tgoop.com/SocialMediaResearch/120
Last Update:
توئیتر فارسی و روایتگری سیاسی در بحران های غیر سیاسی؛ مورد زلزله کرمانشاه
در یادداشت زیر که در روزنامه شرق منتشر شده است، در بخش اول به تشریح بنیان های نظری روایتگری پرداخته ام و توضیح داده ام که چرا روایت از اهمیت برخوردار است. در بخش بعدی نیز خلاصه ای از تحقیق در مورد کردارهای داستانگویی کاربران فارسی توئیتر را در جریان زلزله کرمانشاه را ارائه کرده ام. نسخه کامل مقاله در فصلنامه زبانشناسی اجتماعی منتشر شده است.
روایت کردن یک راه مهم برای شناخت جهان و نظم بخشیدن به آن توسط ذهن انسان است. در واقع افراد با روایتگری و داستانگویی رابطه علی بین رویدادها را تعریف کرده، آنها را در چارچوبی شناختی قرار داده و بدین طریق معنای خود را بر آنها اعمال می کنند. اینگونه است که روایت کردن راهی برای معنا بخشیدن به جهان است. با وجود اهمیت روایتگری و داستانگویی، تا پیش از هانا آرنت، همانگونه که در بالا توضیح دادم روایتگری راهی برای معنابخشیدن به جهان تلقی می شد. چنین دیدگاهی از مدل ساختاری لبف و والتزکی گرفته تا دیدگاه های منعطف تر و متمایل به رهیافت های پساساختارگرایانه مانند رهیافت روایتمندی که توسط اوچس و کپس ارائه شد، معطوف به اثرات شناختی روایتگری و نحوه برساخت جهان در این فرآیند توسط روایتگران بود. هانا آرنت، روایت را در مقام سخن به عنوان قرینه کنش یکی از سه وضع اصلی بشر می داند. از نظر او سخن امری سیاسی و اساسی ترین وضع بشر است. در واقع، سخن است که امکان آغازی تازه را برای انسان فراهم می آورد و بدین طریق هر سخن (به طریق اولی هر کنشی) آغازی تازه است و چون آغازی تازه است معنایی تولید می کند که تا پیش از آن وجود نداشته و از اینجاست که امری سیاسی است چون نظام های توتالیتری تلاش می کنند کنترل تام و تمام بر فرایند تثبیت معنا داشته باشند اما همینکه انسان شروع به سخن گفتن می کند، شکافی در تمامیت قدرت نظام توتالیتری در حوزه تثبیت معنا ایجاد می کند. این است که سخن گفتن فی نفسه امری سیاسی است.
اگر دیدگاه آرنت را بپذیریم آنگاه حیاتی بودن سخن و شرایط تحقق آن مشخص می شود. حتی اگر به دیدگاه آرنت قائل نباشیم باز هم نمیتوانیم در اهمیت روایتگری و روایت ها در معنا بخشیدن به جهان پیرامونمان تردید کنیم. تا پیش از پیدایی و فراگیر شدن رسانه های اجتماعی، امکان روایتگری عمدتا در دست رسانه های سنتی (اغلب سازمان های بزرگ رسانه ای) بود. هر چند با تساهل و تسامح می توانم بگویم این امر در اغلب جوامع جاری بود اما در جوامعی که رسانه ها تحت کنترل نظام حاکم هستند با شدت بیشتری وجود داشت. در چنین جوامعی رسانه های تحت کنترل حاکمیت تمام تلاش خویش را بکار می برند تا روایت های ایدئولوژیک خود را که متضمن سلطه حکومت هستند هژمونیک ساخته و امکان شکل گیری ضد-روایت ها را از بین ببرند. هر چند مجال پرداختن کامل به این نکته نیست اما در واقع این رسانه ها سخن را به مقام کار و در مواردی زحمت تقلیل می دانند و بدینگونه کلمات دیگر نه آغاز و امر سیاسی بلکه بعنوان مصنوع دست بشر ساخته و مصرف می شدند. سخن به عنوان ساخته دست بشر در مقام رویه های گفتمانی که فوکو توصیف می کند رژیم حقیقت خود را برپاساخته و در سطحی نازلتر با چیرگی عقلانیت ابزاری تلاش می کند ضمن تثبیت و تضمین سلطه خود، افراد را به سوژه هایی تبدیل کند که امکان آگاهی نسبت به هستنِ خود را ندارند و بدین طریق تسلط دائمی آن رژیم های حقیقت را میسر و تضمین می سازند.
متن کامل مقاله را می توانید در آدرس زیر بخوانید.
https://bit.ly/2vIw4SC
@SocialMediaResearch
BY تحقیقات رسانه های اجتماعی
Share with your friend now:
tgoop.com/SocialMediaResearch/120