وعده‌های بزرگ، نتایج محدود

💫جفری ساکس، اقتصاددان مشهور، استاد تمام دانشگاه هاروارد و کلمبیا، پروژۀ دهکده‌های هزاره (Millennium Villages Project) را در سال ۲۰۰۵ با هدف کاهش فقر و رسیدن به مدلی برای توسعه در ۱۰ کشور آفریقایی آغاز کرد.

💫او قصد داشت با مجموعه‌ای از اقدامات توسعه‌ای در مقیاس بزرگ، تغییرات اساسی در کیفیت زندگی مردم ایجاد کند. MVP در تلاش بود تا راه‌حل‌هایی جامع برای مسائل اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی و بهداشتی جوامع روستایی آفریقا ارائه دهد.

💫در ابتدا این طرح به موفقیت‌هایی دست یافت. مثلاً در اوگاندا و تانزانیا، میزان مرگ‌ومیر کودکان کاهش قابل توجهی داشت و کشاورزی بهبود پیدا کرد؛ اما این تغییرات در درازمدت ادامه نیافتند و رفته رفته پروژه‌ها متوقف شدند. دلایل اصلی این شکست را می‌توان در 5 عامل برشمرد:

1️⃣عدم تطابق راهکارها با شرایط و نیازهای واقعی جوامع محلی
مثلاً برخی طرح‌های کشاورزی مدرن که در برخی مناطق دیگر آفریقا یا آسیا موفق بودند، در مناطقی مانند اوگاندا یا کنیا به دلیل ویژگی‌های خاص اقلیمی و خاکی شکست خوردند.

2️⃣وابستگی به کمک‌های مالی خارجی ناپایدار
هزینه‌های اجرایی MVP تا سال ۲۰۱۵ به بیش از ۱۰۰ میلیون دلار رسید، اما در نهایت بسیاری از طرح‌ها پس از اتمام کمک‌های مالی متوقف شدند.

3️⃣ضعف در مدیریت و هماهنگی
در برخی از موارد، سیاست‌ها و اقداماتی که توسط دولت‌های محلی در نظر گرفته شده بودند با دستورالعمل‌های اجرایی پروژه‌ها مغایرت داشتند، که این امر باعث توقف بسیاری از پروژه‌ها شد.

4️⃣فقدان رویکرد پایدار و طولانی‌مدت
بسیاری از اقدامات صورت‌گرفته، مانند بهبود کشاورزی یا توسعه زیرساخت‌ها، به صورت موقتی اجرا شدند و بعد از پایان دوره حمایت، این پروژه‌ها بدون برنامه‌ریزی برای ادامه کار، رها شدند.

5️⃣فقدان یک سیستم ارزیابی شفاف و علمی
این پروژه از روش‌ ارزیابی before-after (پیش و پس از مداخله) استفاده کرد که به‌تنهایی تأثیرات خالص پروژه را نشان نمی‌دهد. به‌عبارت دیگر، مشخص نیست که آیا موفقیت‌های ادعاشده مستقیماً ناشی از پروژه بوده‌اند یا عوامل دیگری نیز در آن نقش داشته‌اند.

💫جفری ساکس به لطف مهارت‌های ارتباطی و توانایی جلب توجه رسانه‌ها، جایگاه برجسته‌ای در حوزه اقتصاد و توسعه بین‌المللی پیدا کرده است. موفقیت رسانه‌ای ساکس تا حد زیادی ناشی از قدرت روایتگری اوست و نه الزاماً عمق علمی یا درک دقیق او از توسعه.

💫از این پروژه می‌توان نتیجه گرفت که برای حل مشکلات فقر و توسعه، تنها طرح‌های گسترده و جامع کافی نیستند؛ بلکه باید مبتنی بر مشارکت واقعی جوامع محلی، ارزیابی‌های علمی دقیق و منابع مالی پایدار باشد. به نظر شما آیا می‌توان این تجربه را در مورد پروژه‌ها و مؤسسات فرهنگی نیز به کار بست؟

#تجربه_شکست #پایداری #نیازسنجی

💫مدار؛ آشنایی با راهبردهای اثربخش در حوزۀ فرهنگ
@madaarmag

نقش پژوهش در گسترش فهم متقابل بین فرهنگ‌ها

💫ولید بن طلال که به عنوان بانفوذترین و ثروتمندترین مرد عرب در جهان شهرت داشت، برخلاف بسیاری از نوادگان پادشاه عربستان وارد مشاغل حکومتی نشد و ثروت خود را از راه تجارت اندوخت و با هولدینگ کینگدام، در بسیاری از کمپانی‌های شناخته شدۀ دنیا سرمایه‌گذاری کرد.

💫ولید طی سال‌ها تلاش‌های متعددی برای تاثیر بر فرهنگ مسلمانان کرده است. او که مالک یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های رسانه‌ای خاورمیانه، یعنی گروه رسانه‌ای Rotana است، از دانشگاه‌ها و نهادهای فرهنگی جهان برای مطالعات و تقویت هویت اسلامی حمایت می‌کند.

💫وی در سال 2022 مؤسسۀ «شبکۀ فرهنگی الولید» را تأسیس کرد تا همۀ این برنامه‌ها را در قالب یک مجموعه تحت حمایت «بنیاد بشردوستانۀ الولید» قرار دهد. این مراکز به قرار زیر هستند:

مراکز تحقیقاتی دانشگاهی:

دانشگاه هاروارد، آمریکا:
✔️ در سال 2005، با هدف پژوهش در تاریخ، فرهنگ و جوامع اسلامی، برنامه مطالعات اسلامی تأسیس شد. این برنامه تاکنون بیش از 200 مقاله و چندین کتاب منتشر کرده و برای بیش از 150 هزار صفحه از متون نایاب اسلامی نسخه‌های دیجیتال ایجاد کرده است.

دانشگاه جورج‌تاون، آمریکا (ACMCU):
✅در همان سال، مرکز درک متقابل مسلمانان و مسیحیان با مأموریت ترویج گفت‌وگوهای بین‌الادیانی و پژوهش‌های علمی تأسیس شد.

دانشگاه کمبریج، انگلستان:
✔️ از سال 2008، این مرکز با تمرکز بر پژوهش‌های پیشرفته در زمینه اسلام، سمینارهایی برای بررسی چالش‌های جوامع مسلمان برگزار کرده و با نهادهای دولتی بریتانیا در تدوین سیاست‌های اجتماعی همکاری داشته است.

دانشگاه ادینبورگ، انگلستان:
✅در سال 2009، مرکز مطالعات اسلام در دنیای معاصر تأسیس شد که موضوعات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مرتبط با اسلام را بررسی می‌کند.

مراکز مطالعات آمریکایی در بیروت، قاهره و ابوظبی:
✔️ این مراکز با مأموریت تقویت درک متقابل و گفت‌وگوی فرهنگی بین جوامع عربی و ایالات متحده فعالیت می‌کنند.

موزه‌ها و هنر اسلامی:

دپارتمان هنر اسلامی موزه لوور، پاریس:
✅تأسیس این بخش با بیش از 20 میلیون یورو برای نمایش گنجینه‌های هنر اسلامی.

موزه هنر اسلامی پرگامون، برلین:
✔️ بازسازی و دیجیتال‌سازی آثار این موزه با حمایت مالی بیش از 9 میلیون یورو.

موزه‌های دانشگاه آکسفورد (Pitt Rivers و History of Science):
✅حمایت از برنامه‌های آموزشی و داوطلبی برای ترویج میراث اسلامی.

💫ماموریت شبکه فرهنگی الولید ترویج فهم متقابل بین فرهنگ‌ها و کاهش تعارضات دینی از طریق حمایت از پژوهش‌های علمی، هنر و برنامه‌های خیریه است. این شبکه با ایجاد پیوندهای فرهنگی میان جوامع محلی و جهانی، به تقویت تعاملات و ارتقاء درک متقابل در سطح بین‌المللی می‌پردازد.

#اسلام #فرهنگ #پژوهش #دانشگاه #هنر #هویت

💫مدار؛ آشنایی با راهبردهای اثربخش در حوزۀ فرهنگ
@MadaarMag