فلسفه های روان‌گردان ( چرندیات پست مدرن ، فلسفه زبان )

💠نسبیت گرایی معرفت شناختی💠

بخش ششم

فایرابند ۲

فایرابند در ویراست دوم کتابش سعی می‌کند از خود در برابر قرائت تحت اللفظی از "همه چیز مجاز است" دفاع کند.او می نویسد:
«آنارشیست خام می گوید:
الف )قواعد مطلق و قواعد وابسته به زمینه ، هردو محدودیت ها و استنتاج های خود را دارند.
(ب) همه قوانین و موازین بی ارزشند و باید آنها را رها کرد.

اکثر منتقدان من را به این معنی ، آنارشیستی خام مینامند ، ولی من هر چند با هدف موافق با الف موافقم ، با دیدگاه ب نیستم.
به عقیده من همه قواعد محدودیت های خود را دارند و هیچ عقلانیت جامعی وجود ندارد. ولی عقیده ندارم که باید بدون قواعد و موازین به کار خود بپردازید.»
فایرابند ۱۹۹۳

مشکل این است که #فایرابند چندان اشاره ای به محتوای این 'قواعد وموازین' نمی‌کند و اگر این قواعد وموازین، مقید به تصوری از عقلانیت نباشد ، به آسانی به افراطی ترین شکل نسبیت گرایی می رسد.

وقتی که فایرابد به مسائل عینی می‌پردازد و اخلاق حرفهای معقول را با نظریه های نسبتاً عجیب و غریب در می‌آمیزد :
«اولین قدم در انتقاد ما از مفاهیم رایج و کنش های متداول این است که از این حلقه بیرون برویم ، یا نظام عقلی و ادراک جدیدی را ابداع کنیم .
برای مثال نظریه جدیدی که با تثبیت شده ترین نتایج مشاهده شده ، اختلاف داشته باشد و قابل قبول ترین اصول نظری را باطل کند یا اینکه چنین نظامی را از بیرون از علم ، از دین ، از اساطیر از داده های افراد بی صلاحیت یا حرفهای بی سروته دیوانگان ، وام بگیریم.»
فیرابند ۱۹۹۳

با توسل به تمایز کلاسیک میان زمینه ی کشف ( ِ حقایق و نظریات علمی ) و زمینه‌ی توجیه ( ِ نظریه ها) می توان از این اظهار نظرها دفاع کرد. که برای ابداع (کشف و بدست آوردن)نظریه های علمی (جدید) ، همه روش‌ها - #قیاس و #استقرا ، #تمثیل، #شهود ، #تخیل و حتی #توهم -در اصل قابل قبول هستند و تنها معیار واقعی ، عمل گرایانه ( ومفید بودن نظریه ها = داشتن خاصیت تبیین پدیده ها ) است.

از طرف دیگر توجیه نظریه‌ها باید عقلانی باشد،حتی اگر این عقلانیت را نتوان قاطعانه رمزگذاری و مدون کرد.
شاید به این فکر کنیم که مثال های مسلما-افراطی فیرابند صرفاً به زمینه #کشف ارتباط دارند و بنابراین .بین دو دیدگاه ما و او ،هیچ تناقض واقعی وجود ندارد.
ولی مشکل این است که صریحا اعتبار تمایز میان کشف و توجیه را نفی می‌کند.
مسلما در #معرفت‌_شناسی_سنتی درباره وضوح این تمایز ، به شدت مبالغه کرده بودند. ما همیشه با مشکل یکسانی روبه‌رو می‌شویم خام اندیشانه است که عقیده داشته باشیم قواعد عام ، مستقل از زمینه وجود دارند که به ما اجازه می دهند نظریه ای را اثبات یا ابطال کنیم.

به عبارت دیگر از زمینه توجیه و زمینه ی کشف ، از لحاظ تاریخی به موازات یکدیگر پیش می روند.

با وجود این ، در هر لحظه ای از تاریخ این تمایز وجود دارد. اگر چنین تمایزی وجود نداشت توجیه نظریه ها مقید به هیچ جنبه از عقلانیت نمی بود.
اجازه دهید دورباره (مثال)تحقیقات جنایی را در نظر بگیریم:
مجرم را می توان به لطف تمام انواع اتفاقات دور از انتظار و تصادفی کشف کرد ، ولی شواهدی که برای اثبات جرم ارائه می شود ، از چنین آزادی برخوردار نیستند .(حتی اگر موازین شواهد هم از لحاظ تاریخی تکامل یابد.)


#چرندیات_پست_مدرن
صفحه ۱۱۶


ادامه
https://www.tgoop.com/ZIRsigari_kohn/108

#چرندیات_پست_مدرن
#نسبی_گرایی
#سوفسطاییگری
#جامعه_باز_و_دشمنان_آن
#کوهن
#فایرابند
#فلسفه_علم
#فلسفه_اخلاق
#فلسفه_تحلیلی
#فلسفه_قاره_ای
#آنارشیسم
#لکان

@ZIRsigari_kohn | نقد پست مدرنیسم
@mghlte | عصر روشنگری



مطالب مربوط:
فایرابند (۱)
ابطال گرایی
مدل علمی
انواع استدلال

Telegram

کتاب صوتی زیر سیگاری ( چرندیات پست مدرن ، فلسفه زبان )

💠نسبیت گرایی معرفت شناختی💠
بخش هفتم

فایرابند (۳)

وقتی #فایرابند به طرف 'همه چیز مجاز است' جست زده ، دیگر عجیب نیست که به طور مداوم علم را با #اساطیر یا #دین مقایسه می‌کند.
برای مثال به عبارت زیر توجه کنید:

«سلطه ی #نیوتن بیش از ۱۵۰ سال به طول انجامید…

www.tgoop.com/ZIRsigari_kohn/107

142 viewsedited  Dec 24, 2021 at 06:14

💠نسبیت گرایی معرفت شناختی💠

بخش ششم

فایرابند ۲

فایرابند در ویراست دوم کتابش سعی می‌کند از خود در برابر قرائت تحت اللفظی از "همه چیز مجاز است" دفاع کند.او می نویسد:
«آنارشیست خام می گوید:
الف )قواعد مطلق و قواعد وابسته به زمینه ، هردو محدودیت ها و استنتاج های خود را دارند.
(ب) همه قوانین و موازین بی ارزشند و باید آنها را رها کرد.

اکثر منتقدان من را به این معنی ، آنارشیستی خام مینامند ، ولی من هر چند با هدف موافق با الف موافقم ، با دیدگاه ب نیستم.
به عقیده من همه قواعد محدودیت های خود را دارند و هیچ عقلانیت جامعی وجود ندارد. ولی عقیده ندارم که باید بدون قواعد و موازین به کار خود بپردازید.»
فایرابند ۱۹۹۳

مشکل این است که #فایرابند چندان اشاره ای به محتوای این 'قواعد وموازین' نمی‌کند و اگر این قواعد وموازین، مقید به تصوری از عقلانیت نباشد ، به آسانی به افراطی ترین شکل نسبیت گرایی می رسد.

وقتی که فایرابد به مسائل عینی می‌پردازد و اخلاق حرفهای معقول را با نظریه های نسبتاً عجیب و غریب در می‌آمیزد :
«اولین قدم در انتقاد ما از مفاهیم رایج و کنش های متداول این است که از این حلقه بیرون برویم ، یا نظام عقلی و ادراک جدیدی را ابداع کنیم .
برای مثال نظریه جدیدی که با تثبیت شده ترین نتایج مشاهده شده ، اختلاف داشته باشد و قابل قبول ترین اصول نظری را باطل کند یا اینکه چنین نظامی را از بیرون از علم ، از دین ، از اساطیر از داده های افراد بی صلاحیت یا حرفهای بی سروته دیوانگان ، وام بگیریم.»
فیرابند ۱۹۹۳

با توسل به تمایز کلاسیک میان زمینه ی کشف ( ِ حقایق و نظریات علمی ) و زمینه‌ی توجیه ( ِ نظریه ها) می توان از این اظهار نظرها دفاع کرد. که برای ابداع (کشف و بدست آوردن)نظریه های علمی (جدید) ، همه روش‌ها - #قیاس و #استقرا ، #تمثیل، #شهود ، #تخیل و حتی #توهم -در اصل قابل قبول هستند و تنها معیار واقعی ، عمل گرایانه ( ومفید بودن نظریه ها = داشتن خاصیت تبیین پدیده ها ) است.

از طرف دیگر توجیه نظریه‌ها باید عقلانی باشد،حتی اگر این عقلانیت را نتوان قاطعانه رمزگذاری و مدون کرد.
شاید به این فکر کنیم که مثال های مسلما-افراطی فیرابند صرفاً به زمینه #کشف ارتباط دارند و بنابراین .بین دو دیدگاه ما و او ،هیچ تناقض واقعی وجود ندارد.
ولی مشکل این است که صریحا اعتبار تمایز میان کشف و توجیه را نفی می‌کند.
مسلما در #معرفت‌_شناسی_سنتی درباره وضوح این تمایز ، به شدت مبالغه کرده بودند. ما همیشه با مشکل یکسانی روبه‌رو می‌شویم خام اندیشانه است که عقیده داشته باشیم قواعد عام ، مستقل از زمینه وجود دارند که به ما اجازه می دهند نظریه ای را اثبات یا ابطال کنیم.

به عبارت دیگر از زمینه توجیه و زمینه ی کشف ، از لحاظ تاریخی به موازات یکدیگر پیش می روند.

با وجود این ، در هر لحظه ای از تاریخ این تمایز وجود دارد. اگر چنین تمایزی وجود نداشت توجیه نظریه ها مقید به هیچ جنبه از عقلانیت نمی بود.
اجازه دهید دورباره (مثال)تحقیقات جنایی را در نظر بگیریم:
مجرم را می توان به لطف تمام انواع اتفاقات دور از انتظار و تصادفی کشف کرد ، ولی شواهدی که برای اثبات جرم ارائه می شود ، از چنین آزادی برخوردار نیستند .(حتی اگر موازین شواهد هم از لحاظ تاریخی تکامل یابد.)


#چرندیات_پست_مدرن
صفحه ۱۱۶


ادامه
https://www.tgoop.com/ZIRsigari_kohn/108

#چرندیات_پست_مدرن
#نسبی_گرایی
#سوفسطاییگری
#جامعه_باز_و_دشمنان_آن
#کوهن
#فایرابند
#فلسفه_علم
#فلسفه_اخلاق
#فلسفه_تحلیلی
#فلسفه_قاره_ای
#آنارشیسم
#لکان

@ZIRsigari_kohn | نقد پست مدرنیسم
@mghlte | عصر روشنگری



مطالب مربوط:
فایرابند (۱)
ابطال گرایی
مدل علمی
انواع استدلال

BY فلسفه های روان‌گردان ( چرندیات پست مدرن ، فلسفه زبان )