միայն կապում է Ադրբեջանն ու Թուրքիան, այլև՝ ողջ թյուրքական աշխարհը։

Եթե առաջիկա օրերին Թրամփը հայտարարի Իրանի դեմ որոշ գործողությունների միանալու կամ Իսրայելին ռազմական աննախադեպ օգնություն տրամադրելու մասին, ապա իրավիճակը մեզ համար առավել կբարդանա»:

✊ԱՋԱԿՑԵԼ ԱԼԻՔԻՆ

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

24news.am լրատվականը մի քանի օր առաջ հայտնեց, որ իր ունեցած տեղեկություններով հունիսի 20-ին Հայաստանի դե ֆակտո վարչապետ փաշինյանը մեկնելու է Թուրքիա և հանդիպում է ունենալու Թուրքիայի նախագահ Էրդողանի հետ։
Սկսված իրան-իսրայելական պատերազմի պատճառով այդ լուրը մի տեսակ աննկատ մնաց։
Սակայն այսօր այն հաստատվեց։

Իսկ ինչի մասին է լինելու հանդիպումը։ Նույն 24news պարբերականի տվյալներով, Հայաստանի դե-ֆակտո ղեկավարը Էրդողանի հետ քննարկելու է Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագրի կամ նմանատիպ մեկ այլ փաստաթղթի ստորագրման հարցը (քննարկվում է ԱՄՆ-ում կամ ԱՄԷ-ում այն ստորագրելու տարբերակը աշնանը կամ ձմռանը)։

Նույն աղբյուրի տվյալներով՝ այդպիսի թուղթ ունենալու համար որպես նախապայման թուրք-ադրբեջանական պահանջով փաշինյանը խոստացել է հարվածել Հայ Առաքելական Եկեղեցուն և ենթարկեցնել իրեն, ինչի դրսևորումները մենք տեսնում ենք վերջին 20 օրվա ընթացքում: Կա նաև երկրորդ նախապայման՝ հեռացնել ռուսական ռազմաբազան պայմանագրի ստորագրումից հետո:

Սա շատ մոտ է իրականությանը։ Ու հենց սրանով է պայմանավորված, որ արդեն 4 օր է՝ իրական ու գերվտանգավոր պատերազմ է Հայաստանի սահմաններին, ու Հայաստանի դե-ֆակտո ղեկավարը փոխանական այդ թեմայի վրա կենտրոնացնի իր ջանքերը, շարունակում է հարձակումը Հայ առաքելական սուրբ եկեղեցու նկատմամբ։

✊ԱՋԱԿՑԵԼ ԱԼԻՔԻՆ

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

⚡️⚡️ԱՄՆ դեսպանատունը զգուշացնում է

Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանատունը քիչ առաջ «անվտանգության կոչ է» արել և հորդորել խուսափել Հայաստանում Իրանի հետ կապված մի քանի վայրեր այցելելուց։

Մասնավորապես՝

📍Երևանում Իրանի դեսպանություն

📍Իրանի հյուպատոսություն Սյունիքում

📍Իրանի առևտի կենտրոն

📍 Երևանի Կապույտ մզկիթ

Ինչքան պատերազմը շարունակվի, այնքան վիճակը վատանելու է։
Ինչքան Իրանը թուլանա, այնքան վատանելու է ամեն բան։
Ինչքան դե-ֆակտո իշխանությունը մնաց, էնքան վերածվելու ենք պրոթուրքական բռնապետության։

✊ԱՋԱԿՑԵԼ ԱԼԻՔԻՆ

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Լռել թուրքերի դիմաց և լռեցնել նրանց, ովքեր թուրքերի դեմ պայքարում են:
Պրոթուրքական բռնապետություն:

✊ԱՋԱԿՑԵԼ ԱԼԻՔԻՆ

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Կարճ հարցազրույց «Արմենիա» հեռուստաընկերության «Սուր անկյուն» հաղորդաշարին, որը տվել եմ Իրան-Իսրայել պատերազմից մեկ օր առաջ։
Պարզ բացատրել եմ թուրքական սպառնալիքն ու եկեղեցու դեմ արշավի էությունը։
Կարող եք դիտել այս հղումով։

✊ԱՋԱԿՑԵԼ ԱԼԻՔԻՆ

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman