tgoop.com/InstituteSocialResearch/352
Last Update:
📝 بازسازی مناطق سیل‌زده بلوچستان و ضرورتِ توجه به مولفه‌های معماری و فرهنگ بومی
🖋دکتر بهروز روستاخیز؛ عضو گروه مردم شناسی موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران
در جریانِ پژوهشی پیرامون مناسبات تحولی مسکن و سبک‌زندگی در جامعه روستایی سیستان، گونه‌ای از مسکن را -تحت‌عنوان مسکن انتقالی- مورد مشاهده و تامل قرار دادیم که درواقع به‌دنبال وقوع سیل در سال‌های اواخر دهه ۶۰، توسط کارفرما و پیمانکاران دولتی احداث شده بود. نقشه‌ها و مصالح جدید با هدف ایمن‌سازی روستاهای حاشیه رودخانه هیرمند در برابر فاجعه سیل، شکل و نحوه سازماندهی سکونت‌گاه‌های روستایی را به‌کلی تغییر داده بود. روستاهایی که قبلاً شکل پراکنده داشت، هم‌اینک با فاصله‌ای نسبی از رودخانه، به حالتِ خطی و متمرکز درآمده بود. همه خانه‌ها با صورت و شمایلی واحد، بدون توجه به مولفه‌های معماری و فرهنگ بومی، و بدون در نظر گرفتن ملاحظات اجتماعی و اقتصاد روستایی ساخته شده بودند؛ یک‌شکل و بی‌روح! هرچند بومیان محلی حسب نیازها و ادراکاتِ خود، بعدها تغییراتی در این مساکن انتقالی ایجاد کرده و فضاهای ضروری برای زیستِ روزمره خود را احداث کرده بودند؛ تغییراتی البته به‌شدت ناهمگون!
باری، علی‌رغم تمام تفاوت‌هایی که بین الگوی زندگی و سکونت‌گاه‌های جامعه روستایی سیستان و بلوچ‌های جنوب استان می‌توان برجسته ساخت، ایشان نیز امروز در وضعیتی مشابهِ مردم سیستان در اواخر دهه ۶۰ به‌سر می‌برند. سیل‌زدگانی که خانه‌های خود را از دست داده‌اند، احتمالاً به‌زودی با پیمانکارانی مواجه خواهند شد که حسب دستور کارفرمای دولتی، قرار است به‌واسطه نقشه‌ها و مصالح جدید، خانه‌هایی ایمن برای آن‌ها بنا کنند. پرسش اما از چگونگی این کار است؛ قرار است خانه‌های جدید با چه بهایی و چگونه ساخته شود؟ به بهای قربانی‌شدن مولفه‌های معماری و فرهنگ بومی؟ به گونه‌ای یک‌شکل و بی‌روح؟ البته باید دید؛ اما پیش از نشستن و دیدن، یادآوری و تذکر در باب توجهِ عملی به پیوست فرهنگی هرگونه اقدام را لازم می‌دانم.
#سیل_بلوچستان
📲 موسسه در #اینستاگرام:
https://instagram.com/isr.ut
📲موسسه در #تلگرام:
https://www.tgoop.com/InstituteSocialResearch
📲موسسه در #بله:
@isr_ut
BY موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران
Share with your friend now:
tgoop.com/InstituteSocialResearch/352