tgoop.com/IranDel_Channel/2552
Last Update:
🔴 مقدماتی دربارۀ امکان یا عدم امکانِ فدرالیسم در حقوقِ اساسی و اندیشۀ سیاسی ایران
✍️ جواد رنجبر درخشی‌لر، دکترای علوم سیاسی
مقدمه
فدرالیسم به عنوان یک روشِ ادارۀ کشور چه نسبتی با حقوق اساسی و اندیشۀ سیاسی ایرانی برقرار می‌کند؟ آیا پیشینه‌ای از فدرالیسم در تاریخ ایران وجود دارد؟
این پرسش‌ها از این رو مهم است که گاه برخی اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی، همچون اصل پانزدهم، به روشی خوانده می‌شود که راه فدرالیسم (فرهنگی) را باز کند. یا برخی سوابقِ تاریخی همچون دورۀ اشکانیان یا هزارۀ اول پس از ورود اسلام، دوره‌های خوانده می‌شود که کشور به صورت فدرالی اداره می‌شد. به نظر می‌رسد نه تاریخ و نه اندیشۀ سیاسی ایران (قبل و بعد از اسلام) و نه حقوق اساسی، نسبتی با فدرالیسم برقرار نمی‌کند.
اساساً فدرالیسم، روشی اروپایی است و ریشه‌های محکمی در تاریخِ آن دیار دارد. برای ارزیابی این فرض در این مقاله نخست به یکی از ریشه‌های فدرالیسم در غرب پرداخته می‌شود. در ادامه مختصری از اندیشۀ سیاسی ایرانی در ارتباط با فدرالیسم بازگو می‌شود و در نهایت نسبتِ اصولِ مربوط به نحوۀ اداره کشور در قانون اساسی جمهوری اسلامی را با فدرالیسم بررسی می‌کنیم.
ریشه‌های دینی فدرالیسم در اروپا
در فرهنگ عمید، فدرالیسم چنین معنی شده است: نظامی سیاسی که بر طبق آن یک مملکت از اتحادِ ایالات مستقل تشکیل می‌شود. به نظر می رسد این معنی بهترین معنی و تعریف فدرالیسم باشد. فدرالیسم از اتحاد ایالت‌ها به دلایلِ تاریخی و سیاسی تشکیل می‌شود. بنابراین برعکس کردن آن، یعنی تبدیل کشوری متحد به کشوری فدرال را نمی‌توان فدرالیسم نامید.
فدرالیسم در تاریخِ اروپا ریشه‌های محکمی در فئودالیسم و اندیشۀ اصلاح دینی داشت. در اینجا به مبانی اندیشگی آن می‌پردازیم تا مشخص شود، فدرالیسم، صرفاً یک انتخاب نیست؛ یک فرایند تاریخی بوده و انتخاب آن مبانی ناگزیری داشته است.
برای شناختِ نقش اندیشۀ اصلاح دینی در بنیان گرفتن فدرالیسم، بررسی تحولاتِ اندیشۀ اصلاح دینی لازم است.
🔴 دنبالۀ یادداشت را در بخشِ «مشاهدۀ فوری» بخوانید:
👇👇
@IranDel_Channel
💢
BY ایران‌دل | IranDel
Share with your friend now:
tgoop.com/IranDel_Channel/2552