tgoop.com/Liberty_lib/1655
Last Update:
✍️✍️سرمایه‌داری در میانه اخلاق پروتستان و اقتصاد یهودیان. قسمت 1
وبر و سومبارت: ماکس وبر و کتاب تحسین شده‌اش «اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری» را اغلب می‌شناسند. کتابی که به نقش پیوریتن‌ها و فرقه کالونیسم در ایجاد سرمایه‌داری میپردازد. اما پیش از انتشار ترجمه کتاب «یهودیان و حیات اقتصادی مدرن» کمتر کسی با اندیشه ورنر سومبارت در ایران آشنایی داشت. سومبارت همکار و دوست ماکس وبر بود که با همکاری یکدیگر نشریه «آرشیو» را بنیانگذاری کردند. نزدیکی و صمیمیت این دو جامعه‌شناس آلمانی به‌حدی بود که اگر یکی از آن دو کتابی می‌نوشت، پیش از انتشار، دیگری اولین خواننده آن بود. سومبارت در کتاب جنجالی خود نقش و حضور موثر یهودیان را در ایجاد سرمایه‌داری نوین مقدم می‌دانست و معتقد بود پروتستانتیسم، فرقه‌ای یهودی شده از مسیحیت است. بازخوانی تطبیقی این دو اندیشمند آلمانی و دو اثر گرانقدرشان درباره ظهور سرمایه‌داری، می‌تواند پرده از ماهیت واقعی آن بردارد.
وبر و اخلاق پروتستان: ماکس وبر در بخش اول کتاب «اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری» مساله خود را شرح می‌دهد. ابتدا او به تعلق قشر فوق‌کارگری آلمان به فرقه پروتستان و سهم بیشتر پروتستان‌ها در مالکیت سرمایه اشاره می‌کند. سپس به علاقه پروتستان‌ها به ارتقا تا پست مدیریت میپردازد و دلیل آن را تربیت خاص آنان و ریشه در عقاید مذهبی این کیش می‌داند. پیروان پیتیسم برخلاف کاتولیک‌هایی که به تارکان دنیا و دنیاگریزان معروف بودند، از دل محافل تجاری برخاستند و مردم نیز آنان را به مال‌اندوزی می‌شناختند. ماکس وبر برای نشان دادن تحولی که در آموزه‌های اخلاقی پروتستان‌ها ایجاد شده بود، به بنجامین فرانکلین آمریکایی نیز ارجاع می‌دهد که غایت انسان را افزایش سرمایه خویش معرفی کرده بود. وبر در کتاب خویش به تحول معنایی Beruf نیز میپردازد که در نزد کاتولیک‌ها، به معنای «رسالت انسان در زندگی» بود اما با ظهور مارتین لوتر، به «تکلیفی از سوی خدا» بدل شد که به انسان محول می‌شود و این تکلیف در قالب شغل شخص، خود را متعین می‌ساخت. پروتستان‌ها برخلاف کاتولیک‌ها نقش مشیت الهی را در کسب رزق و روزی نپذیرفتند. این در شرایطی بود که کلیسای کاتولیک ارزشی برای تکاپوی انسانی در زندگی قائل نمی‌شد. بخش دوم کتاب «اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری» به اخلاق شغلی در پروتستانتیسم ریاضت‌کشانه اختصاص دارد.
وبر توضیح می‌دهد که چگونه آموزه تقدیر، معلول عمل یک نیروی عینی تعریف شد و فرقه کالوینیسم توانست فعالیت اجتماعی را فعالیتی برای افزایش عظمت خدا معرفی کند و این فعالیت درنهایت در «کار» تجلی یافت. ماکس وبر به این آموزه لوتر اشاره می‌کند که می‌گوید: «شغل‌داشتن، فرمان خداست.» حکمی که بر فعالیت تاکید می‌کند و اتلاف وقت را مردود می‌شمارد. حتی وبر با یاد کردن از آدام اسمیت و نظریه تقسیم کار او، تکامل مهارت‌ها و افزایش مشاغل را با آموزه خیر همگانی و منفعت حداکثری می‌سنجد. ماکس وبر این‌گونه توضیح می‌دهد که چگونه انباشت سرمایه، مساله‌ای عقلانی پنداشته شد و امروزه انسان‌هایی که در جامعه مدرن زندگی می‌کنند، مجبورند به این تفسیر الهیاتی تن بدهند و برای آن زندگی کنند؛ در صورتی که فرد پیوریتن مجبور به کاربست آن نبود. اینجاست که وبر به مفهوم تخصصی «قفس آهنین» اشاره می‌کند.
ظهور سرمایه داری - اقتصاد یهودیان - ماکس وبر - مسیحیت پروتستان - اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری - ورنر سومبارت - یهودیان حیات اقتصادی مدرن - دین و سرمایه داری https://www.tgoop.com/Liberty_lib✍️✍️
BY Libertarian Heritage
Share with your friend now:
tgoop.com/Liberty_lib/1655