💠 تفسیر اهل بیت علیهم السلام فهمش آسان و سازگار با سیاق آیات
در گذشته که در ابتدای راه فهم دین قدم گذاشته بودم طبق عرف و توصیه‌های رایج به تفاسیر آقای فلانی، علامه فلانی و... رجوع می‌کردم، اما همواره دو مشکل اساسی داشتم؛
یکی اینکه چرا باید دیدگاه و فهم شخصی اینان را به عنوان تفسیر قرآن معتبر و حجت بدانم؟ از کجا معلوم مقصود خداوند هم همان باشد که او می‌گوید؟! او که معصوم و مخاطب خاص قرآن نیست؛ پیش خود اجتهادی کرده و به فهمی رسیده است!
دوم هم اینکه مگر یکی از کارکردهای شرح و تفسیر این نیست که باید فهم قرآن را آسان سازد، پس چرا تفاسیر این خودعلامه پندارها علاوه بر ثقیل و مغلق بودن، با سیاق آیات و صدر و ذیل آیه همخوانی ندارد! ¹
بعدها که به لطف خداوند متعال و اهل بیت اطهار علیهم السلام با احادیث آشنا شدم دانستم که تفسیری غیر از تفسیر أهل بیت علیهم السلام تفسیر برأی(تفسیر با نظر و دیدگاه شخصی) نامیده می‌شود که به شدت در احادیث ما مذموم است و حتی وعده عذاب بر آن داده شده است.
یک نمونه از تفسیر اهل بیت: در آیات ۲۷ تا ۳۱ سوره فرقان وقتی به تفسیر أهل بیت علیهم السلام رجوع می‌کنیم معنای آیات خیلی روشن است و با صدر و ذیل آیات و سیاق آن همخوانی دارد، در ذیل ترجمه تفسیری این آیات را مطابق احادیث ائمه علیهم السلام مشاهده می‌کنید:
وَیَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَی یَدَیْهِ یَقُولُ یَا لَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلًا
و روزی که ظالم(=ابوبکر) دستان خود را از روی حسرت به دندان می‌گزد و می‌گوید: «ای کاش همراه با رسول خدا راهی(=ولایت امیرالمومنین علی علیه السلام را) برگزیده بودم!
یَا وَیْلَتَی لَیْتَنِی لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِیلًا
ای وای بر من، ای کاش فلانی(=عمر بن خطاب) را به دوستی انتخاب نکرده بودم!
لَّقَدْ أَضَلَّنِی عَنِ الذِّکْرِ بَعْدَ إِذْ جَاءَنِی ۗ وَکَانَ الشَّیْطَانُ لِلْإِنسَانِ خَذُولًا
او مرا از ذکر(=یعنی از امیرالمومنین علی علیه السلام) گمراه ساخت بعد از آنکه به سراغ من آمده بود»
و شیطان(=عمر) خوارکننده انسان(=ابوبکر) بود.
وَقَالَ الرَّسُولُ یَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا
و پیامبر عرضه داشت: «ای پروردگار من! همانا قوم من این قرآن را(=امیرالمومنین علیه السلام را) رها شده باقی گذاشتند»
وَکَذَلِکَ جَعَلْنَا لِکُلِّ نَبِیٍّ عَدُوًّا مِّنَ الْمُجْرِمِینَ ۗ وَکَفَی بِرَبِّکَ هَادِیًا وَنَصِیرًا
و اینچنین برای هر پیامبری دشمنی از مجرمان قرار دادیم. امّا همین بس که پروردگارت هادی و یاور (تو) باشد.²
📚منبع:
رجوع کنید به تفسیر البرهان، ج۴، ص۱۲۵ الی ۱۳۲
✍پی‌نوشت:
۱_ آیه‌هایی از قرآن است که ابتدایش درباره موضوعی، وسطش درباره موضوعی و پایانش درباره موضوعی دیگر نازل شده است که فهم اینها هم منحصر در رجوع به اهل بیت علیهم السلام است.
۲_ زبان قرآن با کنایه همراه است. خداوند حکیم می‌دانست که بعد از پیامبر (صلّی الله علیه و آله) حکومت و جمع قرآن به دست غاصبان خلافت خواهد افتاد لذا بسیاری از آیات که در ذم غاصبان خلافت و مدح اهل بیت پیامبر بود را با کنایه مطرح نمود تا دستخوش حذف توسط خلفای غاصب و دشمنان اهل بیت علیهم السلام واقع نشود، اما برای آیندگانِ جویای حق، نشانه‌ها در قرآن باقی بماند!
#دین‌شناسی #نقد_تفسیر_اجتهادی
#نقد_تفسیر_برأی #تفسیر_قرآن
🆔 @ShiaOmari
در گذشته که در ابتدای راه فهم دین قدم گذاشته بودم طبق عرف و توصیه‌های رایج به تفاسیر آقای فلانی، علامه فلانی و... رجوع می‌کردم، اما همواره دو مشکل اساسی داشتم؛
یکی اینکه چرا باید دیدگاه و فهم شخصی اینان را به عنوان تفسیر قرآن معتبر و حجت بدانم؟ از کجا معلوم مقصود خداوند هم همان باشد که او می‌گوید؟! او که معصوم و مخاطب خاص قرآن نیست؛ پیش خود اجتهادی کرده و به فهمی رسیده است!
دوم هم اینکه مگر یکی از کارکردهای شرح و تفسیر این نیست که باید فهم قرآن را آسان سازد، پس چرا تفاسیر این خودعلامه پندارها علاوه بر ثقیل و مغلق بودن، با سیاق آیات و صدر و ذیل آیه همخوانی ندارد! ¹
بعدها که به لطف خداوند متعال و اهل بیت اطهار علیهم السلام با احادیث آشنا شدم دانستم که تفسیری غیر از تفسیر أهل بیت علیهم السلام تفسیر برأی(تفسیر با نظر و دیدگاه شخصی) نامیده می‌شود که به شدت در احادیث ما مذموم است و حتی وعده عذاب بر آن داده شده است.
یک نمونه از تفسیر اهل بیت: در آیات ۲۷ تا ۳۱ سوره فرقان وقتی به تفسیر أهل بیت علیهم السلام رجوع می‌کنیم معنای آیات خیلی روشن است و با صدر و ذیل آیات و سیاق آن همخوانی دارد، در ذیل ترجمه تفسیری این آیات را مطابق احادیث ائمه علیهم السلام مشاهده می‌کنید:
وَیَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَی یَدَیْهِ یَقُولُ یَا لَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلًا
و روزی که ظالم(=ابوبکر) دستان خود را از روی حسرت به دندان می‌گزد و می‌گوید: «ای کاش همراه با رسول خدا راهی(=ولایت امیرالمومنین علی علیه السلام را) برگزیده بودم!
یَا وَیْلَتَی لَیْتَنِی لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِیلًا
ای وای بر من، ای کاش فلانی(=عمر بن خطاب) را به دوستی انتخاب نکرده بودم!
لَّقَدْ أَضَلَّنِی عَنِ الذِّکْرِ بَعْدَ إِذْ جَاءَنِی ۗ وَکَانَ الشَّیْطَانُ لِلْإِنسَانِ خَذُولًا
او مرا از ذکر(=یعنی از امیرالمومنین علی علیه السلام) گمراه ساخت بعد از آنکه به سراغ من آمده بود»
و شیطان(=عمر) خوارکننده انسان(=ابوبکر) بود.
وَقَالَ الرَّسُولُ یَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا
و پیامبر عرضه داشت: «ای پروردگار من! همانا قوم من این قرآن را(=امیرالمومنین علیه السلام را) رها شده باقی گذاشتند»
وَکَذَلِکَ جَعَلْنَا لِکُلِّ نَبِیٍّ عَدُوًّا مِّنَ الْمُجْرِمِینَ ۗ وَکَفَی بِرَبِّکَ هَادِیًا وَنَصِیرًا
و اینچنین برای هر پیامبری دشمنی از مجرمان قرار دادیم. امّا همین بس که پروردگارت هادی و یاور (تو) باشد.²
📚منبع:
رجوع کنید به تفسیر البرهان، ج۴، ص۱۲۵ الی ۱۳۲
✍پی‌نوشت:
۱_ آیه‌هایی از قرآن است که ابتدایش درباره موضوعی، وسطش درباره موضوعی و پایانش درباره موضوعی دیگر نازل شده است که فهم اینها هم منحصر در رجوع به اهل بیت علیهم السلام است.
۲_ زبان قرآن با کنایه همراه است. خداوند حکیم می‌دانست که بعد از پیامبر (صلّی الله علیه و آله) حکومت و جمع قرآن به دست غاصبان خلافت خواهد افتاد لذا بسیاری از آیات که در ذم غاصبان خلافت و مدح اهل بیت پیامبر بود را با کنایه مطرح نمود تا دستخوش حذف توسط خلفای غاصب و دشمنان اهل بیت علیهم السلام واقع نشود، اما برای آیندگانِ جویای حق، نشانه‌ها در قرآن باقی بماند!
#دین‌شناسی #نقد_تفسیر_اجتهادی
#نقد_تفسیر_برأی #تفسیر_قرآن
🆔 @ShiaOmari
«ترامپ جزء فراموش‌شدگان تاریخ خواهد بود و در زباله‌دان تاریخ گم و گور می‌شود»
این جمله از کیست؟
این جمله از کیست؟
Anonymous Quiz
92%
از رهبر عالم انقلاب پس از اینکه ترامپ در دوره قبل از بایدن شکست خورده بود
2%
کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی
3%
ابوبکر بغدادی
3%
اسامه بن لادن
💠همه به خاطر منفعت شخصی و حفظ انحصار قدرت و ثروت است
✍هر انسان عادی و حتی کودکان نیز اکنون می‌دانند که جنگ و درگیر شدن با غرب و آمریکا و اسرائیل حماقت است و جز ضرر و فقر و فلاکت برای مردم ایران و شیعیان آورده‌ای نداشته و ندارد و نخواهد داشت.
اگر ۳۰، ۴۰ سال پیش بود می‌گفتیم تجربه‌ای ندارند و نمی‌دانند! اما اکنون و پس از این همه شکست و فضاحت و ضعفی که بر ایران تحمیل شده آیا واقعاً کسی هست که نداند؟!
آیا آن کسی که آن بالا قرار گرفته نمی‌داند که قدرت شکست و غلبه بر غرب را ندارد و صرفاً لاف در غریبی می‌زند؟! چیزی که بنده در خانه‌ام نشسته‌ام و فهمیده‌ام، آیا ممکن است که او نفهمیده باشد؟! پس صد در صد می‌داند، او دسترسی‌اش به اطلاعات از همه مردم بیشتر است و از همه بیشتر نسبت به اوضاع مطلع است. پس شک نکنید این رفتارها و گفتارهایش دروغی بیش نیست و صرفاً به جهت منافع شخصی و حزبی است که بر ادامه این مسیر اصرار دارد. غرب ستیزی و آمریکا ستیزی برای او و نزدیکانش و علی الخصوص برادران سبزپوش منفعت‌های بسیاری دارد و قدرت و ثروت و رانت را در اختیار این حلقه محدود حفظ می‌کند.
#راه‌های_فریب
🆔 @ShiaOmari
✍هر انسان عادی و حتی کودکان نیز اکنون می‌دانند که جنگ و درگیر شدن با غرب و آمریکا و اسرائیل حماقت است و جز ضرر و فقر و فلاکت برای مردم ایران و شیعیان آورده‌ای نداشته و ندارد و نخواهد داشت.
اگر ۳۰، ۴۰ سال پیش بود می‌گفتیم تجربه‌ای ندارند و نمی‌دانند! اما اکنون و پس از این همه شکست و فضاحت و ضعفی که بر ایران تحمیل شده آیا واقعاً کسی هست که نداند؟!
آیا آن کسی که آن بالا قرار گرفته نمی‌داند که قدرت شکست و غلبه بر غرب را ندارد و صرفاً لاف در غریبی می‌زند؟! چیزی که بنده در خانه‌ام نشسته‌ام و فهمیده‌ام، آیا ممکن است که او نفهمیده باشد؟! پس صد در صد می‌داند، او دسترسی‌اش به اطلاعات از همه مردم بیشتر است و از همه بیشتر نسبت به اوضاع مطلع است. پس شک نکنید این رفتارها و گفتارهایش دروغی بیش نیست و صرفاً به جهت منافع شخصی و حزبی است که بر ادامه این مسیر اصرار دارد. غرب ستیزی و آمریکا ستیزی برای او و نزدیکانش و علی الخصوص برادران سبزپوش منفعت‌های بسیاری دارد و قدرت و ثروت و رانت را در اختیار این حلقه محدود حفظ می‌کند.
#راه‌های_فریب
🆔 @ShiaOmari
💠 چرا تفاسیری غیر از تفسیر اهل بیت علیهم السلام را مردود می‌دانیم؟ [۱]
✍یکی از مهمترین عواملی که منشأ انحرافات بسیاری در دین و مذهب شده مسئله «تفسیر قرآن» است. هر فرقه‌ای با استناد به فهم و تفسیر خود از قرآن به مسیری رفته و دیگری را گمراه خطاب می‌کند و چه بسا فرقه‌هایی که در طول تاریخ با استناد به تفسیری خاص از قرآن ایجاد شده و در آینده نیز ایجاد خواهد شد!
طبق آیات و احادیث پرشمار صادره از ائمه طاهرین علیهم السلام «تفسیر و تأویل قرآن» از شئون اختصاصی اهل بیت علیهم السلام بوده و دیگران حق تفسیر و تأویل آیات را ندارند و شارع مقدس به آنان چنین اجازه‌ای را نداده است؛ در واقع هیچ حدیث و آیه‌ای نداریم که به مردم فرموده باشد قرآن را از پیش خود و به طور دلخواه فهم و تفسیر کنید! بلکه بالعکس بارها و بارها مردم را از اینکه قرآن از پیش خود تفسیر و تأویل کنند(تفسیر بِرأي) نهی و توبیخ کرده‌اند و حتی وعده عذاب داده‌اند. در ادامه ابتدا چند حدیث در خصوص نهی از تفسیر ارائه می‌شود و در ادامه سایر دلایل و عللی که به واسطه آنها تفاسیر اجتهادی را مردود می‌دانیم ذکر خواهد شد ان‌شاءالله:
🔹رسول خدا صلی‌الله علیه و آله فرمود: ... هر کس قرآن را با نظر خود تفسیر کند، قطعاً بر خدا دروغ بسته است... (کمال الدین و تمام النعمة، ص ۲۵۶)
🔹امام باقر صلوات الله علیه فرمود: آنچه دانستید پس بگویید[یعنی آنچه علم آن را از ما یاد گرفته‌اید پس به آن معتقد شوید] و آنچه ندانسته‌اید پس بگویید: خدا داناتر است. همانا انسان یک آیه از قرآن را بیرون می‌کشد [و آن را به دلخواه و مقصود خود تطبیق می‌دهد و تفسیر می‌کند] و با این کار به فاصله‌اى دورتر از فاصله ميان آسمان و زمين پرت خواهد شد. (الکافی، ج۱، ص۳۳)
🔹امام باقر علیه السلام به قتادة(از مفسران مورد احترام مخالفین) فرمود: ... وای بر تو ای قتاده! همانا تو قرآن را فقط از پیش خودت تفسیر کرده‌ای، بنابراین هلاک شدی و دیگران را نیز هلاک کرده‌ای، و اگر تفسیر را از مردان اخذ کنی باز هلاک شده‌ای و دیگران را نیز هلاک کرده‌ای.... ای وای بر تو ای قتاده! قرآن را تنها کسی می‌شناسد که مورد خطاب آن واقع شده است[یعنی اهل بیت علیهم السلام](الکافی، ج۸، ص۳۱۱)
🔹جابر بن یزید جعفی گوید: از امام باقر علیه السلام درباره چیزی از تفسیر قرآن سوال پرسیدم، به من پاسخی دادند. سپس (فردا) برای بار دوم از ایشان همان آیه را پرسیدم به من پاسخ دیگری دادند، پس عرض کردم: پیش از امروز درباره این مسئله به من پاسخ دیگری داده بودید. حضرت فرمود: ای جابر! همانا قرآن بطنی دارد و بطنش نیز بطنی دارد. و ظاهری دارد و ظاهرش نیز ظاهری دارد. ای جابر! چیزی از عقل‌های مردم دورتر از تفسیر قرآن نیست. همانا آیه(ای که از من پرسیدی) اولش درباره چیزی است و آخرش درباره چیز دیگری است، در حالی که سخنی متصل و بهم پیوسته است و بر معانی گوناگون حمل می‌شود.(المحاسن للبرقی، ص۳۰۰، التفسیر للعیاشی، ج۱، ص۱۱)
🔹امام صادق علیه السلام فرمود: هرکس قرآن را با نظر خودش تفسیر کند اگر اتفاقا درست تفسیر کند پاداشی ندارد و اگر اشتباه تفسیر کند گناهش برای عهده‌اش است.(التفسیر للعیاشی، ج۱، ص۱۷)
🔹امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس قرآن را با نظر شخصی خود تفسیر کند اگر اتفاقا به نظر صحیح برسد پاداشی ندارد و اگر به خطا رود پس فاصله او [با حقیقت] دورتر از آسمان است(التفسیر للعیاشی، ج۱، ص۱۷)
🔹امام صادق علیه السلام فرمود: پدرم فرمود: مردی نیست که برخی از قرآن را به برخی دیگر بزند مگر اینکه کافر شد.(الکافی، ج۲، ص۴۶۲)
شیخ صدوق به نقل از اساتید خود در شرح این حدیث می‌نویسد: یعنی یک آیه از قرآن را با آیه‌ای دیگر تفسیر کند. (معانی الاخبار، ص۱۹۰)
🔹امام صادق علیه السلام فرمود: همانا در قرآن حوادث گذشته و رخدادهای آینده و حوادث کنونی آمده است. حتی اسامی اشخاص در قرآن آمده بود پس حذف شد. یک اسم از قرآن بر وجوه بی‌شماری حمل می‌شود که فقط اوصیا آن را می‌دانند.(التفسیر للعیاشی، ج۱، ص۴۷)
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی
🆔 @ShiaOmari
✍یکی از مهمترین عواملی که منشأ انحرافات بسیاری در دین و مذهب شده مسئله «تفسیر قرآن» است. هر فرقه‌ای با استناد به فهم و تفسیر خود از قرآن به مسیری رفته و دیگری را گمراه خطاب می‌کند و چه بسا فرقه‌هایی که در طول تاریخ با استناد به تفسیری خاص از قرآن ایجاد شده و در آینده نیز ایجاد خواهد شد!
طبق آیات و احادیث پرشمار صادره از ائمه طاهرین علیهم السلام «تفسیر و تأویل قرآن» از شئون اختصاصی اهل بیت علیهم السلام بوده و دیگران حق تفسیر و تأویل آیات را ندارند و شارع مقدس به آنان چنین اجازه‌ای را نداده است؛ در واقع هیچ حدیث و آیه‌ای نداریم که به مردم فرموده باشد قرآن را از پیش خود و به طور دلخواه فهم و تفسیر کنید! بلکه بالعکس بارها و بارها مردم را از اینکه قرآن از پیش خود تفسیر و تأویل کنند(تفسیر بِرأي) نهی و توبیخ کرده‌اند و حتی وعده عذاب داده‌اند. در ادامه ابتدا چند حدیث در خصوص نهی از تفسیر ارائه می‌شود و در ادامه سایر دلایل و عللی که به واسطه آنها تفاسیر اجتهادی را مردود می‌دانیم ذکر خواهد شد ان‌شاءالله:
🔹رسول خدا صلی‌الله علیه و آله فرمود: ... هر کس قرآن را با نظر خود تفسیر کند، قطعاً بر خدا دروغ بسته است... (کمال الدین و تمام النعمة، ص ۲۵۶)
🔹امام باقر صلوات الله علیه فرمود: آنچه دانستید پس بگویید[یعنی آنچه علم آن را از ما یاد گرفته‌اید پس به آن معتقد شوید] و آنچه ندانسته‌اید پس بگویید: خدا داناتر است. همانا انسان یک آیه از قرآن را بیرون می‌کشد [و آن را به دلخواه و مقصود خود تطبیق می‌دهد و تفسیر می‌کند] و با این کار به فاصله‌اى دورتر از فاصله ميان آسمان و زمين پرت خواهد شد. (الکافی، ج۱، ص۳۳)
🔹امام باقر علیه السلام به قتادة(از مفسران مورد احترام مخالفین) فرمود: ... وای بر تو ای قتاده! همانا تو قرآن را فقط از پیش خودت تفسیر کرده‌ای، بنابراین هلاک شدی و دیگران را نیز هلاک کرده‌ای، و اگر تفسیر را از مردان اخذ کنی باز هلاک شده‌ای و دیگران را نیز هلاک کرده‌ای.... ای وای بر تو ای قتاده! قرآن را تنها کسی می‌شناسد که مورد خطاب آن واقع شده است[یعنی اهل بیت علیهم السلام](الکافی، ج۸، ص۳۱۱)
🔹جابر بن یزید جعفی گوید: از امام باقر علیه السلام درباره چیزی از تفسیر قرآن سوال پرسیدم، به من پاسخی دادند. سپس (فردا) برای بار دوم از ایشان همان آیه را پرسیدم به من پاسخ دیگری دادند، پس عرض کردم: پیش از امروز درباره این مسئله به من پاسخ دیگری داده بودید. حضرت فرمود: ای جابر! همانا قرآن بطنی دارد و بطنش نیز بطنی دارد. و ظاهری دارد و ظاهرش نیز ظاهری دارد. ای جابر! چیزی از عقل‌های مردم دورتر از تفسیر قرآن نیست. همانا آیه(ای که از من پرسیدی) اولش درباره چیزی است و آخرش درباره چیز دیگری است، در حالی که سخنی متصل و بهم پیوسته است و بر معانی گوناگون حمل می‌شود.(المحاسن للبرقی، ص۳۰۰، التفسیر للعیاشی، ج۱، ص۱۱)
🔹امام صادق علیه السلام فرمود: هرکس قرآن را با نظر خودش تفسیر کند اگر اتفاقا درست تفسیر کند پاداشی ندارد و اگر اشتباه تفسیر کند گناهش برای عهده‌اش است.(التفسیر للعیاشی، ج۱، ص۱۷)
🔹امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس قرآن را با نظر شخصی خود تفسیر کند اگر اتفاقا به نظر صحیح برسد پاداشی ندارد و اگر به خطا رود پس فاصله او [با حقیقت] دورتر از آسمان است(التفسیر للعیاشی، ج۱، ص۱۷)
🔹امام صادق علیه السلام فرمود: پدرم فرمود: مردی نیست که برخی از قرآن را به برخی دیگر بزند مگر اینکه کافر شد.(الکافی، ج۲، ص۴۶۲)
شیخ صدوق به نقل از اساتید خود در شرح این حدیث می‌نویسد: یعنی یک آیه از قرآن را با آیه‌ای دیگر تفسیر کند. (معانی الاخبار، ص۱۹۰)
🔹امام صادق علیه السلام فرمود: همانا در قرآن حوادث گذشته و رخدادهای آینده و حوادث کنونی آمده است. حتی اسامی اشخاص در قرآن آمده بود پس حذف شد. یک اسم از قرآن بر وجوه بی‌شماری حمل می‌شود که فقط اوصیا آن را می‌دانند.(التفسیر للعیاشی، ج۱، ص۴۷)
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی
🆔 @ShiaOmari
💠 چرا تفاسیری غیر از تفسیر اهل بیت علیهم السلام را مردود می‌دانیم؟ [۲]
🔹لازمه تفسیر اجتهادی اختلاف است و خداوند به اختلاف راضی نیست
کسانی که اقدام به تفسیر می‌کنند با توجه به مبانی و معیارهایی این کار را انجام می‌دهند. این معیارها عمدتاً توسط خود مفسرین اختراع و ابداع و وضع شده است و هر مفسری بر اساس مجموعه‌ای از معیارها و مبانی اقدام به تفسیر می‌کند که ممکن است با معیار و مبنای مفسر دیگر متفاوت باشد. پر واضح است اختلاف در مبانی منجر به اختلاف در تفاسیر می‌شود. در این میان یکی از معیارهایی که تقریباً همه قائلین به تفسیر اجتهادی در آن اتفاق نظر دارند استناد به ادبیات عرب است. اما باید دانست حتی ادبیات عرب هم نمی‌تواند معیار دقیق و کامل و یا تنها معیار برای تفسیر قرآن قرار گیرد؛ زیرا «زبان» یک امر بشری است و در بستر زمان و توسط اشخاص عادی تولید شده و تطوّر و تغییر می‌یابد، یعنی اینطور نیست که اندیشمندان و زبان‌شناسان سال‌ها روی تولید یک زبان اندیشه کنند و قواعدش را طراحی کرده و نقص‌هایش را برطرف کنند و سپس آن عرضه کنند! هرگز، بنابراین مشاهده می‌کنیم که در قواعد هر زبانی استثنائات و نقص‌هایی وجود دارد و کلمات دارای معانی متعددی هستند، و در خصوص متنی چون قرآن که از زبان کنایه و تشبیه و مجاز بسیار استفاده شده است این تعدّد معانی به مراتب بیشتر خواهد بود و به اصطلاح آیات معانی متعددی را حمل خواهند کرد. از طرفی در خصوص إعراب(نقش دستوری) کلمات و عبارات نیز بین نَحویون اختلاف نظر وجود دارد! بنابراین یک امر بشریِ دارای اختلاف نمی‌تواند معیار دقیق یا تنها معیار برای تفسیر قرآن قرار گیرد. و از طرفی می‌دانیم که خداوند متعال راضی به اختلاف نیست و کتابش را نفرستاده تا منشأ نزاع و اختلاف گردد، پس تمسک به معیارها و مبانی اختلافی که منجر به اختلاف در تفاسیر می‌شود قطعاً مرضیّ خداوند نخواهد بود. چون از اساس یکی از مهمترین اهداف ارسال انبیاء و کتب آسمانی رفع اختلاف است(بقره:۲۱۳ - نحل: ۶۴) و اگر خداوند کتابی را فرستاده باشد و به اینکه هرکس از پیش خود به تفسیر آن بپردازد راضی باشد، اختلاف امت اجتناب ناپذیر خواهد بود و این نقض غرض است و خداوند از این افترا مبرّاست.(سُبۡحَانَ ٱلله عَمَّا یَصِفُونَ): خداوند از آنچه توصیف می‌کنند پاک و منزه است
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی
🆔 @ShiaOmari
🔹لازمه تفسیر اجتهادی اختلاف است و خداوند به اختلاف راضی نیست
کسانی که اقدام به تفسیر می‌کنند با توجه به مبانی و معیارهایی این کار را انجام می‌دهند. این معیارها عمدتاً توسط خود مفسرین اختراع و ابداع و وضع شده است و هر مفسری بر اساس مجموعه‌ای از معیارها و مبانی اقدام به تفسیر می‌کند که ممکن است با معیار و مبنای مفسر دیگر متفاوت باشد. پر واضح است اختلاف در مبانی منجر به اختلاف در تفاسیر می‌شود. در این میان یکی از معیارهایی که تقریباً همه قائلین به تفسیر اجتهادی در آن اتفاق نظر دارند استناد به ادبیات عرب است. اما باید دانست حتی ادبیات عرب هم نمی‌تواند معیار دقیق و کامل و یا تنها معیار برای تفسیر قرآن قرار گیرد؛ زیرا «زبان» یک امر بشری است و در بستر زمان و توسط اشخاص عادی تولید شده و تطوّر و تغییر می‌یابد، یعنی اینطور نیست که اندیشمندان و زبان‌شناسان سال‌ها روی تولید یک زبان اندیشه کنند و قواعدش را طراحی کرده و نقص‌هایش را برطرف کنند و سپس آن عرضه کنند! هرگز، بنابراین مشاهده می‌کنیم که در قواعد هر زبانی استثنائات و نقص‌هایی وجود دارد و کلمات دارای معانی متعددی هستند، و در خصوص متنی چون قرآن که از زبان کنایه و تشبیه و مجاز بسیار استفاده شده است این تعدّد معانی به مراتب بیشتر خواهد بود و به اصطلاح آیات معانی متعددی را حمل خواهند کرد. از طرفی در خصوص إعراب(نقش دستوری) کلمات و عبارات نیز بین نَحویون اختلاف نظر وجود دارد! بنابراین یک امر بشریِ دارای اختلاف نمی‌تواند معیار دقیق یا تنها معیار برای تفسیر قرآن قرار گیرد. و از طرفی می‌دانیم که خداوند متعال راضی به اختلاف نیست و کتابش را نفرستاده تا منشأ نزاع و اختلاف گردد، پس تمسک به معیارها و مبانی اختلافی که منجر به اختلاف در تفاسیر می‌شود قطعاً مرضیّ خداوند نخواهد بود. چون از اساس یکی از مهمترین اهداف ارسال انبیاء و کتب آسمانی رفع اختلاف است(بقره:۲۱۳ - نحل: ۶۴) و اگر خداوند کتابی را فرستاده باشد و به اینکه هرکس از پیش خود به تفسیر آن بپردازد راضی باشد، اختلاف امت اجتناب ناپذیر خواهد بود و این نقض غرض است و خداوند از این افترا مبرّاست.(سُبۡحَانَ ٱلله عَمَّا یَصِفُونَ): خداوند از آنچه توصیف می‌کنند پاک و منزه است
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی
🆔 @ShiaOmari
💠 چرا تفاسیری غیر از تفسیر اهل بیت علیهم السلام را مردود می‌دانیم؟ [۳]
🔹تفسیر قرآن نیاز به علمی جامع درباره آیات از جهت «عام و خاص»، «مطلق و مقید»، «محکم و متشابه»، «ناسخ و منسوخ»، «شأن نزول» و «قرائت تنزیلی» دارد و این علم جامع تنها نزد اهل بیت علیهم السلام است.
آیات قرآن عام و خاص دارد، یعنی آیه‌ای مفهوم آن عام است و شامل همه افرادی که صلاحیت انطباق با آن آیه را دارند می‌شود و گاهی آیه‌ای خاص است یعنی تنها به فرد یا افراد خاصی اختصاص دارد.
همچنین برخی آیات قرآن مطلق است یعنی لفظ بدون هیچ قیدی آمده و خصوصیت و ویژگی‌های آن بیان نشده است، اما در آیه‌ای دیگر یا در احادیث قید خورده است و در واقع جزئیات قضیه بیشتر روشن شده است که به آن آیه یا حدیث مقید می‌گوییم.
برخی آیات قرآن محکم است، یعنی معنای آن صریح و دلالت آن بر مراد خداوند واضح است و احتمال معانی مختلف و متعدد یا مجازی(کنایه، استعاره، تشبیه) در آن نیست، به آیاتی که محکم نباشد، متشابه می‌گوییم. [البته تعاریف دیگری نیز از محکم و متشابه در احادیث بیان شده است]. بنابراین آیه‌ای که در یک معنا ظهور بیشتری دارد اما معانی دیگری نیز برایش محتمل است در شمار آیات متشابه قرار می‌گیرد.
ناسخ آیه‌ای است که در آن حکمی جدید آمده و با نزول آن، عمل به حکم قبلی(آیه منسوخ) ملغیٰ می‌شود.
«شأن نزول» یعنی آیه در چه موضوعی و درباره چه کسانی و در چه زمان و مکانی نازل شده است. و «قرائت تنزیلی» یعنی همان قرائت اصلی که جبرئیل بر پیامبر نازل کرده است.
علم جامع به این موارد تنها نزد اهل بیت علیهم السلام است و پر واضح است عدمِ علمِ جامع به شرایط یک آیه از جهت موارد فوق منجر به تفسیر غلط می‌شود؛ زیرا چه بسا شخصی آیه‌ای را عام بپندارد ولی در واقع خاص باشد، یا آیه‌ای را مطلق بداند و از قیود آن خبر نداشته باشد، یا آیه‌ی منسوخی را مبنای عمل قرار دهد و از ناسخ بی‌اطلاع باشد، و یا حتی ظاهر آیه‌ای بر چیزی دلالت کند، اما معنا یا معانی دیگر آن مراد خداوند باشد و...
🔹امام علیه السلام فرمود:... قرآن دارای خاص و عام و محکم و متشابه و ناسخ و منسوخ است و راسخان در علم آن را می‌دانند(می‌شناسند).(بصائر الدرجات، ۵۶)
🔹امام صادق علیه السلام به صوفیه فرمود: ....اى گروه صوفیه! به من خبر دهید آيا ناسخ قرآن را از منسوخ آن می‌شناسید، و محكم قرآن را از متشابه آن تشخیص می‌دهید؟! -همان آیاتی که این امت درباره آنها گمراه و هلاک شده‌اند- گفتند: برخى را مى‌دانيم، ولى همه را نه. فرمود: از همینجاست كه به این وضع درآمده و گمراه شده‌ايد.(الکافی، ج۵، ص۶۵)
🔹منصور بن حازم به امام صادق علیه السلام عرض کرد:.... پس دانستم كه قرآن بدون قيّم (سرپرست) حجت نیست و آن قيّم هر چه درباره قرآن بگويد حق است؛ به آنها(به مخالفین) گفتم: قيم قرآن كيست؟ گفتند: ابن مسعود قرآن را می‌دانست، عمر می‌دانست، حذيفة می‌دانست، گفتم، همه قرآن را؟ گفتند: نه، كسى را نديدم كه گفته شود شخصى همه قرآن را می‌داند به جز علی(علیه السلام) و زمانى كه مطلبى ميان مردم باشد كه اين می‌گفت: نمی‌دانم، و دیگری می‌گفت: نمی‌دانم، اين (على بن ابى طالب علیه السلام) می‌گفت: من می‌دانم. پس من گواهى دهم كه على (عليه السّلام) قيم قرآن است.... امام صادق علیه السلام به منصور گفت: خدا تو را رحمت کند(الکافی، ج۱، ص۱۶۸-۱۶۹)
🔹امیرالمومنین علیه السلام فرمود: ... هیچ آیه‌ای در کتاب خداوند نیست مگر اینکه من آن را می‌شناسم و تفسیر آن را می‌دانم و می‌دانم که در چه مکانی نازل شده؛ در دشت یا در کوه، و در چه وقتی نازل شده؛ در شب یا در روز. و به سینه خود اشاره کرد و فرمود: همانا علم فراوانی اینجا نهفته است، اما خواهان آن اندک است، و به زودی پشیمان می‌شوند وقتی که مرا از دست می‌دهند...(عیون أخبار الرضا علیه السلام، ص ۱۱۴- ۱۱۶ : علل الشرائع، ص ۲۵- ۲۶)
🔹ابو بصير گويد: امام باقر عليه السلام درباره آیه (بلکه آن، آیات روشنی است که در سینه‌های کسانی که به آنها علم داده شده جای دارد- عنکبوت:۴۹) فرمود: به خدا قسم اى ابا محمد! خداوند نفرمود: قرآن آيه‌هایی ميان دو جلد است. عرض كردم: قربانت گردم این افراد(=کسانی که به آنها علم داده شده) چه کسانی هستند؟! فرمود: جز ما امید می‌رود چه کسانی باشند؟! (الکافی، ج۱، ص ۲۱۴؛ بصائر الدرجات، ص۲۰۵)
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی
🆔 @ShiaOmari
🔹تفسیر قرآن نیاز به علمی جامع درباره آیات از جهت «عام و خاص»، «مطلق و مقید»، «محکم و متشابه»، «ناسخ و منسوخ»، «شأن نزول» و «قرائت تنزیلی» دارد و این علم جامع تنها نزد اهل بیت علیهم السلام است.
آیات قرآن عام و خاص دارد، یعنی آیه‌ای مفهوم آن عام است و شامل همه افرادی که صلاحیت انطباق با آن آیه را دارند می‌شود و گاهی آیه‌ای خاص است یعنی تنها به فرد یا افراد خاصی اختصاص دارد.
همچنین برخی آیات قرآن مطلق است یعنی لفظ بدون هیچ قیدی آمده و خصوصیت و ویژگی‌های آن بیان نشده است، اما در آیه‌ای دیگر یا در احادیث قید خورده است و در واقع جزئیات قضیه بیشتر روشن شده است که به آن آیه یا حدیث مقید می‌گوییم.
برخی آیات قرآن محکم است، یعنی معنای آن صریح و دلالت آن بر مراد خداوند واضح است و احتمال معانی مختلف و متعدد یا مجازی(کنایه، استعاره، تشبیه) در آن نیست، به آیاتی که محکم نباشد، متشابه می‌گوییم. [البته تعاریف دیگری نیز از محکم و متشابه در احادیث بیان شده است]. بنابراین آیه‌ای که در یک معنا ظهور بیشتری دارد اما معانی دیگری نیز برایش محتمل است در شمار آیات متشابه قرار می‌گیرد.
ناسخ آیه‌ای است که در آن حکمی جدید آمده و با نزول آن، عمل به حکم قبلی(آیه منسوخ) ملغیٰ می‌شود.
«شأن نزول» یعنی آیه در چه موضوعی و درباره چه کسانی و در چه زمان و مکانی نازل شده است. و «قرائت تنزیلی» یعنی همان قرائت اصلی که جبرئیل بر پیامبر نازل کرده است.
علم جامع به این موارد تنها نزد اهل بیت علیهم السلام است و پر واضح است عدمِ علمِ جامع به شرایط یک آیه از جهت موارد فوق منجر به تفسیر غلط می‌شود؛ زیرا چه بسا شخصی آیه‌ای را عام بپندارد ولی در واقع خاص باشد، یا آیه‌ای را مطلق بداند و از قیود آن خبر نداشته باشد، یا آیه‌ی منسوخی را مبنای عمل قرار دهد و از ناسخ بی‌اطلاع باشد، و یا حتی ظاهر آیه‌ای بر چیزی دلالت کند، اما معنا یا معانی دیگر آن مراد خداوند باشد و...
🔹امام علیه السلام فرمود:... قرآن دارای خاص و عام و محکم و متشابه و ناسخ و منسوخ است و راسخان در علم آن را می‌دانند(می‌شناسند).(بصائر الدرجات، ۵۶)
🔹امام صادق علیه السلام به صوفیه فرمود: ....اى گروه صوفیه! به من خبر دهید آيا ناسخ قرآن را از منسوخ آن می‌شناسید، و محكم قرآن را از متشابه آن تشخیص می‌دهید؟! -همان آیاتی که این امت درباره آنها گمراه و هلاک شده‌اند- گفتند: برخى را مى‌دانيم، ولى همه را نه. فرمود: از همینجاست كه به این وضع درآمده و گمراه شده‌ايد.(الکافی، ج۵، ص۶۵)
🔹منصور بن حازم به امام صادق علیه السلام عرض کرد:.... پس دانستم كه قرآن بدون قيّم (سرپرست) حجت نیست و آن قيّم هر چه درباره قرآن بگويد حق است؛ به آنها(به مخالفین) گفتم: قيم قرآن كيست؟ گفتند: ابن مسعود قرآن را می‌دانست، عمر می‌دانست، حذيفة می‌دانست، گفتم، همه قرآن را؟ گفتند: نه، كسى را نديدم كه گفته شود شخصى همه قرآن را می‌داند به جز علی(علیه السلام) و زمانى كه مطلبى ميان مردم باشد كه اين می‌گفت: نمی‌دانم، و دیگری می‌گفت: نمی‌دانم، اين (على بن ابى طالب علیه السلام) می‌گفت: من می‌دانم. پس من گواهى دهم كه على (عليه السّلام) قيم قرآن است.... امام صادق علیه السلام به منصور گفت: خدا تو را رحمت کند(الکافی، ج۱، ص۱۶۸-۱۶۹)
🔹امیرالمومنین علیه السلام فرمود: ... هیچ آیه‌ای در کتاب خداوند نیست مگر اینکه من آن را می‌شناسم و تفسیر آن را می‌دانم و می‌دانم که در چه مکانی نازل شده؛ در دشت یا در کوه، و در چه وقتی نازل شده؛ در شب یا در روز. و به سینه خود اشاره کرد و فرمود: همانا علم فراوانی اینجا نهفته است، اما خواهان آن اندک است، و به زودی پشیمان می‌شوند وقتی که مرا از دست می‌دهند...(عیون أخبار الرضا علیه السلام، ص ۱۱۴- ۱۱۶ : علل الشرائع، ص ۲۵- ۲۶)
🔹ابو بصير گويد: امام باقر عليه السلام درباره آیه (بلکه آن، آیات روشنی است که در سینه‌های کسانی که به آنها علم داده شده جای دارد- عنکبوت:۴۹) فرمود: به خدا قسم اى ابا محمد! خداوند نفرمود: قرآن آيه‌هایی ميان دو جلد است. عرض كردم: قربانت گردم این افراد(=کسانی که به آنها علم داده شده) چه کسانی هستند؟! فرمود: جز ما امید می‌رود چه کسانی باشند؟! (الکافی، ج۱، ص ۲۱۴؛ بصائر الدرجات، ص۲۰۵)
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی
🆔 @ShiaOmari
💠 چرا تفاسیری غیر از تفسیر اهل بیت علیهم السلام را مردود می‌دانیم؟ [۴]
🔹 جنس کلام خداوند با کلام بشر متفاوت است و اکتفا به ابزار بشری در فهم کلام خداوند روا نیست
🔻امیرالمومنین علیه السلام در ضمن گفتگو با یکی از بی‌دین‌ها که مدعی تناقض در قرآن بود فرمود: ...بپرهیز از این که قرآن را با نظر خودت تفسیر کنی تا اینکه آن را از علما(اهل بیت علیهم‌السلام) فهم کنی؛ زیرا چه بسا نازل شده‌هایی که (در ظاهر) شبیه کلام بشرند؛ در حالی که کلام خدا هستند و تأویل آن شبیه کلام بشر نیست. همان طور که هیچ یک از مخلوقاتش شبیه او نیستند هیچ یک از اعمال خداوند نیز شبیه اعمال بشر نیست و هیچ یک از کلامش نیز مانند کلام بشر نیست؛ زیرا کلام خداوند تبارک و تعالی صفت اوست و کلام بشر اعمال اوست، پس کلام خدا را به کلام بشر تشبیه نکن که هلاک و گمراه می‌‌شوی.
📗التوحید للصدوق، ص ۲۵۸
✍منظور از «علماء» در احادیث اهل بیت علیهم السلام، خود امامان معصوم می‌باشد: عن أبی عبد الله ع قال: الناس علی ثلاثة أصناف عالم و متعلم و غثاء فنحن العلماء و شیعتنا المتعلمون و سائر الناس غثاء(الکافی، ج۱، ص۳۴). بنابراین حدیث اول تصریح دارد که تفسیر قرآن را باید از اهل بیت علیهم السلام اخذ کنیم.
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_علی #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
🔹 جنس کلام خداوند با کلام بشر متفاوت است و اکتفا به ابزار بشری در فهم کلام خداوند روا نیست
🔻امیرالمومنین علیه السلام در ضمن گفتگو با یکی از بی‌دین‌ها که مدعی تناقض در قرآن بود فرمود: ...بپرهیز از این که قرآن را با نظر خودت تفسیر کنی تا اینکه آن را از علما(اهل بیت علیهم‌السلام) فهم کنی؛ زیرا چه بسا نازل شده‌هایی که (در ظاهر) شبیه کلام بشرند؛ در حالی که کلام خدا هستند و تأویل آن شبیه کلام بشر نیست. همان طور که هیچ یک از مخلوقاتش شبیه او نیستند هیچ یک از اعمال خداوند نیز شبیه اعمال بشر نیست و هیچ یک از کلامش نیز مانند کلام بشر نیست؛ زیرا کلام خداوند تبارک و تعالی صفت اوست و کلام بشر اعمال اوست، پس کلام خدا را به کلام بشر تشبیه نکن که هلاک و گمراه می‌‌شوی.
📗التوحید للصدوق، ص ۲۵۸
✍منظور از «علماء» در احادیث اهل بیت علیهم السلام، خود امامان معصوم می‌باشد: عن أبی عبد الله ع قال: الناس علی ثلاثة أصناف عالم و متعلم و غثاء فنحن العلماء و شیعتنا المتعلمون و سائر الناس غثاء(الکافی، ج۱، ص۳۴). بنابراین حدیث اول تصریح دارد که تفسیر قرآن را باید از اهل بیت علیهم السلام اخذ کنیم.
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_علی #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
💠 چرا تفاسیری غیر از تفسیر اهل بیت علیهم السلام را مردود می‌دانیم؟ [۵]
🔹 تفسیر قرآن را تنها کسانی می‌دانند که مخاطب خاص آن هستند
قرآن کریم بر زبان پیامبر جاری شده و مخاطب اصلی قرآن شخص پیامبر و اهل بیت ایشان هستند؛ خداوند مستقیماً با ایشان سخن گفته نه سایرین. هر جا که درباره شئون حکمرانی دین و اجرا و پیاده‌سازی و تبیین آن، آیه‌ای بیان شده مخاطبان خاصی[ پیامبر و اهل بیت علیهم السلام] مدنظر است نه عموم جامعه مسلمین! خطاب به جمیع مردم عموماً لحن تبشیر(بشارت) و تنذیر(هشدار) و تذکیر(یادآوری)دارد [این می‌تواند به عنوان پژوهشی مستقل نیز مورد بررسی قرار گیرد] پر واضح است مخاطب اولیه و اصلی که مستقیم مورد خطاب قرار گرفته قرآن را می‌شناسد و تفسیر آن را می‌داند، سایرین ممکن است در تفسیر و فهم دقیق آیات به خطا روند. از جمله شئون پیامبر که در قرآن به آن تصریح شده «تبیین قرآن» است:
1️⃣ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَیۡهِمۡ...
• تا توی پیامبر برای مردم آنچه که برایشان نازل شده را تبیین کنی
2️⃣ وَیُعَلِّمُكُمُ ٱلۡكِتَابَ...
• و پیامبر به شما کتاب را تعلیم می‌دهد
3️⃣ وَلَوۡ رَدُّوهُ إِلَى ٱلرَّسُولِ وَإِلَى أُو۟لِی ٱلۡأَمۡرِ مِنۡهُمۡ لَعَلِمَهُ ٱلَّذِینَ یَسۡتَنبِطُونَهُ مِنۡهُمۡ...
• و اگر آن را به رسول و اولی الامر بازگردانند حقیقت مسئله را - از آن کسانی که از آنها طلب کرده اند - خواهند دانست...
🔻 امام صادق (صلوات الله علیه) در نامه‌ای به پرسش‌کننده نوشت: اما آنچه درباره قرآن پرسیدی، این نیز از دیدگاه‌های متزلزل و مختلف توست، زیرا قرآن آن گونه که تو ذکر کردی نیست. و هر آنچه شنیده‌ای معنایی غیر از آنچه تو گمان کرده‌ای دارد. قرآن مَثَل‌هایی است تنها برای گروهی که آن را می‌دانند و نه برای غیر آنان. و برای گروهی است که آن را آنگونه که سزاوار آن است تلاوت می‌کنند(یعنی اهل بیت) و آنان همان کسانی هستند که به قرآن ایمان دارند و آن را می‌شناسند. و اما برای غیر ایشان چه پیچیده و مشکل است و چه دور است از باورهای قلبی آنان و از همین روست که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: هیچ چیز به اندازه تفسیر قرآن، دورتر از عقل‌های مردم نیست. در این موضوع همه مردم حیرت زده و سرگردانند مگر آنچه خدا بخواهد (المحاسن للبرقی، ج۱، ص۴۱۷)
🔻امام باقر (صلوات الله علیه) در ملاقات با یکی از بزرگان مخالفین (یعنی قتادة) که ادعای تفسیر داشت، سوالاتی را پیرامون تفسیر یکی از آیات از وی می‌پرسند، قتاده تفسیری که به ذهنش می‌رسد را مطرح می‌کند، آنگاه امام علیه السلام اشکالات او را بر فهم و تفسیر قرآن آشکار می‌سازد و تفسیر صحیح آیه را بیان می‌کند، قتاده نیز تفسیر امام را تایید می‌کند، امام علیه السلام سپس او را از اینکه قرآن را از پیش خود تفسیر کند و یا از دهان مردم اخذ کند برحذر داشته می‌فرماید: «إِنَّمَا یَعْرِفُ الْقُرْآنَ مَنْ خُوطِبَ بِهِ»: قرآن را تنها کسی می‌شناسد که مورد خطاب آن واقع شده است. (الکافی، ج۸، ص۳۱۱-۳۱۳)
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_علی #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
🔹 تفسیر قرآن را تنها کسانی می‌دانند که مخاطب خاص آن هستند
قرآن کریم بر زبان پیامبر جاری شده و مخاطب اصلی قرآن شخص پیامبر و اهل بیت ایشان هستند؛ خداوند مستقیماً با ایشان سخن گفته نه سایرین. هر جا که درباره شئون حکمرانی دین و اجرا و پیاده‌سازی و تبیین آن، آیه‌ای بیان شده مخاطبان خاصی[ پیامبر و اهل بیت علیهم السلام] مدنظر است نه عموم جامعه مسلمین! خطاب به جمیع مردم عموماً لحن تبشیر(بشارت) و تنذیر(هشدار) و تذکیر(یادآوری)دارد [این می‌تواند به عنوان پژوهشی مستقل نیز مورد بررسی قرار گیرد] پر واضح است مخاطب اولیه و اصلی که مستقیم مورد خطاب قرار گرفته قرآن را می‌شناسد و تفسیر آن را می‌داند، سایرین ممکن است در تفسیر و فهم دقیق آیات به خطا روند. از جمله شئون پیامبر که در قرآن به آن تصریح شده «تبیین قرآن» است:
1️⃣ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَیۡهِمۡ...
• تا توی پیامبر برای مردم آنچه که برایشان نازل شده را تبیین کنی
2️⃣ وَیُعَلِّمُكُمُ ٱلۡكِتَابَ...
• و پیامبر به شما کتاب را تعلیم می‌دهد
3️⃣ وَلَوۡ رَدُّوهُ إِلَى ٱلرَّسُولِ وَإِلَى أُو۟لِی ٱلۡأَمۡرِ مِنۡهُمۡ لَعَلِمَهُ ٱلَّذِینَ یَسۡتَنبِطُونَهُ مِنۡهُمۡ...
• و اگر آن را به رسول و اولی الامر بازگردانند حقیقت مسئله را - از آن کسانی که از آنها طلب کرده اند - خواهند دانست...
🔻 امام صادق (صلوات الله علیه) در نامه‌ای به پرسش‌کننده نوشت: اما آنچه درباره قرآن پرسیدی، این نیز از دیدگاه‌های متزلزل و مختلف توست، زیرا قرآن آن گونه که تو ذکر کردی نیست. و هر آنچه شنیده‌ای معنایی غیر از آنچه تو گمان کرده‌ای دارد. قرآن مَثَل‌هایی است تنها برای گروهی که آن را می‌دانند و نه برای غیر آنان. و برای گروهی است که آن را آنگونه که سزاوار آن است تلاوت می‌کنند(یعنی اهل بیت) و آنان همان کسانی هستند که به قرآن ایمان دارند و آن را می‌شناسند. و اما برای غیر ایشان چه پیچیده و مشکل است و چه دور است از باورهای قلبی آنان و از همین روست که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: هیچ چیز به اندازه تفسیر قرآن، دورتر از عقل‌های مردم نیست. در این موضوع همه مردم حیرت زده و سرگردانند مگر آنچه خدا بخواهد (المحاسن للبرقی، ج۱، ص۴۱۷)
🔻امام باقر (صلوات الله علیه) در ملاقات با یکی از بزرگان مخالفین (یعنی قتادة) که ادعای تفسیر داشت، سوالاتی را پیرامون تفسیر یکی از آیات از وی می‌پرسند، قتاده تفسیری که به ذهنش می‌رسد را مطرح می‌کند، آنگاه امام علیه السلام اشکالات او را بر فهم و تفسیر قرآن آشکار می‌سازد و تفسیر صحیح آیه را بیان می‌کند، قتاده نیز تفسیر امام را تایید می‌کند، امام علیه السلام سپس او را از اینکه قرآن را از پیش خود تفسیر کند و یا از دهان مردم اخذ کند برحذر داشته می‌فرماید: «إِنَّمَا یَعْرِفُ الْقُرْآنَ مَنْ خُوطِبَ بِهِ»: قرآن را تنها کسی می‌شناسد که مورد خطاب آن واقع شده است. (الکافی، ج۸، ص۳۱۱-۳۱۳)
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_علی #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
💠 چرا تفاسیری غیر از تفسیر اهل بیت علیهم السلام را مردود می‌دانیم؟ [۶]
🔹خداوند در مبهم قرار دادن قرآن تعمّد داشته؛ تا مردم در تفسیر آن ادعای استقلال نکنند و حتماً به اهل بیت علیهم السلام رجوع نمایند
🔻 امام صادق (صلوات الله علیه) فرمود: ... خداوند قرآن را مبهم و دور از دسترس همگان قرار داده فقط به این دلیل که مردم به باب و صراط او مراجعه کنند و (از طریق ایشان) خدا را عبادت کنند و در فهم سخنش به اطاعت از متولیان کتابش و گویندگان امرش بپردازند و در استنباط آنچه که از قرآن بدان نیاز دارند، به این مفسران و گویندگان مراجعه کنند، نه آنکه از پیش خود به تفسیر قرآن و استنباط آن بپردازند.
خداوند فرموده است: «وَ لَوْ رَدُّوهُ إِلَی الرَّسُولِ وَ إِلی أُولِی الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِینَ یَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ» {و اگر آن(مشکل و اختلاف) را به پیامبر و اولیای امر خود بازگردانند، قطعاً کسانی که از آنان حقیقت امر را طلب کرده‌اند، آن را می‌دانند} و اما غیر اینان (=غیر اهل بیت علیهم السلام) هرگز نمی‌توانند به تفسیر و استنباط از قرآن بپردازند .... و از این که قرآن را با رای و نظر خودت تلاوت(تأویل) کنی بپرهیز، زیرا مردم در علم قرآن با اهل بیت علیهم السلام شریک نیستند، آن گونه که در برخی از دیگر امور با ایشان شریکند. و قادر بر دستیابی به علم آن و تاویلش نیستند، مگر کسانی که خداوند تعیین کرده و باب علم خداوند هستند و او آنان را برای تفسیر و تاویل قرآن قرار داده است. پس این را دریاب اگر خدا بخواهد و مساله را از جایگاهش طلب کن، اگر خدا بخواهد به آن خواهی رسید.
📗المحاسن للبرقی، ج۱، ص۴۱۸
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_علی #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
🔹خداوند در مبهم قرار دادن قرآن تعمّد داشته؛ تا مردم در تفسیر آن ادعای استقلال نکنند و حتماً به اهل بیت علیهم السلام رجوع نمایند
🔻 امام صادق (صلوات الله علیه) فرمود: ... خداوند قرآن را مبهم و دور از دسترس همگان قرار داده فقط به این دلیل که مردم به باب و صراط او مراجعه کنند و (از طریق ایشان) خدا را عبادت کنند و در فهم سخنش به اطاعت از متولیان کتابش و گویندگان امرش بپردازند و در استنباط آنچه که از قرآن بدان نیاز دارند، به این مفسران و گویندگان مراجعه کنند، نه آنکه از پیش خود به تفسیر قرآن و استنباط آن بپردازند.
خداوند فرموده است: «وَ لَوْ رَدُّوهُ إِلَی الرَّسُولِ وَ إِلی أُولِی الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِینَ یَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ» {و اگر آن(مشکل و اختلاف) را به پیامبر و اولیای امر خود بازگردانند، قطعاً کسانی که از آنان حقیقت امر را طلب کرده‌اند، آن را می‌دانند} و اما غیر اینان (=غیر اهل بیت علیهم السلام) هرگز نمی‌توانند به تفسیر و استنباط از قرآن بپردازند .... و از این که قرآن را با رای و نظر خودت تلاوت(تأویل) کنی بپرهیز، زیرا مردم در علم قرآن با اهل بیت علیهم السلام شریک نیستند، آن گونه که در برخی از دیگر امور با ایشان شریکند. و قادر بر دستیابی به علم آن و تاویلش نیستند، مگر کسانی که خداوند تعیین کرده و باب علم خداوند هستند و او آنان را برای تفسیر و تاویل قرآن قرار داده است. پس این را دریاب اگر خدا بخواهد و مساله را از جایگاهش طلب کن، اگر خدا بخواهد به آن خواهی رسید.
📗المحاسن للبرقی، ج۱، ص۴۱۸
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_علی #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
💠 چرا تفاسیری غیر از تفسیر اهل بیت علیهم السلام را مردود می‌دانیم؟ [۷]
🔹تفسیر قرآن علمی موهبتی است نه اکتسابی که با تمرین و ممارست و صَرف وقت و تلاش به دست آید و پیامبر تفسیر قرآن را تنها به یک نفر آموخت.
🔻امام صادق صلوات الله علیه فرمود: همانا از جمله علومی که به ما داده شده «تفسیر قرآن و احکام آن» است(الکافی، ج۱، ص۲۲۹)
🔻ابوالصباح گوید: به خدا قسم امام باقر صلوات الله علیه به من فرمود: همانا خداوند به پیامبرش تنزیل و تأویل قرآن را آموخت، پس رسول خدا(صلی الله علیه و آله) آن را به علی(صلوات الله علیه) آموخت. سپس حضرت فرمود: و به خدا قسم به ما آموخت.(الکافی، ج۷، ص۴۴۲ ؛ التهذیب، ج۸، ص۲۸۶)
🔻در ضمن سخنان امام باقر صلوات الله علیه شخصی به ایشان عرض کرد: مگر قرآن برای امت کافی نیست؟! حضرت فرمود: بله کافیست، به شرطی که برای آن مفسری پیدا کنند. آن شخص گفت: مگر پیامبر برای آنها تفسیر نکرد؟! حضرت فرمود: تفسیر کرده ولی تنها برای یک نفر. و برای امت، شأن و منزلت آن شخص را آشکار نموده و او علی بن ابی‌طالب(علیه السلام) است.(الکافی، ج۱، ص۲۴۹-۲۵۰)
✍پی‌نوشت:
این احادیث تصریح دارند که تفسیر قرآن یک دانش مبتنی بر آثار و روایات و نقل قول است نه یک امر اجتهادی و مِن عندی که هر کس مستقلاً بتواند به آن دست یابد! وقتی خود اهل بیت علیهم السلام به طریق اِعطاء یا وراثت از پدرانشان تفسیر قرآن را شنیده و آموخته‌اند، دیگران به چه جسارتی ادعای اکتساب این علم با تمرین و ممارست و سپس ایجاد ملکه اجتهاد را دارند؟!
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_علی #شیعه #مذهب #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
🔹تفسیر قرآن علمی موهبتی است نه اکتسابی که با تمرین و ممارست و صَرف وقت و تلاش به دست آید و پیامبر تفسیر قرآن را تنها به یک نفر آموخت.
🔻امام صادق صلوات الله علیه فرمود: همانا از جمله علومی که به ما داده شده «تفسیر قرآن و احکام آن» است(الکافی، ج۱، ص۲۲۹)
🔻ابوالصباح گوید: به خدا قسم امام باقر صلوات الله علیه به من فرمود: همانا خداوند به پیامبرش تنزیل و تأویل قرآن را آموخت، پس رسول خدا(صلی الله علیه و آله) آن را به علی(صلوات الله علیه) آموخت. سپس حضرت فرمود: و به خدا قسم به ما آموخت.(الکافی، ج۷، ص۴۴۲ ؛ التهذیب، ج۸، ص۲۸۶)
🔻در ضمن سخنان امام باقر صلوات الله علیه شخصی به ایشان عرض کرد: مگر قرآن برای امت کافی نیست؟! حضرت فرمود: بله کافیست، به شرطی که برای آن مفسری پیدا کنند. آن شخص گفت: مگر پیامبر برای آنها تفسیر نکرد؟! حضرت فرمود: تفسیر کرده ولی تنها برای یک نفر. و برای امت، شأن و منزلت آن شخص را آشکار نموده و او علی بن ابی‌طالب(علیه السلام) است.(الکافی، ج۱، ص۲۴۹-۲۵۰)
✍پی‌نوشت:
این احادیث تصریح دارند که تفسیر قرآن یک دانش مبتنی بر آثار و روایات و نقل قول است نه یک امر اجتهادی و مِن عندی که هر کس مستقلاً بتواند به آن دست یابد! وقتی خود اهل بیت علیهم السلام به طریق اِعطاء یا وراثت از پدرانشان تفسیر قرآن را شنیده و آموخته‌اند، دیگران به چه جسارتی ادعای اکتساب این علم با تمرین و ممارست و سپس ایجاد ملکه اجتهاد را دارند؟!
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_علی #شیعه #مذهب #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
💠 چرا تفاسیری غیر از تفسیر اهل بیت علیهم السلام را مردود می‌دانیم؟ [۸]
🔹احادیث صادره از پیامبر(صلّی الله علیه وآله) دلالت بر انحصار اخذ تفسیر و علم قرآن از امیرالمومنین (علیه السلام) دارد
🔻رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در روز غدیر فرمود: ....ای مردم، در قرآن تدبّر کرده و آیات آن را بفهمید؛ محکمات آن را مدنظر قرار داده و از متشابهات آن پیروی نکنید، به خدا سوگند کسی حقایق آن را برای شما آشکار نخواهد کرد و تفسیر آن را برای شما توضیح نخواهد داد مگر کسی که اکنون دستش را گرفته‌ام(یعنی علی بن ابی طالب علیه السلام) (الإحتجاج للطبرسی، ج۱، ص۷۸)
🔻رسول خدا (صَلّی الله علیه و آله) بر بالای منبر خطبه‌ای خواند و در ضمن آن فرمود: ای جماعت مؤمنان، همانا خداوند عزّوجل بر من وحی فرستاده که من از دنیا خواهم رفت و پسر عمویم علی کشته خواهد شد. و من ای مردم! اکنون به شما خبری می‌دهم که اگر به آن عمل کنید، سالم می‌مانید و اگر آن را ترک کنید، هلاک می‌شوید، به راستی که عموزاده‌ام علی، برادر من و وزیر من و جانشین من است و از طرف من تبلیغ می‌کند .... همانا خداوند عزّوجل قرآن را بر من فروفرستاده و قرآن همان چیزی است که هرکس با آن مخالفت کند، گمراه گردد و هرکس علم آن از غیر علی طلب کند، هلاک گردد... (الأمالی للصدوق، ص۶۲)
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_علی #شیعه #مذهب #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
🔹احادیث صادره از پیامبر(صلّی الله علیه وآله) دلالت بر انحصار اخذ تفسیر و علم قرآن از امیرالمومنین (علیه السلام) دارد
🔻رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در روز غدیر فرمود: ....ای مردم، در قرآن تدبّر کرده و آیات آن را بفهمید؛ محکمات آن را مدنظر قرار داده و از متشابهات آن پیروی نکنید، به خدا سوگند کسی حقایق آن را برای شما آشکار نخواهد کرد و تفسیر آن را برای شما توضیح نخواهد داد مگر کسی که اکنون دستش را گرفته‌ام(یعنی علی بن ابی طالب علیه السلام) (الإحتجاج للطبرسی، ج۱، ص۷۸)
🔻رسول خدا (صَلّی الله علیه و آله) بر بالای منبر خطبه‌ای خواند و در ضمن آن فرمود: ای جماعت مؤمنان، همانا خداوند عزّوجل بر من وحی فرستاده که من از دنیا خواهم رفت و پسر عمویم علی کشته خواهد شد. و من ای مردم! اکنون به شما خبری می‌دهم که اگر به آن عمل کنید، سالم می‌مانید و اگر آن را ترک کنید، هلاک می‌شوید، به راستی که عموزاده‌ام علی، برادر من و وزیر من و جانشین من است و از طرف من تبلیغ می‌کند .... همانا خداوند عزّوجل قرآن را بر من فروفرستاده و قرآن همان چیزی است که هرکس با آن مخالفت کند، گمراه گردد و هرکس علم آن از غیر علی طلب کند، هلاک گردد... (الأمالی للصدوق، ص۶۲)
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_علی #شیعه #مذهب #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
💠 چرا تفاسیری غیر از تفسیر اهل بیت علیهم السلام را مردود می‌دانیم؟ [۹]
🔹اصحاب ائمه علیهم السلام و علمای شیعه تا حدود قرن پنجم هجری تنها به تفاسیر مأثور(حدیثی) توجه داشته‌اند
✍یکی از معیارها جهت تشخیص روش صحیح فهم دین، توجه به منهج اصحاب ائمه علیهم السلام و قرائت رایج شیعیانِ نخستین از دین است. ایشان به دلیل هم عصر بودن با امامان معصوم و رفت و آمد و مراوده حضوری با ائمه، فهم دقیق‌تر و نزدیک‌تری در خصوص نحوه صحیح دینداری داشته‌اند، همچنین تقریر امامان معصوم[یعنی سکوتی که دلالت بر تایید دارد] نیز می‌تواند به عنوان دلیلی بر صحت روش اصحاب برجسته ذکر شود. لا اقل در خصوص کلیات دینداری این قضیه قابل استناد است؛ به عنوان مثال اینکه شیعیان نخستین تا حدود قرن پنجم هجری تنها به متن احادیث عمل می‌کرده‌اند و کتب فقهی و توضیح‌المسائل‌ها تنها شامل نصّ احادیث بود و رأی و فتوا جایگاهی نداشت از مسلّمات است تا جایی که شیخ طوسی(درگذشت ۴۶۰ هـ.ق) در قرن پنجم هجری هنگامی که می‌خواهد اولین کتب فتاوی را (مطابق توضیح المسائل‌های امروزی) در شیعه تألیف کند در مقدمه کتاب المبسوط چنین می‌نویسد: «...و همچنین نیّتم برای نگارش کتاب فتوا ضعیف می‌شد به خاطر اینکه این طائفه(شیعیان) به آن رغبت و عنایتی ندارند؛ زیرا آنان احادیث و آنچه از صریح الفاظ احادیث روایت شده را دریافت کرده‌اند، تا جایی که اگر در مسئله‌ای غیر لفظ احادیث یعنی مفهوم احادیث ولی با غیر لفظی که به آن عادت دارند را ببینند، از آن تعجب می‌کنند و در فهمش دچار مشکل می‌شوند»(المبسوط، ص ۲)
در خصوص تفسیر قرآن نیز این معیار می‌تواند مورد استناد قرار گیرد. تنها کتب تفسیری که از شیعیان نخستین تا قرن پنجم هجری گزارش شده است تفاسیر مأثور(حدیثی) است مانند تفسیر عیاشی، تفسیر فرات کوفی، تفسیر علی بن ابراهیم قمی و.... می‌توان گفت اولین کسی که به تأسّی از مخالفین و با استعانت از سبک و روش اجتهادی آنان به تفسیر قرآن در میان شیعیان پرداخت، شیخ طوسی در قرن پنجم هجری بود که تفسیر تبیان را نگاشت.
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_علی #شیعه #مذهب #دین #دین‌شناسی #نقد_تقلید #نقد_اجتهاد
🆔 @ShiaOmari
🔹اصحاب ائمه علیهم السلام و علمای شیعه تا حدود قرن پنجم هجری تنها به تفاسیر مأثور(حدیثی) توجه داشته‌اند
✍یکی از معیارها جهت تشخیص روش صحیح فهم دین، توجه به منهج اصحاب ائمه علیهم السلام و قرائت رایج شیعیانِ نخستین از دین است. ایشان به دلیل هم عصر بودن با امامان معصوم و رفت و آمد و مراوده حضوری با ائمه، فهم دقیق‌تر و نزدیک‌تری در خصوص نحوه صحیح دینداری داشته‌اند، همچنین تقریر امامان معصوم[یعنی سکوتی که دلالت بر تایید دارد] نیز می‌تواند به عنوان دلیلی بر صحت روش اصحاب برجسته ذکر شود. لا اقل در خصوص کلیات دینداری این قضیه قابل استناد است؛ به عنوان مثال اینکه شیعیان نخستین تا حدود قرن پنجم هجری تنها به متن احادیث عمل می‌کرده‌اند و کتب فقهی و توضیح‌المسائل‌ها تنها شامل نصّ احادیث بود و رأی و فتوا جایگاهی نداشت از مسلّمات است تا جایی که شیخ طوسی(درگذشت ۴۶۰ هـ.ق) در قرن پنجم هجری هنگامی که می‌خواهد اولین کتب فتاوی را (مطابق توضیح المسائل‌های امروزی) در شیعه تألیف کند در مقدمه کتاب المبسوط چنین می‌نویسد: «...و همچنین نیّتم برای نگارش کتاب فتوا ضعیف می‌شد به خاطر اینکه این طائفه(شیعیان) به آن رغبت و عنایتی ندارند؛ زیرا آنان احادیث و آنچه از صریح الفاظ احادیث روایت شده را دریافت کرده‌اند، تا جایی که اگر در مسئله‌ای غیر لفظ احادیث یعنی مفهوم احادیث ولی با غیر لفظی که به آن عادت دارند را ببینند، از آن تعجب می‌کنند و در فهمش دچار مشکل می‌شوند»(المبسوط، ص ۲)
در خصوص تفسیر قرآن نیز این معیار می‌تواند مورد استناد قرار گیرد. تنها کتب تفسیری که از شیعیان نخستین تا قرن پنجم هجری گزارش شده است تفاسیر مأثور(حدیثی) است مانند تفسیر عیاشی، تفسیر فرات کوفی، تفسیر علی بن ابراهیم قمی و.... می‌توان گفت اولین کسی که به تأسّی از مخالفین و با استعانت از سبک و روش اجتهادی آنان به تفسیر قرآن در میان شیعیان پرداخت، شیخ طوسی در قرن پنجم هجری بود که تفسیر تبیان را نگاشت.
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_علی #شیعه #مذهب #دین #دین‌شناسی #نقد_تقلید #نقد_اجتهاد
🆔 @ShiaOmari
💠 چرا تفاسیری غیر از تفسیر اهل بیت علیهم السلام را مردود می‌دانیم؟ [۱۰] و [۱۱] و [۱۲]
🔹تفاسیر غیر اهل بیت علیهم السلام، تفسیر بِرأی نامیده می‌شود
از جمله مفاهیمی که در احادیث شیعه و سنی بارها بدان اشاره شده نهی از تفسیر برأی(تفسیر با نظر و دیدگاه شخصی) است. با بررسی احادیث این حوزه بسیار واضح است که «تفسیر برأی» مفهومی است که در مقابل «تفسیر مأثور» قرار می‌گیرد؛ تفسیر مأثور یعنی تفسیر مبتنی بر آثار(روایات و احادیث). برای نمونه اینجا را ببینید. اما قائلان به تفسیر اجتهادی برای اینکه از کمند این احادیث رهایی یابند و از این نهی‌ها خود را مبرّا دانسته و به اصطلاح فرار کنند با تغییر مفهومی تفسیر برأی، آن چنین تعریف می‌کنند «تفسیر بِرأی یعنی تفسیری که در آن قواعد و اصول تفسیری رعایت نشود». حال قواعد و اصول تفسیری چیست؟! یک سری مباحث و مبانی ابداعی و اجتهادی که بر سر حجیت و معتبر بودنشان اول از همه میان خود این مدعیان تفسیر دعوا و اختلاف است!
🔹تفسیر اجتهادی حتی اگر به نظرِ صحیح برسد، باز مذموم است
یکی دیگر از ادلّه‌ای که منجر می‌شود ما تفاسیر غیرمأثور را مردود بدانیم آن است که در احادیث آمده اگر کسی از پیش خود قرآن را تفسیر کند و اتفاقا به طور صحیح تفسیر کند و مراد خداوند را به درستی تشخیص دهد، پاداشی ندارد مگر اینکه آن تفسیر را از علمای آل محمد علیهم السلام اخذ کرده باشد. اینجا را ببینید
🔹اخذ تفسیر از غیر اهل بیت علیهم السلام یعنی جدا ساختن قرآن و اهلبیت
آیات و احادیث بسیاری دلالت بر آن دارد که قرآن و اهل بیت علیهم السلام از هم جدا نیستند و تمام علم کتاب نزد ایشان است و آیات قرآن نوشته‌های روی کاغذ نیست بلکه در سینه‌های ایشان جای دارد و خداوند کتاب را به ایشان به ارث داده است نه همه مردم. کسانی که با ترک اهل بیت علیهم السلام و از پیش خود به تفسیر و فهم آیات می‌پردازند در واقع خلافِ امر پیامبر(صلی‌الله علیه وآله) عمل کرده و این دو ثقل را از هم جدا می‌کنند.
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_علی #شیعه #مذهب #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
🔹تفاسیر غیر اهل بیت علیهم السلام، تفسیر بِرأی نامیده می‌شود
از جمله مفاهیمی که در احادیث شیعه و سنی بارها بدان اشاره شده نهی از تفسیر برأی(تفسیر با نظر و دیدگاه شخصی) است. با بررسی احادیث این حوزه بسیار واضح است که «تفسیر برأی» مفهومی است که در مقابل «تفسیر مأثور» قرار می‌گیرد؛ تفسیر مأثور یعنی تفسیر مبتنی بر آثار(روایات و احادیث). برای نمونه اینجا را ببینید. اما قائلان به تفسیر اجتهادی برای اینکه از کمند این احادیث رهایی یابند و از این نهی‌ها خود را مبرّا دانسته و به اصطلاح فرار کنند با تغییر مفهومی تفسیر برأی، آن چنین تعریف می‌کنند «تفسیر بِرأی یعنی تفسیری که در آن قواعد و اصول تفسیری رعایت نشود». حال قواعد و اصول تفسیری چیست؟! یک سری مباحث و مبانی ابداعی و اجتهادی که بر سر حجیت و معتبر بودنشان اول از همه میان خود این مدعیان تفسیر دعوا و اختلاف است!
🔹تفسیر اجتهادی حتی اگر به نظرِ صحیح برسد، باز مذموم است
یکی دیگر از ادلّه‌ای که منجر می‌شود ما تفاسیر غیرمأثور را مردود بدانیم آن است که در احادیث آمده اگر کسی از پیش خود قرآن را تفسیر کند و اتفاقا به طور صحیح تفسیر کند و مراد خداوند را به درستی تشخیص دهد، پاداشی ندارد مگر اینکه آن تفسیر را از علمای آل محمد علیهم السلام اخذ کرده باشد. اینجا را ببینید
🔹اخذ تفسیر از غیر اهل بیت علیهم السلام یعنی جدا ساختن قرآن و اهلبیت
آیات و احادیث بسیاری دلالت بر آن دارد که قرآن و اهل بیت علیهم السلام از هم جدا نیستند و تمام علم کتاب نزد ایشان است و آیات قرآن نوشته‌های روی کاغذ نیست بلکه در سینه‌های ایشان جای دارد و خداوند کتاب را به ایشان به ارث داده است نه همه مردم. کسانی که با ترک اهل بیت علیهم السلام و از پیش خود به تفسیر و فهم آیات می‌پردازند در واقع خلافِ امر پیامبر(صلی‌الله علیه وآله) عمل کرده و این دو ثقل را از هم جدا می‌کنند.
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_علی #شیعه #مذهب #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
💠 چرا تفاسیری غیر از تفسیر اهل بیت علیهم السلام را مردود می‌دانیم؟ [۱۳]
⁉ آیا اهلبیت علیهم السلام برای ما معیارهایی معرفی کرده‌اند که با به کار بستن آنها به تفسیر سایر آیات بپردازیم؟!
✍اهل بیت علیهم السلام در بیان تفسیر آیات گاهی از آیات دیگر استعانت جسته و یا به ادبیات عرب ارجاع داده‌اند و یا قرائت اصلی(تنزیلی) را ملاک فهم آیه قرار داده‌اند. اما در این استفاده‌ها و ارجاع‌ها اولاً باید دانست امام علیه السلام در مقام تعلیمِ فنونِ تفسیر نیستند بلکه به جهت «اقناع مخاطب» یا «اسکات خصم» تفسیر خود را مستند به امری خارج از آیه کرده‌اند.
ثانیاً اینکه کدام آیه مفسِّر کدام آیه است و یا اینکه مطابق کدام منهج از ادبیات عرب باید به إعراب(نقش دستوری) آیات پرداخت و کدام معنا از واژه‌های دارای چند معنا، مراد خداوند است را نمی‌توان از طریق اجتهاد و حدس و گمان بدان‌ها رسید و اگر امام علیه السلام نمی‌فرمود فلان آیه در فهم فلان آیه قابل استفاده است، یا فلان نقش دستوری و معنا از فلان واژه مراد خداوند است و یا اینکه فلان آیه و آیات اختصاص به اشخاص معینی دارد نه همگان و یا قرائت تنزیلی فلان آیه در قرآنِ موجود نزد اهلبیت (همان قرآنی که به کتابت امیرالمومنین علیه السلام جمع آوری شد) چگونه است، نمی‌توانستیم با حدس و گمان به نظر صواب برسیم و احتمال لغزش و گمراه شدن بسیار بود و از همین روست که پیامبر و اهل بیت علیهم السلام بارها فرموده‌اند: «هیچ چیز به اندازه تفسیر قرآن، دورتر از عقل‌های مردم نیست» (المحاسن للبرقی، ج۱، ص۴۱۷)
ثالثاً و از همه مهمتر وقتی که اهل بیت علیهم السلام «دیگران را از تفسیر منع کرده و اجازه تفسیر نداده‌اند» یعنی از جهت منطقی کبرای قضیه‌ی ما ثابت نیست فلذا مجالی برای صغرای قضیه یعنی «چگونه تفسیر کردن» نخواهد ماند. دقیقا مانند مسئله جهاد؛ وقتی که اهل بیت علیهم السلام ما را از جنگیدن در رکاب غیر معصوم منع کرده‌اند دیگر مجالی برای احکام جنگ و چگونگی تقسیم غنائم و ... نخواهد ماند.
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_علی #شیعه #مذهب #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
⁉ آیا اهلبیت علیهم السلام برای ما معیارهایی معرفی کرده‌اند که با به کار بستن آنها به تفسیر سایر آیات بپردازیم؟!
✍اهل بیت علیهم السلام در بیان تفسیر آیات گاهی از آیات دیگر استعانت جسته و یا به ادبیات عرب ارجاع داده‌اند و یا قرائت اصلی(تنزیلی) را ملاک فهم آیه قرار داده‌اند. اما در این استفاده‌ها و ارجاع‌ها اولاً باید دانست امام علیه السلام در مقام تعلیمِ فنونِ تفسیر نیستند بلکه به جهت «اقناع مخاطب» یا «اسکات خصم» تفسیر خود را مستند به امری خارج از آیه کرده‌اند.
ثانیاً اینکه کدام آیه مفسِّر کدام آیه است و یا اینکه مطابق کدام منهج از ادبیات عرب باید به إعراب(نقش دستوری) آیات پرداخت و کدام معنا از واژه‌های دارای چند معنا، مراد خداوند است را نمی‌توان از طریق اجتهاد و حدس و گمان بدان‌ها رسید و اگر امام علیه السلام نمی‌فرمود فلان آیه در فهم فلان آیه قابل استفاده است، یا فلان نقش دستوری و معنا از فلان واژه مراد خداوند است و یا اینکه فلان آیه و آیات اختصاص به اشخاص معینی دارد نه همگان و یا قرائت تنزیلی فلان آیه در قرآنِ موجود نزد اهلبیت (همان قرآنی که به کتابت امیرالمومنین علیه السلام جمع آوری شد) چگونه است، نمی‌توانستیم با حدس و گمان به نظر صواب برسیم و احتمال لغزش و گمراه شدن بسیار بود و از همین روست که پیامبر و اهل بیت علیهم السلام بارها فرموده‌اند: «هیچ چیز به اندازه تفسیر قرآن، دورتر از عقل‌های مردم نیست» (المحاسن للبرقی، ج۱، ص۴۱۷)
ثالثاً و از همه مهمتر وقتی که اهل بیت علیهم السلام «دیگران را از تفسیر منع کرده و اجازه تفسیر نداده‌اند» یعنی از جهت منطقی کبرای قضیه‌ی ما ثابت نیست فلذا مجالی برای صغرای قضیه یعنی «چگونه تفسیر کردن» نخواهد ماند. دقیقا مانند مسئله جهاد؛ وقتی که اهل بیت علیهم السلام ما را از جنگیدن در رکاب غیر معصوم منع کرده‌اند دیگر مجالی برای احکام جنگ و چگونگی تقسیم غنائم و ... نخواهد ماند.
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_علی #شیعه #مذهب #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
💠 چرا تفاسیری غیر از تفسیر اهل بیت علیهم السلام را مردود می‌دانیم؟ [۱۴]
⁉چگونه می‌توان به احادیث تفسیری دسترسی داشت و اگر حدیث تفسیری ذیل آیه‌ای نبود و یا احادیثِ ذیلِ یک آیه با هم اختلاف داشتند تکلیف چیست؟!
✍تا اینجا دانستیم که تفسیر و تأویل قرآن شأنی از شئون اختصاصی امامان معصوم است و دیگران نه توانایی تفسیر دارند و نه حق تفسیر را. البته منظور از تفسیر یعنی اظهار نظر در خصوص آیاتی که متشابه‌اند و معانی متعدد یا مختلفی از آنها قابل برداشت است که ظواهر آیات(یعنی مواردی که آیه در یک معنا ظهور بیشتری دارد اما معانی و وجوه دیگری هم محتمل است) نیز در عِداد آیات متشابه قرار می‌گیرد. اما در خصوص محکمات(یعنی مواردی که آیه تنها در یک معنا ظهور دارد و احتمال معانی مختلف نیست) مسئله تفسیر و ارائه دیدگاه تفسیری مطرح نیست و ما در فهم و بهره از این قبیل آیات مشکلی نداریم و می‌توانیم آنها را ملاک عقیده و عمل قرار دهیم و به آنها استناد کنیم؛ البته آیاتی که هیچ اختلافی در آن نباشد و در یک معنا صراحت داشته باشد و نیازمند تبیین و تفسیر نباشد اندک است.
تبعاً زمانی که به امام معصوم دسترسی نداریم مطابق امر خودشان لازم است به احادیث ایشان رجوع کنیم.(الکافی، ج۱، ص۵۱ بَابُ رِوَایَةِ الْکُتُبِ وَ الْحَدِیثِ وَ فَضْلِ الْکِتَابَةِ وَ التَّمَسُّکِ بِالْکُتُبِ و ص۶۹ بَابُ الْأَخْذِ بِالسُّنَّةِ وَ شَوَاهِدِ الْکِتَابِ)
البته برخی از روی بی‌اطلاعی می‌پندارند که اهلبیت علیهم‌السلام قرآن را تفسیر نکرده‌اند یا تفاسیر ایشان به ما نرسیده است، اما جالب است بدانید بیش از ۲۵ هزار حدیث تفسیری از اهلبیت علیهم السلام به ما رسیده است و الحمدلله تقریباً ذیل تمام آیات متشابه و اکثر آیات ظاهر، حدیث یا احادیث تفسیری در دسترس است.¹
اما آن قبیل از آیاتی که نیازمند تفسیر است ولی هیچ حدیث تفسیری ذیل آنها موجود نیست لازم است آنها را به محکمات قرآن ارجاع دهیم و یا درباره آنها توقف کنیم. و اگر احادیثِ ذیلِ آیه‌ای با هم اختلاف دارند لازم است با روش‌هایی که اهلبیت علیهم‌السلام در خصوص رفع تعارض اخبار به ما آموخته‌اند به رفع تعارض اقدام کنیم.
📌پی‌نوشت:
۱_ برای اطلاع از احادیث تفسیری می‌توانید به کتاب تفسیر البرهان(عربی - فارسی) تألیف علامه سید هاشم بحرانی و سایت الوحی رجوع کنید. تفسیر البرهان بیش از ۱۵ هزار حدیث و سایت الوحی بیش از ۲۵ هزار حدیث تفسیری با ترجمه فارسی را جمع آوری کرده است.[البته لازم به ذکر است سایت الوحی برخی احادیث مربوط به مطائن خلفای غاصب و ... را سانسور کرده است، لذا نمی‌توان به این سایت اکتفا نمود و لازم است حتما به البرهان نیز رجوع شود]
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_علی #شیعه #مذهب #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
⁉چگونه می‌توان به احادیث تفسیری دسترسی داشت و اگر حدیث تفسیری ذیل آیه‌ای نبود و یا احادیثِ ذیلِ یک آیه با هم اختلاف داشتند تکلیف چیست؟!
✍تا اینجا دانستیم که تفسیر و تأویل قرآن شأنی از شئون اختصاصی امامان معصوم است و دیگران نه توانایی تفسیر دارند و نه حق تفسیر را. البته منظور از تفسیر یعنی اظهار نظر در خصوص آیاتی که متشابه‌اند و معانی متعدد یا مختلفی از آنها قابل برداشت است که ظواهر آیات(یعنی مواردی که آیه در یک معنا ظهور بیشتری دارد اما معانی و وجوه دیگری هم محتمل است) نیز در عِداد آیات متشابه قرار می‌گیرد. اما در خصوص محکمات(یعنی مواردی که آیه تنها در یک معنا ظهور دارد و احتمال معانی مختلف نیست) مسئله تفسیر و ارائه دیدگاه تفسیری مطرح نیست و ما در فهم و بهره از این قبیل آیات مشکلی نداریم و می‌توانیم آنها را ملاک عقیده و عمل قرار دهیم و به آنها استناد کنیم؛ البته آیاتی که هیچ اختلافی در آن نباشد و در یک معنا صراحت داشته باشد و نیازمند تبیین و تفسیر نباشد اندک است.
تبعاً زمانی که به امام معصوم دسترسی نداریم مطابق امر خودشان لازم است به احادیث ایشان رجوع کنیم.(الکافی، ج۱، ص۵۱ بَابُ رِوَایَةِ الْکُتُبِ وَ الْحَدِیثِ وَ فَضْلِ الْکِتَابَةِ وَ التَّمَسُّکِ بِالْکُتُبِ و ص۶۹ بَابُ الْأَخْذِ بِالسُّنَّةِ وَ شَوَاهِدِ الْکِتَابِ)
البته برخی از روی بی‌اطلاعی می‌پندارند که اهلبیت علیهم‌السلام قرآن را تفسیر نکرده‌اند یا تفاسیر ایشان به ما نرسیده است، اما جالب است بدانید بیش از ۲۵ هزار حدیث تفسیری از اهلبیت علیهم السلام به ما رسیده است و الحمدلله تقریباً ذیل تمام آیات متشابه و اکثر آیات ظاهر، حدیث یا احادیث تفسیری در دسترس است.¹
اما آن قبیل از آیاتی که نیازمند تفسیر است ولی هیچ حدیث تفسیری ذیل آنها موجود نیست لازم است آنها را به محکمات قرآن ارجاع دهیم و یا درباره آنها توقف کنیم. و اگر احادیثِ ذیلِ آیه‌ای با هم اختلاف دارند لازم است با روش‌هایی که اهلبیت علیهم‌السلام در خصوص رفع تعارض اخبار به ما آموخته‌اند به رفع تعارض اقدام کنیم.
📌پی‌نوشت:
۱_ برای اطلاع از احادیث تفسیری می‌توانید به کتاب تفسیر البرهان(عربی - فارسی) تألیف علامه سید هاشم بحرانی و سایت الوحی رجوع کنید. تفسیر البرهان بیش از ۱۵ هزار حدیث و سایت الوحی بیش از ۲۵ هزار حدیث تفسیری با ترجمه فارسی را جمع آوری کرده است.[البته لازم به ذکر است سایت الوحی برخی احادیث مربوط به مطائن خلفای غاصب و ... را سانسور کرده است، لذا نمی‌توان به این سایت اکتفا نمود و لازم است حتما به البرهان نیز رجوع شود]
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_علی #شیعه #مذهب #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
💠 چرا تفاسیری غیر از تفسیر اهل بیت علیهم السلام را مردود می‌دانیم؟ [۱۵]
⁉چرا ظاهر آیات را بدون رجوع به امام معصوم حجت نمی‌دانیم؟
✅ نمونه‌ای از تفسیر اهل بیت علیهم السلام و ضرورت رجوع به ایشان در فهم و تفسیر قرآن(۱)
به آیات ۱۵ و ۱۶ سوره قصص و ترجمه و فهمی که از ظاهر آیه قابل برداشت است دقت کنید:
وَدَخَلَ الْمَدِينَةَ عَلَىٰ حِينِ غَفْلَةٍ مِّنْ أَهْلِهَا فَوَجَدَ فِيهَا رَجُلَيْنِ يَقْتَتِلَانِ هَٰذَا مِن شِيعَتِهِ وَهَٰذَا مِنْ عَدُوِّهِ فَاسْتَغَاثَهُ الَّذِي مِن شِيعَتِهِ عَلَى الَّذِي مِنْ عَدُوِّهِ فَوَكَزَهُ مُوسَىٰ فَقَضَىٰ عَلَيْهِ قَالَ هَٰذَا مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ إِنَّهُ عَدُوٌّ مُّضِلٌّ مُّبِينٌ - قَالَ رَبِّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي فَاغْفِرْ لِي فَغَفَرَ لَهُ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ
ترجمه: موسی هنگامی که اهل شهر در غفلت بودند وارد شهر شد. ناگهان دو مرد را دید که به جنگ و نزاع مشغولند. یکی از پیروان او بود، و دیگری از دشمنانش. آن که از پیروان موسی بود در برابر دشمنش از موسی تقاضای کمک نمود. موسی مشت محکمی بر سینه او(دشمن) زد و کارش را ساخت. گفت: «این از عمل شیطان است، همانا او دشمنِ گمراه کننده‌ی آشکاری است»
(سپس) گفت: «پروردگارا! من به خودم ستم کردم. پس مرا بیامرز» پس خداوند او را آمرزید، همانا او بسیار آمرزنده مهربان است.
تقریبا تمام مترجمان قرآن آیه را همین گونه ترجمه کرده‌اند. بنابراین طبق ظاهر آیه، موسی شخصی از فرعونیان را کشت و گفت: این کار یعنی کشتن او از اعمال شیطانی بود. سپس به درگاه خداوند عرضه داشت: من به خودم ستم کردم، پس مرا بیامرز و خداوند نیز او را آمرزید. زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است.
اما این فهم و برداشت قطعاً با عصمت پیامبران در تعارض است. و از همینجاست که می‌گوییم: وقتی به اهل بیت علیهم السلام در فهم قرآن رجوع نکنیم، قرآن باعث گمراهی و چه بسا کفر خواهد شد.
👈حال تفسیر صحیح این آیات را در بیان امام رضا صلوات الله علیه بخوانید:
موسی علیه السلام بین مغرب و عشاء به طور ناشناس وارد شهری از شهرهای تحت تسلط فرعون شد. در آن شهر دو مرد را دید که با یکدیگر در حال جنگ و نزاع بودند. یکی از پیروان موسی و دیگری از دشمنان او بود. کسی که شیعه موسی بود از موسی در مقابل دشمنش کمک خواست؛ موسی به حکم خدا کار دشمن را ساخت؛ پس بر او مشتی زد و آن شخص مُرد. [یعنی کشتن او به حق و به امر خدا بود نه از روی احساس یا به طور اتفاقی] سپس گفت: «این از کارهای شیطان است» یعنی این جنگ و نزاعی که بین آن دو مرد اتفاق افتاد کار شیطان است نه کاری که موسی کرد. و منظور از «همانا او دشمن گمراه کننده است» نیز شیطان است.
مأمون پرسید پس چرا موسی گفت: «پروردگارا همانا من به خودم ستم کردم پس مرا ببخش» امام فرمود: موسی گفت: من با وارد شدن به این شهر خودم را در جایی قرار دادم که نباید قرار می‌دادم [توضیح آنکه «ظلم» در لغت عرب اصل آن یعنی چیزی را در موضع غیرمناسب آن قرار دادن، و منظور امام این است که اینجا معنای لغوی ظلم مراد آیه است نه معنای اصطلاحی آن به معنی گناه و ستم!] «و منظور از إغفِر لی» یعنی مرا از چشم دشمنانت بپوشان تا بر من دست نیابند و مرا به قتل نرسانند [توضیح آنکه در «إغفِر لي» نیز معنای لغوی غفران یعنی پوشاندن مراد آیه است یعنی مرا بپوشان نه معنای اصطلاحی آن یعنی آمرزیدن گناه] «و خداوند نیز او را پوشاند زیرا او بسیار پوشاننده و مهربان است» [توضیح آنکه در اینجا به نیز معنای لغوی «غَفَر» مراد است یعنی خداوند او را پوشاند. همچنین در «غفور» معنای لغوی مراد است یعنی خداوند بسیار پوشاننده است]
📗منابع:
- عیون الاخبار الرضا علیه السلام، صص ۱۰۸-۱۱۴
- الاحتجاج، صص۲۳۳-۲۳۷
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_رضا #شیعه #مذهب #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
⁉چرا ظاهر آیات را بدون رجوع به امام معصوم حجت نمی‌دانیم؟
✅ نمونه‌ای از تفسیر اهل بیت علیهم السلام و ضرورت رجوع به ایشان در فهم و تفسیر قرآن(۱)
به آیات ۱۵ و ۱۶ سوره قصص و ترجمه و فهمی که از ظاهر آیه قابل برداشت است دقت کنید:
وَدَخَلَ الْمَدِينَةَ عَلَىٰ حِينِ غَفْلَةٍ مِّنْ أَهْلِهَا فَوَجَدَ فِيهَا رَجُلَيْنِ يَقْتَتِلَانِ هَٰذَا مِن شِيعَتِهِ وَهَٰذَا مِنْ عَدُوِّهِ فَاسْتَغَاثَهُ الَّذِي مِن شِيعَتِهِ عَلَى الَّذِي مِنْ عَدُوِّهِ فَوَكَزَهُ مُوسَىٰ فَقَضَىٰ عَلَيْهِ قَالَ هَٰذَا مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ إِنَّهُ عَدُوٌّ مُّضِلٌّ مُّبِينٌ - قَالَ رَبِّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي فَاغْفِرْ لِي فَغَفَرَ لَهُ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ
ترجمه: موسی هنگامی که اهل شهر در غفلت بودند وارد شهر شد. ناگهان دو مرد را دید که به جنگ و نزاع مشغولند. یکی از پیروان او بود، و دیگری از دشمنانش. آن که از پیروان موسی بود در برابر دشمنش از موسی تقاضای کمک نمود. موسی مشت محکمی بر سینه او(دشمن) زد و کارش را ساخت. گفت: «این از عمل شیطان است، همانا او دشمنِ گمراه کننده‌ی آشکاری است»
(سپس) گفت: «پروردگارا! من به خودم ستم کردم. پس مرا بیامرز» پس خداوند او را آمرزید، همانا او بسیار آمرزنده مهربان است.
تقریبا تمام مترجمان قرآن آیه را همین گونه ترجمه کرده‌اند. بنابراین طبق ظاهر آیه، موسی شخصی از فرعونیان را کشت و گفت: این کار یعنی کشتن او از اعمال شیطانی بود. سپس به درگاه خداوند عرضه داشت: من به خودم ستم کردم، پس مرا بیامرز و خداوند نیز او را آمرزید. زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است.
اما این فهم و برداشت قطعاً با عصمت پیامبران در تعارض است. و از همینجاست که می‌گوییم: وقتی به اهل بیت علیهم السلام در فهم قرآن رجوع نکنیم، قرآن باعث گمراهی و چه بسا کفر خواهد شد.
👈حال تفسیر صحیح این آیات را در بیان امام رضا صلوات الله علیه بخوانید:
موسی علیه السلام بین مغرب و عشاء به طور ناشناس وارد شهری از شهرهای تحت تسلط فرعون شد. در آن شهر دو مرد را دید که با یکدیگر در حال جنگ و نزاع بودند. یکی از پیروان موسی و دیگری از دشمنان او بود. کسی که شیعه موسی بود از موسی در مقابل دشمنش کمک خواست؛ موسی به حکم خدا کار دشمن را ساخت؛ پس بر او مشتی زد و آن شخص مُرد. [یعنی کشتن او به حق و به امر خدا بود نه از روی احساس یا به طور اتفاقی] سپس گفت: «این از کارهای شیطان است» یعنی این جنگ و نزاعی که بین آن دو مرد اتفاق افتاد کار شیطان است نه کاری که موسی کرد. و منظور از «همانا او دشمن گمراه کننده است» نیز شیطان است.
مأمون پرسید پس چرا موسی گفت: «پروردگارا همانا من به خودم ستم کردم پس مرا ببخش» امام فرمود: موسی گفت: من با وارد شدن به این شهر خودم را در جایی قرار دادم که نباید قرار می‌دادم [توضیح آنکه «ظلم» در لغت عرب اصل آن یعنی چیزی را در موضع غیرمناسب آن قرار دادن، و منظور امام این است که اینجا معنای لغوی ظلم مراد آیه است نه معنای اصطلاحی آن به معنی گناه و ستم!] «و منظور از إغفِر لی» یعنی مرا از چشم دشمنانت بپوشان تا بر من دست نیابند و مرا به قتل نرسانند [توضیح آنکه در «إغفِر لي» نیز معنای لغوی غفران یعنی پوشاندن مراد آیه است یعنی مرا بپوشان نه معنای اصطلاحی آن یعنی آمرزیدن گناه] «و خداوند نیز او را پوشاند زیرا او بسیار پوشاننده و مهربان است» [توضیح آنکه در اینجا به نیز معنای لغوی «غَفَر» مراد است یعنی خداوند او را پوشاند. همچنین در «غفور» معنای لغوی مراد است یعنی خداوند بسیار پوشاننده است]
📗منابع:
- عیون الاخبار الرضا علیه السلام، صص ۱۰۸-۱۱۴
- الاحتجاج، صص۲۳۳-۲۳۷
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_رضا #شیعه #مذهب #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
بسم الله الرحمن الرحیم
خیلی خوشحال خواهم شد که انتقادها و پیشنهادهایتان را درباره محتوای کانال و یا تأثیر مثبت و منفی آن را در اندیشه و زندگی‌تان در ذیل همین پست در قسمت کامنت بشنوم
خیلی خوشحال خواهم شد که انتقادها و پیشنهادهایتان را درباره محتوای کانال و یا تأثیر مثبت و منفی آن را در اندیشه و زندگی‌تان در ذیل همین پست در قسمت کامنت بشنوم
💠 چرا تفاسیری غیر از تفسیر اهل بیت علیهم السلام را مردود می‌دانیم؟ [۱۶]
✅ نمونه‌ای از تفسیر اهل بیت علیهم السلام و ضرورت رجوع به ایشان در فهم و تفسیر قرآن(۲)
وَلَقَدْ هَمَّتْ بِهِ ۖ وَ هَمَّ بِهَا لَوْلَا أَن رَّأَی بُرْهَانَ رَبِّهِ ۚ کَذَلِکَ لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ وَالْفَحْشَاءَ ۚ إِنَّهُ مِنْ عِبَادِنَا الْمُخْلَصِینَ(سورة یوسف؛ آیه۲۴)
ترجمه مطابق ظاهر آیه:
آن زن(زلیخا) قصد یوسف را نمود. و یوسف نیز قصد او را کرد اگر برهان پروردگارش را نمی‌دید. اینچنین کردیم تا بدی و فحشا را از او دور سازیم. چرا که او از بندگان خالص شده ما بود.
مطابق ظاهر آیه از آنجا که هَمَّتْ به(زلیخا قصد یوسف را نمود) و هَمَّ بها(یوسف قصد زلیخا را نمود) پشت سر هم آمده چنین برداشت می‌شود که هر دو نفر قصد «فحشا و عمل نامشروع» را کردند.
🔹اما امام رضا صلوات الله علیه در تفسیر این آیه فرمود: «آن زن تصمیم به گناه(زنا) گرفت و یوسف تصمیم به کشتن او گرفت اگر یوسف را مجبور می‌کرد؛ به خاطر خشمی که از عظمت آن کار یوسف را فراگرفته بود! پس خداوند قتل آن زن و فحشاء را از یوسف بازداشت. و این همان سخن خداست که در ادامه آیه فرمود: اینچنین کردیم تا بدی و فحشا را از او دور سازیم. مراد از سوء(بدی) «قتل آن زن» است و مراد از فحشاء «زنا» است»¹
✍پی‌نوشت:
۱_ متن عربی حدیث: الْهَمْدَانِیُّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ إِبْرَاهِیمَ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْبَرْمَکِیِّ عَنْ أَبِی الصَّلْتِ الْهَرَوِیِّ عن عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا صلوات الله علیه: «...أما قوله تعالى في يوسف (عليه السلام): وَ لَقَدْ هَمَّتْ بِهِ وَ هَمَّ بِها فإنها همت بالمعصية، و هم يوسف بقتلها إن أجبرته، لعظم ما تداخله، فصرف الله عنه قتلها و الفاحشة، و هو قوله عز و جل: كَذلِكَ لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ وَ الْفَحْشاءَ و السوء: القتل، و الفحشاء: الزنا»(عیون أخبار الرضا علیه السلام، ص ۱۰۷- ۱۰۸؛ الأمالي للصدوق، ص۵۵-۵۷)
⭐ موارد دیگر از تفسیر اهل بیت علیهم السلام را اینجا و اینجا ملاحظه کنید
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_رضا #شیعه #مذهب #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
✅ نمونه‌ای از تفسیر اهل بیت علیهم السلام و ضرورت رجوع به ایشان در فهم و تفسیر قرآن(۲)
وَلَقَدْ هَمَّتْ بِهِ ۖ وَ هَمَّ بِهَا لَوْلَا أَن رَّأَی بُرْهَانَ رَبِّهِ ۚ کَذَلِکَ لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ وَالْفَحْشَاءَ ۚ إِنَّهُ مِنْ عِبَادِنَا الْمُخْلَصِینَ(سورة یوسف؛ آیه۲۴)
ترجمه مطابق ظاهر آیه:
آن زن(زلیخا) قصد یوسف را نمود. و یوسف نیز قصد او را کرد اگر برهان پروردگارش را نمی‌دید. اینچنین کردیم تا بدی و فحشا را از او دور سازیم. چرا که او از بندگان خالص شده ما بود.
مطابق ظاهر آیه از آنجا که هَمَّتْ به(زلیخا قصد یوسف را نمود) و هَمَّ بها(یوسف قصد زلیخا را نمود) پشت سر هم آمده چنین برداشت می‌شود که هر دو نفر قصد «فحشا و عمل نامشروع» را کردند.
🔹اما امام رضا صلوات الله علیه در تفسیر این آیه فرمود: «آن زن تصمیم به گناه(زنا) گرفت و یوسف تصمیم به کشتن او گرفت اگر یوسف را مجبور می‌کرد؛ به خاطر خشمی که از عظمت آن کار یوسف را فراگرفته بود! پس خداوند قتل آن زن و فحشاء را از یوسف بازداشت. و این همان سخن خداست که در ادامه آیه فرمود: اینچنین کردیم تا بدی و فحشا را از او دور سازیم. مراد از سوء(بدی) «قتل آن زن» است و مراد از فحشاء «زنا» است»¹
✍پی‌نوشت:
۱_ متن عربی حدیث: الْهَمْدَانِیُّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ إِبْرَاهِیمَ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْبَرْمَکِیِّ عَنْ أَبِی الصَّلْتِ الْهَرَوِیِّ عن عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا صلوات الله علیه: «...أما قوله تعالى في يوسف (عليه السلام): وَ لَقَدْ هَمَّتْ بِهِ وَ هَمَّ بِها فإنها همت بالمعصية، و هم يوسف بقتلها إن أجبرته، لعظم ما تداخله، فصرف الله عنه قتلها و الفاحشة، و هو قوله عز و جل: كَذلِكَ لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ وَ الْفَحْشاءَ و السوء: القتل، و الفحشاء: الزنا»(عیون أخبار الرضا علیه السلام، ص ۱۰۷- ۱۰۸؛ الأمالي للصدوق، ص۵۵-۵۷)
⭐ موارد دیگر از تفسیر اهل بیت علیهم السلام را اینجا و اینجا ملاحظه کنید
#تفسیر_صحیح #تفسیر #تفسیر_اهلبیت #نقد_تفسیر_برأی #نقد_تفسیر_اجتهادی #خدا #امام_رضا #شیعه #مذهب #دین #دین‌شناسی
🆔 @ShiaOmari
هر وقت مطالبی با رنگ و بوی انتقاد سیاسی می‌نویسم بازدیدها و فورواردها و ری‌کشن‌ها بالا میره. اما هر وقت مطالبی در تبیین یک عقیده صحیح می‌نویسم، توجّه‌ها کمتره. حالِ خودم از نوشتن مطلب سیاسی بهم می‌خوره و از روی ناچاری می‌نویسم!
مردم سیاست‌زده شده‌اند و در دلشان کینه‌ها و عقده‌ها انباشته.
کجایی مولای من که از شما بشنویم: «...وَ لَأَلْفَیْتُمْ دُنْیَاکُمْ هَذِهِ عِنْدِی أَزْهَدَ مِنْ عطفة عَنْزٍ....»( نهج‌البلاغه)
....و قطعاً می‌یافتید که این دنیای شما نزد من از آب بینی بزغاله‌ای بی‌ارزشتر است....
مردم سیاست‌زده شده‌اند و در دلشان کینه‌ها و عقده‌ها انباشته.
کجایی مولای من که از شما بشنویم: «...وَ لَأَلْفَیْتُمْ دُنْیَاکُمْ هَذِهِ عِنْدِی أَزْهَدَ مِنْ عطفة عَنْزٍ....»( نهج‌البلاغه)
....و قطعاً می‌یافتید که این دنیای شما نزد من از آب بینی بزغاله‌ای بی‌ارزشتر است....
💠 فقط کافیه مهلت انقضایش برسد!
✍احتمالاً خیلی‌ها امروز این حس را داشتند که سقوط نظام اسد چه قدر ناگهانی و غیرمنتظره بود. حدود ده دوازده سال قبل همین معارضان سوری با درگیری و جنگ تمام عیار خواستند حکومت اسد را از میان بردارند، نتوانستند. اما اکنون طی یک هفته و با کمترین جنگ و خونریزی، اسد کنار رفت.
طالبان طی یک هفته بدون مقاومت ارتش وقت، حکومت افغانستان را به آسانی در اختیار گرفت، در حالی که پیش از آن ۲۰ سال با ارتش و حکومت افغانستان درگیرهای شدیدی داشت.
صدام چندین بار با خارج درگیر شد و چندین شورش داخلی را تاب آورد و سرکوب کرد، اما در سال ۲۰۰۳ با آن ارتش آماده و امکانات نظامی در کمتر از دو هفته سرنگون شد.
انقلاب ۵۷ هم همینطور بود؛ کمتر کسی چندماه قبل از بهمن ۱۳۵۷ فکر می‌کرد حکومت پهلوی سقوط کند، یک سال قبل در پاسارگاد پادشاه ایران جشن عظیمی گرفت و گفت: «کوروش آسوده بخواب زیرا که ما بیداریم!». اما یکسال بعد پا به فرار گذاشت و خمینی بر اریکه قدرت تکیه زد.
خودم امروز مدام این حدیث از مولایم امیرالمومنین علیه السلام به ذهنم می‌آمد:
🔹 از جا کندنِ کوه‌ها از سرنگون کردن حکومتی که زمانِ انقضایش فرانرسیده آسان‌تر است. از خدا یاری طلبیده و صبر کنید! زمین برای خداست و به هرکس که بخواهد، واگذار می‌کند و سرانجامِ نیکو، برای پرهیزکاران است. برای این امر(دولت اهل بیت علیهم‌السلام) قبل از اینکه وقتش برسد، عجله نکنید که پشیمان می‌شوید و تاخیر زمانِ این امر را طولانی نَشمارید که دل‌های شما را قساوت فراخواهد گرفت.
📗الخصال للصدوق، ج۲، ص۶۲۲
🆔 @ShiaOmari
✍احتمالاً خیلی‌ها امروز این حس را داشتند که سقوط نظام اسد چه قدر ناگهانی و غیرمنتظره بود. حدود ده دوازده سال قبل همین معارضان سوری با درگیری و جنگ تمام عیار خواستند حکومت اسد را از میان بردارند، نتوانستند. اما اکنون طی یک هفته و با کمترین جنگ و خونریزی، اسد کنار رفت.
طالبان طی یک هفته بدون مقاومت ارتش وقت، حکومت افغانستان را به آسانی در اختیار گرفت، در حالی که پیش از آن ۲۰ سال با ارتش و حکومت افغانستان درگیرهای شدیدی داشت.
صدام چندین بار با خارج درگیر شد و چندین شورش داخلی را تاب آورد و سرکوب کرد، اما در سال ۲۰۰۳ با آن ارتش آماده و امکانات نظامی در کمتر از دو هفته سرنگون شد.
انقلاب ۵۷ هم همینطور بود؛ کمتر کسی چندماه قبل از بهمن ۱۳۵۷ فکر می‌کرد حکومت پهلوی سقوط کند، یک سال قبل در پاسارگاد پادشاه ایران جشن عظیمی گرفت و گفت: «کوروش آسوده بخواب زیرا که ما بیداریم!». اما یکسال بعد پا به فرار گذاشت و خمینی بر اریکه قدرت تکیه زد.
خودم امروز مدام این حدیث از مولایم امیرالمومنین علیه السلام به ذهنم می‌آمد:
🔹 از جا کندنِ کوه‌ها از سرنگون کردن حکومتی که زمانِ انقضایش فرانرسیده آسان‌تر است. از خدا یاری طلبیده و صبر کنید! زمین برای خداست و به هرکس که بخواهد، واگذار می‌کند و سرانجامِ نیکو، برای پرهیزکاران است. برای این امر(دولت اهل بیت علیهم‌السلام) قبل از اینکه وقتش برسد، عجله نکنید که پشیمان می‌شوید و تاخیر زمانِ این امر را طولانی نَشمارید که دل‌های شما را قساوت فراخواهد گرفت.
📗الخصال للصدوق، ج۲، ص۶۲۲
🆔 @ShiaOmari
