tgoop.com/advocatekulbayev/84
Last Update:
Қамоқларда жой қолмаяпти, қамоқхоналар резинадан ясалмаган!
Ўтган куни ЖИЭМга кириб, ҳимоям остидаги бир шахс билан суҳбат қилдим. Унинг айтишича, қамоқхонада янги келган маҳкумларга жой топиб бера олишмаётган экан. Бу каби гапларни охирги вақтларда жуда кўп эшитаяпман, жазони ижро этиш муассасаларида ва тергов ҳибсхоналарида маҳкумларга “койка” йўқлигидан, ерда ётишларига тўғри келмоқда.
Қамоқхоналарнинг бу даражага етиб келишига эса қонунлардаги ислоҳотлар сабаб бўлди десам нотўғри бўлмайди. Сабаби ўтган йили 23-март куни 825-сонли Ўзбекистон Республикаси қонуни кучга кирди. Ушбу қонунга кўра жазони ўташдан муддатидан илгари шартли озод қилиш ва жазони енгилроғи билан алмаштириш муддатлари, шунингдек маҳкумни манзил-колониясига ўтказиш муддати “бир поғона кўтарилиб”, эндиликда (мисол учун) оғир жиноят содир қилган маҳкум ўрнатилган тартиб-қоида талабларини бажарган ва меҳнатга ҳалол муносабатда бўлган бўлса - тайинланган жазони 3/1 қисмини эмас, балки 2/1 қисмини ўтаб бўлганидан сўнг жазони енгилроғи билан алмаштирилиши мумкин бўлди. Мазкур қонуннинг нотўғри татбиқ этилаётгани ва салбий оқибатлари хақида юқорида тўхталиб ўтганман.
Ўзи “амнистия”, “УДО” ва “жазони енгилроғи билан алмаштириш” каби тушунчалар (халқ тилида “учдан бир” ёки “тенг ярими” деб юритилади) қамоқдаги маҳкумлар сонини меъёрда ушлаб туриш учун хизмат қилади.
Ўзбекистон аҳолиси кундан кунга ўсиб бораётган бир вақтда бунга параллель равишда жиноятчилик кўрсаткичи ҳам ўсиб бориши табиий. Бунақа вазиятда “қамоқда ўтириш муддатини қисқартирувчи” тартибларни қўллаш маҳкумлардан кўра давлатга кўпроқ фойдалироқ. Чунки маҳкумларнинг ҳозирги кундаги сонидан келиб чиқиб янги ЖИЭМлар қуришга тўғри келади. Янги жазони ижро этиш муассасаларини қуриш ва уларни сақлаб туриш эса жуда ҳам қиммат жараён.
Жиноят кодексининг асосий принципларидан бири бўлган инсонпарварлик принципига кўра жиноят содир этган шахсга нисбатан у ахлоқан тузалиши ва янги жиноят содир этишининг олдини олиш учун зарур ҳамда етарли бўладиган жазо тайинланиши ёки бошқа ҳуқуқий таъсир чораси қўлланилиши керак. Жазолашдан кўзланган мақсадга жиноят кодекси махсус қисмининг тегишли моддаларида назарда тутилган енгилроқ чораларни қўллаш орқали эришиб бўлмайдиган тақдирдагина оғирроқ жазо чоралари тайинланиши мумкин. (ЖК 7-моддаси)
P.S. Агар ўзингиз ёки яқин қариндошингиз жиноий жавобгарликка тортилмаган бўлса, бу пост юзасидан салбий хулосага келишдан сақланинг. Чунки мазкур постларда кўтарилган масалани кун санаб ётган маҳкумлар ва уларнинг ЖИЭМлар олдида катта-катта сумкалар билан учрашувни кутаётган қариндошлари яхши тушунишади.
Каналга уланиш:
@advocatekulbayev
BY Advokat Xondamir Kulbayev
Share with your friend now:
tgoop.com/advocatekulbayev/84