کانال شخصی دکتر حمید یعقوبی

تحلیلی روانشناختی بر شخصیت زنده یاد دکتر محمد کوثری(1370-1299)
نویسنده، دکتر حمید یعقوبی- دانشیار روانشناسی بالینی دانشگاه شاهد تهران
15 دیماه 1403

33 سال از درگذشت دکتر محمد کوثری می گذرد. در این سالها خیلی ها سعی کرده اند به سهم خود «دکتر کوثری» را به جامعه تربت جام و ایران بشناسانند. من امروز سعی کرده ام از دید دانش تخصصی خودم یعنی روانشناسی به زندگی کسی بپردازم که نه فقط از منظر بر داشت شخصی من بلکه از منظر همه شهروندان تربت جامی که یا دکتر کوثری را در زمان حیات ش درک کرده اند یا بعدها درباره اش شنیده اند، دکتر کوثری را فقط می توان در دو کلمه خلاصه کرد: «انسانی یگانه » .اما برای تحلیل امروزم علاوه بر شنیده ها و نقل قول ها، به مطالبی تکیه کرده ام که درباره ایشان در فضای اینترنت و در معدود رسانه ها آن هم عمدتا رسانه های استانی نگارش شده است. و من سعی کرده ام با استناد به آنها تحلیلی روانشناختی بر شخصیت ایشان داشته باشم.
شخصیت دکتر کوثری را می توان همتراز شخصیت هایی در تاریخ در نظر گرفت که اگرچه در حوزه های متفاوتی عمل می کردند و به فعالیت مشغول بودند اما همگی دارای برخی ویژگی های شخصیتی مشترکی بودند:
مثلا مقایسه دکتر کوثری با مادر ترزا نشان می دهد که هر دوی آنها انسان های برجسته ای از نظر فداکاری و خدمت به بشریت هستند اما زمینه های انگیزشی، فرهنگی و حرفه ای آنها متفاوت است. مادر ترزا بیشتر تحث تاثیر ایمان مذهبی و مفاهیم معنوی قرار داشت، در حالی که دکتر کوثری با تمرکز بیشتری بر مسیولیت اجتماعی و پزشکی به ایثار و فداکاری می پرداخت.
دکتر کوثری به حق در بسیاری از جهات شاگرد خلفی برای ابن سینا بود به ویژه از منظر فداگاری در حوزه پزشکی و رسیدگی به دردمندان و نیز از منظر علم و اخلاق؛ منتها ابن سینا یک شخصیت جامع الاطراف و یک شخصیت علمی و فلسفی است اما دکتر کوثری بیشتر به جنبه عملی و درمانی پزشکی تاکید داشت.
شاید بتوان دکتر کوثری را از برخی جهات با خانم فلورانس نایتینگل مقایسه کرد. خانم فلورانس نایتینگل، پرستار و پیشگام در بهبود مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی در دوران جنگ کریمه، نقش بزرگی در اصلاح نظام بهداشت و درمان داشت. او به‌عنوان اولین فردی که سیستم بهداشت و درمان بیمارستان‌ها را در سطح گسترده‌ای بهبود بخشید، شناخته می‌شود. همانطور که دکتر کوثری در خدمت به بیماران نیازمند فداکاری می‌کرد، فلورانس نایتینگل نیز به‌طور فداکارانه در شرایط سخت جنگی به پرستاری و مراقبت از مجروحین پرداخت.لذا هر دوی این عزیزان را می توان مظهر انسان‌دوستی و فداکاری نامید.
اما اگر بخواهم از منظر روانشناسی شخصیت به تحلیل شخصیتی دکتر محمد کوثری بپردازم می توانم به ویژگی ها و خصلت های زیر اشاره کنم:

1. همدلی: دکتر کوثری برای بیش از 40 سال به مردم محروم تربت جام خدمت کرد و این خدمت‌رسانی را بدون هیچ چشم‌داشتی انجام داد. این نشان‌دهنده سطح بالای همدلی (Empathy) در شخصیت ایشان است. در روانشناسی شخصیت، همدلی یکی از ویژگی‌های اصلی افرادی است که دارای شخصیت‌های معتمد و بخشنده هستند. او به وضوح توانسته بود خود را جای دیگران بگذارد و درد و رنج آنان را احساس کند. در دنیای روانشناسی، افرادی که دارای همدلی هستند، تمایل دارند که برای کمک به دیگران خود را فدای آنان کنند و این ویژگی در رفتار دکتر کوثری کاملاً مشهود است.

2. از خودگذشتی و نوعدوستی: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های دکتر کوثری، خودگذشتی (Selflessness) و نوعدوستی (Altruism) است. او سال‌ها در شرایطی که از خانواده‌اش دور بود، بدون دریافت هیچ‌گونه دستمزدی به بیماران خدمت می‌کرد. این نوع فداکاری به معنای گذشتن از راحتی و رفاه شخصی خود به خاطر دیگران است. در نظریه‌های روانشناسی، افرادی که به‌طور مداوم برای دیگران فداکاری می‌کنند، اغلب به دنبال معنای عمیق‌تری در زندگی هستند که ممکن است نشات گرفته از تکامل و رشد روانی و معنوی آنان باشد.

3. مسئولیت‌پذیری: دکتر کوثری در تمام مدت فعالیت خود هیچ‌گاه تفاوتی بین بیماران خود قائل نشد. این ویژگی نشان‌دهنده مسئولیت‌پذیری (Responsibility) بالای ایشان است. در روانشناسی شخصیت، افراد مسئولیت‌پذیر به اصول اخلاقی خود پایبند هستند و از انجام وظایف خود کوتاهی نمی‌کنند. دکتر کوثری به‌طور خاص نسبت به بیماران نیازمند احساس مسئولیت می‌کرد و با ارائه خدمات رایگان، مسئولیت خود را به‌طور کامل در قبال سلامت جامعه پذیرفته بود.

4. والایش و سرکوب خواسته های شخصی: دکتر کوثری برای مدت 40 سال از خانواده و راحتی‌های زندگی شخصی خود برای خدمت به مردم فاصله گرفت. این کار دکتر کوثری می‌تواند نشان‌دهنده یک مکانیسم دفاعی پخته و یا شاید پخته ترین مکانیسم دفاعی ای باشد که از فروید برای ما به یادگار مانده است و آن مکانیسم تصعید یا والایش (Sublimation) هست.

www.tgoop.com/Dr_Hamid_Yaghubi/338

202 viewsedited  Jan 4 at 13:15

تحلیلی روانشناختی بر شخصیت زنده یاد دکتر محمد کوثری(1370-1299)
نویسنده، دکتر حمید یعقوبی- دانشیار روانشناسی بالینی دانشگاه شاهد تهران
15 دیماه 1403

33 سال از درگذشت دکتر محمد کوثری می گذرد. در این سالها خیلی ها سعی کرده اند به سهم خود «دکتر کوثری» را به جامعه تربت جام و ایران بشناسانند. من امروز سعی کرده ام از دید دانش تخصصی خودم یعنی روانشناسی به زندگی کسی بپردازم که نه فقط از منظر بر داشت شخصی من بلکه از منظر همه شهروندان تربت جامی که یا دکتر کوثری را در زمان حیات ش درک کرده اند یا بعدها درباره اش شنیده اند، دکتر کوثری را فقط می توان در دو کلمه خلاصه کرد: «انسانی یگانه » .اما برای تحلیل امروزم علاوه بر شنیده ها و نقل قول ها، به مطالبی تکیه کرده ام که درباره ایشان در فضای اینترنت و در معدود رسانه ها آن هم عمدتا رسانه های استانی نگارش شده است. و من سعی کرده ام با استناد به آنها تحلیلی روانشناختی بر شخصیت ایشان داشته باشم.
شخصیت دکتر کوثری را می توان همتراز شخصیت هایی در تاریخ در نظر گرفت که اگرچه در حوزه های متفاوتی عمل می کردند و به فعالیت مشغول بودند اما همگی دارای برخی ویژگی های شخصیتی مشترکی بودند:
مثلا مقایسه دکتر کوثری با مادر ترزا نشان می دهد که هر دوی آنها انسان های برجسته ای از نظر فداکاری و خدمت به بشریت هستند اما زمینه های انگیزشی، فرهنگی و حرفه ای آنها متفاوت است. مادر ترزا بیشتر تحث تاثیر ایمان مذهبی و مفاهیم معنوی قرار داشت، در حالی که دکتر کوثری با تمرکز بیشتری بر مسیولیت اجتماعی و پزشکی به ایثار و فداکاری می پرداخت.
دکتر کوثری به حق در بسیاری از جهات شاگرد خلفی برای ابن سینا بود به ویژه از منظر فداگاری در حوزه پزشکی و رسیدگی به دردمندان و نیز از منظر علم و اخلاق؛ منتها ابن سینا یک شخصیت جامع الاطراف و یک شخصیت علمی و فلسفی است اما دکتر کوثری بیشتر به جنبه عملی و درمانی پزشکی تاکید داشت.
شاید بتوان دکتر کوثری را از برخی جهات با خانم فلورانس نایتینگل مقایسه کرد. خانم فلورانس نایتینگل، پرستار و پیشگام در بهبود مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی در دوران جنگ کریمه، نقش بزرگی در اصلاح نظام بهداشت و درمان داشت. او به‌عنوان اولین فردی که سیستم بهداشت و درمان بیمارستان‌ها را در سطح گسترده‌ای بهبود بخشید، شناخته می‌شود. همانطور که دکتر کوثری در خدمت به بیماران نیازمند فداکاری می‌کرد، فلورانس نایتینگل نیز به‌طور فداکارانه در شرایط سخت جنگی به پرستاری و مراقبت از مجروحین پرداخت.لذا هر دوی این عزیزان را می توان مظهر انسان‌دوستی و فداکاری نامید.
اما اگر بخواهم از منظر روانشناسی شخصیت به تحلیل شخصیتی دکتر محمد کوثری بپردازم می توانم به ویژگی ها و خصلت های زیر اشاره کنم:

1. همدلی: دکتر کوثری برای بیش از 40 سال به مردم محروم تربت جام خدمت کرد و این خدمت‌رسانی را بدون هیچ چشم‌داشتی انجام داد. این نشان‌دهنده سطح بالای همدلی (Empathy) در شخصیت ایشان است. در روانشناسی شخصیت، همدلی یکی از ویژگی‌های اصلی افرادی است که دارای شخصیت‌های معتمد و بخشنده هستند. او به وضوح توانسته بود خود را جای دیگران بگذارد و درد و رنج آنان را احساس کند. در دنیای روانشناسی، افرادی که دارای همدلی هستند، تمایل دارند که برای کمک به دیگران خود را فدای آنان کنند و این ویژگی در رفتار دکتر کوثری کاملاً مشهود است.

2. از خودگذشتی و نوعدوستی: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های دکتر کوثری، خودگذشتی (Selflessness) و نوعدوستی (Altruism) است. او سال‌ها در شرایطی که از خانواده‌اش دور بود، بدون دریافت هیچ‌گونه دستمزدی به بیماران خدمت می‌کرد. این نوع فداکاری به معنای گذشتن از راحتی و رفاه شخصی خود به خاطر دیگران است. در نظریه‌های روانشناسی، افرادی که به‌طور مداوم برای دیگران فداکاری می‌کنند، اغلب به دنبال معنای عمیق‌تری در زندگی هستند که ممکن است نشات گرفته از تکامل و رشد روانی و معنوی آنان باشد.

3. مسئولیت‌پذیری: دکتر کوثری در تمام مدت فعالیت خود هیچ‌گاه تفاوتی بین بیماران خود قائل نشد. این ویژگی نشان‌دهنده مسئولیت‌پذیری (Responsibility) بالای ایشان است. در روانشناسی شخصیت، افراد مسئولیت‌پذیر به اصول اخلاقی خود پایبند هستند و از انجام وظایف خود کوتاهی نمی‌کنند. دکتر کوثری به‌طور خاص نسبت به بیماران نیازمند احساس مسئولیت می‌کرد و با ارائه خدمات رایگان، مسئولیت خود را به‌طور کامل در قبال سلامت جامعه پذیرفته بود.

4. والایش و سرکوب خواسته های شخصی: دکتر کوثری برای مدت 40 سال از خانواده و راحتی‌های زندگی شخصی خود برای خدمت به مردم فاصله گرفت. این کار دکتر کوثری می‌تواند نشان‌دهنده یک مکانیسم دفاعی پخته و یا شاید پخته ترین مکانیسم دفاعی ای باشد که از فروید برای ما به یادگار مانده است و آن مکانیسم تصعید یا والایش (Sublimation) هست.

BY کانال شخصی دکتر حمید یعقوبی