دوستی پرسید چرا نوشته شده مقیمِ ایران، دلیلش اینه که بسیاری از این به اصطلاح روشنفکران هیچ‌گونه دلبستگی به ایران نداشتند و صرفا مقیم ایران بودند و حامی منافع دولت‌های خارجی به ویژه اتحاد شوروی بودند. این افراد که خودشان را با دشمنی با فرهنگ و تاریخ ایران تعریف می‌کردند و بی‌سوادی چون احمد شاملو، فردوسی را با انگاره‌های کمونیستی قرن بیستمی مورد سنجش قرار می‌داد و به نتایج محیرالعقولی می‌رسید. این افراد خودشان را محق می‌دانند که راجع به امور مختلف از تاریخ گرفته تا جامعه‌شناسی و سینما و فلسفه و شعر و ادبیات اظهارنظر تخصصی کنند! بدون اینکه در آن زمینه تخصص داشته باشند. اخیرا هم فرد معلوم‌الحالی که از جمله ثناگویانِ شریعتی است در سلسله گفتارهایی بی‌ساختار و بی‌دستگاه به یاوه‌سرایی پیرامون شخصیت و زندگی کوروش پرداخته است. کسی که به قول خودش جامعه‌شناس است و وقتی که در بحث با شروین وکیلی کم می‌آورد در کانال تلگرامی‌اش یاوه‌سرایی را ادامه می‌دهد. محدثی گیلوائی از سنخ همان روشنفکرانی است که در ذات دشمنی با ایران دارند و این دشمنی را باید به نحوی نشان دهند، این افراد هیچ ایده‌ای برای ایران ندارند، و ایرانی بی‌بنیاد و بی‌هویت مطلوبشان است.

▪️کوستا گاوراس⁩ ترکیبی از روش‌های تمام دیکتاتورها برای سرکوب مخالفان را در فیلم‌هاش نمایش می‌دهد. از محاکمه‌های دروغین و تطمیع گروه‌های تندرو تا اعدام‌های فوری.

▫️او در نوزده سالگی یونان را به مقصد فرانسه ترک کرد و بعد از تحصیل در رشته‌ی ادبیات، سینما و دستیاری کارگردان‌های شاخص فرانسوی به فیلم‌سازی مشغول شد. گاوراس را استاد ساخت فیلم‌های سیاسی سرگرم‌کننده می‌دانند. کارگردانی که دو باور مهم در فیلم‌سازی دارد:
۱- هر فیلمی در ذات خود سیاسی است؛ حتی کمدی‌های استر ویلیامز!
۲- فیلم، خطابه سیاسی یا کلاس درس تاریخ نیست.

@NazariyehAdabi

ابزارهایی که طبیعت در اختیار ما قرار می‌دهد شمشیر دولبه است. همه‌چیز بستگی به نحوه استفاده از آن دارد. از این‌رو بحث‌های مکرر درباره اینکه آیا کودک با اخلاق به‌دنیا می‌آید یا بدون اخلاق یا آیا کم‌وبیش از هر دو عنصر مثبت اخلاق یا فقدان اخلاق در او هست یا نیست بیهوده است. این مسأله راه‌حل قطعی ندارد. رفتار اخلاقی مطابق با قواعد اخلاقی است. قاعده اخلاقی هم بیرون از ذهن کودک است. اخلاق مستقل از کودک تدوین شده است. کودک تنها پس از مقطع معینی از زندگی خود رفته‌رفته با آن تماس پیدا می‌کند. بنابراین روی‌هم‌رفته غیر ممکن است که در لحظه تولد تصور وصف‌ناپذیری از اخلاق داشته باشد درست همان‌طور که پیش از بازکردن چشمانش محال است تصوری موروثی از جهان بیرون داشته باشد. تمام آنچه در بدو تولد دارد برخی استعدادهای بسیار کلی است که با توجه به چگونگی اعمال نفوذ مربی یعنی با توجه به روش به‌کاربردنشان به طریقی متبلور می‌شوند.

▪️آموزش اخلاق، امیل دورکیم، ترجمه‌ی هوشنگ نایبی و محمدرضا جوادی‌یگانه، انتشارات علمی

#دورکیم


@NazariyehAdabi

حوزه هنر حوزه واقعیت نیست. اگرچه تصاویری که هنرمند به ما ارائه می‌دهد براساس واقعیت است زیبایی آنها در واقعیت وجود ندارد. اینکه این منظره در اینجا وجود دارد یا در آنجا یا اینکه آیا یک شخصیت دراماتیک واقعاً از نظر تاریخی وجود داشته است یا نه اهمیت چندانی ندارد. ما شخصیت روی صحنه را از آن‌رو تحسین نمی‌کنیم که شخصیت تاریخی است بلکه از آن‌رو که آن نقش به زیبایی اجرا شده است. اگر آن شخصیت کاملاً محصول داستان شاعرانه بود باز احساس ما به‌هیچ‌وجه کم نمی‌شد. در واقع معلوم شده در جایی که وهم بیش از حد کامل است و وقتی صحنه‌ای که پیش روی ما به‌تصویر کشیده می‌شود دارای همان تأثیر واقعیت است حس زییایی‌شناختی رخت برمی‌بندد. برای هنرمند قانونی در طبیعت یا تاریخ وجود ندارد که همیشه باید به آن احترام گذاشت.

▪️آموزش اخلاق، امیل دورکیم، ترجمه‌ی هوشنگ نایبی و محمدرضا جوادی‌یگانه، انتشارات علمی

#دورکیم


@NazariyehAdabi

هنر متعلق به همه است و هیچ‌کس. هنر متعلق است به همیشه و هیچ‌وقت. هنر متعلق است به آن‌ها که خلقش می‌کنند و آن‌ها که حظش را می‌برند. هنر نه مثل دوران گذشته متعلق بود به اشراف و حامیان مالی، و نه مثل حالا متعلق به حزب و مردم. هنر زمزمه‌ی تاریخ است که بلندتر از هیاهوی زمان به گوش می‌رسد. هنر برای هنر وجود ندارد، هنر برای مردم وجود دارد. ولی کدام مردم، چه کسی معین می‌کند؟ همیشه فکر می‌کرد هنرِ خودش ضداشراف‌سالاری است. آیا همان‌طور که بدخواهانش می‌خواستند برای کارگر خسته‌ی معدن دانباس می‌نوشت که خسته از شیفت کاری‌اش به دنبال چیزی آرامش‌بخش بود تا روحیه‌اش را بالا ببرد؟ نه. او برای همه و هیچ‌کس موسیقی می‌نوشت. برای کسانی می‌نوشت که ارزش آثارش را می‌فهمیدند، فارغ از خاستگاه اجتماعی‌شان. برای گوش‌هایی می‌نوشت که توانایی شنیدن داشتند. لذا می‌دانست که تمام تعاریف درست هنر ادواری‌اند و تمام تعاریف غلط هنر، کارکردی مشخص به آن منتسب می‌کنند.

▪️هیاهوی زمان، جولین بارنز، ترجمه‌ی پیمان خاکسار، نشر چشمه

#جولین_بارنز


@NazariyehAdabi

قانون اساسی سال ۱۷٨۷ ایالات متحد به پیشبرد گذار به دموکراسی مدرن یاری رساند. این کار به‌شکلی شگفت‌انگیز و با تصفیه‌ی بسیاری از مٶلفه‌های دموکراسی اولیه انجام شد که تا دهه‌ی ۱۷٨۰ در قوانین اساسی دولتی وجود داشت. پس از ۱۷٨۷ دیگر نمی‌شد نمایندگان را با اختیارنامه یا دستور عمل ملزم به انجام دادن کاری کرد، در حالی که این کار در مجالس مستعمراتی و همچنین مجالس دولتی اولیه رایج بود. به همین ترتیب، انتخابات‌ها هم با تواتر کمتری برگذار می‌شد، در حالی که حتی پس از ۱۷۷۶، انتخابات مجالس قانون‌گذاری ایالتی اغلب سالانه برگذار می‌شد. هر ایالتی هم ملزم  به پذیرش تصمیمات مرکزی در مورد وضع مالیات و امور دفاعی بود. برخلاف دموکراسی اولیه، قانون اساسی اجازه‌ی تشکیل دیوانسالاری دولتی و مرکزی قدرتمند را می‌داد، و نوعی مشارکت سیاسی را عرضه می‌داشت که گسترده ولی در عین حال فقط دوره‌ای بود و حکومت بر سرزمینی بسیار پهناور را ممکن می‌کرد.

▪️فرود و فراز دموکراسی، دیوید استاساویج، ترجمه‌ی لی‌لا سازگار، نشر نو

#دیوید_استاساویج


@NazariyehAdabi

▪️مصاحبه پرویز کاردان با استاد #هوشنگ_سیحون در سال ۱۹۹۲

▫️هوشنگ سیحون (زاده ۳۱ مرداد ۱۲۹۹ در تهران – درگذشته ۵ خرداد ۱۳۹۳ در ونکوور کانادا) معمار، طراح، نقاش و تندیس‌ساز سرشناس و نامدار اهل ایران بود. وی استاد معماری و رئیس پیشین دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود. سیحون، طراح بنای یادبودی آرامگاه بوعلی‌سینا و طراح آرامگاه‌های خیام، نادرشاه افشار، فردوسی و کمال‌الملک بوده‌است.
او به «مرد بناهای ماندگار» شناخته می‌شود و برنده جایزه بیتا در سال ۲۰۱۲ بوده‌است.

@NazariyehAdabi

میل از آنچه بر او گذشته بود آموخت: برای آنکه شاد و شادکام باشی، باید به چیزی جز خود شادی و شادکامی فکر کنی:
تنها کسانی شاد هستند که فکر و ذکرشان چیزی جز خود شادکامی است... بدین‌ترتیب، با دنبال کردن چیزی دیگر، درعین‌حال شاد و شادکام می‌شوند. حالا نظریه من این بود: لذّت‌های زندگی برای آنکه زندگی را مطبوع کنند کافی هستند، به شرط آنکه گذری باشند و نه آنکه هدف اصلی قرار گیرند. وقتی هدف اصلی لذّت بردن و شادی باشد، بلافاصله آن لذّت و شادی به‌نظر کم و ناکافی می‌آید. همین که از خودت بپرسی شادم یا نه، دیگر نمی‌توانی شاد باشی. یگانه راه چاره این است که به‌جای خود شادکامی چیزی بیرونی نسبت به آن را هدف زندگی قرار دهی.
میل این اعتقاد خود را وانگذاشت که «شادکامی یگانه محک همه‌ی قواعد رفتاری و هدف غایی زندگی است.» امّا پارادوکس لذّت‌طلبی را کشف کرد، یعنی اینکه یگانه راه رسیدن به شادکامی فکر نکردن به آن است.

▪️فلسفه‌ی جان استوارت میل، سوزان لی اندرسن، ترجمه‌ی خشایار دیهیمی، نشر نو

#جان_استورات_میل
#سوزان_لی_اندرسن


@NazariyehAdabi

مستند «تهران امروز»- محصول سال ۱۳۵۶

▪️«تهران امروز»؛ فیلم مستندی درباره‌ی شهر و مردم تهران سال ۱۹۷۷ است؛ فیلمی که زندگی در تهران سال ۱۳۵۶ (یک سال پیش از انقلاب ۱۳۵۷) را نمایش می‌دهد. فیلمی نوستالژیک با گویندگی ب. بصیری و مدت آن ۸۰ دقیقه است. این فیلم که در تابستان داغ تهران ساخته شده بیننده را به زمان گذشته برده و بسیاری از اماکنی که در آن روزگار محل رفت‌وآمد و تفریح و آموزش و کار جوانان بوده است را نشان می‌دهد.
مسـتـنـد تهـــران امـروز را در ســال ۱۳۵۶ به سفارش شبکه رادیوتلویزیون بین المللی ایران، درباره شهر تهران ساختم. فیلم‌های رادیوتلویزیون بین‌المللی به زبان انگلیسی تهیه می‌شد و این فیلم هم به این جهت به زبان انگلیسی ساخته شد. فیلم جدا از تصاویری که از تهران یک سال پیش از انقلاب ارائه می‌دهد، حاوی آخرین و شاید تنها تصاویر یاقوت بانوی سرخ‌پوش آن زمان میدان فردوسی است.


@NazariyehAdabi

من اولین کسی هستم که حاضرم شهادت بدهم در بین این زندانیان، به لحاظ روحی، آنها را که کمتر از دیگران از تعلیم و تربیت خوب بهره برده و در جامعه بیش از همه تحقیر شده بودند موجوداتی بسیار پیچیده‌تر یافتم. در زندان گاهی پیش می‌آمد با فردی رو به رو بشوید که چند سال تمام او را، نه به عنوان انسان، بلکه به عنوان حیوانی درنده می.شناختید و از او متنفر بودید و ناگهان در لحظه‌ای غیرمنتظره و در شرایطی ناخواسته، بتوانید بی‌هیچ مانعی روحش را ببینید و دریابید که در وجود این فرد چه گنجینه‌ی عظیمی از احساس و چه درک روشنی از رنج خودش و دیگران وجود دارد و چشمتان به حقایقی باز شود که در لحظات اول باورش نمی‌کردید. عکس این قضیه هم صادق است: افرادی برخوردار از تعلیم و تربیت خوب و تحصیل کرده که گاه چنان وحشیانه و وقیحانه رفتار می‌کنند که خشک‌تان می‌زند و هر اندازه هم که با آن‌ها مهربان و متعصب باشید، باز ممکن نیست درون قلبتان در حق آن‌ها گذشت و بخششی احساس کنید.

یادداشت‌هایی از خانه مردگان
#فیودور_داستایفسکی
ترجمه: سعیده رامز


@NazariyehAdabi

آن‌کس که می‌گذارد راه و رسم جهان، یا جهانی که او در آن زندگی می‌کند، راه و رسم زندگی‌اش را برایش معین کند [چنان‌که اکثریت می‌کنند] نیازی به استفاده از هیچ‌یک از قوایش، جز قوه‌ی تقلید میمون‌وار، ندارد. امّا آن‌کس که خودش راه و رسم زندگی‌اش را بر می‌گزیند، همه‌ی قوایش را به کار می‌گیرد.

[اکثریت] حتّی خود روح و ذهن را در بند کرده‌اند؛ حتّی در آنچه فقط برای لذّت خود می‌کنند، همرنگی با جماعت حرف اوّل را می‌زند؛ اینان جماعت‌پرستند؛ انتخابشان صرفاً انتخاب از میان چیزهایی است که معمولاً همه می‌کنند؛ داشتن ذوقی خاصّ خود و غرابت رفتار در نظر آنان عین جرم و جنایت است، و آنقدر از پیروی از طبیعت خود سر باز می‌زنند که دیگر طبیعتی برایشان نمی‌ماند که از آن پیروی کنند؛ توانایی‌های انسانی آنان اندک‌اندک می پژمرد و می‌خشکد.

▪️فلسفه‌ی جان استوارت میل، سوزان لی اندرسن، ترجمه‌ی خشایار دیهیمی، نشر نو

#جان_استورات_میل


@NazariyehAdabi